Οργανική Χημεία και Βιοχημεία
|
|
- λατίνος Καλλιγάς
- 6 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Οργανική Χημεία και Βιοχημεία
2 1.1. Οργανική Χημεία και Βιοχημεία Η Βιοχημεία ασχολείται με τη μελέτη των χημικών μορίων που συναντώνται στον οργανισμό, καθώς επίσης και με το μεταβολισμό τους. Οι ενώσεις αυτές είναι κυρίως ενώσεις του άνθρακα, δηλαδή οργανικές ενώσεις, γι αυτό η σχέση Βιοχημείας και Οργανικής Χημείας είναι πολύ στενή. Ταυτόχρονα η Βιοχημεία, ως η επιστήμη που μελετά τη χημεία της ζωής, είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη Βιολογία. Έτσι η Βιοχημεία ξεκίνησε σαν ένα μονοπάτι της Οργανικής χημείας αφ' ενός και της Βιολογίας αφ ετέρου, ώσπου τα δύο μονοπάτια συναντήθηκαν σε ένα κοινό δρόμο που σιγά σιγά άρχισε να πλαταίνει και να αποκτά δικά του παρακλάδια, τα οποία οδηγούν σε ολοένα και περισσότερες αποκαλύψεις γύρω από το μεγάλο μυστικό της ζωής. Από τα παραπάνω φαίνεται ότι τα στοιχεία με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα είναι τα στοιχεία O, C, Η, Ν, δηλαδή στοιχεία με μικρό ατομικό βάρος αφού ανήκουν στις δύο πρώτες περιόδους του περιοδικού πίνακα. Τα στοιχεία αυτά συνθέτουν τις διάφορες χημικές ουσίες που αποτελούν τα βασικά δομικά και λειτουργικά συστατικά των ζωντανών οργανισμών και τα οποία ονομάζονται βιομόρια. βιομορίων οφείλονται σε διάφορους χημικούς δεσμούς. Τέτοιοι δεσμοί είναι ο ομοιοπολικός και ο ετεροπολικός δεσμός (γνωστοί από την Χημεία της Α' Λυκείου) αλλά και άλλοι δευτερεύοντες δεσμοί, όπως ο δεσμός υδρογόνου, οι δυνάμεις Van der Waals και οι υδρόφοβες αλληλεπιδράσεις. Δεσμός υδρογόνου Από τα 108 στοιχεία της φύσης, που μας είναι γνωστά, εκείνα που αποτελούν συστατικά των κυττάρων είναι περίπου 20. Σε ένα τυπικό κύτταρο διαμέτρου περίπου I Ομηπ, περιέχονται περίπου άτομα, τα οποία είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους σχηματίζοντας πλήθος από μικρομοριακές ή μεγαλομοριακές ενώσεις. Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται η περιεκτικότητα των στοιχείων που απαντώνται συχνότερα Χημική σύσταοη των βιολογικών μορίων Είναι ένας ασθενής, ηλεκτροστατικής φύσεως, διαμοριακός δεσμός ο οποίος εμφανίζεται σε ενώσεις που περιέχουν το υδρογόνο ενωμένο με ένα στοιχείο ισχυρά ηλεκτραρνητικό. Ο δεσμός αναπτύσσεται μεταξύ του ατόμου του υδρογόνου του ενός μορίου και του ισχυρά ηλεκτραρνητικού στοιχείου του άλλου μορίου. Κλασικό παράδειγμα δεσμού υδρογόνου αποτελεί η περίπτωση του νερού. Στο μόριο του νερού έχουμε δύο πολωμένους ομοιοπολικούς δεσμούς μεταξύ δύο ατόμων υδρογόνου και του ατόμου του οξυγόνου. Η γωνία που σχηματίζουν οι άξονες των δύο δεσμών με κορυφή το άτομο του οξυγόνου είναι 105, (α) (β) Σχήμα I. I. Δομή του νερού, α) ηλεκτρονιακό μοντέλο β) μοντέλο με τροχιακά.
3 Η πόλωση των δεσμών στο νερό συνεπάγεται τη συσσώρευση αρνητικού φορτίου στο άτομο του οξυγόνου (μεγάλη ηλεκτραρνητικότητα) και, αντίθετα, συσσώρευση θετικού φορτίου στα άτομα του υδρογόνου (μεγάλη ηλεκτροθετικότητα). Αυτό έχει ως συνέπεια να αναπτύσσονται σχετικά ισχυρές ελκτικές δυνάμεις ανάμεσα σε ένα άτομο υδρογόνου και σε ένα άτομο οξυγόνου ενός άλλου μορίου νερού. Ο δεσμός αυτός λέγεται δεσμός υδρογόνου και εμφανίζεται όχι μόνο στο νερό αλλά και σε άλλες ενώσεις που έχουν το υδρογόνο ενωμένο με ισχυρά ηλεκτραρνητικό άτομο. Δυνάμεις Van der Waals Είναι ασθενείς, ηλεκτροστατικής φύσεως διαμοριακές δυνάμεις, δηλαδή δυνάμεις που αναπτύσσονται μεταξύ μορίων. Σε πολλές ομοιοπολικές ενώσεις, ακόμη και αν δεν παρατηρείται πόλωση στους δεσμούς, λόγω συνεχούς κίνησης των ηλεκτρονίων είναι δυνατό να παρατηρηθεί συσσώρευση ηλεκτρονικού φορτίου σε μία πλευρά του μορίου και κατ' αντιδιαστολή να εμφανιστεί θετικό φορτίο σε άλλο σημείο του μορίου. Δηλαδή πολλά μόρια μπορεί να είναι παροδικά δίπολα. Μεταξύ τέτοιων παροδικών δίπολων αναπτύσσονται ασθενείς ελκτικές δυνάμεις, που ονομάζονται δυνάμεις Van der Waals. Υδρόφοβες αλληλεπιδράσεις Είναι δευτερεύοντες δεσμοί οι οποίοι δημιουργούνται μεταξύ μορίων, όταν οργανικές αλυσίδες, που δεν περιέχουν πολικές ομάδες, πλησιάζουν μεταξύ τους. Τέτοιες δυνάμεις παρουσιάζονται στο εσωτερικό πρωτεϊνικών μορίων και μοιάζουν με τις δυνάμεις που αναπτύσσονται μεταξύ μικρών σταγόνων λαδιού, όταν συνενώνονται σε μεγαλύτερη σταγόνα Κατηγορίες βιομορίων Τα βιομόρια δομούνται από απλά πρόδρομα μόρια (π.χ. Η2O,CO2,ΝΗ3).Τα πρόδρομα μόρια σχηματίζουν ενδιάμεσα συστατικά (π.χ. γλυκόζη, οξικό οξύ), τα οποία με τη σειρά τους συνθέτουν διάφορα δομικά συστατικά (π.χ. αμινοξέα, μονονουκλεοτίδια, λιπαρά οξέα). Τα δομικά συστατικά σχηματίζουν μεγάλου με- Σχήμα 1.2. Τα μόρια του νερού στον πάγο σχηματίζουν ένα πλέγμα, όπου κάθε μόριο δημιουργεί δεσμούς υδρογόνου με τέσσερα άλλα μόρια. Η ύπαρξη δεσμών υδρογόνου σε μία ουσία προσδίδει ιδιαίτερη σταθερότητα. Έτσι το νερό, αν δεν υπήρχαν δεσμοί υδρογόνου, θα ήταν αέριο στις συνθήκες που επικρατούν στη Γη και μάλιστα με χαμηλότερο σημείο ζέσεως από το αέριο H2S που είναι ανάλογη προς το νερό χημική ένωση. Συνεπώς δε θα υπήρχαν θάλασσες, το αίμα δε θα μπορούσε να είναι υδατικό διάλυμα και γενικά δε θα υπήρχε ζωή σ'αυτό τον πλανήτη, τουλάχιστον έτσι όπως την γνωρίζουμε. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεσμοί υδρογόνου εμφανίζονται και σε άλλες ενώσεις, για παράδειγμα σ αυτές που περιέχουν το υδρογόνο ενωμένο με ισχυρά ηλεκτραρνητικό άτομο, όπως το άζωτο. Γι αυτό οι δεσμοί υδρογόνου επηρεάζουν τη δομή των πρωτεϊνών και του DNA. Σχήμα 1.3. Η ιεραρχία της μοριακής οργάνωσης των κυττάρων.
4 γέθους μόρια, χα μακρομόρια (π.χ. πρωτεΐνες, πολυσακχαρίτες, νουκλεϊνικά οξέα, λιπίδια), από τα οποία αποτελούνται τα διάφορα υπερμοριακά συμπλέγματα (π.χ. ριβοσώματα). Τα υπερμοριακά σωματίδια δημιουργούν τα κυτταρικά οργανίδια, όπως ο πυρήνας, για να σχηματισθεί τελικά το κύτταρο (σχήμα 1.3). Οι σημαντικότερες κατηγορίες χημικών ενώσεων στις οποίες ανήκουν τα σπουδαιότερα βιομόρια είναι οι παρακάτω. Πρωτείνες Οι πρωτεΐνες αποτελούν τα πλέον διαδεδομένα βιομόρια του κυττάρου και παρουσιάζουν πολλές και διαφορετικές λειτουργίες. Τα μόρια των πρωτεϊνών μοιάζουν με αλυσίδες οι κρίκοι των οποίων είναι τα αμινοξέα. Υδατάνθρακες ή σάκχαρα Οι υδατάνθρακες είναι τα βιομόρια που αποτελούν τη βασική πηγή ενέργειας. Αποτελούνται από C, Η, και 0. Μπορεί να περιέχουν μικρό (3-6) ή μεγάλο ( ) αριθμό ατόμων C. Νουκλεϊνικά οξέα Τα νουκλεϊνικά οξέα είναι εκείνα τα μακρομόρια στα οποία γίνεται η αποθήκευση και η έκφραση των γενετικών πληροφοριών των οργανισμών. Υπάρχουν δύο είδη νουκλεϊνικών οξέων, το DNA και το RNA. Τα μόρια των νουκλεϊνικών οξέων μοιάζουν με αλυσίδες οι κρίκοι των οποίων είναι τα νουκλεοτίδια. Τα νουκλεοτίδια αποτελούνται από ένα σάκχαρο (υδατάνθρακα) με πέντε άτομα C, ένα μόριο Η3ΡO4 και μία οργανική αζωτούχα βάση. Τα νουκλεοτίδια ενώνονται μεταξύ τους σχηματίζοντας ένα δινουκλεοτίδιο, στο οποίο μπορεί να προστεθεί ένα τρίτο νουκλεοτίδιο σχηματίζοντας τρινουκλεοτίδιο κ.ο.κ. Λιπίδια Είναι σώματα αδιάλυτα στο νερό, τα περισσότερα από τα οποία είναι εστέρες διάφορων οργανικών ή και ανόργανων οξέων με αλκοόλες, όπως η γλυκερόλη (γλυκερίνη) που είναι μία τρισθενής αλκοόλη. Τις παραπάνω κατηγορίες βιομορίων, καθώς και τον μεταβολισμό τους, θα μελετήσουμε αναλυτικότερα σε επόμενα κεφάλαια. Οι σημαντικότερες αντιδράσεις από βιοχημική άποψη Από βιοχημική άποψη οι σημαντικότερες αντιδράσεις κατατάσσονται στις εξής κατηγορίες: Οξείδωση και αναγωγή Ως οξείδωση χαρακτηρίζεται η αποβολή ηλεκτρονίων, ενώ ως αναγωγή χαρακτηρίζεται η πρόσληψη ηλεκτρονίων. Επειδή δεν μπορεί ένα σώμα να αποβάλλει ηλεκτρόνια χωρίς κάποιο άλλο σώμα να τα προσλαμβάνει, δεν είναι δυνατό να παρατηρείται μεμονωμένα οξείδωση μιας ουσίας χωρίς να εκδηλώνεται ταυτόχρονα η αναγωγή κάποιας άλλης. Κατά συνέπεια οι αντιδράσεις αυτές εκδηλώνονται ταυτόχρονα, οπότε αναφερόμαστε σε οξειδοαναγωγική αντίδραση. Παραδείγματα οξειδοαναγωγικών αντιδράσεων συναντάμε στον κύκλο του κιτρικού οξέος. Μεταφορά ομάδων Στις αντιδράσεις αυτές παρατηρείται μεταφορά μιας ομάδας από κάποιο μόριο σε κάποιο άλλο. Παράδειγμα τέτοιας αντίδρασης αποτελεί η αντίδραση τρανσαμίνωσης, την οποία συναντάμε κατά το μεταβολισμό των αμινοξέων. Υδρόλυση Είναι αντιδράσεις κατά τις οποίες ένα μόριο διασπάται με την επίδραση του νερού. Για παράδειγμα, οι πρωτεΐνες υδρολύονται και σχηματίζουν πεπτίδια ή αμινοξέα. Τα λίπη υδρολύονται σχηματίζοντας γλυκερόλη και λιπαρά οξέα. Δημιουργία και διάσπαση δεσμών C-C Είναι αντιδράσεις κατά τις οποίες παρατηρείται σχηματισμός νέων ανθρακοδεσμών, που συνεπάγονται αύξηση της ανθρακικής αλυσίδας, ή διάσπαση ανθρακικής αλυσίδας, που συνεπάγεται μείωση του μοριακού μεγέθους. Παράδειγμα αποτελεί η διάσπαση μιας εξόζης με σχηματισμό δύο μορίων τριόζης κατά τη γλυκόλυση Νερό και ιχνοστοιχεία Αν και η Βιοχημεία ασχολείται με αντιδράσεις οργανικών μορίων, δεν πρέπει να αγνοηθεί το γεγονός ότι στα ζωντανά κύτταρα οι περισσότερες βιοχημικές ουσίες βρίσκονται σε υδατικό περιβάλλον (το νερό αποτελεί το 90% του κυττάρου), όπου και εκδηλώνονται οι βιοχημικές αντιδράσεις. Για τη Βιοχημεία η μελέτη του νερού είναι ουσιαστική αφού το νερό: Είναι ο διαλύτης όλων των βιολογικών υγρών (αίμα, ούρα κλπ). Παίρνει μέρος σε διάφορες βιοχημικές αντιδράσεις είτε ως αντιδρών (π.χ υδρόλυση) είτε ως προϊόν (π.χ. εστεροποίηση). Είναι σημαντικός παράγοντας για τις ιδιότητες διάφορων μακρομορίων όπως οι πρωτεΐνες. Οι ξεχωριστές ιδιότητες του νερού, στις οποίες αποδίδεται η τεράστια βιολογική του σημασία, είναι αποτέλεσμα της χημικής δομής του, στην οποία οφείλεται ο σχηματισμός δεσμών υδρογόνου μεταξύ μορίων νερού.
5 Οι δεσμοί υδρογόνου όμως σχετίζονται και με άλλες σπουδαίες φυσικοχημικές ιδιότητες του νερού, όπως: Την άριστη διαλυτική του ικανότητα, αφού από αυτήν εξαρτάται η δράση των διάφορων βιομορίων. Τη μεγάλη επιφανειακή τάση, η οποία έχει μεγάλη σημασία για το σχηματισμό των μεμβρανών και τη μετακίνηση του νερού. Τη μεγάλη θερμοχωρητικότητα, αφού απαιτεί υψηλά σχετικά ποσά θερμότητας για την ανά βαθμό μεταβολή της θερμοκρασίας του. 'Ετσι διατηρείται σχετικά σταθερή η θερμοκρασία του κυττάρου, ακόμη και όταν αυτό δέχεται ή αποβάλλει μεγάλα ποσά θερμότητας. Ο οργανισμός έχει σχετικά μικρές ελεύθερες αποθήκες νερού. Δεδομένου ότι μεγάλες μετακινήσεις νερού είναι επικίνδυνες για την υγεία, ο οργανισμός προσπαθεί να διατηρεί ένα ισοζύγιο νερού. Το νερό που περιέχεται στα ποτά και στα τρόφιμα, καθώς και το νερό που παράγεται κατά τη διάρκεια διάφορων βιοχημικών αντιδράσεων (π.χ. των καύσεων) εξισορροπούν το νερό που αποβάλλεται καθημερινά με τη μορφή ούρων, ιδρώτα και κοπράνων. Η ισορροπία στο ισοζύγιο του νερού επιτυγχάνεται κυρίως με δύο ρυθμιστικά συστήματα (εικόνα 1.4) που είναι: Το αίσθημα της δίψας, που οδηγεί στη λήψη νερού. Η δράση των νεφρών, που οδηγεί στην αποβολή νερού με τη μορφή του υδατικού διαλύματος των ούρων, με τα οποία εκτός από το νερό αποβάλλονται και άλατα, καθώς και άλλες περιττές ουσίες. Εκτός από τη δράση των νεφρών αποβολή νερού γίνεται και με την εφίδρωση. Ισορροπία νερού στον άνθρωπο Για να μην υποστεί αφυδάτωση, ο άνθρωπος θα πρέπει να αναπληρώνει την ποσότητα νερού που αποβάλλει. Στην εικόνα 1.4 φαίνονται οι μέσες ημερήσιες τιμές για τις ποσότητες του προσλαμβανόμενου και αποβαλλόμενου νερού. Οι τιμές αυτές αναφέρονται σε ενήλικο που ζεί σε κλίμα εύκρατο, όπως αυτό που έχουμε στην Ελλάδα. Οι τιμές αυτές κυμαίνονται ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία και τη δραστηριότητα του ατόμου, καθώς και με το κλίμα του τόπου διαμονής του. Για παράδειγμα, ένας μαραθωνοδρόμος κατά την διάρκεια της κούρσας χάνει περίπου 4 Kg νερού τα οποία αναπληρώνει πίνοντας διάφορα υγρά που οι διοργανωτές του αγώνα έχουν τοποθετήσει κατά μήκος της διαδρομής. Σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να προκληθεί αφυδάτωση με ολέθρια αποτελέσματα. Εικόνα 1.4. Ισορροπία του νερού στον ανθρώπινο οργανισμό. Μέσα στο νερό υπάρχουν διαλυμένα διάφορα άλατα όπως: NaHC03, Na2HPO4, MgCI2, KCI, NaCI, τα οποία έχουν σημαντικούς ρόλους αφού: * συμμετέχουν στη ρύθμιση του ρη και της ωσμωτικής πίεσης και * λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία μεταβίβασης νευρικών ερεθισμάτων. Τα παραπάνω άλατα βρίσκονται στον οργανισμό σε σχετικά μεγάλες ποσότητες. Υπάρχουν ωστόσο και άλλες ουσίες που περιέχουν στοιχεία των οποίων η σχετική συγκέντρωση στον οργανισμό είναι πολύ μικρή, η σημασία τους όμως είναι τεράστια, αφού έλλειψη ή υπερβολική συγκέντρωσή τους προκαλεί βλάβες στην υγεία. Τα στοιχεία αυτά ονομάζονται ιχνοστοιχεία. Τέτοια ιχνοστοιχεία είναι: ο σίδηρος, ο χαλκός, ο ψευδάργυρος, το κοβάλτιο, το φθόριο και το ιώδιο. Σίδηρος. Το ποσό του σιδήρου στον ανθρώπινο οργανισμό είναι περίπου 4-5 g, με το 75 % της ποσότητας αυτής να είναι συστατικό της αιμοσφαιρίνης. Συνεπώς ανήκει στα απαραίτητα για την ζωή στοιχεία, ενώ το υπόλοιπο κατανέμεται σε άλλες ουσίες, όπως τα κυτοχρώματα, οι φλαβοπρωτεϊνες και οι φερεδοξίνες. Χαλκός. Είναι ζωτικό συστατικό διάφορων ενζύμων, όπως της οξειδάσης του κυτοχρώματος, ενώ στο αίμα μεταφέρεται με την πρωτεΐνη κερουλοπλασμίνη. Συνήθως βρίσκεται σε υπερεπάρκεια στην τροφή. Ψευδάργυρος. Το ποσό του ψευδαργύρου στον ανθρώπινο οργανισμό είναι περίπου 2-4 g, κατανεμημένο σε διάφορους ιστούς, ορισμένοι από τους οποίους (όπως τα μάτια) περιέχουν σημαντικά μεγαλύτερη ποσότητα. Ο ψευδάργυρος επίσης είναι συστατικό ή σχετίζεται με τη λειτουργία διάφορων ενζύμων.
6 Κοβάλτιο. Είναι συστατικό της βιταμίνης Β12. Φθόριο. Διευκολύνει την εναπόθεση αλάτων στα οστά, σχηματίζοντας φθοριοαπατίτη. Ιώδιο. Ανήκει στα απαραίτητα ιχνοστοιχεία. Στον ανθρώπινο οργανισμό χρησιμεύει για τη σύνθεση της τριιωδοθυρονίνης και της θυροξίνης, που είναι ορμόνες του θυρεοειδούς. Έλλειψη ιωδίου προκαλεί βρογχοκήλη. Παίρνετε αρκετά μετοχικά στοιχεία; Μεταλλικό στοιχείο Συνιστώμενη ημερήσια δόση Περιπτώσεις ενδεχόμενης έλλειψης Ασβέστιο mg Έλλειψη προκαλείται από ανεπαρκή ποσότητα τροφίμων με ασβέστιο, όπως τα γαλακτοκομικά, και σχετίζεται με προβλήματα στα οστά (οστεοπόρωση) και τα δόντια. Ιώδιο 150 mg Έλλειψη παρατηρείται σε κατοίκους ορεινών περιοχών που δεν καταναλώνουν ιωδιούχο αλάτι και σχετίζεται με ασθένειες του θυρεοειδούς αδένα. Σίδηρος Μαγνήσιο 10 mg (άνδρες) 15 mg (γυναίκες) 350 mg (άνδρες) 280 mg (γυναίκες) Έλλειψη προκαλείται από ανεπαρκή ποσότητα τροφών όπως το κόκκινο κρέας, ή σε γυναίκες με βαριά και συχνή περίοδο και σχετίζεται με την αναιμία. Αυξημένες ανάγκες σιδήρου έχουν οι εγκυμονούσες γυναίκες. Συνήθως δεν παρατηρείται έλλειψη παρά μόνο ύστερα από βαριά διάρροια ή παρατεταμένη χρήση διουρητικών. Κάλιο 3.Sg Σπάνια παρατηρείται έλλειψη και οφείλεται σε βαριά διάρροια ή παρατεταμένη χρήση διουρητικών. Επίσης, λήψη μεγάλης ποσότητας NaCI οδηγεί σε απώλεια του καλίου. Ψευδάργυρος 15 mg (άνδρες) 12 mg (γυναίκες) Έλλειψη είναι δυνατό να εμφανιστεί σε μικρές ή μεγάλες ηλικίες και οφείλεται κυρίως σε ανεπάρκεια απορρόφησης του ψευδαργύρου και σπανιότερα λόγω τροφής. Αυξημένες ανάγκες ψευδαργύρου έχουν οι γυναίκες κατά την κύηση και το θηλασμό.
7 Γνωρίζεις όχι... Φθορίωση του νερού Το φθόριο είναι στοιχείο που συναντάται στα τρόφιμα με περιεκτικότητα μικρότερη από 50 ppm (μέρη στο εκατομμύριο) και έχει διαιτολογική και τοξικολογική σημασία. Πηγή πρόσληψης του φθορίου είναι κυρίως το μαγειρικό αλάτι, τα ψάρια και το νερό. Το φθόριο δε θεωρείται απαραίτητο για την διατροφή στοιχείο ούτε έχουν εμφανισθεί στερητικές νόσοι λόγω έλλειψης του. Παρ όλα αυτά έχει παρατηρηθεί ότι η ύπαρξη του φθορίου στο νερό, σε αναλογία περίπου 1 ppm, προστατεύει κατά την παιδική ηλικία τα δόντια από την τερηδόνα. Αν και δεν είναι πλήρως διευκρινισμένος ο τρόπος αυτής της δράσης του φθορίου, φαίνεται πως το φθόριο αντιδρά με τον υδροξυαπατίτη, που αποτελεί το κυριότερο συστατικό της αδαμαντίνης των δοντιών, σχηματίζοντας φθοριοαπατίτη, που είναι ανθεκτικότερο υλικό στη διαλυτική δράση των οξέων από τον απατίτη. Για το λόγο αυτό σε πολλές χώρες γίνεται φθορίωση του πόσιμου νερού. Πρέπει όμως να παρατηρηθεί ότι αναλογία φθορίου μεγαλύτερη από 3 ppm ενέχει τον κίνδυνο αντί προστασίας να προκαλέσει βλάβη των δοντιών (μαύρισμα). Περίληψη Η Βιοχημεία ασχολείται με τις χημικές ουσίες που αποτελούν τα βασικά δομικά και λειτουργικά συστατικά των ζωντανών οργανισμών και τα οποία ονομάζονται βιομόρια, κυρίως όμως ασχολείται με τον μεταβολισμό τους. Τα βιομόρια μπορεί να ταξινομηθούν σε πρόδρομα μόρια, ενδιάμεσα συστατικά, δομικά συστατικά, μακρομόρια, υπερμοριακά συμπλέγματα, τα οποία δημιουργούν τα κυτταρικά οργανίδια, για να σχηματιστεί τελικά το κύτταρο. Οι σημαντικότερες κατηγορίες χημικών ενώσεων στις οποίες ανήκουν τα σπουδαιότερα βιομόρια είναι: οι πρωτεΐνες, οι υδατάνθρακες ή σάκχαρα, τα νουκλεϊνικά οξέα και τα λιπίδια. Σημαντικό επίσης βιοχημικό ρόλο έχει το νερό, που είναι ο βιολογικός διαλύτης, ενώ συμμετέχει σε διάφορες βιοχημικές αντιδράσεις. Στον οργανισμό η ισορροπία στο ισοζύγιο του νερού επιτυγχάνεται κυρίως με το αίσθημα της δίψας και τη δράση των νεφρών. Μέσα στο νερό υπάρχουν διαλυμένα διάφορα άλατα σε σχετικά σημαντικές ποσότητες, όπως NaCI, KCI κ.ά. Στον οργανισμό επίσης υπάρχουν και άλλες ουσίες που περιέχουν στοιχεία με μικρή συγκέντρωση αλλά τεράστια σημασία. Τα στοιχεία αυτά ονομάζονται ιχνοστοιχεία και είναι ο σίδηρος, το ιώδιο κ.ά.
8 Ερωτήσεις - ασκήσεις - προβλήματα 1. Ποια είναι τα στοιχεία που απαντούν συχνότερα σε ένα κύτταρο; 2. Τι είναι τα βιομόρια; Σε ποιους δεσμούς οφείλεται η σταθερότητα των βιομορίων; 3. Πώς ταξινομούνται τα βιομόρια; 4. Συμπληρώστε τον πίνακα θέτοντας για κάθε περίπτωση ένα παράδειγμα βιομορίου: Πρόδρομα μόρια Ενδιάμεσα συστατικά Δομικά συστατικά Μακρομόρια Υπερμοριακά συμπλέγματα Κυτταρικά οργανίδια 5. Ποιες είναι οι κυριότερες κατηγορίες χημικών ενώσεων στις οποίες ανήκουν τα βιομόρια; 6. Ποια από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστή; Τα βιομόρια είναι μόνο ανόργανες ενώσεις. Τα βιομόρια είναι μόνο οργανικές ενώσεις. Αλλα βιομόρια είναι ανόργανες και άλλα οργανικές ενώσεις. 7. Αναφέρετε σπουδαίες φυσικοχημικές ιδιότητες του νερού που σχετίζονται με το δεσμό υδρογόνου. 8. Με ποιους μηχανισμούς επιτυγχάνεται η ρύθμιση της ισορροπίας του νερού στον άνθρωπο; 9. Μέσα στο νερό υπάρχουν διαλυμένα διάφορα άλατα όπως: κ.α. Ποιος είναι γενικά ο ρόλος τους; 10. Τι είναι τα ιχνοστοιχεία; Ποια ιχνοστοιχεία γνωρίζεις; 11. Συμπληρώστε τον πίνακα που ακολουθεί. Ιχνοστοιχείο Φθόριο Ιδιότητα Είναι συστατικό της αιμοσφαιρίνης 'Ελειψή του προκαλεί βρογχοκήλη Είναι συστατικό της βιταμίνης Β12 Ας ερευνήσουμε 1. Να συντάξετε ένα ενημερωτικό φυλλάδιο για τους συμμαθητές σας στο οποίο να παρουσιάζονται: α. οι όροι τους οποίους πρέπει να πληροί το πόσιμο νερό β. η περιεκτικότητα ενός εμφιαλωμένου νερού σε διάφορα συστατικά. 2. Παρουσιάστε μία εργασία στην οποία να αναφέρονται τρόφιμα που είναι πλούσια σε: α. σίδηρο, β. ιώδιο. γ. ασβέστιο, δ. μαγνήσιο. 3. Το ασβέστιο και ο φωσφόρος είναι δύο στοιχεία απαραίτητα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Ετοιμάστε μία εργασία για το ρόλο τους, καθώς και για τα τρόφιμα που αποτελούν πηγές των στοιχείων αυτών για τον άνθρωπο. 4. Γράψτε μία εργασία για την ασθένεια της βρογχοκήλης. Πού οφείλεται, πώς εκδηλώνεται, ποιες οι συνέπειες της, σε κατοίκους ποιών περιοχών ενδημεί. 5. Η ρύπανση του περιβάλλοντος αφορά και το νερό. Να συλλέξετε πληροφορίες για τη μόλυνση των υδάτων και τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στο πόσιμο νερό. Ποιοί ρυπαντές απαντώνται συχνά και ποιά σχετικά προβλήματα μπορούν να δημιουργήσουν στην υγεία. 6. Η αφυδάτωση του ανθρώπινου οργανισμού είναι μία κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο. Ετοιμάστε μία εργασία για τα αίτια της αφυδάτωσης, τα συμπτώματα, τα αποτελέσματα και την αντιμετώπιση της.
ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ. Στοιχείο O C H N Ca P K S Na Mg περιεκτικότητα % ,5 1 0,35 0,25 0,15 0,05
ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Βιοχημεία: είναι η επιστήμη που ασχολείται με τη μελέτη των οργανικών ενώσεων που συναντώνται στον οργανισμό, καθώς και με τον μεταβολισμό τους. ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ 108 στοιχεία
Διαβάστε περισσότεραΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Στο φλοιό της Γης απαντώνται 92 χημικά στοιχεία, από τα οποία 27 μόνο είναι απαραίτητα για τη ζωή. ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 96% ο άνθρακας (C), το υδρογόνο (H), το οξυγόνο (O) και
Διαβάστε περισσότεραΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΛΙΛΑΚΤΙΚΩΝ ΩΡΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΛΙΛΑΚΤΙΚΩΝ ΩΡΩΝ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Οργανική Χημεία και Βιοχημεία ΩΡΕΣ ΑΙΑΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Στο τέλος της διδασκαλίας της ενότητας αυτής ο μαθητής
Διαβάστε περισσότεραΤα χημικά στοιχεία που είναι επικρατέστερα στους οργανισμούς είναι: i..
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «XHMIKH ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ» ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ 1. Όταν αναφερόμαστε στον όρο «Χημική Σύσταση του Κυττάρου», τί νομίζετε ότι
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 21 / 09 /2014
ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 21 / 09 /2014 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Οργάνωση της ζωής βιολογικά συστήματα 1.1 Τα μόρια της ζωής Καινούριες γνώσεις Ποια μόρια συμμετέχουν στη δομή και στις λειτουργίες των οργανισμών. Ποια είναι η σημασία του νερού για τη ζωή
Διαβάστε περισσότεραΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α1. Το συζυγές οξύ της ΝΗ 3 είναι: α. ΝΗ 2 - β.νa
Διαβάστε περισσότερατα βιβλία των επιτυχιών
Τα βιβλία των Εκδόσεων Πουκαμισάς συμπυκνώνουν την πολύχρονη διδακτική εμπειρία των συγγραφέων μας και αποτελούν το βασικό εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιούν οι μαθητές των φροντιστηρίων μας. Μέσα από
Διαβάστε περισσότεραΧαρίλαος Μέγας Ελένη Φωτάκη Ελευθέριος Νεοφύτου
Χαρίλαος Μέγας Ελένη Φωτάκη Ελευθέριος Νεοφύτου Απαντήσεις στις ερωτήσεις: Πρόλογος Το βιβλίο αυτό γράφτηκε για να βοηθήσει το μαθητή της Γ Γυμνασίου στην κατανόηση των θεμελιωδών γνώσεων της Βιολογίας
Διαβάστε περισσότεραKΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Χημική σύσταση του κυττάρου. Να απαντήσετε σε καθεμιά από τις παρακάτω ερωτήσεις με μια πρόταση:
KΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Χημική σύσταση του κυττάρου Ενότητα 1.1: Χημεία της ζωής Ενότητα 2.1: Μακρομόρια Να απαντήσετε σε καθεμιά από τις παρακάτω ερωτήσεις με μια πρόταση: 1. Για ποιο λόγο θεωρείται αναγκαία η σταθερότητα
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ 1 Ο Για τι προτάσει 1.1 και 1.2 να γράψετε στο τετράδιό σα τον αριθµό τη πρόταση και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή συµπλήρωσή τη.
Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ Ο Για τι προτάσει. και.2 να γράψετε στο τετράδιό σα τον αριθµό τη πρόταση και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή συµπλήρωσή τη.. Ποια από
Διαβάστε περισσότεραΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ. 1. (α) Ποιο μόριο απεικονίζεται στο σχεδιάγραμμα; (β) Ποια είναι η απλούστερη μορφή του R;
ΟΡΓΑΝΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ 1. (α) Ποιο μόριο απεικονίζεται στο σχεδιάγραμμα; (β) Ποια είναι η απλούστερη μορφή του R; (γ) Ποιο μέρος του μορίου προσδίδει σε αυτό όξινες ιδιότητες; (δ) Ποιο μέρος του μορίου προσδίδει
Διαβάστε περισσότεραΤΑ ΜΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Τι γνωρίζετε για τους υδατάνθρακες;
1 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Το κύτταρο αποτελείται από χηµικές ενώσεις, στις οποίες περιλαµβάνονται τα µικρά βιολογικά µόρια και τα βιολογικά µακροµόρια. Στα µικρά βιολογικά µόρια ανήκουν, τα ανόργανα στοιχεία
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (C, H, N, O) 96% ΜΙΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (πχ. Na, K, P, Ca, Mg) 4% ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ (Fe, I) 0,01%
ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (C, H, N, O) 96% ΜΙΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΑ (πχ. Na, K, P, Ca, Mg) 4% ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ (Fe, I) 0,01% Ο άνθρακας, το υδρογόνο, το οξυγόνο και το άζωτο συμμετέχουν, σε σημαντικό βαθμό, στη
Διαβάστε περισσότεραΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο H XHΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Χημεία της ζωής 1
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο H XHΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Χημεία της ζωής 1 2.1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Η Βιολογία μπορεί να μελετηθεί μέσα από πολλά και διαφορετικά επίπεδα. Οι βιοχημικοί, για παράδειγμα, ενδιαφέρονται περισσότερο
Διαβάστε περισσότεραΒιολογία Γενικής Παιδείας Β Λυκείου
Απρίλιος Μάιος 12 Βιολογία Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Βιολογία Γενικής Παιδείας Β Λυκείου (Ερωτήσεις που παρουσιάζουν ενδιαφέρον) 1. Τι είναι τα βιομόρια και ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά τους; Βιομόρια
Διαβάστε περισσότερααποτελούν το 96% κ.β Ποικιλία λειτουργιών
ΧΗΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΣΥΝΘΕΤΟΥΝ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ 92 στοιχεία στο φλοιό της Γης 27 απαραίτητα για τη ζωή H, Ο, Ν, C αποτελούν το 96% κ.β S, Ca, P, Cl, K, Na, Mg αποτελούν το 4% κ.β. Fe, I Ιχνοστοιχεία αποτελούν
Διαβάστε περισσότεραπρωτεΐνες πολυμερείς ουσίες δομούν λειτουργούν λευκώματα 1.Απλές πρωτεΐνες 2.Σύνθετες πρωτεΐνες πρωτεΐδια μη πρωτεϊνικό μεταλλοπρωτεΐνες
ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ Οι πρωτεΐνες είναι πολυμερείς ουσίες με κυρίαρχο και πρωταρχικό ρόλο στη ζωή. Πρωτεΐνες είναι οι ουσίες που κυρίως δομούν και λειτουργούν τους οργανισμούς. Λέγονται και λευκώματα λόγω του λευκού
Διαβάστε περισσότεραπρωτεϊνες νουκλεϊκά οξέα Βιολογικά Μακρομόρια υδατάνθρακες λιπίδια
πρωτεϊνες νουκλεϊκά οξέα Βιολογικά Μακρομόρια υδατάνθρακες λιπίδια Περιγραφή μαθήματος Επανάληψη σημαντικών εννοιών από την Οργανική Χημεία Χημική σύσταση των κυττάρων Μονοσακχαρίτες Αμινοξέα Νουκλεοτίδια
Διαβάστε περισσότεραΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος
ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ Η τροφή αποτελείται και από ουσίες μεγάλου μοριακού βάρους (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπίδια, νουκλεϊνικά οξέα). Οι ουσίες αυτές διασπώνται (πέψη) σε απλούστερες (αμινοξέα, απλά σάκχαρα,
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ. Παραδόσεις του μαθήματος γενικής παιδείας (Β λυκείου) Επιμέλεια: ΑΡΓΥΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Βιολόγος M.Sc. Καθηγητής 3 ου λυκ.
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Παραδόσεις του μαθήματος γενικής παιδείας (Β λυκείου) Επιμέλεια: ΑΡΓΥΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Βιολόγος M.Sc. Καθηγητής 3 ου λυκ. Ηλιούπολης Κεφάλαιο 1ο ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ Η ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΤΩΝ ΒΙΟΜΟΡΙΩΝ ΠΡΟΔΡΟΜΕΣ
Διαβάστε περισσότεραΤΡΟΦΟΓΝΩΣΙΑ. Υπεύθυνος Καθηγητής: Παπαμιχάλης Αναστάσιος
ΤΡΟΦΟΓΝΩΣΙΑ Υπεύθυνος Καθηγητής: Παπαμιχάλης Αναστάσιος ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΥΛΩΝ Υδατάνθρακες Λίπη Πρωτεΐνες Νερό Ανόργανα συστατικά Βιταμίνες Υπευθ. Καθηγητής: Παπαμιχάλης Αναστάσιος ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ Οι
Διαβάστε περισσότεραΚωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ
Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Βιοενεργητική είναι ο κλάδος της Βιολογίας που μελετά τον τρόπο με τον οποίο οι οργανισμοί χρησιμοποιούν ενέργεια για να επιβιώσουν και να υλοποιήσουν τις
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ. Τα χημικά μόρια που οικοδομούν τους οργανισμούς
ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ Τα χημικά μόρια που οικοδομούν τους οργανισμούς Μελέτη φαινομένου της ζωής o Η μελέτη του φαινομένου της ζωής ξεκινά από το μοριακό επίπεδο δηλαδή από τα χημικά μόρια που οικοδομούν
Διαβάστε περισσότεραΘέματα πριν τις εξετάσεις. Καλό διάβασμα Καλή επιτυχία
Θέματα πριν τις εξετάσεις Καλό διάβασμα Καλή επιτυχία 2013-2014 Θέματα πολλαπλής επιλογής Μετουσίωση είναι το φαινόμενο α. κατά το οποίο συνδέονται δύο αμινοξέα για τον σχηματισμό μιας πρωτεΐνης β. κατά
Διαβάστε περισσότεραΣΥΜΠΥΚΝΩΣΗ: αφαίρεση ενός μορίου νερού - σύνθεση ενός διμερούς ΥΔΡΟΛΥΣΗ : προσθήκη ενός μορίου νερού - διάσπαση του διμερούς στα συστατικά του
ΣΥΜΠΥΚΝΩΣΗ: αφαίρεση ενός μορίου νερού - σύνθεση ενός διμερούς ΥΔΡΟΛΥΣΗ : προσθήκη ενός μορίου νερού - διάσπαση του διμερούς στα συστατικά του ΤΑ ΜΟΝΟΜΕΡΗ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΟΜΟΙΟΠΟΛΙΚΟ ΔΕΣΜΟ. 1. ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ
Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Όλοι οι οργανισμοί, εκτός από αυτούς από αυτούς που έχουν την ικανότητα να φωτοσυνθέτουν, εξασφαλίζουν ενέργεια διασπώντας τις θρεπτικές ουσιές που περιέχονται
Διαβάστε περισσότεραΗ ΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Καρβουντζή Ηλιάνα Βιολόγος
Η ΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Χημικά στοιχεία που συνθέτουν τους οργανισμούς Ο C, το H 2, το O 2 και το N 2 είναι τα επικρατέστερα στους οργανισμούς σε ποσοστό 96% κ.β. Γιατί; Συμμετέχουν σε σημαντικό βαθμό στη σύνθεση
Διαβάστε περισσότεραBΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ
BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 1. ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 2. BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ Ι. ΑΤΟΜΑ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑ ΙΙ. ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΙΙΙ. ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΚΥΤΤΑΡΑ
Διαβάστε περισσότεραΑσβέστιο Πηγές ασβεστίου:
Ασβέστιο Αποτελεί βασικό δομικό συστατικό των οστών. Είναι απαραίτητο για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, την πήξη του αίματος και την ορμονική λειτουργία, την ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης,
Διαβάστε περισσότερα1.1. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση:
ΘΕΜΑ 1o 1.1. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: Η σταθερά Κ w στους 5 ο C έχει τιµή 10-14 : α. µόνο στο καθαρό νερό β. σε οποιοδήποτε υδατικό διάλυµα γ. µόνο σε υδατικά
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ_ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ 5 Α. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1. Όταν πεινάτε το πρωί και θέλετε να φάτε κάτι που να σας χορτάσει τι θα προτιμήσετε από τα παρακάτω:(το κριτήριο ΔΕΝ θα είναι γευστικό) φρούτα, γάλα, ψωμί, αλαντικά,
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ 1 ο 1.1. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση:
ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 5 ΙΟΥΝΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) : ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ 1 ο 1.1. Να γράψετε στο τετράδιό
Διαβάστε περισσότεραΤμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ανόργανη Χημεία. Ενότητα 8 η : Υγρά, Στερεά & Αλλαγή Φάσεων. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής.
Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανόργανη Χημεία Ενότητα 8 η : Υγρά, Στερεά & Αλλαγή Φάσεων Οκτώβριος 2018 Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Πολικοί Ομοιοπολικοί Δεσμοί & Διπολικές Ροπές 2 Όπως έχει
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Οι οργανισμοί εξασφαλίζουν ενέργεια, για τις διάφορες λειτουργίες τους, διασπώντας θρεπτικές ουσίες που περιέχονται στην τροφή τους. Όμως οι φωτοσυνθετικοί
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Α. Εισαγωγικές έννοιες ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΚΥΤΤΑΡΑ Μπορούμε να διακρίνουμε δύο περιβάλλοντα ΥΔΡΟΦΙΛΟ υδατικό κυτταρόπλασμα ΥΔΡΟΦΟΒΟ λιπιδικο-μεμβρανικό Δηλαδή τα μόρια χαρακτηρίζονται έτσι λόγω της υδρόφοβης φύσης
Διαβάστε περισσότεραΒιολογία Β Λυκείου θέματα
Ι. Οι υδατάνθρακες διακρίνονται σε μονοσακχαρίτες, δισακχαρίτες και πολυσακχαρίτες. α) Να αναφέρετε από δύο παραδείγματα μονοσακχαριτών, δισακχαριτών και πολυσακχαριτών. (6μ) β) Σε ένα κύτταρο συναντώνται
Διαβάστε περισσότεραΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2014-2015
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ TECHNOLOGICAL EDUCATION INSTITUTION OF WESTERN MACEDONIA ΚΟΙΛΑ ΚΟΖΑΝΗΣ-GR 50100 I KILA, GR 50101 KOZANI-GREECE http://www.teiwm.gr ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. 1.4 Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τις παρακάτω χημικές εξισώσεις, σωστά συμπληρωμένες:
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 10 ΙΟΥΛΙΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ
Διαβάστε περισσότερα«ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ: ΧΗΜΙΚΗ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ»
«ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ: ΧΗΜΙΚΗ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ» Τι είναι οι πρωτεΐνες; Από τι αποτελούνται; Ποιος είναι ο βιολογικός του ρόλος; Ας ρίξουμε μία ματιά σε όλα αυτά τα ερωτήματα που μας απασχολούν ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1:
Διαβάστε περισσότεραÈÅÌÁÔÁ 2011 ÏÅÖÅ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ 1 ο. ΘΕΜΑ 2 ο δ δ α. Λ β. Λ γ. Σ δ. Λ ε.
1 Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ 1 ο 1.1. δ 1.. δ 1.. α. Λ β. Λ γ. Σ δ. Λ ε. Σ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1.. CH C CH CuCl NH CH C CCu NH Cl CH CH MgCl H O CH CH Mg(OH)Cl 1.5. A: CH OH B: CH Cl
Διαβάστε περισσότεραΒιοχημική αξιολόγηση αθλητών και αθλητριών κλασικού αθλητισμού
Βιοχημική αξιολόγηση αθλητών και αθλητριών κλασικού αθλητισμού Βασίλης Μούγιος, PhD, FECSS Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης http://mougios.webpages.auth.gr
Διαβάστε περισσότεραΘρεπτικές ύλες Τρόφιµα - Τροφή
ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 1 Θρεπτικές ύλες Τι καλούµε θρεπτικές ύλες; Ποιες είναι; Τρόφιµα Τι καλούµε τρόφιµο; Χηµεία Τροφίµων Θρεπτικές ύλες Τρόφιµα - Τροφή Προϋπόθεση για να χαρακτηριστεί ένα προϊόν τρόφιµο; 2
Διαβάστε περισσότερα1. Να οξειδωθούν και να παράγουν ενέργεια. (ΚΑΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ)
Θάνος Α. Β1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Όλοι οι οργανισμοί προκειμένου να επιβιώσουν και να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους χρειάζονται ενέργεια. Οι φυτικοί οργανισμοί μετατρέπουν
Διαβάστε περισσότεραΕργασία Βιολογίας. Β. Γιώργος. Εισαγωγή 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ. Μεταφορά ενέργειας στα κύτταρα
Εργασία Βιολογίας Β. Γιώργος Εισαγωγή Η ενεργεια εχει πολυ μεγαλη σημασια για εναν οργανισμο, γιατι για να κανει οτιδηποτε ενας οργανισμος ειναι απαραιτητη. Ειναι απαραιτητη ακομη και οταν δεν κανουμε
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:Ν.ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ 2 Η ΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ 3 1. Ποια είναι τα επίπεδα οργάνωσης της ζωής και ποια τα χημικά χαρακτηριστικά της; Στην
Διαβάστε περισσότεραΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΤΡΙΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004
ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Γ ΤΑΞΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΤΡΙΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΘΕΜΑ 1ο Για τις ερωτήσεις 1.1 και 1.2 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί
ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Την ενέργεια και τα υλικά που οι οργανισμοί εξασφαλίζουν από το περιβάλλον τους συνήθως δεν μπορούν να τα αξιοποίησουν άμεσα. Η αξιοποίησή τους
Διαβάστε περισσότεραΒ α σ ι κ έ ς α ρ χ έ ς μ ε τ α β ο λ ι σ μ ο ύ
Β α σ ι κ έ ς α ρ χ έ ς μ ε τ α β ο λ ι σ μ ο ύ 7.1. Εισαγωγή Εάν παρατηρήσουμε τις δραστηριότητες των διάφορων ειδών του ζωικού βασιλείου, μπορούμε εύκολα να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι όλα τα είδη
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΜΥΛΟΥ - ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ (άσκηση 8 του εργαστηριακού οδηγού) Μέσος χρόνος πειράματος: 45 λεπτά Α. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ 1 ο 1.1. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση:
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 5 ΙΟΥΝΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ): ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ:
Διαβάστε περισσότεραΟι δευτερογενείς µεταβολίτες
Οι δευτερογενείς µεταβολίτες Είναιταπροϊόνταδευτερογενούςµεταβολισµού. Μερικοί γνωστοί δευτερογενείς µεταβολίτες είναι η µορφίνη, ήκαφεΐνη, το καουτσούκ κ.ά. Ο ρόλος τους φαίνεται να είναι οικολογικής
Διαβάστε περισσότερα3.1 Ενέργεια και οργανισμοί..σελίδα 2 3.2 Ένζυμα βιολογικοί καταλύτες...σελίδα 4 3.3 Φωτοσύνθεση..σελίδα 5 3.4 Κυτταρική αναπνοή.
5ο ΓΕΛ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ Μ. ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΑ 2/4/2014 Β 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί..σελίδα 2 3.2 Ένζυμα βιολογικοί καταλύτες...σελίδα 4 3.3 Φωτοσύνθεση..σελίδα 5 3.4 Κυτταρική
Διαβάστε περισσότεραΤράπεζα Θεμάτων Βιολογίας Β' Λυκείου 2014-2015 Κεφάλαιο 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
ΓΗ_Β_ΒΙΟ_0_14306 - Β1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ι. Στην ακόλουθη εικόνα παρουσιάζονται σχηματικά δύο χημικές αντιδράσεις. Να απαντήσετε στις ερωτήσεις: α) Πώς χαρακτηρίζονται τα χημικά μόρια Α και Β; Πώς χαρακτηρίζεται
Διαβάστε περισσότεραΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2015 Β ΦΑΣΗ. Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (1ος Κύκλος) ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ÏÅÖÅ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΤΑΞΗ: ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (1ος Κύκλος) ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ηµεροµηνία: Τετάρτη 15 Απριλίου 2015 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Στις ερωτήσεις Α1 και Α2 να γράψετε
Διαβάστε περισσότεραΓ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ÊÏÑÕÖÇ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
1 Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΘΕΜΑ 1 ο ΧΗΜΕΙΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις ερωτήσεις 1.1 και 1.2 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή
Διαβάστε περισσότερα«ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ» ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ. Δρ. Γεώργιος Μαντάνης Εργαστήριο Τεχνολογίας Ξύλου Τμήμα Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου
«ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ» ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ Δρ. Γεώργιος Μαντάνης Εργαστήριο Τεχνολογίας Ξύλου Τμήμα Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΣΥΣΤΑΣΗ ΞΥΛΟΥ ΣΕ ΔΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Διαβάστε περισσότεραΠοια η χρησιμότητα των πρωτεϊνών;
ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ Τι είναι οι πρωτεϊνες; Η ονομασία πρωτεϊνες προέρχεται από το ρήμα πρωτεύω και σημαίνει την εξαιρετική σημασία που έχουν οι πρωτεϊνες για την υγεία του ανθρώπινου σώματος. Από την εποχή των Ολυμπιακών
Διαβάστε περισσότερα1.1. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση:
ΘΕΜΑ 1o 1.1. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: Η σταθερά Κ w στους 25 ο C έχει τιµή 10-14 : α. µόνο στο καθαρό νερό β. σε οποιοδήποτε υδατικό διάλυµα γ. µόνο σε
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ: 1.2
ΕΝΟΤΗΤΑ: 1.2 Η ύλη συναντάται σε τρεις φυσικές καταστάσεις: Στερεή: έχει καθορισμένη μάζα, σχήμα και όγκο. Υγρή: έχει καθορισμένη μάζα και όγκο, ενώ σχήμα κάθε φορά παίρνει το σχήμα του δοχείου που το
Διαβάστε περισσότεραPΟΛΟΣ ΤΩΝ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Oι υδατάνθρακες αποτελούν την τάξη των θρεπτικών υλών που βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στη φύση και στα
PΟΛΟΣ ΤΩΝ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Oι υδατάνθρακες αποτελούν την τάξη των θρεπτικών υλών που βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στη φύση και στα περισσότερα τρόφιμα. Ζάχαρη Κρέμες, σοκολάτες Αλεύρι, δημητριακά
Διαβάστε περισσότερα(Από το βιβλίο Γενική Χημεία των Ebbing, D. D., Gammon, S. D., Εκδόσεις Παπασωτηρίου )
Δυνάμεις διπόλου διπόλου (Από το βιβλίο Γενική Χημεία των Ebbing, D. D., Gammon, S. D., Εκδόσεις Παπασωτηρίου ) Τα πολικά μόρια μπορούν να έλκονται αμοιβαία μέσω δυνάμεων διπόλου διπόλου. Η δύναμη διπόλου
Διαβάστε περισσότεραΔιαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα
Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Μάθημα 6 6.1. SOS: Τι ονομάζεται διάλυμα, Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων καθαρών ουσιών. Παράδειγμα: Ο ατμοσφαιρικός αέρας
Διαβάστε περισσότεραΒ. ΚΑΜΙΝΕΛΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα).
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα). Είδη οργανισμών Υπάρχουν δύο είδη οργανισμών: 1. Οι μονοκύτταροι, που ονομάζονται μικροοργανισμοί
Διαβάστε περισσότεραΠοιοτικά Χαρακτηριστικά Λυµάτων
Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Λυµάτων µπορούν να καταταχθούν σε τρεις κατηγορίες: Φυσικά Χηµικά Βιολογικά. Πολλές από τις παραµέτρους που ανήκουν στις κατηγορίες αυτές αλληλεξαρτώνται π.χ. η θερµοκρασία που
Διαβάστε περισσότεραΧηµεία-Βιοχηµεία Τεχνολογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2001
Χηµεία-Βιοχηµεία Τεχνολογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2001 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Ζήτηµα 1ο 1. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: Η σταθερά Κ w στους 25 ο C έχει τιµή 10-14 : α.
Διαβάστε περισσότεραΑλληλεπιδράσεις θρεπτικών συστατικών των τροφίμων
Αλληλεπιδράσεις θρεπτικών συστατικών των τροφίμων Τα τρόφιμα είναι σύνθετοι συνδυασμοί που προέρχονται από πολλές πηγες. Όλα τα τρόφιμα έχουν τη δυνατότητα αλλεπίδρασης (χημικής) σε διαφορετικό βαθμό.
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ι. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο Βιοχημική εξέλιξη
ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Ι ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο Βιοχημική εξέλιξη ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ Τι είναι ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ DNA ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ ΑΛΛΑ ΣΥΝΔΕΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΧΗΜΕΙΑΣ (Δεσμοί, ενέργεια, δομή) ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Υπάρχει μια συνεχή εξελικτική
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ 1 ο 1.1. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση:
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 5 ΙΟΥΝΙΟΥ 2001 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ): ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ
Διαβάστε περισσότεραΣΧΟΛΕΙΟ: 2 ο Λύκειο Κομοτηνής ΜΑΘΗΜΑ: Ερευνητική Εργασία ΤΑΞΗ: Α2 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ:
ΣΧΟΛΕΙΟ: 2 ο Λύκειο Κομοτηνής ΜΑΘΗΜΑ: Ερευνητική Εργασία ΤΑΞΗ: Α2 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2011-2012 a. Υδατάνθρακες : i. μονοσακχαρίτες (π.χ. γλυκόζη, φρουκτόζη κ.α.) ii. iii. δισακχαρίτες ( π.χ. λακτόζη (γάλα),
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΣΥΝΟΛΟ
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. 1.4. Να συμπληρώσετε στο τετράδιό σας τις παρακάτω χημικές εξισώσεις:
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 30 ΜΑΪΟΥ 2006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ
Διαβάστε περισσότεραΕργασία για το μάθημα της Βιολογίας. Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου
Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου Στο 3 ο κεφάλαιο του βιβλίου η συγγραφική ομάδα πραγματεύεται την ενέργεια και την σχέση που έχει αυτή με τους οργανισμούς
Διαβάστε περισσότεραΧηµεία-Βιοχηµεία Τεχνολογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2001
Ζήτηµα 1ο Χηµεία-Βιοχηµεία Τεχνολογικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου 2001 1. Να γράψετε στο τετράδιό σας το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: Η σταθερά Κ w στους 25 ο C έχει τιµή 10-14 : α. µόνο στο
Διαβάστε περισσότεραΘΕΜΑ 1ο Α. Στις ερωτήσεις 1-5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γʹ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 20 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΜΑ 1ο Α. Στις ερωτήσεις 1-5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΕΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ 1ο Ζωολογία Δ. Ματθόπουλος 1 ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ Από έδρας Δ. Ματθόπουλος Ζωολογία Δ. Ματθόπουλος
Διαβάστε περισσότεραΑνακτήθηκε από την ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΛΙΜΑΚΑ http://edu.klimaka.gr ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 10 ΙΟΥΛΙΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2004
ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 004 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο Για τις ερωτήσεις 1.1 και 1. να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα
Διαβάστε περισσότεραΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ οι χημικές αντιδράσεις που συμβαίνουν στον οργανισμό για την παραγωγή ενέργειας και τη διατήρηση της ζωής αναβολισμός
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 1 Τα χημικά συστατικά των τροφίμων που μας κρατάνε ζωντανούς και υγιείς και μας εξασφαλίζουν την απαραίτητη ενέργεια για τις εργασίες μας ονομάζονται: Θρεπτικά Συστατικά Οργανικά
Διαβάστε περισσότεραΦαμίσης Κωνσταντίνος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΤΕΦΑΑ, Τρίκαλα
ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΗΣ ΜΚ 0501, Διάλεξη 13η Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Φαμίσης Κωνσταντίνος Πανεπιστήμιο
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 1 Τα χημικά συστατικά των τροφίμων που μας κρατάνε ζωντανούς και υγιείς και μας εξασφαλίζουν την απαραίτητη ενέργεια για τις εργασίες μας ονομάζονται: Θρεπτικά Συστατικά Οργανικά
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ "ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ"
"ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ" ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ Καθ. Γεώργιος Μαντάνης Εργαστήριο Επιστήμης & Τεχνολογίας Ξύλου Τμήμα Σχεδιασμού & Τεχνολογίας Ξύλου & Επίπλου www.teilar.gr/~mantanis ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΣΥΣΤΑΣΗ
Διαβάστε περισσότεραΕΝΘΕΤΟ. Έννοιες που εξετάζονται από άλλες φυσικές επιστήμες
ΕΝΘΕΤΟ Έννοιες που εξετάζονται από άλλες φυσικές επιστήμες ΟΜΟΙΟΠΟΛΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΣ - ΔΕΣΜΟΣ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ Ο σχηματισμός του μορίου του νερού (Η20) μπορεί να εξηγηθεί με βάση την ηλεκτρονιακή του δομή. Καθένα από
Διαβάστε περισσότεραΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Θερινό εξάμηνο ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων
ΔΠΘ - Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Θερινό εξάμηνο 2015 Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων
Διαβάστε περισσότεραΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Επειδή στο σχολικό βιβλίο Βιολογία Β Γενικού Λυκείου Γενικής παιδείας πρόσφατα προστέθηκαν ερωτήσεις και άλλαξε η αρίθμηση των προϋπαρχουσών ασκήσεων,
Διαβάστε περισσότεραΚαθηγητής Δ. Μόσιαλος
Μικροβιολογία-Ιολογία Επίκουρος Καθηγητής Καθηγητής Δ. Μόσιαλος Βιοενεργητική μικροβίων Βακτηριακή Γενετική Επισκόπηση Βακτηριοφάγων Προκαρυωτική ποικιλότητα (Βακτήρια) Προκαρυωτική ποικιλότητα (Αρχαία)
Διαβάστε περισσότεραΕπιπλέον η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει στις παρακάτω παθολογικές καταστάσεις:
Γράφει: Φανή Πρεβέντη, MSc Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Το σώμα μας περιέχει μεγάλες ποσότητες ασβεστίου. Συγκεκριμένα, το ασβέστο είναι υπεύθυνο για το 1,5-2% του σωματικού μας βάρους. Είναι το
Διαβάστε περισσότεραΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΟΛΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 1 ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΒΟΛΟΥ 2010-11 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο : ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ 1. Τι είναι η Βιοχημεία και με ποιες ενώσεις ασχολείται. 2. Πόσα και ποια στοιχεία
Διαβάστε περισσότεραΣύμμαχος για όλη την οικογένεια!
Σύμμαχος για όλη την οικογένεια! Βιταμίνη Α Θειαμίνη (Β1) Ριβοφλαβίνη (Β2) Παντοθενικό Οξύ (B5) 800 mcg 1,1 mg 6,0 mg 13 βιταμίνες 11 μεταλλικά στοιχεία Ανά ημερήσια δόση (1 δισκίo) Βιταμίνη Ε Βιταμίνη
Διαβάστε περισσότεραΒρέφη 0-12 μηνών. Παιδιά 4-8 ετών. Παιδιά και έφηβοι 9-18 ετών. Ενήλικες > 50 ετών. Γυναίκες έγκυες και θηλάζουσες
ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ Ασβέστιο Συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου Βρέφη 0-12 μηνών Παιδιά 1-3 ετών Παιδιά 4-8 ετών Παιδιά και έφηβοι 9-18 ετών Ενήλικες 19-50 ετών Ενήλικες > 50 ετών Γυναίκες έγκυες και θηλάζουσες
Διαβάστε περισσότεραΕργαστηριακή άσκηση 1: Παράγοντες που επηρεάζουν την ταχύτητα διάλυσης μιας ουσίας
Στόχοι ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Θεματικές Ενότητες (Διατιθέμενος χρόνος) Εργαστηριακές ασκήσεις Ενδεικτικές δραστηριότητες να αναγνωρίζουν τη χρησιμότητα της χημείας σε διάφορους τομείς της καθημερινής ζωής, καθώς
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. . Σύμφωνα με τη θεωρία Brönsted Lowry συζυγές ζεύγος οξέος βάσης είναι το ζεύγος α.
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ʹ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΠΑΛ (ΟΜΑ ΑΣ Β ) ΣΑΒΒΑΤΟ 22 ΜΑΪΟΥ 2010 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΔεσμικότητα των οργανικών ενώσεων: Σχηματισμός δεσμών για τη. Ιοντικός χαρακτήρας δεσμών. Οι ιοντικοί δεσμοί στα άλατα είναι αποτέλεσμα μεταφοράς e
Δεσμικότητα των οργανικών ενώσεων: Σχηματισμός δεσμών για τη δημιουργία ενώσεων πιο σταθερών από τα επιμέρους άτομα Ιοντικός χαρακτήρας δεσμών Οι ιοντικοί δεσμοί στα άλατα είναι αποτέλεσμα μεταφοράς e
Διαβάστε περισσότεραΓΥΜΝΑΣΙΟ.. ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2015/2016
ΓΥΜΝΑΣΙΟ.. ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2015/2016 ΒΑΘ.:... / 25 ΟΛΟΓΡ.:... ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: dd/mm/yyyy ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ ( ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ ) ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΚεφάλαιο 2 Χημικοί Δεσμοί
Κεφάλαιο 2 Χημικοί Δεσμοί Σύνοψη Παρουσιάζονται οι χημικοί δεσμοί, ιοντικός, μοριακός, ατομικός, μεταλλικός. Οι ιδιότητες των υλικών τόσο οι φυσικές όσο και οι χημικές εξαρτώνται από το είδος ή τα είδη
Διαβάστε περισσότεραΚεφαλαίο 3 ο. Μεταβολισμός. Ενέργεια και οργανισμοί
Κεφαλαίο 3 ο Μεταβολισμός Ενέργεια και οργανισμοί Η ενέργεια είναι απαρέτητη σε όλους τους οργανισμούς και την εξασφαλίζουν από το περιβάλλον τους.παρόλα αυτά, συνήθως δεν μπορούν να την χρησιμοποιήσουν
Διαβάστε περισσότεραΕργασία για το μάθημα της Βιολογίας Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου
Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου Τ. ΘΕΟΔΩΡΑ ΤΜΗΜΑ Β3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Ο όρος ενέργεια σημαίνει δυνατότητα παραγωγής έργου.
Διαβάστε περισσότεραΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΎΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤEΣ
ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΎΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤEΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΤΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Δομικά σωματίδια (άτομα-μόρια-ιόντα) Δομή του ατόμου Ατομικός και μαζικός αριθμός Ισότοπα Ηλεκτρονική
Διαβάστε περισσότερα