Κωνσταντίνος Π. Χρήστου

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Κωνσταντίνος Π. Χρήστου"

Αταλάντη Γερμανός
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 1

2 Κριτήρια: Διδακτική διαδικασία Μαθητοκεντρικά Δασκαλοκεντρικά Αλληλεπίδρασης διδάσκοντα διδασκόµενου Είδος δεξιοτήτων που θέλουν να αναπτύξουν Επεξεργασίας Πληροφοριών Οργάνωση-ανάλυση πληροφοριών, λύση προβληµάτων, έλεγχος υποθέσεων Ανάπτυξης προσωπικών χαρακτηριστικών Αυτοαντίληψη, αυτορύθµιση, έλεγχος συναισθηµάτων Ανάπτυξης κοινωνικών δεξιοτήτων Διερεύνηση αµφιλεγόµενων ζητηµάτων, ηθική, Συµπεριφοριστικά µοντέλα Σαφής καθορισµός στόχων και βηµάτων επίτευξής τους

4 Εφαρµογή της µελέτης των γνωστικών διεργασιών στην τάξη Εστίασε στη µελέτη της διάλεξης & αφήγησης Μάθηση µε προφορικό λόγο Τρόπος οργάνωσης της γνώσης - επεξεργασία πληροφοριών εφαρµογές στη διδακτική πράξη Θεωρία της υπαγωγής: κάθε γνώση υπάγεται σε µία προηγούµενη. Προϋπάρχουσα γνώση / αναδιοργάνωση Γνωστική Δοµή Μηχανική µάθηση/αποστήθιση vs γνώση που έχει νόηµα

5 Αυθαίρετη, κατά λέξη, όχι ουσιαστική σύνδεση µε τα προηγούµενα Γνώση που δεν συνδέεται µε εµπειρία πάνω σε γεγονότα και αντικείµενα Χωρίς προσπάθεια να ενταχθεί η νέα πληροφορία στην ήδη υπάρχουσα γνωστική δοµή Όχι αυθαίρετη, όχι παπαγαλία, σύνδεση µε τα προηγούµενα Εστιασµένη προσπάθεια να συνδεθούν µε ήδη υπάρχουσες έννοιες σε ανώτερο γνωστικό επίπεδο και όχι στη βάση επιφανειακών χαρακτηριστικών Σύνδεση µε εµπειρία

6 Προωθηµένος Οργανωτής, Προοργανωτής Ενεργοποιεί τα απαραίτητα στοιχεία της προηγούµενης γνώσης για να προετοιµάσει τον µαθητή να δεχθεί τη νέα γνώση. Οργανώνει η διδασκαλία γύρω από ένα συγκεκριµένο πλαίσιο Πρέπει να χρησιµοποιεί λιγότερο αφηρηµένα στοιχεία να µην κάνει απλή υπενθύµιση ή περίληψη των προηγούµενων Γέφυρα ανάµεσα στην προϋπάρχουσα και στη γνώση που έρχεται Π.χ., ταινία, εικόνα, πίνακας, βίντεο

7 Θεωρητικές καταβολές: Θεωρία οργάνωσης των ιδεών σε σχήµατα (Bartlett, 1932), πλαίσια κατηγοριών Κάθε νέα πληροφορία καταχωρείται σε ένα τέτοιο σχήµα Η ενεργοποίηση του συγκεκριµένου σχήµατος/ πλαισίου είναι απαραίτητη για την σωστή τοποθέτηση της νέας γνώσης

8 Φάση Α : Παρουσίαση προ-οργανωτή (ο δάσκαλος στο κέντρο) Στόχοι, χαρακτηριστικά του µαθήµατος Παραδείγµατα, επεξηγήσεις Ενεργοποίηση προϋπάρχουσας γνώσης Φάση Β : Παρουσίαση διδακτέας ύλης Δόµηση της νέας γνώσης και σύνδεσή της µε την προϋπάρχουσα γνώση Φάση Γ : Ενίσχυση της γνωστικής δοµής (ο µαθητής στο κέντρο) Ολοκληρωµένη συσχέτιση των επιµέρους στοιχείων σε ενιαία δοµή Κριτική προσέγγιση γνωστικού αντικειµένου Παραδείγµατα, σύνδεση µε άλλες γνώση, απόκτηση νοήµατος Σύνοψη του µαθήµατος

9 Στόχος: ενίσχυση της ικανότητας να συγκρατούνται περισσότερες πληροφορίες Φάση Α : Εστίαση προσοχής στο υπό αποµνηµόνευση θέµα Υπογραµµίζονται/Επισηµαίνονται τα στοιχεία που πρέπει να συγκρατηθούν, όροι, κανόνες, τύποι, κτλ. Φάση Β :Δηµιουργία συσχετίσεων Λέξεις κλειδιά, κατηγοριοποίηση, σύγκριση, κτλ. Φάση Γ : Δηµιουργία αισθητηριακών παραστάσεων Σύνδεση υλικού µε εικόνες, αστείες καταστάσεις, υπερβολές µνηµονικές τεχνικές Φάση Δ : Άσκηση ανάκλησης πληροφορίας Ατοµική προσπάθεια αλλά µπορεί να επιτευχθεί µε χρήση ατοµοκεντρικού είτε οµαδοσυνεργατικού µοντέλου Σηµαντική η χρήση κατάλληλων υλικών ειδικά στη Φάση Γ

10 Ο βαθµός κατάκτησης ενός στόχου είναι αποτέλεσµα: του διαθέσιµου χρόνου, της προσπάθειας του µαθητή, της ποιότητας της διδασκαλίας, της δυσκολίας του στόχου, της γενικής ικανότητάς του (?), της επιµονής που δείχνει Συµπεριφοριστικής προσέγγισης Γενικός στόχος κάθε µαθήµατος Υποδιαίρεση σε µικρότερες ενότητες, µε ειδικούς στόχους ρητά εκφρασµένους επιλογή της κατάλληλης στρατηγικής για κάθε ενότητα test σε κάθε ενότητα για να παρακολουθείται η µάθηση, ανατροφοδότηση Πρόσθετη διδακτική στήριξη, περισσότερος χρόνος σε κάποιους

11 Direct instruction Instructional Design Συµπεριφοριστικής προσέγγισης Υποδιαίρεση της γνώσης σε στάδια κατάκτησης, ειδικοί στόχοι, διαρκής αξιολόγηση. Δασκαλοκεντρικό Δοµηµένο περιβάλλον Αυστηρή χρήση του χρόνου Ειδικές οδηγίες µε βάση τι γνωρίζουν οι µαθητές (ερευνητικά δεδοµένα) Ρητές οδηγίες, εξάσκηση, επανάληψη Μικρότερο το χάος, άµεση επιβεβαίωση, κίνητρα, συνήθεια της διαδικασίας µάθησης από τους µαθητές Βολεύει χρονικά και υπάρχει πιο εύκολος έλεγχος της τάξης

12 Φάση Α : Προσανατολισµός Διαµόρφωση του περιεχοµένου, στόχοι µαθήµατος, επισκόπηση της προϋπάρχουσας γνώσης Φάση Β : Παρουσίαση Εισαγωγή στην έννοια, χρήση αναπαραστάσεων, test Φάση Γ : Δοµηµένη εξάσκηση Παραδείγµατα, ερωτήσεις, επανάληψη, σχόλια, Φάση Δ : Καθοδηγούµενη εξάσκηση εξάσκηση υπό την παρακολούθηση του δασκάλου, νέες αναπαραστάσεις, εξειδικευµένη βοήθεια Φάση Ε : Ανεξάρτητη εξάσκηση Εξάσκηση στο σπίτι και µετά από το πέρασµα χρόνου από το µάθηµα, γενικά test

13 Θεραπεία της πραγµατικότητας Υπευθυνότητα, συµµετοχή, διαµόρφωση κοινωνικών αξιών Συνέλευση τάξης Ανάπτυξη ταυτότητας 13

14 Φάσεις του µοντέλου: Φάση Α : Δηµιουργία κλίµατος ενεργούς συµµετοχής Φάση Β : Ορισµός του προβλήµατος προς συζήτηση Φάση Γ : Διατύπωση των αρχικών στάσεων και αξιών Φάση Δ : Προσδιορισµός ενναλακτικής στάσης Φάση Ε : Δέσµευση Παρακολούθηση συµπεριφοράς 14

15 Η ανάληψη ρόλων βοηθά στην κατανόηση της θέσης του άλλου, συναισθηµατικά, γνωστικά, κοινωνικά Οι δραµατοποιηµένες καταστάσεις προσοµοιώνουν καλύτερα τις πραγµατικές καταστάσεις λύση προβληµάτων Φάση Α : Ευαισθητοποίηση της οµάδας Τοποθετείται και διερευνάται το πρόβληµα, καθορίζονται οι ρόλοι Φάση Β : Επιλογή συµµετεχόντων - Casting Φάση Γ : Διαµόρφωση σκηνικού θεατρικές πράξεις, Φάση Δ : Προετοιµασία των παρατηρητών τί θα παρατηρήσουν, αναζητήσουν, σηµειώσουν Φάση Ε : Υλοποίηση του δρώµενου Φάση Στ : Συζήτηση, αξιολόγηση Φάση Ζ : Αναδιαµόρφωση των ρόλων, επανάληψη Φάση Η : Σύνοψη εµπειριών συζήτηση γενίκευση

16 Δηµιουργικότητα Μπορεί να είναι συνειδητή διαδικασία Έχει έντονη συναισθηµατική βάση - εφευρετικότητα Ο άλογος χαρακτήρας του συναισθήµατος πρέπει να ελέγχεται συνειδητά Μάθηση µε αναλογίες (Analogical reasoning) Ευθείες- άµεσες: σύγκριση προσώπων, γεγονότων, καταστάσεων Προσωπικές: ταύτιση µε κάτι άλλο, κάποιον άλλο µε στόχο την κατανόηση της θέσης του Αντιφατικές: εκφράζεται µε αντιθετικές σχέσεις που δίνουν πληροφορία, π.χ., «η καταστροφή είναι δηµιουργία»

17 Χρήση παλιών εργαλείων, γνώσεων εµπειριών για τη δηµιουργία νέας γνώσης µε νέες προοπτικές Φάση Α : Περιγραφή κατάστασης- Παρουσίαση θέµατος Περιγραφή ενός θέµατος, σηµείωση των όρων που χρησιµοποιήθηκαν Φάση Β : Εύρεση άµεσων αναλογιών Δηµιουργία αναλογιών µε βάση τους προηγούµενους όρους - Επιλογή µιας αναλογία για περαιτέρω επεξεργασία Φάση Γ : Δηµιουργία προσωπικής αναλογίας Οι µαθητές προσοµοιώνουν τους εαυτούς τους ως κοµµάτι της αναλογίας Φάση Δ : Εντοπισµός αντιφατικών αναλογιών Αναπτύσσονται αντιφατικές συνδέσεις ανάµεσα στις αναλογίες επιλέγεται µια από αυτές Φάση Ε : Δηµιουργία νέας άµεσης αναλογίας Φάση Στ : Επανεξέταση της αρχικής κατάστασης µέσα από την αναλογία που προέκυψε Φάση Ζ : Αξιολόγηση

18 Κατανόηση νέας πληροφορίας µέσα από αναλογία µε κάτι ήδη γνωστό Φάση Α : Εισαγωγή στη νέα γνώση Φάση Β : Παρουσίαση άµεσης αναλογίας Φάση Γ : Προσωποποίηση της αναλογίας Φάση Δ : Σύγκριση, οµοιότητες διαφορές Φάση Ε : Επανεξέταση αρχικού θέµατος Φάση Στ : Νέες άµεσες αναλογίες Φάση Ζ : Αξιολόγηση

19 Αυξηµένη συµµετοχή καλών και κακών µαθητών Ικανοποίηση από τη συµµετοχή Κίνητρα Κοινωνικοποίηση- συνεργασία Μαθητοκεντρικό Κατάκτηση της γνώσης γνώση µε νόηµα Ευέλικτο µοντέλο, αυτοσχεδιασµός Μειωµένο κόστος, εύκολο στην εφαρµογή Ανεξάρτητα ηλικίας, τάξης, φύλο, κτλ.

Σχετικά έγγραφα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ Κωνσταντίνος Π. Χρήστου Ένα αρχέγονο ερώτηµα Τι είναι η γνώση; Ποια η διαδικασία του γνωρίζειν; θεωρίες, επιστημολογίες, μεταφορές και πρακτικές στην τάξη των μαθηματικών Μάθηση