σχετικά µε την έκθεση εφαρµογής 2013: "Ανάπτυξη και εφαρµογή της τεχνολογίας δέσµευσης και αποθήκευσης άνθρακα στην Ευρώπη" (2013/2079 (INI))

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Έγγραφο συνόδου A7-0430/2013 ΕΚΘΕΣΗ σχετικά µε την έκθεση εφαρµογής 2013: "Ανάπτυξη και εφαρµογή της τεχνολογίας δέσµευσης και αποθήκευσης άνθρακα στην Ευρώπη" (2013/2079 (INI)) Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίµων Εισηγητής: Chris Davies Συντάκτρια γνωµοδότησης (*): Vicky Ford, Επιτροπή Βιοµηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (*) Συνδεδεµένη Επιτροπή Άρθρο 50 του Κανονισµού RR\ doc PE v02-00 Eνωµένη στην πολυµορφία

2 PR_INI ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ... 3 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΈΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ (*) Συνδεδεµένη Επιτροπή Άρθρο 50 του Κανονισµού PE v /18 RR\ doc

3 ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά µε την έκθεση εφαρµογής 2013: "Ανάπτυξη και εφαρµογή της τεχνολογίας δέσµευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS) στην Ευρώπη" (2013/2079 (INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, σχετικά µε την αποθήκευση CO2 σε γεωλογικούς σχηµατισµούς και για την τροποποίηση της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ του Συµβουλίου, των οδηγιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου 2000/60/ΕΚ, 2001/80/ΕΚ, 2004/35/ΕΚ, 2006/12/ΕΚ και 2008/1/ΕΚ, και του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 (η οδηγία για τη δέσµευση και αποθήκευση CO2) 1, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 27ης Μαρτίου 2013, σχετικά µε το µέλλον της δέσµευσης και αποθήκευσης CO2 στην Ευρώπη (COM(2013)0180), έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής, της 27ης Μαρτίου 2013, µε τίτλο «Πλαίσιο για τις πολιτικές που αφορούν το κλίµα και την ενέργεια µε χρονικό ορίζοντα το έτος 2030» (COM(2013)169), έχοντας υπόψη τη δέσµη µέτρων της ΕΕ του εκεµβρίου 2008 για το κλίµα και την ενέργεια, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του, της 15ης Μαρτίου 2012, σχετικά µε τον Χάρτη Πορείας για τη µετάβαση σε µια ανταγωνιστική οικονοµία χαµηλού ανθρακικού αποτυπώµατος το , έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισµού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίµων και τη γνωµοδότηση της Επιτροπής Βιοµηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (A7-0430/2013), Α. λαµβάνοντας υπόψη ότι η δέσµευση και αποθήκευση CO2 είναι µια υποσχόµενη τεχνολογία που µπορεί να αποτελεί το µόνο µέσο για την επίτευξη σηµαντικών µειώσεων CO2 από βιοµηχανικές πηγές και έχει το δυναµικό να µειώσει σηµαντικά τις εκποµπές CO2 από σταθµούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιµα, απαιτεί όµως επενδύσεις και υλοποίηση έργων επίδειξης σε βιοµηχανική κλίµακα ώστε να δοθεί ώθηση στην καινοτοµία, να διασφαλιστεί η µείωση του κόστους και να επιβεβαιωθεί η περιβαλλοντική της ασφάλεια Β. λαµβάνοντας υπόψη ότι ο ιεθνής Οργανισµός Ενέργειας προβλέπει ότι τα ορυκτά καύσιµα θα συνεχίσουν να παρέχουν το 75 % του παγκόσµιου µίγµατος ενεργειακών 1 2 ΕΕ L140, , σ ΕΕ C 251 E, , σ. 75. RR\ doc 3/18 PE v02-00

4 πηγών έως το 2030, προτείνει ότι η CCS είναι απαραίτητη προκειµένου να πραγµατωθεί σχεδόν το 20 % των µειώσεων CO2 που απαιτούνται µέχρι το 2050, και υποστηρίζει ότι εάν δεν αναπτυχθεί η CCS θα απαιτηθεί ένα επιπρόσθετο 40 % σε επενδύσεις στον τοµέα της ηλεκτρικής ενέργειας για να αποτραπεί η αύξηση της θερµοκρασίας πάνω από 2 C Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η CCS αποτελεί τη µόνη τεχνολογία µε δυνατότητα σηµαντικής µείωσης CO2 από µεγάλους βιοµηχανικούς τοµείς συµπεριλαµβανοµένων της χαλυβουργίας, της τσιµεντοβιοµηχανίας, της χηµικής βιοµηχανίας και των διυλιστηρίων πετρελαίου, και ότι σε συνδυασµό µε τη χρήση της βιοµάζας για ηλεκτροπαραγωγή έχει τη δυνατότητα να προωθήσει την καθαρή µείωση των εκποµπών CO2. λαµβάνοντας υπόψη ότι, µε βάση τα υφιστάµενα επίπεδα χρήσης των ορυκτών καυσίµων και τις προβλέψεις για τη µελλοντική χρήση τους, η CCS φαίνεται κεφαλαιώδης για την επίτευξη του στόχου διατήρησης της αύξησης της θερµοκρασίας σε παγκόσµιο επίπεδο σε λιγότερο από 2 C Ε. λαµβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη της CCS πρέπει να θεωρείται στρατηγική συµπληρωµατική στην ανάπτυξη των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας στο πλαίσιο της µετάβασης σε µια οικονοµία χαµηλών επιπέδων ανθρακούχων εκποµπών ΣΤ. λαµβάνοντας υπόψη ότι το 2007 οι αρχηγοί κυβερνήσεων της ΕΕ ενστερνίστηκαν τη φιλόδοξη ιδέα να τεθούν σε λειτουργία έως και 12 µονάδες επίδειξης τεχνολογιών δέσµευσης και αποθήκευσης CO2 µέχρι το 2015, αλλά δεδοµένου ότι η οικονοµική τους βιωσιµότητα εξαρτάται από την υψηλή τιµή του άνθρακα, οι συγκεκριµένες φιλοδοξίες δεν µπορούν τώρα να πραγµατοποιηθούν Ζ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη της εν λόγω τεχνολογίας δεν πρέπει να αποτελέσει κίνητρο για την αύξηση του µεριδίου των σταθµών ηλεκτροπαραγωγής που χρησιµοποιούν ορυκτά καύσιµα Η. λαµβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ χάνει το τεχνολογικό της προβάδισµα στον τοµέα της CCS και ότι, εφόσον εξετάζεται η χρηµατοδότηση ενός µόνο έργου στο πλαίσιο του µηχανισµού NER300 ενώ τα έργα του ευρωπαϊκού ενεργειακού προγράµµατος ανάκαµψης έχουν τερµατισθεί ή ανασταλεί, δεν διαθέτει πλέον αποτελεσµατική πολιτική για την προώθηση της ανάπτυξης εµβληµατικών έργων CCS Θ. λαµβάνοντας υπόψη ότι το κοινό πρέπει πάντα να έχει πλήρη και σαφή εικόνα των πλεονεκτηµάτων και των πιθανών απειλών της CCS πριν από την ανάπτυξη έργων σε εµπορική κλίµακα Υψηλότερες φιλοδοξίες 1. αναγνωρίζει ότι η ανάπτυξη της CCS έχει το δυναµικό να επιτρέψει στην ΕΕ να εκπληρώσει τις φιλοδοξίες της για χαµηλές ανθρακούχες εκποµπές το 2050 µε το µικρότερο δυνατό κόστος και ότι είναι απαραίτητη ιδίως για την απανθρακοποίηση βιοµηχανικών κλάδων µε υψηλές ανθρακούχες εκποµπές πιστεύει ότι η CCS θα µπορούσε επίσης να συµβάλει στην ποικιλότητα και την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασµού διατηρώντας και δηµιουργώντας ευκαιρίες απασχόλησης επιβεβαιώνει ότι καθίσταται επιτακτική ανάγκη να αναπτυχθεί ένα σύνολο εµβληµατικών έργων CCS σε PE v /18 RR\ doc

5 όλο το µήκος της αλυσίδας, µε σκοπό την εξεύρεση των βέλτιστων και ευνοϊκότερων από οικονοµική άποψη λύσεων, και καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει στόχους για την επίτευξη αυτού του στόχου εκτιµά ότι, δεδοµένου ότι απαιτούνται σηµαντικές επενδύσεις, χρειάζονται κι άλλα µέσα, παράλληλα µε το σύστηµα εµπορίας δικαιωµάτων εκποµπής (ΣΕ Ε) της ΕΕ, για να προωθηθεί η έρευνα και η τεχνική και ασφαλής εφαρµογή της CCS 2. θεωρεί ότι, παρόλο που η CCS µπορεί να αποτελεί µέρος της λύσης για την επίτευξη των στόχων όσον αφορά τον περιορισµό των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου, θα ήταν ακόµη καλύτερο αν τα κράτη µέλη µπορούσαν να επιτύχουν αυτούς τους στόχους χωρίς τη χρήση της CCS 3. καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει την ανάπτυξη της CCS όχι µόνο σε σχέση µε την παραγωγή ενέργειας από άνθρακα και φυσικό αέριο αλλά επίσης σε πολλούς βιοµηχανικούς κλάδους όπως τη χηµική βιοµηχανία, τη µεταλλουργία, τη χαλυβουργία, την τσιµεντοβιοµηχανία και τα διυλιστήρια επιµένει ότι η Επιτροπή πρέπει να αντιµετωπίσει το θέµα της ανάπτυξης της CCS µέσα στο πλαίσιο της πολιτικής για το κλίµα και την ενέργεια το 2030 και ότι πρέπει να παρουσιάσει προτάσεις για την προώθηση της έγκαιρης κατασκευής εµβληµατικών έργων CCS 4. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη µέλη να θεσπίσουν µέτρα µεγάλης εµβέλειας µε σκοπό την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας και της χρήσης τεχνολογιών για τον µετριασµό των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής, ώστε να προσανατολίσουν τις αναπτυσσόµενες οικονοµίες προς εναλλακτικές λύσεις µικρότερης έντασης άνθρακα, συµπεριλαµβανοµένης, για παράδειγµα, της CCS 5. θεωρεί ότι το σχέδιο δράσης για τον χάλυβα πρέπει να κάνει ειδική αναφορά στην ανάγκη ανάπτυξης εµβληµατικών έργων τεχνολογιών CCS σε αυτόν τον τοµέα Πρωταγωνιστικός ρόλος των κρατών µελών 6. αναγνωρίζει ότι η εφαρµογή της CCS δεν µπορεί να υπάρξει χωρίς τη στήριξη από τα κράτη µέλη και ιδιώτες επενδυτές, και ότι τα πρώτα έχουν το απόλυτο και κυρίαρχο δικαίωµα να ενθαρρύνουν ή να αποτρέψουν την εφαρµογή της παρατηρεί ότι, ενώ ορισµένα κράτη µέλη έχουν δηλώσει ότι δεν αναµένουν να διαδραµατίσει η CCS κάποιο ρόλο στις στρατηγικές τους για τη µείωση των εκποµπών, το γεγονός αυτό δεν πρέπει να αποθαρρύνει την ανάληψη πρωτοβουλιών από όσα κράτη µέλη θεωρούν ότι αυτή η τεχνολογία µπορεί να διαδραµατίσει ουσιαστικό ρόλο στη µετάβασή τους σε οικονοµία χαµηλών ανθρακούχων εκποµπών 7. υπενθυµίζει στην Επιτροπή ότι το Κοινοβούλιο έχει ζητήσει τη θέσπιση νοµοθεσίας που θα απαιτεί από κάθε κράτος µέλος την κατάρτιση στρατηγικής χαµηλών ανθρακούχων εκποµπών για το 2050 προτείνει την ανανέωση των εν λόγω οδικών χαρτών ανά πέντε έτη αναµένει ότι στους οδικούς χάρτες θα αναφέρεται εάν και µε ποιον τρόπο προτίθεται να αξιοποιήσει τη CCS το εκάστοτε κράτος µέλος 8. καλεί την Επιτροπή να προτείνει ότι τα κράτη µέλη πρέπει να συντάξουν και να δηµοσιεύσουν εθνικούς χάρτες πορείας χαµηλών ανθρακούχων εκποµπών πριν από τη διάσκεψη της σύµβασης-πλαισίου των Ηνωµένων Εθνών για την αλλαγή του κλίµατος το RR\ doc 5/18 PE v02-00

6 τονίζει ότι, σε απουσία υψηλής τιµής του άνθρακα, τα κράτη µέλη που έχουν ως στόχο να προωθήσουν την ανάπτυξη της CCS θα πρέπει να διαδραµατίσουν καίριο ρόλο παρέχοντας διαφανή ροή εσόδων και άλλη παρόµοια οικονοµική στήριξη προκειµένου να διασφαλίσουν την κατασκευή και λειτουργία εµβληµατικών έργων, επιτρέποντας παράλληλα στους φορείς εκµετάλλευσης, οι οποίοι αντιµετωπίζουν υψηλά κόστη πρωτοπορίας, να εξασφαλίσουν την απόδοση της επένδυσής τους παρατηρεί ότι ενδέχεται να απαιτηθούν οι κατάλληλες κανονιστικές ρυθµίσεις προκειµένου να αναπτυχθεί η CCS σε εµπορική βάση αναγνωρίζει την ανάγκη της τήρησης των προτύπων περιβαλλοντικής ασφάλειας Ρύθµιση και χρηµατοδότηση από την ΕΕ 10. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δηµιουργία ενός ευρωπαϊκού επενδυτικού ταµείου βιοµηχανικής καινοτοµίας προκειµένου να υποστηριχθεί η ανάπτυξη καινοτόµων και φιλικών προς το κλίµα τεχνολογιών, όπως τα εµβληµατικά έργα CCS, άλλες καινοτόµες τεχνολογίες χαµηλών εκποµπών CO2 και µέτρα για τη µείωση των εκποµπών CO2 από ενεργοβόρες βιοµηχανίες και τις διεργασίες τους υποστηρίζει ότι αυτά δεν θα µπορέσουν να χρηµατοδοτηθούν από την πώληση δικαιωµάτων του ΣΕ Ε της ΕΕ υπογραµµίζει ότι τούτο δεν πρέπει να οδηγήσει σε νέες απαιτήσεις από τον προϋπολογισµό της ΕΕ αναγνωρίζει ότι κατά τη διαµόρφωση των παραµέτρων για τη χρήση ενός τέτοιου ταµείου πρέπει να ληφθεί υπόψη η εµπειρία από τους περιορισµούς και τη δυσκαµψία του υπάρχοντος χρηµατοδοτικού µηχανισµού NER θεωρεί ότι οι πολιτικές και οι στρατηγικές για τη CCS πρέπει να θεσπίζονται µόνο εφόσον διαπιστώνεται βάσει αξιόπιστων στοιχείων ο θετικός αντίκτυπός τους στο περιβάλλον, στη σταθερότητα της ευρωπαϊκής βιοµηχανίας, στην ευρωπαϊκή απασχόληση και στην εξασφάλιση προσιτών τιµών ενέργειας για τους πολίτες και τη βιοµηχανία 12. θεωρεί ότι η πιο µακροπρόθεσµη στήριξη της CCS πρέπει κατά βάση να προέλθει από ένα κατάλληλο µήνυµα από την τιµή του CO2, αλλά προτείνει οποιαδήποτε ενδιάµεση χρηµατοδοτική στήριξη απαιτηθεί από τα κράτη µέλη ή από την ΕΕ να προέλθει κατά προτίµηση από την παραγωγή και εισαγωγή ορυκτών καυσίµων που κυρίως ευθύνονται για την αποδέσµευση CO2 προτείνει να διευκολύνει η Επιτροπή την ανταλλαγή απόψεων σχετικά µε τις ενδεχόµενες επιλογές, διενεργώντας ανάλυση ενός συστήµατος που θα απαιτεί την αγορά πιστοποιητικών CCS τα οποία θα αποδεικνύουν τις εκποµπές CO2 που αποφεύχθηκαν, µέσω αποθήκευσης ή επεξεργασίας, ως ποσοστό του ανάλογα µε το διοξείδιο του άνθρακα που βρίσκεται ενσωµατωµένο στα ορυκτά καύσιµα που τοποθετούνται στην αγορά 13. ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει κατευθύνσεις για τα κράτη µέλη όσον αφορά διάφορους χρηµατοδοτικούς και άλλους µηχανισµούς που θα µπορούσαν να εφαρµόσουν για τη στήριξη και την κινητροδότηση της CCS και για την πρόσβαση σε κεφάλαια στήριξης από τον προϋπολογισµό της ΕΕ 14. σηµειώνει την απόφαση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων να απαγορεύσει τη χορήγηση δανείων για την κατασκευή σταθµών ηλεκτροπαραγωγής που θα χρησιµοποιούν άνθρακα και θα εκπέµπουν πάνω από 550g CO2/kWh τονίζει ότι αν δεν PE v /18 RR\ doc

7 υπάρξει οικονοµική στήριξη για την ανάπτυξη της CCS, η θέσπιση αυστηρών προτύπων επιδόσεων για τις εκποµπές δεν θα οδηγήσει στα αναµενόµενα αποτελέσµατα 15. θεωρεί ότι η Επιτροπή πρέπει να εξετάσει πώς θα µπορούσε να χρησιµοποιηθεί το Ταµείο Έρευνας για τον Άνθρακα και τον Χάλυβα της ΕΕ για την υποστήριξη της επίδειξης της CCS σε προ-εµπορική κλίµακα σε αυτούς τους βιοµηχανικούς τοµείς 16. εκτιµά την ενθάρρυνση που παρέχεται από την κυβέρνηση της Νορβηγίας σε έργα CCS στην ΕΕ και εκφράζει την επιθυµία κατά τη διαπραγµάτευση της επόµενης περιόδου προγραµµατισµού να υποβληθεί αίτηση χρηµατοδοτικής στήριξης για τα εµβληµατικά έργα CCS 17. ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει τα οφέλη της έγκρισης και ανάπτυξης του πιλοτικού έργου CCS της Ciuden στην Ισπανία, το οποίο έχει λάβει χρηµατοδοτική στήριξη 100 εκατοµµυρίων ευρώ από πηγές της ΕΕ, ως µια ευρωπαϊκή εγκατάσταση δοκιµής τεχνολογιών δέσµευσης και ενδοχώριας αποθήκευσης CO2 Μεταφορά και τόποι αποθήκευσης 18. αναγνωρίζει ότι σηµαντική εξοικονόµηση δηµοσιονοµικών πόρων µπορεί να επέλθει µε τη δηµιουργία συστάδων βιοµηχανικών εγκαταστάσεων µε CCS που θα διαθέτουν κοινούς αγωγούς ή άλλα συστήµατα µεταφοράς CO2 θεωρεί ότι δεν είναι γενικά δυνατό να υπάρχει η απαίτηση από τους φορείς εκµετάλλευσης των εγκαταστάσεων να λαµβάνουν υπόψη τις µελλοντικές απαιτήσεις άλλων εγκαταστάσεων και ότι µεγάλες επενδύσεις όπως αγωγοί ζεύξης που θα παρέχουν τελικά τη δυνατότητα µεταφοράς CO2 από διάφορες πηγές θα µπορούσαν να αναπτυχθούν µέσω συµπράξεων µεταξύ του δηµόσιου και του ιδιωτικού τοµέα τονίζει ότι τα κράτη µέλη που επιδιώκουν την εφαρµογή της CCS µπορούν να διαδραµατίσουν άµεσο ρόλο διασφαλίζοντας την παροχή συστηµάτων µεταφοράς CCS και καθορίζοντας τη διαθεσιµότητα των υποδοµών αποθήκευσης 19. ζητεί την ανάπτυξη στενότερης συνεργασίας µε τις ΗΠΑ και τον Καναδά, υπό µορφή ανταλλαγής τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών, µε βάση τις δραστηριότητες CCS που αναλαµβάνονται στο πλαίσιο του διαλόγου ΗΠΑ-Καναδά για την καθαρή ενέργεια 20. επιµένει ότι οι νέες τεχνολογίες χαµηλών ανθρακούχων εκποµπών δεν πρέπει να θεωρούνται ανταγωνιστικές αλλά συµπληρωµατικές µεταξύ τους τονίζει ότι τόσο οι ανανεώσιµες πηγές ενέργειας όσο και η CCS έχουν να διαδραµατίσουν το ρόλο τους στο µελλοντικό ενεργειακό µίγµα της ΕΕ και ότι η CCS δεν πρέπει να αποβαίνει σε βάρος της επίτευξης του υποχρεωτικού στόχου της ΕΕ για την ανάπτυξη των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας ζητεί να προταθούν µέτρα για την προώθηση της χρήσης και των δύο τεχνολογιών εντός του πλαισίου για την ενέργεια και το κλίµα το παρατηρεί ότι η γεωλογία της Ευρώπης µπορεί να προσφέρει αφθονία δυνητικών θέσεων για τη µόνιµη παγίδευση µεγάλων ποσοτήτων CO2, µεταξύ άλλων κάτω από τη Βόρειο Θάλασσα, µακριά από κατοικούµενες περιοχές υποστηρίζει τα µέτρα και τη χρηµατοδότηση της ΕΕ προκειµένου να θεσπιστεί ένας κοινός ορισµός για τα χαρακτηριστικά των θέσεων αποθήκευσης, να εντοπιστούν κατάλληλες θέσεις αποθήκευσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, να αναπτυχθούν πιλοτικά έργα και να RR\ doc 7/18 PE v02-00

8 προετοιµαστούν θέσεις για αποθήκευση σε εµπορική βάση στην επικράτεια των κρατών µελών που υποστηρίζουν την ιδέα 22. καλεί την Επιτροπή να προωθήσει την παραγωγή ενός ευρωπαϊκού άτλαντα δυνητικών θέσεων αποθήκευσης CO2 23. αναγνωρίζει ότι το άρθρο 6 του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου έχει τροποποιηθεί µε αποτέλεσµα να µην αποτελεί πλέον εµπόδιο στη διασυνοριακή µεταφορά CO2 για παγίδευση επισηµαίνει ωστόσο ότι η κύρωση της αλλαγής αυτής θα µπορούσε να χρειαστεί πολλά χρόνια καλεί την Επιτροπή να αποσαφηνίσει κατά πόσον υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες θα επιτρέψει τη διασυνοριακή µεταφορά CO2 πριν από την κύρωση του Πρωτοκόλλου Ευθύνες σε σχέση µε την αποθήκευση 24. παρατηρεί την ανησυχία ορισµένων ενδιαφερόµενων φορέων αξιοποίησης της CCS, ότι οι απαιτήσεις και οι ευθύνες τις οποίες καλούνται να επωµισθούν για τη γεωλογική αποθήκευση CO2 σε θέσεις εγκεκριµένες από τα κράτη µέλη δεν επιδέχονται ποσοτικοποίηση και είναι υπερβολικές υπενθυµίζει, ωστόσο, το καθεστώς ευθύνης για την αποθήκευση CO2 που ορίζεται στην οδηγία για τη γεωλογική αποθήκευση CO2 (οδηγία CCS) καθώς και τις υποχρεώσεις που επιβάλλονται στους κατόχους άδειας αποθήκευσης 25. αποδέχεται πλήρως ότι πρέπει να αποφευχθεί η οποιαδήποτε ακούσια αποδέσµευση CO2 από θέσεις αποθήκευσης και να προστατευθεί η περιβαλλοντική ακεραιότητα του έργου σύµφωνα µε το άρθρο 1 της οδηγίας CCS καλεί την Επιτροπή να προσφέρει καθοδήγηση σχετικά µε τον βαθµό στον οποίο οι λεπτοµέρειες των συµφωνιών συµµόρφωσης πρέπει να καθορίζονται εκ των προτέρων µέσω διαπραγµατεύσεων µεταξύ των επίδοξων φορέων εκµετάλλευσης και των αρµόδιων αρχών των εµπλεκόµενων κρατών µελών 26. επισηµαίνει ότι η οδηγία CCS προσφέρει στα κράτη µέλη µεγάλη ευελιξία όσον αφορά τον καθορισµό της χρηµατικής εγγύησης που θα παρέχουν οι φορείς εκµετάλλευσης της CCS και την περίοδο πριν από την οποία η ευθύνη για µια κλειστή θέση αποθήκευσης µεταβιβάζεται στην αρµόδια αρχή θεωρεί ότι τα κράτη µέλη που επιδιώκουν να προωθήσουν την CCS πρέπει να διαδραµατίσουν πιο έντονο επιχειρηµατικό ρόλο και να αναλάβουν µεγαλύτερο µερίδιο ευθυνών από αυτό που παρατηρείται στην παρούσα φάση 27. καλεί την Επιτροπή να αναθεωρήσει τα έγγραφα καθοδήγησης της οδηγίας CCS προκειµένου να αποσαφηνιστούν τα εν λόγω σηµεία 28. θεωρεί πως η απαίτηση της οδηγίας CCS ότι σε περίπτωση διαρροής CO2 οι φορείς εκµετάλλευσης πρέπει να επιστρέψουν τα δικαιώµατα, δεν λαµβάνει υπόψη τις απαιτούµενες δαπανηρές επανορθωτικές προσπάθειες φοβάται ότι η υποχρέωση αυτή αποτελεί ένα πρόσθετο εµπόδιο στις προσπάθειες για την ανάπτυξη της CCS καλεί την Επιτροπή να προτείνει στο πλαίσιο της αξιολόγησης της οδηγίας CCS την αναθεώρησή της Κατάσταση ετοιµότητας για αποθήκευση και δέσµευση PE v /18 RR\ doc

9 29. επιµένει ότι δεν είναι πλέον αποδεκτό να πραγµατοποιούνται επενδύσεις σε σταθµούς ηλεκτροπαραγωγής ή βιοµηχανικές εγκαταστάσεις που είναι πολύ πιθανό να εκπέµπουν µεγάλες ποσότητες CO2 χωρίς να εξετάζονται τρόποι περιορισµού αυτών των εκποµπών στο µέλλον 30. επισηµαίνει ότι, σύµφωνα µε έρευνα του Ευρωβαρόµετρου, η πλειονότητα των ευρωπαίων πολιτών εξακολουθούν να µην γνωρίζουν για τη CCS αλλά ότι όσοι γνωρίζουν για αυτή είναι πιθανότερο να ταχθούν υπέρ αυτής καλεί την Επιτροπή και τα κράτη να βελτιώσουν την επικοινωνία ώστε να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώµη σχετικά µε τη CCS, και πιστεύει ότι η ευρύτερη κατανόηση της CCS είναι απαραίτητη για να γίνει αποδεκτή από το κοινό και, τελικά, να υλοποιηθεί 31. σηµειώνει ότι τα κράτη µέλη έχουν τη δυνατότητα να αξιολογούν µε διαφορετικό τρόπο τις διατάξεις της οδηγίας CCS που καθιστούν υποχρεωτική την αξιολόγηση της ικανότητας δέσµευσης, µεταφοράς και αποθήκευσης πριν από τη χορήγηση αδειών λειτουργίας στους σταθµούς ηλεκτροπαραγωγής 32. καλεί την Επιτροπή να προτείνει ότι, στα κράτη µέλη που έχουν αποφασίσει να χρησιµοποιήσουν την τεχνολογία CCS, µπορεί να τεθεί ως όρος κατασκευής ότι όλοι οι νέοι σταθµοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιµα και οι βιοµηχανικές εγκαταστάσεις υψηλών εκποµπών που υπερβαίνουν ένα κοινά αποδεκτό µέγεθος θα πρέπει να προετοιµάζονται επαρκώς για την εφαρµογή της CCS, ή άλλων µέτρων για τη σηµαντική µείωση των εκποµπών CO2, εκτός και αν διαθέτουν σύστηµα για την κάλυψη του φορτίου αιχµής ή αν το κράτος µέλος έχει συµµορφωθεί µε τη νοµοθετική απαίτηση δηµοσίευσης ενός χάρτη πορείας στον οποίο αναφέρει τον τρόπο µε τον οποίο θα εκπληρώσει τους στόχους µείωσης του CO2 µέχρι το 2050 χωρίς να αξιοποιήσει την CCS 33. καλεί την Επιτροπή να προβεί στην ανάλυση και την υποβολή έκθεσης σχετικά µε τον βαθµό στον οποίο θα χρειαζόταν να εφαρµοστεί η CCS πριν από ορισµένες σηµαντικές ηµεροµηνίες, για παράδειγµα έως το 2030, ούτως ώστε να µπορεί η CCS να συµβάλει σηµαντικά στην επίτευξη των στόχων µείωσης των εκποµπών έως το 2050 έσµευση και χρήση διοξειδίου του άνθρακα 34. επικροτεί διάφορες πρωτοβουλίες που έχουν στόχο τη χρήση του CO2 µε τέτοιον τρόπο ώστε να µειώνονται οι συνολικές εκποµπές στην ατµόσφαιρα και να δηµιουργούνται εναλλακτικά προϊόντα όπως βιώσιµα καύσιµα για τις µεταφορές ειδικότερα, καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει επειγόντως τις δυνατότητες ασφαλούς χρήσης CO2 για να βελτιωθεί η απόληψη πετρελαίου και φυσικού αερίου στο εσωτερικό της ΕΕ o o o 35. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισµα στο Συµβούλιο και στην Επιτροπή. RR\ doc 9/18 PE v02-00

10 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Πριν από πέντε χρόνια είχαν καλλιεργηθεί µεγάλες ελπίδες για την ανάληψη πρωταγωνιστικού ρόλου σε παγκόσµιο επίπεδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση στον τοµέα της αξιοποίησης της δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο, όχι µόνο είχε υποστηρίξει την ιδέα της λειτουργίας µέχρι και 12 έργων επίδειξης τεχνολογιών δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2 (CSS) µέχρι το 2015 αλλά είχε εγκρίνει και πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για έναν χρηµατοδοτικό µηχανισµό (NER300) που φαινόταν ότι µπορούσε να προσφέρει επαρκή δηµόσια στήριξη για να διασφαλιστεί η υλοποίηση των έργων. Όλες αυτές οι προσπάθειες αναπτύσσονταν για έναν καλό σκοπό. Για να µειωθούν σηµαντικά οι παγκόσµιες εκποµπές CO 2 µέχρι το 2050 µε το χαµηλότερο δυνατό κόστος, η αξιοποίηση της τεχνολογίας δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2 είναι άκρως απαραίτητη. Είναι αναγκαίο να περιοριστούν οι εκποµπές των µεγαλύτερων βιοµηχανικών εγκαταστάσεων και να καταστεί δυνατή για ορισµένο χρονικό διάστηµα η συνεχιζόµενη χρήση ορυκτών καυσίµων µε πολύ λιγότερες επιπτώσεις για την υπερθέρµανση του πλανήτη. υστυχώς, λίγα είναι αυτά που απέµειναν από τον αρχικό αυτόν ενθουσιασµό. Οι πρώτες αιτήσεις που υποβλήθηκαν για το πρώτο στάδιο χρηµατοδότησης από τον NER300 αφορούσαν, µεταξύ άλλων, δεκατρία σηµαντικά έργα σε έξι χώρες, αλλά οι περισσότερες από αυτές αποσύρθηκαν ή δεν εκπλήρωσαν τις αυστηρές και δύσκαµπτες απαιτήσεις που είχαν τεθεί. Στο δεύτερο στάδιο έχει αποµείνει µόνο ένα έργο (Ηνωµένο Βασίλειο "White Rose") αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι οι απαιτήσεις του κράτους µέλους και οι απαιτήσεις της Επιτροπής θα συνδυαστούν επαρκώς προκειµένου να καταστεί δυνατή η ανάληψη δαπάνης. Εν τω µεταξύ, το µεγαλύτερο µέρος του ποσού ύψους 1 δισεκατοµµυρίου ευρώ που είχε διατεθεί για πιλοτικά έργα τεχνολογιών δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2 το 2009 µέσω του ευρωπαϊκού σχεδίου για την ανάκαµψη της οικονοµίας δεν έχει ακόµα δαπανηθεί και δεν θα ανακατανεµηθεί. Η τεχνολογία διαχωρισµού και αποθήκευσης CO 2 είναι διαθέσιµη από τη δεκαετία του 30. Η µεταφορά CO 2 µέσω αγωγών είναι διαδεδοµένη σε ολόκληρο τον κόσµο. Η ασφάλεια της υπόγειας αποθήκευσης CO 2 αποδεικνύεται µεταξύ άλλων στο κοίτασµα Sleipner, όπου από το 1996 και κάθε χρόνο η Νορβηγία διοχετεύει 1 εκατοµµύριο τόνους CO 2 σε πέτρωµα που βρίσκεται στον πυθµένα της Βόρειας Θάλασσας χωρίς να υπάρχει καµία ένδειξη για απρόβλεπτη µετακίνηση του πετρώµατος. Εφόσον διαδοχικές µελέτες δείχνουν ότι η δέσµευση και αποθήκευση CO 2 θα είναι πιο οικονοµική για κάθε τόνο CO 2 που αποφεύγεται από ό,τι η υπεράκτια αιολική και ηλιακή ενέργεια, γιατί η τεχνολογία δεν έχει υποστηριχθεί µε µεγαλύτερο ενθουσιασµό; Ο πιο σοβαρός λόγος είναι αναµφίβολα το γεγονός ότι ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά ούτε και τα κράτη µέλη της έχουν δηµιουργήσει κάποιο επιχειρηµατικό µοντέλο που να προωθεί τις ιδιωτικές επενδύσεις. Ενώ οι κατασκευαστές έργων υποδοµής ανανεώσιµων πηγών ενέργειας έχουν λάβει επιδοτήσεις µε τη µορφή µετρητών οι οποίες χορηγούνται από τους χρήστες ηλεκτρικής ενέργειας, η προώθηση της δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2 εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τα δικαιώµατα άνθρακα τα οποία τιµολογούνται τόσο υψηλά ώστε οι επενδυτές αναγκάζονται να αναζητούν εναλλακτικές επιλογές για να διασφαλίσουν την αποφυγή των εκποµπών CO 2. Η αξία του χρηµατοδοτικού µηχανισµού NER300 εξαρτάται επίσης άµεσα από την τιµή του άνθρακα µε αποτέλεσµα η κατάρρευσή της να έχει PE v /18 RR\ doc

11 αποτελέσει διπλό πλήγµα για τις ελπίδες που είχαν καλλιεργηθεί σε σχέση µε την αξιοποίηση της δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2. εν υπάρχει αµφιβολία ότι µια τιµή άνθρακα που κυµαίνεται από 60 έως 70 ευρώ ανά τόνο θα περιόριζε σε µεγάλο βαθµό την ανάγκη επιδότησης των ανανεώσιµων πηγών και θα τόνωνε τις επενδύσεις στη δέσµευση και αποθήκευση CO 2, αλλά κάτι τέτοιο δεν φαίνεται πιθανό να συµβεί στον µακροχρόνιο ορίζοντα. Πρέπει εποµένως να υπάρξει µια εναλλακτική προσέγγιση. Ο εισηγητής περιγράφει στην παρούσα έκθεση την κατεύθυνση που θα µπορούσε να πάρει η προσέγγιση αυτή και τα µέτρα που θα κριθούν αναγκαία. Τονίζει ότι η πολιτική και οικονοµική στήριξη των κρατών µελών θα είναι άκρως απαραίτητη για να αναπτυχθεί η δέσµευση και αποθήκευση CO 2. Αν και κανένα κράτος µέλος δεν πρέπει να υιοθετήσει την τεχνολογία ενάντια στη θέλησή του, δεν θεωρεί καθόλου βέβαιο ότι όλες οι κυβερνήσεις της ΕΕ γνωρίζουν µε ποιον τρόπο θα πετύχουν τους στόχους µείωσης των εκποµπών CO 2 µέχρι το 2050 ή ότι έχουν εκτιµήσει τον ρόλο που µπορεί να διαδραµατίσει η δέσµευση και αποθήκευση CO 2. Για τον λόγο αυτό, τονίζει µεταξύ άλλων ότι η νοµοθεσία της ΕΕ θα πρέπει να υποχρεώσει όλα τα κράτη µέλη να δηµοσιεύσουν µια ενδεικτική στρατηγική στην οποία θα εξηγούν µε ποιον τρόπο θα πετύχουν τον στόχο του εν είναι δυνατόν να αφεθούν τα πάντα στον ιδιωτικό τοµέα. Τα κράτη µέλη που εκτιµούν πράγµατι τις δυνατότητες της τεχνολογίας δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2 (CSS) οφείλουν να προετοιµαστούν ώστε να διαδραµατίσουν ενεργό ρόλο για να επιτρέψουν την ανάπτυξή της. Θα πρέπει να προσφέρουν χρηµατοδοτικούς µηχανισµούς όπως εγγυηµένες τιµές αγοράς κατά τα πρότυπα των ποσών που καταβάλλουν για να υποστηρίζουν τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας. Θα χρειαστεί ενδεχοµένως να συνδράµουν την κατασκευή ενός δικτύου αγωγών και να βοηθήσουν στον εντοπισµό και την προετοιµασία των τόπων αποθήκευσης. Θα χρειαστεί ενδεχοµένως να προσπαθήσουν να πείσουν ένα επιφυλακτικό κοινό σχετικά µε την αποθήκευση του CO 2 η οποία εγκυµονεί λιγότερους κινδύνους σε σύγκριση µε άλλες βιοµηχανικές δραστηριότητες. Θα πρέπει να αποδεχθούν ένα µέρος της οικονοµικής ευθύνης σε περίπτωση που υπάρξουν προβλήµατα σε κάποιον τόπο αποθήκευσης που θα έχουν εγκρίνει αυτά τα ίδια. Αν και τα κράτη µέλη θα πρέπει να αναλάβουν πρωταγωνιστικό ρόλο, ήταν ανέκαθεν κοινώς αποδεκτό ότι η ΕΕ θα πρέπει ως σύνολο να διαδραµατίσει σηµαντικό ρόλο ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη της δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2 και διασφαλίζοντας την από κοινού αξιοποίηση των γνώσεων προς όφελος όλων των ενδιαφεροµένων. Όπως έχει διαµορφωθεί η κατάσταση, η ΕΕ δεν διαθέτει πλέον αποτελεσµατική πολιτική για να εκπληρώσει αυτήν την αποστολή. Ο εισηγητής προτείνει να συµφωνηθεί ένας κοινός στόχος σε επίπεδο ΕΕ προκειµένου να υπάρξει προβληµατισµός και να ενθαρρυνθεί η αξιοποίηση ενός µέρους από τους περιορισµένους υπάρχοντες πόρους που µπορούν να διατεθούν για την επίτευξη του στόχου. Υποστηρίζει ότι απλώς οφείλουµε να υποστηρίξουµε την ανάπτυξη µιας σειράς εµβληµατικών έργων τεχνολογιών δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2 προκειµένου να δοθεί ώθηση στην καινοτοµία, να µειωθεί το κόστος και να γίνει αποδεκτή η τεχνολογία ως βιώσιµη επιλογή. Ο εισηγητής προτείνει τον εξής µετριοπαθή στόχο: µέχρι το 2020 θα πρέπει να λειτουργούν ή να κατασκευάζονται αρκετά έργα τεχνολογιών δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2 προκειµένου να είναι δυνατή η αποθήκευση 10 εκατοµµυρίων τόνων CO 2 σε ετήσια βάση. Αυτός ο αριθµός αποτελεί το ένα πέµπτο του παγκόσµιου στόχου που έχει προτείνει ο ιεθνής Οργανισµός Ενέργειας. RR\ doc 11/18 PE v02-00

12 Βραχυπρόθεσµα θα χρειαστεί και άλλη πηγή χρηµατοδότησης. Ο εισηγητής τάσσεται υπέρ της δηµιουργίας ενός ταµείου βιοµηχανικής καινοτοµίας από την πώληση δικαιωµάτων εκποµπών άνθρακα. Οι πόροι θα µπορούσαν να διατεθούν όχι µόνο για να υποστηρίξουν τη δέσµευση και αποθήκευση CO 2 αλλά και για να αναπτυχθούν καινοτόµα έργα ανανεώσιµων πηγών ενέργειας και µέσα περιορισµού των εκποµπών CO 2 από ενεργοβόρες βιοµηχανίες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναµένει ότι η δέσµευση και αποθήκευση CO 2 θα είναι βιώσιµη σε µεµονωµένη βάση µέχρι το 2035 αλλά µετά το 2020, και πριν από το στάδιο της εµπορικής αξιοποίησής της, ο εισηγητής θεωρεί ότι πηγή της οικονοµικής στήριξης θα πρέπει να αποτελούν τα ορυκτά καύσιµα από τα οποία προέρχονται οι εκποµπές CO 2. Προτείνει τη δηµιουργία ενός πιστοποιητικού δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2 κατά τα πρότυπα του µηχανισµού που καθιστά υποχρεωτική τη χρήση ανανεώσιµων πηγών ενέργειας στο Ηνωµένο Βασίλειο ("Renewables Obligation") ή του σουηδικού/νορβηγικού συστήµατος πιστοποιητικών. Θεωρεί ότι η υποχρέωση έκδοσης ορισµένου αριθµού πιστοποιητικών δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2 θα πρέπει να ισχύει ειδικά για τους παραγωγούς και τους εισαγωγείς ορυκτών καυσίµων. Αν δεν διατεθεί οικονοµική στήριξη για τη δέσµευση και αποθήκευση CO 2, εναλλακτική επιλογή αποτελεί η υιοθέτηση µιας ρυθµιστικής προσέγγισης. Ο εισηγητής προτιµά να αποφύγει τη θέσπιση αυστηρών προτύπων επιδόσεων για τις εκποµπές, αν και αποδέχεται ότι ενδέχεται τελικά να χρειαστούν στο µέλλον. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κέρδισε τις εντυπώσεις το 2008 όταν πρότεινε έναν χρηµατοδοτικό µηχανισµό για τη στήριξη της δέσµευσης και αποθήκευσης CO 2 ο οποίος έλαβε τη στήριξη του Συµβουλίου και της Επιτροπής. Ο εισηγητής ευελπιστεί ότι οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα αναλάβουν για άλλη µια φορά την πρωτοβουλία και ότι στην παρούσα έκθεση το Κοινοβούλιο θα προτείνει τα µέσα που θα διασφαλίσουν την εφαρµογή µιας τεχνολογίας η οποία µπορεί να διαδραµατίσει καίριο ρόλο για την καταπολέµηση της απειλής της υπερθέρµανσης του πλανήτη. PE v /18 RR\ doc

13 ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΈΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίµων σχετικά µε την έκθεση εφαρµογής 2013: «Ανάπτυξη και εφαρµογή της τεχνολογίας δέσµευσης και αποθήκευσης άνθρακα στην Ευρώπη» (2013/2079(INI)) Συντάκτρια γνωµοδότησης (*): Vicky Ford (*) Συνδεδεµένη επιτροπή Άρθρο 50 του Κανονισµού ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Η Επιτροπή Βιοµηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας καλεί την Επιτροπή Περιβάλλοντος, ηµόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίµων, που είναι αρµόδια επί της ουσίας, να συµπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσµατός της τις ακόλουθες προτάσεις: Α. λαµβάνοντας υπόψη ότι η δέσµευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS) αποτελεί τη µόνη τεχνολογία µεγάλης κλίµακας που είναι αποδεδειγµένα διαθέσιµη επί του παρόντος για τη δέσµευση διοξειδίου του άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίµων µε στόχο την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας µε χαµηλές εκποµπές άνθρακα Β. λαµβάνοντας υπόψη ότι ενώ στον κλάδο της παραγωγής ενέργειας υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις αντί των ορυκτών καυσίµων, σε αρκετούς βιοµηχανικούς κλάδους - όπως τη χηµική βιοµηχανία, τη χαλυβουργία, τα διυλιστήρια και την τσιµεντοβιοµηχανία - σηµαντικές µειώσεις των εκποµπών µπορούν να επιτευχθούν µόνο µέσω της CCS ως εκ τούτου, η ανάπτυξη της CCS για τη βιοµηχανία συνιστά προτεραιότητα Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι στην Ευρώπη το µέλλον του άνθρακα πρέπει να βασίζεται σε σταθερή στρατηγική ανάπτυξης, δεδοµένου ότι ο άνθρακας εξακολουθεί να είναι απαραίτητος για την οικονοµία της ΕΕ ότι η πρόκληση την οποία αντιµετωπίζουµε σε σχέση µε το ενεργειακό µείγµα της ΕΕ µετά το 2030 είναι να προσφέρονται δυνατότητες για σταθερή οικονοµική ανάπτυξη µε παράλληλη διατήρηση της ενεργειακής ασφάλειας των κρατών µελών και µε ταχεία ανάπτυξη νέων ενεργειακών τεχνολογιών, συµπεριλαµβανοµένων των τεχνολογιών άνθρακα RR\ doc 13/18 PE v02-00

14 . λαµβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές που θεσπίστηκαν για την καταπολέµηση της κλιµατικής αλλαγής δεν είχαν τα προσδοκώµενα αποτελέσµατα ενώ οδήγησαν, σε πολλές περιπτώσεις, στη µετεγκατάσταση των βιοµηχανιών εντός της ΕΕ καθώς και σε αύξηση των τιµών της ηλεκτρικής ενέργειας, συµβάλλοντας κατ αυτό τον τρόπο στη µείωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονοµίας και στην όξυνση της φτώχειας του ευρωπαϊκού πληθυσµού Ε. λαµβάνοντας υπόψη ότι η επιτυχής αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής είναι εφικτή µόνον εάν εφαρµοστούν συγκεκριµένα µέτρα σε παγκόσµια κλίµακα 1. θεωρεί ότι η CCS θα µπορούσε να επιτρέψει στα κράτη µέλη να αξιοποιήσουν τα εγχώρια ανθρακούχα ενεργειακά αποθέµατά τους ανάλογα µε τη ζήτηση, συµβάλλοντας µε αυτόν τον τρόπο και στην ποικιλότητα, την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασµού και στη µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου, και εξασφαλίζοντας παράλληλα τη διατήρηση των βιοµηχανικών θέσεων εργασίας και τη δηµιουργία νέων εξειδικευµένων θέσεων εργασίας εντός της ΕΕ επισηµαίνει παράλληλα ότι κάθε αύξηση στη χρήση των ορυκτών καυσίµων στον τοµέα της ενέργειας πρέπει να συµβαδίζει µε την ευρεία εφαρµογή της CCS, συµπεριλαµβανοµένων κινήτρων για επενδύσεις 2. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη µέλη να θεσπίσουν µέτρα µεγάλης εµβέλειας µε σκοπό την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας και της χρήσης τεχνολογιών για τον µετριασµό των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής, ώστε να προσανατολίσουν τις αναπτυσσόµενες οικονοµίες προς εναλλακτικές λύσεις µικρότερης έντασης άνθρακα, συµπεριλαµβανοµένης, για παράδειγµα, της CCS 3. υπενθυµίζει ότι τα ορυκτά καύσιµα θα συνεχίσουν να αποτελούν το µεγαλύτερο µέρος του ενεργειακού µείγµατος τις επόµενες δεκαετίες (75% το 2030 σύµφωνα µε τον ιεθνή Οργανισµό Ενέργειας ( ΟΕ)), γεγονός που καθιστά την CCS µια πολύτιµη τεχνολογία προς αξιοποίηση 4. υπογραµµίζει ότι, σύµφωνα µε τις προοπτικές ενεργειακής τεχνολογίας «Energy Technology Perspectives 2012» του ΟΕ, οι πρόσθετες επενδυτικές ανάγκες που θα απαιτούνταν στον τοµέα της ηλεκτρικής ενέργειας ώστε η θερµοκρασία του πλανήτη να µην αυξηθεί περισσότερο από 2 βαθµούς, θα αυξάνονταν κατά 40% επιπλέον χωρίς την CCS, 5. επισηµαίνει ότι η µη ένταξη της CCS σε µια µακροπρόθεσµη ενεργειακή στρατηγική θα παρεµποδίσει σηµαντικά τις εθνικές, ενωσιακές και παγκόσµιες προσπάθειες για την αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής 6. θεωρεί ότι οι πολιτικές και οι στρατηγικές για τη CCS πρέπει να θεσπίζονται µόνο εφόσον διαπιστώνεται βάσει αξιόπιστων στοιχείων ο θετικός αντίκτυπός τους στο περιβάλλον, στη σταθερότητα της ευρωπαϊκής βιοµηχανίας, στην ευρωπαϊκή απασχόληση και στην εξασφάλιση προσιτών τιµών ενέργειας για τους πολίτες και τη βιοµηχανία 7. πιστεύει ότι οι νέες τεχνολογίες χαµηλών ανθρακούχων εκποµπών άνθρακα δεν πρέπει να θεωρούνται ανταγωνιστικές αλλά συµπληρωµατικές µεταξύ τους σε σχέση µε την επίτευξη των µακροπρόθεσµων στόχων της Ευρώπης για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκποµπές τονίζει ότι τόσο οι ανανεώσιµες πηγές ενέργειας όσο και η CCS πρέπει να PE v /18 RR\ doc

15 διαδραµατίσουν σηµαντικό ρόλο στο µελλοντικό ενεργειακό µείγµα της ΕΕ ζητεί, εποµένως, την ανάπτυξη κατάλληλα σχεδιασµένων µηχανισµών τόσο για τη CCS όσο και για τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας, ούτως ώστε να προσδοθεί επενδυτική ασφάλεια όσον αφορά την προσεχή δέσµη ενωσιακών πολιτικών για το κλίµα και την ενέργεια µε χρονικό ορίζοντα το 2030, σύµφωνα µε το άρθρο 194 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ, ώστε να διαµορφωθούν ισότιµοι όροι ανταγωνισµού και να εξασφαλιστεί θεµιτός ανταγωνισµός µεταξύ των διαφορετικών ενεργειακών τεχνολογιών χαµηλών εκποµπών άνθρακα 8. πιστεύει ότι η υποστήριξη των αρχικών έργων, η αποκόµιση διδαγµάτων και η ανταλλαγή γνώσεων είναι απαραίτητα στοιχεία για τη διαµόρφωση των λεπτοµερειών των πιο µακροπρόθεσµων µέτρων για την προώθηση της CCS και της χρησιµοποίησης της δέσµευσης άνθρακα (CCU) και ότι µπορεί να οδηγήσουν στη µείωση του κόστους εφαρµογής της CCS/CCU ζητεί, εποµένως, διαρκή διεθνή συνεργασία µεταξύ της βιοµηχανίας, συµπεριλαµβανοµένων των καινοτόµων ΜΜΕ, και των οργανισµών, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η εφαρµογή των βέλτιστων πρακτικών υπενθυµίζει, παράλληλα, τις προκλήσεις που δηµιουργούνται κατά τα διάφορα στάδια της έρευνας και ανάπτυξης καθώς και κατά την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στις αγορές και για τον σκοπό αυτό είναι αναγκαίο να ενισχυθούν τα µέσα για την υποστήριξη έργων σε επίπεδο ΕΕ, ώστε να τονωθεί πραγµατικά η συµµετοχή των επιχειρήσεων σε συνεργασία µε ερευνητικά κέντρα 9. ζητεί την ανάπτυξη στενότερης συνεργασίας µε τις ΗΠΑ και τον Καναδά, υπό µορφή ανταλλαγής τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών, µε βάση τις δραστηριότητες CCS που αναλαµβάνονται στο πλαίσιο του διαλόγου ΗΠΑ-Καναδά για την καθαρή ενέργεια 10. ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη µέλη να άρουν τα βασικά κανονιστικά, οικονοµικά και κοινωνικά εµπόδια στην εφαρµογή της CCS, όπως είναι η χορήγηση αδειών και χρηµατοδότησης, η δηµιουργία βάσης δεξιοτήτων για τη CCS και η ανάπτυξη και δοκιµή τεχνολογιών για την αποτελεσµατική δέσµευση, µεταφορά και αποθήκευση 11. πιστεύει ότι τα κίνητρα και τα µέτρα πολιτικής πρέπει να αποσκοπούν τόσο στην επίδειξη της CCS, όσο και σε συνακόλουθα πιο µακροπρόθεσµα επιχειρησιακά σχέδια, και πρέπει να παρέχουν µεγαλύτερη ασφάλεια στις επενδύσεις του ιδιωτικού τοµέα πιστεύει, επιπλέον, ότι τα κίνητρα και τα µέτρα πρέπει να κατανεµηθούν αποδοτικά τόσο στον τοµέα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας όσο και στη CCS στις διεργασίες βιοµηχανικής παραγωγής 12. θεωρεί ότι για να καταστεί η CCS οικονοµικά και περιβαλλοντικά βιώσιµη, τα έργα επίδειξης της δέσµευσης και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα πρέπει να αποσκοπούν στην ανάπτυξη στρατηγικών δέσµευσης και χρήσης άνθρακα (CCU) σε µονάδες, µε σκοπό την επίτευξη ουδέτερου κύκλου διοξειδίου του άνθρακα, και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη µέλη να ενθαρρύνουν τις δραστηριότητες έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης στους αντίστοιχους τεχνολογικούς τοµείς 13. θεωρεί ότι οι καθιερωµένοι τρόποι στήριξης των έργων επίδειξης µε χρήση του χρηµατοδοτικού µέσου NER300 δεν δηµιούργησαν ελκυστικές επιχειρηµατικές συνθήκες για µακροπρόθεσµες επενδύσεις του ιδιωτικού τοµέα στη CCS και ότι οι απαιτούµενες κεφαλαιακές δαπάνες και, κυρίως, το κόστος λειτουργίας ειδικά για αυτό το είδος τεχνολογίας είναι ακόµη υπερβολικά υψηλά RR\ doc 15/18 PE v02-00

16 14. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη µέλη, πέρα από την υπό εξέλιξη συζήτηση για τη µακροπρόθεσµη διαρθρωτική µεταρρύθµιση του ETS, να προτείνουν άλλα, ειδικά µέτρα πολιτικής και ένα πιο ευέλικτο χρηµατοοικονοµικό µοντέλο για την υποβολή των πρώτων επιχειρησιακών σχεδίων CCS στην ΕΕ έως το πιστεύει ότι η υποστήριξη σε επίπεδο ΕΕ πρέπει, µεταξύ άλλων, να συνεχιστεί µέσω της ευρωπαϊκής βιοµηχανικής πρωτοβουλίας για τη CCS και της πρωτοβουλίας «Ορίζοντας 2010» 16. επισηµαίνει ότι, σύµφωνα µε έρευνα του Ευρωβαρόµετρου, η πλειονότητα των ευρωπαίων πολιτών εξακολουθούν να µην γνωρίζουν για τη CCS αλλά ότι όσοι γνωρίζουν για αυτή είναι πιθανότερο να ταχθούν υπέρ καλεί την Επιτροπή και τα κράτη να βελτιώσουν την επικοινωνία ώστε να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώµη σχετικά µε τη CCS, και πιστεύει ότι η βαθύτερη κατανόηση της CCS είναι απαραίτητη για να γίνει αποδεκτή από το κοινό και, τελικά, να υλοποιηθεί 17. ανησυχεί για το γεγονός ότι το άρθρο 6 του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου θα δυσχεράνει τη διασυνοριακή µεταφορά αποβλήτων της CCS και, συνεπώς, θα περιορίσει τις δυνατότητές της στα κράτη µέλη που δεν διαθέτουν εντοπίσιµες θέσεις αποθήκευσης καλεί, εποµένως, τα συµβαλλόµενα µέρη να βρουν µια λύση, όπως είναι η έγκριση της τροπολογίας του 2009 επί του άρθρου 6, προκειµένου να διασφαλιστεί ότι αυτό δεν παρεµποδίζει την εφαρµογή της CCS 18. καλεί την Επιτροπή να προβεί στην ανάλυση και την υποβολή έκθεσης σχετικά µε τον βαθµό στον οποίο θα χρειαζόταν να εφαρµοστεί η CCS πριν από ορισµένες σηµαντικές ηµεροµηνίες, για παράδειγµα έως το 2030, ούτως ώστε να µπορεί η CCS να συµβάλει σηµαντικά στην επίτευξη των στόχων µείωσης των εκποµπών έως το θεωρεί ότι, σύµφωνα µε τις αρχές της βιώσιµης ανάπτυξης, δεν πρέπει να παρέχεται στήριξη µόνο στην τεχνολογία δέσµευσης και αποθήκευσης άνθρακα αλλά και στην έρευνα και την καινοτοµία σχετικά µε τη χρήση του CO2 20. καλεί τα κράτη µέλη να διασφαλίσουν ότι κατανοούν σε βάθος το δυναµικό της CCS όσον αφορά τις βιοµηχανικές εφαρµογές, βάσει προβλέψεων για τις εκποµπές, την τεχνολογία και το κόστος, ώστε να δίνεται έµφαση στη βιοµηχανική CCS κατά τη λήψη βραχυπρόθεσµων και µεσοπρόθεσµων πολιτικών αποφάσεων 21. αναγνωρίζει ότι ο σχεδιασµός παραµένει στην αρµοδιότητα των κρατών µελών και καλεί την Επιτροπή, καθώς και τα κράτη µέλη και τις τοπικές κυβερνήσεις, να προβούν στον ευρύτερο και συνεπέστερο εντοπισµό ευκαιριών CCS σε βιοµηχανικούς χώρους µε υψηλές εκποµπές, κάτι που θα συµβάλει αισθητά στη λήψη αποφάσεων σχετικά µε τις υποδοµές και την αποθήκευση θεωρεί ότι οι εν λόγω χώροι θα µπορούσαν να διαµορφώσουν κόµβους και να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες κοινής υποδοµής. PE v /18 RR\ doc

17 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ηµεροµηνία έγκρισης Αποτέλεσµα της τελικής ψηφοφορίας +: : 0: Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Josefa Andrés Barea, Jean-Pierre Audy, Ivo Belet, Bendt Bendtsen, Jan Březina, Maria Da Graça Carvalho, Giles Chichester, Pilar del Castillo Vera, Christian Ehler, Vicky Ford, Adam Gierek, Norbert Glante, Fiona Hall, Jacky Hénin, Edit Herczog, Kent Johansson, Romana Jordan, Krišjānis KariĦš, Lena Kolarska-Bobińska, Bogdan Kazimierz Marcinkiewicz, Jaroslav Paška, Aldo Patriciello, Vittorio Prodi, Miloslav Ransdorf, Jens Rohde, Paul Rübig, Amalia Sartori, Salvador Sedó i Alabart, Francisco Sosa Wagner, Konrad Szymański, Britta Thomsen, Evžen Tošenovský, Catherine Trautmann, Claude Turmes, Владимир Уручев Jerzy Buzek, Ioan Enciu, Andrzej Grzyb, Roger Helmer, Seán Kelly, Bernd Lange, Zofija Mazej Kukovič, Franck Proust, Algirdas Saudargas Νικος Χρυσόγελος RR\ doc 17/18 PE v02-00

18 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ηµεροµηνία έγκρισης Αποτέλεσµα της τελικής ψηφοφορίας +: : 0: Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Αναπληρωτές (άρθρο 187, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία Elena Oana Antonescu, Pilar Ayuso, Paolo Bartolozzi, Sandrine Bélier, Sergio Berlato, Lajos Bokros, Franco Bonanini, Biljana Borzan, Yves Cochet, Chris Davies, Bas Eickhout, Edite Estrela, Jill Evans, Karl- Heinz Florenz, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Matthias Groote, Françoise Grossetête, Satu Hassi, Jolanta Emilia Hibner, Dan Jørgensen, Karin Kadenbach, Martin Kastler, Holger Krahmer, Corinne Lepage, Kartika Tamara Liotard, Linda McAvan, Miroslav Ouzký, Gilles Pargneaux, Andrés Perelló Rodríguez, Pavel Poc, Frédérique Ries, Anna Rosbach, Oreste Rossi, Dagmar Roth-Behrendt, Kārlis Šadurskis, Carl Schlyter, Richard Seeber, Bogusław Sonik, Dubravka Šuica, Claudiu Ciprian Tănăsescu, Salvatore Tatarella, Thomas Ulmer, Glenis Willmott, Sabine Wils, Marina Yannakoudakis, Σπύρος ανέλλης, Θεόδωρος Σκυλακάκης Erik Bánki, Gaston Franco, Julie Girling, Eduard-Raul Hellvig, Judith A. Merkies, Miroslav Mikolášik, James Nicholson, Alojz Peterle, Vittorio Prodi, Marita Ulvskog, Anna Záborská, Andrea Zanoni, Γεώργιος Κουµουτσάκος, Маруся Любчева, Владимир Уручев Esther de Lange PE v /18 RR\ doc