ΠΡΩΣΕ ΒΟΗΘΕΙΕ ΑΠΩΛΕΙΑ ΑΙΘΗΕΩΝ - ΠΡΩΣΕ ΒΟΗΘΕΙΕ

Transcript

1 ΑΠΩΛΕΙΑ ΑΙΘΗΕΩΝ - ΠΡΩΣΕ ΒΟΗΘΕΙΕ Ορισμός Η απώλεια των αισθήσεων αναφέρεται στην αδυναμία απόκρισης έναντι άλλων ανθρώπων και δραστηριοτήτων. υχνά, καλείται κώμα ή κωματώδης κατάσταση. Μπορούν να συμβούν και άλλες αλλαγές στη συνείδηση χωρίς να είναι κανείς αναίσθητος. Ιατρικά, αυτές ονομάζονται "αλλαγή νοητικής κατάστασης" ή τροποποιημένη νοητική κατάσταση". Περιλαμβάνουν, ξαφνική σύγχυση, αποπροσανατολισμό ή αφασία. Η απώλεια των αισθήσεων, ή οποιαδήποτε άλλη ΞΑΥΝΙΚΗ αλλαγή στη νοητική κατάσταση θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ιατρικό επείγον. Εάν κάποιος είναι ξύπνιος αλλά με μειωμένη εγρήγορση, κάντε του κάποιες απλές ερωτήσεις, όπως: Πως σε λένε; Σι μέρα έχουμε σήμερα; Πόσο χρονών είσαι; Οι λάθος απαντήσεις ή η αδυναμία απάντησης στις ερωτήσεις υποδηλώνουν μεταβολή της νοητικής κατάστασης. Εναλλακτικές Ονομασίες Απώλεια των αισθήσεων - πρώτες βοήθειες, κώμα - πρώτες βοήθειες, τροποποίηση νοητικής κατάστασης, αλλαγή νοητικής κατάστασης. Γενικές Πληροφορίες Σο να κοιμάται κανείς δεν είναι το ίδιο με το να είναι αναίσθητος. Ένα άτομο που κοιμάται θα αποκριθεί σε δυνατούς ήχους ή το απαλό κούνημα - ένα αναίσθητο άτομο δεν θα ανταποκριθεί. Ένα αναίσθητο άτομο δεν μπορεί να βήξει ή να καθαρίσει το λαιμό του. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο εάν αποφραχθεί ο αεραγωγός. Αίτια Απώλεια των αισθήσεων μπορεί να προκληθεί από σχεδόν οποιαδήποτε σημαντική νόσο ή τραυματισμό, όπως και από την κατάχρηση ουσιών και αλκοόλ. Η σύντομη απώλεια των αισθήσεων (ή λιποθυμία) προκαλείται συχνά από αφυδάτωση, χαμηλή γλυκόζη αίματος ή προσωρινή χαμηλή αρτηριακή πίεση. Ψστόσο, μπορεί επίσης να προκληθεί από σοβαρά καρδιακά ή νευρολογικά προβλήματα. Ο γιατρός σας θα προσδιορίσει εάν χρειάζεται να κάνετε εξετάσεις. Άλλα αίτια της λιποθυμίας περιλαμβάνουν την προσπάθεια κατά τις κενώσεις, τον δυνατό βήχα ή την πολύ γρήγορη αναπνοή (υπεραερισμός). υμπτώματα Σο άτομο δεν θα ανταποκρίνεται (δεν αποκρίνεται σε δραστηριότητα, άγγιγμα, ήχο ή άλλη διέγερση). 1

2 Σα ακόλουθα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν αφού αρχίσει να συνέρχεται ένα άτομο που ήταν αναίσθητο: ύγχυση Τπνηλία Πονοκέφαλος Αδυναμία ομιλίας ή κίνησης τμημάτων του σώματος (βλ. συμπτώματα εγκεφαλικού επεισοδίου Ζαλάδα Απώλεια ελέγχου του εντέρου ή της κύστης (ακράτεια) Γρήγορος παλμός (αίσθημα παλμών) Αφασία Πρώτες Βοήθειες Καλέστε το 166 Να ελέγχετε συχνά τον αεραγωγό, την αναπνοή και τον παλμό του ατόμου. Εάν είναι απαραίτητο, ξεκινήστε τεχνητή αναπνοή και CPR. Εάν το άτομο αναπνέει και βρίσκεται ανάσκελα, και δεν πιστεύετε ότι έχει τραυματιστεί στη σπονδυλική στήλη, γυρίστε προσεκτικά το άτομο στο ένα πλευρό. Λυγίστε το πόδι που βρίσκετε από πάνω ώστε το ισχίο και το γόνατο να βρίσκονται σε ορθή γωνία. Κάμψτε ελαφρά το κεφάλι προς τα πίσω για να διατηρήσετε ανοικτό τον αεραγωγό. Εάν η αναπνοή ή ο παλμός σταματήσει σε οποιαδήποτε στιγμή, γυρίστε το άτομο ανάσκελα και ξεκινήστε CPR. Εάν πιστεύεται ότι υπάρχει σπονδυλικός τραυματισμός, αφήστε το άτομο όπως το βρήκατε (για όσο αναπνέει). Εάν το άτομο κάνει έμετο, γυρίστε ολόκληρο το κορμί ταυτόχρονα στο ένα πλευρό. Τποστηρίξτε τον αυχένα και την πλάτη, ώστε να διατηρήσετε το κεφάλι και το σώμα στην ίδια θέση, στη διάρκεια της κύλισης. Κρατήστε το άτομο ζεστό μέχρι να φτάσει ιατρική βοήθεια. Εάν δείτε ένα άτομο να λιποθυμάει, προσπαθήστε να αποτρέψετε την πτώση. Ξαπλώστε το άτομο στο έδαφος και σηκώστε τα πόδια περίπου 30 εκατοστά. Εάν η λιποθυμία οφείλετε πιθανά σε χαμηλή γλυκόζη αίματος, δώστε στο άτομο κάτι γλυκό να φάει ή να πιεί, όταν συνέλθει. ΜΗΝ ΜΗΝ δίνεται σε αναίσθητο άτομο φαγητό ή ποτό. ΜΗΝ αφήνετε το άτομο μόνο του. ΜΗΝ τοποθετείτε μαξιλάρια κάτω από το κεφάλι ενός αναίσθητου ατόμου. ΜΗΝ χαστουκίζετε ένα αναίσθητο άτομο στο πρόσωπο ή ρίχνετε νερό στο πρόσωπό του, προσπαθώντας να το συνεφέρετε. Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό Καλέστε το 166 εάν το άτομο που λιποθύμησε: Δεν συνέρχεται γρήγορα (μέσα σε ένα λεπτό) Έπεσε κάτω ή είναι τραυματισμένο, ιδιαίτερα εάν αιμορραγεί 2

3 Έχει διαβήτη Έχει σπασμούς Έχει χάσει τον έλεγχο του εντέρου ή της κύστης Δεν αναπνέει Είναι έγκυος Είναι άνω των 50 ετών Καλέστε το 166 εάν το άτομο ανέκτησε τις αισθήσεις του αλλά: Αισθάνεται πόνο, πίεση ή δυσφορία στο στήθος, ή έχει ένα δυνατό ή ακανόνιστο παλμό Δεν μπορεί να μιλήσει, έχει προβλήματα όρασης ή δεν μπορεί να κινήσει χέρια και πόδια Πρόληψη Αποφύγετε καταστάσεις όπου το επίπεδο σακχάρου στο αίμα σας γίνεται πολύ χαμηλό. Αποφεύγετε να στέκεστε στο ίδιο σημείο για πολύ χωρίς να κινήστε, ιδιαίτερα εάν έχετε την τάση να λιποθυμάτε. Να καταναλώνετε αρκετά υγρά, ιδιαίτερα όταν ο καιρός είναι ζεστός. Εάν νιώθετε ότι πρόκειται να λιποθυμήσετε, ξαπλώστε ή καθίστε και σκύψτε μπροστά, με το κεφάλι ανάμεσα στο γόνατα. Σα άτομα με γνωστές ιατρικές παθήσεις, όπως διαβήτη, θα πρέπει πάντα να φορούν μια ιατρική ταυτότητα. ΛΙΠΟΘΤΜΙΑ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΝΕΙΔΗΗ Απώλεια της συνείδησης Είναι μια κατάσταση στην οποία το άτομο δεν έχει αίσθηση του εαυτού του και του περιβάλλοντός του. Μοιάζει με κατάσταση ύπνου αλλά το άτομο είναι σε αδράνεια, τόσο σωματική όσο και πνευματική. Είναι πιθανό, πάντως, να επανέλθει σε πλήρη εγρήγορση. Τπάρχουν διάφοροι βαθμοί απώλειας της συνείδησης: Η λιποθυμία που είναι μια στιγμιαία απώλεια της συνείδησης. Ο λήθαργος ή προκώμα που αν διεγερθεί έντονα ο ασθενής κατά την διάρκειά του ανοίγει τα μάτια και τα ξανακλείνει αμέσως. Τπάρχει νοητική σύγχυση, δεν ξέρει που βρίσκεται και σιγά σιγά χάνει τελείως τις αισθήσεις του, μέχρι να πέσει σε κώμα. Σο κώμα, στο οποίο υπάρχει πλήρης απώλεια της συνείδησης και ο ασθενής δεν αντιδρά σε ακόμη και σε επώδυνα ερεθίσματα. Αυτή η κατάσταση δηλώνει μια σημαντική βλάβη στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές. Εδώ αναφέρονται οι πιο σημαντικές με κοινό χαρακτηριστικό την επίδραση τους στο κεντρικό νευρικό σύστημα του ασθενούς: 3

4 Οι δηλητηριάσεις. Οι μεταβολικές διαταραχές σε άτομα που πάσχουν π.χ. από διαβήτη, από νεφρική ανεπάρκεια κλπ. Σο ηπατικό κώμα, από ηπατική ανεπάρκεια. Η επιληψία. Η υποθερμία. Διάφορες κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις που μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Σα εγκεφαλικά επεισόδια. Εγκεφαλίτιδες και μηνιγγίτιδες. Οι όγκοι του εγκεφάλου. Η αναπνευστική ανεπάρκεια. Για να του δώσουμε τις πρώτες βοήθειες, πρέπει να βεβαιωθούμε ότι δεν είναι προσωρινή. Δηλαδή ότι δεν πρόκειται για λιποθυμία η οποία οφείλεται σε μειωμένη ροή του αίματος στον εγκέφαλο. ε περίπτωση που δενμ είναι απλή λιποθυμία, αλλά κάτι πιο επείγον, φροντίζουμε τον ασθενή κάνοντας τα παρακάτω: Βλέπουμε αν ο ασθενής αναπνέει και αν έχει καθαρούς αεροφόρους οδούς. Διαφορετικά καθαρίζουμε την ανώτερη αναπνευστική οδό, όσο είναι δυνατό, και κάνουμε τεχνητή αναπνοή. Καλούμε ιατρική βοήθεια και φροντίζουμε για την ταχύτερη δυνατή μεταφορά του σε νοσοκομείο. Μετράμε την πίεσή του και ελέγχουμε τον σφυγμό του. Αν χρειάζεται κάνουμε εξωτερικές μαλάξεις στον θώρακα. Χάχνουμε για πιθανό τραυματισμό ή κάταγμα. ε αυη την περίπτωση πρέπει να αποφύγουμε τις άσκοπες μετακινήσεις γιατί είναι πιθανό να προκαλέσουμε σοβαρές βλάβες στον νωτιαίο μυελό. Αν έχουμε την δυνατότητα, τοποθετούμε τον ασθενή στο πλάϊ για να μην κινδυνεύσει από μια πιθανή εισρόφηση εμμετού. Προσέχουμε για κάποια αιμορραγία. Ρωτάμε του φίλους και τους συγγενείς του αν παίρνει κάποιο φάρμακο, ή ψάχνουμε για συσκευασίες φαρμάκων ή δηλητηριωδών ουσιών γύρω του. Λιποθυμία Είναι η απώλεια της συνείδησης για μικρό χρονικό διάστημα. Η κατάσταση συνοδεύεται από ωχρό πρόσωπο και ψυχρά χέρια χωρίς να επιρρεάζονται σημαντικά οι σφυγμοί. Η αιτία για κάθε λιποθυμία είναι η κακή οξυγόνωση του εγκεφάλου. Νιώθει αδυναμία και ότι χάνει τον κόσμο γύρω του ενώ ιδρώνει και έχει ωχρό πρόσωπο. Έχει αδύναμο σφυγμό και χάνειθ τις αισθήσεις του λυγίζοντας τα πόδια σιγά σιγά. 4

5 Αν η αιτία είναι η μείωση του όγκου του αίματος στα αγγεία, τότε ο ασθενής παραπονιέται ότι διψάει. Μπορεί να υπάρχει εσωτερική ή εξωτερική αιμορραγία. Αν έχει τις αισθήσεις του τον καθίζουμε και τον βοηθάμε να γείρει μπροστά το κεφάλι του, να το βάλει ανάμεσα στα γόνατά του, παίρνοντας βαθιές αναπνοές. Ελέγχουμε τις αισθήσεις του και αν λιποθυμήσει τον ξαπλώνουμε ανάσκελα και ανασηκώνουμε τα πόδια του με σκοπό να πάει το αίμα στο κεφάλι. Ελέγχουμε αν τραυματίστηκε κατά την πτώση και για τεχνητές οδοντοστοιχίες τις οποίες και βγάζουμε. Απαγορεύεται να του δώσουμε νερό ή κάποιο άλλο υγρό πριν συνέλθει πλήρως. Ο κίνδυνος να πνιγεί είναι πάντα πολύ μεγάλος. Επίσης, δεν επιτρέπεται το κάπνισμα, τα οινιπνευματώδη και οι άσκοπες μετακινήσεις. 5