ΖΗΤΗΣΗ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ Ι ΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Transcript

1 ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Α.Ε. ΖΗΤΗΣΗ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΙΣ Ι ΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ 2005

2 ΖΗΤΗΣΗ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕ ΙΟΥ ΕΛΕΝΗ ΑΓΓΕΛΗ ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΑΜΙΝΙΩΤΗ Με βάση τα στοιχεία της έρευνας πεδίου της ΠΑΕΠ που πραγµατοποιήθηκε το 2003 σε αντιπροσωπευτικό δείγµα επιχειρήσεων όλης της χώρας, στο νοµό Μαγνησίας δραστηριοποιούνται ιδιωτικές επιχειρήσεις. Τα αποτελέσµατα για το νοµό Μαγνησίας προκύπτουν από 99 επιχειρήσεις. Αρχικά παρουσιάζουµε την κλαδική διάρθρωση των ιδιωτικών επιχειρήσεων του νοµού Μαγνησίας καθώς και την διάρθρωση της απασχόλησης των ιδιωτικών επιχειρήσεων του νοµού κατά φύλο και κλάδο οικονοµικής δραστηριότητας. Στη συνέχεια παρουσιάζουµε τις εκτιµήσεις των επιχειρήσεων του νοµού, σχετικά µε την εκτιµώµενη µεταβολή της απασχόλησης σε 3 έτη. Ακολουθεί η παρουσίαση της επαγγελµατικής διάρθρωσης της απασχόλησης το 2003 και της αναµενόµενης επαγγελµατικής διάρθρωσης της απασχόλησης το 2006, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις των υπευθύνων των επιχειρήσεων. Στην συνέχεια γίνεται η παρουσίαση των κενών θέσεων που υπήρχαν στις επιχειρήσεις το β εξάµηνο του 2003 κατά επάγγελµα, κλάδο και χρονικό διάστηµα για το οποίο οι θέσεις έχουν παραµείνει κενές. Στο τέλος παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα της έρευνας σχετικά µε τις δεξιότητες και τα προσόντα των εργαζοµένων. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της έρευνας, στο νοµό Μαγνησίας δραστηριοποιούνται επιχειρήσεις. Οι εµπορικές επιχειρήσεις αποτελούν την πλειοψηφία στο σύνολο των επιχειρήσεων του νοµού. Ακολουθούν κατά σειρά τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια, οι επιχειρήσεις διαχείρισης ακίνητης περιουσίας, εκµισθώσεις κλπ, οι µεταποιητικές βιοµηχανίες, οι κατασκευαστικές επιχειρήσεις και οι επιχειρήσεις στον κλάδο των µεταφορών επικοινωνιών - αποθήκευσης. Σε σύγκριση µε την κλαδική κατανοµή στο σύνολο της χώρας, στο νοµό Μαγνησίας υπερεκπροσωπούνται οι επιχειρήσεις των κλάδων της γεωργίας κτηνοτροφίας, των ξενοδοχείων εστιατορίων, της διαχείρισης ακίνητης περιουσίας και της εκπαίδευσης. Η κλαδική διάρθρωση της απασχόλησης στο νοµό Μαγνησίας και στο σύνολο της χώρας παρουσιάζεται στον Πίνακα 1. 1

3 Πίνακας 1. Κλαδική διάρθρωση των ιδιωτικών επιχειρήσεων στο νοµό Μαγνησίας και στο σύνολο της χώρας Κλάδοι οικονοµικής δραστηριότητας επιχειρήσεων στο νοµό Μαγνησίας Ποσοστό επιχειρήσεων στο νοµό Μαγνησίας Ποσοστό επιχειρήσεων στο σύνολο της χώρας (%) (%) Γεωργία, κτηνοτροφία 323 2,4% 1,5 Αλιεία 0 0 0,3 Ορυχεία και λατοµεία Μεταποιητικές βιοµηχανίες ,1 Κατασκευές ,5 8,7 Χονδρικό και λιανικό εµπόριο, επισκευή ,9 οχηµάτων Ξενοδοχεία και εστιατόρια ,1 Μεταφορές, αποθηκεύσεις, επικοινωνίες 652 4,9 ιαχείριση ακίνητης περιουσίας, εκµισθώσεις, ,5 εµπορικές δραστηριότητες Εκπαίδευση 323 2,4 Υγεία και κοινωνική µέριµνα 4 0 Άλλες δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών ,2 Σύνολο % 100% Πηγή : Έρευνα πεδίου ΠΑΕΠ ,5 13,6 4,8 12,1 0,6 0,2 Στις επιχειρήσεις του νοµού, απασχολούνται εργαζόµενοι από τους οποίους 58,8% είναι άνδρες και 41,2% γυναίκες. Συγκριτικά µε άλλους νοµούς, οι γυναίκες συµµετέχουν στην απασχόληση µε υψηλά ποσοστά. Η κατά κλάδο ανάλυση µας δείχνει ότι στο εµπόριο εργάζεται το 37% των απασχολουµένων, στα ξενοδοχεία το 21,1% και στη µεταποίηση το 17,2%. Οι τρεις αυτοί κλάδοι συγκεντρώνουν το 75,3% της συνολικής απασχόλησης. Οι άλλοι κλάδοι κατέχουν πολύ χαµηλότερα ποσοστά στη συνολική απασχόληση. Συγκριτικά µε την κατά φύλο κατανοµή της απασχόλησης στο σύνολο των κλάδων, η γυναικεία απασχόληση υπερεκπροσωπείται στους κλάδους της γεωργίας κτηνοτροφίας, των ξενοδοχείων εστιατορίων, των µεταφορών αποθήκευσης επικοινωνιών και των άλλων δραστηριοτήτων παροχής υπηρεσιών. 2

4 Πίνακας 2. ιάρθρωση της απασχόλησης των ιδιωτικών επιχειρήσεων στο νοµό Μαγνησίας κατά φύλο και κλάδο οικονοµικής δραστηριότητας Κλάδοι οικονοµικής δραστηριότητας Σύνολο Άνδρες Γυναίκες % % απασχολουµένων απασχολουµένων απασχολουµένων % Γεωργία κτηνοτροφία ,7% 0 0% % Μεταποιητικές βιοµηχανίες ,2% ,7% ,3% Κατασκευές ,5% ,7% ,3% Χονδρικό και λιανικό εµπόριο, % ,6% ,4% επισκευή οχηµάτων Ξενοδοχεία και εστιατόρια ,1% ,3% ,7% Μεταφορές, αποθηκεύσεις, ,7% ,7% ,3% επικοινωνίες ιαχείριση ακίνητης ,5% ,5% ,5% περιουσίας Εκπαίδευση 323 0,8% % 0 0% Υγεία και κοινωνική 4 0% 4 100% 0 0% µέριµνα Άλλες δραστηριότητες παροχής 847 2,1% ,7% ,3% υπηρεσιών Σύνολο % ,8% ,2% Πηγή : Έρευνα πεδίου ΠΑΕΠ 2003 Στη συνέχεια παρουσιάζουµε συνοπτικά στοιχεία για την ζήτηση ειδικοτήτων και δεξιοτήτων στο νοµό Μαγνησίας, στηριζόµενοι στην ανάλυση των στοιχείων της έρευνας πεδίου, και λαµβάνοντας υπόψη τις παραµέτρους που διαθέτουµε. Αρχικά παρουσιάζουµε τις κλαδικές εκτιµήσεις των επιχειρήσεων του νοµού σχετικά µε την εκτιµώµενη διάρθρωση της απασχόλησης σε 3 έτη. Η ανάλυση αυτή µας παρέχει µία ένδειξη δυναµισµού των κλάδων οικονοµικής δραστηριότητας τουλάχιστον αναφορικά µε την απασχόληση. Στην συνέχεια παρουσιάζουµε την επαγγελµατική διάρθρωση της απασχόλησης το 2003 και την εκτιµούµενη διάθρωση της απασχόλησης για το Έχουµε µε τον τρόπο αυτό µία ένδειξη της δυναµικής των ειδικοτήτων ή καλύτερα της κατανοµής των ειδικοτήτων στις επιχειρήσεις. Για την παρουσίαση των κλαδικών εκτιµήσεων µεταβολής της απασχόλησης στους κλάδους οικονοµικής δραστηριότητας χρησιµοποιούνται δύο δείκτες οι οποίοι περιέχονται στον Πίνακα 3: 3

5 α) στην πέµπτη στήλη του πίνακα υπολογίζεται για κάθε κλάδο ο αριθµός των επιχειρήσεων οι οποίες αναµένουν αύξηση του προσωπικού τους σε 3 έτη µείον τις επιχειρήσεις που αναµένουν µείωση του προσωπικού τους στο ίδιο διάστηµα, β) στην έκτη στήλη του πίνακα συγκρίνεται ο προηγούµενος δείκτης µε τον αριθµό επιχειρήσεων κάθε κλάδου. Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα των δεικτών αυτών, ο δυναµισµός του συνόλου των επιχειρήσεων του νοµού Μαγνησίας είναι µικρότερος από το δυναµισµό των επιχειρήσεων στο σύνολο της χώρας. Όσον αφορά στους επιµέρους κλάδους µόνο ο κλάδος των κατασκευών και ο κλάδος των µεταφορών αποθήκευσης επικοινωνιών δείχνουν µεγάλο δυναµισµό. Στους υπόλοιπους κλάδους ο δυναµισµός των επιχειρήσεων του νοµού υπολείπεται του δυναµισµού στο σύνολο της χώρας. Στο εµπόριο που συγκεντρώνει το µεγαλύτερο αριθµό επιχειρήσεων και το υψηλότερο ποσοστό απασχολουµένων στο σύνολο της απασχόλησης του νοµού, αναµένεται αύξηση της απασχόλησης από σχετικά µικρό αριθµό επιχειρήσεων. Στον κλάδο των ξενοδοχείων και εστιατορίων καθώς και στον κλάδο της µεταποίησης, οι οποίοι επίσης αριθµούν µεγάλο αριθµό επιχειρήσεων και µεγάλο αριθµό απασχολουµένων, προβλέπεται ότι το µέγεθος του προσωπικού δεν θα µεταβληθεί. 4

6 Πίνακας 3. Κατανοµή των ιδιωτικών επιχειρήσεων του νοµού Μαγνησίας ανάλογα µε την αναµενόµενη µεταβολή της απασχόλησης σε τρία έτη κατά κλάδο οικονοµικής δραστηριότητας Κλάδοι οικονοµικής δραστηριότητας Σύνολο επιχειρήσεων του κλάδου επιχειρήσεων που αναµένουν αύξηση του προσωπικού Β επιχειρήσεων που αναµένουν µείωση του προσωπικού Γ =Β-Γ Ε=( /Α)*100 Α Ε Γεωργία, κτηνοτροφία % Μεταποιητικές βιοµηχανίες ,33% Κατασκευές ,1% Χονδρικό και λιανικό εµπόριο, ,6% επισκευή οχηµάτων Ξενοδοχεία και εστιατόρια % Μεταφορές, αποθηκεύσεις, ,5% επικοινωνίες ιαχείριση ακίνητης περιουσίας, % εκµισθώσεις, εµπορικές δραστηριότητες Εκπαίδευση % Υγεία και κοινωνική µέριµνα % Άλλες δραστηριότητες παροχής % υπηρεσιών Σύνολο ,8% Πηγή: Έρευνα πεδίου ΠΑΕΠ 2003 Στη συνέχεια παρουσιάζεται η επαγγελµατική διάρθρωση της απασχόλησης το 2003 στο νοµό και η εκτιµούµενη επαγγελµατική διάρθρωση της απασχόλησης το Μέχρι το έτος 2006 αναµένεται αύξηση της απασχόλησης κατά θέσεις ή κατά 5,8%, όπως φαίνεται και στον πίνακα που ακολουθεί. Αναµένεται µικρή αύξηση του αριθµού των προϊσταµένων µικρών επιχειρήσεων. Για ορισµένα επαγγέλµατα για τα οποία απαιτείται τριτοβάθµια εκπαίδευση, όπως για τους αρχιτέκτονες και τους λογιστές, αναµένεται σηµαντική αύξηση των θέσεων απασχόλησης. Για τους ειδικευµένους επί των πωλήσεων, χρηµατιστές και κτηµατοµεσίτες και ιδιαίτερα για τους απλούς πωλητές αναµένεται, επίσης σηµαντική αύξηση των θέσεων απασχόλησης. Το 42% από τις νέες θέσεις απασχόλησης που εκτιµάται ότι θα δηµιουργηθούν, θα είναι θέσεις πωλητών. Σηµαντική αύξηση των θέσεων απασχόλησης αναµένεται και για τα τεχνικά επαγγέλµατα ιδιαίτερα για τους τεχνίτες ανέγερσης και αποπεράτωσης κτιρίων και τους χειριστές κινητού εξοπλισµού. Αρκετές δε από τις νέες θέσεις που προβλέπεται να δηµιουργηθούν θα είναι για 5

7 ανειδίκευτους εργάτες. Τέλος σηµαντική µείωση προβλέπεται στις θέσεις των απασχολουµένων στην παροχή προσωπικών υπηρεσιών. Πίνακας 4. Παρούσα και αναµενόµενη διάρθρωση της απασχόλησης στις ιδιωτικές επιχειρήσεις του νοµού Μαγνησίας 1 Ειδικότητες εργαζοµένων Προσδοκώµενος αριθµός εργαζοµένων Μεταβολή της απασχόλησης Ποσοστιαία µεταβολή το 2003 το ιευθύνοντες και ανώτερα στελέχη % µεγάλων επιχειρήσεων ιευθύνοντες επιχειρηµατίες και ,7% προϊστάµενοι µικρών επιχειρήσεων Φυσικοί, µαθηµατικοί (εκτός % εκπαιδευτικών) Αρχιτέκτονες, µηχανικοί ,6% Βιολόγοι, ιατροί % Εκπαιδευτικοί % Λογιστές και άλλα στελέχη ,4% επιχειρήσεων Πρόσωπα που ασκούν επιστηµονικά, ,7% καλλιτεχνικά επαγγέλµατα Τεχνολόγοι και τεχνικοί βοηθοί των ,3% επιστηµών της φυσικής Τεχνολόγοι και τεχνικοί βοηθοί των % επιστηµών βιολογίας Ειδικευµένοι επί των πωλήσεων, ,2% χρηµατιστές, κτηµατοµεσίτες Υπάλληλοι γραφείου % Υπάλληλοι εξυπηρέτησης πελατών ,5% Απασχολούµενοι στην παροχή ,9% προσωπικών υπηρεσιών Πωλητές ,6% Γεωργοί ειδικευµένοι κυρίως σε µια % ετήσια καλλιέργεια Τεχνίτες ανέγερσης και αποπεράτωσης ,3% κτηρίων και άλλων δοµικών έργων Χύτες µετάλλων, συγκολλητές, % ελασµατουργοί, σιδηρουργοί Μηχανικοί, εφαρµοστές και % συντηρητές µηχανών Τεχνίτες επεξεργασίας τροφίµων % Χειριστές σταθερών βιοµηχανικών % εγκαταστάσεων Χειριστές µηχανών παραγωγής % προϊόντων από µέταλλα και ορυκτά Χειριστές µηχανών παραγωγής ειδών % διατροφής, ποτών Συναρµολογητές και χειριστές µηχανών ,5% 1 Επισηµαίνεται ότι η απασχόληση αφορά κυρίως µισθωτούς και ιδιοκτήτες σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Ορισµένες κατηγορίες αυτοαπασχολουµένων δεν καλύπτονται από την έρευνα. 6

8 Οδηγοί µέσων µεταφοράς και χειριστές % κινητού εξοπλισµού Πλανόδιοι πωλητές, οικιακοί βοηθοί Ανειδίκευτοι εργάτες ορυχείων, ,9% κατασκευών, µεταποίησης Σύνολο ,8% Πηγή: Έρευνα πεδίου ΠΑΕΠ 2003 Η καταγραφή των κενών θέσεων που υπήρχαν στις επιχειρήσεις, ανά επάγγελµα, κλάδο οικονοµικής δραστηριότητας και χρονικό διάστηµα για το οποίο παραµένουν κενές παρουσιάζεται στον Πίνακα 5. Σύµφωνα µε τις απαντήσεις των υπευθύνων των επιχειρήσεων, το β εξάµηνο του 2003 υπήρχαν 356 κενές θέσεις στις επιχειρήσεις του νοµού. Το 90% των κενών θέσεων αφορούσαν θέσεις ηλεκτρολόγων εγκαταστάσεων στον κατασκευαστικό κλάδο και παρέµεναν κενές για διάστηµα µικρότερο των έξι µηνών. Οι υπόλοιπες κενές θέσεις ήταν θέσεις για κοινωνικούς επιστήµονες και βοηθούς λογιστών σε επιχειρήσεις του κλάδου παροχής υπηρεσιών υπέρ του κοινωνικού συνόλου και παρέµεναν κενές για χρονικό διάστηµα µικρότερο των 6 µηνών. Πίνακας 5. Κενές θέσεις κατά επάγγελµα κλάδο και διάστηµα κατά το οποίο παραµένουν κενές στο νοµό Μαγνησίας Επάγγελµα κενών θέσεων Κλάδος/ Κλάδοι οικονοµικής δραστηριότητας Κοινωνικοί επιστήµονες 28 ραστηριότητες παροχής υπηρεσιών υπέρ του κοινωνικού συνόλου Βοηθοί λογιστών 5 ραστηριότητες παροχής υπηρεσιών υπέρ του κοινωνικού συνόλου ιάστηµα κατά το οποίο οι περισσότερες θέσεις παραµένουν κενές Μικρότερο των 6 µηνών Μικρότερο των 6 µηνών Ηλεκτρολόγοι εγκαταστάσεων 323 Κατασκευές Μικρότερο των 6 µηνών Σύνολο 356 Πηγή: Έρευνα πεδίου ΠΑΕΠ 2003 Από τα αποτελέσµατα της έρευνας, σχετικά µε την επάρκεια των προσόντων των εργαζοµένων προκύπτουν τα εξής συµπεράσµατα. Οι εργαζόµενοι, ανεξαρτήτως φύλου, στις περισσότερες περιπτώσεις προσαρµόζονται στις απαιτήσεις των θέσεων στις οποίες έχουν προσληφθεί. Παράπονα εκφράζονται µόνο για το 2,9% των ανδρών 7

9 εργαζοµένων για τους οποίους αναφέρεται ότι τα προσόντα τους δεν επαρκούν για τις θέσεις που κατέχουν. Όσον αφορά τα επιµέρους προσόντα και τις δεξιότητες που λείπουν από συγκεκριµένες επαγγελµατικές κατηγορίες, οι σηµαντικότερες ελλείψεις που σηµειώνονται είναι η έλλειψη γνώσης ηλεκτρονικών υπολογιστών για το 13,4% των υπαλλήλων γραφείου και η έλλειψη της ικανότητας επίλυσης προβληµάτων για το 14,1% των υπαλλήλων γραφείου. Τα συµπεράσµατα της ανάλυσης της ζήτησης ειδικοτήτων και δεξιοτήτων στο νοµό Μαγνησίας είναι ενθαρρυντικά για τους κλάδους των κατασκευών και των µεταφορών ενώ στασιµότητα φαίνεται να χαρακτηρίζει τους υπόλοιπους κλάδους. Η ανάλυση των στοιχείων της παρούσας και προσδοκώµενης επαγγελµατικής διάρθρωσης της απασχόλησης, δείχνει ότι στο νοµό Μαγνησίας αρκετές από τις νέες θέσεις απασχόλησης που θα δηµιουργηθούν, θα απαιτούν τριτοβάθµια εκπαίδευση, αρκετές επίσης θα είναι και οι θέσεις για τεχνικά επαγγέλµατα, που απαιτούν κάποια ειδίκευση ενώ οι περισσότερες θέσεις είναι για θέσεις πωλητών για τις οποίες δεν απαιτείται υψηλή εξειδίκευση. 8