ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΜΥΝΑ

Transcript

1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΜΥΝΑ 1. Σε ένα πειραματόζωο τη χρονική στιγμή t1 γίνεται ένεση με το αντιγόνο Α και τη χρονική στιγμή t2 γίνεται ένεση με τα αντιγόνα Α και Β μαζί. Στο επόμενο διάγραμμα φαίνεται η συγκέντρωση των στο πειραματόζωο, συναρτήσει του χρόνου, για τα αντιγόνα Α και Β. Να ερμηνεύσεις τη διαφορά των δύο καμπυλών μετά τη χρονική στιγμή t2. 2. Τα τρία διαγράμματα που ακολουθούν δείχνουν τη συγκέντρωση των. Συναρτήσει του χρόνου, σε διάφορα άτομα τα οποία τη χρονική στιγμή 0 έρχονται σε επαφή με το ίδιο αντιγόνο. 1 / 7

2 Α) Ποιο ή ποια από τα διαγράμματα αυτά αντιστοιχούν σε πρωτογενή ανοσοβιολογική απόκριση; Β) Ποιο ή ποια από τα διαγράμματα αυτά αντιστοιχούν σε άτομα που θα εμφανίσουν τα συμπτώματα της ασθένειας; Γ) Ποιο ή ποια από τα διαγράμματα αυτά αντιστοιχούν σε παθητική ανοσία; Πρόκειται για φυσιολογική ή τεχνητή παθητική ανοσία; 3. Ένας άνθρωπος μολύνεται ταυτόχρονα από δύο διαφορετικά μικρόβια Χ και Ψ. Στο διάγραμμα που ακολουθεί απεικονίζονται οι συγκεντρώσεις των στο αίμα αυτού του ανθρώπου κατά τη διάρκεια των ημερών που ακολουθούν αμέσως μετά τη μόλυνση. Α) Ποια κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού παράγουν τα αντισώματα; Β) Ποιο είδος ανοσοβιολογικής απόκρισης αντιπροσωπεύει καθεμιά από τις καμπύλες που αντιστοιχούν στα μικρόβια Χ και Ψ; Γ) Μετά από μερικές ημέρες ο ίδιος άνθρωπος εκδηλώνει συμπτώματα ασθένειας που οφείλεται σε ένα από τα δύο μικρόβια από τα οποία μολύνθηκε προηγουμένως. Να εξηγήσεις σε ποιο από τα δύο μικρόβια οφείλεται η ασθένεια. Μόλυνση από τα μικρόβια Χ και Ψ 4. Το διάγραμμα που ακολουθεί αφορά τη συγκέντρωση σε ενήλικα άτομα και σε συνάρτηση από το χρόνο. Να θεωρήσετε ότι η είσοδος του μικροβίου έγινε τη χρονική στιγμή 0. Α) Ποια καμπύλη αντιστοιχεί σε άτομο: i) που έρχεται σε πρώτη επαφή με το αντιγόνο ii) που έρχεται σε δεύτερη επαφή με το αντιγόνο iii) που δέχτηκε εμβόλιο Β) Τι αντιπροσωπεύει η καμπύλη I; 2 / 7

3 Γ) Ποιες καμπύλες αντιστοιχούν σε άτομα που εμφάνισαν την ασθένεια και ποιες σε άτομα που δεν την εμφάνισαν, παρά το γεγονός ότι ήρθαν σε επαφή με το μικρόβιο; Να ερευνήσετε όλες τις δυνατότητες Δ) Με ποιους φυσικούς τρόπους μπορεί να προκληθεί ανοσοβιολογικά η καμπύλη I; Τι γνωρίζετε για αυτούς; Πως συμβαίνει η πρόκληση της καμπύλης III με φυσικό τρόπο; 0 5. Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η ανοσοβιολογική απόκριση ενός ατόμου, που ταξίδεψε στην Ινδία, σε τρία μικρόβια: στο βακτήριο της χολέρας, στο κορυνοβακτήριο της διφθερίτιδας και στον ιό της ανεμοβλογιάς. Πριν ταξιδέψει, το άτομο είχε εμβολιαστεί για χολέρα. Ο ιός της ανεμοβλογιάς έχει περίοδο επώασης 15 ημέρες, ενώ το κορυνοβακτήριο της διφθερίτιδας έχει μικρότερη περίοδο επώασης. Ποσότητα Α) Ποια καμπύλη αντιστοιχεί σε κάθε μικρόβιο και τι είδους ανοσοβιολογική απόκριση κάνει το άτομο αυτό για καθένα από τα τρία μικρόβια; 3 / 7 Χρόνος σε ημέρες

4 Β) Ποια είναι η περίοδος επώασης του κορυνοβακτηρίου; Γ) Ποιες ημέρες το άτομο αυτό νοσεί; Δ) Με ποιο είδος ανοσίας συνδέεται η παραγωγή που εμφανίζεται στο διάγραμμα; Ε) Ποιο είδος ανοσίας, που δεν φαίνεται στο σχήμα, θα συμβεί ταυτόχρονα με την προηγούμενη και για ποιο μικρόβιο; 6. Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η μεταβολή στη συγκέντρωση των ιντερφερονών και πρωτεινών που παράγονται από τα κύτταρα και εμποδίζουν τον πολλαπλασιασμό των ιών σε αυτά. συγκέντρωση Α) Ποια ουσία αντιπροσωπεύει η καμπύλη Α και ποια η καμπύλη Β Β) Ποια χρονική στιγμή t1, t2, t3, ή t4 προσέβαλε ο ιός τα κύτταρα; Γ) Αν εξαιτίας της ίωσης εκδηλώνεται και πυρετός, να σχεδιάσετε το διάγραμμα της μεταβολής του σε σχέση με αυτό των ουσιών 7. Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η μεταβολή του πληθυσμού των διαφόρων κατηγοριών Β- λεμφοκυττάρων μετά την προσβολή του οργανισμού από κάποιο συγκεκριμένο αντιγόνο για πρώτη φορά. Α) Ποια κατηγορία Β-λεμφοκυττάρων αντιπροσωπεύει καθεμιά από τις καμπύλες Α, Β, Γ; Β) Να σχεδιάσετε το αντίστοιχο διάγραμμα που θα προκύψει όταν προσβληθεί ο οργανισμός για δεύτερη φορά από το συγκεκριμένο αντιγόνο 4 / 7

5 πληθυσμός 8. Στο παρακάτω διάγραμμα, οι καμπύλες α και β απεικονίζουν την συγκέντρωση ενός οργανισμού μετά από μόλυνση. Η μόλυνση έχει προέλθει από τον ίδιο μικροοργανισμό, με διαφορά λίγων ετών μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης μόλυνσης. Να εξηγήσετε, με βάση την μορφή που έχουν οι καμπύλες, το είδος της ανοσίας. Ποιες είναι οι διαφορές στην ανοσοβιολογική απόκριση του ανθρώπου μετά την 1η μόλυνση και μετά την 2η μόλυνση από τον ίδιο παθογόνο μικροοργανισμό; Ποια κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου ενεργοποιούνται μετά την 1 η μόλυνση από κάποιον μικροοργανισμό και ποιος είναι ο ρόλος του κάθε κυττάρου που ενεργοποιείται; 9. Το επόμενο διάγραμμα δείχνει τη συγκέντρωση των συναρτήσει του χρόνου σε κάποια άτομα που τη χρονική στιγμή 0 έρχονται σε επαφή με κάποιο αντιγόνο. 5 / 7

6 1) Ποια καμπύλη αντιστοιχεί σε άτομο το οποίο έρχεται για τρίτη φορά σε επαφή με το αντιγόνο; 2) Ποια καμπύλη αντιστοιχεί στο άτομο που έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με το αντιγόνο; 3) Ποια καμπύλη αντιστοιχεί σε άτομο το οποίο εμβολιάστηκε έναντι του συγκεκριμένου αντιγόνου πριν 6 μήνες; 4) Ποια καμπύλη αντιστοιχεί σε άτομο που την χρονική στιγμή 0 εμβολίζεται; 5) Ποια ή ποιες καμπύλες αναφέρονται σε άτομα τα οποία ασθένησαν και ποια ή ποιες σε άτομα που δεν ασθένησαν, παρά το ότι μολύνθηκαν; 6) Ποια καμπύλη αντιστοιχεί σε άτομο που του έχει χορηγηθεί ορός αμέσως μετά την μόλυνση; 10. Ο Γιάννης μολύνεται ταυτόχρονα από δύο διαφορετικά μικρόβια, από το βακτήριο Α και από τον ιό Β. Στο διάγραμμα που ακολουθεί φαίνεται η συγκέντρωση των στο αίμα του, κατά τη διάρκεια των ημερών που ακολουθούν τη μόλυνση. α) Ποια είναι η χημική σύσταση και ποια είναι η δομή ενός αντισώματος; β) Ποια κύτταρα του οργανισμού μας παράγουν αντισώματα; Που διαφοροποιούνται και που ωριμάζουν τα κύτταρα; γ) Ποιες βασικές διαφορές παρουσιάζει η καμπύλη των για το βακτήριο Α σε σχέση με αυτή των για τον ιό Β; 6 / 7

7 11. Στο παρακάτω διάγραµµα απεικονίζεται, σε σ υ νάρτηση µε το χρόνο, η µεταβολή της συγκέντρωσης των ιντερφερονών (καµπύλη Α) και των αντισωµάτων (καµπύλη Β) που παράγονται στον οργανισµό ενός ανθρώπου ως συνέπεια της µόλυνσής του από παθογόνο µικροοργανισµό. a. Ο συγκεκριµένος άνθρωπος µολύνθηκε από ιό ή από βακτήριο; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας b. Να εξηγήσετε το είδος της ανοσοβιολογικής απόκρισης που ενεργοποιήθηκε c. Να αναφέρετε τα είδη των λεµφοκυττάρων που ενεργοποιήθηκαν κατά τη συγκεκριµένη ανοσοβιολογική απόκριση d. Ποιες κατηγορίες κυττάρων παράγονται µετά την ενεργοποίηση των λεµφοκυττάρων που διαφοροποιούνται και ωριµάζουν στο µυελό των οστών και ποιος ο ρόλος τους ; 7 / 7