Αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση της πόλης του Βόλου

Transcript

1 ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΦΙΛΙΠΠΙΤΖΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ Ε.Μ.Π. ΚΩΝΣΤΑΝΤΑ 149, ΒΟΛΟΣ, ΤΚ ΤΗΛ FAX Αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση της πόλης του Βόλου Με αφορμή την έναρξη διαβούλευσης προσπαθούμε και εμείς να συμβάλλουμε στην βελτίωση του δημόσιου χώρου και κυρίως των ποδηλατοδρόμων που είναι ένα θέμα που μας αφορά προσωπικά. Αναγνωρίζοντας και βιωματικά αναλύοντας τις υφιστάμενες παραμέτρους και έχοντας υπ όψιν αυτά που η θεωρία, η πλούσια βιβλιογραφία αλλά και η πράξη σε άλλες χώρες έχουν αναδείξει, θεωρούμε ως επιβεβλημένο στρατηγικό στόχο τον πολεοδομικό ανασχεδιασμό της πόλης μας. Η έλλειψη δημόσιου χώρου, η άναρχη κυκλοφοριακή οδική συμπεριφορά καθώς και το ισοπεδωτικό ιπποδάμειο σύστημα επιβάλλουν προς το παρόν την συνύπαρξη των χρηστών του οδοστρώματος σαν μόνη εφικτή λύση. Οφείλουμε, λοιπόν, να επισημάνουμε σε κατοίκους και επισκέπτες την προτεραιότητα του ποδηλάτου στο πολεοδομικό συγκρότημα, ανακηρύσσοντας τον Βόλο «Ελεύθερη Ποδηλατούπολη», επιδιώκοντας παράλληλα τον εφησυχασμό της κυκλοφορίας όχι μόνο στο κέντρο της πόλης αλλά σε όλη την αστική περιοχή και τα προάστια. χάρτης 1

2 Βραχυπρόθεσμες επεμβάσεις: Υφιστάμενο δίκτυο ποδηλατοδρόμων - βελτιώσεις: Λύση για επαναφορά της χρήση του ποδηλάτου είναι ο λεπτομερής σχεδιασμός με ποιοτικά χαρακτηριστικά καθώς και βελτιώσεις του υφιστάμενου δικτύου, μιας και ό,τι δεν δουλεύει στην πράξη θα πρέπει να επαναδιατυπωθεί, όπως: Ενοποίηση του δικτύου: όλα τα τμήματα του ποδηλατοδρόμου θα πρέπει να ενοποιηθούν χωρίς νεκρά σημεία μεταξύ τους και να επισημανθεί η πορεία του ποδηλάτη με συνέπεια τόσο εντός του δικτύου όσο και κατά την έξοδο από αυτό. Εικόνες της πόλης μας & διεθνή παραδείγματα προσωπικό αρχείο «τέλος» ποδηλατοδρόμου στην παραλία Κατάργηση μη λειτουργικών τμημάτων του δικτύου: τα τμήματα του υφιστάμενου δικτύου που δεν εξυπηρετούν τη χρήση του ποδηλάτου, είτε γιατί δεν χρησιμοποιούνται είτε γιατί είναι κακώς σχεδιασμένα να επαναπροσδιοριστούν (π.χ. ποδηλατόδρομος επί της οδού Γκλαβάνη, ποδηλατόδρομος επί του πεζοδρομίου στο στάδιο ΕΑΚ). ποδηλατόδρομος επί του πεζοδρομίου στο στάδιο ΕΑΚ ποδηλατόδρομος στην οδό Μελούνας Εξυγίανση τμημάτων δικτύου από εμπόδια: ο αστικός εξοπλισμός οφείλει να επιτρέπει την ελεύθερη κίνηση των ποδηλατιστών (π.χ. τμήμα ποδηλατοδρόμου επί της οδού Αργοναυτών: απομάκρυνση τηλ. θαλάμου, απομάκρυνση φωτιστικού) Αρμονική σχέση πεζών - ποδηλατιστών: επιβάλλεται η ορθολογική κατανομή του δημόσιου χώρου για εφησυχασμένη πορεία ή ανάπαυση όλων των χρηστών (μετατόπιση καθισμάτων τμήματος της οδού Αργοναυτών για αποτροπή της διχοτόμησης του πεζόδρομου και της στάσης από τα ποδήλατα). τμήματα ποδηλατοδρόμου επί της οδού Αργοναυτών

3 Κατάστρωμα ποδηλατοδρόμων: για να είναι λειτουργικός ο ποδηλατόδρομος χρειάζεται να διατηρείται το κατάστρωμα του ελεύθερο, καθαρό και καλά φωτισμένο. κατάστρωμα τμήματος δικτύου ποδηλατοδρόμων Βόλου Τοποθέτηση Stand ποδηλάτων: απαιτούνται χώροι στάθμευσης ποδηλάτων σε κομβικά σημεία και σε σημεία ενδιαφέροντος σε όλη την πόλη (π.χ. σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες, τράπεζες κτλ), ενώ αναγκαία είναι και η παρέναιση σε εταιρείες για τοποθέτηση αυτών. (Βλ. χάρτη 1) bike stand στο σταθμό ΟΣΕ του Βόλου διάφοροι τύποι bike stand σε δημόσιους χώρους στο εξωτερικό Ανάδειξη χρήσης διαφορετικών ειδών ποδηλασίας: θα πρέπει να υιοθετηθεί η χρήση του ποδηλάτου όχι μόνο ως μέσο μεταφοράς με τα city bikes αλλά και ως μέσο άθλησης και ψυγαγωγίας και με άλλα είδη ποδηλάτου όπως τα mountain bikes και τα racing bikes. Επέκταση των περιαστικών διαδρομών: να συνεχίσει η επέκταση του δικτύου (όπως έγινε προς τις Αλυκές) και προς την Αγριά, με υποχρεωτική χρήση διαχωριστικού κιγκλιδώματος. Δημοτικά ποδήλατα: σε κάθε Ευρωπαική πόλη υπάρχουν δημοτικά ποδήλατα σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους για κατοίκους και επισκέπτες, μια πρωτοβουλία που πρέπει να υιοθετήσουμε και στη δική μας πόλη (η προσπάθεια της Νομαρχίας για διάθεση στο κοινό 50 ποδηλάτων απέτυχε γιατί κανείς δεν έδειξε το απαιτούμενο ενδιαφέρον για αυτά). περιφερειακή οδός προς Αγριά δυνατότητα δημιουργίας ποδηλατοδρόμου δημοτικά ποδήλατα στο Παρίσι για κατοίκους και επισκέπτες

4 Διαχωρισμός με νέα προκατασκευασμένα στοιχεία από μαλακό υλικό: για να είναι εφικτή η αναστρεψιμότητα κάθε λύσης θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν προκατασκευασμένα, μαλακά υλικά που δεν καταστρέφουν το οδόστρωμα και είναι και λιγότερο επικίνδυνα για τους ποδηλάτες (πουθενά διαχωριστικά από χυτό μπετόν). εύκαμπτα και αναστρέψιμα διαχωριστικά Διαπλάτυνση πεζοδρομίων στις διασταυρώσεις: στις διασταυρώσεις έστω και με πρόχειρα μέσα θα πρέπει να απαγορεύεται το παρκάρισμα ώστε να μην εμποδίζεται η ορατότητα (τουλάχιστον από τη μεριά κίνησης των οχημάτων). Δημιουργία Γραφείου «ποδηλάτου»: για να οργανωθούν και να παρακολουθούνται καθημερινά τα προαναφερθέντα χρειάζεται να συγκροτηθεί από το Δήμο Βόλου αποκλειστικό Γραφείο «ποδηλάτου». Οι αρμοδιότητες του Γραφείου πρέπει να είναι η στρατηγική στόχευση και η εμπεριστατωμένη εφαρμογή των αποφάσεων, καθώς και μια σειρά παράλληλων δράσεων όπως η οργάνωση συνεδρίων και παρουσιάσεων σχετικά με τους ποδηλατόδρομους και η έκδοση έντυπου υλικού για προώθηση του έργου και για διευκόλυνση των χρηστών (χάρτες δικτύου με επισήμανση καταστημάτων επισκευής ποδηλάτων κτλ ) διαπλάτυνση πεζοδρομίου στην Αττική Βραχυπρόθεσμες επεμβάσεις: Λεπτομερής σχεδιασμός με ποιοτικά χαρακτηριστικά: Οι ποδηλατόδρομοι αποτελούν όμως μόνο την αρχή για τη συνολική βελτίωση της εικόνας της πόλης. Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας καθοριστικό παράγοντα αποτελεί η εξυγίανση του κοινόχρηστου χώρου, η οποία χρειάζεται μια σειρά συνδυαστικών ενεργειών προκειμένου να επιτευχθεί, όπως: Εξορθολογισμός της σήμανσης της πόλης: απαιτείται ο επαναπροσδιορισμός των υφιστάμενων πινακίδων και η ενοποίηση αυτών σε έναν στύλο (μετρήσαμε σε μια διασταύρωση στο κέντρο της πόλης 14 σήματα τοποθετημένα σε 10 στύλους). σήμανση σε διασταυρώσεις του Βόλου

5 Χρήση πηκτογραμμάτων επί του οδοστρώματος με διάρκεια ζωής: για να αποφεύγεται η συνεχής ανανέωση της οριζόντιας σήμανσης επιβάλλεται η χρήση ειδικής αντοχής χρωμάτων ή αυτοκόλλητων ταινιών. έργα ανανέωσης χρώματος οριζόντιας σήμανσης Χρήση σήματος STOP: σε όλες τις διασταυρώσεις είναι επιβεβλημένη η τοποθέτηση οχταγωνικών πινακίδων STOP και πηκτογραμμάτων στο οδόστρωμα για επισήμανση της προτεραιότητας και αποφυγή ατυχημάτων. ( :αδύναμο και σε πολλούς άγνωστο σήμα προτεραιότητας στο ιπποδάμειο σύστημα). Δημιουργία και προστασία ραμπών για ΑΜΕΑ: κάθε εμποδιζόμενο άτομο έχει δικαίωμα στην άνετη κίνηση εντός του δημόσιου χώρου καθιστώντας αναγκαία έτσι τη δημιουργία λειτουργικών ραμπών αλλά και την προστασία αυτών. ράμπα στην οδό Γρ. Λαμπράκη δημιουργία ράμπας Βαρκελώνη Ομογενοποίηση πεζοδρομίων: ο Δήμος υποχρεούται να καθορίσει τα υλικά και τον τρόπο κατασκευής των πεζοδρομίων ώστε να αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο (ίσως διαφορετικές προτάσεις ανά περιοχή). πεζοδρόμιο επί της οδού Αγ. Νικολάου Εμπλουτισμός πρασίνου: το αστικό πράσινο αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της εικόνας ων πόλεων, επιβάλλεται επομένως η εξυγίανση των υφιστάμενων δέντρων αλλά και η φύτευση νέων σε όλη την πόλη σε ειδικές σχάρες με κυμαινόμενο άνοιγμα για αισθητικούς και πρακτικούς λόγους. φύτευση επί του πεζοδρομίου

6 Αποτροπή παράνομου παρκαρίσματος: είτε με κολωνάκια είτε με φυτεύσεις πρέπει να εμποδίζεται το παρκάρισμα σε χώρους που δεν επιτρέπεται έως ότου υιοθετήσουμε τη φιλοσοφία του «Παρκάρω όπου επιτρέπεται και όχι όπου μπορώ». εναλλακτικοί τρόποι αποτροπής παρκαρίσματος Κυκλοφοριακή αγωγή νέων και ηλικιωμένων πολιτών: η ένταξη των ποδηλατοδρόμων στα υπάρχοντα «κυκλοφοριακά πάρκα» Νεάπολης και Νέας Ιωνίας μπορεί να συντελέσει σημαντικά στην ομαλή συνύπαρξη αυτοκινήτωνποδηλάτων - πεζών. σήμανση για ποδηλάτες Κυκλοφοριακές κυψέλες μακροπρόθεσμη επέμβαση στις γειτονιές του κέντρου: Τέλος, θεωρούμε πως με τα σημερινά κυκλοφοριακά δεδομένα, ιδίως στο κέντρο της πόλης, μια μελλοντική επέμβαση με δυνατότητα να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής των κατοίκων είναι η δημιουργία κυκλοφοριακών κυψελών. Πρόκειται, δηλαδή, για: Ενοποίηση των υπαρχόντων τετραγώνων σε τετράγωνα μεγαλύτερου βρόγχου: μετατροπή των οδών σε δρόμους εφησυχασμένης κυκλοφορίας με δυνατότητα parking για τους κατοίκους και άυξηση του πρασίνου (π.χ. οικοδομικά τετράγωνα εκατέρωθεν της 28ης Οκτωβρίου και της Κωνσταντά). Συνύπαρξη πεζών, ποδηλατιστών και αυτοκινήτων στους δρόμους εφησυχασμένης κυκλοφορίας και επισήμανση της εξόδου σε συλλεκτήριες οδούς και στο υπάρχον δίκτυο ποδηλατοδρόμων. Περιορισμός της ταχύτητας κυκλοφορίας των αυτοκινήτων και αποτροπή της διαμπερούς κυκλοφορίας: με κατάλληλη σηματοδότηση καθώς και άλλα τεχνητά μέσα (όπως σαμαράκια, παρεμβολή πεζοδρομημένων τμημάτων ή διαδοχικές αντιδρομήσεις της φοράς κίνησης).

7 Βασικό συστατικό της βελτίωσης της εικόνας των πόλεων, ανεξαρτήτως των ενεργειών που θα πραγματοποιηθούν, αποτελεί η ύπαρξη ασφαλών και ποιοτικών υποδομών ευημερίας. Το σημαντικό είναι να γίνουν τα πρώτα βήματα για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση αυτών, διότι είναι ουσιώδες να αρχίσει η δυναμική διαδικασία με την οποία η πόλη θα ενισχύσει τις πρωτοβουλίες για ένα υγιέστερο αστικό περιβάλλον.