ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΕΥΝΩΝ

Transcript

1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΕΥΝΩΝ Μάιος 2001

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Μεταφορά Τεχνολογίας στο Α.Π.Θ... 3 A. ραστηριότητες για την αξιοποίηση αποτελεσµάτων έρευνας που έχουν αναπτυχθεί από την Επιτροπή Ερευνών B. Τµήµα Marketing Πολιτική της Επιτροπής Ερευνών για την αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσµάτων... 6 Α. Σύναψη συµβάσεων µεταφοράς τεχνολογίας... 6 Β. Απόκτηση και εκµετάλλευση τίτλων προστασίας... 8 Γ. Συµµετοχή της Επιτροπής Ερευνών σε επιχειρηµατικές δραστηριότητες για την εµπορική και βιοµηχανική αξιοποίηση των αποτελεσµάτων έρευνας Κατηγορίες εφευρέσεων Αρµόδια όργανα ιαδικασίες για την απόκτηση διπλώµατος ευρεσιτεχνίας Α. Εθνικό επίπεδο Β. Ευρωπαϊκό Επίπεδο Γ. ιεθνές επίπεδο Συνοπτική περιγραφή διαδικασίας υποβολής αιτήσεως.ε., χρονοδιαγράµµατος και κόστους Παράρτηµα A. Προεδρικό ιάταγµα Υπ Αριθµ B. Προκήρυξη

3 1. Μεταφορά Τεχνολογίας στο Α.Π.Θ. A. ραστηριότητες για την αξιοποίηση αποτελεσµάτων έρευνας που έχουν αναπτυχθεί από την Επιτροπή Ερευνών. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης, εξαιτίας του µεγάλου αριθµού των σχολών και των τµηµάτων του, καλύπτει όλο σχεδόν το φάσµα των επιστηµονικών περιοχών στις οποίες εκτελείται χρηµατοδοτούµενη έρευνα και έτσι έχει να παρουσιάσει πολλά ενδιαφέροντα προγράµµατα και ερευνητικά αποτελέσµατα. Τα ερευνητικά τεχνολογικά αποτελέσµατα έχουν τη µεγαλύτερη προστιθέµενη αξία όταν µετατρέπονται σε προϊόντα και υπηρεσίες. Σήµερα υπάρχει µεγάλο οικονοµικό, πολιτικό και κοινωνικό ενδιαφέρον για την αξιοποίηση των αποτελεσµάτων έρευνας. ιάφοροι µηχανισµοί δηµιουργήθηκαν για την προώθηση αυτής της δραστηριότητας (δηλαδή η δηµιουργία ειδικών θεσµικών πλαισίων σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο και η αντίστοιχη διάθεση πόρων). Οι πιο συνηθισµένοι τρόποι εκµετάλλευσης ερευνητικών αποτελεσµάτων στο Α.Π.Θ. είναι η εκχώρηση δικαιωµάτων εκµετάλλευσης προς τρίτους και η απόκτηση διπλώµατος ευρεσιτεχνίας. Παραδείγµατα προϊόντων και µεθόδων για τα οποία έγινε σύµβαση εκχώρησης δικαιωµάτων εκµετάλλευσης: Ελληνικός αυτόµατος εκφωνητής κειµένου Φόρµουλα διατροφής για παραγωγή ζώων Παραδείγµατα προϊόντων και µεθόδων για τα οποία έχει αποκτηθεί δίπλωµα ευρεσιτεχνίας: Μηχανή εσωτερικής καύσης Φόρµουλα συντήρησης γεωργικών ειδών διατροφής Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι υπάρχουν και άλλες αιτήσεις οι οποίες βρίσκονται στη διαδικασία της αξιολόγησης για την απόκτηση διπλώµατος ευρεσιτεχνίας. 3

4 ελτία Καταγραφής Ελλήνων Ερευνητών και Ερευνητικών Αποτελεσµάτων Η Επιτροπή Ερευνών έχει ξεκινήσει µία προσπάθεια καταγραφής της πληροφορίας που σχετίζεται µε την ερευνητική διαδικασία, τα υποκείµενά της, τις δυνατότητες και τα αποτελέσµατα που προέκυψαν από αυτή, στο πανεπιστήµιό µας. Στο πλαίσιο αυτό και σε συνεργασία µε το ΕΚΤ, έχει αναλάβει την υποχρέωση να συλλέξει τα απαιτούµενα στοιχεία από τα µέλη.ε.π. του Α.Π.Θ., µε τα οποία τροφοδοτούνται δύο τράπεζες δεδοµένων: Έλληνες Ερευνητές και δεξιότητές τους Αποτελέσµατα Ερευνητικών Έργων Σκοπός της συλλογής αυτής είναι η εναρµόνιση της χώρας µας σε θέµατα Ε&Τ δραστηριοτήτων µε τα υπόλοιπα κράτη-µέλη της ΕΕ, στα οποία έχουν ήδη αναπτυχθεί αντίστοιχες τράπεζες πληροφορίας. Οι δύο προαναφερθείσες τράπεζες δεδοµένων, θα είναι προσβάσιµες από τους δηµόσιους και ιδιωτικούς φορείς, τόσο της Ελλάδας όσο της Ευρώπης (γι αυτό και είναι δίγλωσσες), ώστε να ενισχυθεί η ανάπτυξη συνεργασιών (εθνικών και διακρατικών) σε τοµείς Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης καθώς και την αξιοποίηση των αποτελεσµάτων. Έτσι προσφέρεται η ευκαιρία σε κάθε µέλος ΕΠ να παρουσιάσει µία εικόνα των ερευνητικών δραστηριοτήτων και ενδιαφερόντων του, ώστε να µπορέσει να διευρύνει τον ορίζοντα των συνεργασιών του, τόσο στον ελληνικό όσο και στον διεθνή χώρο. Η συµπλήρωση των δύο δελτίων καταγραφής (το δεύτερο µόνο για όσους ήταν ή είναι Ε.Υ έργου), µπορεί να γίνει είτε χειρόγραφα είτε ηλεκτρονικά ( Οδηγός Εργαστηρίων και Μονάδων Παροχής Υπηρεσιών του Α.Π.Θ. Η Επιτροπή Ερευνών θέλοντας να συµβάλλει στο γενικότερο πλαίσιο µιας αποτελεσµατικής επικοινωνίας και συνεργασίας του Α.Π.Θ. µε τον κόσµο της παραγωγής έχει εκδώσει τον Οδηγό Εργαστηρίων και Μονάδων Παροχής Υπηρεσιών του Α.Π.Θ. ο οποίος περιλαµβάνει 230 µονάδες που καλύπτουν ένα µεγάλο φάσµα ερευνητικών δραστηριοτήτων, και είναι, έτσι, σε θέση να αποτελέσουν σηµαντικό παράγοντα προσφοράς τεχνολογίας σε επιχειρήσεις. ίνεται η δυνατότητα στους ιευθυντές Εργαστηρίων και Μονάδων Παροχής Υπηρεσιών να συµπληρώσουν ηλεκτρονικά τα δελτία καταγραφής για να συµπεριληφθούν στην επόµενη έντυπη έκδοση και στην ηλεκτρονική σελίδα της Επιτροπής Ερευνών ( 4

5 B. Τµήµα Marketing. Το Τµήµα Marketing, της Γραµµατείας της Επιτροπής Ερευνών µεταξύ άλλων έχει και ως σκοπό τη συστηµατική διάθεση των αποτελεσµάτων της έρευνας που πραγµατοποιείται στο Α.Π.Θ. στους ενδιαφερόµενους αποδέκτες. Στην οργανωτική του δοµή λειτουργεί η Μονάδα Μεταφοράς Τεχνολογίας που σε συνεργασία µε το Νοµικό Γραφείο εξυπηρετεί τα σχετικά θέµατα. Μεταφορά τεχνολογίας Συνεργασία µε επιχειρήσεις και ερευνητές για την εκµετάλλευση αποτελεσµάτων Πληροφόρηση και διαδικασίες για απόκτηση διπλώµατος ευρεσιτεχνίας και άλλων τίτλων βιοµηχανικής ιδιοκτησίας, σύνταξη συµβάσεων εκχώρησης δικαιωµάτων εκµετάλλευσης ηµοσιότητα Οργάνωση ηλεκτρονικών υπηρεσιών πληροφόρησης και επικοινωνίας Επιµέλεια, επεξεργασία εκδόσεων και πληροφοριακού υλικού ιοργάνωση εκδηλώσεων και δράσεων δηµοσιότητας Σύνταξη προτάσεων Επεξεργασία πληροφορίας και διάδοσή της (για θέµατα υποβολής προτάσεων) Τεχνική βοήθεια στη διαδικασία υποβολής προτάσεων Καταγραφή προτάσεων και παρακολούθηση 5

6 2. Πολιτική της Επιτροπής Ερευνών για την αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσµάτων Α. Σύναψη συµβάσεων µεταφοράς τεχνολογίας ( σύµβαση εκχώρησης για την εκµετάλλευση προϊόντων ή υπηρεσιών) α. Έννοια Με τη σύµβαση µεταφοράς τεχνολογίας ο δότης τεχνολογίας υποχρεούται να παρέχει στο δέκτη τεχνολογία και ο δέκτης να καταβάλει το συµφωνηµένο τίµηµα. Ως παροχή τεχνολογίας νοούνται ιδίως τα εξής: 1. Η άδεια εκµετάλλευσης διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας και πιστοποιητικών υποδείγµατος χρησιµότητας. 2. Η µεταβίβαση διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας και πιστοποιητικών υποδείγµατος χρησιµότητας. 3. Η παροχή τεχνικών κατασκευαστικών οδηγιών, σχεδίων ή υπηρεσιών. 4. Η παροχή υπηρεσιών οργάνωσης και διοίκησης, καθώς και εξειδικευµένων συµβουλευτικών υπηρεσιών ή υπηρεσιών παρακολούθησης και ελέγχου. 5. Η ανακοίνωση βιοµηχανικών απορρήτων µε σχέδια, διαγράµµατα, υποδείγµατα, πρότυπα, οδηγίες, αναλογίες, συνθήκες, διαδικασίες, προδιαγραφές και τρόπους παραγωγής προϊόντων που αναφέρονται στην παραγωγική εκµετάλλευση. Τέτοια βιοµηχανικά απόρρητα αποτελούν κυρίως οι τεχνικές πληροφορίες, στοιχεία ή γνώσεις που αφορούν σε µεθόδους, εµπειρίες ή δεξιοτεχνίες, που έχουν πρακτική εφαρµογή ιδιαίτερα στην παραγωγή αγαθών και παροχή υπηρεσιών, εφ όσον δεν έχουν γίνει ευρύτερα γνωστά. 6. Η από κοινού έρευνα ή ανάπτυξη νέας τεχνολογίας, επιδεικτικών ή πειραµατικών προγραµµάτων ή έργων. 7. Η παροχή τεχνικής βοήθειας µε τη µορφή ενηµέρωσης, καθοδήγησης και κατάρτισης προσωπικού. β. Ακυρότητα όρων σύµβασης Είναι άκυροι οι όροι: 1. Των αδειών εκµετάλλευσης διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας που περιέχουν ρυθµίσεις αντίθετες µε εκείνες του άρθρου 3 του Κανονισµού αριθ. 2349/1984 της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (Επίσηµη Εφηµερίδα Αρ. L 219/15) σχετικά µε την εφαρµογή του άρθρου 85 παρ.3 της Συνθήκης της ΕΟΚ σε κατηγορίες συµφωνιών που αφορούν την άδεια εκµετάλλευσης διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας. 2. Των συµβάσεων µεταφοράς τεχνολογίας που περιέχουν απαγόρευση εξαγωγών. Ο Υπουργός Ανάπτυξης µπορεί µε απόφασή του να επιτρέψει µε ρήτρα απαγόρευσης εξαγωγών, αν αυτό επιβάλλουν σοβαροί λόγοι οικονοµικής ανάπτυξης και δηµοσίου συµφέροντος και εφ όσον η απαγόρευση δεν αντίκειται σε διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας. 6

7 γ. Καταχώρηση σύµβασης µεταφοράς τεχνολογίας α. Η σύµβαση µεταφοράς τεχνολογίας υποβάλλεται από τον συµβαλλόµενο ή τους συµβαλλόµενους που έχουν κατοικία ή έδρα στην Ελλάδα, µέσα σε ένα µήνα από την κατάρτισή της στον ΟΒΙ. β. Η σύµβαση καταχωρίζεται στο µητρώο µεταφοράς τεχνολογίας. Οι καταχωριζόµενες συµβάσεις µεταφοράς τεχνολογίας, ή τα στοιχεία της, τηρούνται απόρρητα. γ. εν υπόκεινται στην υποχρέωση καταχώρησης συµβάσεις µε αντικείµενο: 1. Μεµονωµένη χρησιµοποίηση αλλοδαπών µηχανικών και τεχνικών για την εγκατάσταση ή την επισκευή εργοστασίων ή µηχανηµάτων. 2. Συµβουλές, σχέδια ή παρεµφερείς παροχές που συνήθως συνοδεύουν µηχανήµατα ή εξοπλισµό, εφ όσον δεν συνεπάγονται ειδική επιβάρυνση για εκείνον που προορίζονται. 3. Επείγουσα τεχνική βοήθεια ή επισκευές, εφόσον έχουν αφορµή παλαιότερη καταχωρηµένη συµφωνία. 4. Τεχνική εκπαίδευση που παρέχουν εκπαιδευτικοί οργανισµοί ή επιχειρήσεις στους εργαζοµένους σ αυτές. 5. Οπλικά συστήµατα. δ. Ο υπόχρεος ή οι υπόχρεοι για καταχώρηση της σύµβασης µεταφοράς τεχνολογίας µπορούν είτε να καταθέσουν αντίγραφο της σύµβασης είτε να συµπληρώσουν το ειδικό έντυπο. Αγωγή ή αίτηση σε δικαστήριο που αφορά οποιαδήποτε διαφορά µεταξύ των συµβαλλοµένων, η οποία απορρέει από σύµβαση µεταφοράς τεχνολογίας, δε συζητείται χωρίς βεβαίωση του ΟΒΙ ότι τηρήθηκε η διάταξη της παραγράφου αυτής. ε. Με απόφαση του Υπουργού Βιοµηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας καθορίζονται η διαδικασία κατάρτισης, σύνταξης και χορήγησης του ειδικού εντύπου για συµβάσεις µεταφοράς τεχνολογίας και τα προς συµπλήρωση στοιχεία για στατιστική χρήση. στ. Η κατάθεση της σύµβασης µεταφοράς τεχνολογίας στον ΟΒΙ µπορεί να συνεπάγεται για τον ή τους συµβαλλόµενους καταθέτες της σύµβασης έκπτωση από το ποσό των οφειλοµένων τελών στον ΟΒΙ. Το ποσοστό της έκπτωσης καθορίζεται µε απόφαση του διοικητικού συµβουλίου του ΟΒΙ. 7

8 Β. Απόκτηση και εκµετάλλευση τίτλων προστασίας: ίπλωµα Ευρεσιτεχνίας (.Ε.), ίπλωµα Τροποποίησης (.Τ.), Πιστοποιητικό Υποδείγµατος Χρησιµότητας (Π.Υ.Χ.) Η Επιτροπή Ερευνών του Α.Π.Θ. έχει σαν πολιτική να ενθαρρύνει την κατοχύρωση εφευρέσεων συµµετέχοντας οικονοµικά στην διαδικασία κατοχύρωσης και συµβάλλοντας στην προβολή και στην εµπορική αξιοποίηση εφευρέσεων που απορρέουν από την ερευνητική δραστηριότητα των µελών.ε.π. του Α.Π.Θ. Πριν την έναρξη των διαδικασιών κατοχύρωσης εφευρέσεων και έκδοσης.ε. πρέπει να γίνεται αξιολόγηση της εφεύρεσης. Το Α.Π.Θ. διατηρεί όλα του τα δικαιώµατα που απορρέουν από τον Νόµο 1733/1987 και την υπόλοιπη συναφή νοµοθεσία, όπως καθορίζεται η περίπτωση των δικαιωµάτων για εφευρέσεις από εξαρτηµένη εργασία. Ειδικότερα ο Οδηγός Χρηµατοδότησης Ερευνών προβλέπει στο Άρθρο 5 ( ιάδοση των αποτελεσµάτων των ερευνών) 6 7 τα εξής: 6. α) Η Επιτροπή Ερευνών είναι δυνατόν να καλύψει µέρος ή όλο το ποσό για την απόκτηση διπλώµατος ευρεσιτεχνίας. β) Το ποσό της δαπάνης επιστρέφεται στον Ειδικό Λογαριασµό Κονδυλίων Έρευνας από την εκµετάλλευση της εφεύρεσης εκ µέρους του ερευνητή - εφευρέτη. γ) Τα έσοδα που προέρχονται από την εµπορική εκµετάλλευση ευρεσιτεχνιών, βαρύνονται µε ποσοστό 40% ετησίως υπέρ του Λογαριασµού εφόσον προέκυψαν από προγράµµατα που διεξήχθησαν µέσο του Ειδικού Λογαριασµού Κονδυλίων Έρευνας, και µε ποσοστό 10% εφόσον δεν προήλθαν από ερευνητικό πρόγραµµα, αλλά ο ερευνητής είχε ενισχυθεί οικονοµικά ή ηθικά από την Επιτροπή Ερευνών. δ) Τα έσοδα που προέρχονται από την εµπορική εκµετάλλευση προϊόντων που προέκυψαν από την εκτέλεση του έργου, κατανέµονται µεταξύ του ερευνητή - δηµιουργού και της Επιτροπής µε ποσοστά που προβλέπονται από τη συγκεκριµένη σύµβαση που συνδέει τους ανωτέρω. 7. Η Επιτροπή είναι δυνατόν να συµβάλει στη χρηµατοδότηση έκδοσης µε αποτελέσµατα ερευνών. Το ποσό της δαπάνης αυτής επιστρέφεται στον Ειδικό Λογαριασµό Κονδυλίων Έρευνας από τον εκδότη, συγγραφέα, χρηµατοδοτηθέντα ερευνητή. Η Επιτροπή διατηρεί το δικαίωµα να απαιτήσει από τον χρηµατοδοτηθέντα εκδότη ποσοστό µέχρι 30% από την εµπορική εκµετάλλευση της έκδοσης (µε περιεχόµενο) της οποίας σκοπός ήταν η διάδοση των αποτελεσµάτων της έρευνας. Ο εφευρέτης ή οι εφευρέτες πρέπει να έχουν την κύρια µέριµνα της έκδοσης.ε. αλλά και τον κύριο λόγο σε θέµατα που αφορούν την διάθεση και αξιοποίηση του.ε. Με βάση τα στοιχεία τα οποία αναφέρθηκαν προηγουµένως η Επιτροπή Ερευνών µπορεί να συµµετέχει στη διαδικασία έκδοσης καθώς και στη συντήρησή τους εφόσον γίνονται ενέργειες από τον εφευρέτη για την οικονοµική τους εκµετάλλευση. Το διάστηµα χρηµατοδότησης της Επιτροπής Ερευνών δεν µπορεί να υπερβαίνει τα 5 έτη από την ηµεροµηνία κατάθεσης της αίτησης στον Ο.Β.Ι. αφού κρίνει ότι το δίπλωµα ευρεσιτεχνίας δεν έχει αξιοποιηθεί από τον εφευρέτη. Ο ετήσιος αριθµός αιτήσεων για.ε. µε συµµετοχή του Πανεπιστηµίου είναι προς το παρόν µικρός. Η Επιτροπή Ερευνών περιλαµβάνει στον ετήσιο προϋπολογισµό διαθεσίµων κονδύλι που προορίζεται για τον σκοπό αυτό. 8

9 Για την κατοχύρωση εφευρέσεων µε.ε., στα οποία συµµετέχει το Α.Π.Θ., ακολουθείται η παρακάτω διαδικασία: Ο εφευρέτης ή οι εφευρέτες γνωστοποιούν στην Επιτροπή Ερευνών την εφεύρεσή τους δηλώνοντας ότι πραγµατοποιήθηκε απ αυτούς µε χρήση υλικών, µέσων ή πληροφοριών που τους παρέσχε το πανεπιστήµιο και συνεπώς αποδέχονται ότι πρόκειται περί εφευρέσεων εξαρτηµένης εργασίας. ηλώνουν ότι σε περίπτωση που το πανεπιστήµιο αποφασίσει να προβεί στις διαδικασίες έκδοσης.ε., η Επιτροπή Ερευνών θ αναφέρεται ως καταθέτης. Επίσης δηλώνουν ότι αναγνωρίζουν στο πανεπιστήµιο το δικαίωµα να σταµατήσει την χρηµατοδότηση της διαδικασίας έκδοσης ή συντήρησης του.ε., οποτεδήποτε αυτό κριθεί σκόπιµο. Στην περίπτωση αυτή ο εφευρέτης ή εφευρέτες έχουν το δικαίωµα να συνεχίσουν την διαδικασία µε δική τους χρηµατοδότηση και η εφεύρεση πλέον θα θεωρείται «ελεύθερη εφεύρεση», σύµφωνα µε το Άρθρο 6 του Ν. 1733/1987. Ο εφευρέτης ή εφευρέτες διεξάγουν (βάσεις δεδοµένων του ΟΒΙ) προκαταρκτική διεθνή έρευνα από την οποία πρέπει να είναι φανερό ότι δεν υπάρχουν προγενέστερα.ε. που να περιγράφουν την ίδια ή συναφή εφεύρεση. Τα πορίσµατα της έρευνας θα κατατίθενται στην Επιτροπή Ερευνών. Η Επιτροπή Ερευνών συστήνει µια εξεταστική επιτροπή η οποία εντός ενός µηνός συντάσσει προκαταρκτική αξιολόγηση της καινοτοµίας και των προοπτικών αξιοποίησής της. Οι εφευρέτες µπορούν και πρέπει να παράσχουν στην επιτροπή όλα τα διαθέσιµα στοιχεία για σωστή αξιολόγηση. Μέσα σε προθεσµία δύο µηνών από την αρχική αίτηση του εφευρέτη προς την Επιτροπή Ερευνών, η Επιτροπή αποφασίζει και γνωστοποιεί στον εφευρέτη την πρόθεσή της να προβεί στην από κοινού κατάθεση αιτήσεως.ε. στο οποίο αιτούντες, πλην των εφευρετών, θα είναι και η Επιτροπή Ερευνών. Η διάρκεια της οικονοµικής και ηθικής υποστήριξης της Επιτροπής Ερευνών ρυθµίζεται µε αποφάσεις της όπως αναφέρεται παραπάνω. Στη συνέχεια συντάσσεται ιδιωτικό συµφωνητικό αµοιβαίων υποχρεώσεων µεταξύ της Επιτροπής Ερευνών Α.Π.Θ. και του εφευρέτη ή εφευρετών. Ο εφευρέτης ή εφευρέτες αναλαµβάνουν την προετοιµασία της αιτήσεως.ε. µε την συµπαράσταση των αρµοδίων υπηρεσιών της Επιτροπής Ερευνών (Τµήµα Μarketing και Νοµικό Γραφείο). Η αίτηση κατατίθεται στον Ο.Β.Ι., σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα από την νοµοθεσία. Εάν κατά την διάρκεια της διαδικασίας έκδοσης.ε. (ή πριν από την έναρξη της διαδικασίας) εκδηλωθεί ενδιαφέρον εκµετέλλευσης από τρίτο, (µε σκοπό την συνεκµετάλλευση του.ε. ή της εφεύρεσης), ή, εάν σύµφωνα µε την σύµβαση χρηµατοδότησης της έρευνας από την οποία προήλθε η εφεύρεση συµµετέχει αυτοδίκαια στο.ε. και τρίτος φορέας, τότε η Επιτροπή Ερευνών και ο τρίτος διαπραγµατεύονται από κοινού την κατανοµή του κόστους (τέλη) της έκδοσης και συντήρησης του.ε. καθώς και την κατανοµή του οικονοµικού οφέλους που τυχόν θα προκύψει. Η αναλογία οφέλους µεταξύ εφευρέτη και του πανεπιστηµίου παραµένει 6 προς 4 σύµφωνα µε το Άρθρο 5του Οδηγού Χρηµατοδότησης. 9

10 Γ. Συµµετοχή της Επιτροπής Ερευνών σε επιχειρηµατικές δραστηριότητες για την εµπορική και βιοµηχανική αξιοποίηση των αποτελεσµάτων έρευνας. Προεδρικό ιάταγµα Υπ Αριθµ. 17 για την χρηµατοδοτική στήριξη νέων επιχειρήσεων έντασης γνώσης τεχνοβλαστών (SPIN OFF) Το Α.Π.Θ. (µέσω της Επιτροπής Ερευνών) µπορεί να συµµετέχει στη σύσταση εταιρειών εκµετάλλευσης γνώσης Τα µέλη ΕΠ µπορούν να συµµετέχουν στη σύσταση εταιρειών εκµετάλλευσης γνώσης. Την πρόθεσή τους αυτή τη γνωστοποιούν στην Επιτροπή Ερευνών και δηλώνουν εάν η δραστηριότητα της εταιρείας αφορά εκµετάλλευση προϊόντος ή υπηρεσίας που παρήχθη από έργο που εκτελέστηκε στο Α.Π.Θ. (µε χρηµατοδότηση ή όχι) ή χρησιµοποιήθηκε η υποδοµή του Α.Π.Θ. Στη δήλωσή τους ακόµη αναφέρουν εάν ενδιαφέρονται για ατοµική συµµετοχή ή συµµετοχή του Α.Π.Θ. Στην περίπτωση που πρόκειται να συµµετέχουν ως άτοµα, συντάσσεται σύµβαση µεταξύ του Α.Π.Θ. (Επιτροπή Ερευνών) εταιρείας και µέλους ΕΠ για τον τρόπο εκµετάλλευσης και τα αντίστοιχα δικαιώµατα που απορρέουν. Οµοίως στην περίπτωση που συµµετέχει το Α.Π.Θ. (Επιτροπή Ερευνών) συντάσσεται σύµβαση µεταξύ της Επιτροπής Ερευνών, µέλους ΕΠ εταιρείας για τα δικαιώµατα που απορρέουν. Τα µέλη ΕΠ πλήρους απασχόλησης δεν µπορούν να απασχολούνται πλήρως στην εταιρεία (η απασχόληση ρυθµίζεται από τον Ν 2530). 10

11 Κατηγορίες εφευρέσεων Σύµφωνα µε τον Νόµο 1733/1987. υπάρχουν τρεις κατηγορίες εφευρέσεων: 1. Η Υπηρεσιακή Εφεύρεση που είναι το προϊόν συµβατικής σχέσης εργαζοµένου µε εργοδότη για την ανάπτυξη εφευρετικής δράσης. Στην περίπτωση πραγµατοποίησης υπηρεσιακής εφεύρεσης ο εργαζόµενος δικαιούται πρόσθετη εύλογη αµοιβή αν η εφεύρεση είναι ιδιαίτερα επωφελής για τον εργοδότη, όµως τα δικαιώµατα της εφεύρεσης ανήκουν στον εργοδότη. 2. Εξαρτηµένη Εφεύρεση που είναι εφεύρεση που πραγµατοποιείται από εργαζόµενο µε την χρήση υλικών, µέσων ή πληροφοριών της επιχείρησης στην οποία εργάζεται. Η εξαρτηµένη εφεύρεση ανήκει κατά 40% στον εργοδότη και κατά 60% στον εργαζόµενο. Ο εργοδότης δικαιούται να εκµεταλλευτεί την εξαρτηµένη εφεύρεση κατά προτεραιότητα έναντι αµοιβής προς τον εφευρέτη. Ο εφευρέτης εξαρτηµένης εφεύρεσης γνωστοποιεί εγγράφως στον εργοδότη την πραγµατοποίηση της εφεύρεσης και παρέχει τα αναγκαία στοιχεία για την από κοινού υποβολή αίτησης χορήγησης.ε. Αν ο εργοδότης δεν δηλώσει εγγράφως στον εργαζόµενο µέσα σε τέσσερις µήνες από την παραπάνω γνωστοποίηση ότι ενδιαφέρεται να συνυποβάλλει αίτηση.ε., ο εργαζόµενος µπορεί να υποβάλλε9ι αίτηση.ε. για λογαριασµό του, στην οποία περίπτωση η εφεύρεση ανήκει εξ ολοκλήρου στον εργαζόµενο. 3. Ελεύθερη Εφεύρεση που είναι εφεύρεση η οποία δεν εµπίπτει στα 1 ή 2 πιο πάνω και η οποία πραγµατοποιείται από ιδιώτη και ανήκει εξ ολοκλήρου σ αυτόν. Η εργασιακή σχέση µελών ΕΠ, µελών ΕΕΠ και Ε ΤΠ είναι αυτή της εξαρτηµένης εργασίας, και κάθε εφεύρεση η οποία αναπτύχθηκε χρησιµοποιώντας χώρους και υπηρεσίες του Α.Π.Θ. εµπίπτει στην κατηγορία των εξαρτηµένων εφευρέσεων. Το Α.Π.Θ. δικαιούται το 40% της εµπορικής αξίας και των εισροών από την εκµετάλλευση.ε. και ο εφευρέτης το 60%. 11

12 4. Αρµόδια όργανα Ο Οργανισµός Βιοµηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) είναι ο αποκλειστικά αρµόδιος φορέας στην Ελλάδα για την κατοχύρωση ευρεσιτεχνιών και βιοµηχανικών σχεδίων ενώ παράλληλα παρέχει τεχνική πληροφόρηση από ιπλώµατα Ευρεσιτεχνίας σε διεθνές επίπεδο. Ο ΟΒΙ είναι Νοµικό Πρόσωπο Ιδιωτικού ικαίου που εδρεύει στην Αθήνα και εποπτεύεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης. Σκοπός του Ο.Β.Ι. είναι η συµβολή στην τεχνολογική και βιοµηχανική ανάπτυξη της χώρας µε την άσκηση των εξής αρµοδιοτήτων: 1. Χορήγηση διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας, διπλωµάτων τροποποίησης και πιστοποιητικών χρησιµότητας, καθώς και γνωµοδότηση για τις µη συµβατικές άδειες εκµετάλλευσης. 2. Καταχώρηση συµβάσεων µεταφοράς τεχνολογίας. 3. Συνεργασία µε οµοειδείς οργανισµούς άλλων χωρών, µε διεθνείς οργανισµούς, µε ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς της χώρας καθώς και σύνδεσή του µε οργανισµούς και τράπεζες πληροφοριών. 4. Προετοιµασία και έλεγχος της εφαρµογής των διεθνών συνθηκών σε θέµατα διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας και µεταφοράς τεχνολογίας. 5. Εκπροσώπηση της Ελλάδας σε διεθνείς οργανισµούς µε απόφαση των κατά περίπτωση αρµόδιων υπουργών. 6. Παροχή συµβουλών και πληροφοριών σχετικά µε νέες τεχνολογίες και τεχνογνωσίες, µε την επιφύλαξη των διατάξεων του νόµου αυτού για τα απόρρητα µητρώα, αρχεία και βιβλία. 7. Παρακολούθηση και απογραφή της χρήσης ευρεσιτεχνιών, καινοτοµιών και µεταφερόµενης τεχνολογίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. 8. Ταξινόµηση ευρεσιτεχνιών και συµβάσεων µεταφοράς τεχνολογίας κατά κατηγορίες χρήσης, λαµβανοµένων υπόψη και των διεθνώς ισχυόντων κριτηρίων. Οι αιτήσεις για Ευρωπαϊκό δίπλωµα ευρεσιτεχνίας κατατίθενται: Στο Ευρωπαϊκό Γραφείο ιπλωµάτων Ευρεσιτεχνίας στο Μόναχο και στα Παραρτήµατά του στη Χάγη και στο Βερολίνο Στο Κεντρικό Γραφείο Βιοµηχανικής Ιδιοκτησίας ή άλλη αρµόδια συµβαλλόµενου κράτους, εφόσον ο νόµος το επιτρέπει ή το ορίζει. αρχή ενός 12

13 5. ιαδικασίες για την απόκτηση διπλώµατος ευρεσιτεχνίας Α. Εθνικό επίπεδο Τίτλοι προστασίας των εφευρέσεων στην Ελλάδα: Ο Οργανισµός Βιοµηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) είναι ο αποκλειστικά αρµόδιος φορέας για την προστασία των εφευρέσεων στην Ελλάδα. Στα πλαίσια της αρµοδιότητάς του αυτής, ο ΟΒΙ χορηγεί τους παρακάτω τίτλους για την προστασία των εφευρέσεων 1. ίπλωµα Ευρεσιτεχνίας ( Ε) 2. ίπλωµα Τροποποίησης ( Τ) 3. Πιστοποιητικό Υποδείγµατος Χρησιµότητας (ΠΥΧ) Το δίπλωµα ευρεσιτεχνίας είναι τίτλος προστασίας µε διάρκεια 20 χρόνων που απονέµεται στον δικαιούχο για επινοήµατα νέα, µε εφευρετική δραστηριότητα και επιδεκτικά βιοµηχανικής εφαρµογής. Τα κριτήρια για τη χορήγηση Ε Νέα θεωρείται µία εφεύρεση εάν δεν ανήκει στη στάθµη της τεχνικής. Ο ορισµός του νέου και της στάθµης της τεχνικής έχει απόλυτο χαρακτήρα, δηλ. η στάθµη της τεχνικής περιέχει κάθε τι που είναι γνωστό οπουδήποτε στον κόσµο από γραπτή ή προφορική περιγραφή ή µε οποιοδήποτε άλλο τρόπο, από οποιοδήποτε πρόσωπο, πριν την ηµεροµηνία κατάθεσης της αίτησης για χορήγηση.ε. (ή την ηµεροµηνία προτεραιότητας που διεκδικεί ο καταθέτης) Στον απόλυτο χαρακτήρα του νέου ισχύουν δύο εξαιρέσεις: Αν η προηγούµενη αποκάλυψη της εφεύρεσης έχει πραγµατοποιηθεί µέσα στους έξι µήνες πριν την κατάθεση της αίτησης για χορήγηση.ε. και έγινε από καταχρηστική ενέργεια σε βάρος του αιτούντος ή του δικαιοπαρόχου του, και Αν η προηγούµενη αποκάλυψη της εφεύρεσης έγινε µέσα στους έξι µήνες πριν από την κατάθεση της αίτησης για χορήγηση.ε. από τον ίδιο τον καταθέτη ή τον δικαιοπάροχό του µε παρουσίαση της σε επίσηµα αναγνωρισµένη έκθεση κατά την έννοια της Σύµβασης για τις διεθνείς εκθέσεις (Σύµβαση Παρισίων 22 Νοεµβρίου 1928) Στην τελευταία αυτή περίπτωση ο δικαιούχος πρέπει να δηλώσει κατά την κατάθεση της αίτησης ότι η εφεύρεση του έχει παρουσιασθεί σε έκθεση και να προσκοµίσει την σχετική βεβαίωση. Εκτός από τις δύο αυτές εξαιρέσεις οποιαδήποτε δηµοσίευση της εφεύρεσης πριν από την ηµεροµηνία της κατάθεσης, ακόµα και αν έγινε από τον ίδιο τον δικαιούχο, προβάλλει το νέο της εφεύρεσης. Εφευρετική δραστηριότητα θεωρείται ότι εµπεριέχει µία εφεύρεση εάν, σύµφωνα µε την κρίση ενός ειδικού (ανθρώπου του επαγγέλµατος), δεν προκύπτει µε εµφανή τρόπο από τη στάθµη της τεχνικής. Βιοµηχανική εφαρµογή θεωρείται ότι έχει µία εφεύρεση ένα το αντικείµενό της µπορεί να παραχθεί ή να χρησιµοποιηθεί σε οποιοδήποτε τοµέα παραγωγικής δραστηριότητας. 13

14 Περιπτώσεις για τις οποίες δεν χορηγείται ίπλωµα Ευρεσιτεχνίας 1. Οι ανακαλύψεις, οι επιστηµονικές θεωρίες και οι µαθηµατικές µέθοδοι 2. Οι αισθητικές δηµιουργίες 3. Τα σχέδια, οι κανόνες και οι µέθοδοι για την άσκηση πνευµατικών δραστηριοτήτων, για παιχνίδια και για την άσκηση οικονοµικών δραστηριοτήτων 4. Τα προγράµµατα ηλεκτρονικών υπολογιστών 5. Η παρουσίαση πληροφοριών 6. Οι µέθοδοι χειρουργικής και θεραπευτικής αγωγής του ανθρώπινου σώµατος ή του σώµατος ζώων 7. Οι διαγνωστικές µέθοδοι που εφαρµόζονται στο ανθρώπινο σώµα ή στο σώµα των ζώων 8. Οι ποικιλίες φυτών ή είδη ζώων ή βιολογικές µέθοδοι παραγωγής φυτών ή ζώων. 9. Όµως, για τις µικροβιολογικές µεθόδους και τα προϊόντα που παράγονται µε αυτές τις µεθόδους χορηγούνται.ε. 10. Οι εφευρέσεις των οποίων η δηµοσίευση ή η εφαρµογή αντίκειται στη δηµόσια τάξη ή στα χρηστά ήθη Σηµείωση: Σχετικά µε τις παραπάνω περιπτώσεις 6 και 7, διευκρινίζεται ότι µπορεί να χορηγηθεί.ε. για προϊόντα και ιδίως για ουσίες ή συνθέσεις που χρησιµοποιούνται κατά την εφαρµογή των µεθόδων αυτών. Το ίπλωµα Τροποποίησης είναι τίτλος προστασίας που χορηγείται για µια εφεύρεση που αποτελεί τροποποίηση άλλης εφεύρεσης που έχει ήδη προστατευθεί µε δίπλωµα ευρεσιτεχνίας και λήγει µαζί µ αυτό. Το.Τ. µπορεί να µετατραπεί µετά από αίτηση του δικαιούχου του σε.ε. Για το.ε. που προκύπτει, ως ηµεροµηνία κατάθεσης του.τ. Η διάρκεια του.ε. θα είναι 20 χρόνια απ αυτή την ηµεροµηνία. Το Πιστοποιητικό Υποδείγµατος Χρησιµότητας είναι τίτλος προστασίας µε διάρκεια 7 χρόνια που χορηγείται στον δικαιούχο για τρισδιάστατα αντικείµενα µε καθορισµένο σχήµα και µορφή, που προτείνονται ως νέα, βιοµηχανικά εφαρµόσιµα και µε δυνατότητα να δώσουν λύση σε τεχνικό πρόβληµα. Το ΠΥΧ µπορεί να χορηγηθεί π.χ. για εργαλείο, όργανο, συσκευή, σκεύος, εξαρτήµατά τους κ.λ.π. Το νέο και βιοµηχανικά εφαρµόσιµο έχουν την ίδια έννοια µε τα αντίστοιχα κριτήρια χορήγησης.ε. Τα δικαιώµατα που παρέχουν στον δικαιούχο τα Ε, Τ και ΠΥΧ Το Ε, το Τ και το ΠΥΧ παρέχουν στον κάτοχό τους το αποκλειστικό δικαίωµα να εκµεταλλευτεί την προστατευόµενη εφεύρεση στην Ελλάδα για όσο χρόνο είναι σε ισχύ. Πρόκειται για δικαίωµα µονοπωλιακής εκµετάλλευσης της εφεύρεσ. Ο δικαιούχος µπορεί να µεταβιβάσει το Ε, Τ ή ΠΥΧ καθώς επίσης και να εκχωρεί άδειες εκµετάλλευσης σε τρίτους. 14

15 Η διατήρηση σε ισχύ των Ε, Τ και ΠΥΧ Η διάρκεια ισχύος του Ε Το Ε ισχύει για 20 χρόνια από την εποµένη της ηµεροµηνίας κατάθεσης της αίτησης Ε. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να ανανεώνεται κάθε χρόνο τόσο στο στάδιο της αίτησης όσο και µετά τη χορήγησή του. Η ανανέωση επιτυγχάνεται µε την καταβολή των ετησίων τελών προστασίας. Η διάρκεια ισχύος του Τ Το Τ ισχύει από την ηµεροµηνία κατάθεσης της αίτησης Τ µέχρι τη λήξη του κυρίου Ε στο οποίο αναφέρεται. Για το Τ δεν απαιτείται η καταβολή ετησίων τελών προστασίας. Η µόνη φροντίδα του δικαιούχου είναι ν ανανεώνεται κάθε χρόνο το κύριο Ε. Στην περίπτωση που, µετά από δικαστική απόφαση, ακυρωθεί το κύριο Ε, το Τ µπορεί να διατηρηθεί σε ισχύ µε την καταβολή των ετησίων τελών προστασίας που απαιτούνται για το κύριο Ε. Η διάρκεια ισχύος του ΠΥΧ Το ΠΥΧ ισχύει για 7 χρόνια από την εποµένη της ηµεροµηνίας κατάθεσης της αίτησης ΠΥΧ. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να ανανεώνεται κάθε χρόνο τόσο στο στάδιο της αίτησης όσο και µετά τη χορήγησή του µε την καταβολή των ετησίων τελών προστασίας. Η διεθνής προτεραιότητα Το διεθνές πλαίσιο για το δικαίωµα προτεραιότητας Το διεθνές πλαίσιο για το δικαίωµα προτεραιότητας θεσπίστηκε µε τη Σύµβαση των Παρισίων, της οποίας κράτος-µέλος είναι και ή Ελλάδα. Τα κράτη-µέλη της Σύµβασης θέσπισαν το δικαίωµα προτεραιότητας για να διευκολύνουν τον δικαιούχο µιας εφεύρεσης να µπορεί να προετοιµαστεί κατάλληλα για να προστατεύσει την εφεύρεσή του σε περισσότερες χώρες. Έτσι ο δικαιούχος µιας αίτησης Ε ή ΠΥΧ που κατατέθηκε σε µια χώρα-µέλος έχει το δικαίωµα προτεραιότητας, έναντι οποιουδήποτε άλλου, να αποκτήσει, για την ίδια εφεύρεση, Ε ή ΠΥΧ σε οποιεσδήποτε άλλες χώρες µέλη. Με τον τρόπο αυτό, ο δικαιούχος µιας εφεύρεσης µπορεί να αποκτήσει µια οικογένεια Ε ή ΠΥΧ που θα προστατεύουν την εφεύρεσή του στις χώρες-µέλη που ο ίδιος έχει διαλέξει. Πώς γεννάται το δικαίωµα προτεραιότητας Το δικαίωµα προτεραιότητας γεννάται µε την κανονική κατάθεση µιας αίτησης Ε ή ΠΥΧ σε µια χώρα-µέλος της Σύµβασης των Παρισίων. Κανονική κατάθεση είναι η κατάθεση µιας αίτησης Ε ή ΠΥΧ στην οποία δόθηκε ηµεροµηνία κατάθεσης σύµφωνα µε το δίκαιο της χώρας κατάθεσης. Αυτή η ηµεροµηνία κατάθεσης λέγεται ηµεροµηνία προτεραιότητας για τις επόµενες καταθέσεις αιτήσεων Ε ή ΠΥΧ στις άλλες χώρες-µέλη. Η µετέπειτα τύχη της αίτησης Ε ή ΠΥΧ δεν επηρεάζει το δικαίωµα προτεραιότητας. 15

16 Η διάρκεια του δικαιώµατος προτεραιότητας Το δικαίωµα προτεραιότητας διαρκεί µόνον 12 µήνες από την ηµεροµηνία της πρώτης κατάθεσης. Αν ο δικαιούχος δεν εκµεταλλευθεί το δικαίωµα αυτό στην 12-µηνη αυτή προθεσµία, δεν µπορεί να κάνει αργότερα επίκληση διεθνούς προτεραιότητας. Προϋποθέσεις αναγνώρισης του δικαιώµατος προτεραιότητας Να έχει γίνει κανονική κατάθεση µιας αίτησης Ε ή ΠΥΧ σε µια χώρα-µέλος της Σύµβασης. Να γίνει κανονική κατάθεση µιας αίτησης Ε ή ΠΥΧ σε µια οποιαδήποτε άλλη χώρα- µέλος µέσα σε αποκλειστική προθεσµία 12 µηνών από την ηµεροµηνία της πρώτης κατάθεσης. Να δηλωθούν, κατά την κατάθεση της δεύτερης αυτής αίτησης Ε ή ΠΥΧ, η χώρα και η ηµεροµηνία της πρώτης κατάθεσης 16

17 Β. Ευρωπαϊκό Επίπεδο Τι είναι το Ευρωπαϊκό ίπλωµα Ευρεσιτεχνίας; Τα Ευρωπαϊκό ίπλωµα Ευρεσιτεχνίας είναι ο οµοιόµορφος νοµικός τίτλος προστασίας µιας εφεύρεσης, που απονέµεται µε βάση µια ενιαία διαδικασία κατάθεσης και εξέτασης, σε 19 Ευρωπαϊκά κράτη που έχουν υπογράψει την Ευρωπαϊκή Σύµβαση. Τα πλεονεκτήµατα του Ευρωπαϊκού ιπλώµατος Ευρεσιτεχνίας Το Ευρωπαϊκό ίπλωµα Ευρεσιτεχνίας παρέχει στον δικαιούχο για κάθε συµβαλλόµενο κράτος για το οποίο έχει εκδοθεί τα ίδια δικαιώµατα που θα απονέµονταν στο κράτος αυτό. Ενιαίο Το Ευρωπαϊκό.Ε. µε ισχύ σε όλα τα συµβαλλόµενα κράτη µπορεί να αποκτηθεί µε την κατάθεση µιας κοινής αίτησης που υποβάλλεται είτε στο Ευρωπαϊκό Γραφείο ιπλωµάτων Ευρεσιτεχνίας είτε στο Εθνικό Γραφείο του κράτους προσδιορισµού και σε µια µόνο γλώσσα (Αγγλικά, Γαλλικά, ή Γερµανικά). Οικονοµικό Το Ευρωπαϊκό.Ε. κοστίζει λιγότερο από την απόκτηση τριών µεµονωµένων εθνικών.ε. Ισχυρό Τα Ευρωπαϊκά ιπλώµατα παρέχουν στον κάτοχό τους ισχυρή προστασία, επειδή απονέµεται µετά από έρευνα σε 27 εκατοµµύρια έγγραφα, που την διαδέχεται µια αυστηρή εξεταστική διαδικασία. Στάδια της διαδικασίας; Η διαδικασία απονοµής Ευρωπαϊκού.Ε. είναι εξεταστική διαδικασία και αποτελείται από δύο (σε µερικές περιπτώσεις τέσσερα) στάδια: Στάδιο 1 ο Το πρώτο στάδιο της διαδικασίας διεξάγεται στο παράρτηµα του Ευρωπαϊκού Γραφείου στη Χάγη και στο υποκατάστηµα του Βερολίνου. Το στάδιο αυτό περιλαµβάνει: Την κατάθεση της αίτησης Την τυπική εξέταση των δικαιολογητικών Την προετοιµασία της υποχρεωτικής έκθεσης έρευνας Την δηµοσίευση της αίτησης και της έκθεσης έρευνας Στάδιο 2 ο ιαδικασία εξέτασης Απονοµή του.ε. Στάδιο 3 ο ιαδικασία ενστάσεων Στάδιο 4 ο ιαδικασία προσφυγών 17

18 Γ. ιεθνές επίπεδο Patent Cooperation Treaty - PCT Τι είναι η Συνθήκη Συνεργασίας για τα ιπλώµατα Ευρεσιτεχνίας; Η Συνθήκη Συνεργασίας για το ίπλωµα Ευρεσιτεχνίας, γνωστή περισσότερο σαν PCT, όπως είναι η συντετµηµένη της µορφή, είναι µια πολυµερής συνθήκη η οποία υπογράφηκε στην Ουάσιγκτον το 1970 και τροποποιήθηκε ακολούθως το 1979 και το Στη σύµβαση αυτή έχουν µέχρι τώρα προσχωρήσει 98 κράτη που ανήκουν σε διαφορετικές ηπείρους µεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, η οποία είναι πλήρες µέλος της από τις (Ν. 1883/1990) Τα πλεονεκτήµατα της PCT Η διαδικασία κατοχύρωσης µιας εφεύρεσης µε βάση την ιεθνή Σύµβαση εξασφαλίζει πλεονεκτήµατα τόσο για τον καταθέτη όσο και για τα γραφεία ευρεσιτεχνιών. Για τον καταθέτη 1. Ο καταθέτης έχει οκτώ επιπλέον µήνες από όσους έχει σε διαδικασία άλλη εκτός της PCT για να σκεφθεί την επέκταση προστασίας της εφεύρεσής του σε άλλα κράτη, να διορίσει τον τοπικό αντιπρόσωπο, να προετοιµάσει τις µεταφράσεις και να πληρώσει τα εθνικά τέλη σε κάθε συµβαλλόµενο κράτος. 2. Ο καταθέτης βασιζόµενος στην ιεθνή Έκθεση Έρευνας µπορεί να εκτιµήσει λογικά τις πιθανότητες ώστε να του χορηγηθεί ίπλωµα Ευρεσιτεχνίας σε κάθε κράτος. Για το Εθνικό Γραφείο 1. Το στάδιο της έρευνας και της εξέτασης που ανήκει στην δικαιοδοσία των εθνικών γραφείων περιορίζεται αισθητά ή ακόµα περισσότερο αφαιρείται απ αυτά χάρη στην ιεθνή Έκθεση Έρευνας. 2. Λόγω του ότι η διεθνής αίτηση δηµοσιεύεται µαζί µε την ιεθνή Έκθεση Έρευνας, οι τρίτοι µπορούν να σχηµατίσουν µια τεκµηριωµένη άποψη σχετικά µε την δυνατότητα κατοχύρωσης της εφεύρεσης µε δίπλωµα ευρεσιτεχνίας. Στάδια της διαδικασίας Η διαδικασία απονοµής.ε. µέσω της ιεθνούς Σύµβασης (PCT) αποτελείται από δύο κύριες φάσεις. Η πρώτη φάση χαρακτηριζόµενη σαν ιεθνής φάση προϋποθέτει την κατάθεση της ιεθνούς αίτησης στο εθνικό γραφείο του συµβαλλόµενου κράτους. Η ιεθνής αίτηση µπορεί επίσης να κατατεθεί, στο ιεθνές Γραφείο ή στο Ευρωπαϊκό.Ε. ανάλογα, εφ όσον αξιώνεται προτεραιότητα από προηγούµενη εθνική αίτηση. Η δεύτερη φάση που είναι η εθνική διαδικασία ενώπιον των επιµέρους γραφείων καταλήγει στην απονοµή ενός αριθµού εθνικών ή περιφερειακών ιπλωµάτων Ευρεσιτεχνίας ή στην απόρριψη της αίτησης. ιεθνής φάση Η φάση αυτή περιλαµβάνει τρεις επιµέρους ενότητες οι οποίες είναι: 1. Η κατάθεση της ιεθνούς Αίτησης και η διαδικασία της παραλαβής της από το Εθνικό Γραφείο. 2. Η σύνταξη της ιεθνούς Έκθεσης Έρευνας από την ιεθνή Αρχή Έρευνας. 3. Η δηµοσίευση της ιεθνούς Αίτησης µε την ιεθνή έκθεση Έρευνας καθώς επίσης η προώθησή της στα εθνικά γραφεία των συµβαλλοµένων κρατών από το ιεθνές Γραφείο. 18

19 Στάδιο 1 ο Η Σύµβαση προϋποθέτει την κατάθεση της ιεθνούς Αίτησης στο εθνικό γραφείο του συµβαλλόµενου κράτους από τους υπηκόους ή τους κατοίκους του κράτους αυτού. Ο καταθέτης επιλέγει µεταξύ των συµβαλλοµένων κρατών τα κράτη εκείνα στα οποία επιθυµεί να έχει ισχύ η αίτησή του. Η ιεθνής Αίτηση παρέχει στον δικαιούχο από την ηµεροµηνία της κατάθεσής της τα ίδια δικαιώµατα µε εκείνα που παρέχει µια εθνική αίτηση που υποβάλλεται στο εθνικό γραφείο του κράτους αυτού. Στάδιο 2 ο Προχωρώντας στην διαδικασία η ιεθνής Αίτηση υποβάλλεται σε διεθνή έρευνα. Η έρευνα αυτή συντάσσεται σε ένα από τα µεγαλύτερα γραφεία ευρεσιτεχνιών που για το σκοπό αυτό αποκαλείται «ιεθνής Αρχή Έρευνας». Στα πλαίσια της σύµβασης τα γραφεία που είναι επιφορτισµένα µε την σύνταξη της ιεθνούς Έρευνας είναι εννέα: Αµερικανικό Γραφείο Αυστραλέζικο Γραφείο Αυστριακό Γραφείο Ευρωπαϊκό Γραφείο Ιαπωνικό Γραφείο Ισπανικό Γραφείο Κινέζικο Γραφείο Ρώσικο Γραφείο Σουηδικό Γραφείο Η ιεθνής Έρευνα είναι ο κατάλογος των σχετικών δηµοσιευµένων εγγράφων κυρίως προέρχονται από τις χώρες που εκδίδουν τα περισσότερα.ε.- που θα µπορούσαν να επηρεάσουν την χορήγηση του ιπλώµατος για την εφεύρεση που εµπεριέχεται στην ιεθνή Αίτηση. Στάδιο 3 ο Στην συνέχεια η ιεθνής Έκθεση Έρευνας κοινοποιείται στον καταθέτη ο οποίος µπορεί να αποφασίσει να αποσύρει την αίτησή του εφόσον διαπιστώνεται ότι η παραπάνω αναφερόµενη έρευνα καθιστά αδύνατη την απονοµή του.ε. 19

20 . Συνοπτική περιγραφή διαδικασίας υποβολής αιτήσεως.ε., χρονοδιαγράµµατος και κόστους Υποβολή στον ΟΒΙ σχεδίου του.ε. και διεξαγωγή προέρευνας. Απαιτούµενος χρόνος: 1 µήνας Σε περίπτωση που είναι θετική η έρευνα συντάσσεται αίτηση.ε. µε την βοήθεια νοµικού. Απαιτούµενος χρόνος: 3 µήνες Υποβολή της αίτησης για ελληνικό.ε. στον ΟΒΙ και ταυτόχρονη απόκτηση δικαιώµατος προτεραιότητας έναντι άλλων σε όλες τις χώρες. Κόστος Τέλος κατάθεσης Τέλος Σύνταξης έκθεσης έρευνας Τέλος χορήγησης.ε δρχ δρχ δρχ. Ετήσια τέλη προστασίας 3 ος χρόνος δρχ. 4 ος χρόνος δρχ. 5 ος χρόνος δρχ. Εντός προθεσµίας 12 µηνών από την Ελληνική κατάθεση είναι δυνατόν να κατατεθεί αίτηση Ευρωπαϊκού ή ιεθνούς.ε. µε ισχύ τον αριθµό (ηµεροµηνία) της Ελληνικής προτεραιότητας. Η ιεθνής Αίτηση υποβάλλεται σε ιεθνή Έρευνα, η οποία διεξάγεται από το Ευρωπαϊκό Γραφείο.Ε. Σε 18 µήνες από την ηµεροµηνία κατάθεσης δηµοσιεύεται η διεθνή αίτηση.ε. και η έκθεση έρευνας. Ο καταθέτης µπορεί στο σηµείο αυτό να αποφασίσει να αποσύρει την αίτησή του εφόσον διαπιστώσει ότι η έρευνα καθιστά αµφίβολη την απονοµή.ε. ιαφορετικά, αν η αίτηση δεν αποσυρθεί, η αίτηση δηµοσιεύεται µαζί µε την Έκθεση Έρευνας και κοινοποιείται από το ιεθνές Γραφείο σε κάθε Εθνικό Γραφείο συµβαλλόµενου κράτους. Κόστος Τέλος Κατάθεσης Τέλος ιεθνούς Έρευνας Τέλος Προσδιορισµού Τέλος Εξέτασης δρχ δρχ δρχ./ χώρα δρχ. Ο µέσος χρόνος για την πλήρη εξέταση είναι περίπου 3 χρόνια. Προσφυγές από τρίτους εναντίον της κατοχύρωσης µπορούν να υποβληθούν εντός 9 µηνών Ετήσια τέλη για την διατήρηση του.ε. καταβάλλονται το µέγιστο µέχρι 20 χρόνια. 20

21 Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι για τα τρία πρώτα χρόνια από την υποβολή αίτησης.ε. οι χρηµατικές επιβαρύνσεις είναι οι ακόλουθες: Ελληνικό ίπλωµα Ευρεσιτεχνίας Τέλη Αµοιβή Νοµικού δρχ δρχ. Ευρωπαϊκό ίπλωµα Ευρεσιτεχνίας Τέλη Αµοιβή Νοµικού δρχ δρχ. 21

22 6. Παράρτηµα A. ΠΡΟΕ ΡΙΚΟ ΙΑΤΑΓΜΑ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 17 Για την χρηµατοδοτική στήριξη νέων επιχειρήσεων έντασης γνώσης τεχνοβλαστών (SPIN OFF) B. ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ Υποστήριξη ερευνητικών Μονάδων για την προτυποποίηση και την εµπορική εκµετάλλευση ερευνητικών αποτελεσµάτων. Εντοπισµός και αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσµάτων µε δηµιουργία νέων επιχειρήσεων (Spin off). Φάση Α. ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΕΝ ΥΣΗΣ» (ΠΡΑΞΕ) 22

23 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΦΕΚ Α' ΠΡΟΕ ΡIΚΟ IΑΤΑΓΜΑ ΥΠ'ΑΡIΘΜ.17 Για την χρηµατοδοτική στήριξη νέων επιχειρήσεων έντασης γνώσης - τεχνοβλαστών (SPIN OFF) Ο ΠΡΟΕ ΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝIΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 'Έχοντας υπόψη: 1. Το άρθρο 23 παρ.3 του Ν.2741/99 (ΦΕΚ 199Α) Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίµων, άλλες ρυθµίσεις θεµάτων αρµοδιότητας του Υπουργείου Ανάπτυξης και λοιπές διατάξεις" όπως αντικαταστάθηκε µε το άρθρο 34 παράγραφος Β του Ν.2843/2000 (ΦΕΚ 219 Α') "Εκσυγχρονισµός των χρηµατιστηριακών συναλλαγών εισαγωγή εταιριών επενδύσεων στην ποντοπόρο ναυτιλία στο Χρηµατιστήριο Αξιών Αθηνών και άλλες διατάξεις" 2. Την ανάγκη ρύθµισης του τρόπου και των διαδικασιών χρηµατοδοτικής ενίσχυσης από το ηµόσιο των δραστηριοτήτων παραγωγικής και εµπορικής εκµετάλλευσης των νέων γνώσεων που παράγονται από φορείς του δηµόσιου ή του ιδιωτικού τοµέα. 3. Το γεγονός ότι δεν προκαλείται πρόσθετη δαπάνη στο Κρατικό Προϋπολογισµό, και ότι οι δαπάνες του χρηµατοδοτικού σχήµατος θα καλυφθούν πλήρως από το 3ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και από ιδιωτικές συµµετοχές. 4. Τη γνωµοδότηση του Συµβουλίου της Επικρατείας µε αριθµό 530/2000, µετά από πρόταση των Υπουργών Οικονοµικών και Ανάπτυξης, αποφασίζουµε: ΜΕΡΟΣ Α' Σκοπός Άρθρο 1 1. Σκοπός του παρόντος είναι η ενθάρρυνση της δηµιουργίας και της ανάπτυξης νέων επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα, για την εφαρµογή καινοτόµων επιχειρηµατικών σχεδίων και την εκµετάλλευση της γνώσης που παράγεται σε ερευνητικά εργαστήρια, τεχνολογικούς φορείς καθώς και σε παραγωγικές µονάδες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, από άτοµα υψηλού επιπέδου τεχνικής και επιστηµονικής εκπαίδευσης, µε την συνδροµή εµπειρογνωµόνων στην επιχειρηµατική λειτουργία, παραγωγικών µονάδων και ιδιωτικών χρηµατοδοτικών Οργανισµών. 2. Οι νέες επιχειρηµατικές δραστηριότητες αναλαµβάνονται από φυσικά και νοµικά πρόσωπα που παρήγαγαν εµπορικά εκµεταλλεύσιµες γνώσεις. Στη δραστηριότητα αυτή µπορεί να συµµετέχει µε οποιονδήποτε τρόπο ο οργανισµός στον οποίο παράχθηκαν οι γνώσεις καθώς και τρίτα φυσικά ή νοµικά πρόσωπα. 3. Η συµµετοχή του ηµοσίου και νοµικών προσώπων του δηµόσιου τοµέα, πλην χρηµατοπιστωτικών Οργανισµών, στο µετοχικό κεφάλαιο των επιχειρήσεων αυτών δεν µπορεί να υπερβαίνει το 50%. 23

24 4. Οι επιχειρήσεις αυτές, για χάριν συντοµίας, ονοµάζονται στο εξής επιχειρήσεις έντασης γνώσης ή και τεχνοβλαστοί (spin-off). Κανόνες συνεργασίας και ανταγωνισµού Άρθρο 2 Οι δηµιουργούµενες επιχειρήσεις του προηγούµενου άρθρου 1 του παρόντος δύνανται να συνάπτουν συµφωνίες επιστηµονικής και τεχνολογικής συνεργασίας, στις οποίες αναφέρονται οι όροι εκµετάλλευσης των αποτελεσµάτων, παροχής των γνώσεων, διάθεσης των εγκαταστάσεων για µετρήσεις, πειράµατα, πρόσβασης σε βάσεις δεδοµένων, πληροφορίες και λοιπά αναγκαία στοιχεία. ικαιούχοι χρηµατοδότησης Άρθρο 3 1. Μπορούν να ενταχθούν στις διατάξεις του παρόντος Προεδρικού ιατάγµατος (α) φυσικά και νοµικά πρόσωπα που διαθέτουν τεχνογνωσία για παραγωγή νέων προϊόντων ή και παροχή υπηρεσιών έντασης γνώσης (β) φορείς παραγωγής γνώσης, (γ) επιχειρήσεις που έχουν ιδρύσει οι ανωτέρω µε ή χωρίς τη συνδροµή τρίτων, όπως χρηµατοδοτικών οργανισµών, συµβούλων διοίκησης και διαχείρισης, µεταποιητικών και κάθε άλλης φύσης επιχειρήσεων, (δ) εταιρίες επιστηµονικών και τεχνολογικών πάρκων, (ε) εταιρίες συµµετοχών επιχειρηµατικού κεφαλαίου και άλλοι χρηµατο-πιστωτικοί οργανισµοί. 2. Οι ανωτέρω µπορούν να υποβάλουν αίτηµα στο Υπουργείο Ανάπτυξης, ή σε οργανισµό υποδεικνυόµενο απ' αυτό, για οικονοµική ενίσχυση του εγχειρήµατος δηµιουργίας ή ανάπτυξης νέας επιχειρηµατικής δραστηριότητας που έχει σκοπό την οικονοµική εκµετάλλευση της τεχνογνωσίας. 3. Το Υπουργείο Ανάπτυξης µπορεί να διαθέτει στους δικαιούχους οικονοµικής ενίσχυσης του άρθρου αυτού, εµπειρογνώµονες ή γραφεία ή εταιρίες συµβούλων δηµιουργίας και ανάπτυξης νέων επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων, συµβεβληµένους µε αυτό, για την υποστήριξη των δραστηριοτήτων που καλύπτονται από το παρόν Προεδρικό ιάταγµα. Άρθρο 4 απάνες που µπορεί να χρηµατοδοτηθούν το σύνολο ή εν µέρει 1. Στις δραστηριότητες που απαιτούνται για την οικονοµική εκµετάλλευση των ερευνητικών αποτελεσµάτων και νέων γνώσεων περιλαµβάνονται ιδίως: Α. ραστηριότητες προετοιµασίας επένδυσης: α. τελειοποίηση προϊόντων, διατάξεων, µεθόδων και διαδικασιών παραγωγής, β. κατασκευή και τελειοποίηση βιοµηχανικού πρωτοτύπου, δοκιµές λειτουργικότητας και επίδειξη, γ. αναλύσεις, µετρήσεις, δ. αισθητικός και βιοµηχανικός σχεδιασµός προϊόντος, ε. κατοχύρωση πνευµατικής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό, 24

25 στ. κατάρτιση επιχειρηµατικών σχεδίων, µελετών αγοράς, µελετών µάρκετινγκ, χρηµατοοικονοµικών σχεδίων, ζ. συµµετοχή σε εκθέσεις, διαγωνισµούς, και οποιεσδήποτε δραστηριότητες προβολής και προώθησης, µετακινήσεις και γενικά έξοδα που απαιτούνται για την πραγµατοποίηση των ανωτέρω, η. χρήση εµπειρογνωµόνων σε νοµικά, οικονοµικά και τεχνικά θέµατα προστασίας της πνευµατικής ιδιοκτησίας και διαπραγµατεύσεων για την παραχώρηση της εµπορικής της εκµετάλλευσης σε τρίτους, καθώς και για αγορά από τρίτους τεχνογνωσίας που χρειάζεται για την εκµετάλλευση, για επιλογή και πρόσληψη προσωπικού, επιλογή τόπου και χώρου εγκατάστασης, εξοπλισµού και µηχανηµάτων καθώς και για κάθε άλλο θέµα συναφές µε την οικονοµική εκµετάλλευση της γνώσης, όπως αναφέρεται στα άρθρα 1 και 2 του παρόντος Προεδρικού ιατάγµατος, θ. αναζήτηση χρηµατοπιστωτικού φορέα για τη σύναψη συµφωνίας χρηµατοδότησης, ι. αποζηµίωση όσων απασχολούνται στις παραπάνω δραστηριότητες µέχρι ποσοστό 10% του συνόλου της δαπάνης. Β. ραστηριότητες εκκίνησης της επένδυσης και έναρξης παραγωγής και εµπορίας. 2. Οι δαπάνες για τις δραστηριότητες αυτές, είτε εκτελούνται από τους φορείς που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 του παρόντος Προεδρικού ιατάγµατος, είτε ανατίθενται από τους ίδιους σε τρίτους ειδικευµένους οργανισµούς στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, µπορεί να καλύπτονται εν όλω ή εν µέρει από κονδύλια που διαθέτει το Υπουργείο Ανάπτυξης. Το ποσοστό κάλυψης ανά κατηγορία δαπάνης ή και το συνολικό ποσό χρηµατοδότησης καθορίζεται µε απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης. 3. Οι πιο πάνω προβλεπόµενες υπό το στοιχείο Α δαπάνες χρηµατοδοτούνται από το Υπουργείο Ανάπτυξης µε µορφή επιχορήγησης. Οι δαπάνες που προβλέπονται υπό το στοιχείο Β χρηµατοδοτούνται σε ποσοστό που δεν είναι δυνατόν να υπερβαίνει το σύνολον του µετοχικού κεφαλαίου της επιχείρησης εκµετάλλευσης νέας γνώσης εναλλακτικά µε: (α) Επιχορήγηση προς την επιχείρηση που δηµιουργείται για την εκµετάλλευση νέας γνώσης, (β) Επιδότηση επιτοκίου για δάνεια που λαµβάνει η επιχείρηση αυτή, (γ) Συµµετοχή στο κεφάλαιο της επιχείρησης αυτής, (δ) Επιχορήγηση εταιριών διαχείρισης επιστηµονικών και τεχνολογικών πάρκων και τεχνολογικών φορέων οι οποίοι συµβάλλονται µε το Υπουργείο Ανάπτυξης για να συµµετάσχουν στο κεφάλαιο επιχειρήσεων που δηµιουργείται για την εκµετάλλευση νέας γνώσης. Οι συµβάσεις καθορίζουν και τους όρους συµµετοχής στο κεφάλαιο των επιχειρήσεων αυτών. Άρθρο 5 ιαδικασία για την προετοιµασία φακέλου προς χρηµατοδότηση 1. Προκειµένου να ζητηθεί χρηµατοδοτική ενίσχυση για τις δραστηριότητες της παραγράφου 1.Α του άρθρου 4 από το Υπουργείο Ανάπτυξης, ή οργανισµό εξουσιοδοτηµένο απ' αυτό, οι δικαιούχοι υποβάλουν σχετικό φάκελο στον οποίο αναφέρονται: Α. οι παραγωγικοί και εµπορικοί στόχοι της δηµιουργούµενης επιχείρησης 25

26 Β. οι προγραµµατιζόµενες φάσεις του εγχειρήµατος, τα αποτελέσµατα κάθε µιας απ' αυτές και το χρονοδιάγραµµα ενεργειών Γ. οι κατηγορίες δαπανών, που απαιτούνται για την επιτυχία του εγχειρήµατος και οι δαπάνες στις οποίες θα απαιτηθεί να συνεισφέρει το Υπουργείο Ανάπτυξης, το αιτούµενο ποσοστό χρηµατοδότησης και ο συνολικός προϋπολογισµός. τα φυσικά και νοµικά πρόσωπα που θα συνεργαστούν στην επιχείρηση, οι φάσεις και ο χρόνος συµµετοχής εκάστου. 2. Στην υποβολή του φακέλου µπορεί να συµµετέχουν: Α. επιστηµονικά και τεχνολογικά πάρκα, τεχνολογικά κέντρα και ινστιτούτα εταιρίες ή γραφεία συµβούλων µε τεκµηριωµένη προηγούµενη πείρα στην δηµιουργία και ανάπτυξη επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων, παροχή υπηρεσιών προς νέες επιχειρήσεις, ανάλογες µε τις αναφερόµενες στο άρθρο 3 αυτού του Προεδρικού ιατάγµατος. Β. νοµικά ή φυσικά πρόσωπα που αναλαµβάνουν να συµµετάσχουν στη χρηµατοδότηση της δηµιουργίας και ανάπτυξης της επιχείρησης. εν αποκλείεται η σύµπτωση των δυο ανωτέρω κατηγοριών Α και Β αυτού του εδαφίου στο ίδιο νοµικό πρόσωπο. 3. Προκειµένου να ζητηθεί χρηµατοδοτική ενίσχυση για δραστηριότητες της παραγράφου 1.Β του άρθρου 4 σχετικός φάκελος για ενίσχυση της επιχείρησης εκµετάλλευσης της νέας γνώσης, µπορεί να υποβληθεί στο Υπουργείο Ανάπτυξης από: (α) την επιχείρηση εκµετάλλευσης της νέας γνώσης (β) το επιστηµονικό και τεχνολογικό πάρκο, τον τεχνολογικό φορέα, ή τον χρηµατοπιστωτικό οργανισµό (όπως τράπεζες, εταιρίες επιχειρηµατικού κεφαλαίου κ.λπ). ιαδικασία κάλυψης των δαπανών ΜΕΡΟΣ Β' Άρθρο 6 1. Για οποιαδήποτε χρηµατοδότηση στο πλαίσιο αυτού του Προεδρικού ιατάγµατος, απαιτείται η υπογραφή σύµβασης ανάµεσα στον Υπουργό Ανάπτυξης και τους ενδιαφεροµένους, στην οποία αναφέρονται όλες οι υποχρεώσεις και τα δικαιώµατα των δυο µερών. Το Υπουργείο Ανάπτυξης βαρύνεται µόνο για τις δαπάνες που αναφέρονται στην σύµβαση και δεν υποχρεούται για καµιά άλλη δαπάνη που προκαλείται κατά την εκτέλεσή της. Για τις υπόλοιπες δαπάνες ευθύνεται αποκλειστικώς ο χρηµατοδοτούµενος. Πριν από την υπογραφή της σύµβασης, τα ενδιαφερόµενα µέρη παρουσιάζουν συµφωνητικό που καθορίζει τόσο τις µεταξύ τους σχέσεις, όσο και τις συµφωνίες που έχουν γίνει µε τους φορείς που έχουν απαιτήσεις στα πνευµατικά δικαιώµατα της προς εκµετάλλευση γνώσης. 2. Η κάλυψη των δαπανών µπορεί να γίνεται σταδιακά, µε προκαταβολή, ενδιάµεσες δόσεις και αποπληρωµή ή εφάπαξ, στην αρχή της δραστηριότητας, µε την υποβολή και έγκριση σχετικού φακέλου, ή στο τέλος µε βάση δικαιολογητικά που υποβάλλουν οι ενδιαφερόµενοι για πραγµατοποιηθείσες δαπάνες. Το ύψος των χρηµατοδοτήσεων από το Υπουργείο Ανάπτυξης και ο τρόπος καταβολής κατά κατηγορία φέρεται σε γνώση των ενδιαφεροµένων µε δηµόσια ανακοίνωση. Ειδικότερα, η χρηµατοδότηση καταβάλλεται για µεν τις δραστηριότητες προετοιµασίας επένδυσης σε δυο δόσεις (προκαταβολή και ενδιάµεση δόση), για δε τις δραστηριότητες εκκίνησης της επένδυσης και έναρξης 26

27 παραγωγής και εµπορίας σε χρονικά διαστήµατα που καθορίζονται µε κοινή συµφωνία του Υπουργείου Ανάπτυξης και των χρηµατοδοτούµενων, λαµβανοµένων υπόψη του τρόπου δικής τους συµµετοχής στο χρηµατοδοτικό σχήµα. Στην περίπτωση που επιχορηγείται η επιχείρηση έντασης γνώσης, η χρηµατοδότηση καταβάλλεται σε τρεις δόσεις (προκαταβολή, ενδιάµεση δόση και αποπληρωµή). Στην περίπτωση της επιδότησης επιτοκίου, η χρηµατοδότηση καταβάλλεται µε την υποβολή αποδεικτικών καταβολής των τόκων του δανείου. Στην περίπτωση συµµετοχής στο κεφάλαιο της επιχείρησης η χρηµατοδότηση καταβάλλεται εφάπαξ, και µε όρους που καθορίζονται στη σύµβαση µε τους άλλους µετόχους. Στην περίπτωση επιχορήγησης εταιριών διαχείρισης επιστηµονικών και τεχνολογικών πάρκων, και τεχνολογικών φορέων, είναι δυνατή η χρηµατοδότηση των φορέων αυτών για κάθε συµµετοχή τους σε επιχείρηση έντασης γνώσης ή συνολικά µε ποσό προς σταδιακή τοποθέτηση σε νέες επιχειρήσεις έντασης γνώσης. 3. Για τη διαπίστωση προόδου κατά την εκτέλεση της σύµβασης ή ολοκλήρωσης των συµβατικών υποχρεώσεων από τους χρηµατοδοτούµενους, αυτοί οφείλουν να υποβάλλουν εκθέσεις µε τα στοιχεία που αφορούν στην εκµετάλλευση της γνώσης και τα οικονοµικά αποτελέσµατα καθώς και τη διαχείριση της χρηµατοδότησης του Υπουργείου Ανάπτυξης. 4. Οι δαπάνες είναι επιλέξιµες για να καλυφθούν από τη χρηµατοδότηση του Υπουργείου Ανάπτυξης εφόσον δεν έχουν πραγµατοποιηθεί πριν από την ηµεροµηνία υποβολής του φακέλου από τους ενδιαφερόµενους. 5. Στις συναπτόµενες συµβάσεις µε τους δικαιούχους χρηµατοδότησης µπορεί να απαιτείται η υποβολή σχετικής εγγυητικής επιστολής. Έλεγχοι, διακοπή, επιστροφές Άρθρο 7 1. Το Υπουργείο Ανάπτυξης ενεργεί ελέγχους στους χρηµατοδοτούµενους για τη διαχείριση των κονδυλίων που έχει διαθέσει σε όλα τα στάδια της εκτέλεσης της σύµβασης, απ' ευθείας ή µέσω ειδικευµένων οργανισµών, των οποίων µισθώνει τις υπηρεσίες για συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα. Ο χρηµατοδοτούµενος τηρεί απαραίτητα ιδιαίτερο λογαριασµό στα λογιστικά του βιβλία για τις δαπάνες που σχετίζονται µε την εκτέλεση της σύµβασης. Στην περίπτωση που δεν έχει υποχρέωση τήρησης λογιστικών βιβλίων από τη φορολογική νοµοθεσία, ο χρηµατοδοτούµενος είναι υποχρεωµένος να τηρεί ιδιαίτερο βιβλίο, όπου θα καταχωρούνται οι δαπάνες που αφορούν την εκτέλεση της σύµβασης. Ο λογαριασµός αυτός ή το βιβλίο είναι πάντοτε στη διάθεση του Υπουργείο Ανάπτυξης για έλεγχο. Στην περίπτωση συµµετοχής στο κεφάλαιο της επιχείρησης έντασης γνώσης είτε του ηµοσίου είτε των φορέων που έχουν επιχορηγηθεί γι' αυτό το σκοπό, ο έλεγχος αφορά την διασφάλιση των όρων συµµετοχής και των άλλων µετόχων στο κεφάλαιο σύµφωνα µε τη σύµβαση. 2. Μεταφορά των επιµέρους κονδυλίων του προϋπολογισµού κάθε κατηγορίας δαπανών, όπως και µεταφορά αυτών από κατηγορία σε κατηγορία επιτρέπεται µόνο µετά από γραπτή ενηµέρωση του Υπουργείου Ανάπτυξης από τους χρηµατοδοτούµενους. 27

28 3. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος για τις ίδιες δραστηριότητες χρηµατοδοτείται και από άλλες πηγές, οφείλει να δηλώσει αυτό στο Υπουργείο Ανάπτυξης σε εύλογο χρονικό διάστηµα. Παράλειψη να δηλώσει αυτό σε εύλογο χρονικό διάστηµα µπορεί να συνεπάγεται ακυρότητα της σύµβασης. 4. Το Υπουργείο Ανάπτυξης µπορεί να διακόψει τη χρηµατοδότηση προς τους συµβαλλόµενους µε αυτό για την εκµετάλλευση γνώσεων, µε αιτιολογηµένη απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης η οποία εκδίδεται µετά από ακρόαση του ενδιαφεροµένου, όταν από έλεγχο της προόδου των δραστηριοτήτων ή από διαχειριστικό-οικονοµικό έλεγχο διαπιστωθούν σοβαρές παραβάσεις των όρων της σύµβασης ή του παρόντος Προεδρικού ιατάγµατος ή απόκλιση από το σκοπό της χρηµατοδότησης ή αποδεικνύονται διαχειριστικές ατασθαλίες στη διαχείριση των διατιθεµένων κονδυλίων. Η πιο πάνω διακοπή δεν γεννά κανένα δικαίωµα οποιασδήποτε φύσης για τους χρηµατοδοτούµενους και το προσωπικό που απασχολούν κατά του ηµοσίου. Οµοίως, αν κατά ή και µετά την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων διαπιστωθούν διαχειριστικές ατασθαλίες ή σηµαντική αποµάκρυνση από το σκοπό για τον οποίο εγκρίθηκε η χρηµατοδότηση, µπορεί µε απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης να ζητηθεί η επιστροφή όλων ή µέρους των καταβολών. 5. Απαιτήσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης που γεννώνται από την εφαρµογή του παρόντος Π.. και τις συµβάσεις, εισπράττονται σύµφωνα µε τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης ηµοσίων Εσόδων. 6. Παρατάσεις του χρόνου εκτέλεσης της σύµβασης που αναφέρεται στο εδάφιο 1 του άρθρου 6 ανωτέρω, είναι δυνατές εφόσον υποβληθεί σχετικό τεκµηριωµένο αίτηµα τουλάχιστον ένα µήνα πριν από την αρχικά προβλεπόµενη λήξη της σύµβασης. Άρθρο 8 Η ισχύς του διατάγµατος αυτού αρχίζει από τη δηµοσίευσή του στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως. Στους Υπουργούς Ανάπτυξης και Οικονοµικών, αναθέτουµε τη δηµοσίευση και εκτέλεση του παρόντος ιατάγµατος. Αθήνα, 29 Ιανουαρίου 2001 Ο ΠΡΟΕ ΡΟΣ ΤΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΟI ΥΠΟΥΡΓΟI ΟIΚΟΝΟΜIΚΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ι. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ Ν. ΧΡΙΣΤΟ ΟΥΛΑΚΗΣ 28

29 ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ Στο Σχέδιο Νόµου: «Σύνδεση έρευνας και τεχνολογίας µε την παραγωγή και άλλες διατάξεις» ΕΙΣΗΓΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. Πολλά ερευνητικά και αναπτυξιακού χαρακτήρα προγράµµατα ή έργα και µελέτες, αναφέρονται σε τοµείς που διαχειρίζεται το Υπουργείο Γεωργίας και στα οποία µπορεί και πρέπει για την επιτυχή και ολοκληρωµένη εκτέλεσή τους να συµµετέχουν, από κοινού µε το ΕΘΙΑΓΕ και ερευνητικοί και τεχνολογικοί φορείς της ΓΓΕΤ. Αυτό επιχειρείται µε την παρ. 1 της Τροπολογίας. 2. Με την τροπολογία επιχειρείται επέκταση της ισχύος των διατάξεων του Προεδρικού ιατάγµατος 17/2001 (ΦΕΚ 14/ ) «Για τη χρηµατοδοτική στήριξη νέων επιχειρήσεων έντασης γνώσης τεχνοβλαστών (spin off) που εκδόθηκε κατ εξουσιοδότηση του άρθρου 34 παράγραφος Β του ν. 2843/2000 για να είναι δυνατή η εκµετάλλευση της γνώσης που παράγεται σε εργαστήρια των ΑΕΙ, ΤΕΙ, ερευνητικών κέντρων από µέλη του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού, ερευνητές, Ειδικούς Λειτουργικούς Επιστήµονες, τεχνικό προσωπικό, συνεργαζόµενους και επισκέπτες ερευνητές καθώς και µεταπτυχιακούς φοιτητές. Επίσης ρυθµίζονται οι τρόποι συνεργασίας µεταξύ των νέων επιχειρήσεων εκµετάλλευσης και των οργανισµών προέλευσης της γνώσης και οι σχέσεις του προσωπικού τους µε τις επιχειρήσεις αυτές, µε την υπογραφή των σχετικών συµβάσεων και προβλέπεται η συνδροµή της ΓΓΕΤ προς το ερευνητικό, εκπαιδευτικό και τεχνικό προσωπικό των ενδιαφεροµένων φορέων, µε την παροχή συµβουλευτικών και άλλων υπηρεσιών από εµπειρογνώµονες, γραφεία και οργανισµούς για την νέα επιχειρηµατική δραστηριότητα που ενδιαφέρονται ν αναπτύξουν. ΚΕΙΜΕΝΟ ΝΟΜΟΥ Άρθρο 1. Με αποφάσεις των Υπουργών Ανάπτυξης και Γεωργίας µπορεί, έναντι εύλογης αποζηµίωσης, να ανατίθεται απευθείας και από κοινού στο ΕΘΙΑΓΕ και σε ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς, που εποπτεύονται από τη ΓΓΕΤ, η εκτέλεση έργων και µελετών, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης ειδικής ή γενικής διάταξης, πλην εκείνων της Ε.Ε. Με όµοιες αποφάσεις µπορεί να συγκροτούνται συλλογικά όργανα για το συντονισµό των παραπάνω προγραµµάτων που τελούν υπό την αιγίδα ιεθνών Οργανισµών ή Οργανώσεων. 2. α) Οι διατάξεις του Π.. 17/2001 (ΦΕΚ 14/ ) εφαρµόζονται αναλόγως και στα επιχειρηµατικά σχέδια και τη γνώση που παράγεται σε ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα και ιδρύµατα της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης. Στους δικαιούχους του άρθρου 3 παρ. 1 του Π.. 17/2001 περιλαµβάνονται και ΑΕΙ, ΤΕΙ, ερευνητικά κέντρα, µέλη διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού των ανωτέρω, ερευνητές, ειδικοί λειτουργικοί επιστήµονες και τεχνικό προσωπικό των ιδίων, συνεργαζόµενοι και επισκέπτες ερευνητές, µεταπτυχιακοί φοιτητές. Το άρθρο 6 του 29

30 ν. 1733/1987 για τα διπλώµατα ευρεσιτεχνίας έχει ισχύ και στους δηµόσιους λειτουργούς. β) Όπου αναφέρονται στο εν λόγω Π.. «επιστηµονικά και τεχνολογικά πάρκα» περιλαµβάνονται και οι εταιρίες διαχείρισης της περιουσίας ιδρυµάτων τριτοβάθµιας εκπαίδευσης. γ) Η συµµετοχή ερευνητών, µελών εκπαιδευτικού και ερευνητικού προσωπικού ΑΕΙ και ΤΕΙ, προσωπικού ερευνητικών και τεχνολογικών φορέων του δηµόσιου τοµέα σε επιχειρηµατικές δραστηριότητες εκµετάλλευσης της γνώσης και των αποτελεσµάτων της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης δεν αντίκειται προς την ιδιότητά τους που έχουν στον ερευνητικό, τεχνολογικό ή εκπαιδευτικό φορέα. Εφόσον γίνεται χρήση των υποδοµών και άλλων περιουσιακών στοιχείων του ερευνητικού, τεχνολογικού ή εκπαιδευτικού φορέα από το εν λόγω προσωπικό για τους σκοπούς της επιχείρησης πρέπει να έχει προηγηθεί σύµβαση συνεργασίας ανάµεσα στην επιχείρηση εκµετάλλευσης και τον ερευνητικό, τεχνολογικό ή εκπαιδευτικό φορέα. δ) Οι διοικήσεις των ερευνητικών, τεχνολογικών και εκπαιδευτικών φορέων διευκολύνουν την εκµετάλλευση των αποτελεσµάτων έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, παρέχοντας στήριξη στις δηµιουργούµενες επιχειρήσεις εκµετάλλευσης, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζουν τα συµφέροντα των φορέων που διοικούν. ε) Η ΓΓΕΤ, προκειµένου να διευκολύνει το ερευνητικό και εκπαιδευτικό προσωπικό και τους ερευνητικούς, τεχνολογικούς και εκπαιδευτικούς φορείς, µπορεί να συµβάλλεται µε εµπειρογνώµονες ή εταιρείες, γραφεία και άλλους οργανισµούς ειδικευµένους στη δηµιουργία και ανάπτυξη νέων επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων, οι οποίοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους προς τους ενδιαφερόµενους. στ) Το ερευνητικό ή εκπαιδευτικό προσωπικό που συµµετέχει στις επιχειρηµατικές δραστηριότητες οφείλει στις σχέσεις του µε τρίτους, προµηθευτές, πελάτες, ανταγωνιστές κ.τ.λ. να διαφυλάσσει και να εξασφαλίζει τα καλώς εννοούµενα συµφέροντα του ερευνητικού, τεχνολογικού ή εκπαιδευτικού φορέα από τον οποίο προέρχεται. ζ) εν είναι δυνατή η ταυτόχρονη πλήρης απασχόληση του προσωπικού αυτού στους ανωτέρω φορείς και στην επιχείρηση έντασης της γνώσης. ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ Εθν. Οικονοµίας Ανάπτυξης Γ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ Ν. ΧΡΙΣΤΟ ΟΥΛΑΚΗΣ Εθν. Παιδείας Γεωργίας Π. ΕΥΘΥΜΙΟΥ Γ. ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ 30

31 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β ΕΛΛΗΝΙ ΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙ Α ΕΥΡΩΠΑΙ ΚΗ ΕΠΙ ΤΡΟΠΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙ Ο ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΜΕΤΡΟ 4.1 ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΟΥ: «Υποστήριξη ερευνητικών Μονάδων για την προτυποποίηση και την εµπορική εκµετάλλευση ερευνητικών αποτελεσµάτων. Εντοπισµός και αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσµάτων µε δηµιουργία νέων επιχειρήσεων (Spin off). Φάση Α. Δ ΡΑΣΤΗΡΙ ΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΕΤΟΙ ΜΑΣΙ ΑΣ ΤΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ» ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚ ΗΛΩΣΗΣ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗΝ Α ΦΑΣΗ 31