TMHMA KOINΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ

Transcript

1 TMHMA KOINΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τα ECTS των ακολούθων πινάκων ισχύουν, για τους φοιτητές που ενεγράφησαν στο Τμήμα Κοινωνιολογίας από το Ακαδημαϊκό έτος και , σύμφωνα με τους αντίστοιχους οδηγούς σπουδών. Υποχρεωτικά Α Εξαμήνου (ΥΠΟ) Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία I ΕΙΣΚ100 (Περιλαμβάνει και εργαστήριο) ΘΕΩΚ106 ΙΣΤΚ120 Σερντεδάκις Νικόλαος /Εργαστήριο Το εισαγωγικό μάθημα στην Κοινωνιολογία επικεντρώνεται στην αποτύπωση της ιστορίας κοινωνιολογίας ως επιστήμης, των θεμελιακών κοινωνιολογικών ρευμάτων και σχολών, όπως επίσης και στην κατάδειξη των βασικών κοινωνιολογικών πεδίων θεωρητικής παραγωγής και εμπειρικής έρευνας. Θεματικές Ενότητες Παραδόσεων: 1) Εισαγωγή στην κοινωνιολογική προβληματική και στο αντικείμενο της επιστήμης. 2) Κλασσικοί της Κοινωνιολογίας και σύγχρονες κοινωνιολογικές προσεγγίσεις. 3) Κοινωνική δομή, κοινωνικοί θεσμοί και κουλτούρα. 4) Άτομο και Κοινωνία: οι διαδικασίες της κοινωνικοποίησης. 5) Κοινωνική και ταξική διαστρωμάτωση. 6) Κοινωνικό φύλο, εθνοτικές και φυλετικές κατηγοριοποιήσεις και ανισότητες. 7) Η πολιτική συγκρότηση των κοινωνιών: εθνικά κράτη, πολιτικά και κομματικά συστήματα. 8) Οικονομία και εργασία. 9) Κοινωνιολογία Οικογένειας και της Εκπαίδευσης. 10) Οι πόλεις και οι διαδικασίες αστικοποίησης. 11) Διαδικασίες κοινωνικού μετασχηματισμού και οι σύγχρονες τάσεις παγκοσμιοποίησης. Κοινωνική Θεωρία Ι (Κλασικοί Θεωρητικοί) (Περιλαμβάνει και εργαστήριο) Μουζακίτης Άγγελος/ Κουμπουρλής Ιωάννης /Εργαστήριο Η παράδοση εισάγει τους φοιτητές στην σκέψη των θεμελιωτών της κοινωνιολογίας και εκκινώντας από την μελέτη των πρώτων προσπαθειών θεμελίωσης των κοινωνικών επιστημών (π.χ. στα έργα των T.Hobbes και A. Smith), εστιάζει εν συνεχεία ιδιαίτερα στην εξοικείωση των φοιτητών με τα έργα των A. Comte, K. Marx, E. Durkheim και M. Weber. Επιχειρείται με τον τρόπο αυτό η εξοικείωση των φοιτητών τόσο με κομβικές έννοιες της κοινωνικής θεωρίας, όσο και με ειδικότερα ζητήματα. όπως η κοινωνική οντολογία, η μεθοδολογία, οι αντιλήψεις περί της συγκρότησης του υποκειμένου, η κοινωνική μεταβολή, η κοινωνική δράση, κ.λπ. Παράλληλα, επιχειρείται μια πρώτη σκιαγράφηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των αναδυόμενων νεωτερικών κοινωνιών που σχετίζονται με τον εξορθολογισμό, την ανάπτυξη της τεχνικής και των επιστημών, τον καταμερισμό της εργασίας, τα προτάγματα της ισότητας και της αυτονομίας, κ.λπ. Η παράδοση συνοδεύεται από εργαστηριακό μάθημα που περιλαμβάνει ασκήσεις στην ανάλυση κειμένων. Κοινωνική Ιστορία Φουρναράκη Ελένη (Περιλαμβάνει και εργαστήριο) /Εργαστήριο Το μάθημα επικεντρώνεται στην Ευρώπη, και ιδιαίτερα στην Δυτική Ευρώπη όπου είχαν τις καταβολές τους οι παραπάνω μετασχηματισμοί, τους οποίους παρακολουθεί σε πολλαπλά πεδία (οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό, ιδεολογικό και πολιτισιμικό), μέσα από επιλεγμένα ιστορικά παραδείγματα. Βασικός άξονας και ειδικότερα αντικείμενα για την κατανόηση αυτών των μετασχηματισμών είναι οι δύο επαναστάσεις που σημάδεψαν τα τέλη του 18ου αιώνα στη Δ. Ευρώπη και ταυτίστηκαν με την έννοια της νεωτερικότητας, η Βιομηχανική Επανάσταση και η Γαλλική Επανάσταση Επιλέξτε μια ξένη γλώσσα : ΑΓΓΚ 010 Αγγλικά Επίπεδο Α Χαβρεδάκη Ειρήνη ΓΕΡΚ010 Γερμανικά Επίπεδο Α Παππά Ειρήνη ΙΤΑΚ 010 Ιταλικά Επίπεδο Α Γιαννακοδήμου Νέλα Υποχρεωτικά Γ Εξαμήνου (ΥΠΟ): Μέθοδοι και Τεχνικές της ΜΕΘΚ132 Κοινωνιολογικής Έρευνας: Ποσοτικές Μέθοδοι (Περιλαμβάνει και εργαστήριο) ΘΕΩΚ108 Παπαγεωργίου Παναγιώτα/ Παπαδάκη Μαρίνα Εργαστήριο Το πρώτο μέρος αναφέρεται στις θεωρητικές βάσεις της εμπειρικής έρευνας (θετικισμός, 3 βασικές θεωρητικές σχολές και η προσέγγισή τους στην ανάλυση των κοινωνικών φαινομένων) το δεύτερο μέρος αναφέρεται διεξοδικά στα στάδια της επιστημονικής διαδικασίας (βασικές αρχές μέτρησης, έννοιες, επίπεδα μέτρησης, δειγματοληψία, συλλογή ερωτηματολογίων, κλπ) το τρίτο μέρος αναφέρεται στην ανάλυση και ερμηνεία των ποσοτικών/στατιστικών δεδομένων. Το μάθημα περιλαμβάνει και φροντιστήριο το οποίο επικεντρώνεται στην χρήση στατιστικής ανάλυσης των ποσοτικών δεδομένων. Κοινωνική Θεωρία ΙΙI (Σύγχρονη) (Περιλαμβάνει και εργαστήριο) Ρωμανός Βασίλης/ Γκούνης Κωνσταντίνος Εργαστήριο Στο μάθημα καλύπτονται: η συστημική θεωρία του Talcott Parsons, η θεωρία της δομοποίησης του Anthony Giddens, οι έννοιες της «έξις» (habitus) του «πεδίου» και του «κεφαλαίου» από το έργο του Pierre Bourdieu, οι ερμηνείες της ψυχαναλυτικής θεωρίας ως προς την κοινωνία του 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 1 24

2 ΠΟΚΚ149 Sigmund Freud, η κριτική της Νεωτερικότητας από τη Σχολή της Φρανκφούρτης, με εστίαση στη σύγχρονη εκδοχή της στο έργο του Jürgen Habermas, η κουλτουραλιστική προσέγγιση του κοινωνικού από τον Κορνήλιο Καστοριάδη, τα βασικά στοιχεία του στρουκτουραλισμού (από την γλωσσολογία του Ferdinand de Saussure μέχρι τη δομική ανθρωπολογία του Claude Lévi- Strauss), τα κύρια σημεία του έργου του Michel Foucault που αναφέρονται στις συνθήκες ανάδειξης των επιστημών του ανθρώπου και στην σχέση γνώσης και εξουσίας και ο μεταμοντερνισμός του Jean-François Lyotard. Παράλληλα με τις παραδόσεις, το μάθημα περιλαμβάνει και ξεχωριστή ώρα φροντιστηρίου, στην οποία δίνεται η δυνατότητα για συζήτηση και εμβάθυνση σε ζητήματα της σύγχρονης κοινωνικής θεωρίας μέσα από την ανάλυση βασικών κειμένων. Κοινωνιολογία του Πολιτισμού (Περιλαμβάνει και εργαστήριο) Ζαϊμάκης Ιωάννης/ Τζανάκης Εμμανουήλ Εργαστήριο Το μάθημα οργανώνεται γύρω από τρεις ενότητες. Η πρώτη εξετάζει βασικές έννοιες και αναλυτικά σχήματα που είναι απαραίτητα για την εξοικείωση των φοιτητών-τριών με την ορολογία και τα βασικά θεωρητικά σχήματα της Κοινωνιολογίας του Πολιτισμού. Στη δεύτερη ενότητα εξετάζονται προσεγγίσεις της πολιτισμικής θεωρίας ξεκινώντας από τις βασικές θέσεις κλασσικών της κοινωνιολογίας για τον πολιτισμό και φτάνουν σε νεώτερες μελέτες για τον πολιτισμό και την λαϊκή κουλτούρα. Στην τρίτη ενότητα οι παραδόσεις εστιάζονται σε ζητήματα κοινωνικής διάκρισης στον πολιτισμό, το εννοιολογικό περιεχόμενο της έξης και της διάκρισης του γούστου, η σχέση της κουλτούρας με την ταυτότητα, οι στρατηγικές επιτέλεσης της ταυτότητας και οι υβριδικές ταυτότητες στη μετα-νεωτερική κοινωνία Επιλέξτε μια ξένη γλώσσα : ΑΓΓΚ 030 Αγγλικά Επίπεδο Γ Χαβρεδάκη Ειρήνη ΓΕΡΚ030 Γερμανικά Επίπεδο Γ Παππά Ειρήνη ΙΤΑΚ 030 Ιταλικά Επίπεδο Γ Γιαννακοδήμου Νέλα Υποχρεωτικά Επιλεγόμενης Κατεύθυνσης (ΥΕΚ): ΑΝΘΚ220 Α+Β+Δ Εισαγωγή στην Κοινωνική Γκούνης Κωνσταντίνος Ανθρωπολογία Στόχος του μαθήματος είναι η εισαγωγή στις βασικές έννοιες της κοινωνικής ανθρωπολογίας και μια προκαταρκτική επισκόπηση των πεδίων που συγκροτούν την ανθρωπολογική προσέγγιση. Η επιμέρους ενότητες του μαθήματος εστιάζουν στην ανάδειξη της ανθρωπολογίας ως επιστήμης της ανθρώπινης διαφορετικότητας, στην κατανόηση της έννοιας του πολιτισμού ως καθοριστικό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης «φύσης» και στο ζήτημα της πολιτισμικής ποικιλομορφίας των ανθρώπινων κοινωνιών. Στη συνέχεια, με αναφορά στην εθνογραφική μελέτη διαφορετικών κοινωνιών και πολιτισμών, εξετάζονται συνοπτικά: η μελέτη της συγγένειας, τα διαφορετικά οικονομικά και πολιτικά συστήματα και το πεδίο της θρησκείας. Παράλληλα, παρουσιάζονται οι διαφορετικές σχολές που έχουν διαμορφώσει την πειθαρχία της ανθρωπολογίας, με αφετηρία τον εξελικτισμό του 19 ου αιώνα. Συνολικά, το μάθημα σκοπεύει στην κριτική κατανόηση του ζητήματος των «Άλλων» όπως αυτό έχει τεθεί από την σύγχρονη δυτική κοινωνία στο πλαίσιο των σχέσεων εξουσίας με τον υπόλοιπο, μη-δυτικό κόσμο. ΘΡΗΚ285 Α+Δ Κοινωνιολογία της Θρησκείας Αχείμαστος Μύρων Η λεπτομερής παρουσίαση και ανάλυση των Στοιχειωδών μορφών του θησκευτικού βίου του Εμίλ Ντυρκέμ και Προτεσταντικής ηθικής και το πνεύμα του καπιταλισμού του Μάξ Βέμπερ. Σε ένα δεύτερο επίπεδο η σύγκριση κοινωνιολογίας τους με αφετηρία τα δύο αυτά θεμελιώδη έργα. ΚΙΣΚ209 Β+Γ Ιστορική Κοινωνιολογία Κουμπουρλής Ιωάννης Α) Εισαγωγή στη μεθοδολογία της ιστορικής κοινωνιολογίας: Σχέσεις της κοινωνιολογίας με τις άλλες κοινωνικές επιστήμες. Οι ιστορικές μέριμνες των πρωτοπόρων της κοινωνιολογίας (Κοντ, Μαρξ, Ντυρκέμ, Βέμπερ). Η αντι-ιστορική προοπτική του «παραδείγματος» του αμερικανικού δομολειτουργισμού και ο ντετερμινισμός του σοβιετικού μαρξισμού. Η επιστροφή της ιστορικής μέριμνας στην κοινωνιολογία στη δεκαετία του 60. Το θεωρητικό και ερευνητικό «προφίλ» των ιστορικών κοινωνιολόγων. Η στάση τους απέναντι στις κλασικές κοινωνιολογικές παραδόσεις. Β) Συμβολές στην ιστορική κοινωνιολογία: 1) Marc Bloch: Η κριτική της σχολής των Annales στη συμβαντολογική ιστορία και η γένεση της «κοινωνικής» ή «συνολικής» ιστορίας. Χρονικές και κοινωνικές μονάδες ανάλυσης. Η συγκριτική μέθοδος στο έργο του Μ. Μπλοκ. Ο διάλογος ανάμεσα στην κοινωνιολογία και την ιστορία. 2) Karl Polanyi: Η κριτική στον οικονομικό ντετερμινισμό της φιλελεύθερης αλλά και της μαρξιστικής παράδοσης (η ανάδειξη της «πλάνης του οικονομισμού»). Η πρόταξη του κοινωνικού και η μελέτη της ιστορικής διαμόρφωσης της κοινωνίας της αγοράς (η ανάλυση 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 2 24

3 του «μεγάλου μετασχηματισμού»). Η ιστορική και η αντι-ιστορική έννοια του οικονομικού. Η σημασία της μελέτης των οικονομικών σχέσεων στις «πρωτόγονες» κοινωνίες. 3) S. N. Eisenstadt: Η σταδιακή απομάκρυνση από τον εξελικτισμό του παρσονικού δομολειτουργισμού και η επανεκτίμηση της βεμπεριανής συμβολής. Η έννοια του ιστορικού «μορφώματος». Οι δυνατότητες σύγκρισης, ταξινόμησης και θεωρητικοποίησης των κοινωνικών τύπων αλλά και των ιστορικών μεταβολών τους. Εννοιολογικά εργαλεία της συγκριτικής κοινωνιολογίας: ιδεότυπος και «πραγματότυπος». 4) Reinhard Bendix: Η κριτική του παρσονικού δομολειτουργισμού και η επιστροφή στον Βέμπερ. Η σημασία της μεταθεωρίας. Η συστηματική συγκριτική ανάλυση. Γενικές έννοιες και ιστορική ιδιαιτερότητα. 5) Perry Anderson: Η επισκόπηση του ευρωπαϊκού πολιτισμού από την Αρχαιότητα μέχρι το δυτικό Απολυταρχικό κράτος. Ιστορική ποικιλομορφία και συγκριτική ανάλυση. Η «καθολικευτική» ιστορία και η επιστροφή σε ένα ορισμένο εξελικτισμό (η εμμονή στο δυτικό-γαλλικό «πρότυπο»). Η σύγκρουση με τον E. P. Thompson στους κόλπους της «Νέας Αριστεράς». 6) E. P. Thompson: Η κριτική στον αλτουσσεριανό δομικό μαρξισμό και στη σύγχρονη «μεγάλη θεωρία» (η «φτώχεια της θεωρίας»). Η αναθεώρηση της μαρξιστικής ερμηνευτικής: η ιστορική «ερμηνεία» της δράσης των συλλογικών υποκειμένων. Η μελέτη του «φτιαξίματος» της αγγλικής εργατικής τάξης. 7) Charles Tilly: Η έννοια της «συλλογικής δράσης» και η κριτική στον ψυχολογισμό της ντυρκεμιανής σχολής. Η εξήγηση της συλλογικής κινητοποίησης και η μελέτη των κοινωνικών κινημάτων και των επαναστάσεων. Η ανάδειξη της σημασίας της «οργάνωσης» στη μελέτη της σύγχρονης συλλογικής δράσης. Ποσοτικές μεταβλητές και ποιοτική ανάλυση. Η αναδιατύπωση των όρων του διαλόγου ανάμεσα στην ιστορία και την κοινωνιολογία. 8) Immanuel Wallerstein: Η έννοια του καπιταλιστικού κοσμο-συστήματος και οι μονάδες ανάλυσής του. Καπιταλιστικό κέντρο, ημιπεριφέρεια και περιφέρεια. Ανάπτυξη και κρίση στον καπιταλισμό. Η λειτουργία των σύγχρονων ιδεολογιών (εθνικισμός, ρατσισμός, σεξισμός, κλπ.) στο πλαίσιο του καπιταλιστικού κοσμο-συστήματος. Η υπέρβαση της αντίθεσης ανάμεσα στην κανονιστική και την ιδιογραφική προσέγγιση στην ιστορική κοινωνιολογία. 9) Barrington Moore: Εμπειρική μελέτη και συγκριτική ανάλυση στην ιστορική κοινωνιολογία. Ταξική κυριαρχία και πολιτικά συστήματα. Η νοηματοδότηση της κοινωνικής εμπειρίας και η μελέτη των κοινωνικών καταβολών της πολιτικής εξουσίας. Υποχρεωτικές Επιλεγόμενες Παραδόσεις (ΥΕΠ): Πετροπούλου ΑΓΡΚ291 Ευρωπαϊκές Πολιτικές και Αγροτικός Χώρος Ευγενία Η έννοια της αγροτικής πολιτικής - ποιοι λόγοι (κοινωνικοί-οικονομικοί-πολιτικοί )επιβάλλουν την άσκηση της αγροτικής πολιτικής. Ιστορική διαμόρφωση της ΚΑΠ. Σύνθεση και λειτουργία των κυρίων οργάνων της ΕΕ. Αγροτικές δομές και διαρθρωτικά χαρακτηριστικά Ευρωπαϊκής και Ελληνικής γεωργίας. Μέτρα διαρθρωτικής παρέμβασης, εφαρμογή και αναθεώρηση της ΚΑΠ. Παρεμβάσεις κοινωνικών δυνάμεων (κινήματα) στην πολιική της ΚΑΠ. Οικονομικοί περιορισμοί ενσωμάτωσης περιβαλλοντικών διαστάσεων στην αγροτική πολιτική. Η περιβαλλοντική διάσταση της ΚΑΠ: από την ίδρυση της ΚΑΠ, στις μεταρρυθμίσεις του 1992 και του Η Ενδιάμεση Αναθεώρηση του Νέες προοπτικές για την ευρωπαϊκή και ελληνική ύπαιθρο στα πλαίσια της αγροτικής ανάπτυξης της υπαίθρου. Δομές και λειτουργίες του πολυλειτουργικού προτύπου γεωργίας. Το μέλλον της Ευρωπαϊκής γεωργίας μετά το Εισαγωγή στην Εγκληματολογία Πετούση ΕΓΚΚ239 Βασιλική Ο βασικός σκοπός του μαθήματος είναι να εξετάσει το έγκλημα και την εγκληματικότητα ως κοινωνικά φαινόμενα. Στο πλαίσιο του μαθήματος παρουσιάζονται και αναλύονται κριτικά ορισμοί του εγκλήματος και της εγκληματικότητας και ο τρόπος που αυτοί επηρεάζουν την κατανομή, την κατανόηση, την ανάλυση και την αντιμετώπιση του εγκλήματος και της εγκληματικότητας σε διάφορες δυτικές κοινωνίες και ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Η έκταση και τα χαρακτηριστικά του εγκλήματος και της εγκληματικότητας στην Ελλάδα εξετάζονται με βάση παραμέτρους όπως ηλικία, φύλο, εθνική καταγωγή. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στις ερμηνείες των φαινομένων του εγκλήματος και της εγκληματικότητας με ειδική αναφορά σε συγκεκριμένες θεωρίες για το έγκλημα. Τέλος, ειδικές μορφές εγκληματικότητας, όπως π.χ. βίαια εγκλήματα κατά της ζωής και περιουσιακά εγκλήματα, εγκληματικές οργανώσεις, εμπορία ανθρώπων, προσεγγίζονται περιγραφικά και ερμηνευτικά Κοινωνιολογία της Επικοινωνίας Κωνσταντινίδου ΕΠΙΚ251 Χριστίνα Η Κοινωνική Επικοινωνία - Βασικές έννοιες και ορισμοί Η επικοινωνία ως μετάδοση νοήματος. Θεωρητικά Μοντέλα Επικοινωνίας Η επικοινωνία ως παραγωγή νοήματος. Σημασιοδότηση - Σημειωτική Διαφήμιση Η θεωρία της πρόσληψης. Το ενεργό κοινό. John Fiske 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 3 24

4 ΕΠΙΚ252 ΠΛΗΚ253 ΠΟΛΚ266 Δημόσιος λόγος, κοινωνικές αναπαραστάσεις Σκουλαρίκη και κοινή γνώμη Αθηνά Ο λόγος αποτελεί μια κοινωνική πρακτική που συναρτάται από το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο, εκφράζει και αναπαράγει κοινωνικές δομές και σχέσεις εξουσίας, ορίζει και σημασιοδοτεί την πραγματικότητα. Στο μάθημα θα αναλυθεί η θεωρία του λόγου, με έμφαση στο δημόσιο λόγο, καθώς και η έννοια των κοινωνικών αναπαραστάσεων. Κρίσιμος επίσης παράγοντας για τη διαμόρφωση συναινέσεων και την πολιτική νομιμοποίηση στις σύγχρονες δημοκρατίες είναι η επίκληση της πλειοψηφίας, όπως παρουσιάζεται μέσα από ποσοτικές μετρήσεις γνώμης. Θα μελετηθούν οι θεωρίες της κοινής γνώμης, η έννοια και οι κατηγορίες του κοινού και οι επιστημολογικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις των δημοσκοπήσεων. Κοινωνιολογία της Κοινωνίας των Σαματάς Μηνάς Πληροφοριών Οι θεματικές ενότητες του μαθήματος (ανά εβδομάδα) περιλαμβάνουν: 1.Εισαγωγή 2. Θεωρητικές Προσεγγίσεις Α:Οι θεωρίες της τομής 3. Θεωρητικές Προσεγγίσεις Β : Oι θεωρίες της συνέχειας 4. Οι νέες τεχνολογίες και οι συντελεστές δημιουργίας της Κοινωνίας των Πληροφοριών 5. Η φωτεινή πλευρά της Κοινωνίας των Πληροφοριών 6. Η σκοτεινή πλευρά της Κοινωνίας των Πληροφοριών 7. Η Κοινωνιολογία του Διαδικτύου (Internet) Α 8. Η Κοινωνιολογία του Διαδικτύου (Internet) Β 9. Η Κοινωνιολογία στο Διαδίκτυο 10. Η Κοινωνία των Πληροφοριών σε διάφορα πεδία εφαρμογών 11. Η νέα ψηφιακή εποχή: Προβληματισμοί, προκλήσεις και προσδοκίες 12. Η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση (e -Europe) στην Κοινωνία των Πληροφοριών. Η Παγκόσμια Κοινωνία Πληροφοριών: 13. Επισκόπηση της εξεταστέας ύλης και συζήτηση για τις εργασίες και τις εξετάσεις. Κοινωνιολογία της Παρακολούθησης και της Σαματάς Μηνάς Ιδιωτικότητας 1. EIΣΑΓΩΓΗ. 2. ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ 3. Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ : 4. H MΕΤΑ ΤΗΝ 11/9/2001 ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ & ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ: 5. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 6. ΒΙΟΕΞΟΥΣΙΑ: ΣΩΜΑΤΙΚΗ, ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΗ, ΒΙΟΓΕΝΕΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ 7. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 8. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΧΩΡΟ 9. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΜΜΕ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ. 10. ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑΣ, Ο ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΣ ΑΥΤΟΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ, ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ, ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ. 11 ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ Ε.Ε. και άλλες χώρες Υποχρεωτικά Επιλεγόμενα Σεμινάρια (ΥΕΣ): Αγροτική Κοινωνία: Μετασχηματισμός, Πετροπούλου ΑΓΡΚ393 Β+Γ ανάπτυξη, περιβάλλον και νέοι Ευγενία προσανατολισμοί Το σεμινάριο περιλαμβάνει βασικές θεωρητικές έννοιες του μετασχηματισμού της υπαίθρου. Εξετάζει κεντρικά ζητήματα που αφορούν την κρίση του εντατικού μοντέλου γεωργικής παραγωγής, την κοινωνική και περιβαλλοντική υποβάθμιση (ερημοποίηση). Την ύπαιθρο ως τοπίο και την περιβαλλοντική της αξία. Την έννοια της αειφορίας και της ολοκληρωμένης ανάπτυξης του αγροτικού χώρου. Αναλύει ειδικά ζητήματα που αφορούν την ανάπτυξη του αγροτικού χώρου: όπως για παράδειγμα δημογραφικές αλλαγές (μετανάστευση, νέοι). Μελετά κοινωνικές ομάδες που ζουν στην ύπαιθρο (μετανάστες, γυναίκες, ηλικιωμένοι), την οικονομική και κοινωνική συνοχή στην ύπαιθρο (φτώχεια, στρατηγικές επιβίωσης, κοινωνικός και γεωγραφικός αποκλεισμός), καθώς και την περιβαλλοντική προστασία και τη σημασία της για τη μελλοντική ανάπτυξη της υπαίθρου. Ειδικά Θέματα στη Σύγχρονη Κοινωνική Ρωμανός ΘΕΩΚ311 Α Θεωρία Ι Βασίλης Το σεμινάριο εξετάζει (α) την έννοια του Διαφωτισμού (Immanuel Kant) και τη συζήτηση μεταξύ Hans Blumenberg και Karl Löwith περί της μετάβασης στο σύγχρονο κόσμο (η Νεωτερικότητα ως «ριζική ρήξη» με το παρελθόν ή ως προϊόν «εκκοσμίκευσης» των χριστιανικών αξιών), (β) την κριτική της καπιταλιστικής Νεωτερικότητας του Karl Marx (οικονομική και κοινωνική αλλοτρίωση, φετιχισμός, κριτική της ιδεολογίας και του έθνους-κράτους), (γ) την παρουσίαση των διαδικασιών μοντερνοποίησης από τον Max Weber (εξορθολογισμός, απομάγευση, εκκοσμίκευση, πολιτισμική διαφοροποίηση, κοινωνικός εκσυγχρονισμός), (δ) την κατηγορία της πραγμοποίησης και του θρυμματισμένου χαρακτήρα της «αστικής» γνώσης του Georg Lukács, (ε) την κριτική της Νεωτερικότητας των Theodor Adorno και Herbert Marcuse (εργαλειακός λόγος, κυριαρχία πάνω στην εσώτερη και εξώτερη φύση, πολιτισμική βιομηχανία, μονοδιάστατος πολιτισμός, αισθητική ορθολογικότητα), (ζ) την κριτική του Jürgen Habermas στη Σχολή της Φρανκφούρτης και την έννοια της «αποικιοποίησης» του εξορθολογισμένου βιόκοσμου από τους συστημικούς μηχανισμούς, (η) τις «δυσανεξίες» της Νεωτερικότητας όπως καταγράφονται στο έργο του Charles Taylor (ατομισμός και απώλεια νοήματος, εργαλειοποίηση 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 4 24

5 και έκλειψη των σκοπών, γραφειοκρατία και απεμπόληση της ελευθερίας). Σ ένα δεύτερο επίπεδο, το σεμινάριο εγείρει το ερώτημα αν ο ουμανισμός του Διαφωτισμού παραμένει ένα «ημιτελές» αίτημα ή αν έχει ουσιαστικά ολοκληρωθεί και οι δυτικές κοινωνίες έχουν διέλθει το κατώφλι μιας νέας εποχής. Μέσα από τη συζήτηση Fredric Jameson και Jean Baudrillard για τον μεταμοντερνισμό και τη λογική του ύστερου καπιταλισμού και τη συζήτηση Jürgen Habermas και Jean-François Lyotard για το πρόταγμα του Διαφωτισμού και τη μεταμοντέρνα κατάσταση, το σεμινάριο εστιάζει και στο ζήτημα της πιθανολογούμενης μετάβασης του δυτικού κόσμου από τη «νεωτερική» στη «μετανεωτερική» κατάσταση. Μουζακίτης ΘΕΩΚ319 Α+Β Ιστορία και Πράξη Αγγελος Το σεμινάριο επικεντρώνεται κάθε φορά σε ένα ζήτημα που απασχολεί τη σύγχρονη κοινωνική θεωρία, όπως π.χ. η κοινωνική-ιστορική μεταβολή και η πράξη, η διάσταση μεταξύ δομής και δράσης και οι θεωρίες δομοποίησης, οι θεωρίες συστημάτων, η συγκρότηση ατομικών και συλλογικών ταυτοτήτων, οι μορφές και οι τρόποι μελέτης των νεωτερικών κοινωνιών, η σχέση κοινωνικών και φυσικών επιστημών, η φαινομενολογία και η κοινωνιολογία της γνώσης, η σχέση αφήγησης, ερμηνείας κι επιστημονικής αλήθειας κ.λπ. Κοινωνικός αποκλεισμός-πολιτικές Αράπογλου ΚΑΠΚ307 Γ Κοινωνικής ένταξης στον Αστικό Χώρο Βασίλης Οι φοιτητές εργάζονται ατομικά για να παρουσιάσουν βασικά κείμενα από τη διεθνή και ελληνική γραμματεία. Στο σεμινάριο περιλαμβάνεται μικρή άσκηση σχεδιασμού αστικών δράσεων ένταξης. Συγκροτούνται ομάδες εργασίας για τη χάραξη των βασικών αξόνων ενός σχεδίου ένταξης μιας συγκεκριμένης ομάδας, δήμου ή γειτονιάς. Παρουσιάζεται το θεσμικό πλαίσιο πολιτικής στην Ελλάδα, αναζητούνται καλές πρακτικές σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Επισημαίνονται οι συνθήκες στέρησης της συγκεκριμένης ομάδας σε διαφορετικά πεδία (απασχόληση, εκπαίδευση, στέγαση, υγεία-πρόνοια) και συζητούνται τρόποι συμμετοχής της συγκεκριμένης ομάδας στο σχεδιασμό. Η βιογραφική και αφηγηματική προσέγγιση Τσιώλης ΜΕΘΚ390 Α στην Κοινωνιολογία Γεώργιος Στο Σεμινάριο θα συζητηθεί αρχικά η σημασία των βιογραφικών αφηγήσεων στο πλαίσιο των καθημερινών επικοινωνιών και θα συζητηθούν εκείνες οι θεωρήσεις που αναγνωρίζουν την ικανότητα των ανθρώπων να αφηγούνται την ιστορία της ζωής τους με τη μορφή μιας βιογραφίας ως τη θεμελιακή διαδικασία συγκρότησης της ατομικής ταυτότητας. Θα παρουσιαστούν, επίσης, οι μεθοδολογικές προτάσεις που θεωρούν τις βιογραφικές αφηγήσεις ως προνομιακό τόπο για τη διερεύνηση της βιωμένης εμπειρίας, των προσανατολισμών της δράσης και της διαλεκτικής σχέσης του ατομικού με το κοινωνικό. Σκουλαρίκη ΜΕΘΚ391 Α+Δ Θεωρία και Ανάλυση Λόγου Αθηνά Η έννοια του λόγου (discourse) ορίζει ένα ιδιαίτερα γόνιμο θεωρητικό και ερευνητικό πεδίο στις κοινωνικές επιστήμες. Ο λόγος δεν αντανακλά απλά μια δεδομένη και «αντικειμενική» πραγματικότητα, αλλά τη νοηματοδοτεί, συναρθρώνοντας τις κοινωνικές δομές και σχέσεις. Σε επίπεδο κειμένου, ο λόγος συνειδητά ή ασυνείδητα δηλώνει την ιδεολογική και κοινωνική ταυτότητα του ομιλητή, εκφράζει ένα επιχείρημα και παραπέμπει σε ένα πλαίσιο αναφοράς, υποβάλλοντας έτσι μια συγκεκριμένη ανάγνωση του ζητήματος. Στο σεμινάριο θα αναπτυχθούν οι διαφορετικές προσεγγίσεις της έννοιας του λόγου και οι μέθοδοι ανάλυσης λόγου, ποιοτικές και ποσοτικές. Θα χρησιμοποιηθούν παραδείγματα κειμένων και θα ζητηθεί από τους φοιτητές να ετοιμάσουν εργασίες. ΠΟΓΚ329 Δ Χωρικές προσεγγίσεις του πολιτισμού: πόλη και γκράφιτι Ζαιμάκης Ιωάννης To σεμινάριο εξετάζει τη δημιουργία γκράφιτι αφενός ως σημαίνουσα επικοινωνιακή εκφορά που μεταφέρει νοήματα, σύμβολα και μηνύματα στο δημόσιο χώρο και αφετέρου ως μια κοινωνική πρακτική που συνδέεται με νεανικές ομάδες και ταυτότητες στην σύγχρονη πόλη. Παράλληλα, διερευνά τη σχέση του κοινωνικού χώρου με το γκράφιτι και τις χωρικές πολιτικές των κοινωνικών δραστών που εμπλέκονται στην δημιουργία των γκράφιτι. Στο σεμινάριο θα εξεταστεί η εθνογραφική και σημειολογική προσέγγιση του γκράφιτι με στόχο την αποκωδικοποίηση της σημειολογίας και του περιεχομένου καθώς επίσης και η νοηματοδότηση της πρακτικής του μέσα από την οπτική των ίδιων των υποκειμένων, των δημιουργών του γκράφιτι. Στο σεμινάριο θα διδαχτούν μεθοδολογίες πολιτισμικής προσαρμογής και διείσδυσης στον κοινωνικό κόσμο του γκράφιτι και τεχνικές μελέτης και ανάλυσης του μέσα από τη σημειολογική και τη βιογραφική προσέγγιση. ΠΟΚΚ355 Γ+Δ Κοινωνιολογία του Διαδικτύου Κωνσταντινίδου Χριστίνα Εισαγωγή Νέα Μέσα και Κοινωνία Παραγωγοί, καταναλωτές, χρήστες Πολιτική δράση μέσω του διαδικτύου Δυνητικές κοινότητες Αναλύσεις περιπτώσεων: You Tube, Facebook, online videogames, chatrooms, blogs. ΠΟΛΚ324 Γ Πολιτικά Κόμματα και Κοινωνική Δράση στη Μεταπολιτευτική Ελλάδα Αλεξάκης Εμμανουήλ 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 5 24

6 ΠΟΛΚ325 Β+Γ Στα πλαίσια αυτού του σεμιναρίου το ενδιαφέρον μας επικεντρώνεται στην Ελλάδα της μεταπολιτευτικής περιόδου, και εστιάζει στη μελέτη των πολιτικών κομμάτων και την ειδικότερη σχέση τους με το κράτος και την κοινωνία των πολιτών. Για να παρακολουθήσει κάποιος το σεμινάριο θα πρέπει να συγκεντρώνει κάποιες προϋποθέσεις (προαπαιτούμενα), π.χ. να έχει παρακολουθήσει ένα ή περισσότερα από τα μαθήματα/σεμινάρια «Εισαγωγή στην Πολιτική Κοινωνιολογία», «Κοινωνιολογία των Πολιτικών Κομμάτων», «Ειδικά Θέματα Πολιτικής Κοινωνιολογίας» και να έχει επίδοση τουλάχιστον «λίαν καλώς». Η τελική βαθμολογία των φοιτητών διαμορφώνεται σε ποσοστό 70% από την επίδοσή τους στην τελική γραπτή εργασία (3.500 λέξεις, ± 10%) επάνω στο θέμα που επέλεξαν να μελετήσουν, ενώ το υπόλοιπο αφορά: στην παρουσία τους στα σεμινάρια (10%), στην προφορική παρουσίασή του θέματός τους στην αίθουσα (10%), σε συνδυασμό με τη γενικότερη παρουσία και συμμετοχή τους στις συζητήσεις και τις παρουσιάσεις και των άλλων εργασιών (10%). Ειδικά θέματα: Κοινωνικές όψεις της κρίσης Ζαμπαρλούκου στην Ελλάδα Στέλλα Στόχος του μαθήματος είναι 1) η εξοικείωση των φοιτητών/τριών με βασικά χαρακτηριστικά της κοινωνικής διάστασης της κρίσης στην Ελλάδα και την ευρωζώνη καθώς κατανόηση σχετικών ζητημάτων που αφορούν τα αίτια, τις κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις της καθώς και τις εναλλακτικές που διαμορφώνονται για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών. ΠΟΛΚ343 ΥΓΑΚ312 Α+Δ Δ Οι θεματικές θα παρουσιαστούν με αναφορά στις εννοιολογικές και θεωρητικές προσεγγίσεις και επιστημονικές συζητήσεις που αναδύονται τα τελευταία τέσσερα χρόνια για την οικονομική κρίση στην Ελλάδα, στα πλαίσια της οικονομικής παγκοσμιοποίησης και των νέων διεθνικών οικονομικών και πολιτικών ευκαιριών και απειλών. Ειδικά Θέματα στην Κουλτούρα και Αχείμαστος Ιδεολογία Μύρων Παρουσίαση 3 διαλέξεων από τον διδάσκοντα. Παρουσίαση από φοιτητές το θέμα που έζουν επιλέξει. Τζανάκης Τρέλα και Κινηματογράφος Εμμανουήλ Το σεμινάριο αποσκοπεί στην ανάλυση των κοινωνικών παραστάσεων περί ψυχικής ασθένειας, όπως αυτές αποτυπώνονται στον εμπορικό κινηματογράφο. Η καλλιτεχνική προσέγγιση της τρέλας συνιστά ένα προνομιακό πεδίο έρευνας προκειμένου να μελετηθούν οι κοινωνικές παραστάσεις περί τρέλας εν γένει, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο οι δυτικές κοινωνίες αντιλαμβάνονται την απόκλιση, τη διαφορά, την υπέρβαση Ταυτόχρονα, η μελέτη των κινηματογραφικών προσεγγίσεων της ψυχικής ασθένειας μας δίνει την ευκαιρία να αναλύσουμε τη διαρκή όσο και αμφιλεγόμενη σχέση της τρέλας με την καλλιτεχνική δημιουργία. Πετούση Βασιλική Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου δίνεται ιδιαίτερη προσοχή τόσο σε ζητήματα θεωρίας όσο και σε ζητήματα εφαρμογής του δικαίου. Συγκεκριμένα, πρώτον, θεωρητικές προσεγγίσεις που αναφέρονται στη δομή και τη λειτουργία του νόμου και του δικαιικού συστήματος, προσεγγίζονται κριτικά προκειμένου να αναδειχτεί η έμφυλη διάσταση ρητών και υπόρρητων υποθέσεων και αξιωματικών θέσεων που εμπεριέχονται στις γενικές αρχές του δικαίου. Δεύτερο, μελετάται ο τρόπος με τον οποίο οι βασικές αρχές του δικαίου αποτυπώνουν, παράγουν, ενισχύουν και αναπαράγουν την έμφυλη κοινωνική οργάνωση και καθορίζουν το περιεχόμενο και τα αποτελέσματα της θέσπισης, λειτουργίας και απονομής του δικαίου. Τρίτο, με την εφαρμογή κυρίως ποιοτικών μεθόδων αναλύονται συγκεκριμένες νομοθετικές ρυθμίσεις που τείνουν να αναδεικνύουν εντονότερα την έμφυλη διάσταση του δικαίου και άπτονται του συνταγματικού, ποινικού, εργατικού και οικογενειακού δικαίου. ΦΥΔΚ393 Γ+Δ Κοινωνιολογία του Δικαίου και Φύλα ΠΤΥΚ 400 Πτυχιακή Εργασία 1 ΠΡΑΚ 500 Πρακτική Άσκηση Κατευθύνσεις μαθημάτων: Α. Κοινωνική Θεωρία Μέθοδοι Β. Κοινωνική Ανάπτυξη-Κοινωνικός Μετασχηµατισµός Γ. Πολιτική Κοινωνιολογία. Πολιτισµός- Εργασία- Εκπαίδευση Τα μαθήματα ΥΕΚ μπορούν να δηλωθούν και ως ΥΕΠ. Ενιαίος κατάλογος των κατευθύνσεων στα μαθήματα ΥΕΚ είναι αναρτημένος στον πίνακα ανακοινώσεων στην είσοδο της Γραμματείας του Τμήματος. Σεμινάρια και πρακτική άσκηση μπορούν να δηλωθούν από το 3 ο έτος σπουδών και έπειτα. Πτυχιακή εργασία μπορεί να γίνει από το 4 ο έτος σπουδών και έπειτα. Για τους φοιτητές εισαγωγής από έως και το , ισχύει ο προηγούμενος οδηγός σπουδών σύμφωνα με τον οποίο για τη λήψη πτυχίου απαιτούνται 46 μαθήματα συνολικά και 240 ECTS. Αναλυτικά απαιτούνται 11 Υποχρεωτικά μαθήματα (από 6 ECTS το καθένα), 4 Ξ.ΓΛ. (από το καθένα), 3 ΥΕΚ (1 από κάθε κατεύθυνση Β, Γ, Δ) (από το καθένα), 16 ΥΕΠ (από το καθένα), 6 Σεμινάρια (από το καθένα), 6 Ελεύθερες Επιλογές (από το καθένα). 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 6 24

7 Αφορά τους φοιτητές/τριες που είναι υποχρεωτικό για το πτυχίο τους και που έχουν εισαχθεί μέχρι και το έτος : Το ΦΙΛΚ 115 Κοινωνική και Πολιτική Φιλοσοφία I αντιστοιχείται με οποιοδήποτε μάθημα ΥΕΚ από το πρόγραμμα σπουδών του/της φοιτητή /φοιτήτριας. Η Α κατεύθυνση ισχύει στο ΕΛΕΚ 215 για τους/τις φοιτητές/τριες που έχουν εισαχθεί έως και το ακαδημαϊκό έτος Κατευθύνσεις στα σεμινάρια απαιτούνται μόνο για της φοιτητές που έχουν εισαχθεί έως και το ακαδημαϊκό έτος Ενιαίος κατάλογος των κατευθύνσεων στα Υποχρεωτικά Επιλεγόμενα Σεμινάρια είναι αναρτημένος στον πίνακα ανακοινώσεων στην είσοδο της Γραμματείας του Τμήματος. 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 7 24

8 TMHMA KOINΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΑΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τα ECTS των ακολούθων πινάκων ισχύουν, για τους φοιτητές που ενεγράφησαν στο Τμήμα Κοινωνιολογίας από το Ακαδημαϊκό έτος και , σύμφωνα με τους αντίστοιχους οδηγούς σπουδών. Υποχρεωτικά Β Εξαμήνου (ΥΠΟ) Κοινωνική Θεωρία ΙΙ Κλασικοί ΘΕΩΚ107 Θεωρητικοί (Περιλαμβάνει και εργαστήριο) ΠΟΛΚ140 ΣΤΑΚ130 Επιλέξτε μια ξένη γλώσσα Μουζακίτης Άγγελος / Ρωμανός Βασίλης Η παράδοση αποτελεί θεματική συνέχεια της παράδοσης "Κοινωνική Θεωρία Ι" του χειμερινού εξαμήνου του πρώτου έτους σπουδών και προϋποθέτει τις γνώσεις που αποκτήθηκαν εκεί. Η παράδοση εστιάζει αρχικά στις θεωρήσεις του κοινωνικού που ανπτύχθηκαν κατά τη μετάβαση από τον 19ο στον 20ο αιώνα και στη συνέχεια στρέφεται στη μελέτη της αμερικανικής κοινωνιολογικής παράδοσης και ιδιαίτερα στο έργο του T. Parsons. Παράλληλα, εξετάζονται τα ρεύματα της φαινομενολογίας και της εθνομεθοδολογίας. Η παράδοση συνοδεύεται από εργαστηριακό μάθημα που περιλαμβάνει ασκήσεις στην ανάλυση κειμένων. Εισαγωγή στην Πολιτική Κοινωνιολογία (Περιλαμβάνει και εργαστήριο) 1.ANTIKEIMENO ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ KOINΩNIOΛOΓIAΣ. Σαματάς Μηνάς/ Εργαστήριο ΘEMEΛIΩTEΣ THΣ ΠOΛIT. KOIN/ΓIAΣ: ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, ΜΑΚΙΑΒΕΛΛΙ, ΜΟΝΤΕΣΚΙΕ. OI KOINΩNIOΛOΓOI & H ΠΟΛΙΤΙΚΗ 2. H ΠΟΛΙΤΙΚΗ KOINΩNIOΛOΓIA TOY MAPΞ. H ΣYNEIΣΦOPA TOY ΓKPAMΣI. H ΣYNEIΣΦOPA TOY AΛΘOYΣEP 3. H ΠΟΛΙΤΙΚΗ KOINΩNIOΛOΓIA TOY BEMΠEP 4. OI MAKIABEΛIKOI: EΛIT & OΛIΓAPXIEΣ α. ΠAPETO β. MOΣKA γ. MIΧEΛΣ δ. MΠYPNAM & ε. C.W. MILLS 5. ΠOΛITIKOI ΘEΣMOI, ΠOΛITIKΟ ΣYΣTHMA, ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ & ΚΙΝΗΜΑΤΑ. 6. ΠOΛITIKEΣ IΔEOΛOΓIEΣ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ KOYΛTOYPΑ & ΠΟΛΙΤΙΚΗ KOINΩNIKOΠOIHΣH. 7. H ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣTH METABIOMHXANIKH ή ΜΕΤΑΝΕΩΤΕΡΙΚΗ & ΠΑΓΚΟΣMΙΟΠΟΙΗΜΕΝΗ KOINΩNIA Κοινωνική Στατιστική (Περιλαμβάνει και εργαστήριο) Καλογεράκη Στεφανία/ Παπαδάκη Μαρίνα (2 τρίωρα) Εργαστήριο Εισαγωγή στην κοινωνική στατιστική, έννοια περιγραφής και επαγωγής, μεταβλητές και κλίμακες μέτρησης, περιγραφή δεδομένων σε πίνακες και γραφήματα, μέτρα κεντρικής τάσης (διάμεσος, δεσπόζουσα, μέσος), μέτρα διασποράς (εύρος, τυπική απόκλιση), κανονική κατανομή, έλεγχος υποθέσεων και διαστήματα εμπιστοσύνης, χ2 για ένα δείγμα, χ2 για δύο ή περισσότερα δείγματα, συσχέτιση ( Pearson, Spearman rho ), απλή γραμμική παλινδρόμηση. ΑΓΓΚ 020 Αγγλικά Επίπεδο Β Χαβρεδάκη Ειρήνη ΓΕΡΚ 020 Γερμανικά Επίπεδο Β Παππά Ειρήνη ΙΤΑΚ 020 Ιταλικά Επίπεδο Β Γιαννακοδήμου Νέλα Υποχρεωτικά Δ Εξαμήνου (ΥΠΟ) Θεωρίες Κοινωνικής Αλλαγής και ΑΝΑΚ145 Ανάπτυξης (Περιλαμβάνει και εργαστήριο) Ζαμπαρλούκου Στέλλα/ Εργαστήριο Το μάθημα εξετάζει τα βασικά θεωρητικά ρεύματα που αναπτύχθηκαν για να ερμηνεύσουν τη κοινωνική αλλαγή καθώς και τη διαδικασία ανάπτυξης και αναδιάρθρωσης των κοινωνιών με έμφαση στη μεταπολεμική περίοδο. Πρώτα θα εστιάσει στο τρόπο που οι κλασικοί της κοινωνιολογίας προσεγγίζουν την κοινωνική αλλαγή και στη συνέχεια θα εξετάσει νεώτερα θεωρητικά ρεύματα που επικεντρώνονται στην έννοια της ανάπτυξης, όπως είναι οι θεωρίες του εκσυγχρονισμού, της εξάρτησης, του παγκόσμιου συστήματος, και οι θεωρίες της ρύθμισης. Στη συνέχεια το μάθημα θα επικεντρωθεί στις αλλαγές που επήλθαν στη καπιταλιστική συσσώρευση και ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες και πως αυτές αναλύονται μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις. Έμφαση θα δοθεί στις αναλύσεις περί μετα-βιομηχανικής κοινωνίας ή κοινωνίας των πληροφοριών καθώς επίσης και αναλύσεις που επικεντρώνονται στο μεταφορτικό μοντέλο ανάπτυξης και τη μετα-νεωτερικότητα. ΜΕΘΚ 131 Μέθοδοι και Τεχνικές της Κοινωνιολογικής Ερευνας: Ποιοτικές Μέθοδοι (Περιλαμβάνει και εργαστήριο) Τσιώλης Γεώργιος/ Εργαστήριο 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 8 24

9 Επιλέξτε μια ξένη γλώσσα - Θεωρητικό και επιστημολογι-κό υπόβαθρο της ποιοτικής προσέγγισης, δίνοντας έμφαση στο «ερμηνευτικό» παράδειγμα στις κοινωνικές επιστήμες. - Ζητήματα που αφορούν στον σχεδιασμό της ποιοτικής έρευνας και στον ρόλο του θεωρητικού προϊδεασμού στην ερευνητική πράξη. - Θα παρουσιαστούν οι διαφορετικοί τύποι δεδομένων, που χρησιμοποιούνται ως ε-ρευνητικό υλικό στην ποιοτική έρευνα, καθώς και οι μέθοδοι παραγωγής ποιοτικών δεδομένων (διαφορετικά είδη της συνέντευξης, παρατήρηση, συλλογή γραπτών τεκμηρίων και οπτικού υλικού). - Θα παρουσιαστούν οι τρόποι επεξεργασίας και ανάλυσης των ποιοτικών δεδομένων καθώς και οι δυνατότητες χρήσης λογισμικών προγραμμάτων στη διαδικασία αυτή. - Θα συζητηθούν, επίσης, ζητήματα που σχετίζονται με την πρόσβαση και την εμπλοκή του ερευνητή/τριας στο πεδίο της έρευνας, το αίτημα του ερευνητικού αναστοχασμού, καθώς και ζητήματα ηθικής και δεοντολογίας της ερευ-νητικής σχέσης. - Ειδική έμφαση θα δοθεί, τέλος, στα ζητήματα εγκυρότητας της ποιοτικής έρευνας, καθώς και στη σχέση της ποιοτικής με την ποσοτική έρευνα. Το μάθημα θα διανθιστεί με παρουσιάσεις ερευνητικών εγχειρημάτων, που ακολούθησαν την ποιοτική προσέγγιση. ΑΓΓΚ 040 Αγγλικά Επίπεδο Δ Χαβρεδάκη Ειρήνη ΓΕΡΚ 040 Γερμανικά Επίπεδο Δ Παππά Ειρήνη ΙΤΑΚ 040 Ιταλικά Επίπεδο Δ Γιαννακοδήμου Νέλα Υποχρεωτικά Επιλεγόμενα Κατεύθυνσης (ΥΕΚ) ΕΙΣΚ201 Α+Β Εισαγωγή στην κοινωνιολογία ΙΙ Αχείμαστος Μύρων ΕΛΕΚ215 Α+Β+Δ Κοινωνιολογία του Ελεύθερου Χρόνου Ζαϊμάκης Ιωάννης Το μάθημα οργανώνεται γύρω από δύο ενότητες. Η πρώτη εξετάζει την ιστορική εξέλιξη του ελεύθερου χρόνου, τις απαρχές των θεωριών του ελεύθερου χρόνου σε κείμενα των κλασσικών της κοινωνιολογίας (Βέμπερ, Μαρξ, Ζίμελ, Ντυρκέιμ) και σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις από τη σκοπιά του δομισμού, του λειτουργισμού, της δρασεολογίας, της σχολής της Φρανκφούρτης, του φεμινισμού και της νεομαρξιστικής σχολής. Η δεύτερη ενότητα μετατοπίζει το ενδιαφέρον της σε επιμέρους εννοιολογικά ζητήματα που συνδέονται με σύγχρονες θεωρίες του ελεύθερου χρόνου με έμφαση στην έννοια της αυθεντικότητας, της εκπαίδευσης ως σχόλης, του πολιτισμικού κεφαλαίου, της εικονικής σχόλης, και της νεανικής υποκουλτούρας ΘΕΩΚ203 Α+Γ Πολιτική Θεωρία Λαβράνου Αλίκη Η παράδοση στοχεύει σε μια εισαγωγή στην προβληματική και στις βασικές έννοιες της πολιτικής θεωρίας της νεωτερικότητας. Η διαφοροποίηση ενός πεδίου του κοινωνικού που θα αποτελέσει το πεδίο της «πολιτικής» (του κράτους) σε αντιδιαστολή προς την «κοινωνία» ή την «οικονομία» είναι αποτέλεσμα σύνθετων ιστορικοκοινωνικών διαδικασιών και συνιστά συγκροτητικό χαρακτηριστικό των νεωτερικών κοινωνιών. Κατά συνέπεια, η λογική αυτής της διαφοροποίησης μπορεί να κατανοηθεί μόνο αναφορικά προς τη λογική εκείνου του τύπου κοινωνίας που ονομάζουμε «νεωτερική κοινωνία». Η νεώτερη πολιτική θεωρία συνιστά, γι αυτόν ακριβώς το λόγο, και έναν ιδιαίτερο τύπο θεωρητικής κατανόησης της νεωτερικής κοινωνίας σε σχέση με την οποία συγκροτείται το πεδίο της πολιτικής και του κράτους, αλλά και έναν τρόπο αυτόκατανόησης αυτής της κοινωνίας. Η παράδοση θα παρακολουθήσει αυτήν την προβληματική από την πολιτική θεωρία του Thomas Hobbes έως και την πολιτική θεωρία του John Rawls. ΙΔΕΚ247 Α+Δ Ιδεολογία και κουλτούρα Αχείμαστος Μύρων Ανάδειξη έννοιας ιδεολογίας μέσα στα ακόλουθα έργα του Κ. Μάρξ: Το εβραϊκό ζήτημα, Οικονομικά και φιλοσοφικά χειρόγραφα του 1844, Η Γερμανική ιδεολογία, Η 18η Μρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη, Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία, οι ταξικοί αγώνες στη Γαλλία, Το Κεφάλαιο (1ος τόμος) ΙΣΤΚ218 Β+Δ Κοινωνική Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας Φουρναράκη Ελένη ΥΓΑΚ208 Β+Δ Το περιεχόμενο του μαθήματος θα επιλεγεί από τις παρακάτω ενότητες, ενδεικτικά: 1. H ανάπτυξη των ευρωπαϊκών και βαλκανικών εθνικισμών τον 19ο αιώνα - εθνικοί μύθοι και σύγχρονες προσεγγίσεις της επανάστασης του 1821 Eλληνικός εθνικισμός: κατασκευή του "εθνικού παρελθόντος" και μελλοντική "αποστολή" του έθνους (η "Mεγάλη Iδέα"). 2. Συγκρότηση κράτους στην Eλλάδα - Η συζήτηση για τον εκσυγχρονισμό: από την οθωμανική κοινωνία στα νέα δεδομένα του δυτικού τύπου, ανεξάρτητου εθνικού κράτους - το αγροτικό ζήτημα το ζήτημα της εκβιομηχάνισης στην Ελλάδα του 19ου και 20ού αι. 3. Αντικείμενα της νέας κοινωνικής ιστορίας: ιστορία των πόλεων, συγκρότηση του αστικού δημόσιου χώρου και νεωτερικές μορφές κοινωνικότητας εργατική ιστορία φιλανθρωπία, διαχείριση της φτώχειας και μηχανισμοί κοινωνικής πειθάρχησης οικογένεια, παιδική και νεανική ηλικία κοινωνικές σχέσεις των φύλων τάξη και φύλο: το παράδειγμα των ρευμάτων κοινωνικής αμφισβήτησης στο Μεσοπόλεμο Κοινωνιολογία της Υγείας και της Τζανάκης Εμμανουήλ Ασθένειας 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 9 24

10 Υποχρεωτικές Επιλεγόμενες Παραδόσεις (ΥΕΠ) ΑΝΑΚ276 Σύγχρονη Ελληνική Κοινωνία - Όψεις ΑΝΘΚ235 ΕΘΝΚ296 Η Κοινωνιολογία της υγείας και της ασθένειας αποτελεί κλασικό γνωστικό αντικείμενο της κοινωνιολογίας, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται θέματα όπως η διαχρονική εξέλιξη των εννοιών της υγείας και της ασθένειας, οι κοινωνικοί παράγοντες που επηρεάζουν την φυσική κατάσταση του σώματος, επίσημα και ανεπίσημα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, χρόνια ασθένεια και βιωμένη εμπειρία, επιδημιολογικές διαστάσεις και ιδρύματα ψυχιατρικής περίθαλψης κ.ά. Αρχικά θα λάβει χώρα μια εκτενής εισαγωγή στις κλασικές και νεότερες κοινωνιολογικές θεωρήσεις της ιατρικής, της υγείας και της ασθένειας και στη συνέχεια το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί σε επιμέρους πεδία έρευνας που αφορούν στο ζήτημα της συγκρότησης του αντικειμένου της ιατρικής, τη σχέση εγκλεισμού και βιογραφίας, την ιστορική διάσταση της θεραπευτικής σχέσης και τη διαδικασία εργαλειοποίησης του σώματος Κονιόρδος Σωκράτης 1. Οικογένεια (μορφές και είδη οικογένειας, υπερπροστασία, συνοχή των γενεών, θέση του Ε. Banfield) 2. Εργασία (εύρεση εργασίας, πελατειακές σχέσεις, κινητοποίηση δικτύων, μαθητεία αντιλήψεις για την εργασία) 3. Πρόσφυγες, Μετανάστευση (εσωτερική και εξωτερική, εργατική, άλλες) 4. Οικονομική δράση (μορφολογικά δεδομένα, ιεραρχική οργάνωση, μικροεπιχειρηματικότητα, λειτουργία αγοράς, μη αγοραία οικονομική δράση, οι εφοπλιστές, ο τουρισμός) 5. Πολιτική/διαμόρφωση γνώμης (κράτος: σημασία και ρόλος του, πελατιακό σύστημα, κομματοκρατία, σύμπλοκο ΜΜΕ και Δημόσια Έργα, ελληνικός λαϊκισμός) 6. Επίσημοι Θεσμοί (κοινωνικό κράτος, φορμαλισμός, πολυνομία/τυπολατρία, κρατικισμός-κακοδιοίκηση) 7. Άτυπες Πρακτικές/Νοοτροπίες/Τρόπος ζωής (γειτονιά (γείτονες), τοπικότητα (συγχωριανοί), «υπέρ-εκπαίδευση», «τζαμπατζήδες», αντιλήψεις για το κράτος, αντιλήψεις για τους «ξένους», υποδοχή των καινοτομιών) 8. Κοινωνία των πολιτών (συγκρότησή της, φορείς δράσης, σημασία και απήχηση) 9. Γενικές Θεωρήσεις: Α. Νίκος Μουζέλης (ανάπτυξη/υπανάπτυξη), Β. Κων/νος Τσουκαλάς (ρόλος του κράτους), Γ. Κώστας Βεργόπουλος (αγροτικό ζήτημα), Δ. Γιάννης Βούλγαρης (μεταπολίτευση), Ε. Βλάση Αγτζίδη (διαίρεση: πρόσφυγες-αυτόχθονες) ΣΤ. Προσεγγίσεις περί «κρατικομονοπωλικού» καπιταλισμού στην Ελλάδα Ανθρωπολογία και Τέχνη Γκούνης Κωνσταντίνος Με αναφορά στις ποικίλες μορφές καλλιτεχνικής παραγωγής, αρχικά, σκοπός του μαθήματος είναι η κατανόηση της σημασίας της τέχνης στην πολιτισμική και κοινωνική ζωή των μη-δυτικών κοινωνιών. Το μάθημα στοχεύει επίσης στην επισκόπηση των καίριων εννοιών και κατηγοριών, όπως εξωτισμός, πριμιτιβισμός, Οριενταλισμός, καθώς και του προβληματισμού γύρω από συνάντηση της σύγχρονης δυτικής τέχνης με την «πρωτόγονη» τέχνη. Εθνικισμός, Λαϊκισμός και Θεωρίες συνωμοσίας στο Δημόσιο Σκουλαρίκη Αθηνά Λόγο Ο εθνικισμός, ο λαϊκισμός και οι θεωρίες συνωμοσίας είναι έννοιες που, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, προσδιορίζουν την εξάπλωση ενός ανορθολογικού λόγου στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες. Στόχος του μαθήματος είναι να αναλύσει τις έννοιες αυτές, να μελετήσει τις διαφορετικές εκδοχές τους και να εξετάσει τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις τους. Στο μάθημα θα παρουσιαστούν συνοπτικά οι διαφορετικές προσεγγίσεις και ερμηνείες του εθνικισμού και του λαϊκισμού ως πολιτικές ιδεολογίες, οι σύχρονες εκφάνσεις τους, και οι «κοινοί τόποι» της ρητορικής τους. Επίσης, θα αναλυθεί η τάση συνωμοσιολογικής ανάγνωσης των πολιτικών εξελίξεων, και η συσχέτιση της με τον εθνικιστικό ή/και λαϊκιστικό λόγο. Τέλος, θα συζητηθεί η χρήση των όρων αυτών στην πολιτική αντιπαράθεση. ΙΣΤΚ219 Η Ελληνική Εθνικιστική Ιδεολογία Κουμπουρλής Ιωάννης Οι θεματικές ενότητες του μαθήματος είναι οι εξής: Εισαγωγή: Η «παραδοσιακή» αντίληψη για την κοινωνία. Η κοινωνική και πολιτική ιδεολογία της Εκκλησίας και των Φαναριωτών στο πλαίσιο της οθωμανικής κατάκτησης. Ελληνικός Διαφωτισμός Ι: Οι οπαδοί της «πεφωτισμένης απολυταρχίας» και οι αντιλήψεις τους για τη συλλογική ταυτότητα του «γένους» (Καταρτζής, Μοισιόδαξ, κ.ά.). Ελληνικός Διαφωτισμός ΙΙ: Ο ριζοσπαστικός κοινωνικός στοχασμός στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και η επίδραση της Γαλλικής Επανάστασης στη διαμόρφωση της συλλογικής ταυτότητας των «Ελλήνων» (Ρήγας Φεραίος, Δημητριείς). Ελληνικός Διαφωτισμός ΙΙΙ: Ο φιλελευθερισμός του Κοραή και η γένεση του ελληνικού πολιτειακού εθνικισμού. Η αλυτρωτική εκδοχή του ελληνικού εθνικισμού Ι: Η διατύπωση της Μεγάλης Ιδέας από τον Κωλέττη και η συμβολή των εκπροσώπων της εθνικής ιστορικής σχολής στη 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 10 24

11 ΙΣΤΚ220 ΚΟΜΚ245 ΣΥΠΚ261 διαμόρφωση του «ελληνοχριστιανικού» ιδεολογήματος (Ζαμπέλιος, Παπαρρηγόπουλος, Ρενιέρης, κ.ά.). Η αλυτρωτική εκδοχή του ελληνικού εθνικισμού ΙΙ: Πολιτικός ανορθολογισμός και εθνικισμός στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα (Καζάζης, Γιαννόπουλος, Ίων Δραγούμης, κ.ά.). Η κριτική στην ελληνική εθνικιστική ιδεολογία από τους πρώτους Έλληνες μαρξιστές. Νεωτερικότητα και σώμα: Κοινωνική Ιστορία της σωματικής Φουρναράκη Ελένη κουλτούρας και αθλητισμού Το μάθημα εξετάζει τις διαδικασίες γένεσης και διαμόρφωσης του νεοτερικού αθλητισμού και της φυσικής αγωγής μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο ανάπτυξης μιας πανσπερμίας μορφών σωματικής άσκησης και κουλτούρας που διακρίνει τις νεότερες και σύγχρονες αστικές κοινωνίες, και μέσω των οποίων εκφράζονται πρακτικές κοινωνικής διάκρισης, επινόησης σωματικών «παραδόσεων» και ποικίλες ταυτοποιήσεις και ενσώματες έξεις (habitus), ταξικές, έμφυλες, εθνοπολιτισμικές κλπ. Ως πολυδιάστατα κοινωνικά και πολιτισμικά φαινόμενα, η γυμναστική και τα σπορ εξετάζονται μέσα από την ιστορική τους σχέση με την άνοδο της βιομηχανικής κοινωνίας, του αστικού φιλελεύθερου κράτους, της μαζικής κουλτούρας, και, γενικότερα, με κορυφαίες αξίες της νεωτερικότητας, όπως είναι η υγεία, η σωματική ευρωστία και η ευγονική, ο εθνικισμός, η έννοια της «προόδου» και η «ορθολογική» διαχείριση των ανθρώπινων σωμάτων, το ιδεώδες του «ατομικού επιτεύγματος», των «ίσων ευκαιριών» ή της «ευγενούς άμιλλας» κλπ. Μέσα στο ευρύτερο αυτό θεωρητικό, ιστορικό και κοινωνιολογικό, πλαίσιο, ιδιαίτερη έμφαση στην ελληνική περίπτωση: στον τρόπο που η σύγχρονη ελληνική ιστοριογραφία και κοινωνιολογίς μελετά αυτά τα φαινόμενα στους κόλπους της ελληνικής κοινωνίας του 19 ου και του 20ού αιώνα. Κοινωνιολογία των Πολιτικών Κομμάτων Αλεξάκης Εμμανουήλ Στη διάρκεια του εξαμήνου είναι προγραμματισμένες 13 διαλέξεις, στη διάρκεια των οποίων εξετάζονται ζητήματα όπως η έννοια του πολιτικού κόμματος, η προέλευση, η οργάνωση, η διεύθυνση, η ένταξη, η κομματική ιδεολογία, η ηλικία, ο βαθμός της κομματικής θεσμοποίησης, η στρατηγική και η προπαγάνδα, οι λειτουργίες, οι κομματικές διαστάσεις, οι προσδιοριστικές κοινωνικές αντιπαραθέσεις και, τέλος, τα αίτια της κρίσης του κομματικού φαινομένου τα τελευταία χρόνια. Η τελική βαθμολογία των φοιτητών που δεν παρακολουθούν τακτικά το μάθημα διαμορφώνεται σε ποσοστό 100% από την επίδοσή τους στις τελικές γραπτές εξετάσεις. Όσοι φοιτητές παρακολουθούν τακτικά το μάθημα έχουν την επιλογή να συνδιαμορφώσουν την τελική τους βαθμολογία σε ποσοστό 70% από την επίδοσή τους στις τελικές γραπτές εξετάσεις και σε ποσοστό 30% από την αντίστοιχη επίδοσή τους σε γραπτή εργασία που εκπονείται κατά τη διάρκεια του εξαμήνου. Συγκρουσιακή Πολιτική: Εκδημοκρατισμός και Επανάσταση Σερντεδάκις Νικόλαος Το μάθημα αυτό αποτελεί ουσιαστική συνέχεια του προβληματισμού που αναπτύσσεται στο πλαίσιο των παραδόσεων του χειμερινού εξαμήνου με θέμα την «Κοινωνιολογία της Συλλογικής Δράσης και των Κοινωνικών Κινημάτων». Αφετηρία της σύγχρονης προσέγγισης περί συγκρουσιακής πολιτικής αποτελεί η διαπίστωση ότι τα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα (οικολογικό, γυναικείο, ειρηνιστικό, αλλά και τμήματα από το κίνημα της «αντιπαγκοσμιοποίησης») έχουν σε μεγάλο βαθμό ενσωματωθεί στα πολιτικά συστήματα τουλάχιστον των δυτικών κοινωνιών, χάνοντας εν μέρει τα διακριτικά τους χαρακτηριστικά ως κινήματα. Η συλλογική δράση ποικίλων κοινωνικών ομαδοποιήσεων με τη μορφή των κοινωνικών κινημάτων συνιστά πλέον μια καθ όλα νομιμοποιημένη και αποδεκτή πρακτική. Η κινηματική δράση, η ηχηρή διαμαρτυρία, οι συλλογικές πρακτικές που προξενούν την αναπάντεχη διακοπή της ροής της καθημερινότητας υιοθετούνται ως μέσα δράσης, όχι μόνο από κοινωνικές ομάδες αποκλεισμένων από τις διαδικασίες λήψης των αποφάσεων, αλλά και από κατεστημένους δρώντες, οι οποίοι απολαμβάνουν προνόμια και έχουν ανοικτή πρόσβαση στους κεντρικούς κοινωνικο-πολιτικούς θεσμούς. Τούτο όμως δεν σημαίνει ότι βρισκόμαστε μπροστά στο τέλος των κοινωνικών κινημάτων, πολύ περισσότερο ότι ζούμε στην εποχή κατά την οποία επιβεβαιώνεται το αναγγελμένο από κάποιους σύγχρονους φιλελεύθερους διανοητές «Τέλος της Ιστορίας», το οποίο σε τελική ανάλυση δεν σημαίνει τίποτε άλλο παρά το τέλος της συλλογικής δράσης και των κοινωνικών συγκρούσεων. Βέβαια, η πτώση των καθεστώτων του λεγόμενου «υπαρκτού σοσιαλισμού» δημιούργησε τους όρους για την εμφάνιση μιας απαισιόδοξης στάσης αναφορικά προς το ρεαλισμό των κάθε λογής αντισυστημικών εγχειρημάτων. Μετά το 1989, διαμορφώνονταν μια εικόνα για τον πλήρη θρίαμβο της φιλελεύθερης ιδεολογίας, την κατίσχυση του μοντέλου της ελεύθερης αγοράς, η οποία λειτουργεί αποδοτικά στα τυπικά δημοκρατικά κοινοβουλευτικά καθεστώτα. Υπό αυτήν την έννοια, για πολλούς διανοούμενους και πολιτικούς, η παγκοσμιοποίηση προβάλλει ως μια νομοτελειακή πλανητική διαδικασία, που έχει ως τέλος της την κατίσχυση τόσο της αγοραίας λογικής όσο και της πολιτικής μορφής της τυπικής δημοκρατίας. Στο πλαίσιο των παραδόσεων του μαθήματος θα αναδειχθούν οι αλλαγές που καταγράφονται στο επίπεδο της θεωρίας, συσχετίζοντάς τες με τις διαδικασίες του ευρύετρου κοινωνικού 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 11 24

12 μετασχηματισμού. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στις εξελίξεις στο πεδίο της θεωρίας για τη συλλογική δράση, εντάσσοντας ερευντηικές προσπάθειες στο συγκεκριμένο πεδίο μελέτης σ ένα ευρύτερο πλαίσιο όπου θεματοποιείται με την ίδια ένταση το ζήτημα της «νέας τάξης πραγμάτων», των αλλαγών σε πλανητικό επίπεδο, των ανακατατάξεων στις διεθνείς σχέσεις, των μετασχηματισμών στο εσωτερικό των κοινωνιών. Σ αυτό το πνεύμα, στο πλαίσιο των παραδόσεων, θα επιχειρήσουμε να συζητήσουμε τόσο ζητήματα θεωρίας της συλλογικής δράσης και των σύγχρονων κοινωνικών κινημάτων, όσο και θέματα σχετικά με τους ευρύτερους κοινωνικούς και πολιτισμικούς μετασχηματισμούς, όπως αυτοί καταγράφονται σε πλανητικό επίπεδο Υποχρεωτικά Επιλεγόμενα Σεμινάρια (ΥΕΣ) Ειδικά Θέματα: Τρίτος Κόσμος και ΑΝΑΚ375 Β Πετροπούλου Ευγενία Ανάπτυξη Το σεμινάριο αυτό θα ασχοληθεί με το μέλλον των μη Ευρωπαϊκών κοινωνιών στα πλαίσια του Νέου Καταμερισμού Εργασίας και ειδικά με τη θεωρητική προσέγγιση της αντιμετώπισης της φτώχειας και της υπανάπτυξης σε μη Ευρωπαϊκές κοινωνίες. Θα εξετάσει ζητήματα που αφορούνν τις Θεωρίες της υπανάπτυξης (θεωρία του εκσυγχρονισμού, της εξάρτησης και η impasse theory). Η προσέγγιση 'η άποψη της περιφέρειας' θα επικεντρωθεί σε θέματα κυρίαρχα της αναπτυξιακής διαδικασίας, όπως πείνα, αγροτικός μετασχηματισμός, μετανάστευση, έμφυλες ανισότητες, πληθυσμιακή έκρηξη, υποβάθμιση του περιβάλλοντος, ανθρώπινα δικαιώματα κα. ΑΝΘΚ340 Κοινωνιολογία και Ανθρωπολογία Α+Δ Τζανάκης Εμμανουήλ στον Marcel Mauss Το σεμινάριο αποσκοπεί στην ενδελεχή ανάλυση των θεωρητικών και των επιστημολογικών διαστάσεων των αναλύσεων τις οποίες διεξήγαγε ο Μαρσελ Μως, κυρίως από την δεκαετία του 1920 και μετά. Οι σχετικές μελέτες του Μαρσέλ Μως αναδεικνύουν την αναγκαιότητα της από κοινού διερεύνησης του ψυχικού, του κοινωνικού και του βιολογικού. Οι προσεγγίσεις αυτές άνοιξαν το δρόμο σε νεότερες «διεπιστημονικές» έρευνες και συνέβαλλαν στη συγκρότηση επιστημονικών πεδίων όπως η κοινωνιολογία του σώματος, η κοινωνιολογία των συναισθημάτων αλλά και αμφιλεγόμενων συζεύξεων, όπως οι νευροεπιστήμες. ΕΓΚΚ339 Β+Γ Ειδικά Θέματα στην Εγκληματολογία Πετούση Βασιλική ΕΛΕΚ316 ΕΡΓΚ374 ΘΕΩΚ317 Δ Β+Δ Α Στο πλαίσιο του σεμιναρίου εξετάζονται κυρίως μη συμβατικές μορφές εγκληματικότητας όπως το περιβαλλοντικό έγκλημα, εγκλήματα επιχειρήσεων και οργανισμών, ζητήματα θυματοποίησης στη βάση κοινωνικών, εθνικών, φυλετικών ή έμφυλων χαρακτηριστικών. Επιπλέον, προσεγγίζονται ζητήματα δεοντολογίας της έρευνας μέσα από την ανάλυση παραδειγμάτων έρευνας με αντιδεοντολογικές διαστάσεις που αφορούν είτε τη διεξαγωγή της είτε το σκοπό της. Ειδικά Θέματα στην Κοινωνιολογία του Ελεύθερου Χρόνου και του Αθλητισμού: σωματική κουλτούρα, Ζαιμάκης Ιωάννης νεανικοί υποτιτλισμοί και οπαδικές ταυτότητες Στο σεμινάριο εξετάζεται ο 'ελεύθερος χρόνος' και τα σπορ στη μετανεωτερική κοινωνία ως ένα πεδίο πολιτισμικών πρακτικών και δραστηριοτήτων μέσα στις οποίες ταυτότητες, σύμβολα και νοήματα επιτελούνται. Το σεμινάριο θα επικεντρωθεί σε νεανικές ομαδοποιήσεις, οπαδικές κουλτούρες και ταυτότητες που διαμορφώνονται γύρω από τα σπορ, τη μουσική και τις σωματικές πρακτικές της κοινωνίας της ύστερης νεωτερικότητας. Μέσα από την θεωρητική και την εμπειρική μελέτη νεανικών πολιτισμικών μορφωμάτων θα εξεταστούν όψεις της κοινωνικής οργάνωσης του ελεύθερου χρόνου και οι τρόποι με τους οποίους οι οπαδικές ταυτότητες και οι νεανικές υποκουλτούρες γίνονται πεδία κοινωνικών ανισοτήτων και διάκρισης με βάση το φύλο, την τάξη και τη φυλή. Οι φοιτητές θα αξιοποιήσουν σύγχρονες ποιοτικές μεθοδολογίες προσέγγισης των πολιτικών της ταυτότητας των μορφών συλλογικής δράσης και τελετουργίας σε οπαδικές κουλτούρες και νεανικούς υποπολιτισμούς. Κοινωνιολογικές Προσεγγίσεις της Καρακιουλάφη Χριστίνα εργασίας και της οργάνωσής της Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ (ΜΑΡΞ, ΒΕΜΠΕΡ...) - ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20 ΟΥ ΑΙΩΝΑ (ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ...) -ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΤΕΥΛΟΡΙΣΜΟΣ, ΦΟΡΝΤΙΣΜΟΣ, ΜΕΤΑΦΟΡΝΤΙΣΜΌΣ...) - Η Θέση του Weber για την Προτεσταντική Κονιόρδος Σωκράτης Ηθική και η Σχετική Συζήτηση σήμερα Στη γενικότερη προσέγγισή του ο Βέμπερ επιχειρεί να αναλύσει την μοναδικότητα του δυτικού καπιταλισμού και να ερμηνεύσει την δυτική καπιταλιστική «παρέκκλιση». Κατ αυτόν όμως τον τρόπο εξηγεί και τη γενικότερη κατάσταση στάσης του υπόλοιπου μη-δυτικού κόσμου. Είναι εμφανές ότι η προσέγγισή του Βέμπερ είναι γόνιμη όταν θεμελιώνεται σε ευρήματα τα οποία προκύπτουν από τη συγκριτική μελέτη. Θα επικεντρωθούμε σε ορισμένα μόνον από τα ζητήματα που έχουν προκύψει με την ΠΗ. Αυτά είναι η διαμάχη-συζήτηση Βέμπερ-Μαρξ, ορισμένες όψεις της κριτικής που έχει ασκηθεί στην 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 12 24

13 ΘΕΩΚ326 Α ΠΗ, καθώς και η συζήτηση για τους διαφορετικούς δρόμους προς τον καπιταλισμό και τον ρόλο που διαδραματίζει σε κάθε περίπτωση η τοπικά ιδιόμορφη εργασιακή ηθική. Αξιολόγηση: Παρουσίαση εργασίας στο σεμινάριο και ενεργή συμμετοχή υποβολή γραπτής εργασίας λέξεων, στο τέλος του εξαμήνου. Ζητήματα Επιστημολογίας και μεταθεωρίας των Κοινωνικών Μουζακίτης Άγγελος Επιστημών Το σεμινάριο εστιάζει στη μελέτη των σημαντικότερων επιστημολογικών ρευμάτων του 20ου κυρίως αιώνα και στον ρόλο που διαδραμάτισαν στην διαμόρφωση των κοινωνικών επιστημών. Εκκινώντας από τη μελέτη του θετικισμού και την περίφημη διαμάχη περί της μεθόδου του 19ου αιώνα και συνεχίζοντας με την εξέταση κειμένων του Κύκλου της Βιέννης, του Wittgenstein, του Popper, του Kuhn, της διαμάχης για τον θετικισμό της δεκαετίας του 1960 και καταλήγοντας με τον επιστημολογικό αναρχισμό του Feyerabend, θα επιχειρήσουμε να θέσουμε μια σειρά ερωτημάτων: Τι είναι η επιστήμη; Θα πρέπει να υπάρχουν διαφοροποιήσεις μεταξύ των θετικών και των θεωρητικών επιστημών; Πότε θα πρέπει να θεωρείται μια προσέγγιση επιστημονική; Πώς νοείται η ίδια η "αλήθεια"; Πώς συγκροτείται αυτό που ονομάζουμε "πραγματικότητα"; Ποια η σχέση του κόσμου της ζωής, της ιδεολογίας και των επιστημονικών θεωριών; Ποια η σχέση γλώσσας, πραγματικότητας και αλήθειας; Ποιες είναι οι επιστημολογικές καταβολές των μεθόδων κοινωνικής έρευνας; Τα ερωτήματα αυτά συχνά παραβλέπονται ή θεωρούνται ως αυταπόδεικτα, όπως θα δούμε όμως στα πλαίσια του σεμιναρίου, δύνανται να λάβουν -και έχουν λάβει ιστορικά- διαφορετικές και εξαιρετικά αποκλίνουσες μεταξύ τους αποκρίσεις. ΜΕΘΚ394 Α Σεμινάριο Ποσοτικών Μεθόδων Καλογεράκη Στεφανία Βασικές έννοιες ποσοτικών μεθόδων κοινωνικής έρευνας, θεωρητικό υπόβαθρο του υπό μελέτη ερευνητικού θέματος, βιβλιογραφική επισκόπηση και διαμόρφωση ερευνητικών υποθέσεων, σχεδιασμός ερωτηματολογίου, δειγματοληψία, προ-έλεγχος ερωτηματολογίου, διεξαγωγή κυρίως μελέτης, στατιστική ανάλυση δεδομένων, συγγραφή και παρουσίαση αποτελεσμάτων. Μεθοδολογικά Ζητήματα στη ΜΕΘΚ398 Β+Δ Κουμπουρλής Ιωάννης Σύγχρονη Ιστορική Κοινωνιολογία Θεματικές Ενότητες: α) Ιστορία, Κοινωνιολογία και Ιστορική Κοινωνιολογία: σημεία σύγκλισης και απόκλισης β) Έννοιες, γενικεύσεις και συγκρίσεις στην Ιστορική Κοινωνιολογία γ) Εξήγηση και κατανόηση στην Ιστορική Κοινωνιολογία: Μεγάλη αφήγηση και γενική θεωρία δ) Το πρόβλημα της ενδογένειας και της εξωγένειας στα εξηγητικά σχήματα της σύγχρονης ιστορικής κοινωνιολογίας. ΜΜΕΚ323 Προκατάληψη και Λόγος Μίσους στο Γ+Δ Σκουλαρίκη ΑΘηνά ΜΜΕ Το σεμινάριο εστιάζει στην μελέτη της προκατάληψης και του λόγου μίσους (hate speech) στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας. Ειδικότερα, θα αναλυθεί ο ρόλος των προκαταλήψεων καθώς και η έκφραση λόγου μίσους απέναντι σε ομάδες ατόμων με κριτήριο την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, τη θρησκεία, τη γλώσσα, τη φυλή, το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό κλπ. Σκοπός είναι η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο ο λόγος αυτός διαχέεται στα ΜΜΕ, η ανάλυση των εκφραστικών μέσων και των κοινών τόπων που προωθεί και η αναγνώριση των μηχανισμών του (γενικεύσεις, υποστασιοποίηση, φυσικοποίηση κ.α.). Θα χρησιμοποιηθούν παραδείγματα κειμένων και θα ζητηθεί από τους φοιτητές να ετοιμάσουν σχετικές εργασίες. Ειδικά Θέματα στην Πολιτική ΠΟΛΚ341 Γ Αλεξάκης Εμμανουήλ Κοινωνιολογία Στα πλαίσια αυτού του σεμιναρίου το ενδιαφέρον μας επικεντρώνεται σε ειδικότερα και πολύ συγκεκριμένα ζητήματα πολιτικής κοινωνιολογίας (πολιτικές εξουσίες και ελίτ, γραφειοκρατία, πολιτική ανάπτυξη και υπανάπτυξη, πολιτικά κόμματα, ομάδες πίεσης και συνδικάτα, Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, πολιτικές ιδεολογίες, κλπ). Για να παρακολουθήσει κάποιος το σεμινάριο θα πρέπει να συγκεντρώνει κάποιες προϋποθέσεις (προαπαιτούμενα), π.χ. να έχει παρακολουθήσει ένα ή περισσότερα από τα μαθήματα/σεμινάρια «Εισαγωγή στην Πολιτική Κοινωνιολογία», «Κοινωνιολογία των Πολιτικών Κομμάτων», και να έχει επίδοση τουλάχιστον «λίαν καλώς» Η τελική βαθμολογία των φοιτητών διαμορφώνεται σε ποσοστό 70% από την επίδοσή τους στην τελική γραπτή εργασία (3.500 λέξεις, ± 10%) επάνω στο θέμα που επέλεξαν να μελετήσουν, ενώ το υπόλοιπο αφορά: στην παρουσία τους στα σεμινάρια (10%), στην προφορική παρουσίασή του θέματός τους στην αίθουσα (10%), σε συνδυασμό με τη γενικότερη παρουσία και συμμετοχή τους στις συζητήσεις και τις παρουσιάσεις και των άλλων εργασιών (10%). ΦΥΛΚ327 Γ+Δ Παπαγεωργίου Φύλο και κράτος Παναγιώτα Εξετάσει την εμφυλη συγκρότηση του κράτους πρόνοιας και το τρόπο παρέμβασης σε θέματα κοινωνικής πολιτικής, π.χ., θέματα σχετικά με την οικογένεια, φτώχεια, κοινωνικής ασφάλιση, βίας εναντίον των γυναικών, κλπ. 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 13 24

14 ΦΥΛΚ328 Παπαγεωργίου Γ+Δ Φύλο και πολιτική Παναγιώτα Η θέση της Γυναίκας στην κοινωνία/, φύλο και πολιτική κουλτούρα/, φύλο και πολιτική συμπεριφορά/, γυναίκες και πολιτικές elites/, τρόπους που η πολιτική επηρεάζει τις γυναίκες./ η πολιτική του φεμινιστικού κινήματος. ΠΤΥΚ401 Πτυχιακή Εργασία 1 ΠΡΑΚ500 Πρακτική Άσκηση Κατευθύνσεις μαθημάτων: Α. Κοινωνική Θεωρία Μέθοδοι Β. Κοινωνική Ανάπτυξη-Κοινωνικός Μετασχηµατισµός Γ. Πολιτική Κοινωνιολογία. Πολιτισµός- Εργασία- Εκπαίδευση Τα μαθήματα ΥΕΚ μπορούν να δηλωθούν και ως ΥΕΠ. Ενιαίος κατάλογος των κατευθύνσεων στα μαθήματα ΥΕΚ είναι αναρτημένος στον πίνακα ανακοινώσεων στην είσοδο της Γραμματείας του Τμήματος. Σεμινάρια και πρακτική άσκηση μπορούν να δηλωθούν από το 3 ο έτος σπουδών και έπειτα. Πτυχιακή εργασία μπορεί να γίνει από το 4 ο έτος σπουδών και έπειτα. Για τους φοιτητές εισαγωγής από έως και το , ισχύει ο προηγούμενος οδηγός σπουδών σύμφωνα με τον οποίο για τη λήψη πτυχίου απαιτούνται 46 μαθήματα συνολικά και 240 ECTS. Αναλυτικά απαιτούνται 11 Υποχρεωτικά μαθήματα (από 6 ECTS το καθένα), 4 Ξ.ΓΛ. (από το καθένα), 3 ΥΕΚ (1 από κάθε κατεύθυνση Β, Γ, Δ) (από το καθένα), 16 ΥΕΠ (από το καθένα), 6 Σεμινάρια (από το καθένα), 6 Ελεύθερες Επιλογές (από το καθένα). Αφορά τους φοιτητές/τριες που είναι υποχρεωτικό για το πτυχίο τους και που έχουν εισαχθεί μέχρι και το έτος : Το ΦΙΛΚ 115 Κοινωνική και Πολιτική Φιλοσοφία I αντιστοιχείται με οποιοδήποτε μάθημα ΥΕΚ από το πρόγραμμα σπουδών του/της φοιτητή /φοιτήτριας. Η Α κατεύθυνση ισχύει στο ΕΛΕΚ 215 για τους/τις φοιτητές/τριες που έχουν εισαχθεί έως και το ακαδημαϊκό έτος Κατευθύνσεις στα σεμινάρια απαιτούνται μόνο για της φοιτητές που έχουν εισαχθεί έως και το ακαδημαϊκό έτος Ενιαίος κατάλογος των κατευθύνσεων στα Υποχρεωτικά Επιλεγόμενα Σεμινάρια είναι αναρτημένος στον πίνακα ανακοινώσεων στην είσοδο της Γραμματείας του Τμήματος. 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 14 24

15 DEPARTMENT OF SOCIOLOGY WINTER SEMESTER COURSES Required Courses A Semester (ΥΠΟ): ΕΙΣΚ100 Introduction to Sociology I (Includes Lab) Serdedakis N. / Lab ΘΕΩΚ106 ΙΣΤΚ120 Introduction to Sociology is addressed to first-year students and aims to familiarize them with the basic concepts of sociological discipline. The course emphasizes the analysis of culture, the shaping of social structure, and the distribution of social inequalities. Students are introduced to the basic currents of sociological theory and key issues on the methodology of social sciences. The course also introduces students on basic fields of sociological research with particular emphasis on family institutions, education, the processes of socialization and of collective action. Class presentations: 1. The science of sociology: an introduction to the constellation of sociological knowledge and research. 2. The origins and the formation of the scientific field, the main theoretical streams in sociology, the rules and methodology of the empirical research. 3. Civilization, culture, ethnocentrism and cultural relativism. 4. Socialization process: the establishment of social self. 5. The fundamental institutions of socialization: Family and educational institutions. 6. Social structure, class stratification, social inequalities. 7. Social groups, organizations, social roles. 8. Social action and social institutions: structure and action. 9. State, society and power: aspects of the political phenomenon. 10. Social change and transformation: collective action and social movements. 11. Globalization and modern social problems. Social Theory I (Classical Theory) (Includes Lab) Mouzakitis A./ Koubourlis Ι. Lab The course is an introduction to clasical social theory and aims at familiazing the students with the basic insights, arguments and pesrspectives developed by the founders of sociology, viz. A. Comte, K. Marx, E. Durkheim and M. Weber. The lectures begin with an examination of the ouvres that contribited to the establishment of the social sciences by and large, most notably with the works of T. Hobbes and A. Smith, while considering the wider social, philosophical and epistemic conditions that contribured to the emergence of sociology qua scientific discipline. Specific empgasis is placed on the introduction of keythemes and concepts, such as the notions of "class", division of labour, anomie, social change, synchrony and diachrony, rationalization, social action, structure, etc. At the same time, the lectures focus on those aspects in the writings of the aforementioned thinkers, which open up questions of social ontology, epistemology and methodology. The course is a combination of class lectures and workshops, the latter focusing mainly on the analysis and interpretation of original texts authored by these thinkers. Social History (Includes Lab) Fournaraki E. / Lab Overview in European History of Early Modern Period - Historical Analysis of the Age of Industrial Revolution: - Commercial Revolution Commercial Capitalism ( ) - The Rise of the Absolute Monarchy ( ) - The Predecessors of Enlightenment ( ) - The Enlightenment and Absolute Monarchy (18th c.) - Enlightenment and the rise of the Public Sphere and its multiple Institutions (Journals, Academies, Learned Societies, Masonic Lodges, Coffe Houses, Salons, Theatre etc) - The Industrial Revolution in England and Continental Europe Consequences The new urban societies in Europe ( ) - The French Revolution and its Diffusion in Europe ( ) - The rise of Ntionalisms and the Nation- State Foreign Languages: ΑΓΓΚ 010 English for Sociologists Level A I. Havredaki ΓΕΡΚ010 German Level Α I. Pappa ΙΤΑΚ 010 Italian Level Α Ν. Giannakodimou Required Courses C Semester (ΥΠΟ): ΘΕΩΚ108 Social Theory III (Modern theory) (Includes Lab) Romanos V./ Gounis K. Lab 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 15 24

16 ΜΕΘΚ132 ΠΟΚΚ149 This course presents a first but critical approach of the most basic currents of contemporary social theory. It thus seeks to offer an overview of modern thought in the field of social theory and in particular to introduce the students to the attempts of either synthesizing or overpassing the dualisms and dichotomic distinctions of classical social theory. It covers in particular, the following approaches and theorists: Parsons synthetic attempt, Saussure s linguistics and Levi-Strauss structuralism, Giddens structuration theory, Bourdieu s caterories of habitus, social field and Capital, the relationship between Freudian psychoanalysis and social theory, the Frankfurt School s critique of Modernity, Habermas theory of communicative action, Castoriadis culturalism, Foucault s post-structural constructivism, Lyotard s postmodernism. The tutorial works as a complementary course to the lectures, and it aims at working on the analysis of major texts of contemporary social thought. Methods and Techniques of Sociological Research IΙ: Quantitative Methods (Includes Lab) Papageorgiou P./ Papadaki M. Lab POSITIVISM. THE SURVEY RESEARCH (theory and practice, experiment, survey research), ANALYSIS OF DATA ( quantifying data, social statistics) THE SOCIAL CONTEXT OF RESEARCH(ethics and politics of social research) Sociology of Culture Zaimakis Ι./ (Includes a tutorial) Tzanakis Μ. Lab Drawing on classical and contemporary social and cultural theory, the course examines concepts and methods that illuminate the cultural texture of social life at both individual and collective level. It provides an overview of the sociological study of culture, focusing on issues of popular culture, civilization, identity, gender, race, feminism, structuralism, postmodernism, and the social construction of reality. The course analyses culture as a component of explanations of social phenomena and explains some discretely cultural phenomena as a product of social processes. Foreign Languages: ΑΓΓΚ 030 English for Sociologists Level C I. Havredaki ΓΕΡΚ030 German Level C I. Pappa ΙΤΑΚ 030 Italian Level C Ν. Giannakodimou Required Core Courses (ΥΕΚ): ΑΝΘΚ220 Α+Β+Δ Introduction to Social Anthropology Gounis K. The aim of the course is to introduce the basic concepts of social anthropology and to present a preliminary overview of the fields that constitute the anthropological approach. The specific units of the course focus on: the emergence of anthropology as the science of human diversity; an understanding of the concept of culture as a defining characteristic of human "nature:" and the issue of cultural diversity. Then, with reference to the ethnographic study of different societies and cultures, the course presents an overview of the different schools that have shaped the discipline of anthropology, starting from the evolutionism of the 19th century, and of the different areas of research, such as the study of kinship, the different economic and political systems, and the field of religion. Overall, the course aims at a critical understanding of the issue of the "Other" as it has been shaped by modern western society in the context of power relations with the rest of the non-western world. ΘΡΗΚ285 Α+Δ Sociology of Religion M.Aheimastos ΚΙΣΚ209 Β+Γ Historical Sociology I.Koubourlis Required Elective Courses (ΥΕΠ): The purpose of this course is to familiarize students with the works of modern sociologists who tried to reconcile social research with historical thinking. Contents: A) Methodological Issues Introduction to the methodology of historical sociology. Presentation of the main methodological issues raised by the works of the most important historical sociologists. The historical concerns of the founders of sociology (Comte, Marx, Durkheim, Weber). The anti-historical views of American functionalism and the soviet historical determinism The historical turn in the Anglo-Saxon sociology of the 60s. Β) Main contributions in historical sociology 1) Marc Bloch: The rise of social history 2) Karl Polanyi: The critic of economic determinism 3) S. N. Eisenstadt: The rejection of Parsonian evolutionism 4) Reinhard Bendix: The return of Weberian sociology 5) Perry Anderson: The return of Marxist evolutionism 6) E. P. Thompson: The critic of structural Marxism 7) Charles Tilly: The concept of collective action 8) Immanuel Wallerstein: The concept of capitalist world-system. 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 16 24

17 ΑΓΡΚ291 European Policies in the Agricultural Sector Petropoulou E. The concept of agricultural policy - social forces/movements, economic and political factors which defined and still define the evolution of agricultural policy. Historical development of the Common Agricultural Policy (CAP). Agricultural structures and structural characteristics of European and Greek agriculture. Measures of structural intervention, implementation and reform of the CAP. Socio-economic constraints regarding the integration of the environmental dimension into agricultural policy. The environmental dimension of the CAP: from the creation/establishment of CAP to the reforms of 1992 and The Interim reform of New perspectives for the European and Greek countryside within the auspices of rural development. Structures and functions of the new multifunctional role of agriculture. The future of European Agriculture after ΕΓΚΚ239 Introduction to Criminology Petousi V. Within the context of this course crime and criminality are examined as social phenomena. Definitions of crime and criminality and the way these relate to the distribution, understanding and treatment of the phenomena in various western-type societies and Greece in particular are critically examined. The extent and the characteristis of crime and criminality in Greece are further examined in relation to variables such as age, gender, ethicity, race. Special attention is given to theories of crime and criminality. Finally, special forms of criminality such as violent and property crime, criminal organizations, organized crime, trafficking etc are addressed in descriptive and interpretative ways. ΕΠΙΚ251 Sociology of Communication Konstantinidou Ch. ΕΠΙΚ252 ΠΛΗΚ253 Communication Theory: General Concepts and key terms. Models of Communication Meaning Construction - Semiotics Ideology, hegemony, social consent, inequality, context. The social construction of reality. Representation. Public Discourse, Social Representations and Public Opinion Skoulariki A. Discourse as a social practice whithin a specific historic and social context, expresses and reproduces social structures and power relations, defines and gives sense to social reality. This course will discuss the theory of discourse, with special emphasis on public discourse, as well as the concept of social representations. Moreover, a crucial factor in the production of consent and the political legitimation in modern democracies is the tool of quantitative opinion surveys. The course will focus on the concept of public opinion, the public and its different categories, as well as the epistemological and methodological approaches concerning opinion polls. Sociology of the Information Society and Internet Sociology Samatas M. Theoretical and emperical approaches of the Information Soviety, Introduction to Internet Sociology or cyber-sociology, Global, European and Greek Information Society. ΠΟΛΚ266 Sociology of Privacy and Surveillance Samatas M. Required Elective Seminars (ΥΕΣ): ΑΓΡΚ393 Β+Γ Socio-historical, theoretical and emperical approaches of Surveillance Society. The 9/11/2001 impact; Surveillance and dataprotection in the cyber space and telecom. Biometrics and biogenetics. Surveillance in various social places. Data protection and resistance. Surveillance in Greece, EU and other societies Special issues in Rural Sociology: Rural society, development transformations, environment and new directions Petropoulou E. Theoretical concepts on rural transformation, socio-demographic factors and structures of Greek rural society, socio-economic and environmental impacts of CAP, agriculture and environment. Specifically, issues of social exclusion of women and young small-scale farmers, poverty, farm succession, migration, rural landscape etc. are some of the issues to be analysed. These issues will be the basis for addressing new challenges and new human dynamics in rural society within a sustainable rural development context. ΘΕΩΚ311 Α Special Topics in Modern Social Theory I Romanos V. The seminar s aim is to introduce the students to the problematic and the critiques of Modernity. The course also questions whether the Enlightenment s humanism remains still an unfinished project or it has been essentially completed to the extent that Western societies have already entered to a new era, the so-called postmodern condition. The lectures cover the following approaches: Kant s idea of the Enlightenment, the Blumenberg Löwith debate on Modernity, Marx s critique of capitalist modernity, Weber s critique of modernization prosesses, Lukács idea of reification, Adorno s and Marcuse s critique of instrumental reason and cultural industry, Habermas reconstruction of the Modernity project, Taylor s notion of Modernity s malaises, the Jameson Baudrillard debate on postmodernism and the logic of late capitalism and the Habermas Lyotard debate on the project of the Enlightenment and the postmodern condition. ΘΕΩΚ319 Α+Β History and Praxis Mouzakitis A. 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 17 24

18 ΚΑΠΚ307 ΜΕΘΚ390 Γ Α Focusing primarily on key-texts of the 20th and 21st centuries that ascribe a prominent place to the notions of history and praxis, this seminar aims at the elucidation of the main ways that the human condition has been theorized by a number of important thinkers. Each year, the seminar is dedicated to different aspects of this wider problématique, such as the problem of individual and collective historicity, the relationship between historiography as narrative and "objective" reality, the relationship between philosophy of history and theoretical conceptions of social change, political utopias and dystopias, the role of social classes, social groups and the masses in the shaping of social change and/or reproduction, the question regarding technology, the loss of meaning and the possibility of universal history, the place of conceptual history vis-à-vis other modes of historical narratives, the problem of historicism, etc. Social Exclusion -Social Inclusion Policies in Arapoglou V. Urban Spaces Course Objectives: The course aims to familiarize students with the specific processes which give rise to urban poverty, social exclusion and marginality in large cities. We examine key concepts such as segregation, ghetto formation, urban underclass, urban deprivation. The course also aims to introduce students to key methods for planning urban & community interventions to address related social problems. Course Content: Students are encouraged to work in groups to integrate theoretical knowledge and research skills that they have obtained in taught courses and lectures. They chose a particular topic on social exclusion related for example to immigration, youth poverty, homelessness or racial conflict to study within a particular city or neighbourhood. Initially they read key theoretical texts related to their topic and then they are encouraged to undertake a small research exercise for their study. Recommended Reading: Mingione E., Urban Poverty and the Underclass: A reader Kazepov Y., Cities of Europe: changing contexts, local arrangements and the challenge to urban cohesion Assessment Methods: Presentations in class and a essay of 3,000 words (in Greek or English Biographical and Narrative Approaches in Tsiolis G. Sociology The seminar will discuss the importance of biographical narratives in everyday communications and also the importance of telling life stories as a fundamental process for developing of individual identity. Will also be presented, methodological tools for producing and analysing biographical narratives in order to explore lived experiences and identities. ΜΕΘΚ391 Α+Δ Theory and Analysis of Discourse Skoulariki Ath. The concept of discourse is used in a broad theoretical and research field in the social sciences. Discourse is understood, not as reflecting a given and objective reality, but as producing sense, articulating the social structures and relations. At the level of texts, discourse consciously or not defines the ideological and social identity of the author, expresses an argument and alludes to a frame of reference, thus suggesting a particular understanding of the issue. The seminar will present the different approaches to the concept of discourse and the methods of discourse analysis, both qualitative and quantitative. Examples of texts will be used and the students will have to prepare research papers. ΠΟΓΚ329 Δ Spatial approaches of culture: city and graffiti Zaimakis I. ΠΟΚΚ355 ΠΟΛΚ324 The study of graffiti as a way of communication and the spatiial dimension of the act of doing graffiti. The seminar examine the culture of social world of graffiti. The seminar traces the ways through which activists and unaligned writers turn their attention to the creative and expressive potential of graffiti and articulate cultural heterotopias on the visual landscape of Greek cities. It study the way of thinking of graffiti writters and the ways by which they transform the material dimension of urban life in meaningful visual expression. The spatial politics of graffiti associated with distinctive areas of the city is also examined. In the seminar the students will have chances to use methodologies, analytical tools and fieldwork concerning the content and the culture of the social world and the visual landscape of graffiti Γ+Δ Sociology of the Internet Konstantinidou Ch. Γ Introduction New media and Society Producers, consumers, users Political Debate through the web Virtual Communities Case Studies: You Tube, Facebook, online videogames, chatrooms, blogs. Political Parties and Social Action in Post-War Alexakis M. Greece Within the contest of this seminar we focus on Greece after the restoration of democracy in 1974 and study political parties and their relationship to the state on the one hand and civil society on the other. To follow this seminar, students should be acquainted with political sociology issues, so they are expected to have already followed courses and/or seminars such as Political Sociology, Sociology of Political Parties, Special Issues on Political Sociology etc, and have at least scored C +. Students final grade is formed by 70% depending on their written essay (3.500 words ± 10%, on a subject of their choice), 10% on their presentation of their work in the class, 10% on their active 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 18 24

19 participation in the presentation of other students work and 10% on their overall presence and performance in the seminar. ΠΟΛΚ325 Special Issues: Social AspECTS of Crisis in Β+Γ Zambarloukou St. Greece The seminar will focus on the underlying causes of the recent economic crisis in Greece as well as the social, political and economic consequences since its outbreak in Finally alternative policies for dealing with the crisis will be examined. Axeimastos M. ΠΟΛΚ343 Α+Δ Special Topics in Culture and Ideology ΥΓΑΚ312 Δ Madness and cinema Tzanakis M. The seminar objectives consist in analyze the social representations about mental illness, as reflected in the commercial cinema. The artistic approach of madness is a privileged field to study the social representations on madness in general, but also the way in which western societies are perceived deviation, difference, overcome... At the same time, the study of cinematic approaches to mental disease gives us the opportunity to analyze the controversial relationship madness and artistic creation. ΦΥΔΚ393 Γ+Δ Sociology of Law and Gender Petousi V. Special attention is given to theoretical explanations and issues of application of law. Specifically, first, theoretical approaches which address the structure and functions of law and the legal system are approached critically in order to unravel the gendered dimension of latent and manifest assumptions of legal principles. Second, the way legal principles represent, produce, reinforce and reproduce the gendered social structure and organization as well as define the contain and the results of the enforcement of law is analyzed. Third, (mainly) qualitative research methods are implemented in the analysis of laws which tend to better exhibit the gendered nature of law such as constitutional, penal, labor and family law. ΠΤΥΚ 400 Senior Thesis (optional) 1 ΠΡΑΚ 500 Internship 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 19 24

20 Required Courses B Semester (ΥΠΟ): ΘΕΩΚ107 ΠΟΛΚ140 DEPARTMENT OF SOCIOLOGY SPRING SEMESTER COURSES Social Theory ΙΙ (Classical Theory) (Includes a Lab) Mouzakitis A./ Romanos V. Lab This series of lectures builds on the content of the core module "social theory I" and it pressuposes the main skills, concepts and information made available in this course. The lectures address the passage from the 19th to the 20th Century as it is depicted in the thought of key-thinkers such as Tonnies, Pareto and Simmel and goes on to examine the emergence of American sociology and most notably the social theory of T. Parsons. In addition to this, the lectures introduce the students to important developments in social theory such as phenomenology and ethnomethodology. The lectures are complimented by a workshop module that focuses mainly on the analysis and interpretation of original texts. Introduction to Political Sociology (Includes Lab) Samatas M./ Lab ΣΤΑΚ130 Concepts, Theories and processes of Political Sociology. Aristotele, Machiavelli, Montesqieu. Sociology Of Marx. Gramsci. Sociology of Max Weber. Machiavelians. Pareto. Political socialization. Cyber -politics Social Statistics (Includes a Lab) Kalogeraki St./ Papadaki M. Lab Introduction to social statistics, meaning of description and inference, variables and their measurement, tabular and graphical description of data, measures of central tendency (median, mode, mean), measures of variation (range, standard deviation), normal distribution, hypotheses testing and confidence intervals, x2 for a single sample, x2 for more than two samples, correlation ( Pearson index, Spearman rho index), linear regression. Foreign Languages: ΑΓΓΚ 020 ΓΕΡΚ 020 ΙΤΑΚ 020 English for Sociologists Level B I. Havredaki German Level Β I. Pappa Italian Level Β Ν. Giannakodimo u Required Courses C Semester (ΥΠΟ): ΑΝΑΚ145 Theories of Social Change and Development Zamparloulkou S./ (Includes Lab) Lab This course examines the main theoretical approaches to social change and development. First we will examine how classical sociological theories approach social change. Second, we will examine the main theories of development: modernization theory, dependency, world systems theory and regulation theory. Last we will focus and the restructuring of modern capitalist economies during the last decade with and emphasis on theories of post-industrial society, information society, post modernism etc. ΜΕΘΚ131 Methods and Techniques of Sociological Research I: Qualitative Methods (Includes Lab) Tsiolis G./ Lab The epistemological foundation of qualitative research, Design issues, Selecting samples, Fieldwork strategies, Qualitative data collection methods, Principles and practices of qualitative analysis, Generalizing from qualitative research, Ethical issues in qualitative research. Foreign Languages: ΑΓΓΚ 040 English for Sociologists Level D I. Havredaki ΓΕΡΚ 040 German Level D I. Pappa ΙΤΑΚ 040 Italian Level D Ν. Giannakodimou Required Core Courses (ΥΕΚ): 8/7/2015 Σ ε λ ί δ α 20 24