Μάθηµα7ο. Ισορροπία από την πλευρά της ζήτησης

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μάθηµα7ο. Ισορροπία από την πλευρά της ζήτησης"

Κηφεύς Καλαμογδάρτης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Μάθηµα7ο Ισορροπία από την πλευρά της ζήτησης

2 Αν υποθέσουµε ότι κατά την τρέχουσα περίοδο οι επιχειρήσεις παράγουν ένα επίπεδο προϊόντος που υπολείπεται της συνολικής δαπάνης, δηλαδή ισχύει ότι Y<C+I+G+NX. ύο είναι οι πιθανές αντιδράσεις των επιχειρήσεων στην υπερβάλλουσα αυτή ζήτηση. Αν θεωρούν ότι το υψηλό επίπεδο της ζήτησης θα διατηρηθεί και στο µέλλον, τότε θα αυξήσουν τις τιµές. Αν θεωρούν ότι είναι προσωρινή τότε θα αυξήσουν την παραγωγή τους. Μέχρι να διαγνώσουν τι ακριβώς συµβαίνει µεσολαβεί ένα διάστηµα που παρατηρείται µια µη επιθυµητή µείωση των αποθεµάτων. Με άλλα λόγια, υποθέτουµε ότι όταν αυξάνεται η συνολική ζήτηση, οι επιχειρήσεις περιµένουν να διαπιστώσουν αν αυτή η αύξηση είναι µόνιµη ή προσωρινή οπότε στη βραχυχρόνια περίοδο ικανοποιούν την υψηλή ζήτηση µε τα αποθέµατά τους τα οποία µειώνονται. Και επειδή θέλουν να διατηρήσουν ένα επιθυµητό επίπεδο αποθεµάτων αυξάνουν την παραγωγή κρατώντας τις τιµές σταθερές. Με το ίδιο σκεπτικό όταν µειώνεται η συνολική ζήτηση οι επιχειρήσεις βραχυχρόνια συσσωρεύουν ανεπιθύµητα αποθέµατα και µειώνουν το επίπεδο της παραγωγής κρατώντας τις τιµές σταθερές. Άρα ισχύει Υ=ΑΕ όπου ΑΕ=C+I+G+NX (συνολική επιθυµητή δαπάνη). Επειδή εδώ υποθέτουµε ότι η συνολική ζήτηση είναι αυτή που καθορίζει την προσφορά ώστε να αποκατασταθεί η ισορροπία στην αγορά προϊόντος, ενώ οι τιµές παραµένουν σταθερές η ισορροπία αυτή ονοµάζεταιισορροπίααπότηνπλευράτης ζήτησης.

4 Στο διάγραµµα 5.1 αρχικά έχουµε ισορροπία από την πλευρά της ζήτησης στο σηµείο Ε ενώ µετά από µία αύξηση της συνολικής ζήτησης ισορροπία επιτυγχάνεται στο σηµείο Ε. Οι τιµές έχουν παραµείνει σταθερές στο επίπεδο P. Η συνολική προσφορά θεωρείται εδώ ότι είναι πλήρως ελαστική βραχυχρόνια, εφόσον ανταποκρίνεται πλήρως στις µεταβολές της ζήτησης οπότε είναι µια ευθεία γραµµή παράλληλη προς τον οριζόντιο άξονα. Αυτό µπορεί να συµβαίνει όταν αναφερόµαστε είτε στη βραχυχρόνια περίοδο είτε σεµιαπερίοδοβαθειάςύφεσης όπου είναι λογικό να υποθέσουµε ότι µια αύξηση της ζήτησης δεν θα οδηγήσει σε αύξηση των τιµών.

5 Στο προηγούµενο κεφάλαιο υποθέσαµε ότι η κατανάλωση (C) και η επένδυση (Ι) εξαρτώνται θετικά από το προϊόν (Υ), οι κρατικές δαπάνες για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών (G) δεν εξαρτώνται από το Υ, ενώ οι καθαρές εξαγωγές (ΝΧ) εξαρτώνται αρνητικά από το Υ. Εφόσον C και Ι είναι τα δύο µεγαλύτερα συστατικά της συνολικής δαπάνης, είναι λογικό να υποθέσουµε ότι η τελευταία είναι αύξουσα συνάρτηση του Υ. Έτσι στο διάγραµµα 5.2 η συνάρτηση ΑΕ υποτίθεται ότι είναι µια ευθεία γραµµή µε θετική κλίση, η οποία είναι µικρότερη από τη µονάδα. Στο ίδιο διάγραµµα έχουµε προσθέσει και τη γραµµή των 45 0, η οποία µας βοηθά να προσδιορίσουµε το προϊόν ισορροπίας λόγω της βασικής ιδιότητά της, ότι σε κάθε σηµείο αυτής της γραµµής ισχύει ότι Υ=ΑΕ που είναι η συνθήκη ισορροπίας από την πλευρά της ζήτησης. Συνεπώς ισορροπία επιτυγχάνεται στο σηµείο Ε όπου η γραµµή ΑΕ τέµνει τη γραµµή των 45 0.

7 Από τη στιγµή που η οικονοµία βρεθεί σε ένα σηµείο αριστερά του Ε δηλαδή αν προς στιγµή ισχύει ότι ΑΕ>Υ τότε τα αποθέµατα µειώνονται και η παραγωγή αυξάνεται ενώ, αν η οικονοµία βρεθεί σε ένα σηµείο στα δεξιά του Ε όπου ΑΕ<Υ, τότε συσσωρεύονται ανεπιθύµητα αποθέµατα και η παραγωγή µειώνεται. Μόνον όταν το επίπεδο παραγωγής ισούται µε ΥΕ τότε δεν υπάρχει λόγος να αλλάξει οπότε το επίπεδο αυτό είναι το επίπεδο ισορροπίας του προϊόντος. Και επειδή σε όλη αυτή τη διαδικασία οι τιµές παραµένουν σταθερές πρόκειται για ισορροπία από την πλευρά της ζήτησης.

8 Εναλλακτικά ο προσδιορισµός του προϊόντος ισορροπίας από την πλευρά της ζήτησης µπορεί να γίνει µε βάση την ακόλουθη συνθήκη ισορροπίας: Αποταµίευση=Ιδιωτική Επένδυση (S = I) S=S p +S G +S W όπου S p =S H +S B (Ιδιωτική Αποταµίευση = Αποταµίευση Νοικοκυριών + Αποταµίευση Επιχειρήσεων) S G =Αποταµίευση της Κυβέρνησης S W =Αποταµίευση από αλλοδαπή (αγορά τίτλων) Υποθέτουµε ότι κάθε ένα από τα τρία συστατικά της αποταµίευσης (S) είναι αύξουσα συνάρτηση του προϊόντος (Υ) διότι: 1) Η ιδιωτική αποταµίευση (SP=SH+D+U) =Αποταµίευση των νοικοκυριών + Αποσβέσεις + Αδιανέµητα κέρδη. Εποµένως µπορούµε να υποθέσουµε ότι είναι αύξουσα συνάρτηση του προϊόντος (Υ). 2) Η αποταµίευση της κυβέρνησης (SG=T+T IND -T S -G-TR)=Άµεσοι Φόροι+Εµµεσοι Φόροι-Κρατικές Επιδοτήσεις-Κρατικές απάνες-μεταβιβαστικές Πληρωµές. Οι φόροι (άµεσοι+ έµµεσοι) αυξάνουν µε την αύξηση του Υ οι άλλοι παράγοντες (επιδοτήσεις, δαπάνες, πληρωµές) δεν εξαρτώνται από το Υ. 3) Η αποταµίευση της αλλοδαπής (SW=CAD=IM-X+NFIPO+Rf)=Εισαγωγές, η εκροή εισοδήµατος προς αλλοδαπή, και η καθαρή εκροή µεταβιβάσεων προς αλλοδαπή εξαρτώνται θετικά από Υ, ενώ οι εξαγωγές όχι.

10 Συνεπώς η συνολική αποταµίευση (S) είναι αύξουσα συνάρτηση του Υ όπως και η συνάρτηση των επενδύσεων, αλλά έχει µικρότερη κλίση από τη συνάρτηση της αποταµίευσης. Στο διάγραµµα 5.3 ισορροπία επιτυγχάνεται στο σηµείο Ε όπου ισχύει η συνθήκη (S=I). Για επίπεδα παραγωγής µικρότερα (µεγαλύτερα) του ΥΕ η επένδυση είναι µεγαλύτερη (µικρότερη) της αποταµίευσης οπότε παρατηρείται µια ανεπιθύµητη µείωση (αύξηση) των αποθεµάτων και η παραγωγή αυξάνεται (µειώνεται). Μόνον όταν το επίπεδο παραγωγής ισούται µε ΥΕ τότε δεν υπάρχουν ανεπιθύµητες µεταβολές στα αποθέµατα, ούτε και τάση στο προϊόν να µεταβληθεί.

11 Άσκηση EΤΟΣ Y C I G NX S Αποθέµατα T T T

12 ΈνααπλόΜακροοικονοµικόΥπόδειγµα C = α + βdpi 0<β<1 I = d 0 d 1 i e r + d 2 Y d 1 >0, 0<d 2 <1 G = G (Κρατικές απάνες) IM = f 0 +f 1 Y, 0<f 1 <1 X = X (Εξαγωγές) T = t 0 + t 1 Y, 0<t 1 <1 DPI=Y-D-T ind +T s -NFIPO-U-R f +TR T D=T ind =T s =NFIPO=U=R f =0Αποσβέσεις=εµµεσοι φόροι=κρατικές επιδοτήσεις=εκροή εισοδήµατος προς αλλοδαπή=αδιανέµητα κέρδη=εκροή µεταβιβάσεων προς αλλοδαπή TR = TR (ΜεταβιβαστικέςΠληρωµές) Y=C+I+G+X-IM (ΣυνθήκηΙσορροπίας) P = (Σταθερό Επίπεδο Τιµών) P

Σχετικά έγγραφα

Μάθηµα 3ο. Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ, GDP)

Μάθηµα 3ο. Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ, GDP) Μάθηµα 3ο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ, GDP) Ορισµός Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) (Gross Domestic Product - GDP) είναι το σύνολο όλων των προϊόντων αγαθών και υπηρεσιών που παράγει µια οικονοµία