Ανακύκλωση θρεπτικών διαλυμάτων σε κλειστά υδροπονικά συστήματα

Transcript

1 Ανακύκλωση θρεπτικών διαλυμάτων σε κλειστά υδροπονικά συστήματα

2 Κλειστά υδροπονικά συστήματα Πλεονεκτήματα Εξοικονόμηση λιπασμάτων και νερού Μείωση απορροής υπολειμμάτων λιπασμάτων (νιτρικά, φωσφορικά) στα επιφανειακά και υπόγεια νερά Δυνατότητα εφαρμογής φυτοφαρμάκων μέσω θρεπτικού διαλύματος

3 Συστήματα ανακύκλωσης Συνεχής ανακύκλωση (επανακυκλοφορία) Συλλογή και ανακύκλωση απορροών (επαναλαμβανόμενα ποτίσματα μικρής διάρκειας)

4 Σχηματική αναπαράσταση ενός υδροπονικού συστήματος με αδιάλειπτη επανακυκλοφορία του θρεπτικού διαλύματος

5 Σχηματική αναπαράσταση ενός υδροπονικού συστήματος με επαναλαμβανόμενα ποτίσματα μικρής διάρκειας Pots with plants

6 Ημερήσιος όγκος επαναχρησιμοποιούμενου διαλύματος απορροής σε μία καλλιέργεια τομάτας η οποία τροφοδοτείται με θρεπτικό διάλυμα μέσω συχνών, μικρής διάρκειας ποτισμάτων. Έκταση 1,0 ha Συνολικός αριθμός φυτών Παροχή θρεπτικού διαλύματος ανά φυτό & ημέρα 4 L Συνολική ημερήσια παροχή θρεπτικού διαλύματος 100 m 3 Κλάσμα απορροής 0.3 (30%) Συνολικός όγκος διαλύματος απορροής που ξαναχρησιμοποιείται ανά εκτάριο & ημέρα 30 m 3

7 Ημερήσιος όγκος επαναχρησιμοποιούμενου διαλύματος απορροής σε μία καλλιέργεια τομάτας με συνεχή κυκλική κυκλοφορία του θρεπτικού διαλύματος Έκταση 1,0 ha Συνολικός αριθμός φυτών Αριθμός φυτών ανά m στο κανάλι 2,5 Συνολικό μήκος καναλιών Μήκος ανά κανάλι m 25 m Αριθμός καναλιών 400 Παροχή θρεπτικού διαλύματος ανά κανάλι Συνολικός όγκος θρεπτικού διαλύματος που παρέχεται στα φυτά ανά ημέρα *1140 min per day 3,5 lit/min* m 3

8 Σχηματική απεικόνιση κλειστού συστήματος

9 Δυσκολίες που παρουσιάζει η ανακύκλωση του θρεπτικού διαλύματος Η ανακύκλωση του θρεπτικού διαλύματος μπορεί να οδηγήσει και σε ανακύκλωση παθογόνων Η σύνθεση του διαλύματος απορροής μεταβάλλεται σημαντικά σε σύγκριση με το διάλυμα τροφοδοσίας

10 Ορισμοί για E E t : E στο διάλυμα τροφοδοσίας Ε r : E στο διάλυμα ριζοστρώματος E d : E στο διάλυμα απορροής E m : E στο μίγμα νερού - διαλύματος απορροής E u : E απορρόφησης E f : E οφειλόμενη στην προσθήκη λιπασμάτων E r ( E E t d )/ 2

11 Ορισμοί συγκεντρώσεων it : Συγκέντρωση στο διάλυμα τροφοδοσίας ir : Συγκέντρωση στο διάλυμα ριζοστρώματος id : Συγκέντρωση στο διάλυμα απορροής im : Συγκέντρωση στο μίγμα νερού - διαλύματος απορροής iu : Συγκέντρωση απορρόφησης if : Συγκέντρωση οφειλόμενη στην προσθήκη λιπασμάτων a : Κλάσμα απορροής (0-1) it iu a( id iu ) ir ( it id ) / 2

12 Τυπική σύνθεση θρεπτικού διαλύματος για αγγούρι Επιθυμητά χαρακτηριστικά Διαβροχή υποστρώματος Βλαστικό στάδιο Στάδιο καρποφορίας Δ.Τ. Σ.Α. Δ.Ρ. Δ.Τ. Σ.Α. Δ.Ρ. E 2,30 2,20 1,80 2,50 2,10 1,70 2,70 ph 5,60 5,60-5,60 6,60 5,60-6,00-6,70 [K + ] 5,70 5,40 5,30 6,00 5,80 6,00 5,50 [a 2+ ] 5,30 4,65 3,15 6,50 4,50 2,70 7,25 [Mg 2+ ] 1,65 1,60 1,10 2,00 1,40 1,00 2,00 [NH4 + ] 0,50 1,20 1,40 <0,60 0,60 0,80 <0,40 [SO4 2- ] 2,00 1,85 1,00 2,70 1,75 1,00 3,10 [NO3 - ] 14,40 13,70 11,60 15,60 13,00 10,60 16,00 [H2PO4 - ] 1,20 1,20 1,10 1,20 1,20 1,10 1,10 [Fe] 20,0 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 15,00 [Mn] 12,00 10,00 10,00 6,00 10,00 10,00 5,00 [Zn] 6,00 5,00 4,00 7,00 5,00 4,00 8,00 [u] 0,80 0,80 0,80 0,80 0,80 0,70 0,80 [B] 45,00 30,00 30,00 80,00 30,00 25,00 80,00 [Mo] 0,50 0,50 0,50-0,50 0,50 - t u r t u r

13 Μείκτης διαλύματος απορροής με νερό ή θρεπτικό διάλυμα για κλειστό σύστημα (NSS)

14 Παράδειγμα at : ; (4,50 mmol L -1 από βιβλιογραφία) ar : 7,25 mmol L -1 (τιμή - στόχος) ad : 9 mmol L -1 (μέτρηση) am : - au : 2,70 mmol L -1 (από βιβλιογραφία) a : 0,35 (35%) it iu a( id iu ) at = 2,70 + 0,35(9-2,70) = 4,90 mmol L -1 ir ) / 2 car = (4,9 + 9)/2 = 6,95 mmol L -1 ( it id

15 Μέθοδοι συμπλήρωσης διαλύματος απορροής με θρεπτικά στοιχεία και νερό Συμπλήρωση θρεπτικών στοιχείων με βάση τις συγκεντρώσεις απορρόφησης Συμπλήρωση θρεπτικών στοιχείων με βάση το διάλυμα απορροής

16 Mg a K mmol w - LL. -1 mmol/φυτό p-d ημέρα Σύγκριση συγκεντρώσεων απορρόφησης με ημερήσια πρόσληψη θρεπτικών στοιχείων σε μελιτζάνα 2 P N

17 Σύγκριση συγκέντρωσης απορρόφησης K με ημερήσια πρόσληψη K σε τομάτα mmol L -1 L -1 mmol/φυτό x ' ημέρα '

18 Συμπλήρωση θρεπτικών στοιχείων με βάση τις συγκεντρώσεις απορρόφησης Επεξήγηση προτύπου input = root = uptake = 3 mmol L -1 5 mmol L -1 3 mmol L -1 Συνεπώς, η συγκέντρωση στο διάλυμα συμπλήρωσης (NSS) πρέπει να είναι ίση με την συγκέντρωση απορρόφησης

19 Συμπλήρωση θρεπτικών στοιχείων με βάση τις συγκεντρώσεις απορρόφησης Πυκνά διαλύματα Πυκνό διάλυμα A Πυκνό διάλυμα B Πυκνό διάλυμα οξέως Επιλογή λιπάσματος φωσφόρου: Επιλέξτε 1 για φωσφορικό μονοκάλιο ή 2 για φωσφορικό οξύ Επιλογή λιπάσματος βορίου: Επιλέξτε 1 για βορικό οξύ, 2 για τετραβορικό νάτριο (βόρακας) ή 3 για οκταβορικό νάτριο (solubor) Επιλογή λιπάσματος μολυβδαινίου: Επιλέξτε 1 για επταμολυβδαινικό αμμώνιο ή 2 για μολυβδαινικό νάτριο ΚΛΕΙΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ (D + W) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Καλλιεργητής: Πολιουδάκης V, m 3 A Επιθυμητά χαρακτηριστικά Θ.Δ. Χημική σύσταση νερού Καλλιέργεια: Τριαντάφυλλο (Λατζιμάς) E u * 1.70 ds/m E w 0.70 ds/m Τύπος σχήματος θρέψης: Κανονική (κόκος - ανακύκλωση) ph opt. 5.6 ph [K] mmol/l a mmol/l [a] mmol/l Mg mmol/l E.. διαλύματος ανάμειξης 1.20 ds/m 1 [M g] mmol/l K mmol/l E.. τελικού διαλύματος 2.00 ds/m [NO3] mmol/l + NH mmol/l ph 5.60 [NH4] mmol/l Na mmol/l Πυκνό διάλυμα A 1000 ΛΙΤΡΑ 2 [H 2 PO 4 - ] mmol/l SO mmol/l 1 Νιτρικό ασβέστιο Kg [Fe ] t μmol/l NO mmol/l 2 Νιτρικό κάλιο Kg [Mn] t 8.00 μmol/l H 2 PO mmol/l 3 Νιτρικό αμμώνιο Kg 2 [Zn ] t 5.00 μmol/l HO mmol/l 4 Χηλικός σίδηρος Kg [u ] t 0.80 μmol/l l mmol/l Πυκνό διάλυμα B 1000 ΛΙΤΡΑ Επιθυμητές τιμές K, a, M g: [B ] t μmol/l Fe 0.00 μmol/l 1 Νιτρικό κάλιο Kg Επιλέξτε 1 για αναλογία K:a:M g 2 [Mo] t 0.50 μmol/l Mn μmol/l 2 Θειικό μαγνήσιο Kg (mmol/mmol) ή 2 για συγκεντρώσεις (mmol/l) [Si ] 0.00 mmol/l Zn μmol/l 3 Νιτρικό μαγνήσιο Kg Επιλέξτε 1 για εισαγωγή επιθυμητής % καθαρό λίπασμα u μmol/l 4 Φωσφορικό μονοκάλιο Kg τιμής N/K (mmol/mmol) ή 2 για επιθυμητή συγκέντρωση ΝΟ 2 καθαρό HNO 3 58 (% w /w ) B 0.00 μmol/l 5 Θειικό κάλιο Kg 3 (mmol/l) καθαρό H 3 PO 4 85 (% w /w ) Mo 0.00 μmol/l 6 Φωσφορικό οξύ λίτρα Επιλέξτε 1 για εισαγωγή επιθυμητής Fe σε χηλικό Fe 6.5 (% w /w ) Si 0.00 mmol/l 7 Θειικό μαγγάνιο 135 g τιμής ΝΗ 4 /(ΝΗ 4 +ΝΟ 3 ) 2 Σcat w 6.90 meq/l 8 Θειικός ψευδάργυρος 72 g (mmol/mmol) ή 2 για επιθυμητή συγκέντρωση ΝΗ a 0.20 Σan w 4 (mmol/l) 6.90 meq/l 9 Θειικός χαλκός 20 g E a u 1.70 ds/m λιπάσματα (kg/δοχείο) E t 2.00 ds/m 10 Βορικό οξύ 0 g Κατιόντα/ανιόντα..S..W..A.F. SO 4 2- NO 3 - H 2 PO 4 - HO 3-11 Βόρακας 238 g l - Si 12 Solubor 0 g.a.s Επταμολυβδαινικό αμμώνιο 0 g.a.w Μολυβδαινικό νάτριο 12 g A.A.F Πυκνό διάλυμα οξέως 1000 ΛΙΤΡΑ a Νιτρικό οξύ λίτρα Mg K [H 3 O + ] w E-08 NH 4 + ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ Ημερομηνία: B w Na [O 2-3 ]+[HO - 3 ]+[H 2 O 3 ] H [H 3 O + ] (n.s. ) E-06 * Σημαντική παρατήρηση: Επιθυμητή τιμή ηλεκτρικής αγωγιμότητας (E u ) εισάγεται μόνο όταν καθορίζονται επιθυμητές αναλογίες για τα μακροκατιόντα (K:a:Mg). Όταν εισάγονται επιθυμητές συγκεντρώσεις K, a, Mg, τότε το πρόγραμμα θα υπολογίσει αυτόματα την E που αντιστοιχεί σε αυτές τις συγκεντρώσεις. 16/6/2011 ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΜΑΖΕΣ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ Υπολογισμοί ( b ) για προσθήκη οξέως B (n.s. ) [K] #DIV/0! Σ cation(n.s) [NH + 4 ] 40.5 Σ anion(n.s.) 15.20

20 Συμπλήρωση θρεπτικών στοιχείων με βάση τις συγκεντρώσεις απορρόφησης if iu iw E u tu tu i u E u Et ae 1 a d

21 Ανακύκλωση με βάση τις συγκεντρώσεις απορρόφησης Κεφαλή υδρολίπανσης πριν τον μείκτη E w E u E t E d

22 Συμπλήρωση θρεπτικών στοιχείων με βάση τις συγκεντρώσεις απορρόφησης Κεφαλή υδρολίπανσης πριν τον μείκτη Irrigation water + Fertilizers Nutrient solution for closed systems + Drainage solution Nutrient solution supplied to the crop + + E w E f E u E d E t E ae ( 1 a) E t d u

23 Ανακύκλωση με βάση τις συγκεντρώσεις απορρόφησης Κεφαλή υδρολίπανσης μετά τον μείκτη E d E m E t E w

24 Κεφαλή υδρολίπανσης μετά τον μείκτη Εναλλακτικός υπολογισμός του E m χωρίς να είναι συνάρτηση του E d E m = E t + (1 - a)(e w - E u )

25 Αναπροσαρμογή iu iu it a 1 a Παράδειγμα: Σε μία καλλιέργεια η συγκέντρωση a στο διάλυμα απορροής ( ad ) βρέθηκε ότι είναι 10 mmol L -1. Η τιμή αυτή κρίνεται υπερβολικά υψηλή, οπότε πρέπει να διορθωθεί η au. Η νέα τιμή της au υπολογίζεται με την βοήθεια της παραπάνω σχέσης λαμβάνοντας υπόψη με βλάση την βιβλιογραφία μία τιμή ίση με 5,5 mmol L -1 για την ad : και α = 0,3. au = (5,5 0,3*10)/1-0,3 = 1,21 mmol L -1 id

26 Αναπροσαρμογή δεδομένων it iu a( id iu ) iu a a it id it iu 1 id iu a it : Συγκέντρωση στο διάλυμα τροφοδοσίας id : Συγκέντρωση στο διάλυμα απορροής iu : Συγκέντρωση απορρόφησης α : Κλάσμα απορροής

27 Ανακύκλωση με βάση την σύσταση του διαλύματος απορροής Κεφαλή υδρολίπανσης μετά τον μείκτη E d E m E t E w

28 Συμπλήρωση θρεπτικών στοιχείων με βάση το διάλυμα απορροής Παρασκευή θρεπτικού διαλύματος Irrigation water + Drainage solution Mixture of water and drainage solution + Fertilizers Nutrient solution supplied to the crop + + E w E d E m E f E t E ae ( 1 a) E m d w

29 Καθορισμός E στο διάλυμα απορροής (E d ) Κατά προτίμηση μέσω μέτρησης κάθε φορά που παρασκευάζονται νέα πυκνά διαλύματα. Εναλλακτικά, υπολογίζεται μία επιθυμητή τιμή E d μέσω της σχέσης: E d 2E r E t E t i t 1,462 9,819

30 Συμπλήρωση θρεπτικών στοιχείων με βάση την σύσταση του διαλύματος απορροής Πυκνά διαλύματα V, m 3 A Επιθυμητά χαρακτηριστικά Θ.Δ. Μέγεθος Νερό Απορροή Καλλιέργεια: Τριαντάφυλλο (Λατζιμάς) Πυκνό διάλυμα A E t * 2.00 ds/m E ds/m Τύπος σχήματος θρέψης: Κανονική (κόκος - ανακύκλωση) Πυκνό διάλυμα B ph opt. 5.6 ph Ημερομηνία: 16/6/2011 Πυκνό διάλυμα οξέως Επιλογή λιπάσματος φωσφόρου: Επιλέξτε 1 για φωσφορικό μονοκάλιο ή 2 για φωσφορικό οξύ Επιλογή λιπάσματος βορίου: Επιλέξτε 1 για βορικό οξύ, 2 για τετραβορικό νάτριο (βόρακας) ή 3 για οκταβορικό νάτριο (solubor) Επιλογή λιπάσματος μολυβδαινίου: Επιλέξτε 1 για επταμολυβδαινικό αμμώνιο ή 2 για μολυβδαινικό νάτριο Επιθυμητές τιμές K, a, M g: Επιλέξτε 1 για αναλογία K:a:M g (mmol/mmol) ή 2 για συγκεντρώσεις (mmol/l) Επιλέξτε 1 για εισαγωγή επιθυμητής τιμής N/K (mmol/mmol) ή 2 για επιθυμητή συγκέντρωση ΝΟ 3 (mmol/l) Επιλέξτε 1 για εισαγωγή επιθυμητής τιμής ΝΗ 4 /(ΝΗ 4 +ΝΟ 3 ) (mmol/mmol) ή 2 για επιθυμητή συγκέντρωση ΝΗ 4 (mmol/l) [K] mmol/l a mmol/l ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΜΑΖΕΣ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ [a] mmol/l Mg mmol/l E-στόχος για μείκτη 1.07 ds/m 1 [M g] mmol/l K mmol/l E-στόχος για κεφαλή υδρολίπανσης 2.04 ds/m [NO3] mmol/l + NH mmol/l ph 5.60 [NH4] mmol/l Na mmol/l Πυκνό διάλυμα A 1000 ΛΙΤΡΑ 2 [H 2 PO 4 - ] mmol/l SO mmol/l 1 Νιτρικό ασβέστιο Kg [Fe ] t μmol/l NO mmol/l 2 Νιτρικό κάλιο Kg [Mn] t 8.00 μmol/l H 2 PO mmol/l 3 Νιτρικό αμμώνιο Kg 2 [Zn ] t 5.00 μmol/l HO mmol/l 4 Χηλικός σίδηρος Kg [u ] t 0.80 μmol/l l mmol/l Πυκνό διάλυμα B 1000 ΛΙΤΡΑ [B ] t μmol/l Fe μmol/l 1 Νιτρικό κάλιο Kg 2 [Mo] t 0.50 μmol/l Mn μmol/l 2 Θειικό μαγνήσιο Kg [Si ] 0.00 mmol/l Zn μmol/l 3 Νιτρικό μαγνήσιο Kg u μmol/l 4 Φωσφορικό μονοκάλιο Kg 2 καθαρό HNO 3 58 (% w /w ) B μmol/l 5 Θειικό κάλιο Kg καθαρό H 3 PO 4 85 (% w /w ) Mo μmol/l 6 Φωσφορικό οξύ λίτρα Fe σε χηλικό Fe 6.5 (% w /w ) Si mmol/l 7 Θειικό μαγγάνιο 135 g 2 E r 2.30 Σcat w meq/l 8 Θειικός ψευδάργυρος 72 g a 0.20 Σan w meq/l 9 Θειικός χαλκός 20 g ph m 7.08 λιπάσματα (kg/δοχείο) E t(actual) 2.04 ds/m 10 Βορικό οξύ 0 g Κατιόντα/ανιόντα..S..W..A.F. SO 4 2- NO 3 - H 2 PO 4 - HO 3-11 Βόρακας 238 g l - Si 12 Solubor 0 g.a.s Επταμολυβδαινικό αμμώνιο 0 g.a.w Μολυβδαινικό νάτριο 12 g A.A.F Πυκνό διάλυμα οξέως 1000 ΛΙΤΡΑ a Νιτρικό οξύ λίτρα Mg K [H 3 O + ] m E-08 NH 4 + ΚΛΕΙΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΛΙΠΑΝΣΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΔΙΑΛΥΜΑ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Καλλιεργητής: Πολιουδάκης ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ % καθαρό λίπασμα Υπολογισμοί ( b ) για προσθήκη οξέως B m Na [O 2-3 ]+[HO - 3 ]+[H 2 O 3 ] H [H 3 O + ] (n.s. ) E-06 * Σημαντική παρατήρηση: Επιθυμητή τιμή ηλεκτρικής αγωγιμότητας (E u ) εισάγεται μόνο όταν καθορίζονται επιθυμητές αναλογίες για τα μακροκατιόντα (K:a:Mg). Όταν εισάγονται επιθυμητές συγκεντρώσεις K, a, Mg, τότε το πρόγραμμα θα υπολογίσει αυτόματα την E που αντιστοιχεί σε αυτές τις συγκεντρώσεις. B (n.s. ) [K] #DIV/0! Σ cation(n.s) [NH + 4 ] Σ anion(n.s.) 18.52

31 Συμπλήρωση θρεπτικών στοιχείων με βάση το διάλυμα απορροής Υπολογισμός σύστασης πυκνών διαλυμάτων im a id ( 1 a) iw im είναι η συγκέντρωση του i θρεπτικού στοιχείου στο μείγμα που διαλύματος απορροής με νερό, id είναι η επιθυμητή συγκέντρωση του i θρεπτικού στοιχείου στο διάλυμα απορροής, iw είναι η συγκέντρωση του i θρεπτικού στοιχείου στο νερό άρδευσης και a είναι το επιθυμητό κλάσμα απορροής

32 Συμπλήρωση θρεπτικών στοιχείων με βάση το διάλυμα απορροής if it im [ H ] [ HO f 3 ] m b Για τον υπολογισμό του b λαμβάνεται υπόψη το ph του μίγματος διαλύματος απορροής νερού και όχι απλώς του νερού όπως στα ανοιχτά υδροπονικά συστήματα.

33 Το πρόβλημα της συσσώρευσης αλάτων στα κλειστά υδροπονικά συστήματα

34 Σύστημα αφαλάτωσης μέσω αντίστροφης ώσμωσης

35 Αντιμετώπιση προβλήματος συσσώρευσης αλάτων Ανάπτυξη μαθηματικών μοντέλων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από ευφυή ολοκληρωμένα συστήματα αυτοματοποιημένης διαχείρισης με στόχο: πρόβλεψη ρυθμού συσσώρευσης αλάτων, αυτόματη διόρθωση προκαθορισμένων επιθυμητών τιμών (E, ph, αναλογίες προσθήκης θρεπτικών στοιχείων), Αυτόματη απόρριψη διαλύματος απορροής όταν η συγκέντρωση αλάτων στο σύστημα υπερβεί το όριο ανοχής.

36 Συσσώρευση Na σε υδροπονική καλλιέργεια αγγουριού οφειλόμενη στην ανακύκλωση των απορροών. (Savvas et al., Europ. J. Hort Sci. 2005, 70: ). oncentration in the drainage solution (mm) mm Nal in water l: Y = 44.89/(1+2.36EXP(-(0.025X X 2 ))) Na: Y = 40.06/(1+1.93EXP(-(0.008X X 2 ))) mm Nal in water l: Y= 6.563/( EXP( X)) Na: Y = 8.265/( EXP( X)) Time (days from treatment initiation) mm Nal in water l: Y = 59.0/( EXP(-(0.032X X 2 ))) Na: Y = 53.8/(1+1.55EXP(-(0,0049X X 2 ))) 5 mm Nal in water l: Y = 29.5/(1+3.04EXP(-(0.0048X X 2 ))) Na: Y = 30.73/(1+4.28EXP(-0.069X))

37 Μεταβολές στις συγκεντρώσεις απορρόφησης Na και l σε υδροπονική καλλιέργεια αγγουριού σε συνάρτηση με τις συγκεντρώσεις Na και l στο περιβάλλον της ρίζας Savvas et al., Europ. J. Hort Sci., 2005, 70: Ion/water uptake ratio (mmol. L -1 ) Na: Y = 0.021X l: Y = 0.074X oncentration in the root environment (mm)

38 E στο διάλυμα τροφοδοσίας (ds m -1 ) Διαχείριση ανακύκλωσης Στρατηγική Ι 3 E t 2 E Na 1 0 Ημέρες από έναρξη καλλιέργειας E n

39 E στο διάλυμα τροφοδοσίας (ds m -1 ) Διαχείριση ανακύκλωσης Στρατηγική ΙΙ 5 E t E n E Na 1 0 Ημέρες από έναρξη καλλιέργειας