Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Πέμπτη 27 Μαρτίου Ελληνική Οικονομία ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ

Transcript

1 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Πέμπτη 27 Μαρτίου 2014 ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ Ελληνική Οικονομία Μία νέα ημέρα ξημερώνει για την ελληνική οικονομία μετά την ενθουσιώδη υποδοχή που επεφύλαξε το επενδυτικό κοινό στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των ελληνικών τραπεζών. Αποτελεί δε πανηγυρική ψήφο εμπιστοσύνης και στις ελληνικές τράπεζες που επανακάμπτουν σταδιακά, αντιμετωπίζοντας με επιτυχία τις επισφάλειες που επισώρευσε στα χαρτοφυλάκιά τους η μεγαλύτερη ύφεση στην πρόσφατη ιστορία μας. Ειδικότερα, με τη συμμετοχή πολλών εκατοντάδων ξένων θεσμικών επενδυτών και επενδυτικών τραπεζών που πιστεύουν στις προοπτικές ανάκαμψης της Ελληνικής Οικονομίας, πραγματοποιήθηκαν οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου (ΑΜΚ) της Alpha Bank κατά 1,2 δις και της Τράπεζας Πειραιώς κατά 1,75 δις. Είναι χαρακτηριστικό ότι το άνοιγμα του βιβλίου προσφορών και των δύο τραπεζών εκτός Ελλάδος έγινε το απόγευμα της 24 η Μαρτίου 2014 και ο τερματισμός της διαδικασίας υποβολής προσφορών ολοκληρώθηκε την επόμενη ημέρα. Ειδικότερα, η διοίκηση της Alpha Bank ανακοίνωσε ότι με το κλείσιμο του βιβλίου προσφορών η τράπεζα αποδέχθηκε προσφορές για κεφάλαια ύψους 1,2 δις, έναντι τιμής 0,65 ανά μετοχή. Για το σκοπό αυτό η διοίκησή θα εισηγηθεί στην έκτακτη γενική συνέλευση (ΕΓΣ) της 28 ης Μαρτίου 2014 την έκδοση νέων μετοχών. Ο μεγάλος όγκος των προσφορών έκανε δυνατό τον προσδιορισμό αυτής της εξαιρετικά υψηλής τιμής έκδοσης των νέων μετοχών, η οποία διαμορφώνεται ελάχιστα χαμηλότερα (discount -7,1%) από το κλείσιμο της μετοχής την 24 η Μαρτίου Μετά την νέα ΑΜΚ το ποσοστό του Ταμείου Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) στο ΜΚ της Alpha Bank περιορίζεται στο 69,9%, από 81,7%. Μετά την ανακοίνωση της συναλλαγής, την 26 η Μαρτίου 2014 σημειώθηκε μεγάλη αύξηση της τιμής της μετοχής της Τράπεζας κατά 4,3% αλλά και των δικαιωμάτων αγοράς μετοχών της (warrants) κατά 13,4%. Η Τράπεζα Πειραιώς από την πλευρά της ανακοίνωσε επίσης την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας βιβλίου προσφορών εκτός Ελλάδος, με τη συμμετοχή θεσμικών και άλλων ειδικών επενδυτών, έχοντας τοποθετήσει νέες κοινές μετοχές στην τιμή των 1,70 ανά μετοχή (discount -19,0% έναντι της τιμής της μετοχής την 24 η Μαρτίου 2014, ενώ η τιμή αυτή αντιστοιχεί στο 114% της λογιστικής καθαρής αξίας της τράπεζας την ), με συνολικό ύψος αντλούμενων κεφαλαίων 1,75 δις. Στην ΕΓΣ της 28ης Μαρτίου 2014, οι μέτοχοι θα κληθούν να εγκρίνουν την ΑΜΚ της Τράπεζας. Εκτιμάται ότι μετά την νέα ΑΜΚ το ποσοστό του ΤΧΣ στο ΜΚ της Τράπεζας Πειραιώς περιορίζεται από περίπου 81% στο 67%. Με τις ανωτέρω εντυπωσιακές επιχειρηματικές κινήσεις οι δύο μεγάλες τράπεζες της χώρας καταφέρνουν να αντλήσουν από την αγορά νέα μετοχικά κεφάλαια (ΜΚ) ύψους 2,95 δις, που στην ουσία αποτελούν στο σύνολό τους Ξένη Άμεση Επένδυση (ΞΑΕ) στην Ελλάδα. Με αυτά δε τα κεφάλαια πρόκειται να καλύψουν αφενός τις επιπλέον κεφαλαιακές απαιτήσεις που εκτιμήθηκαν από την πρόσφατη διαγνωστική μελέτη της BlackRock και της Τραπέζης της Ελλάδος στα 262 εκατ. για την Alpha Bank και στα 425 εκατ. για την Τράπεζα Πειραιώς και, αφετέρου, την εξαγορά των προνομιούχων μετοχών τους από το ελληνικό δημόσιο ύψους 940 εκατ. για την Alpha Bank και 750 εκατ. για την Τράπεζα Πειραιώς. Συνολικά, οι κινήσεις αυτές των Τραπεζών συνεπάγονται ουσιαστικά συνολική μείωση του χρέους της γενικής κυβέρνησης της χώρας κατά 2,38 δις (1,31 π.μ. του ΑΕΠ). Επίσης, με τις ανωτέρω κινήσεις περιορίζονται ουσιαστικά οι δανειακές ανάγκες του Ελλ. Δημοσίου το 2014 λόγω μη ανανέωσης κρατικών ομολόγων αξίας 1,69 δις που είχαν δοθεί στις τράπεζες ως αντάλλαγμα για τις προνομιούχες μετοχές. Σε συνδυασμό δε με την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης με την Τρόικα για την 4 η Εξέταση της πορείας προόδου του Προγράμματος Προσαρμογής και την αναμενόμενη επικείμενη έγκριση της δόσης των 11,5 δις από τη Ευρωπαϊκή Επιτροπή και από το ΔΝΤ, τίθεται πλέον οριστικά στο περιθώριο κάθε συζήτηση περί χρηματοδοτικού κενού στην Ελλάδα το 2014, αλλά, σε μεγάλο βαθμό, και το Μάλιστα, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας το μπορεί να μειωθούν ακόμη περισσότερο αν προχωρήσει έγκαιρα και αποφασιστικά και η αναχρηματοδότηση των δύο άλλων συστημικών τραπεζών της χώρας, της Eurobank και της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και ακόμη και της Τράπεζας Αττικής, σύμφωνα με τα πορίσματα της διαγνωστικής μελέτης της BlackRock και της Τράπεζας της Ελλάδος. Με βάση τις ευνοϊκές εξελίξεις που δημιουργούνται από τις εξαιρετικά επιτυχείς ΑΜΚ της Alpha Bank και της Τράπεζας Πειραιώς, είναι πολύ πιθανό ότι ένα σημαντικό μέρος των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών αυτών, ύψους 5,53 δις, θα αντληθεί επίσης από τον ιδιωτικό τομέα, ελαχιστοποιώντας το ποσό που θα χρειαστεί να αντληθεί από το ΤΧΣ. Το τελευταίο εξακολουθεί να έχει διαθέσιμα ύψους 10 δις περίπου, τα ποία έχουν ήδη επιβαρύνει το χρέος της γενικής κυβέρνησης της χώρας. Με τα σημερινά δεδομένα, το μεγαλύτερο μέρος αυτών των διαθεσίμων, προφανώς, δεν θα χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί για την επιπλέον ενίσχυση των κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών. Επομένως, μπορεί κάλλιστα να επιστραφεί στο EFSF μειώνοντας ανάλογα το ελληνικό δημόσιο χρέος. Άλλωστε, αν οι ελληνικές τράπεζες έχουν τώρα τη δυνατότητα να αντλούν κεφάλαια από τις αγορές

2 μετοχών και ομολόγων με ικανοποιητικό κόστος, τότε και το ελληνικό δημόσιο θα μπορεί να κάνει το ίδιο, όταν το επιλέξει. Πολύ ικανοποιητική ήταν η εκτέλεση του Π2014 της κεντρικής κυβέρνησης, όπως επιβεβαιώθηκε με την ανακοίνωση των τελικών αναλυτικών στοιχείων στο 2μηνο Ιαν.-Φεβρ Αυτό ακολουθεί την πέραν πάσης προσδοκίας ικανοποιητική εκτέλεση του Π2013, όπου εκτιμάται ότι επιτεύχθηκε πρωτογενές πλεόνασμα στη γενική κυβέρνηση ύψους 2,9 δις (1,6% του ΑΕΠ). Ειδικότερα, στο 1 ο 2μηνο.2014 επιτεύχθηκε πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 2,06 δις στην Κεντρική Κυβέρνηση (ΚΚ), έναντι του στόχου που έχει τεθεί για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 1,96 δις το 2014 ως σύνολο. Το πλεόνασμα αυτό επιτεύχθηκε με αύξηση των εσόδων του Τακτικού Προϋπολογισμού (πριν τις επιστροφές φόρων) κατά 7,5% σε ετήσια βάση στο 1 ο 2μηνο 2014 και με μεγάλη μείωση των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. κατά -17,1% στο ίδιο 2μηνο. Ειδικότερα, το σημαντικό αυτό πλεόνασμα επιτεύχθηκε παρά την εκτός προγραμματισμού μεγάλη αύξηση στο 1 ο 2μηνο.2014 των επιστροφών φόρων κατά 401 εκατ., των καταπτώσεων εγγυήσεων κατά 263 εκατ. και των δαπανών του ΠΔΕ κατά 350 εκατ. έναντι των αντίστοιχων ποσών στους τομείς αυτούς στο 1 ο 2μηνο Επίσης, το ανωτέρω πλεόνασμα επιτεύχθηκε παρά την απώλεια εσόδων ύψους άνω των 380 εκατ. από τον ΦΠΑ και τον ΕΦΚ καυσίμων στο 1 ο 2μηνο.2014, λόγω των εξαιρετικά ευνοϊκών καιρικών συνθηκών που περιόρισαν στο ελάχιστο την ανάγκη για χρήση πετρελαίου θέρμανσης στο 2μηνο αυτό. Από την άλλη πλευρά, στο 1 ο 2μηνο 2014 οι εισπράξεις του ΠΔΕ ήταν αυξημένες κατά 710 εκατ. έναντι του 1 ου 2μήνου 2013 και αυτό συνέβαλε θετικά στη δημιουργία του αυξημένου πρωτογενούς πλεονάσματος στην ΚΚ. Σε κάθε περίπτωση, αξιοσημείωτη ήταν στο 1 ο 2μηνο.2014 η σημαντική αύξηση των εισπράξεων από τον ΦΠΑ των λοιπών προϊόντων (εκτός καυσίμων και τσιγάρων) κατά 7,2%, έναντι πτώσης τους κατά -12,7% στο 1 ο 2μηνο Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί προφανώς και την σχετική σταθεροποίηση της ιδιωτικής κατανάλωσης στο 2μηνο αυτό. Από την άλλη πλευρά, η αύξηση των εισπράξεων από τους φόρους στην περιουσία κατά 12,9% στο 1 ο 2μηνο.2014, υπολείπεται σημαντικά της αύξησής τους κατά 31,6% που έχει προϋπολογιστεί για το έτος ως σύνολο. Αντίθετα, η πτώση των εισπράξεων από τους Άμεσους Φόρους ΠΟΕ κατά -19,0% στο 1 ο 2μηνο.2014, υπολείπεται σημαντικά της πτώσης τους κατά -30,4% που έχει προϋπολογιστεί για το 2014 ως σύνολο. Όσον αφορά τη μείωση των πρωτογενών δαπανών του Τακτικού Προϋπολογισμού (Τ.Π.) κατά -17,1% στο 1 ο 2μηνο του 2014, οφείλεται στη συνεχιζόμενη μείωση των δαπανών για αποδοχές προσωπικού και συντάξεις κατά -4,1% σε ετήσια βάση, και, κυρίως, στη μεγάλη μείωση των επιχορηγήσεων των ασφαλιστικών ταμείων κατά -33,7%, όταν για το 2014 ως σύνολο έχει προϋπολογιστεί μείωση των επιχορηγήσεων κατά -15,7%, έναντι της μείωσής τους κατά -12,9% το Σημειώνεται ότι η μείωση των επιχορηγήσεων των ασφαλιστικών ταμείων στο 1 ο 2μηνο 2014 οφείλεται και στο γεγονός ότι οι επιχορηγήσεις που καταβλήθηκαν στο 2μηνο Νοεμ.- Δεκ.2013 ήταν σημαντικά αυξημένες. Σε κάθε περίπτωση, μετά τις εξελίξεις στο 1 ο 2μηνο 2014, η πτώση των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. το 2014 ως σύνολο αναμένεται να είναι πολύ μεγαλύτερη από την πτώση τους κατά -5,2% (-7,7% χωρίς το αποθεματικό) που προβλέπει ο Π2014. Συνεχίζεται και το 2014 η πορεία προσαρμογής στο εξωτερικό Ισοζύγιο Πληρωμών Μετά το σημαντικό πλεόνασμα 1,25% του ΑΕΠ που καταγράφηκε στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών με τις κεφαλαιακές μεταβιβάσεις (ΙΤΣ) το 2013, το έλλειμμα του ΙΤΣ περιορίστηκε στα 308,2 εκατ. τον Ιαν.2014, από 323,2 εκατ. τον Ιαν.2013 και από 3,5 δις τον Ιαν Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου εκτός καυσίμων και πλοίων μειώθηκε περαιτέρω στα 606,9 εκατ., από 643,8 εκατ. τον Ιαν.2013 και από 1,6 δις τον Ιαν. 2010, Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία διατηρήθηκαν στα 1,22 δις τον Ιαν.2014, από 0,8 δις τον Ιαν.2010 και από 0,91 δις τον Ιαν Αντίθετα, οι αντίστοιχες εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία ήταν σημαντικά μειωμένες. Αξιοσημείωτη ήταν τον Ιαν.2014 η αύξηση των εισπράξεων από τον εξωτερικό τουρισμό κατά 22,5% Ιαν.2013: -5,1%), καθώς και η αύξηση των εισπράξεων από τις διεθνείς μεταφορές (ναυτιλία) κατά 4,67% (Ιαν.2013: -10,96%). Σημειώνεται ότι το έλλειμμα στο ΙΤΣ ήταν μειωμένο σε ετήσια βάση τον Ιαν.2014, παρά το ότι το έλλειμμα του ισοζυγίου των καυσίμων ήταν αυξημένο κατά 147,3 εκατ. (+17,8%), κυρίως λόγω της πτώσης των εξαγωγών καυσίμων κατά -12,6%, μετά την αύξησή τους κατά 39,2% τον Ιαν.2013, κατά 38,8% τον Ιαν.2012 και κατά 79,6% τον Ιαν Τέλος, τον Ιαν.2014 σημειώνεται η αύξηση κατά 22,65% των πληρωμών για ταξίδια στο εξωτερικό και κατά 29,3% των πληρωμών για λοιπές υπηρεσίες. Έτσι, οι πληρωμές για εισαγωγές υπηρεσιών ήταν αυξημένες κατά 8,2% τον Ιαν.2014, έναντι της πτώσης τους κατά -11,6% τον Ιαν.2013 και επίσης κατά -16,6% τον Ιαν Γενικά, οι εξελίξεις στο ισοζύγιο πληρωμών τον Ιαν.2014 επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις για πλεόνασμα στο ΙΤΣ ύψους 2,0% του ΑΕΠ το 2014, παρά την ανάκαμψη της οικονομίας και τον αναμενόμενο περιορισμό της πτωτικής πορείας των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών, όπως ήδη φαίνεται από τις αυξημένες πληρωμές για εισαγωγές υπηρεσιών τον Ιαν Στον τομέα της υλοποίησης του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, σημειώνεται η νέα πολύ βελτιωμένη προσφορά της Lamda Development, ύψους 915 εκατ. (33% προκαταβολή και το υπόλοιπο κατά τη διάρκεια των επόμενων 10 ετών) για την απόκτηση του 100% των μετοχών της 2

3 εταιρίας «Ελληνικό Α.Ε.», με επιπλέον ανάληψη της υποχρέωσης για την κατασκευή των αναγκαίων υποδομών και του Ενιαίου Μητροπολιτικού Πάρκου στην περιοχή του Ελληνικού, συνολικού, προϋπολογισμού ύψους 1,25 δις. Επίσης, η προσφορά δεσμεύει την εταιρία με εγγυητικές επιστολές για την καταβολή του τιμήματος και ποινικές ρήτρες για την εξασφάλιση της υλοποίησης επενδύσεων ύψους τουλάχιστον 5,7 δις. Τέλος, προβλέπεται και η συμμετοχή του Ελλ. Δημοσίου κατά 30% στα μελλοντικά κέρδη του επενδυτή, αν η συνολική αποδοτικότητα της επένδυσης υπερβεί στην 7ετία το 15% των επενδυόμενων κεφαλαίων. Αυτή η σημαντικά βελτιωμένη προσφορά θα αξιολογηθεί από τους ανεξάρτητους εκτιμητές και το ΤΑΙΠΕΔ θα αποφασίσει με βάση το πόρισμα και αυτών των εκτιμητών. Σε κάθε περίπτωση, η ανωτέρω προσφορά αποτελεί επιπλέον σημαντικό δείγμα αυξημένης εμπιστοσύνης στην πορεία ανάκαμψης και μελλοντικής υγιούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, ενώ η υλοποίηση της μεγάλης επένδυσης στο Ελληνικό μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά σε αυτή την εξέλιξη. Παγκόσμια Οικονομία Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ουκρανία τις τελευταίες δύο εβδομάδες δεν έχουν επηρεάσει ιδιαίτερα τις αγορές, καθώς οι επενδυτές εστίασαν το ενδιαφέρον τους περισσότερο στις οικονομικές εξελίξεις στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και τις άλλες μεγάλες οικονομίες. Άλλωστε, οι ανακοινώσεις περί κυρώσεων από την πλευρά τόσο των ΗΠΑ όσο και της ΕΕ χαρακτηρίζονται ως σχετικά ήπιες. Ακόμα και η απόφαση των ηγετών του G-7 να αποκλείσουν τη Ρωσία από τη σύνοδο του G-8 τον προσεχή Ιούνιο, δεν είχε σημαντική βαρύτητα, αφού οι δύο πλευρές συνέχιζαν τις συνομιλίες τους σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων. Εκείνο που θα μπορούσε να είχε μεγαλύτερη βαρύτητα θα ήταν ενδεχόμενες πιο αποφασιστικές ενέργειες της Δύσης για τον περιορισμό του μεριδίου της Ρωσίας στον τομέα της κάλυψης των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης και, ειδικότερα, της Ουκρανίας, οι οποίες, ωστόσο, δεν μπορούν να γίνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Προς το παρόν, αυτό που επείγει περισσότερο είναι η συμβολή των χωρών της Δύσης στην σταθεροποίηση της οικονομίας της Ουκρανίας. Για το σκοπό αυτό, ανακοινώθηκε η συμφωνία της Κυβέρνησης της Ουκρανίας με το ΔΝΤ για χρηματοδότηση ύψους $ 18 δις, διετούς διάρκειας, για να αποφευχθεί η ενδεχόμενη αθέτηση των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας. Πρόσθετη χρηματοδοτική βοήθεια αναμένεται να παρασχεθεί από την ΕΕ-28 ( 1,6 δις) και από τις ΗΠΑ ($ 1,0 δις). Η Ουκρανία χρειάζεται άμεσα $ 1,0 δις για αποπληρωμή ομολόγους της που λήγει τον Ιούν.2014, ενώ οι ανάγκες αναχρηματοδότησης χρέους συνολικά στην περίοδο είναι σημαντικές. Ήδη το νόμισμα της Ουκρανίας (hryvnia) έχει υποτιμηθεί κατά 33,5% από την αρχή του έτους, στα 11,0 UAH/USD την 27 η Μαρτίου 2014, από τα 8,24 UAH/USD την Επίσης, οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων της χώρας σε USD κυμαίνονται στο 9,4%. Σύμφωνα δε με όλες τις ενδείξεις η οικονομία της Ουκρανίας θα εισέλθει σε νέα ύφεση, με πτώση του ΑΕΠ της περί το -3,0% το 2014, ενώ ο πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί λόγω και της διολίσθησης του νομίσματος, αλλά και λόγω της μείωσης των επιδοτήσεων στην κατανάλωση φυσικού αερίου, στο 12%-14% το 2014, Από την άλλη πλευρά, αρνητικές είναι οι εξελίξεις και για τη Ρωσία. Η Παγκόσμια Τράπεζα (ΠΤ) προειδοποίησε ότι η οικονομία της Ρωσίας ενδέχεται να συρρικνωθεί κατά -1,8% το 2014, εάν κλιμακωθεί η αντιπαράθεση μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, έναντι θετικής ανάπτυξης κατά 2,2% το 2014 που προέβλεπε η ΠΤ στην Έκθεσή της τον Δεκ Παράλληλα, η ΠΤ διατυπώνει την εκτίμηση ότι υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι φυγής κεφαλαίων από τη Ρωσία, τα οποία μπορεί να φτάσουν τα $150 δις το 2014 και τα $ 80 δις το 2015, ενώ εκτιμά ότι για τη στήριξη του Ρουβλίου η ΤτΡωσίας μπορεί να έχει ήδη δαπανήσει έως και $ 38,9 δις μόνο στο 1 ο 3μηνο Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το υπουργείο οικονομικών της Ρωσίας μόνο το 1ο 3μηνο 2014 υπήρξαν εκροές κεφαλαίων ύψους $70 δις, όταν συνολικά για το 2013 οι εκροές είχαν αγγίξει τα $ 63 δις. Σύμφωνα, με την ΠΤ, η διολίσθηση του Ρουβλίου θα οδηγήσει σε πληθωριστικές πιέσεις με αποτέλεσμα ο στόχος της ΤτΡωσίας για πληθωρισμό 4%-5% το 2014 να κρίνεται ανέφικτος. Σε αυτό το περιβάλλον, στην υποβάθμιση των προοπτικών της οικονομίας της Ρωσίας σε αρνητικές από σταθερές (διαβάθμιση: BBB) προέβη ο οίκος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Fitch λίγα 24ωρα μετά από ανάλογη κίνηση του οίκου αξιολόγησης S&P (Διαβάθμιση: BBB+).. Στις ΗΠΑ, η υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω των εξαιρετικά δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικράτησαν στο 1 ο 2μηνο 2014, εκτιμάται ότι δεν θα επηρεάσει γενικότερα την πορεία ανάπτυξης της οικονομίας το Η τελευταία διαθέτει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα ικανή να την επαναφέρει πολύ σύντομα σε ταχύτερους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch επιβεβαίωσε, την άριστη αξιολόγηση ΑΑΑ για τις ΗΠΑ, διατηρώντας παράλληλα σταθερές τις προοπτικές. Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, ο ικανοποιητικός χειρισμός του ορίου του ομοσπονδιακού χρέους των ΗΠΑ τον Φεβ.2014 είχε ως αποτέλεσμα να απομακρύνει τις ανησυχίες των επενδυτών και επανακτήσει την εμπιστοσύνη τους. Σύμφωνα με τον οίκο, η οικονομία των ΗΠΑ είναι μια από τις πιο δυναμικές και τεχνολογικά προηγμένες παγκοσμίως, με την μεγαλύτερη κεφαλαιαγορά. Ο Fitch προβλέπει ότι το ΑΕΠ των ΗΠΑ θα ενισχυθεί από 1,9% το 2013 στο 2,8% το 2014 για να επιταχυνθεί στη συνέχεια στο 3,1% το Παράλληλα, ο οίκος εκτιμά ότι το χρέος της κυβέρνησης θα διαμορφωθεί στο 100% 3

4 του ΑΕΠ το 2014, προτού αρχίσει να υποχωρεί ελαφρώς τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Στην Κίνα, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις Κινέζων αξιωματούχων για αυτοσυγκράτηση και μη εκδήλωση πανικού πολλοί επενδυτές προσπάθησαν να αποσύρουν τις καταθέσεις τους από την Rural Commercial Bank of Huanghai. Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για την 2 η τοπική τράπεζα που αντιμετωπίζει προβλήματα μαζικών αναλήψεων. Ήδη, παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζει και η Zhejiang Sheyang Rural Commercial Bank η οποία στο τέλος Φεβ.2014 διέθετε συνολικές καταθέσεις 12 δισ. Γουάν ($1,93 δις). Οι αρχές της Κίνας διαβεβαιώνουν τους πολίτες ότι δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας, ωστόσο προτίθενται να επιτρέψουν στις δυνάμεις της αγοράς να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο στην οικονομία προκειμένου να μειώσουν τον ρυθμό των επενδύσεων οι οποίος τροφοδότησε με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης τη χώρα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες προκειμένου να δημιουργηθούν συνθήκες για μια βιώσιμη και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Ωστόσο, η επικεφαλής του ΔΝΤ, ζήτησε από την Κίνα να ενισχύσει τον ανταγωνισμό στον χρηματοπιστωτικό κλάδο και να επιτρέψει περαιτέρω τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές ροές, ώστε να βελτιωθούν οι οικονομικές προοπτικές της χώρας. Σύμφωνα με τη διευθύντρια του ΔΝΤ, η Κίνα, θα πρέπει να στηριχθεί σε ένα οικονομικό υπόδειγμα που θα δίνει έμφαση στις υπηρεσίες, την καινοτομία και τις καταναλωτικές δαπάνες, αντί των εξαγωγών και των έργων υποδομής. Το Γουάν θα πρέπει να αποκτήσει ένα πιο ισχυρό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία και αυτό θα επιτευχθεί εάν επιτραπεί σταδιακά στους ξένους να επενδύουν με μεγαλύτερη ευκολία στις κινεζικές επιχειρήσεις αλλά και στους Κινέζους να επενδύουν στο εξωτερικό. Ωστόσο σύμφωνα με το ΔΝΤ η απελευθέρωση των επενδύσεων από κατοίκους της Κίνας στο εξωτερικό θα πρέπει να είναι σταδιακή, προκειμένου να αποφευχθεί μια μη διαχειρίσιμη εκροή κεφαλαίων από επενδυτές που επιθυμούν τη διαφοροποίηση των αποταμιεύσεων τους. Θετική εξέλιξη αποτελεί για νόμισμα της Κίνας, το Μνημόνιο που υπέγραψαν η ΤτΚίνας και η ΤτΑγγλίας προκειμένου να πραγματοποιούνται στο Λονδίνο εκκαθαρίσεις συναλλαγών σε Γουάν. Εκτιμάται ότι στο Λονδίνο πραγματοποιούνται περίπου τα ⅔ των πληρωμών σε Γουάν εκτός Κίνας. Όσον αφορά τις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας της Κίνας το 2014, ο δείκτης PMI στη μεταποίηση της HSBC/Markit φαίνεται ότι υποχώρησε εκ νέου τον Μάρτ.2014 (σύμφωνα με την πρώτη μέτρηση), χαμηλό 8-μηνών και διαμορφώθηκε στο 48,1, από 48,5 τον Φεβ Αυτό συνέβη λόγω κυρίως της υποχώρησης του υποδείκτη παραγωγής και του υποδείκτη νέων παραγγελιών. Η υποχώρηση του δείκτη PMI στη μεταποίηση οφείλεται κυρίως στην χαμηλή εγχώρια ζήτηση και στην επιβράδυνση των επενδύσεων λόγω επιβράδυνσης της πιστοδοτήσεων από τον τραπεζικό τομέα. Στην Ιαπωνία, η Βουλή της χώρας ενέκρινε τον προϋπολογισμό του 2014 ύψους 95,9 τριs, ο οποίος προβλέπει άνοδο του ΑΕΠ κατά +1,4% για το οικονομικό έτος που ξεκινά τον Απρ. 2014, περιορισμό του πρωτογενούς ελλείμματος στο -3,3% και μείωση του δημοσίου χρέους. Ο προϋπολογισμός δίνει έμφαση στις δαπάνες για κοινωνική ασφάλιση, άμυνα και δημόσια έργα με στόχο να περιορισθούν οι αρνητικές επιπτώσεις από την αύξηση του φόρου κατανάλωσης που θα επιβληθεί τον Απρ Θεαματική πτώση κατέγραψε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, με βάση τα μη εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία, τον Φεβ.2014 με αποτέλεσμα να υποχωρήσει στα -800 δισ. από δισ. τον Ιαν (ιστορικά υψηλό). Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά +10,3% σε ετήσια βάση τον Φεβ.2014, έναντι ανόδου +7,4% τον Ιαν.2014 λόγω της βελτίωσης των οικονομικών συνθηκών διεθνώς. Οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά +9,2% σε ετήσια βάση τον Φεβ.2014 έναντι ανόδου +25,2% τον Ιαν.2014 λόγω μείωσης των εισαγωγών πετρελαίου. Άνοδο κατά 2,9 μονάδες κατέγραψε ο δείκτης εμπιστοσύνης μικρών επιχειρήσεων με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί τον Μάρτ.2014 στις 53,5 μον.(υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη της δεκαετίας 80) από 50,6 μον. τον Φεβρ.2014, αντικατοπτρίζοντας την αύξηση της κατανάλωσης εν όψει εισαγωγής του υψηλότερου φόρου. Εξελίξεις στην πραγματική οικονομία: Στις ΗΠΑ, η αγορά ακινήτων εμφάνισε μια μικρή κάμψη τον Φεβ.2014, η οποία οφείλεται στις άσχημες καιρικές συνθήκες. Οι πωλήσεις υφιστάμενων κατοικιών υποχώρησαν κατά -0,4% σε μηνιαία βάση τον Φεβ.2014, έναντι -5,1% τον Ιαν.2014, ενώ οι πωλήσεις νέων κατοικιών κατά -3,3% σε μηνιαία βάση τον Φεβ.2014, έναντι ανόδου +3,2% τον Ιαν Όσον αφορά τις τιμές των ακίνητων, ο δείκτης τιμών κατοικιών FHFA καταγράφει μηναία άνοδο +0,5% τον Ιαν.2014 από αύξηση 0,7% τον Δεκ Επίσης, ο δείκτης τιμών ακινήτων S&P/Case-Shiller στις 20-μεγαλύτερες πόλεις των ΗΠΑ σημείωσε αύξηση 0,8% σε μηνιαία βάση τον Ιαν.2014 έναντι ανόδου 0,7% το Δεκ Ωστόσο, οι καταναλωτές εμφανίζονται αισιόδοξοι όπως προδίδει ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης που καταρτίζει το Conference Board, καθώς ανήλθε στο 82,3 τον Μάρτ.2014 από 78,3 τον Φεβρ Τέλος, στην αγορά εργασίας, οι εβδομαδιαίες αιτήσεις για εγγραφή στα ταμεία ανεργίας αυξήθηκαν κατά την εβδομάδα έως στις Σε μέσα επίπεδα για την περίοδο , οι αιτήσεις επιδομάτων ανεργίας διαμορφώνονται στις με ιστορικά υψηλό τις (Οκτ.1982) και ιστορικά χαμηλό τις Σημειώνεται ότι η αύξηση των εγγραφών στα ταμεία ανεργίας, ήταν σχετικά μικρή, καθώς η αγορά προσδοκούσε αύξηση των εγγραφών στις Στην Ευρωζώνη (ΖτΕ), ο ενοποιημένος δείκτης ΡΜΙ υποχώρησε οριακά στο 53,2 τον Μάρτ.2014, από 53,3 τον Φεβ Ο αντίστοιχος δείκτης στη Γερμανία, αν και υποχώρησε διατηρείται σε υψηλό επίπεδο, ενώ έκπληξη αποτέλεσε η αύξηση του 4

5 αντίστοιχου δείκτη στη Γαλλία. Ο ρυθμός ανόδου του ονομαστικού κόστους εργασίας ανά ώρα εργασίας αυξήθηκε 1,4% σε ετήσια βάση το 4ο 3μηνο 2013, από +1,1% το 3ο 3μηνο 2013 με την αύξηση να διαχέεται σε όλους τους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας και κυρίως των κατασκευών. Στις επιμέρους οικονομίες, παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις. Στην περιφέρεια της Ευρωζώνης και κυρίως στην Πορτογαλία, Κύπρο και Ελλάδα καταγράφηκε σημαντική πτώση του κόστους εργασίας, εν αντιθέσει με την Ισπανία, στην οποία το κόστος αυξήθηκε παρά τα αυστηρά μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής. Στη Γερμανία το κόστος αυξήθηκε κατά 2,0% το 4ο 3μηνο 2013, από +1,9% το 3ο 3μηνο 2013, με αποτέλεσμα το ονομαστικό κόστος εργασίας συνολικά για το 2013 να αυξηθεί κατά 2,2%. Η Ε. Επιτροπή, εκτιμά ότι το πραγματικό κόστος εργασίας στη Γερμανία θα σημειώσει μηδενική αύξηση το 2014 και το Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ε. Επιτροπής, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στη ΖτΕ ξεπέρασε τις προσδοκίες της αγοράς και διαμορφώθηκε στο -9,3 τον Μάρτ.2014, από -12,7 τον Φεβ.2014 και από - 12,3 που ανέμεναν οι αναλυτές.. Στις αγορές κεφαλαίου, η κρίση στην Ουκρανία δεν επηρεάζει σημαντικά τις αγορές, με αποτέλεσμα κάθε σημαντική υποχώρηση των ομολογιακών τιμών της περιφέρειας της Ευρωζώνης να αξιολογείται ως ευκαιρία τοποθετήσεων. Η διαφορά απόδοσης του 10-ετούς πορτογαλικού ομολόγου σε σχέση με το αντίστοιχο γερμανικό, υποχώρησε σε εβδομαδιαία βάση στις 256 μ.β. από 283 μ.β. και του 10-ετούς ιταλικού ομολόγου έναντι του 10-ετούς γερμανικού στις 179 μ.β. από 181 μ.β.. Η απόδοση του 10-ετούς ομολόγου των ΗΠΑ την διαμορφωνόταν στο 2,76% από 2,78% που ήταν την , μετά την απόφαση της Fed να περιορίσει εκ νέου τις αγορές περιουσιακών στοιχείων κατά $10 δισ. στα $55 δισ./μήνα από τον Απρ Yields (%) Spreads (μβ) 24/3/ /3/2014 +/ μβ 24/3/ /3/2014 +/ μβ Ελλάδα 6,59 6, Ισπανία 3,36 3, Ιταλία 3,43 3, Πορτογαλία 4,19 4, Γαλλία 2,16 2, Ολλανδία 1,84 1, Γερμανία 1,64 1, Y CDS (μβ) 24/3/ /3/2014 +/ μβ Ελλάδα Ισπανία Ιταλία Πορτογαλία Γαλλία Ολλανδία Γερμανία Πηγή: Bloomberg Στη Γαλλία, το δημόσιο άντλησε ( ) το συνολικό ποσό των 7,96 δισ. μέσω δημοπρασίας 2- ετών, 3-ετών και 5-ετών ομολόγων. Αναλυτικότερα, αντλήθηκε το ποσό των 2,6 δισ. από 2-ετή ομόλογα με μέσο επιτόκιο δανεισμού 0,33% και συντελεστή κάλυψης 2,23. Μέσω 3-ετών ομολόγων αντλήθηκαν 1,65 δισ. με μέσο επιτόκιο 0,55% και συντελεστή κάλυψης 2,75. Τέλος, μέσω 5-ετών αντλήθηκαν 3,71 δισ. με μέσο επιτόκιο 1,06% και συντελεστή κάλυψης 1,93. Στην Ισπανία, το δημόσιο άντλησε ( ) το συνολικό ποσό των 5,0 δισ. μέσω δημοπρασίας 3-ετών, 5-ετών και 14-ετών ομολόγων. Αναλυτικότερα, αντλήθηκε το ποσό των 1,0 δισ. από 3-ετή ομόλογα με μέσο επιτόκιο δανεισμού 1,33% και συντελεστή κάλυψης 4,14. Μέσω 5-ετών ομολόγων αντλήθηκαν 2,67 δισ. με μέσο επιτόκιο 1,99% και συντελεστή κάλυψης 1,80. Τέλος, μέσω 14-ετών αντλήθηκαν 1,33 δισ. με μέσο επιτόκιο 3,8645% και συντελεστή κάλυψης 1,90. Αγορές συναλλάγματος: Ο σταθμισμένος δείκτης δολαρίου ο οποίος μετρά την επίδοση του δολαρίου έναντι 6 βασικών νομισμάτων εμφανίζει ανοδικές τάσεις με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στο 80,15 ( ) από 79,34 ( ). Σύμφωνα με τα στοιχεία του χρηματιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις κατά του δολαρίου, για μη εμπορικές συναλλαγές, την εβδομάδα που έληξε την διαμορφώθηκαν στα $9,9 δισ. με αποτέλεσμα οι συνολικές καθαρές (αγορές μείον πωλήσεις) θέσεις να είναι αρνητικές $-0,28 δισ. για πρώτη φορά από τον Οκτ Το δολάριο ΗΠΑ εμφανίζει τάσεις ενίσχυσης, ενώ το ευρώ εξασθενεί μετά τις δηλώσεις του επικεφαλής της ΤτΓερμανίας, ότι τα αρνητικά επιτόκια στην Ευρωζώνη αποτελούν αχαρτογράφητη περιοχή. Ωστόσο, όπως τόνισε ο Γερμανός αξιωματούχος, στην περίπτωση που το ισχυρό ευρώ οδηγήσει σε πτώση του πληθωρισμού, τότε τα αρνητικά επιτόκια ενδεχομένως να αποδειχθούν το καλύτερο εργαλείο έναντι κάποιων άλλων εναλλακτικών κινήσεων. Το Γουάν Κίνας συνεχίζει να εμφανίζεται αδύναμο έναντι του δολαρίου ΗΠΑ, καθώς οι επενδυτές ανησυχούν ότι ο ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ το 2014 θα είναι μικρότερος του 7,5% που εκτιμά η κυβέρνηση της Κίνας. Το Γουάν καταγράφει από τις αρχές του έτους πτώση έναντι του δολαρίου ΗΠΑ περί το 2,6%. Το ευρώ διαπραγματευόταν στα 1,3770 USD/EUR στις από 1,3940 USD/EUR στις Μικτή η εικόνα για τη στερλίνα, καθώς καταγράφει απώλειες έναντι του δολαρίου ΗΠΑ και οριακή άνοδο έναντι του ευρώ. 5

6 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Ελληνική Οικονομία Ισοζύγιο Πληρωμών: Τo Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών με τις κεφαλαιακές μεταβιβάσεις (ΙΤΣ) κατέγραψε έλλειμμα -0,17% του ΑΕΠ τον Ιαν.2014 από -0,18% τον Ιαν.2013 και -0,7% τον Ιαν Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται κατά κύριο λόγο στη βελτίωση του ισοζυγίου εισοδημάτων, το οποίο εμφάνισε πλεόνασμα έναντι ελλείμματος τον Ιαν.2013, ενώ σημειώθηκε και μικρή μείωση των πλεονασμάτων του ισοζυγίου υπηρεσιών και του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων. Αναλυτικότερα: Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου διαμορφώθηκε στα 1,75 δις τον Ιαν.2014 από 1,65 δις τον Ιαν Ειδικότερα, το έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου εκτός καυσίμων και πλοίων μειώθηκε σε 606,9 εκατ. τον Ιαν.2014 από 643,8 εκατ. τον Ιαν.2013, σημειώνοντας πτώση κατά -5,7% σε ετήσια βάση. Τούτο συνέβη παρά τη μείωση των εξαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία κατά -3,1% τον Ιαν.2014, αφού οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία σημείωσαν πτώση κατά -4,0%. Στο Ισοζύγιο των Καυσίμων, οι πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων ήταν αυξημένες κατά 3,0% τον Ιαν.2014, μετά τη μείωσή τους κατά -4,5% τον Ιαν Από την άλλη πλευρά, οι εισπράξεις από εξαγωγές καυσίμων μειώθηκαν κατά -12,6% τον Ιαν.2014, έπειτα από την αύξησή τους κατά 39,2% τον Ιαν Ως εκ τούτου, τον Ιαν.2014 σημειώθηκε αύξηση στο έλλειμμα του ισοζυγίου των καυσίμων κατά 17,8% σε ετήσια βάση, έναντι μείωσής του κατά -26,5% τον Ιαν Ισοζύγιο Υπηρεσιών: Μειωμένο κατά -1,6% σε ετήσια βάση ήταν το πλεόνασμα του ισοζυγίου τον Ιαν.2014, έπειτα από μείωση κατά -2,1% τον Ιαν Οι συνολικές εισπράξεις από τις εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 4,6% τον Ιαν.2014 από μείωσή τους κατά -8,3% τον Ιαν Αντίθετα, οι πληρωμές για εισαγωγές υπηρεσιών από το εξωτερικό αυξήθηκαν κατά 8,2% τον Ιαν.2013 έναντι πτώσης τους κατά -11,6% τον Ιαν Ειδικότερα: Σημειώθηκε αύξηση των εισπράξεων από τον εξωτερικό τουρισμό (συμπεριλαμβανομένων και των εισπράξεων από την Κρουαζιέρα) κατά 22,5% τον Ιαν.2014, μετά τη μείωσή τους κατά -5,1% τον Ιαν Παράλληλα, οι εισπράξεις από τη ναυτιλία ενισχύθηκαν κατά 4,7% σε ετήσια βάση τον Ιαν.2014 από μείωση κατά -11,0% τον Ιαν Όσον αφορά το Ισοζύγιο Εισοδημάτων, οι πληρωμές τόκων, μερισμάτων και κερδών υποχώρησαν σημαντικά, κατά -34,0%, ενώ οι εισπράξεις από τόκους, μερίσματα και κέρδη αυξήθηκαν κατά 12,6%. Στον Λογαριασμό Κεφαλαίων (ΛΚ) καταγράφηκε έλλειμμα 277,6 εκατ. τον Ιαν.2014, έναντι ελλείμματος 53,7 εκατ. τον Ιαν.2013, ως ακολούθως: (α) Στον τομέα των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων (ΞΑΕ) σημειώθηκε καθαρή εκροή κεφαλαίων ύψους 149,5 εκατ. τον Ιαν.2014, έναντι εισροής 512,1 εκατ. τον Ιαν Ειδικότερα, οι άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα εμφάνισαν καθαρή εκροή 44,5 εκατ. ενώ οι εγχώριες επιχειρήσεις σημείωσαν επίσης σε καθαρή εκροή ύψους 105 εκατ. Η σημαντικότερη συναλλαγή αφορά την εκροή 64 εκατ. για τη συμμετοχή της Alpha Bank στην ΑΜΚ της θυγατρικής της στην Κύπρο. Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών σε εκατ. Ιανουάριος 2014 Ιανουάριος 2013 Απόλυτη Διαφορά Έλλειμμα Ισοζυγίου Καυσίμων -975,8-828,5 147,3 Έλλειμμα Ισοζυγίου Πλοίων -171,4-176,8-5,4 Έλλ. Εμπορικού Ισοζ. εκτός Καυσ. & Πλοίων -606,9-643,8-36,9 Έλλειμμα Εμπορικού Ισοζυγίου , ,1 105,0 Έλλειμμα Ισοζυγίου Εισοδημάτων 50,7-98,1-148,8 Πλεόνασμα Ισοζυγίου Υπηρεσιών 523,6 532,3 8,7 Πλεόνασμα Ισοζυγίου Μεταβιβάσεων 871,5 891,7 20,2 Πλεόνασμα Ισοζ. Τρεχουσών Συναλλαγών (με κεφαλαιακές μεταβιβάσεις) -308,2-323,2-15,0 Έλλειμμα Λογαριασμού Κεφαλαίων -277,6-53,7-50,8 Άμεσες Επενδύσεις -149,5 512,1-661,6 Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου ,1 881, ,6 Λοιπές Επενδύσεις 2.233, , ,4 Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος (β) Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 2,2 δισ. έναντι εισροής 881,5 εκατ. τον Ιαν Αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου αλλά και στην αύξηση (εκροή) των τοποθετήσεων κατοίκων σε έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. (γ) Στον τομέα των «λοιπών επενδύσεων, καταγράφηκε εισροή ύψους 2,2 δισ. έναντι εκροής 1,4 δισ. τον Ιαν.2013 η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση (εισροή) των καταθέσεων και repos των μη κατοίκων στην Ελλάδα κατά 3,2 δισ. (περιλαμβάνεται ο λογαριασμός TARGET). Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν από την αύξηση (εκροή) των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 600 εκατ. καθώς και από τη καθαρή μείωση (εκροή) κατά 353 εκατ. των δανειακών υποχρεώσεων του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους. Εξελίξεις στον Τουρισμό: Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ),ο αριθμός των αφίξεων ξένων τουριστών στα κυριότερα αεροδρόμια της Χώρας (με απευθείας αεροπορικές πτήσεις από το εξωτερικό-charters) σημείωσε νέα μεγάλη άνοδο στους δύο πρώτους μήνες του Συγκεκριμένα, οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις αυξήθηκαν εντυπωσιακά κατά +26,6% και +31,5%, σε ετήσια βάση, τον Ιαν.2014 και τον Φεβρ.2014 αντίστοιχα, με αποτέλεσμα οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις να σημειώσουν στο 1 ο 2μηνο.2014 σημαντική αύξηση κατά +28,8%, έναντι μείωσης κατά -10,1% το στο 1 ο 2μηνο.2013 (βλ. Πίνακα). Πίνακας: Αριθμός Αεροπορικών Αφίξεων (σε κύρια αεροδρόμια) / /2013 Ιαν ,87% 26,57% Φεβρ ,49% 31,48% Σύνολο ,07% 28,81% Πηγή: ΣΕΤΕ. Το 2013 παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση των αεροπορικών αφίξεων κατά +10,8%, σε ετήσια βάση, 6

7 (2013: 12,6 εκατ., 2012: 11,4 εκατ.), έναντι μείωσής τους κατά -2,5% το Γενικότερα, οι τουριστικές αφίξεις μετά την πτώση του 2009 και του 2010, ανέκαμψαν το 2011, αλλά επανήλθαν σε κάμψη το Το 2013 ήταν έτος καμπής καθώς σημειώθηκε αύξηση των τουριστικών αφίξεων, με παράλληλο χαρακτηριστικό την αναδιάρθρωση αυτών των αφίξεων ανά περιοχή προέλευσης των τουριστών. Ήτοι με υπερδιπλασιασμό του τουριστικού ρεύματος από την Ανατολή (Ρωσία και Ασία), τη σταθεροποίηση από τη Δυτική Ευρώπη και τη μερική ανάκαμψη από την Αμερική. Το ότι η τουριστική κίνηση του 2014 θα είναι κατά πολύ ευνοϊκότερη του 2013, τεκμαίρεται χαρακτηριστικά και από τους τουριστικούς δείκτες του ΙΟΒΕ, οι οποίοι σημειώνουν σημαντική άνοδο. Πιο συγκεκριμένα, συνεχίζεται η αυξητική τάση των επιχειρηματικών προσδοκιών στον κλάδο «Ξενοδοχεία-Εστιατόρια» (Φεβρ. 14: 89,5 μον., Δεκ. 13: 74,9 μον. Φεβρ. 13: 68,7 μον.) και η αλματώδης αύξηση στον κλάδο των «Τουριστικών Πρακτορείων» (Φεβρ. 14: 111,1 μον., Δεκ. 13: 83,6 μον., Φεβρ. 13: 62,8 μον.), γεγονός που αντανακλά την σημαντική αύξηση των συμβολαίων προκρατήσεων για το Η καλή εικόνα του ελληνικού τουρισμού του 2014 προκύπτει και από τα στοιχεία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ), σύμφωνα με τα οποία οι αφίξεις εξωτερικού, στο σύνολο των αεροδρομίων της χώρας, αυξήθηκαν κατά +27,2% στο 1 ο 2μηνο.2014, έναντι μείωσής τους κατά -7,1% την αντίστοιχη περίοδο του Βάσει των στοιχείων του ΣΕΤΕ στο 1 ο 2μηνο.2014, η μεγαλύτερη αύξηση των διεθνών αφίξεων, σε ετήσια βάση, σημειώθηκε στα αεροδρόμια: των Δωδεκανήσων (+229,3%), της Κρήτης (+224,3%), των Αθηνών (+30,5%) και της Θεσσαλονίκης (+17,5%). Επισημαίνεται η συνεχής βελτίωση της εικόνας του αεροδρομίου των Αθηνών και τους πρώτους μήνες του 2014, όπως επισφραγίστηκε κατά το 2013, Η αισθητή βελτίωση των συνθηκών ασφαλείας της πόλης και η προώθηση του συνεδριακού και άλλων μορφών τουρισμού, συνέτειναν στον σημαντικά αυξημένο αριθμό αφίξεων στον αερολιμένα των Αθηνών. Μάλιστα η πλειονότητα των αφιχθέντων τουριστών στην Αθήνα παραμένουν στην πόλη, επισκεπτόμενοι σε σημαντικό αριθμό τουριστικούς προορισμούς εγγύς των Αθηνών. Κύκλος Εργασιών (ΔΚΕ) στη Βιομηχανία: Όσον αφορά στον Δείκτη Κύκλου Εργασιών (ΔΚΕ) στη Βιομηχανία στο σύνολο της αγοράς υποχώρησε τον Ιαν.2014 κατά -4,1% σε ετήσια βάση από μείωσή του κατά -9,7% τον Ιαν Η εξέλιξη αυτή προήλθε από τη μείωση του ΔΚΕ στην εγχώρια αγορά κατά - 1,5% σε ετήσια βάση τον Ιαν.2014 (Ιαν.2013: -21,4%), αλλά κυρίως από τη μείωση του ΔΚΕ στην εξωτερική αγορά κατά -7,4 (Ιαν.2014: +9,2%). Η αισθητή μείωση από την εξωτερική αγορά προήλθε κυρίως από μείωση του κύκλου εργασιών κατά - 13,7% σε ετήσια βάση στις αγορές εκτός ευρωζώνης. Αντίθετα, ο κύκλος εργασιών σε χώρες της Ευρωζώνης ενισχύθηκε κατά 10,6% σε ετήσια βάση τον Ιαν.2014 (Ιαν.2013: 13,0%). 50% 30% 10% 10% 30% Πηγή: ΕΛΛ.ΣΤΑΤ. Εξέλιξη Δκτ. Κύκλου Εργασιών στη Βιομηχανία (% ετήσια μεταβολή, τρέχουσες τιμές, 2005=100) Σύνολο Αγοράς Εγχώρια Αγορά Εξωτερική Αγορά Εξέλιξη του Δείκτη Κύκλου Εργασιών (ΔΚΕ) στις αγορές εξωτερικού (% ετήσια μετ.) Στάθμιση Ιανουάριος 2014 Ιανουάριος 2013 Παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα 26,74 13,0% 16,8% Βασικά μεταλλα 22,15 0,2% 14,0% Τρόφιμα 10,37 2,6% 14,8% Χημικά προϊόντα 5,43 9,6% 3,0% Είδη Ένδυσης 5,03 2,8% 16,5% Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός 4,94 0,2% 2,6% Προϊόντα από ελαστική και πλαστική ύλη 4,40 6,9% 8,0% Κλωστοϋφαντουργικές ύλες 3,63 18,7% 0,0% Μη μεταλικά ορυκτά 3,33 9,5% 137,6% Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων 3,31 2,3% 6,7% Μηχανήματα και είδη εξοπλισμού 1,89 41,0% 24,4% Ηλεκτρονικοί υπολογιστές 1,79 111,0% 14,7% Καπνός 1,65 15,8% 0,3% Βασικά φαρμακευτικά 1,31 1,5% 34,0% Ποτά 1,09 8,2% 0,8% Λοιπός εξοπλισμός μεταφορών 0,86 17,3% 27,5% Χαρτί και προϊόντα από χαρτί 0,79 11,7% 2,9% Ξύλο Φελλός 0,54 39,4% 36,6% Άλλες μεταποιητικές δραστηριότητες 0,20 75,8% 37,5% Δέρματα είδη υπόδησης 0,20 77,2% 478,9% Έπιπλα 0,17 73,9% 24,2% Μηχανοκίνητα οχήματα 0,15 25,4% 3,8% Εκτυπώσεις και αναπ. προεγγ. Μέσων 0,04 91,7% 2,2% Σύνολο Μεταποίησης 100,00 7,3% 9,5% Σύνολο χωρίς παράγωγα πετρελαίου 98,91 3,8% 5,0% Πηγή: ΕΛΛ.ΣΤΑΤ. Εξέλιξη του Δείκτη Κύκλου Εργασιών (ΔΚΕ) στην εγχώρια αγορά (% ετήσια μετ.) Στάθμιση Ιανουάριος 2014 Ιανουάριος 2013 Παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα 27,13 0,2% 39,6% Τρόφιμα 17,59 1,0% 3,0% Μη μεταλικά ορυκτά 7,49 20,0% 12,7% Βασικά μεταλλα 7,48 5,8% 0,8% Ποτά 5,29 1,8% 4,5% Χημικά προϊόντα 4,33 5,9% 3,4% Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων 4,32 20,9% 13,5% Προϊόντα από ελαστική και πλαστική ύλη 3,12 10,7% 10,6% Βασικά φαρμακευτικά 2,41 14,9% 18,9% Χαρτί και προϊόντα 2,17 5,0% 2,9% Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός 1,86 40,3% 18,9% Είδη Ένδυσης 1,69 6,7% 4,4% Κλωστοϋφαντουργικές ύλες 1,64 18,7% 10,8% Εκτυπώσεις και αναπ. προεγγ. Μέσων 1,51 2,3% 11,6% Καπνός 1,36 5,3% 18,1% Λοιπός εξοπλισμός μεταφορών 1,36 16,6% 76,4% Έπιπλα 1,34 3,8% 26,6% Ξύλο και φελλός 1,24 38,2% 25,0% Μηχανήματα και είδη εξοπλισμού 1,05 2,6% 32,0% Μηχανοκίνητα οχήματα 0,66 194,4% 30,6% Δέρματα είδη υπόδησης 0,55 28,1% 3,3% Ηλεκτρονικοί υπολογιστές 0,48 27,6% 112,7% Άλλες μεταποιητικές δραστηριότητες 0,33 6,6% 11,4% Σύνολο Μεταποίησης 100,00 1,6% 21,5% Σύνολο χωρίς παράγωγα πετρελαίου 98,76 1,7% 10,8% Πηγή: ΕΛΛ.ΣΤΑΤ. Επισημαίνεται ότι επειδή τα στοιχεία για τον κύκλο εργασιών στη μεταποίηση καταγράφονται σε ονομαστικές τιμές, επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τις διεθνείς τιμές των προϊόντων, κυρίως για την 7

8 εξωτερική αγορά. Για παράδειγμα, όσον αφορά στις κλωστοϋφαντουργικές ίνες, η μείωση του κύκλου εργασιών στην εξωτερική αγορά κατά -18,7%, επηρεάζεται από τη μείωση των εξαγωγών (ειδικά στο βαμβάκι) και από την πτώση των τιμών των προϊόντων αυτών στις διεθνείς αγορές. Επισημαίνεται ωστόσο ότι η σημαντική αύξηση των τιμών του βαμβακιού από τις αρχές Δεκ.2013 αναμένεται να επιδράσει θετικά στην εξέλιξη του ΔΚΕ των κλωστοϋφαντουργικών υλών της εξωτερικής αγοράς το επόμενο διάστημα. Ικανοποιητική ήταν η αύξηση του ΔΚΕ του κλάδου των ειδών ένδυσης στην εγχώρια αγορά κατά 6,7% σε ετήσια βάση τον Ιαν.2014 (Ιαν.2013: +4,4%). Επιπλέον, ικανοποιητική ήταν η αύξηση του ΔΚΕ στην εγχώρια αγορά στους κλάδους του καπνού και των ποτών κατά 5,3% και 1,8% αντίστοιχα. Επίσης, σημαντική ήταν στην εγχώρια αγορά η αύξηση του κύκλου εργασιών στον κλάδο των μη μεταλλικών ορυκτών κατά 20,0% και τον κλάδο των βασικών μετάλλων κατά 5,8%. Επίσης, η πτώση του ΔΚΕ στον κλάδο των τροφίμων στην εγχώρια αγορά ήταν στο -1,0% τον Ιαν.2014, μετά +3,0% τον Ιαν Σημειώνεται η μείωση του κύκλου εργασιών για τα παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα τον Ιαν.2014 στο σύνολο της αγοράς κατά -7,0% και στην εξωτερική αγορά κατά -13,0%. Στους ανωτέρω πίνακες απεικονίζονται οι μεταβολές του ΔΚΕ σε επιμέρους κατηγορίες προϊόντων τον Ιαν.2014, τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στις αγορές εξωτερικού. Καθυστερούμενα Δάνεια: Η οικονομική ύφεση και η επακόλουθη μείωση των εισοδημάτων και της κερδοφορίας, καθώς και η αύξηση της φορολογικής επιβάρυνση επιδείνωσαν την χρηματοοικονομική κατάσταση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Επομένως ο πιστωτικός κίνδυνος αυξήθηκε και κατά συνέπεια ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση. Από 5,1% το 2008 τα δάνεια σε καθυστέρηση ανήλθαν στο 31,6% στο τέλος του Ο ρυθμός σχηματισμού των δανείων σε καθυστέρηση έλαβε σημαντικές διαστάσεις το 2011 και 2012, εξαιτίας της επιδεινούμενης ύφεσης και της γενικευμένης αβεβαιότητας με επιπτώσεις στη συναλλακτική συμπεριφορά (βλ. Διάγραμμα). 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% Λόγος των δανείων σε καθυστέρηση, προς το σύνολο των δανείων (στοιχεία σε επίπεδο τραπεζών) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος. Καταναλωτικά Σύνολο Επιχειρηματικά Στεγαστικά Πάντως, κατά το 2013 σημειώθηκε σταδιακά επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των δανείων σε καθυστέρηση, λόγω της επιβράδυνσης του ρυθμού μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας. Κατά το 2013, το υψηλότερο ποσοστό δανείων σε καθυστέρηση παρατηρήθηκε στα καταναλωτικά δάνεια-(περιλαμβανόμενων των ανοιγμάτων των πιστωτικών καρτών και των υπεραναλήψεων των τρεχούμενων λογαριασμών) στο 47,6%, ακολουθούμενο από τα επιχειρηματικά δάνεια (31,6%) και τα στεγαστικά δάνεια (26,1%) που εμφανίζουν το μικρότερο ποσοστό καθυστέρησης. Η επιβάρυνση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου των εμπορικών τραπεζών επέφερε την αύξηση του δείκτη κάλυψης των δανείων σε καθυστέρηση από συσσωρευμένες προβλέψεις σε αυξημένο και εφάμιλλο του αντίστοιχου μέσου των χωρών της ΖτΕ. Η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας το 2014 αναμένεται να σταθεροποιήσει αρχικά και ακολούθως θα μειώσει τον λόγο των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων. Παγκόσμια Οικονομία ΗΠΑ: Στον τομέα των εξωτερικών συναλλαγών, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διαμορφώθηκε στα $ 81,12 δισ. στο 4 ο 3μηνο 2013, έναντι $ 96,37 δισ. στο 3 ο 3μηνο 2013 και $ 102,32 δισ. στο 4 ο 3μηνο ΖτΕ: Τα στοιχεία της συγκυρίας που δημοσιεύθηκαν στο προηγούμενο 7ήμερο επιβεβαιώνουν τις προβλέψεις για ενίσχυση του ΑΕΠ το 1 ο 3μηνο 2014, αν και μετριασμένη έναντι του 4 ου 3μηνου Συγκεκριμένα, ο ενοποιημένος δείκτης ΡΜΙ στη ΖτΕ διαμορφώθηκε στο 53,2 τον Μάρτ.2014, από 53,3 τον Φεβ Ο αντίστοιχος δείκτης στη Γερμανία, αν και χειροτέρευσε παραμένει σε υψηλό επίπεδο, ενώ στη Γαλλία ο δείκτης βελτιώθηκε σημαντικά. Επομένως, η μικρή πτώση στον ενοποιημένο δείκτη στη ΖτΕ προήλθε από τις υπόλοιπες οικονομίες (τα στοιχεία αναλυτικά για όλες τις χώρες-μέλη δεν έχουν δημοσιοποιηθεί ακόμα). Ωστόσο, ο μέσος όρος του δείκτη στη ΖτΕ στο 1 ο 3μηνο 2014 διαμορφώνεται στο 53,2, από 51,9 το 4 ο 3μηνο Μικρή πτώση σημειώθηκε στον δείκτη ΡΜΙ στη μεταποίηση στο 53,0 τον Μάρτ.2014, από 53,2 τον Φεβ.2014, ενώ και ο αντίστοιχος δείκτης στις υπηρεσίες, που αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του ΑΕΠ των οικονομιών της ΖτΕ, επιδεινώθηκε στο 55,4, από 55,6 τον Φεβ Ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι ο υποδείκτης των τιμών εισροών και εκροών και στους δύο κλάδους συνεχίζει να διαμορφώνεται κάτω του 50, εξέλιξη που ενδυναμώνει τις ανησυχίες για κατάσταση αποπληθωρισμού στη ΖτΕ. Στη Γερμανία, ο ενοποιημένος δείκτης ΡΜΙ επίσης υποχώρησε στο 55,0 τον Μάρτ.2014, από 56,4 τον Φεβ Το επίπεδο του δείκτη συμβαδίζει με αύξηση του ΑΕΠ άνω του +0,5% το 1 ο 3μηνο 2014, από +0,4% το 4 ο 3μηνο Ο δείκτης στη μεταποίηση μειώθηκε στο 53,8 τον Μάρτ.2014, από το υψηλό 2,5 ετών, 54,8 τον Φεβ ο αντίστοιχος δείκτης στις υπηρεσίες διαμορφώθηκε στο 54,0, από 8

9 55,9 τον Φεβ Επίσης, ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος Ifo ακολούθησε την πτώση του δείκτη εμπιστοσύνης των επενδυτών και μειώθηκε στο 110,7 τον Μάρτ.2014, από 111,3 τον Φεβ Προφανώς, η εμπιστοσύνη των επιχειρηματιών, όπως δείχνει η πτώση των δεικτών τον Μάρτ.2014 επηρεάζεται αρνητικά από τις αναταραχές που επικρατούν στην Ουκρανία. 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 2,0% 4,0% 6,0% 8,0% 10,0% Γερμανία: ΑΕΠ και Δείκτης Ifo ΑΕΠ(% ετήσια βάση) Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών Ifo Αντίθετα στη Γαλλία, ο ενοποιημένος δείκτης ΡΜΙ βελτιώθηκε σε υψηλό επίπεδο 31 μηνών, στο 51,6 τον Μάρτ.2014, από 47,9 τον Φεβ Ο δείκτης ΡΜΙ στις υπηρεσίες ανέκαμψε στο 51,4, από 47,2 τον Φεβ.2014, ενώ και ο αντίστοιχος δείκτης στη μεταποίηση επίσης ανήλθε σε επίπεδο άνω του 50, στο 51,9 τον Μάρτ.2014, από 49,7 τον Φεβ Γενικά, η πορεία των συγκεκριμένων δεικτών στην συγκεκριμένη οικονομία φαίνεται ότι δεν συμβαδίζει με το ΑΕΠ, καθώς στο 4 ο 3μηνο 2013 οι ανωτέρω δείκτες παρέμειναν κάτω του 50, ενώ το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά +0,3% σε 3μηνιαία βάση. Μικρή αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται το 1 ο 3μηνο 2014, αν και η ανάκαμψη της οικονομίας δεν μπορεί παρά να θεωρείται εύθραυστη. Όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα, ο ρυθμός ανόδου του ονομαστικού κόστους εργασίας ανά ώρα εργασίας στη Ζώνη του Ευρώ αυξήθηκε στο 1,4% σε ετήσια βάση το 4 ο 3μηνο 2013, από +1,1% το 3 ο 3μηνο Ειδικότερα, η αύξηση του κόστους εργασίας επιταχύνθηκε σε όλους τους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας και κυρίως στις κατασκευές, όπου το κόστος αυτό αυξήθηκε κατά +0,3%, έναντι πτώσης - 0,1% το 3 ο 3μηνο Αυτή η εξέλιξη συμβαδίζει και με την αύξηση των επενδύσεων στον κλάδο των κατασκευών κατά +0,5% σε 3μηνιαία βάση το 4 ο 3μηνο 2013, από +0,1% το 3 ο 3μηνο Ωριαίο Κόστος Εργασίας σε ονομαστικούς όρους στην ΖτΕ και σε επιλεγμένες οικονομίες (% ετήσια μεταβολή) 4ο 3μηνο ο 3μηνο ο 3μηνο ο 3μηνο 2013 ΖτΕ 1,4 1,1 1,2 2,0 Γερμανία 2,0 1,9 1,8 4,2 Γαλλία 0,3 0,3 0,4 0,1 Ιταλία 1,6 0,9 1,1 2,7 Ελλάδα -8,4-9,1 Ισπανία 3,1 0,5-0,4-0,9 Ιρλανδία 0,7-1,6 0,6 0,1 Πορτογαλία -0,4 0,3 1,6-2,4 Ην Βασίλειο 0,4 0,4 0,8 1,9 Πηγή:Eurostat Στις επιμέρους οικονομίες της ΖτΕ, στο ωριαίο κόστος εργασίας σε ονομαστικούς όρους παρατηρούνται μεγάλες διαφορές. Συγκεκριμένα, στις χώρες της περιφέρειας και κυρίως στην Πορτογαλία την Κύπρο και στην Ελλάδα (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία μέχρι το 2 ο 3μηνο 2013) σημειώθηκε έντονη πτώση του κόστους εργασίας, ενώ στην Ισπανία, το κόστος αυξήθηκε με πολύ υψηλό ρυθμό κατά 3,1% σε ετήσια βάση, παρά τα σκληρά μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής. Το ίδιο συνέβη και στην Ιταλία, όπως φαίνεται και στο Διάγραμμα. Στη Γαλλία, το ωριαίο κόστος εργασίας παραμένει πολύ περιορισμένο, ενώ στη Γερμανία αυξήθηκε στο 2,0%, από +1,9% το 3 ο 3μηνο Το 2013 το ονομαστικό κόστος εργασίας στη Γερμανία αυξήθηκε κατά 2,2% το 2013, ενώ το πραγματικό κόστος εργασίας μειώθηκε κατά -0,1%. Δεδομένου ότι το ονομαστικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,6% το 2013, φαίνεται ότι υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω αύξηση του κόστους εργασίας Ωριαίο εργατικό κόστος σε ονομαστικούς όρους σε επιλεγμένες οικονομίες Ιταλία Ελλάδα Ισπανία ΖτΕ Πορτογαλία Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στη ΖτΕ βελτιώθηκε πάνω από τις προσδοκίες της αγοράς (η αγορά ανέμενε -12,4) σε -9,3 τον Μάρτ.2014 από -12,7 τον Φεβρ Ιαπωνία: Το κοινοβούλιο της Ιαπωνίας ενέκρινε στις 20 Μαρτ τον προϋπολογισμό του 2014 ύψους 95,9 τρισ. (ιστορικά υψηλό), έναντι 92,6 τρισ. το Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει αυξημένες δαπάνες για την κοινωνική ασφάλιση, την άμυνα και τα δημόσια έργα με στόχο να περιοριστεί η επίδραση από την αύξηση του φόρου κατανάλωσης τον Απρ Παράλληλα επιδιώκεται να περιοριστεί το δημόσιο χρέος που είναι υπερδιπλάσιο από το ΑΕΠ της χώρας. Η κυβέρνηση θα εκδώσει νέα ομόλογα ύψους 41,25 τρισ. τα έσοδα από τα οποία θα καλύψουν το 43% των εξόδων του προϋπολογισμού του Ο προϋπολογισμός προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά +1,4% το έτος που ξεκινά τον Απρ και περιορισμό του πρωτογενούς ελλείμματος στο -3,3% το 2015, από -6,6% το Πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται για το Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, με βάση μη εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία, υποχώρησε τον Φεβρ σε -800 δισ. από δισ. τον Ιαν (νέο ιστορικά υψηλό επίπεδο). Με βάση 9

10 εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία, το έλλειμμα υποχώρησε σε δισ. τον Φεβρ από δισ. τον Ιαν Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά +10,3% σε ετήσια βάση τον Φεβρ. 2014, με υψηλότερο ρυθμό έναντι +7,4% σε ετήσια βάση τον Ιαν λόγω της σταδιακής ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας. Παράλληλα, οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά +9,2% σε ετήσια βάση τον Φεβρ. 2014, με πολύ χαμηλότερο ρυθμό έναντι +25,2% σε ετήσια βάση τον Ιαν καθώς μειώθηκαν οι εισαγωγές πετρελαίου κατά -6,4% σε ετήσια βάση, ενώ τον Ιαν είχαν σημειώσει μεγάλη αύξηση κατά +28,1% σε ετήσια βάση. Τους επόμενους μήνες αναμένεται περαιτέρω υποχώρηση του εμπορικού ελλείμματος με την προϋπόθεση ότι η παγκόσμια οικονομία θα συνεχίσει να ανακάμπτει ώστε να αυξηθούν οι εξαγωγές της Ιαπωνίας με μεγαλύτερο ρυθμό έναντι των εισαγωγών της που θα επηρεαστούν αυξητικά από την αναμενόμενη υποτίμηση του γιεν αλλά αρνητικά από τη μείωση της εσωτερικής ζήτησης λόγω της αύξησης του φόρου κατανάλωσης. Ο δείκτης εμπιστοσύνης των μικρών επιχειρήσεων παρουσίασε μεγάλη αύξηση τον Μάρτ.2014 σε 53,5 μον. από 50,6 μον. τον Φεβρ αντανακλώντας την άνοδο της κατανάλωσης πριν την αύξηση του φόρου κατανάλωσης τον Απρ Αυτό το επίπεδο του δείκτη είναι το υψηλότερο από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 και υψηλότερο από αυτό που είχαν προβλέψει οι μικρές επιχειρήσεις τον προηγούμενο μήνα (53,3 μον.). Όσον αφορά τους υποδείκτες, ο υποδείκτης της κερδοφορίας αυξήθηκε σε ιστορικά υψηλό επίπεδο και ο υποδείκτης της παραγωγικής ικανότητας ανήλθε στο υψηλότερο επίπεδο από το Οι μικρές επιχειρήσεις προβλέπουν μεγάλη υποχώρηση του δείκτη τον Απρ σε 46,6 μον. (χαμηλό 15 μηνών). Περισσότερο αναμένουν ότι θα υποχωρήσει ο υποδείκτης της κερδοφορίας καθώς εκτιμούν ότι τα κέρδη τους θα μειωθούν αφού δεν θα μπορέσουν να μετακυλήσουν την αύξηση του φόρου κατανάλωσης στους καταναλωτές. Κίνα: Ο δείκτης PMI στη μεταποίηση που καταρτίζεται από την HSBC/Markit, σύμφωνα με την πρώτη μέτρηση, συνέχισε να υποχωρεί τον Μάρτ.2014 και διαμορφώθηκε σε 48,1 (χαμηλό 8 μηνών), έναντι 48,5 τον Φεβρ. 2014, σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο από τις προβλέψεις των αναλυτών. Η υποχώρηση προήλθε κυρίως από την έντονη πτώση του υποδείκτη της παραγωγής σε 47,3 (χαμηλό 18 μηνών) από 48,8 και του υποδείκτη των νέων παραγγελιών σε 46,7 από 48,6, ενώ ο υποδείκτης των νέων παραγγελιών εξαγωγών αυξήθηκε κατά πολύ σε 51,4 από 48,5 τον Φεβρ Άνοδο σημείωσε ο υποδείκτης της απασχόλησης σε 49,3 από 47,2 τον Φεβρ καθώς, μετά τον εορτασμό της πρωτοχρονιάς, σημειώθηκαν πολλές εποχικές προσλήψεις. Η υποχώρηση του δείκτη ήταν αποτέλεσμα της αδύναμης εσωτερικής ζήτησης η οποία επηρεάζεται αρνητικά από την επιβράδυνση της αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής και των επενδύσεων λόγω του χαμηλότερου ρυθμού ανόδου των τραπεζικών δανείων. Το 1 ο 3μηνο 2014 αναμένεται επιβράδυνση της ανάπτυξης την οποία η κυβέρνηση της Κίνας εκτιμά σε 7,5%. Την υποχώρηση του δείκτη PMI ακολούθησε η υποχώρηση των χρηματιστηρίων της Σαγκάης και του Χονγκ Κονγκ, καθώς και του δολαρίου της Αυστραλίας για την οποία η Κίνα είναι η μεγαλύτερη αγορά για τις εξαγωγές της. Αυτή η υποχώρηση ήταν αποτέλεσμα της διάψευσης των εκτιμήσεων των αναλυτών για άνοδο του δείκτη όπως συμβαίνει συνήθως μετά τον εορτασμό της πρωτοχρονιάς. Νοτιανατολική Ευρώπη Αλβανία: Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, την περίοδο Ιαν.-Φεβ.2014, το έλλειμμα του προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης συρρικνώθηκε κατά -82,3% σε ετήσια βάση στα ALL 1,7 δισ. ( 11,9 εκατ.) ως αποτέλεσμα της αύξησης των εσόδων κατά +4,9% και μείωσης των δαπανών κατά -9,9%. Ως ποσοστό του ΑΕΠ, το δημοσιονομικό έλλειμμα των πρώτων δύο μηνών του 2014 εκτιμάται στο -0,1% του ΑΕΠ από -0,7% του ΑΕΠ την αντίστοιχη περίοδο του Στον τομέα των εσόδων, θετική εξέλιξη αποτελεί η άνοδος των φορολογικών εσόδων κατά +5% σε ετήσια βάση, με τα έσοδα ΦΠΑ αυξημένα κατά +17,5% στα ALL 18,3 δις. Η αύξηση του ΦΠΑ υπερκάλυψε την πτώση των εσόδων από τη φορολογία φυσικών προσώπων η οποία ήταν μειωμένη κατά -7,3% σε ετήσια βάση. Τα έσοδα προερχόμενα από τη φορολόγηση των επιχειρήσεων δεν παρουσίασαν καμία μεταβολή σε ετήσια βάση. Στον τομέα των εξόδων, οι επενδυτικές δαπάνες μειώθηκαν καρά -71,9% ενώ οι τρέχουσες δαπάνες αυξήθηκαν κατά +2,7% λόγω αύξησης των κοινωνικών μεταβιβάσεων κατά +10,2%. Σημειώνεται ότι το 2013 το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αυξήθηκε κατά 42,7% στα ALL 65,4 δισ. με αποτέλεσμα να εκτιμάται ως ποσοστό του ΑΕΠ στο -4,9%, έναντι ελλείμματος -3,5% το Η κυβέρνηση αναμένει το 2014 περαιτέρω αύξηση του ελλείμματος στο -6,5% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ (Μάρτ.2014) η οικονομία της Αλβανίας εμφανίζει παρατεταμένα σημάδια αδυναμίας ενώ διευρύνονται οι μακροοικονομικές ανισορροπίες στην χώρα. Η περιορισμένη επενδυτική εμπιστοσύνη, η αποφυγή ανάληψης κινδύνων από πλευράς τραπεζών και η μη ολοκλήρωση των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων έχει αρνητική επίδραση στην οικονομική ανάπτυξη. Το ΔΝΤ εκτιμά ότι το ΑΕΠ της Αλβανίας αυξήθηκε κατά 0,7% το 2013 ήτοι με το χαμηλότερο ποσοστό ανάπτυξης της τελευταίας δεκαετίας, ενώ αναμένει να ενισχυθεί στο 2,1% το Το ΔΝΤ επισημαίνει την σημαντική χειροτέρευση της δημοσιονομικής κατάστασης στην χώρα κατά το Το δημόσιο χρέος της Αλβανίας, από τα υψηλότερα μεταξύ των χωρών της Κεντρικής & Ανατολικής Ευρώπης, 10