Μαρία Κραμβιά Καπαρδή Associate Professor of Accounting, Associate Dean School of Management and Economics, Cyprus University of Technology Chair of

Transcript

1 Μαρία Κραμβιά Καπαρδή Associate Professor of Accounting, Associate Dean School of Management and Economics, Cyprus University of Technology Chair of the Economic Crime and Forensic Accounting Committee of ICPAC Chair of the Board of Transparency Cyprus

2 Εισαγωγή Τι είναι η Διαφθορά Το κόστος της Διαφθοράς Διαφθορά στην Κύπρο: Πορίσματα Ερευνών (CPI, QoG, Eurobarometer, TC Annual Corruption Survey) Θέματα που χρήζουν άμεση αντιμετώπιση Διαφάνεια Κύπρου Εισηγήσεις

3 Ένα άτομο η μια ομάδα είναι ένοχη διαφθοράς εάν αποδέχεται χρήματα ή άλλη αξία για να πράξει κάτι που ή ίδια έχει τη υποχρέωση να πράξει ούτως ή άλλως, ή για να εξασκήσει τη διακριτική της ευχέρεια για ανάρμοστο λόγο.

4

5 Top 10 Date Company (HQ country) DOJ Settlement Amount Charge 12/15/2008 Siemens (Germany) $1.6 billion Bribed Argentine government officials to win government i.d. contract 2/11/2009 KBR/Halliburton (U.S.) $579 million Led four-company global consortium that bribed Nigerian officials to win construction contracts 2/5/2010 BAE Systems (U.S.) $448 million Paid $2 billion in bribes to Saudi Arabian ambassador Bandar bin Sultan in a multi-billiondollar arms deal 7/7/2010 Snamprogetti (Netherlands) $240 million Bribed Nigerian officials to win construction contracts 6/28/2010 Technip S.A. (France) $240 million Bribed Nigerian officials to win construction contracts 4/6/2011 JGC Corp. (Japan) $219 million Bribed Nigerian officials to win construction contracts 4/1/2010 Daimler AG (Germany) $195 million Made illegal payments to foreign officials worth tens of millions of dollars in at least 22 countries 3/10/2011 Alcatel-Lucent (France) $137 million Bribed officials to win telecommunications contracts in Costa Rica, Honduras, Taiwan, Malaysia and other countries 11/4/2010 Panalpina World Transport (Switzerland) $76 million Oil transport company and U.S. affiliate paid thousands of bribes totaling at least $27 million to foreign officials in at least seven countries, including Angola, Azerbaijan, Brazil, Kazakhstan, Nigeria, Russia and Turkmenistan 4/8/2011 Johnson & Johnson (U.S.) $70 million Bribed government-paid doctors and health officials to promote sales of medical devices in Greece, Poland and Romania

6 Οικονομικό Κοινωνικό Πολιτικό Υπομονεύει την χρηστή διακυβέρνηση και δεοντολογία τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου.

7 ΣΕΙΡΑ ΧΩΡΑ ΒΑΘΜΟΣ ΣΕΙΡΑ ΧΩΡΑ ΒΑΘΜΟΣ 2 Δανία 9,4 31 Ισπανία 6,2 2 Φιλανδία 9,4 32 Πορτογαλία 6,1 4 Σουηδία 9,3 35 Σλοβενία 5,9 7 Ολλανδία 8,9 39 Μάλτα 5,6 11 Λουξεμβούργο 8,5 41 Πολωνία 5,5 14 Γερμανία 8,0 50 Λιθουανία 4,8 16 Αυστρία 7,8 54 Ουγγαρία 4,6 16 Ηνωμένο Βασίλειο 7,8 57 Τσεχία 4,4 19 Βέλγιο 7,5 61 Λετονία 4,2 19 Ιρλανδία 7,5 66 Σλοβακία 4,0 25 Γαλλία 7,0 69 Ιταλία 3,9 29 Εσθονία 6,4 75 Ρουμανία 3,6 30 Κύπρος 6,3 80 Ελλάδα 3,4

8

9

10

11 1521 ερωτηθέντες Ερωτηματολόγιο στο κοινό Ερωτηματολόγια μέσω διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

12 Ποσοστό ερωτηθέντων 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% Πράξεις που θεωρούνται ως διαφθορά (2010 και 2011) 88% 89% 84% 86% 76% 76% 59% 63% 58% 55% 55% 55% 50% 43% 70% 54% 20% 10% 0% Ανταμοιβή με ποσό χρημάτων ή άλλο αντάλλαγμα στην πολεοδομία για διευκολύνσεις στην έκδοση αδειών Ανταμοιβή με ποσό χρημάτων ή άλλο αντάλλαγμα για απόκτηση άδειας οδήγησης Ανταμοιβή με ποσό χρημάτων ή άλλο αντάλλαγμα για μείωση ή διαγραφή χρέους στην υπηρεσία του φόρου εισοδήματος Ανταμοιβή με ποσό χρημάτων ή άλλο αντάλλαγμα για απόκτηση πτυχίου ή άλλου ακαδημαϊκού προσόντος/τίτ λου Την χρησιμοποίηση «μέσου» για πρόσληψη στο δημόσιο Χρησιμοποίηση «μέσου» για πρόσληψη σε ιδιωτική εταιρεία Ανταμοιβή με ποσό χρημάτων ή άλλο αντάλλαγμα για μεσολάβηση ή διευκόλυνση ή ανάθεση ενός έργου ή μιας υπηρεσίας σε τρίτους. Χρησιμοποίηση «μέσου» για μετάθεση ή/και ευνοϊκή τοποθέτηση στο στρατό % 55% 58% 55% 63% 50% 43% 54% % 88% 86% 89% 76% 59% 76% 70%

13 Ποσοστό ερωτηθέντων Κατηγορίες όπου η δωροδοκία (παροχή και λήψη) ή/και η κατάχρηση εξουσίας για προσωπικό όφελος, υπάρχει και είναι διαδεδομένη στην Κύπρο. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 93% Πολιτικοί σε εθνικό επίπεδο 92% 90% 90% Κρατικοί λειτουργ οί που αναθέτου ν δημόσιες προσφορ ές 87% 88% 88% 83% Κρατικοί λειτουργ οί που εκδίδουν πολεοδο μικές άδειες 80% 81% Επαρχιακ ή Αυτοδιοί κηση Τοπική Αυτοδιοί κηση 92% 90% Οι άνθρωπο ι που εργάζοντ αι στην Αστυνομί α 82% 82% 80% Επιθεωρη τές (υγείας, οικοδομ ών, ποιότητα ς τροφίμω ν, υγειονομι κού ελέγχου, αδειοδοτ ήσεων) Άτομα που εκδίδουν επαγγελμ ατικές άδειες Δικαστές Οι άνθρωπο ι που εργάζοντ αι στα Τελωνεία Οι άνθρωπο ι που εργάζοντ αι στις υπηρεσίε ς Δημόσιας Υγείας (π.χ. Νοσοκομ εία) Οι άνθρωπο ι που εργάζοντ αι στις υπηρεσίε ς Δημόσιας Εκπαίδευ σης Οι άνθρωπο ι που εργάζοντ αι σε ιδιωτικές υπηρεσίε ς Υγείας % 90% 87% 88% 88% 92% 82% 82% 74% 86% 83% 79% 72% 67% % 92% 83% 80% 81% 90% 80% 77% 71% 79% 82% 76% 71% 69% 77% 74% 71% 86% 79% 83% 82% 79% 76% 72% 71% 69% 67% Οι άνθρωπο ι που εργάζοντ αι σε ιδιωτικές υπηρεσίε ς Εκπαίδευ σης

14

15 Ποσοστό ερωτηθέντων 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Αποτελεσματικότητα των μέτρων για την καταπολέμηση της διαφθοράς 87% 89% 74% Η αμερόληπτ η εφαρμογή των νόμων 83% Να υπάρχει συντομότε ρη εκδίκαση και επιβολή ποινών 82% 81% 75% 76% Να υπάρχουν πολύ αυστηρές ποινές Να εφαρμόζετ αι ορθά το ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ για όλους τους αξιωματού χους Να γίνουν ενημερωτι κές εκστρατείε ς κατά της διαφθορά ς Να υπάρχει μια Ανεξάρτητ η Αρχή κατά της διαφθορά ς Να δημιουργη θεί/αναβα θμιστεί το νομικό πλαίσιο για τον εντοπισμό, καταπολέμ ηση και τιμωρία της διαφθορά ς % 89% 82% 81% 65% 73% 86% 65% 55% 73% 65% Αυστηρή τιμωρία όσων παράνομα λαμβάνου ν ανταμοιβή με ποσό χρημάτων ή άλλο αντάλλαγμ α. Αυστηρή τιμωρία όσων παράνομα προσφέρο υν ανταμοιβή με ποσό χρημάτων ή άλλο αντάλλαγμ α. Καθιέρωσ η κώδικα επικοινωνί ας και συμπεριφ οράς μεταξύ πολιτών και δημοσίων λειτουργώ ν. Θεσμοθέτ ηση μαθημάτω ν για ενημέρωσ η/καταπολ έμηση της διαφθορά ς στα σχολεία. Να νομοθετηθ εί η προστασία του καταδότη/ πληροφορ ιοδότη % 83% 75% 76% 55% 65% 80% 87% 87% 70% 71% 79% 86% 80% 87% 87% 70% 71% 79%

16 Ποσοστό ερωτηθέντων Απόλυτη συμφωνία για το μέγεθός της διαφθοράς στην Κύπρο 100% 90% 80% 86% 80% 75% 73% 79% 70% 60% 70% 50% 40% 60% 57% 50% 30% 20% 10% 0% H διαφθορά είναι μεγάλο πρόβλημα Υπάρχει διαφθορά σε εθνικό επίπεδο Υπάρχει διαφθορά στην τοπική αυτοδιοίκηση Η διαφθορά είναι αναπόφευκτη και πάντα θα υπάρχει Η διαφθορά θα αυξηθεί λόγο της οικονομικής κρίσης % 60% 57% 50% % 80% 75% 73% 79%

17 Ποσοστό ερωτηθέντων 90% 80% Αιτιολόγηση για το μέγεθός της διαφθοράς στην Κύπρο, % 84% 82% 81% 77% 79% 74% 70% 60% 50% 58% 67% 56% 67% 69% 59% 61% 62% 51% 56% 47% 40% 30% 20% 34% 32% 35% 29% 10% 0% Υπάρχουν πολύ στενοί δεσμοί μεταξύ της επιχειρημα τικής δραστηριότ ητας και της πολιτικής Οι πολιτικοί (της Κυβέρνηση ς και του Κοινοβουλί ου) δεν πράττουν αρκετά για να καταπολεμ ήσουν τη διαφθορά. Το δημόσιο χρήμα δαπανάται με μη διαφανή τρόπο Δεν υπάρχει πραγματικ ή τιμωρία για τη διαφθορά (ελαφρές ποινές στα δικαστήρια ή καθόλου δίωξη) Πολλοί διορισμοί στη Δημόσια Διοίκηση δεν επικεντρών ονται στην αξιοκρατία /τα προσόντα. Πολλοί άνθρωποι αποδέχοντ αι τη διαφθορά ως μέρος της καθημεριν ής ζωής. Ο νόμος συχνά δεν εφαρμόζετ αι από τις αρμόδιες αρχές. Φτωχές κοινωνικοο ικονομικές συνθήκες (χαμηλό εισόδημα, φτώχεια) οδηγούν στη διαφθορά. Δεν χρειάζεται να υπακούμε απόλυτα στους νόμους όταν πιθανό δεν θα το μάθει κανείς γιατί και να το μάθει τίποτα δεν θα γίνει Για να γίνει μια διαδικασία γρηγορότε ρα και ευκολότερ α είναι αποδεκτό να προσφέρει κάποιος χρήματα ή άλλο αντάλλαγμ α Όταν δεν βλάπτονται τα προσωπικά /οικογενει ακά συμφέροντ α κάποιου είναι αποδεκτό να δίνει χρήματα ή άλλο αντάλλαγμ α για διευκολύ % 67% 56% 67% 69% 59% 61% 34% 32% 35% 29% % 84% 77% 84% 82% 81% 79% 62% 51% 56% 47%

18 Η αποτροπή/καταπολέμηση της διαφθοράς είναι ευθύνη (2011): Σίγουρα διαφωνώ Μάλλον διαφωνώ Ούτε συμφωνώ ούτε διαφωνώ Μάλλον συμφωνώ Σίγουρα συμφωνώ ΔΓ/ΔΑ 66% 61% 63% 51% 40% 34% 23% 18% 19% 10% 8% 6% 5% 5% 5% 4% 5% 3% 3% 4% 3% 22% 16% 8% 6% 7% 18% 8% 5% 3% 4% 19% 13% 7% 5% 22% Του Δικαστικού Συστήματος (της κατηγορούσας αρχής και των δικαστηρίων) Της Κυβέρνησης Της Αστυνομίας Των θεσμών της ΕΕ Όλων των πολιτικών κομμάτων και βουλευτών ΜΚΟ, άλλοι σύνδεσμοι

19 Contact Group της Διεθνούς Διαφάνειας Εγκρίθηκε σαν φιλανθρωπικό ίδρυμα Στόχος της ΔΚ είναι να συνεισφέρει στην ενδυνάμωση της κοινωνίας και να βελτιώσει την ποιότητα της δημόσιας και ιδιωτικής διακυβέρνησης στην Κύπρο, προωθώντας την διαφάνεια, την ακεραιότητα καθώς και την ανάληψη ευθύνης. Μερικές από τις προτεραιότητες είναι η αύξηση της αντίληψης του κοινού για τις επιπτώσεις της διαφθοράς, και η ενδυνάμωση καθώς και η ενθάρρυνση των πολιτών στο να συμμετέχουν στην καταπολέμηση της διαφθοράς.

20 Όραμα της ΔΚ είναι να (εξ)υπηρετεί σαν η κύρια πηγή πληροφόρησης, τόσο για την κυβέρνηση όσο κα για το ευρύτερο κοινό, για θέματα διαφθοράς και μεταρρύθμισης στην Κύπρο, να (συν)εργάζεται με την Κυπριακή Κυβέρνηση και άλλους οργανισμούς για τον περιορισμό της διακριτικής ευχέρειας των κυβερνητικών αξιωματούχων, να κτίσει και να ενδυναμώσει θεσμούς (θεσμικά πλαίσια), να διευκολύνει την μεταρρύθμιση σε τομείς όπου υπάρχει διαφθορά και να προωθεί την χριστή διακυβέρνηση σε ζωτικούς/βασικούς τομείς πολιτικής. Ένας κόσμος όπου η κυβέρνηση, οι πολιτικοί, οι επιχειρήσεις, η κοινωνία και η καθημερινή ζωή των ανθρώπων να είναι απαλλαγμένα από την Διαφθορά.

21 Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς Νομοθεσία προστασίας του πληροφοριοδότη- Whistleblowing Protection Act.

22

23 The accomplice to the crime of corruption is frequently our own indifference Bess Myerson ( New York City s first Commissioner of consumer Affairs)