ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑΣ (ΑΤΑΞΙΕΣ)
|
|
- Ἠώς Παπανδρέου
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑΣ (ΑΤΑΞΙΕΣ) Ενότητα 2 : Παρεγκεφαλιδικά νοσήματα (αταξίες) Ευφροσύνη Σ. Κουτσουράκη (Επικ. Καθηγήτρια) ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ
2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
4 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑΣ 2. Παρεγκεφαλιδικά νοσήματα (αταξίες)
5 Περιεχόμενα ενότητας 1. Κλινική εικόνα, νευροπαθολογικά ευρήματα και γενετική. 2. Επίκτητα νοσήματα της παρεγκεφαλίδας. 3. Παρεγκεφαλιδικές υποπλασίες (ταξινόμηση, διαφορική διάγνωση, ειδικά σύνδρομα). 4. Παρεγκεφαλιδικές αταξίες (ταξινόμηση, διαφορική διάγνωση, ειδικά σύνδρομα). 5
6 Σκοποί ενότητας Στόχος της ενότητας είναι η απόκτηση γνώσεων για τα νοσήματα της παρεγκεφαλίδας με στόχο την καλύτερη διαγνωστική προσέγγιση και αντιμετώπισή τους. 6
7 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Παρεγκεφαλιδικά νοσήματα (αταξίες) Κλινική εικόνα, νευροπαθολογικά ευρήματα και γενετική
8 Κλινικές εκδηλώσεις Τρόμος τελικού σκοπού. Δυσδιαδοχοκινησία. Δυσμετρία. Δυσαρθρία. Μυϊκή υποτονία. Διαταραχή λεπτών και επιδέξιων κινήσεων. Διαταραχή στάσης βάδισης (αταξία). Νυσταγμός. Αυτισμός, στερεοτυπίες, νοητική υστέρηση. Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. 8
9 Παρεγκεφαλιδική αταξία 9
10 Νευροπαθολογικά ευρήματα Υποπλασία (μακροσκοπικά). Ελάττωση κυττάρων κοκκιώδους στιβάδας. Μη συναπτόμενες άκανθες από τους δενδρίτες των κ. του Purkinje στη μοριώδη στιβάδα. Οι δενδρίτες των κ. του Purkinje παρουσιάζουν οίδημα και πολυάριθμα ινίδια και μοιάζουν με αστεροειδή σωμάτια ή κάκτους. Οι νευράξονες των κυτ. Purkinje παρουσιάζουν οιδηματώδη εκφυτική μοίρα και μοιάζουν με τορπίλη. Εμφάνιση νευρογλοίας Bergmann και ινών του Fanana στη μοριώδη στιβάδα. Ελάττωση των ολιγοδενδροκυττάρων. 10
11 ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΣΥΓΓΕΝΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΜΕ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΙΚΗ ΥΠΟΠΛΑΣΙΑ Γονίδια που συνδέονται με τη διάπλαση του ρομβομερούς-1 απ όπου προέρχεται ο παρεγκ. φλοιός (En-1, En-2, Wint-1), τρισωμίες 13 και 19, εύθραυστο Χ χρωματόσωμα (Xq q24), δχ. μεταβολισμού (φαινυλκετονουρία, υπεραλανιναιμία, γαγγλιοσιδώσεις) δχ. γλυκοζυλιώσεων, αυτισμός (συνδρ. Rett). γενικότερα απλαστικά ή δυσπλαστικά συνδρ., στο πλαίσιο αγγειακών δυσπλασιών (Torres- Mohedas), δχ. αποκατάστασης του DNA (συνδρ. Cockayne), δχ. μιτοχονδριακού DNA (ν. Leber), στα πλαίσια νωτιαίων μυϊκών ατροφιών και δυστροφιών. 11
12 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Παρεγκεφαλιδικά νοσήματα (αταξίες) Επίκτητα νοσήματα της παρεγκεφαλίδας
13 Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση παρεγκεφαλιδικής αταξίας Μια σειρά από παράγοντες πιστεύεται ότι αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης της παρεγκεφαλιδικής αταξίας. Αυτοί είναι: Έκθεση σε ορισμένα φάρμακα ή τοξίνες. Ένα μέλος της οικογένειας με μια γενετική μορφή παρεγκεφαλιδικής αταξίας. Πρόσφατος εμβολιασμός. Ιογενείς λοιμώξεις. 13
14 Επίκτητα νοσήματα της παρεγκεφαλίδας (1/2) Αγγειακά εγκεφαλικά νοσήματα. Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. Όγκοι της παρεγκεφαλίδας. Σκλήρυνση κατά πλάκας. Ανοσολογικά (ν. Αδαμαντιάδη-Bechset, παρανεποπλασματικά σύνδρομα). Ορμονικές διαταραχές (υποθυροειδισμός, υποπαραθυροειδισμός, ανεπάρκεια βιταμίνης Β12, ανεπάρκεια βιταμίνης Ε). Επίκτητες μεταβολικές διαταραχές (υπογλυκαιμία, ΣΔ). 14
15 Επίκτητα νοσήματα της παρεγκεφαλίδας (2/2) Λοιμώδη αίτια (ανεμοβλογιά, ν. Coxsackie, ν. Creutzfeldt- Jacob, Epstein-Barr, HIV, Lyme, μυκόπλασμα πνευμονίας). Φαρμακολογικά αίτια (αμιοδαρόνη, καρβαμαζεπίνη, ορισμένες χημειοθεραπείες του καρκίνου, κυκλοσπορίνη, λίθιο, φαινυτοΐνη). Τοξικά αίτια (αλκοόλ, μονοξείδιο του άνθρακα, βαρέα μέταλλα όπως ο υδράργυρος, ο μόλυβδος και το θάλλιο, ηρωίνη, οργανικοί διαλύτες, όπως τολουόλιο και βενζόλιο, φαινυκυκλιδίνη). Επίδραση ιονίζουσας ακτινοβολίας. 15
16 Αταξίες λόγω συγκεκριμένων βιοχημικών ελλειμμάτων 1. α- και υπο- β- λιποπρωτεϊναιμία. 2. Μιτοχονδριακές εγκεφαλομυοπάθειες. 3. Leigh σύνδρομο. 4. Ελαττωμένη καρβοξυλάση 5. Διαταραχή του κύκλου της ουρίας. 6. Αμινοξυουρία. 7. Νόσο του Wilson. 8. Σιαλίδωση. 9. Λευκοδυστροφίες. 10. Σεροειδείς λιποφουσκινώσεις. 11. Ξανθωματώσεις. 12. Σφιγγομυελινώσεις. 13. Ελαττωμένη εξοσαμινιδάση. 14. Συνδρ.Louis-Barr. 15. Συνδρ. Cockayne. 16. Μελαγχρωματικό ξηρόδερμα. 17. Κοιλιοκάκη. 16
17 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Παρεγκεφαλιδικά νοσήματα (αταξίες) Παρεγκεφαλιδικές υποπλασίες (ταξινόμηση, διαφορική διάγνωση, ειδικά σύνδρομα)
18 ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΙΚΗΣ ΥΠΟΠΛΑΣΙΑΣ Όσο αφορά τη Μυική υποτονία (νωτιαία μυική ατροφία, μυελοβλάστωμα ή άλλοι όγκοι της παρεγκεφαλίδας, αραχνοειδείς κύστεις και αιμαγγειώματα) η ΔΔ γίνεται με βάση κυρίως τις νευροαπεικονιστικές εξετάσεις και σπανιότερα με τη βιοψία. Υποξική περιγενετική βλάβη (παρεγκεφαλιδική σκλήρυνση) καταδεικνύεται με την ποζιτρονική τομογραφία και την ταυτόχρονη βλάβη και σε άλλες περιοχές όπως ο ιππόκαμπος και τα βασικά γάγγλια. Νωτιοπαρεγκεφαλιδικές εκφυλίσεις (οικογενειακό ιστορικό και γενετικός έλεγχος). 18
19 Σύνδρομο των Smith-Lemli-Opitz (SLOS) Υπογοναδισμός, δυσμορφίες προσώπου και άκρων, ατυπίες σπλάχνων Συχνότητα: 1: : Μετάλλαξη του DHCR7 στο 11q12-q13. Ελαττωμένη δραστηριότητα της δ-7-στερολικής αναγωγάσης και υψηλή 7- αφύδρο χολεστερολαιμία. Νευροαπεικονιστικά: υποπλασία σκώληκα, πολυγυρία, μικρογυρία, διεύρυνση κοιλιών. Διαφορική διάγνωση: συνδρ. Zellweger, συνδρ. Gardner-Silengo-Wachtel, συνδρ. Dubowitz, ακροδυσγεννετικος νανισμός, τρισωμία 13, τρισωμία 18. Θεραπεία: δίαιτα πλούσια σε χοληστερόλη για μείωση της 7- αφυδροχολεστερόλης, σιμβαστατίνη και αντιμετώπιση των συνυπάρχοντων καρδιολογικών, ηπατικών, νεφρολογικών προβλημάτων, της πυλωρικής στένωσης, και της ν. του Hirschsprung. 19
20 Παρεγκεφαλιδική υποπλασία με νωτιαία μυϊκή ατροφία (νόσος του Norman, σύνδρομο Barth I) Μεγάλη μυϊκή υποτονία από τη γέννηση, διαταραχή ομιλίας και ορθοστάτησης, νυσταγμός, τρόμος, δεσμιδώσεις και μυική ατροφία, ψυχονοητική υστέρηση, επιβίωση συνήθως έως το πρώτο έτος της ζωής. Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εικόνα και τα νευροαπεικονιστικά ευρήματα. Νευροαπεικονιστικά ευρήματα: ατροφία των ημισφαιρίων της παρεγκεφαλίδας, της γέφυρας, των προσθίων ριζών, των προσθίων κεράτων του νωτιαίου μυελού. 20
21 Δυσπλαστικό γαγγλιοκύττωμα της παρεγκεφαλίδας (νόσος των Lhermitte-Duclos) Εστιακή δυσπλασία συνήθως ενός παρεγκεφαλιδικού ημισφαιρίου με συγκέντρωση άτυπων κοκκιωδών κυττάρων ή κυττάρων του Purkinje. Τα κλινικά φαινόμενα ξεκινούν από τη βρεφική έως τη γεροντική ηλικία με σύνδρομο αυξημένης ενδοκράνιας πίεσης, παρεγκεφαλιδική διαταραχή, ψυχιατρικές και νοητικές εκδηλώσεις. Η διάγνωση γίνεται με τη μαγνητική τομογραφία όπου αποκαλύπτεται μάζα στα ημισφαίρια της παρεγκεφαλίδας η οποία δεν εμπλουτίζεται και παρουσιάζει πεταλλιώδη διάταξη στην Τ2 ακολουθία. Θεραπευτικά αντιμετωπίζεται η ενδοκράνια υπέρταση συντηρητικά ή νευροχειρουργικά και χορηγείται αντιεπιληπτική αγωγή. 21
22 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Παρεγκεφαλιδικά νοσήματα (αταξίες) Παρεγκεφαλιδικές αταξίες (ταξινόμηση, διαφορική διάγνωση, ειδικά σύνδρομα)
23 Νωτιοπαρεγκεφαλιδικές αταξίες (SCA) (1/2) Οι νωτιαιοπαρεγκεφαλιδικές αταξίες είναι μια ετερογενής ομάδα νευροεκφυλιστικών γενετικών νοσημάτων με επιδημιολογική συχνότητα / πληθυσμού. Κληρονομούνται οι περισσότερες με αυτοσωματικό επικρατούντα τρόπο. Εκδηλώνονται σε οποιαδήποτε ηλικία με κορύφωση των συμπτωμάτων μεταξύ 3 ης -4 ης δεκαετίας. Τα κλινικά συμπτώματα είναι: αταξία κορμού και άκρων παράλληλα με εξωπυραμιδικά και πυραμιδικά φαινόμενα, δχ. oφθαλμοκίνησης, σύνδρ. κρανιακών νεύρων, περιφερική πολυνευροπάθεια, επιληπτικές κρίσεις, δχ. της οπτικής αντίληψης και της νοητικής σφαίρας. Εξαιτίας της ομοιότητας που παρουσιάζουν τα συμπτώματα, η διάγνωση στηρίζεται στα αποτελέσματα του μοριακού γενετικού ελέγχου. Σε σχεδόν όλους τους τύπου της SCA, οι μεταλλάξεις αφορούν συνήθως παθολογική επιμήκυνση της τριπλέτας (CAG) μέσα στο αντίστοιχο γονίδιο. 23
24 Νωτιοπαρεγκεφαλιδικές αταξίες (SCA) (2/2) ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΕ ΥΨΗΛΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ Περιοχή Holuguin (Κούβα) με συχνότητα 1:750. Περιοχή Flores των Αζόρων με συχνότητα 1:140. Περιοχή Nagano (Ιαπωνία): 22/ Νήσο Guam: 23.7/ Ισπανία η τύπου 1 με συχνότητα 1.2/ Γερμανία κυρίως τύπου 3(50%) και λιγότερο 1 & 2 (10%). Δυτική Νορβηγία συχνότητα 17: Από το σύνολο των νωτιοπαρεγκεφαλιδικών αταξιών οι συχνότερες είναι οι τύπου 1, 2, 3, 6, και 7 ενώ η τύπου 10 παρουσιάζεται συνήθως σε άτομα Μεξικανικής καταγωγής. 24
25 Ταξινόμηση αυτοσωματικών νωτιοπαρεγκεφαλιδικών αταξιών (SCA) με επικρατούντα χαρακτήρα 25
26 26
27 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΝΟΤΙΟΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΙΚΩΝ ΑΤΑΞΙΩΝ Α. Έναρξη πριν την ηλικία των 20 ετών 1. Αταξία του Friedreich. 2. Αταξία συνοδευόμενη από σπαστικότητα. 3. Αταξία με υπογοναδισμό. 4. Αταξία με μυόκλωνο. 5. Αταξία με οπτική ατροφία και νοητική υστέρηση. 6. Αταξία με κωφότητα. 7. Marinesco-Sjoegren (με καταρράκτη και νοητική υστέρηση). 8. Ramsay-Hunt (MRRF, Unverricht-Lundborg, σιαλίδωση) dyssynergia cerebellaris myoclonica. 9. Συνδεδεμένη με το Χ χρωμόσωμα. 27
28 ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΝΩΤΙΟΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΙΚΩΝ ΑΤΑΞΙΩΝ Β. Έναρξη μετά την ηλικία των 20 ετών 1. Machado-Joseph. 2. Αταξία της Κούβας (locus SCA2). 3. Αταξία της Ινδίας (αργές οφθαλμικές κινήσεις). 4. Συνοδευόμενη από εκφύλιση του σκληρού. 5. Παροξυσμική αταξία. 6. Καθαρή παρεγκεφαλιδική αταξία. 7. Λόγω αυτοσωματικής διαταραχής (locus SCA1). 8. Σποραδικού τύπου αταξία όψιμης έναρξης. 28
29 Αταξία του Friedreich (1/2) Είναι η συχνότερη νωτιοπαρεγκεφαλιδική εκφύλιση (1-2/ ), προσβάλλει ισότιμα θήλυ και άρρενα άτομα. Αυτοσωματικός υπολειπόμενος χαρακτήρας, γενετική επιβάρυνση %, μετάλλαξη στη θέση 9q22, 9q12-13, γονίδιο FRDA, φέρει πολλές επαναλήψεις GAA ( επαναλήψεις ενώ φυσιολικά<22) που κωδικοποιεί τη φραταξίνη, υπεύθυνη για την οξειδωτική φωσφορυλίωση και το μεταβολισμό του σιδήρου στα μιτοχόνδρια. Νευροπαθολογικά παρουσιάζεται εκφύλιση της οπίσθιας δέσμης, νωτιοπαρεγκεφαλιδικής οδού, φλοιονωτιαίας οδού, περιφερικών νεύρων, οπισθίων γαγγλίων, στήλης του Clarke, καρδιακού μυ και ήπιες διαταραχές της ελαίας, των προμηκικών πυρήνων και των κυττάρων του Purkinje στην παρεγκεφαλίδα. Θεραπεία: κυρίως συμπτωματική, αμφίβολα αποτελέσματα με CoQ10, πυριδοξάλη, υδροτρυπτοφάνη. 29
30 Αταξία του Friedreich (2/2) Τα συμπτώματα αρχίζουν μεταξύ 8-15 ετών με αταξία, αισθητικές διαταραχές (κυρίως της εν τω βάθει), απώλεια των τενόντιων αντανακλαστικών, κοιλοποδία, δυσαρθρία, αδυναμία, σκολίωση και λιγότερο συχνά νυσταγμό, διαβήτη, οπτική ατροφία και κώφωση. Κύφωση ή σκολίωση >75%, κοιλοποδία >50%, μυοκαρδιοπάθεια >75%. Στο νευροφυσιολογικό έλεγχο δεν καταγράφονται αισθητικά δυναμικά, η MRI εγκεφάλου είναι σχεδόν φυσιολογική, ατροφία της ΑΜΝΜ, αλλοιώσεις στο ΗΚΓ. Παρουσιάζεται προϊούσα επιδείνωση με κατάληξη συνήθως στην τέταρτη ή πέμπτη δεκαετία της ζωής. 30
31 Νόσος των Machado-Joseph (SCAIII) Προσβάλλει αυτούς που κατάγονται από τις Πορτογαλικές Αζόρες, μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και χαρακτηρίζεται από αταξία, δυσαρθρία, υπερπυρηνική οφθαλμοπληγία με χαρακτηριστικά διογκωμένους οφθαλμούς, δυστονία, σπαστικότητα, αμυατροφία και δεσμιδώσεις (παρεγκεφαλιδο-πυραμιδο-εξωπυραμιδο συνδρομή). Τα γονίδια που ευθύνονται είναι τα 6p και 12q ενώ σε κάποιες ιαπωνικές οικογένειες που παρουσιάστηκε ευθύνεται το 14q (μεταλλακτική μορφή του γονιδίου ATX3, πάνω από 50 επαναλήψεις της τριπλέτας CAG). 31
32 Αταξία-τελαγγειεκτασία (συνδρ. Louis-Bar) Κληρονομείται με τον αυτοσωματικό υπολειπόμενο χαρακτήρα, αποτελεί το 1% του πληθυσμού και παρουσιάζει κορμική αταξία, καθυστέρηση στη σωματική, νοητική και ανάπτυξη των δευτερογενών χαρακτηριστικών του φύλου, διαταραχές της οφθαλμοκίνησης, δυσαρθρία, τελαγγειεκτασίες και λιγότερο συχνά δυστονία, μυόκλωνο, χορεία, πολυνευροπάθεια, προγυρία και πρόωρη λεύκανση των τριχών. Παρουσιάζεται λεμφοπενία, ελαττωμένη IgA και IgG, ευαισθησία στην ιονίζουσα ακτινοβολία, αύξηση της α-φετοπρωτεϊνης και διαταραχές στα συστήματα επανόρθωσης του μιτοχονδριακού DNA. Περισσότερο του 20% παρουσιάζουν νεοπλάσματα (λευχαιμία ή λέμφωμα) καθώς και πολλαπλές λοιμώξεις. Το υπεύθυνο χρωμόσωμα είναι το 11 ο (11q22.23, γονίδιο ATM). 32
33 Νόσος των Unverricht-Lundborg (μυοκλωνική επιληψία των Βαλτικών χωρών) Μετάλλαξη του γονιδίου που κωδικοποιεί την κυστατίνη Β (CSTB), 21q22.3. Συχνή στη Σουηδία, Εσθονία, Φιλανδία με συχνότητα 1: γεννήσεις. Τα συμπτώματα εμφανίζονται από το 5 ο έως το 20 ο έτος με μυοκλωνίες, γενικευμένες επιληπτικές κρίσεις, αταξία βάδισης και άνω άκρων, νοητική υστέρηση. Στο ΗΕΓ εμφανίζεται επικράτηση του ρυθμού θ και ελάττωση του α. Στη μαγνητική τομογραφία διαπιστώνεται ατροφία παρεγκεφαλίδας, γέφυρας και προμήκη. Θεραπευτικά αντιμετωπίζονται οι κρίσεις με χορήγηση βαλπροϊκού νατρίου σε συνδιασμό με κλοναζεπάμη, τοπιραμάτη και πιρακετάμη. 33
34 Σύνδρομο των Sjoegren-Larsson Μετάλλαξη στη θέση 17q11.2 που κωδικοποιεί την αλδεϋιδική αφυδρογονάση των αλειφατικών οξέων (ALDH3A2), η οποία αποτελεί μέρος του συμπλέγματος της οξειδοαναγωγάσης του NAD+ κι έτσι δεν μπορεί να γίνει οξείδωση των αλειφατικών οξέων. Συχνότερη στη Σουηδία (8.3/ ). Νοητική υστέρηση, σπαστική διπληγία ή τετραπληγία, ιχθύωση, φωτοφοβία το 3 ο έτος. Διάγνωση: λευκές κηλίδες γύρω από την ωχρά (οφθαλμοσκόπηση) και απομυελινωτικές εστίες περικοιλιακά, μεσολόβιο, παρεγκεφαλίδα, μέσα σκέλη παρεγκεφαλίδας, μετωπιαίος λοβός, πυραμιδικά και αιθουσονωτιαία δεμάτια. 34
35 Σύνδρομο των Marinesco-Sjoegren Παρεγκεφαλιδική αταξία και αστάθεια, δυσαρθρία, νοητική υστέρηση, συγγενής καταρράκτης, υπέρταση, διαταραχές οδοντοφυϊας, βραχύ ανάστημα, σκελετικές διαταραχές, δυσμορφίες προσώπου. Μετάλλαξη στη CCFDN περιοχή του γονιδίου που βρίσκεται στη 18q θέση. 35
36 Η νόσος με τα σωμάτια Lafora Κληρονομείται με αυτοσωματικό υπολειπόμενο χαρακτήρα, μετάλλαξη στο 6q24 ή ΕΡΜ2Α θέση όπου κωδικοποιείται η πρωτεϊνη «λαφορίνη». Η συχνότερη μορφή μυοκλωνικής επιληψίας στις χώρες της Μεσογείου. Σωμάτια Lafora: κυτταροπλασματικά έγκλειστα θετικά κατα PAS στον οδοντωτό πυρήνα, στη μέλαινα ουσία, στον ερυθρό πυρήνα, στον ιππόκαμπο και σε άλλα όργανα, περιέχουν πολυγλυκοζάνια. Μυόκλωνος που εκλύεται συχνά από οπτικά ερεθίσματα, γενικευμένες επιληπτικές κρίσεις, μικρόνοια. Η διάγνωση γίνεται με βιοψία δέρματος και ιδρωτοποιών με τα χαρακτηριστικά έγκλειστα, σωματοαισθητικά προκλητά δυναμικά με γιγαντιαία κύματα, ΗΕΓ και γενετικό έλεγχο. 36
37 Νόσος του Refsum Με αυτοσωματικό υπολειπόμενο χαρακτήρα, ανεπάρκεια της φυτανοϋλικής CoΑ-αυδροξυλάσης που βρίσκεται στα υπεροξεισωμάτια και συμβάλλει στην α-οξείδωση του φυτανικού οξέος, με συνέπεια αυτό να συγκεντρώνεται στους ιστούς και στο πλάσμα. Μετάλλαξη του γονιδίου ΡΑΗΧ, 10q13. Διαταραχές των κυττάρων του Purkinje, των βασικών γαγγλίων, σωματοκινητικών νευρώνων προσθίων κεράτων του ΝΜ, των γαγγλιακών κυτ. του αμφιβληστροειδή. Εκδηλώνεται συνήθως στη 2 η -3 η δεκαετία με παρεγκεφαλιδική αταξία, πολυνευροπάθεια, μελαγχρωματική αμφιβληστροειδοπάθεια. Η διάγνωση γίνεται με εκτίμηση των επιπέδων του φυτανικού οξέως στο αίμα και γενετικό έλεγχο. Θεραπευτικά συστήνεται δίαιτα με αποφυγή των τροφών που περιέχουν φυτανικό οξύ ή φυτόλη. 37
38 Σημείωμα Αναφοράς Copyright, Κουτσουράκη Ευφροσύνη. «Παρεγκεφαλίδα και νοσήματα της παρεγκεφαλίδας (αταξίες). Παρεγκεφαλιδικά νοσήματα (αταξίες)». Έκδοση: 1.0. Θεσσαλονίκη Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: 38
39 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά - Παρόμοια Διανομή [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. [1] 39
40 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Τέλος ενότητας Επεξεργασία: Τσιάντου Ελένη Θεσσαλονίκη, Απρίλιος 2015
ΣKΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣKΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ Ενότητα 2 Διάγνωση & Διαφορική διάγνωση της ΣΚΠ Λευκοδυστροφίες Ευφροσύνη Σ. Κουτσουράκη (Επικ. Καθηγήτρια) ΤΜΗΜΑ
Διαβάστε περισσότεραΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΟΣ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΟΣ ΦΑΙΔΩΝΑΣ ΛΙΑΚΟΣ ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΝΕΥΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΟΣ ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΙστορία της μετάφρασης
ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 6: Μεταφραστές και πρωτότυπα. Ελένη Κασάπη ΤΜΗΜΑ ΑΓΓΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.
Διαβάστε περισσότεραΕκκλησιαστικό Δίκαιο. Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραΠ 2107 Ειδική Αγωγή και αποτελεσματική διδασκαλία
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Π 2107 Ειδική Αγωγή και αποτελεσματική διδασκαλία Ενότητα 6.1: Σωματικές αναπηρίες και προβλήματα υγείας. Σουζάνα Παντελιάδου Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής
Διαβάστε περισσότεραΘεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας Ενότητα 7η: Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό
Διαβάστε περισσότεραΕκκλησιαστικό Δίκαιο
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 11η: Οργανισμοί της Εκκλησίας της Ελλάδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΘεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας Ενότητα 10η: Απεσταλμένοι του Ρωμαίου Ποντίφικα και Ρωμαϊκή Κουρία Κυριάκος Κυριαζόπουλος
Διαβάστε περισσότεραΕκκλησιαστικό Δίκαιο
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 8η: Ο νέος αντιρατσιστικός νόμος και ο ν.4301/2014 Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραΓενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 12: Κριτήρια Σύγκλισης Σειρών. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 2: Κριτήρια Σύγκλισης Σειρών Λουκάς Βλάχος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.
Διαβάστε περισσότεραΓενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 15: Ολοκληρώματα Με Ρητές Και Τριγωνομετρικές Συναρτήσεις Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5: Ολοκληρώματα Με Ρητές Και Τριγωνομετρικές Συναρτήσεις Λουκάς Βλάχος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε
Διαβάστε περισσότεραΑνατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου
1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ανατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου Ενότητα 1 : Ακουστική οδός Ναυσικά Ζιάβρα 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα Λογοθεραπείας
Διαβάστε περισσότεραΒασικά γάγγλια. Απ. Χατζηευθυμίου Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας
Βασικά γάγγλια Απ. Χατζηευθυμίου Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας Ιεραρχία κινητικού ελέγχου ΠΡΟΘΕΣΗ Αναμετάδοση της πληροφορίας Εξειδίκευση της θέσης και της κίνησης για να εκτελεστεί η πρόθεση δράσης
Διαβάστε περισσότεραΆσκηση και Αποκατάσταση Νευρομυϊκών Προβλημάτων
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Άσκηση και Αποκατάσταση Νευρομυϊκών Προβλημάτων Ενότητα 2: Νευρομυϊκές παθήσεις Τίτλος: Νόσος Alzheimer Εισηγητής: Πατίκας Δ. Άδειες Χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΦυσιολογία ΙΙ Ενότητα 1:
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 1: Το Νευρικό Σύστημα Ανωγειανάκις Γεώργιος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.
Διαβάστε περισσότεραΙστορία της μετάφρασης
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5: Η μετάφραση των εβδομήκοντα, η εκπαίδευση των μεταφραστών κατά Κικέρωνα, η τέχνη της μετάφρασης από την αρχαιότητα μέχρι τα
Διαβάστε περισσότεραΑξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας Ενότητα 1: Αυτοαξιολόγηση μεταφραστών Κασάπη Ελένη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΘεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας Ενότητα 11η: Σύγκριση Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και Καθολικής Εκκλησίας Κυριάκος Κυριαζόπουλος
Διαβάστε περισσότεραΛογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2)
Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2) Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για
Διαβάστε περισσότεραΜηχανολογικό Σχέδιο Ι
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα # 8: Άτρακτοι και σφήνες Μ. Γρηγοριάδου Μηχανολόγων Μηχανικών Α.Π.Θ. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΕκκλησιαστικό Δίκαιο
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 6η: Ελληνική νομολογία Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στους Αλγορίθμους
Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 5 η Άσκηση Συγχώνευση & απαρίθμηση Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΧώρος και Διαδικασίες Αγωγής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 6: Η παιδαγωγική ποιότητα του χώρου Δημήτριος Γερμανός Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative
Διαβάστε περισσότεραΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Λαμπρίδης Δημήτρης Κατσανού Βάνα Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών
Διαβάστε περισσότεραΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Λαμπρίδης Δημήτρης Κατσανού Βάνα Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών
Διαβάστε περισσότεραΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΣΤΑ ΣΗΕ Λαμπρίδης Δημήτρης Κατσανού Βάνα Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών
Διαβάστε περισσότεραΜάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων Ενότητα 5 η : Οι Καταναλωτές Αγροτικών Προϊόντων Χρίστος Καμενίδης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΦ 619 Προβλήματα Βιοηθικής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5: Η Βιοηθική στη σύγχρονη εποχή. Ελένη Καλοκαιρινού Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων
Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων Ενότητα 7: ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΑνατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου
1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ανατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου Ενότητα 7 : Λάρυγγας (Μέρος Α ) Ναυσικά Ζιάβρα 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΟΛΟΓΙA Γεώργιος Καρκαβέλας Καθηγητής Παθολογικής Ανατοµικής ΑΠΘ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΟΛΟΓΙA Γεώργιος Καρκαβέλας Καθηγητής Παθολογικής Ανατοµικής ΑΠΘ ΚΝΣ: πολυσύνθετο σύστηµα πολλές από τις λειτουργίες του αδιευκρίνιστες Πρώτες ανατοµικές µελέτες Αριστοτέλης και Γαληνός
Διαβάστε περισσότεραΠαράκτια Τεχνικά Έργα
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΥΓΡΩΝ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟΙ ΑΓΩΓΟΙ Ενότητα 5 η : Κατασκευαστικά παραδείγματα Γιάννης Ν. Κρεστενίτης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΒασικά γάγγλια. Απ. Χατζηευθυμίου Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας Μάρτιος 2017
Βασικά γάγγλια Απ. Χατζηευθυμίου Αν. Καθηγήτρια Ιατρικής Φυσιολογίας Μάρτιος 2017 Ιεραρχία κινητικού ελέγχου ΠΡΟΘΕΣΗ Αναμετάδοση της πληροφορίας Εξειδίκευση της θέσης και της κίνησης για να εκτελεστεί
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ Ενότητα # 17: Ταχύτητα Αντιδράσεων Ακρίβος Περικλής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε
Διαβάστε περισσότεραΟι Κυριότερες Νευρικές Οδοί
Οι Κυριότερες Νευρικές Οδοί Κατιόντα (φυγόκεντρα) δεµάτια Ελίζαµπεθ Τζόνσον Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή φυσιολογικά δεµάτια (κατά τον επιµήκη άξονα) έχουν κοινή έκφυση πορεία απόληξη λειτουργία
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στους Αλγορίθμους
Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 5 η Άσκηση - Συγχώνευση Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν
Διαβάστε περισσότεραΨυχοκινητική και Φυσική Αγωγή στην Προσχολική Ηλικία
Ψυχοκινητική και Φυσική Αγωγή στην Προσχολική Ηλικία Ενότητα 3: Σωματική Ανάπτυξη στην Παιδική Ηλικία Βασιλική Ρήγα Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Τ.Ε.Ε.Α.Π.Η. Σκοποί ενότητας Να περιγράφετε
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής Ενότητα 9: Μέτρηση Αγωγιμότητας Διαλυμάτων Περικλής Ακρίβος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΔιπλωματική Ιστορία Ενότητα 2η:
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 2η: Η εμφάνιση των εθνών-κρατών και οι συνέπειες στο διεθνές σύστημα Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΜάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων Ενότητα 4 η : Οι Παραγωγοί Αγροτικών Προϊόντων Χρίστος Καμενίδης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό
Διαβάστε περισσότεραΦ 619 Προβλήματα Βιοηθικής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3: Ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης ως ιατροί. Οι ιατροφιλόσοφοι (Ιπποκράτης, Γαληνός, Κέλσος). Ελένη Καλοκαιρινού Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής
Διαβάστε περισσότεραΘεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας Ενότητα 12η: Αυτόνομες και ημιαυτόνομες εκκλησίες κ.ά. διατάξεις Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής Ενότητα 4: Τοποθέτηση d ηλεκτρονίων σε οκτάεδρα Σύμπλοκα Περικλής Ακρίβος Άδειες Χρήσης Το παρόν
Διαβάστε περισσότεραΔιεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη Ενότητα 8: Η Οικονομική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γρηγόριος Ζαρωτιάδης Άδειες Χρήσης Το
Διαβάστε περισσότεραΣτρατηγικό Μάρκετινγκ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 12: Παρουσίαση νέων προϊόντων στην αγορά (2) Χριστίνα Μπουτσούκη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότερα1 η Διάλεξη. Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων
1 η Διάλεξη Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων 1 Περιεχόμενα 1 η Άσκηση... 3 2 η Άσκηση... 3 3 η Άσκηση... 3 4 η Άσκηση... 3 5 η Άσκηση... 4 6 η Άσκηση... 4 7 η Άσκηση... 4 8 η Άσκηση... 5 9 η Άσκηση... 5 10
Διαβάστε περισσότεραΛογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους.
Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους. Μαυρίδης Δημήτριος Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΔιπλωματική Ιστορία. Ενότητα 12η: Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος Η Ευρώπη. του Hitler Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 12η: Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος Η Ευρώπη του Hitler Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραΥποφλοιϊκοί και στελεχιαίοι πυρήνες
Υποφλοιϊκοί και στελεχιαίοι πυρήνες Σχεδιασµός κινήσεων Παρακολούθηση της κίνησης ηµιουργία κινητικών προγραµµάτων Εκµάθηση επιδέξιων κινήσεων Βασικά γάγγλια κέλυφος Κερκοφόρος πυρήνας Ωχρά σφαίρα Ωχρά
Διαβάστε περισσότεραΜάρκετινγκ Εξαγωγών. Ενότητα 3 : Το Περιβάλλον και το Διεθνές Μάρκετινγκ Κοινωνικο-Πολιτιστικό Περιβάλλον
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 3 : Το Περιβάλλον και το Διεθνές Μάρκετινγκ Κοινωνικο-Πολιτιστικό Περιβάλλον Χριστίνα Μπουτσούκη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΘερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής
Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής Διπλ. Ναυπηγός Μηχανολόγος Μηχανικός M.Sc. Διασφάλιση
Διαβάστε περισσότεραΕκκλησιαστικό Δίκαιο
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 1η: Εισαγωγή Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για
Διαβάστε περισσότεραΧώρος και Διαδικασίες Αγωγής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 7: Καινοτόμα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα και αλλαγή της σχολικής κουλτούρας 1/2 Δημήτριος Γερμανός Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΔιδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ενότητα 13: Αξιολόγηση στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Πολυξένη Ράγκου Άδειες Χρήσης Το παρόν
Διαβάστε περισσότεραΑνατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου
1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ανατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου Ενότητα 10 : Φυσιολογία φωνής (Μέρος Β ) Ναυσικά Ζιάβρα 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου
Διαβάστε περισσότεραΑνατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου
1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ανατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου Ενότητα 9 : Φυσιολογία φωνής (Μέρος Α ) Ναυσικά Ζιάβρα 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου
Διαβάστε περισσότεραΓενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 14: Ολοκλήρωση Κατά Παράγοντες, Ολοκλήρωση Ρητών Συναρτήσεων Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 1: Ολοκλήρωση Κατά Παράγοντες, Ολοκλήρωση Ρητών Συναρτήσεων Λουκάς Βλάχος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραΟικονομία των ΜΜΕ. Ενότητα 7: Μορφές αγοράς και συγκέντρωση των ΜΜΕ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Οικονομία των ΜΜΕ Ενότητα 7: Μορφές αγοράς και συγκέντρωση των ΜΜΕ Γιώργος Τσουρβάκας, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Δημοσιογραφίας και
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στους Αλγορίθμους
Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 6 η Άσκηση - DFS δένδρα Διδάσκων Χρήστος Ζαρολιάγκης Καθηγητής Τμήμα Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Πανεπιστήμιο Πατρών Email: zaro@ceid.upatras.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν
Διαβάστε περισσότεραΕγκέφαλος και Έλεγχος της Κίνησης
Παρεγκεφαλίδα Εγκέφαλος και Έλεγχος της Κίνησης 3 4 Γενικά Cerebellum = Little brain 10% όγκου εγκεφάλου, >50% του συνόλου των νευρώνων του εγκεφάλου Κανονικότητα στη διάταξη των νευρώνων και τις διασυνδέσεις
Διαβάστε περισσότεραΔιοικητική Λογιστική
Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διοικητική Λογιστική Ενότητα 10: Προσφορά και κόστος Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στην Ψυχιατρική. Παύλος Σακκάς Καθηγητής Ψυχιατρικής Εθνικὸ καi Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Αθηνών Σχολή Επιστημών Υγείας Ιατρική Σχολή
Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Παύλος Σακκάς Καθηγητής Ψυχιατρικής Εθνικὸ καi Καποδιστριακὸ Πανεπιστήμιο Αθηνών Σχολή Επιστημών Υγείας Ιατρική Σχολή Μέρος Α Εγκέφαλος Το πλέον πολύπλοκο και θαυμαστό εργαλείο
Διαβάστε περισσότεραΔιαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση Ενότητα 14 : Διαπολιτισμός και διαμεσολάβηση Ελένη Κασάπη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό
Διαβάστε περισσότεραΔιδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ενότητα 08: Σχεδιασμός και Οργάνωση ενός Προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ι Πολυξένη
Διαβάστε περισσότεραΓενετική. Ενότητα 4η: Προεκτάσεις των νόμων του Mendel. Πηνελόπη Μαυραγάνη-Τσιπίδου Τμήμα Βιολογίας ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 4η: Προεκτάσεις των νόμων του Mendel Πηνελόπη Μαυραγάνη-Τσιπίδου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΑνατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου
1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ανατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου Ενότητα 5 : Στοματική κοιλότητα Φάρυγγας (Μέρος Α ) Ναυσικά Ζιάβρα 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Διαβάστε περισσότεραΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ - ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗΣ ΠΑΡΑΛΥΣΗΣ. Ηµιπληγία, ιπληγία, Τετραπληγία, Αθετωσική Ε.Π. (έξω πυραµιδική) και Αταξική Ε.Π. 1.
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ - ΜΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗΣ ΠΑΡΑΛΥΣΗΣ Μια γενικώς αποδεκτή ταξινόµηση είναι σήµερα του HAGBERG που στηρίζεται στην κλινική εικόνα και την τοπογραφική κατανοµή των κινητικών αναπηριών όπου διακρίνονται
Διαβάστε περισσότεραΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ
ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΤΡΟΠΟΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΕΙΔΟΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΗΣ Οικογενή υπερχοληστερολαιμία Αυτοσωμική επικρατής κληρονομικότητα Σχετίζεται με αυξημένο
Διαβάστε περισσότεραΣυγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ενότητα 10η: Εσθονική και λευκορωσική νομοθεσία Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΑνατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου
1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ανατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου Ενότητα 2 : Περιγραφή του ωτός Ναυσικά Ζιάβρα 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ηπείρου Τμήμα
Διαβάστε περισσότεραΓενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 19: Υπολογισμός Εμβαδού και Όγκου Από Περιστροφή (2 ο Μέρος) Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 19: Υπολογισμός Εμβαδού και Όγκου Από Περιστροφή ( ο Μέρος) Λουκάς Βλάχος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραΣυγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ενότητα 1η: Εισαγωγή Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΟδοποιία IΙ. Ενότητα 14: Υπόδειγμα σύνταξης τευχών θέματος Οδοποιίας. Γεώργιος Μίντσης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Οδοποιία IΙ Ενότητα 14: Υπόδειγμα σύνταξης τευχών θέματος Οδοποιίας Γεώργιος Μίντσης Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραΆσκηση και Αποκατάσταση Νευρομυϊκών Προβλημάτων
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Άσκηση και Αποκατάσταση Νευρομυϊκών Προβλημάτων Ενότητα 3: Μέθοδοι άσκησης Τίτλος: Νοερή Προπόνηση Εισηγητής: Πατίκας Δ. Άδειες Χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΓηροδοντοπροσθετική Ενότητα 8: Ολική νωδότητα και ηλικιωμένοι
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 8: Ολική νωδότητα και ηλικιωμένοι Βασιλική Αναστασιάδου Καθηγήτρια http://www.dent.auth.gr/index.php?lang=el&rm=0&mn=247&stid
Διαβάστε περισσότεραΑνατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου
1 Ελληνική Δημοκρατία Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ηπείρου Ανατομία - Φυσιολογία Ακοής Ομιλίας Λόγου Ενότητα 6 : Στοματική κοιλότητα - Φάρυγγας (Μέρος Β ) Ναυσικά Ζιάβρα 2 Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Διαβάστε περισσότεραΕνδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαχείρισης έργου υπό συνθήκες αβεβαιότητας
Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαχείρισης έργου υπό συνθήκες αβεβαιότητας 1 Περιεχόμενα 1 η Άσκηση... 4 2 η Άσκηση... 7 3 η Άσκηση... 10 Χρηματοδότηση... 12 Σημείωμα Αναφοράς... 13 Σημείωμα Αδειοδότησης...
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ Ενότητα # (20): Δεσμοί Ακρίβος Περικλής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΝΕΥΡΟΜΥΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ
ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΝΕΥΡΟΜΥΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ? Τα νευρομυϊκά νοσήματα είναι ασθένειες που ενώ εμφανίζουν μεγάλη ετερογένεια στην κλινική
Διαβάστε περισσότεραΧώρος και Διαδικασίες Αγωγής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 2: Η δυναμική της σχέσης του ανθρώπου με τον χώρο και η εκπαιδευτική της σημασία (1/2) Δημήτριος Γερμανός Άδειες Χρήσης Το παρόν
Διαβάστε περισσότεραΑξιολόγηση και ανάλυση της μυϊκής δύναμης και ισχύος
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Αξιολόγηση και ανάλυση της μυϊκής δύναμης και ισχύος Ενότητα 3: Εργαστηριακή πρακτική Τίτλος: Ισομετρία (Εργαστηριακό) Πατίκας Δ. Άδειες
Διαβάστε περισσότεραΕκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό)
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό) Ενότητα 9η: Παρουσίαση και σχολιασμός των Οδηγιών (2014 μέρος Β ) Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες
Διαβάστε περισσότεραΓεωργική Εκπαίδευση Ενότητα 9
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 9: Σχεδιασμός εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τον αγροτικό χώρο Αφροδίτη Παπαδάκη-Κλαυδιανού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ Ενότητα # (10): Φασματοσκοπία Ακρίβος Περικλής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΨηφιακή Επεξεργασία Εικόνων
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων Ενότητα # 2: Σχηματισμός και αντίληψη εικόνων Καθηγητής Γιώργος Τζιρίτας Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών Σχηματισμός εικόνων (1) Φθινόπωρο
Διαβάστε περισσότεραΣυμπεριφορά Καταναλωτή
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 9 : Ομάδες αναφοράς Χριστίνα Μπουτσούκη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.
Διαβάστε περισσότεραΔιπλωματική Ιστορία Ενότητα 6η:
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 6η: Η διευθέτηση των Βερσαλλιών Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ Ενότητα # (5): Δεσμοί και Τροχιακά Ακρίβος Περικλής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε
Διαβάστε περισσότεραΈλεγχος της αναπνοής. Ενότητα 6: Έλεγχος της αναπνοής. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής
Έλεγχος της αναπνοής Ενότητα 6: Έλεγχος της αναπνοής Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Ρύθμιση της αναπνοής Το αναπνευστικό σύστημα αποτελείται από: Αναπνευστικό
Διαβάστε περισσότεραΓενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 5: Παράγωγος Πεπλεγμένης Συνάρτησης, Κατασκευή Διαφορικής Εξίσωσης. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5: Παράγωγος Πεπλεγμένης Συνάρτησης, Κατασκευή Διαφορικής Εξίσωσης Λουκάς Βλάχος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραΕκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό)
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό) Ενότητα 11η: Παρουσίαση και σχολιασμός των Οδηγιών (2014 μέρος Δ ) Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες
Διαβάστε περισσότεραΔιπλωματική Ιστορία Ενότητα 13η:
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 13η: H Συνδιάσκεψη της Γιάλτας Η διπλωματία των Τριών Μεγάλων, 1941-1945 Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Άδειες Χρήσης Το παρόν
Διαβάστε περισσότεραΕκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό)
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό) Ενότητα 1η: Εισαγωγή Κυριάκος Κυριαζόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραΓεωργικά Φάρμακα ΙΙΙ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 4: Φωτομετρία Ουρανία Μενκίσογλου-Σπυρούδη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.
Διαβάστε περισσότεραΛογισμός 3. Ενότητα 19: Θεώρημα Πεπλεγμένων (γενική μορφή) Μιχ. Γ. Μαριάς Τμήμα Μαθηματικών ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 19: Θεώρημα Πεπλεγμένων (γενική μορφή) Μιχ. Γ. Μαριάς Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ 5ο ΜΕΡΟΣ Β ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑ
ΜΑΘΗΜΑ 5ο ΜΕΡΟΣ Β ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑ ΠΑΡΕΓΚΕΦΑΛΙΔΑ Η παρεγκεφαλίδα βρίσκεται στον οπίσθιο κρανιακό βόθρο, πίσω από τη γέφυρα και τον προμήκη μυελό Αποτελείται από δύο ημισφαίρια που συνδέονται μεταξύ τους με
Διαβάστε περισσότεραΔιαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση Ενότητα 13 : Ξενάγηση σε Αρχείο Ελένη Κασάπη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραΕπιδημιολογία καρκίνου του πνεύμονα Ενότητα 1: Ογκολογία Πνεύμονα. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής
Επιδημιολογία καρκίνου του πνεύμονα Ενότητα 1: Ογκολογία Πνεύμονα Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Επιδημιολογικά στοιχεία καρκίνου του πνεύμονα Ο καρκίνος
Διαβάστε περισσότεραΜαθησιακές Δυσκολίες. Τίτλος: Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής - Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) Αγγελική Μουζάκη. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Μαθησιακές Δυσκολίες Τίτλος: Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής - Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) Αγγελική Μουζάκη Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Διαταραχή Ελλειμματικής
Διαβάστε περισσότεραΠροσεγγίσεις Μουσικοθεραπείας
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Προσεγγίσεις Μουσικοθεραπείας Ενότητα 5: Κοινωνική Μουσικοθεραπεία με ΑμεΑ Ψαλτοπούλου Ντόρα Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό
Διαβάστε περισσότερα