ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ 7 ο ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ: ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ Σ. ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ-ΚΟΛΩΝΙΑ, ΛΕΚΤΟΡΑΣ Ε. ΚΛΑΜΠΑΤΣΕΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ: Ι.ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ (ΥΔ), Α.ΤΟΥΦΕΓΓΟΠΟΥΛΟΥ (ΥΔ, ΕΛΚΕ) ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Α ΣΤΑΔΙΟ ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ & ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ Β ΣΤΑΔΙΟ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ: ΑΙΤΙΕΣ & ΜΟΡΦΕΣ Γ ΣΤΑΔΙΟ ΤΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ, ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 1

2 28/11/2011 Α ΣΤΑΔΙΟ: ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ 1. ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΧΩΡΟ Τοποθετείται η περιοχή στο χωρικό πλαίσιο που την περιβάλλει (Δήμος Μαρκόπουλου, Π.Ε. Ανατολικής Αττικής, Περιφέρεια Αττικής) Εξετάζεται το προφίλ αυτών των ενοτήτων και η σχέση του Πόρτο Ράφτη με αυτό Γεωγραφική- διοικητική θέση και ρόλος της περιοχής Δίκτυα μεταφοράς 1. ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΧΩΡΟ Η θέση του Δήμου Μαρκόπουλου στην Περιφέρεια Αττικής Πηγή: 2

3 28/11/2011 Η θέση του Δήμου Μαρκόπουλου στην Π.Ε. Ανατολικής Αττικής Πηγή: Πρόγραμμα «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ», 2010 Πρόσβαση Μετρό και Προαστιακός σιδηρόδρομος (στάση Κορωπί) Αττική οδός- Λεωφόρος Μαρκοπούλου Λεωφόρος Λαυρίου Η σύνδεση με τις περιοχές κατά μήκος των ακτών του Σαρωνικού γίνεται μέσω της οδού Βάρης Κορωπίου Λεωφόρος Πόρτο Ράφτη που οδηγεί από το Μαρκόπουλο στο Πόρτο Ράφτη 3

4 Α ΣΤΑΔΙΟ: ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ 2. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Ιστορική εξέλιξη Δημογραφικά χαρακτηριστικά Οικονομικές δραστηριότητες Φυσικό και δομημένο περιβάλλον Γενική εικόνα των χρήσεων γης στον αστικό αλλά και εξωαστικό χώρο Λειτουργίες- δραστηριότητες υπερτοπικού χαρακτήρα Θεσμικό πλαίσιο Ο Δήμος του Μαρκόπουλου εντάσσεται στην χωρική ενότητα των Μεσογείων, η οποία λόγω των εξελίξεων (αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», Αττική οδός, Μετρό, Προαστιακός κ.λπ.) έχει μετασχηματιστεί σε έναν προνομιακό τόπο αφενός για οικιστική ανάπτυξη και αφετέρου για χωροθέτηση παραγωγικών δραστηριοτήτων. Επιπλέον, η περιοχή διακρίνεται για το αξιόλογο φυσικό και πολιτιστικό της περιβάλλον που ωστόσο δέχεται μεγάλη πίεση και κινδυνεύει με σοβαρή υποβάθμιση από την αυθαίρετη και ανεξέλεγκτη εγκατάσταση πάσης φύσεως δραστηριοτήτων. Δημογραφικά στοιχεία ΔΗΜΟΣ, ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ,66 Τ.Κ. Μαρκόπουλου ,66 Μαρκόπουλο ,37 Αγία Τριάδα ,00 Βραυρώνα ,44 Κουλιδάς ,56 Λιμένας Μαρκόπουλου (Πόρτο Ράφτη) ,55 Ποριά ,00 Χαμολιά ,40 Πηγή: Απογραφή πραγματικού πληθυσμού 2001 ΕΛ.ΣΤΑΤ., Ιδία επεξεργασία 4

5 Οικονομικά στοιχεία ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Π.Ε. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΥΝΟΛΟ % ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΕΝΕΡΓΟΙ AΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΥΝΟΛΟ % ΑΝΕΡΓΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΜΗ ΕΝΕΡΓΟΙ ΣΥΝΟΛΟ % ΣΥΝΟΛΟ % ,23% ,17% ,83% ,67% ,52% ,90% 522 8,10% ,48% Πηγή: Απογραφή μόνιμου πληθυσμού 2001 ΕΛ.ΣΤΑΤ., Ιδία επεξεργασία ΚΛΑΔΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ Ποσοστό (%) Γεωργία, κτηνοτροφία, θήρα, δασοκομία ,09 Αλιεία. 30 0,47 Ορυχεία και λατομεία. 22 0,34 Μεταποιητικές βιομηχανίες ,73 Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου και νερού. 59 0,92 Κατασκευές ,87 Χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή αυτοκινήτων κ.λπ ,62 Ξενοδοχεία και εστιατόρια ,75 Μεταφορές, αποθήκευση και επικοινωνίες ,86 Ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί ,99 Διαχείριση ακίνητης περιουσίας, εκμισθώσεις και επιχειρηματικές δραστηριότητες ,43 Δημόσια διοίκηση και άμυνα, υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση ,40 Εκπαίδευση ,97 Υγεία και κοινωνική μέριμνα ,01 Δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών υπέρ του κοινωνικού ή ατομικού χαρακτήρα ,74 Ιδιωτικά νοικοκυριά που απασχολούν οικιακό προσωπικό ,61 Ετερόδικοι οργανισμοί και όργανα. 1 0,02 Νέοι 240 3,72 Δήλωσαν ασαφώς ή δε δήλωσαν κλάδο οικονομικής δραστηριότητας 611 9,48 5

6 28/11/2011 Φυσικό περιβάλλον Ακτές (κόλπος του Πόρτο Ράφτη με τα νησάκια Ράφτης, Ραφτοπούλα και Πράσο, κόλπος της Βραυρώνας) Προστατευόμενες περιοχές Η περιοχή «Βραυρώνα» (GR ) ανήκει στον εθνικό κατάλογο του Δικτύου Natura Πρόκειται για την περιοχή η οποία περιλαμβάνει τον υγρότοπο της Βραυρώνας, καθώς και τον αρχαιολογικό χώρο του ναού της Αρτέμιδας και τις γύρω δασικές περιοχές. Αττικό τοπίο με τις παραδοσιακές καλλιέργειες με κυρίαρχη αυτή της αμπέλου Νήσοι του Πόρτο Ράφτη Πηγή: Ναός της Αρτέμιδος Αρχαιολογικοί χώροι & μνημεία Αρχαιολογικός χώρος Βραυρώνας (ιερό Βραυρωνίας Αρτέμιδος, πύργος της Βραυρώνας) Αρχαιολογικός χώρος της Μερέντας Πύργος της Λιάδας Μυκηναϊκό νεκροταφείο Περατής στο Πόρτο Ράφτη Άγαλμα στο νησί του Ράφτη Βυζαντινές εκκλησίες Νεώτερα μνημεία Πηγή: el.wikipedia.org 6

7 28/11/2011 Διοικητικά όρια Δ. Μαρκόπουλου, οικιστικό δίκτυο και καλύψεις γης κατά corine (2000) Ποριά Βραυρώνα Χαμολιά Αγία Τριάδα Κουλιδάς Πόρτο Ράφτη Μαρκόπουλο Πηγή: geodata.gov.gr Θεσμικό καθεστώς Θεσμοθετημένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΓΠΣ) που ισχύουν στο Δ. Μαρκόπουλου Μεσογαίας: 916Δ/87 και 210Δ/2000 (1η Αναθεωρημένη Πράξη). Έχει επίσης εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) για την περιοχή Μεσογείων (ΦΕΚ 199Δ/2003), το οποίο δίνει κατευθύνσεις ως προς τις χρήσεις γης, τους όρους και περιορισμούς δόμησης στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών προ του έτους 1923 περιοχή των Μεσογείων. Σήμερα, ο Δ. Μαρκόπουλου εκπονεί νέο Σχέδιο για την οργάνωση των χρήσεων σε όλη την έκταση των διοικητικών του ορίων, δρομολογώντας ταυτόχρονα την αναθεώρηση του εγκεκριμένου Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, ώστε να υπάρξει η αναγκαία προετοιμασία για τις επερχόμενες εξελίξεις. 7

8 Κρίσιμα σημεία Τάση μετατροπής β κατοικίας-παραθεριστικής σε α κατοικία-μόνιμη Αυθαίρετη δόμηση - εκτός σχεδίου δόμηση Συγκρούσεις χρήσεων γης σε βάρος της γεωργικής γης Οικιστικές πιέσεις σε δάση- δασικές εκτάσεις και παράκτιες ζώνες Επίδραση των μεγάλων έργων υποδομής (οδικοί άξονες, μετρό και προαστιακός σιδηρόδρομος, Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», λειτουργίες υπερτοπικής εμβέλειας όπως είναι το ολυμπιακό κέντρο Ιππασίας κ.λπ.). Παράνομες δραστηριότητες και ένταση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης του όρους Μερέντα Λατομεία Μαρκόπουλου στη βόρεια πλευρά του όρους Μερέντα Πηγή: news.in.gr 8

9 ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Α ΣΤΑΔΙΟ ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ & ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ Β ΣΤΑΔΙΟ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ: ΑΙΤΙΕΣ & ΜΟΡΦΕΣ B ΣΤΑΔΙΟ: ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΑΙΤΙΕΣ & ΜΟΡΦΕΣ 1. ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΟΣ Το θέμα μπορεί να δίνει έμφαση: α) δάση, ακτές, φυσικό περιβάλλον, β) οικιστική ανάπτυξη, πολιτισμική κληρονομιά, γ) γεωργική γη/αγροτικός χώρος και δ) υποδομές π.χ. Τουριστική δραστηριότητα vs γεωργική στο Δήμο Μαρκόπουλου 2. ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ; Ως προς τις χρήσεις, ως προς την ποιότητα του δομημένου χώρου κ.λπ. Τεκμηρίωση στη βάση συγκεκριμένων στοιχείων. π.χ. αυθαίρετη δόμηση 9

10 B ΣΤΑΔΙΟ: ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΑΙΤΙΕΣ & ΜΟΡΦΕΣ 3. ΠΩΣ ΑΠΟΤΥΠΩΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΧΩΡΟ (ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ); Που τοποθετείται χωρικά; Διαφοροποιείται ή έχει μια ενιαία μορφή; Πρόκειται για κατοικίες ή παραγωγικές δραστηριότητες; Χωρίς άδεια ή καθ υπέρβαση αυτής; 4. ΤΙ ΤΟ ΕΧΕΙ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕΙ; Βασική αιτία είναι η έλλειψη χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Όχι όμως μόνο αυτό. 5. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ Προβλήματα υποβάθμισης φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Α ΣΤΑΔΙΟ ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ & ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ Β ΣΤΑΔΙΟ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ: ΑΙΤΙΕΣ & ΜΟΡΦΕΣ Γ ΣΤΑΔΙΟ ΤΑΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ, ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 10

11 Ένταξη στον ευρύτερο χώρο- Συνδέσεις Δημογραφικά χαρακτηριστικά- Παραγωγική δομή Οικιστικό δίκτυο Φυσικοί και πολιτιστικοί πόροι Τεχνική και κοινωνική υποδομή Θεσμικό πλαίσιο ΑΝΑΛΥΣΗ SWOT Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Ευκαιρίες Απειλές Διαπιστωμένα προβλήματα και προοπτικές Στόχοι- κύριες επιδιώξεις του σχεδιασμού Σενάρια εξέλιξης του Δ. Μαρκόπουλου 1. Σενάριο τάσεων ή μη παρεμβατικό (απαισιόδοξο) 2. Σενάριο ήπιας παρέμβασης (εφικτό) 3. Σενάριο έντονης παρέμβασης (αισιόδοξο) Γ ΣΤΑΔΙΟ: ΤΑΣΕΙΣ, ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ & ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Επιλέγουμε αυτό το Σενάριο που υποστηρίζει τη στόχευσή μας (Επικρατέστερο Σενάριο Ανάπτυξης) Προτείνουμε τις Κατευθύνσεις για τη ρύθμιση των εντοπισμένων προβλημάτων και για τη χωρική ανάπτυξη του Δήμου Μαρκόπουλου (Υλοποίηση Στρατηγικής) 11

12 ΚΑΛΗ ΑΡΧΗ! 12