ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΑΣΘΜΑ. 1(2):
|
|
- Ατρεύς Αγγελίδου
- 8 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΑΣΘΜΑ Ευθύμιος Θανασιάς MD, υποψήφιος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Περίληψη: Το επαγγελματικό άσθμα είναι η πιο κοινή μορφή επαγγελματικής ασθένειας των πνευμόνων στον αναπτυγμένο κόσμο αυτή τη στιγμή, η παρουσία του συνδέεται συχνά με σημαντικές αναπηρίες και οι επακόλουθες συνέπειες για το εισόδημα και την ποιότητα ζωής είναι σημαντικές. Σε αυτό το άρθρο συζητούνται η παθογένεια, η διάγνωση, η θεραπεία και η πρόληψη του επαγγελματικού άσθματος. Η κατανόηση των μηχανισμών με τους οποίους πολλοί παράγοντες προκαλούν επαγγελματικό άσθμα είναι περιορισμένη, ειδικά για αυτούς που έχουν χαμηλό μοριακό βάρος. Η διάγνωση του επαγγελματικού άσθματος βασίζεται στο καλό ιατρικό ιστορικό, στον εντοπισμό της χρονικής σύνδεσης μεταξύ της έκθεσης και της έναρξης των συμπτωμάτων, και στην ορθή αξιολόγηση των ειδικών δοκιμασιών και μετρήσεων. Η πρώιμη διάγνωση, η εξάλειψη της έκθεσης στον υπεύθυνο αιτιολογικό παράγοντα, και η χρήση των εισπνεόμενων στεροειδών μπορεί να οδηγήσουν σε ένα καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα. ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ Το άσθμα που σχετίζεται με την εργασία είναι μια μορφή πνευμονοπάθειας που είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Ήδη από το 1200 π.χ υπάρχουν σχετικές περιγραφές σε ένα αρχαίο αιγυπτιακό πάπυρο (papyrus Sallier). Στις μέρες μας είναι η συχνότερη μορφή επαγγελματικής πνευμονοπάθειας στις ανεπτυγμένες χώρες. Εκτιμάται ότι ποσοστό 5-15% των περιπτώσεων άσθματος που εμφανίζεται για πρώτη φορά, οφείλεται σε επαγγελματική έκθεση, γεγονός που κάνει το επαγγελματικό άσθμα ένα σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα. Ο λόγος είναι ότι η διάγνωσή του επιφέρει σοβαρές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες στον εργαζόμενο και την οικογένειά του, καθώς η αλλαγή εργασίας στις περισσότερες περιπτώσεις είναι επιβεβλημένη (1, 2). Επιπλέον, οι ασθενείς με επαγγελματικό άσθμα έχουν πολύ αυξημένα ποσοστά ανεργίας (3) και παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά νοσηλείας για όλες τις αιτίες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών και αναπνευστικών νοσημάτων, σε σύγκριση με τους ασθενείς χωρίς άσθμα (4). Σε μία μελέτη (5) διαπιστώθηκε ότι περίπου το 50% των θιγόμενων εργαζομένων από αυτή τη νόσο, υπέστησαν μείωση του εισοδήματος 3 έτη μετά την αρχική διάγνωση. Η λίστα με τις ουσίες και τους παράγοντες που σήμερα είναι γνωστό ότι μπορούν να προκαλέσουν επαγγελματικό άσθμα συνεχώς μεγαλώνει. Είναι hυgeίa@εργασiα 1(2): λοιπόν πραγματικά επίκαιρη η πρόληψη και η έγκαιρη αντιμετώπιση της νόσου πράγμα που καθιστά ιδιαίτερα σημαντικό και καθοριστικό το ρόλο των ειδικών Ιατρών της Εργασίας στους εργασιακούς χώρους. ΟΡΙΣΜΟΙ, ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Το σχετιζόμενο με την εργασία άσθμα (work-related asthma) περιλαμβάνει τις ακόλουθες καταστάσεις: α) το επαγγελματικό άσθμα (οccupational asthma) ανοσολογικού τύπου και μη ανοσολογικού τύπου, β) το προϋπάρχον και επιδεινούμενο στο χώρο εργασίας άσθμα (work-aggravated asthma), από εισπνεόμενες ουσίες του επαγγελματικού περιβάλλοντος, ή από μη ειδικά ερεθίσματα (κρύο, άσκηση), γ) διαταραχές τύπου άσθματος, επαγγελματική ηωσινοφιλική βρογχίτιδα (χαρακτηρίζεται από χρόνιο βήχα ηωσινοφιλία στα πτύελα), VCD (Vocal cord Closure). Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται για το σύνδρομο δυσλειτουργίας αντιδραστικών αεραγωγών RADS (reactive airways dysfunction syndrome), που είναι ένας τύπος επαγγελματικού άσθματος που προκαλείται από έκθεση σε υψηλή δόση κάποιας ερεθιστικής ουσίας. Ως επαγγελματικό άσθμα ορίζεται η νόσος που χαρακτηρίζεται από διαφόρου βαθμού περιορισμό της ροής αέρα που προκαλείται από έκθεση σε παράγοντες και καταστάσεις που είναι παρόντα σε ένα συγκεκριμένο επαγγελματικό περιβάλλον (6). Άτομα που έχουν προϋπάρχον ή συνυπάρχον άσθμα δεν συμπεριλαμβάνονται σε αυτό τον ορισμό. Η νόσος χαρακτηρίζεται από φλεγμονή, μεταβαλλόμενη στένωση των αεραγωγών και βρογχική υπεραντιδραστικότητα. Στην παθογένεια του επαγγελματικού άσθματος εμπλέκονται διάφοροι μηχανισμοί ανοσολογικοί και μη ανοσολογικοί. Το ανοσολογικού τύπου επαγγελματικό άσθμα αποτελεί περίπου το 90% των περιστατικών, και χαρακτηρίζεται από την παρουσία λανθάνουσας περιόδου προ της ενάρξεως των συμπτωμάτων, σε αντίθεση με το μη ανοσολογικού τύπου άσθμα (10% περίπου των περιστατικών), που δεν εμφανίζει λανθάνουσα περίοδο (7). Α. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ Η περίοδος ευαισθητοποίησης στον υπεύθυνο παράγοντα μπορεί να είναι χρονικής διάρκειας μηνών ή λίγων ετών κατά την οποία ο ασθενής είναι ελεύθερος συμπτωμάτων. Ακόμη και μικροποσότητες αλλεργιογόνου παράγοντα είναι ικανές να ευαισθητοποιήσουν το άτομο. Ενώ μερικές ουσίες προκαλούν άσθμα μέσω παραγωγής ειδικών αντισωμάτων IgE, άλλες δρουν με άγνωστους προς το παρόν ανοσολογικούς μηχανισμούς. Διάφορες μελέτες στο περιφερειακό αίμα και σε βιοψίες από άτομα που πάσχουν 202
2 από επαγγελματικό άσθμα διαπιστώνουν διέγερση των Τ λεμφοκυττάρων με αύξηση των CD8-θετικών κυττάρων και αύξηση των ηωσινόφιλων (8, 9). Οι αντιδράσεις μεταξύ των ειδικών αντισωμάτων IgE και των αντιγόνων οδηγούν σε μια αλληλουχία γεγονότων που καταλήγουν στην απελευθέρωση φλεγμονωδών μεσολαβητών και στη συγκέντρωση κυττάρων στους αεραγωγούς. Αυτό προκαλεί φλεγμονή των αεραγωγών και ανάπτυξη βρογχικής υπεραντιδραστικότητας. Επαγγελματικές ουσίες μεγάλου μοριακού βάρους (>5000 Da), δρουν ως πλήρη αντιγόνα και επάγουν την παραγωγή ειδικών αντισωμάτων IgE. Μερικές επαγγελματικές ουσίες χαμηλού μοριακού βάρους προκαλούν επίσης το σχηματισμό αντισωμάτων IgE. Οι ουσίες αυτές δρουν ως απτίνες, και συνδέονται με πρωτεΐνες ώστε να σχηματίσουν πλήρη αντιγόνα. Έως σήμερα, πάνω από 300 φυσικοί και συνθετικοί παράγοντες έχουν ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση επαγγελματικού άσθματος και διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, στις υψηλού μοριακού βάρους και στις χαμηλού μοριακού βάρους ουσίες. Στις υψηλού μοριακού βάρους ουσίες ανήκουν σύνθετες βιολογικές ενώσεις ζωικής ή φυτικής προέλευσης (αλεύρι, σκόνη ξύλου, ένζυμα κ.ά.), ενώ στις μικρού μοριακού βάρους ουσίες περιλαμβάνονται οργανικά και ανόργανα συστατικά (ισοκυανικά, γλουταραλδεύδη κ.ά.). Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται ουσίες που είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσουν επαγγελματικό άσθμα, χωρισμένες σε δύο βασικές κατηγορίες ανάλογα με το μοριακό τους βάρος. Β. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΜΗ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ (IRRITANT- INDUCED ASTHMA) Η απουσία λανθάνουσας περιόδου χαρακτηρίζει το επαγγελματικό άσθμα που προκαλείται από μη ανοσολογικούς μηχανισμούς. Προκαλείται από διάφορες ουσίες που δρουν ερεθιστικά. Τέτοιες ουσίες είναι η χλωρίνη, το διοξείδιο του θείου, προϊόντα καύσης, η αμμωνία κ.ά. Μπορεί να εμφανιστεί είτε α) μετά από πολλαπλά επαναλαμβανόμενα επεισόδια εισπνοής ερεθιστικών ουσιών, είτε β) μετά από έκθεση σε μεγάλες συγκεντρώσεις ερεθιστικού αερίου, καπνού ή ατμών, που συμβαίνει άπαξ, όπως για παράδειγμα σε ένα ατύχημα ή μια μεγάλη καταστροφή. Στην περίπτωση αυτή το σύνδρομο που προκαλείται ονομάζεται RADS (Reactive Airways Dysfunction Syndrome). Το RADS βρέθηκε ότι ευθύνεται σε ποσοστό 17% σε 154 περιπτώσεις επαγγελματικού άσθματος σε μία μελέτη (10). Ως παράδειγμα εργαζομένων οι οποίοι είναι σε μεγάλο κίνδυνο για να εμφανίσουν σύνδρομο RADS μπορούν να αναφερθούν οι πυροσβέστες. Συστατικά υψηλού μοριακού βάρους (> 5000 Da) Συστατικά χαμηλού μοριακού βάρους (< 5000 Da) Παράγοντας Επάγγελμα Επίπτωση Παράγοντας Επάγγελμα Επίπτωση Ζωικά Μέταλλα Ζώα εργαστηρίου Εργαζόμενοι σε (ποντίκια, Επεξεργασία εργαστήρια, Μέτρια Πλατίνα κουνέλια, ινδικά πλατίνας κτηνίατροι χοιρίδια) Κότες Εργάτες ορνιθοτροφείου Βανάδιο Βιομηχανία βαρέων μετάλλων, καθαριστές λεβήτων Μύγες σκωλήκων Αεροσυνοδοί χρώμιο βυρσοδεψία Σκώρος Παραγωγοί δολωμάτων Μέτρια νικέλιο επιμετάλλωση Κάβουρες Επεξεργασία κάβουρα Μέτρια Άλλα Γαρίδες Επεξεργασία Τριμεταλλικός Εποξική κόλλα, γαρίδας ανυδρίτης πλαστικά Βιομηχανίες Όστρακα Καλλιεργητές Διισοκυανικό πολυουρεθάνης, οστράκων τολουόλιο βερνίκια, πλαστικά, χρώματα Μύγες ποταμών Σκόνη δημητριακών Αλεύρι από σιτάρι/σίκαλη Παραποτάμια εργοστάσια παραγωγής ισχύος Φυτά - Λαχανικά Εργαζόμενοι σε καλλιέργειες Αρτοποιοί, μυλωνάδες Χαμηλή Κόκκινος κέδρος της Δύσης Αζιδοκαρβοναμίδη Φορμαλίνη εποξυ-ρητίνες Ρητίνη ακακίας Τυπογράφοι αιθανολαμίνες σκόνες ξηρών ξύλων αμυλάση ξυλουργοί Τεχνολογία τροφίμων Βιολογικά ένζυμα Bacillus subtilis Βιομηχανία απορρυπαντικών Θρυψίνη Πλαστικά, φαρμακευτικά Παπαΐνη Συσκευασίες φορμαλδεΰδη και γλουταραλδεΰδη υπερθειικά και χέννα Συνθετική ρητίνη ουρία φορμαλδεΰδη Ξυλουργοί, επιπλοποιοί, εργάτες πριονιστηρίων Εργάτες πλαστικών και ελαστικών Εργαζόμενοι σε νοσοκομεία χημική και ηλεκτρονική βιομηχανία συγκόλληση αλουμινίων εργαζόμενοι σε νοσοκομεία βαφές μαλλιών Εργάτες μόνωσης Μέτρια Χαμηλήμέτρια Μέτρια Πίνακας 1. Κατάταξη ουσιών στον εργασιακό χώρο που μπορεί να προκαλέσουν επαγγελματικό άσθμα, ανάλογα με το Μ.Β. [Πηγή: Chan-Yeung M., προσαρμοσμένο]
3 ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Εικόνα 1. Η εισπνοή μεγάλης ποσότητας καπνού μπορεί να προκαλέσει RADS. Ο κίνδυνος μπορεί να προέλθει από εισπνοή μεγάλης ποσότητας τοξικού καπνού από την καύση διάφορων υλικών. Η τυπική κλινική εικόνα του RADS είναι η ανάπτυξη συμπτωματολογίας άσθματος μέσα σε λίγες ώρες από την οξεία έκθεση σε άτομο χωρίς ιστορικό αναπνευστικών συμπτωμάτων (11). Τα συμπτώματα του άσθματος συνήθως διαρκούν για πάνω από 3 μήνες, σχετιζόμενα με μη αλλεργική βρογχική υπεραντιδραστικότητα. Έχει υποστηριχθεί ότι η εκτεταμένη απογύμνωση του επιθηλίου στις περιπτώσεις αυτές οδηγεί σε φλεγμονή των αεραγωγών και υπεραντιδραστικότητα των βρόγχων για αρκετούς λόγους που περιλαμβάνουν την απώλεια των παραγόντων χάλασης που προέρχονται από το επιθήλιο, την αποκάλυψη των νευρικών απολήξεων (που προκαλεί φλεγμονή), και τη μη ειδική ενεργοποίηση των μαστοκυττάρων που απελευθερώνουν μεσολαβητές και κυτταροκίνες. Εχει παρατηρηθεί ότι στη χρόνια φάση του RADS, το τοίχωμα των αεραγωγών παχύνεται σημαντικά (12). Σε μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε ασθενείς που το άσθμα τους προκλήθηκε μετά από πολλαπλή έκθεση σε κάποια ερεθιστική ουσία, διαπιστώθηκε φλεγμονώδης διήθηση από ηωσινόφιλα και λεμφοκύτταρα, καθώς και διάχυτη εναπόθεση κολλαγόνων ινών (13). 205 Τα κλινικά σημεία και συμπτώματα του επαγγελματικού άσθματος είναι παρόμοια με εκείνα των άλλων τύπων άσθματος. Κατά την έναρξη της νόσου, πολλοί ασθενείς παραπονούνται για βήχα, συριγμό και δύσπνοια μετά την εργασία με βελτίωση, συνήθως, των συμπτωμάτων τη διάρκεια της νύχτας. Μπορεί επίσης ο ασθενής να αναφέρει «σφίξιμο» στο στήθος, και δύσπνοια προσπάθειας. Η ρινοεπιπεφυκίτιδα, η οποία εκδηλώνεται με ρινική καταρροή, κνησμό και φτέρνισμα, καθώς και με εκδηλώσεις από τους οφθαλμούς, μπορεί να συνοδεύει τα αναπνευστικά συμπτώματα (11). Η συμπτωματολογία βελτιώνεται όποτε βρίσκονται μακριά από την εργασία (τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες), και επανεμφανίζεται όταν επιστρέφουν στην εργασία. Με τη συνέχιση της έκθεσης στον υπεύθυνο παράγοντα τα συμπτώματα αρχίζουν να εμφανίζονται νωρίτερα στην εργασία. Σε μερικά άτομα, τα συμπτώματα αναπτύσσονται αμέσως μετά την έκθεση στον αιτιολογικό παράγοντα (11). Στο στάδιο αυτό, δεν συμβαίνει ύφεση των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου και απαιτείται μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να εμφανιστεί βελτίωση. Οι κλινικές εκδηλώσεις των ατόμων με επαγγελματικό άσθμα που προκαλείται με ή χωρίς μεσολάβηση IgE διαφέρουν. Η λανθάνουσα περίοδος είναι μεγαλύτερη για ουσίες υψηλού μοριακού βάρους σε σύγκριση με τις ουσίες χαμηλού μοριακού βάρους (11). Αξίζει να τονιστεί ο ρόλος του καπνίσματος στην εμφάνιση του επαγγελματικού άσθματος. Αρκετές έρευνες αποδεικνύουν ότι οι καπνιστές εργαζόμενοι κινδυνεύουν πολύ περισσότερο να εμφανίσουν επαγγελματικό άσθμα μετά από έκθεση σε ισοκυανικά, άλατα πλατίνας, και άλλους παράγοντες από ότι οι μη καπνιστές συνάδελφοί τους. Πιθανός λόγος για αυτό μπορεί να είναι τα συνολικά αυξημένα επίπεδα IgE που υπάρχουν στους καπνιστές (14, 15). ΔΙΑΓΝΩΣΗ Οι μελέτες παρακολούθησης των ασθενών που έχουν διάφορες μορφές επαγγελματικού άσθματος δείχνουν ότι εκείνοι που γίνονται ασυμπτωματικοί μετά τη διακοπή της έκθεσης είχαν καλύτερη αναπνευστική λειτουργία και χαμηλότερο βαθμό μη αλλεργικής βρογχικής υπεραντιδραστικότητας κατά τη στιγμή της διάγνωσης, καθώς και μικρότερη διάρκεια έκθεσης μετά την έναρξη των συμπτωμάτων (11). Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι η έγκαιρη και η όσο το δυνατό σε πρωιμότερο στάδιο διάγνωση του επαγγελματικού άσθματος είναι ζωτικής σημασίας για την ουσιαστική θεραπευτική παρέμβαση και την προστασία της υγείας του εργαζόμενου, και ότι η πρόγνωση της νόσου σχετίζεται άμεσα με τον χρόνο της διάγνωσης και την άμεση έναρξη αντιμετώπισης. Ως προς τη διαγνωστική διαδικασία, καταρχάς ο θεράπων ιατρός θα πρέπει να αποφασίσει αν υπάρχει άσθμα η όχι. Στην συνέχεια θα πρέπει να διευκρινιστεί αν το άσθμα σχετίζεται με την εργασία του ασθενούς, και εφόσον η απάντηση είναι θετική θα πρέπει να διευκρινιστεί αν υπάρχει επαγγελματικό άσθμα 206
4 ανοσολογικού τύπου ή αν κάποιος παράγοντας δρα στο άτομο ερεθιστικά (11). Στη διαδικασία της διαφορικής διάγνωσης βασικοί παράμετροι είναι οι παρακάτω: 1. Φυσική εξέταση. Ο Ιατρός εργασίας αναζητά σημάδια δερματίτιδας που μπορεί να συσχετίζονται με επαγγελματικής αιτιολογίας νόσο. Δίνεται προσοχή ώστε να εντοπιστούν αν υπάρχει κυάνωση ή οιδήματα. Παρατηρούνται επίσης οι αναπνευστικές κινήσεις του ασθενούς. Ιδιαίτερη προσοχή εστιάζεται στην εξέταση του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού του ασθενούς, στην προσεκτική ακρόαση του, και στην καρδιολογική του εξέταση. 2. Ιστορικό. Το λεπτομερές επαγγελματικό ιστορικό σχετικά με έκθεση στο παρελθόν και το παρόν σε πιθανώς επικίνδυνες ουσίες στον εργασιακό χώρο και σε άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες, είναι ζωτικής σημασίας. Επίσης, εκτιμούνται η σοβαρότητα και η συχνότητα της έκθεσης στους παράγοντες αυτούς. Παρατίθενται στη συνέχεια ορισμένες ερωτήσεις που θα μπορούσε να κάνει ο ειδικός Ιατρός Εργασίας, κατά τη διερεύνηση περιστατικού με άσθμα σε εργαζόμενο: Η αναπνοή σας βελτιώνεται κατά το Σαββατοκύριακο ή τις γιορτές; Υπήρξαν αλλαγές στην εργασία σας πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων; Παρατηρήσατε ασυνήθιστη έκθεση σε ουσίες 24 ώρες πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων; Παρατηρήσατε επιδείνωση τυχόν ρινίτιδας ή/και επιπεφυκίτιδας κατά την εργασία; Αναγκαστήκατε ποτέ να εγκαταλείψετε την εργασία σας επειδή αυτή επηρέαζε την αναπνοή σας; Είναι το άσθμα σας χειρότερο κατά τη διάρκεια της εργασίας σας ή το βράδυ μετά τη δουλειά; Μήπως τα συμπτώματά σας αρχίζουν μετά από μερικά λεπτά της ώρας αφού εισέλθετε στο χώρο εργασίας σας ή αφού ξεκινήσετε μια συγκεκριμένη εργασία; 3. Επισκέψεις στον εργασιακό χώρο είναι πολύ χρήσιμες καθώς μπορούν να καταγραφούν στοιχεία σχετικά με την υγιεινή του βιομηχανικού χώρου και την υγεία των υπολοίπων εργαζομένων στην ίδια θέση εργασίας. Επιπλέον μπορεί να καταγραφούν τα στοιχεία ασφαλείας των υλικών που χρησιμοποιούνται για την επιτέλεση της εργασίας του ασθενούς. Οι δημοσιευμένες λίστες των ουσιών και των επαγγελμάτων που προκαλούν επαγγελματικό άσθμα είναι πολύ χρήσιμες και υποβοηθητικές για τον Ιατρό της Εργασίας που καλείται να αποφασίσει αν το άσθμα του εργαζόμενου προκαλείται από την εργασία του ή όχι, και θα πρέπει να τις συμβουλεύεται. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή όμως, καθώς η απουσία από τις λίστες των γνωστών, ως σήμερα, αλλεργιογόνων του επαγγελματικού χώρου κάποιου παράγοντα δεν σημαίνει ότι αυτός δεν είναι υπεύθυνος για το περιστατικό που εξετάζουμε, και μόνο με τις ειδικές διαγνωστικές δοκιμασίες που προτείνονται εδώ μπορεί να υπάρξει βέβαιη απάντηση Ερωτηματολόγια. Συμπλήρωση από τον ασθενή ειδικού ερωτηματολογίου. Θα πρέπει να περιλαμβάνει λεπτομερή καταγραφή του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς, την παρουσία ή όχι παιδικού άσθματος, αλλεργιών, τιμών παλαιότερων σπιρομετρήσεων, παλιές λοιμώξεις του αναπνευστικού, τη χρήση ή όχι ατομικών μέσων προστασίας κατά την επιτέλεση της εργασίας του, την επαφή με κατοικίδια ζώα, τα χόμπι. Τέτοια ανοιχτά ιατρικά ερωτηματολόγια είναι αρκετά ευαίσθητα, αλλά μη ειδικά εργαλεία για τη διάγνωση επαγγελματικού άσθματος. 5. Σπιρομέτρηση. Ο υπολογισμός του δυναμικά εκπνεόμενου όγκου σε 1 sec (FEV1) πριν και μετά την εργασία, είναι μία απλή, φθηνή, αλλά με χαμηλή ευαισθησία και ειδικότητα διαγνωστική μέθοδος. 6. Μέγιστη εκπνευστική ροή. Η παρακολούθηση της μέγιστης εκπνευστικής ροής (PEF) είναι επίσης μια απλή και φθηνή, αλλά όχι τόσο ευαίσθητη μέθοδος όσο η FEV1. Πραγματοποιείται με μετρήσεις στο χώρο εργασίας, αλλά και μετά την απομάκρυνση από αυτόν, τουλάχιστον για 4 φορές ημερησίως για διάστημα 4 εβδομάδων. Συνίσταται μια πρωινή μέτρηση μετά το ξύπνημα, μία κατά την έναρξη της εργασίας, μία κατά το τέλος της εργασίας και μία πριν τον βραδινό ύπνο (16). Αντίστοιχες μετρήσεις μπορεί να γίνονται και τις υπόλοιπες μέρες που το άτομο δεν εργάζεται. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το σκοπό αυτό κατάλληλες φορητές συσκευές, σαν αυτές που απεικονίζονται στη συνέχεια (17). Η χρήση ηλεκτρονικών μετρητών της PEF συμβάλλει στην αντιμετώπιση αρκετών από τα προβλήματα της συνεχούς παρακολούθησης της PEF με μηχανικό τρόπο. Εικόνα 2. Τρεις εκδοχές διαφόρων τύπων φορητών συσκευών μέτρησης της PEF. 208
5 Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθεται η αξιολόγηση της ασθματικής κρίσης με βάση τις προαναφερθέντες μετρήσεις. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΣΘΜΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ PEF ΚΑΙ FEV 1 Δοκιμασία % της προβλεπόμενης τιμής Σοβαρότητα άσθματος PEF 80% FEV 1 70% Ήπιο άσθμα PEF 60% FEV % Μέτριο άσθμα PEFR <50% FEV 1 <50% Σοβαρό άσθμα PEF = μέγιστη εκπνευστική ροή, FEV 1 = ταχέως εκπνεόμενος όγκος στο πρώτο δευτερόλεπτο. Πίνακας 2. Αξιολόγηση της σοβαρότητας του άσθματος με βάση τις μετρούμενες τιμές. 7. Δερματικές δοκιμασίες και εξετάσεις RAST. Η παρουσία ευαισθητοποίησης σε επαγγελματικές ουσίες ανιχνεύεται είτε με δερματικές δοκιμασίες ή με εξετάσεις RAST (radioallergoabsorbent) ή με ανοσοενζυμικές δοκιμασίες (11). Αν και η παρουσία άμεσης δερματικής υπερευαισθησίας σε μια εισπνεόμενη ουσία αντανακλά μόνο την ανοσολογική ευαισθητοποίηση του οργανισμού και όχι απαραιτήτως την παρουσία νόσου, έχει αποδειχθεί ότι η συνύπαρξη άμεσης δερματικής υπερευαισθησίας και αυξημένης βρογχικής υπεραντιδραστικότητας μπορεί να σημαίνει μια πιθανότητα της τάξης του 80% για εμφάνιση ασθματικής κρίσης κατά την έκθεση στην ουσία αυτή (18). Οι δοκιμασίες πρόκλησης στην πιθανή υπεύθυνη ουσία (SIC - specific inhalation challenge) αποτελούν το Gold Standard σήμερα, όμως έχουν το μειονέκτημα ότι δεν είναι εύκολες, δεν είναι πάντα εφικτές, είναι σχετικά ακριβές και απαιτούν χρόνο, είναι σχετικά επικίνδυνες (σε πρόσφατη καρδιοαγγειακή νόσο, ασταθές άσθμα, εγκυμοσύνη), και πρέπει να πραγματοποιούνται σε ειδικά κέντρα, δίνουν ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα αν χρησιμοποιηθεί λάθος ουσία (11). 8. Δοκιμασία της μη ειδικής υπεραντιδραστικότητας των αεραγωγών με την εισπνοή ισταμίνης ή μεθαχολίνης. Η διαγνωστική αυτή διαδικασία πρόκλησης, χαρακτηρίζεται από υψηλή ευαισθησία και χαμηλή ειδικότητα. Για την διάγνωση του επαγγελματικού άσθματος το ACCP (American College of Chest Physicians) προτείνει τα εξής διαγνωστικά κριτήρια (19): Α. Η διάγνωση του άσθματος Β. Η έναρξη των συμπτωμάτων μετά την είσοδό του στο χώρο εργασίας Γ. σύνδεσης μεταξύ των συμπτωμάτων του άσθματος και της εργασίας 209 Δ. Ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα κριτήρια 1. Επαγγελματική έκθεση σε έναν παράγοντα ή διαδικασία που είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσει επαγγελματικό άσθμα 2. Αξιοσημείωτες μεταβολές στην FEV1 ή στην PEF. 3. Αξιοσημείωτες μεταβολές στη μη ειδική υπεραντιδραστικότητα των αεραγωγών που σχετίζεται με την εργασία του ασθενούς. 4. Θετική απάντηση στις ειδικές δοκιμασίες πρόκλησης με εισπνοή του ύποπτου παράγοντα στον οποίο είναι εκτεθειμένος ο ασθενής στο χώρο εργασίας του. 5. Η έναρξη του άσθματος να έχει σαφή συσχέτιση με την έκθεση σε ένα ερεθιστικό παράγοντα στο χώρο εργασίας του ασθενούς. Για τη βέβαιη διάγνωση του επαγγελματικού άσθματος απαιτούνται τα: A+B+C+D2 ή D3 ή D4 ή D5. Πιθανώς επαγγελματικό άσθμα υπάρχει όταν ικανοποιούνται τα: A+B+C+D1. Άσθμα που προϋπάρχει, αλλά επιδεινώνεται στο χώρο εργασίας (Workaggravated asthma), διαγιγνώσκεται όταν ικανοποιούνται τα: A+C. Αντίστοιχα ως διαγνωστικά κριτήρια για το RADS μπορούν να προταθούν τα παρακάτω (20): 1. Υπάρχει απουσία προϋπάρχοντος αναπνευστικής διαταραχής, και συμπτωματολογία άσθματος. 2. Η εμφάνιση του άσθματος, γίνεται μετά από μία και μόνη έκθεση ή ατύχημα. 3. Η υπεύθυνη έκθεση αφορά ερεθιστικό ατμό, αέριο, αναθυμιάσεις ή καπνό σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις. 4. Η έναρξη των συμπτωμάτων του άσθματος αναπτύσσεται μέσα σε λίγα λεπτά έως ώρες και 24 ώρες μετά την έκθεση. 5. Υπάρχει δοκιμή πρόκλησης methacholine είναι θετική, γεγονός που υποδηλώνει υπεραντιδραστικότητα των αεραγωγών, μετά από την έκθεση στην ύποπτη ουσία. 6. Μπορεί να υπάρχει, ή όχι,απόφραξη των αεραγωγών επιβεβαιωμένη με τις ειδικές δοκιμασίες της πνευμονικής λειτουργικότητας. 7. Αποκλείεται να υπάρχει άλλη πνευμονική διαταραχή, η οποία να μπορεί να δικαιολογήσει τα συμπτώματα και τα ευρήματα. ΘΕΡΑΠΕΙΑ Η πρωταρχική θεραπεία για τους ασθενείς με επαγγελματικό άσθμα είναι η μόνιμη απομάκρυνση από την υπεύθυνη πηγή έκθεσης και η αναζήτηση εναλλακτικής εργασίας εάν αυτό είναι απαραίτητο (11). Ο Ιατρός εργασίας έχει καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση του άσθματος επαγγελματικής αιτιολογίας του ασθενούς καθώς είναι αυτός που θα προτείνει την αλλαγή θέσης εργασίας του ατόμου. Μια επίσης βασική ενέργεια είναι η βελτίωση του εξαερισμού του χώρου και ή κατάλληλη τροποποίηση του εργασιακού περιβάλλοντος και των εργασιακών συνθηκών έτσι ώστε να εξαλειφθεί ή τουλάχιστο να περιοριστεί δραστικά η έκθεση του ατόμου στον υπεύθυνη παράγοντα. Η φαρμακευτική θεραπεία των ασθενών με επαγγελματικό άσθμα είναι παρόμοια με εκείνη των άλλων μορφών άσθματος. Η βασική φαρμακευτική αγωγή που 210
6 χρησιμοποιείται ευρέως περιλαμβάνει εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή όπως είναι η beclomethasone (11, 21). Στις εικόνες 3, 4 και 5 απεικονίζονται ορισμένοι τύποι μασκών που χρησιμοποιούνται για προστασία ανάλογα με το είδος του υπεύθυνου παράγοντα και την ευαισθησία του ασθενούς. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ Εικόνα 3. Μάσκα για ολόκληρο το πρόσωπο φέρουσα ειδικά φίλτρα. Εικόνα 4. Μάσκα μίας χρήσης κυρίως για ουσίες μεγάλου Μ.Β. Εικόνα 5. Ειδική μάσκα με αναπνευστήρα κυρίως για ουσίες χαμηλού Μ.Β. Παρά τις σημαντικές προόδους στην κατανόηση του επαγγελματικού άσθματος, απαιτείται περισσότερη έρευνα που θα οδηγήσει σε πιο ολοκληρωμένη γνώση αναφορικά με την παθογένεια, τους παράγοντες κινδύνου, τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, και τις αποτελεσματικότερες στρατηγικές πρόληψης. Βασικός στόχος είναι η μείωση ή εξάλειψη των παραγόντων κινδύνου που προκαλούν το επαγγελματικό άσθμα, καθώς και η εξέλιξη των ιατρικών πρωτοκόλλων παρακολούθησης και παρεμβάσεων, που θα έχουν τεκμηριωμένη αποτελεσματικότητα στη μείωση των νέων κρουσμάτων επαγγελματικών άσθματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις επίσης μπορεί να χορηγηθεί ανοσοθεραπευτική αγωγή. Παρά το γεγονός ότι η απομάκρυνση από την έκθεση στον προκλητικό παράγοντα γενικά οδηγεί σε βελτίωση των συμπτωμάτων, οι ασθενείς μπορεί να συνεχίσουν ακόμη και για διάστημα αρκετών ετών να χρειάζονται λήψη φαρμακευτικής αγωγής καθώς εξακολουθούν να εμφανίζουν περιορισμό της ροής αέρα ή μη αλλεργική βρογχική υπεραντιδραστικότητα και μετά από την απομάκρυνσή τους από τον χώρο εργασίας τους. Συνεπώς, δεν συνιστάται στους ασθενείς αυτούς να επιστρέψουν στην ίδια εργασία αφού καταστούν ασυμπτωματικοί (22, 23, 24). Επιπλέον είναι χρήσιμο να γίνεται επανεκτίμηση της αναπνευστικής ανεπάρκειας/αναπηρίας του ασθενούς τουλάχιστον 2 έτη μετά τη διακοπή της έκθεσης στον υπεύθυνο παράγοντα (25). Ο θεράπων Ιατρός πρέπει να συνιστά την άμεση διακοπή του καπνίσματος σε άτομα που παρουσιάζουν συμπτώματα επαγγελματικού άσθματος. Η κλινική εικόνα των ασθενών διαρκώς επιδεινώνεται εάν συνεχίσουν να απασχολούνται στην ίδια εργασία χωρίς προστασία (26). Έχουν αναφερθεί ακόμη και θάνατοι σε άτομα που συνέχισαν να εκτίθενται στην ερεθιστική ουσία που τους προκαλούσε άσθμα (27). Δυστυχώς όμως πολύ σημαντικοί οικονομικοκοινωνικοί λόγοι μπορεί να καθιστούν αδύνατη την αλλαγή εργασίας και την οριστική απομάκρυνση του ασθενούς από τον υπεύθυνο παράγοντα (3, 5). Στις περιπτώσεις αυτές κρίνεται εντελώς απαραίτητη η χρήση των ατομικών μέσων προστασίας του εργαζομένου. Η εκπαίδευση για τη σωστή χρήση των ΜΑΠ και για τους τρόπους αποφυγής του αιτιολογικού παράγοντα είναι επίσης ζωτικής σημασίας
7 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Chan-Yeung M, Malo JL. Epidemiology of occupational asthma. In: Busse W, Holgate S, eds. Rhinitis and asthma. Boston: Blackwell Scientific; 1994: Blanc P. Occupational asthma in a national disability survey. Chest. 1987;92: Gassert TH, Hu H, Kelsey KT, Christiani D. Long-term health and employment outcomes of occupational asthma and their determinants. J Occup Environ Med 40: (1998). 4. Liss GM, Tarlo SM, Yeung K-S, Banks D. Hospitalization among subjects compensated for occupational asthma. Am J Respir Crit Care Med 159(3, part 2):A233 (1999) 5. Ameille J, Pairon JC, Bayeux MC, Brochard P, Choudat D, Conso F, Devienne A, Garnier R, Iwatsubo Y. Consequences of occupational asthma on employment and financial status: a follow-up study. Eur Respir J 10:55-58 (1997). 6. Bernstein IL, Chan-Yeung M, Malo JL, Berstein D. Asthma in the workplace. New York: Marcel Dekker; Tarlo SM, Liss GM. Occupational asthma: an approach to diagnosis and management. CMAJ 2003;168: Mapp CE, Saetta M, Maestrelli P, et al. Mechanisms and pathology of occupational asthma. Eur Respir J ;7: Boulet LP, Boutet M, Laviolette M, et al. Airway inflammation after removal from the causal agent in occupational asthma due to high and low molecular weight agents. Eur Respir J. 1994;7: Susan M. Tarlo, Broder I. Irritant-induced occupational asthma. Chest. 1989;96: Susan M. Tarlo Diagnosis and management of work-related asthma: ACCP consensus statement, Chest 2008;134; Lemiere C, Malo JL, Boulet LP, Boutet M. Reactive airways dysfunction syndrome induced by exposure to a mixture containing isocyanate: functional and histopathologic behaviour. Allergy. 1996;51: Chan-Yeung M, Lam S, Kennedy SM, Frew AJ. Persistent asthma after repeated exposure to high concentrations of gases in pulpmills. Am J Respir Crit Care Med. 1994;149: Venables KM, Topping MD, Howe W, Luczynska CM, Hawkins R, Newman Taylor AJ. Interaction of smoking and atopy in producing specific IgE antibody against a hapten protein conjugate. BMJ 1985;290: Calverely AE, Rees D, Dowdeswell RJ, Linnett PJ, Kielkowski D. Platinum salt sensitivity in refinery workers: incidence and effects of smoking and exposure. Occup Environ Med 1995;52: Alfred P. Fishman. Pulmonary Diseases and Disorders 2008 PART V Occupational and Environmental Disorders p Burge PS. Single and serial measurements of lung function in the diagnosis of occupational asthma. Eur J Respir Dis ;63 (Suppl. 123): Malo JL, Cartier A, L Archevêque J, et al. Prevalence of occupational asthma and immunological sensitization to psyllium among health personnel in chronic care hospitals. Am Rev Respir Dis. 1990;142: Chan-Yeung M. Assessment of asthma in the workplace. ACCP consensus statement. Chest 1995; 108: Brooks SM, Weiss MA, Bernstein IL. Reactive airways dysfunction syndrome (RADS): persistent asthma syndrome after high level irritant exposures. Chest 1985; 88: Malo JL, Cartier A, Cote J, et al. Influence of inhaled steroids on recovery from occupational asthma after cessation of exposure: an 18-month double-blind crossover study. Am J Respir Crit Care Med 1996; 153: Chan-Yeung M, Malo J-L. Natural history of occupational asthma. In: Bernstein IL, Chan-Yeung M, Malo JL, Berstein D, eds. Asthma in the workplace. New York: Marcel Dekker; 1993: Lemiere C, Cartier A, Dolovich J, et al. Outcome of specific bronchial responsiveness to occupational agents after removal from exposure. Am J Respir Crit Care Med. 1996;154: Rachiotis G, Savani R, Brant A, et al. Outcome of occupational asthma after cessation of exposure: a systematic review. Thorax 2007; 62: American Thoracic Society. Ad Hoc Committee on Impairment/Disability Evaluation in Subjects with Asthma. Guidelines for the evaluation of impairment/disability in patients with asthma. Am Rev Respir Dis. 1993;147: Côté J, Kennedy S, Chan-Yeung M. Outcome of patients with cedar asthma with continuous exposure. Am Rev Respir Dis. 1990;141:
8 27. Fabbri LM, Danieli D, Crescioli S, et al. Fatal asthma in a subject sensitized to toluene diisocyanate. Am Rev Respir Dis. 1998;137: OCCUPATIONAL ASTHMA Efthimios Thanasias M.D., Ph.D. candidate at Department of Pathology - Oncology in the Medical School of Larissa. Abstract: Occupational asthma is the most common form of occupational lung disease in the developed world at the moment, its presence is often associated with substantial disability and consequent effects on income and quality of life is important. In this article we discuss the pathogenesis, diagnosis, treatment and prevention of occupational asthma. Understanding the mechanisms by which many agents cause occupational asthma is limited, especially for those with low molecular weight. The diagnosis of occupational asthma is generally established on the basis of a good medical history, the identification of the temporal association between exposure and onset of symptoms, and the proper evaluation of specific tests and measurements. Early diagnosis, elimination of exposure to the causative agent responsible and the use of inhaled steroids can lead to a better therapeutic outcome. 215 hυgeίa@εργασiα 1(2):
Η φλεγμονή των βρόγχων προκαλεί οίδημα και παραγωγή εκκρίσεων, και έτσι περιορίζεται περισσότερο η ροή του αέρα μέσα από τους βρόγχους.
Βρογχικό Άσθμα Το άσθμα είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από χρόνια κυτταρική φλεγμονή των αεραγωγών και βρογχική υπεραντιδραστικότητα. Έτσι προκαλείται μια μεταβλητή απόφραξη των αεροφόρων οδών που
Διαβάστε περισσότεραΕπαγγελματικό άσθμα. Καρακατσάνη Άννα Επίκουρη Καθηγήτρια Β Πνευμονολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ ΠΓΝ«ΑΤΤΙΚΟΝ»
Επαγγελματικό άσθμα Καρακατσάνη Άννα Επίκουρη Καθηγήτρια Β Πνευμονολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ ΠΓΝ«ΑΤΤΙΚΟΝ» 1200 πχ πάπυρος Sallier υφαντές βυσσίνωση? 460-370 πχ Ιπποκράτης Μεταλλωρύχοι Ράφτες
Διαβάστε περισσότεραΤι είναι το άσθμα; Άρθρο ιδιωτών Πνευμονολόγων Τρικάλων για το Άσθμα - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ CITY KALAMPAKA METEORA
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος στις 2 Μαΐου η οποία καθιερώθηκε το 1998 από την Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το άσθμα» και την υποστήριξη της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, θα θέλαμε να ενημερώσουμε
Διαβάστε περισσότεραΔιάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών
Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Είναι Άσθμα; Επαναλαμβανόμενα επεισόδια αναπνευστικού συριγμού Ενοχλητικός Βήχας κατά την νύχτα Βήχας ή αναπνευστικός
Διαβάστε περισσότεραΤο συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας.
ΤΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΑΣΘΜΑ Το συχνότερο χρόνιο νόσημα της παιδικής ηλικίας. Αν από το τρέξιμο, τη γυμναστική ή άλλη εργασία, δυσκολεύεται η αναπνοή, αυτό λέγεται άσθμα. Αρεταίος Καππαδόκης, 100 μχ Οι γυναίκες ήταν
Διαβάστε περισσότεραΕνδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά
Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Μονάδα Αναπνευστικών Νοσημάτων Παίδων Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρακολούθηση αρκετών αναπνευστικών
Διαβάστε περισσότεραΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ Τι είναι η τροφική αλλεργία; Τροφική αλλεργία είναι η αναπάντεχη και μη κανονική ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού εναντίον ενός τμήματος μιας τροφής (συνήθως
Διαβάστε περισσότεραΗμερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ:
Ημερίδα με Θέμα Η ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΩΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ: ΓΝΩΡΙΖΩ-ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ-ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΩ 2 Ιουνίου 2014 / 14 O Δημοτικό Σχολείο Ιλίου ΒΡΟΧΙΚΟ ΑΣΜΑ & ΠΑΙΔΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Π. ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ 2009-2012 Διπλωματική Εργασία ΚΑΡΑΜΠΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΡΕΤΣΗ ΕΛΕΝΗ, Επιμελήτρια Β,
Διαβάστε περισσότεραΔΩΣΤΕ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΕΡΓΙΑ
ΔΩΣΤΕ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΕΡΓΙΑ Αλλεργία και άσθμα; Αν πάσχετε από αυτές τις παθήσεις, θα υποφέρετε για όλη σας τη ζωή ; ΟΙ ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΛΕΝΕ ΟΧΙ. Η Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας,
Διαβάστε περισσότεραΟ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΘ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΘ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ Ε. Παρασκάκης Επικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Μονάδα Αναπνευστικών Νοσημάτων Παίδων Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης Ορισμός Το άσθμα είναι μία χρόνια φλεγμονώδης
Διαβάστε περισσότεραΑντιμετώπιση της Αλλεργικής Ρινίτιδας
Αντιμετώπιση της Αλλεργικής Ρινίτιδας Τι είναι η Αλλεργική Ρινίτιδα; Η αλλεργική ρινίτιδα είναι μια πάθηση της μύτης που εκδηλώνεται με συμπτώματα μετά την έκθεση του ασθενή σε συγκεκριμένες ουσίες (αλλεργιογόνα).
Διαβάστε περισσότεραΚατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του άσθματος στα παιδιά.
Κατευθυντήριες οδηγίες αντιμετώπισης του στα παιδιά. Φώτης Β. Κυρβασίλης Επίκουρος Καθηγητής Παιδιατρικής Πνευμονολογίας Γ Παιδιατρική Κλινική Α.Π.Θ www.pd3.gr Η αντιμετώπιση του βρογχικού στα παιδιά κατευθύνεται
Διαβάστε περισσότεραΘα πρέπει να μιλήσετε με το γιατρό σας και να τον ρωτήσετε εάν θα πρέπει να εξεταστείτε για Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια
Έχετε δυσκολία στην αναπνοή πιο συχνά από άτομα της ηλικίας σας; Βήχετε τις πιο πολλές ημέρες; Όταν βήχετε έχετε βλέννα ή φλέμα; Είστε τουλάχιστον 40 ετών; Είστε νυν ή πρώην καπνιστής; Εάν απαντήσετε ΝΑΙ
Διαβάστε περισσότεραΜη φαρμακευτική προσέγγιση- Επεμβατικές θεραπείες Πασχάλης Στειρόπουλος MD, PhD, FCCP ΓΝΘ Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Θεσσαλονίκη
Σοβαρό άσθμα-λύσεις για το παρόν Μη φαρμακευτική προσέγγιση- Επεμβατικές θεραπείες Πασχάλης Στειρόπουλος MD, PhD, FCCP ΓΝΘ Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Θεσσαλονίκη Δομή Σοβαρό άσθμα: ορισμός, προβληματισμοί Ρόλος των
Διαβάστε περισσότεραΑΣΘΜΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Κλινικά Μετεκπαιδευτικά Σεμινάρια στην Πνευμονολογία ΘΕΣΕΙΣ ΟΜΟΦΩΝΙΑΣ ΑΣΘΜΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΑ H. ΣΚΟΥΦΗ Ιατρός Εργασίας Διδάκτωρ Παν/μίου Θεσσαλίας ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ- Nikopolis Hotel, 24/6/2017 ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Διαβάστε περισσότεραΚατευθυντήριες οδηγίες στη διερεύνηση της χρόνιας πνευμονοπάθειας στα παιδιά
Κατευθυντήριες οδηγίες στη διερεύνηση της χρόνιας πνευμονοπάθειας στα παιδιά 2012 Ελπίδα Χατζηαγόρου Παιδοπνευµονολογική Μονάδα Ιπποκράτειο Νοσοκοµείο Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης Χρόνια πνευµονοπάθεια
Διαβάστε περισσότεραΧρόνια βρογχίτιδα στην τρίτη ηλικία. Χρυσόστομος Αρβανιτάκης 7ο εξάμηνο
Χρόνια βρογχίτιδα στην τρίτη ηλικία Χρυσόστομος Αρβανιτάκης 7ο εξάμηνο Τι είναι η χρόνια βρογχίτιδα? Βρογχίτιδα είναι μια φλεγμονή των βρογχικών σωλήνων, που μεταφέρουν τον αέρα στους πνεύμονες. Χρόνια
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Διευθυντής: Καθηγητής Κωνσταντίνος ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΝΗΣ Διδακτορική Διατριβή "ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΠαθητικό κάπνισμα και παιδιά
Παθητικό κάπνισμα και παιδιά Το παθητικό κάπνισμα αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο δεδομένου ότι οι άνθρωποι σε όλες τις χώρες και τους πολιτισμούς εκτίθενται σε αυτό ( second hand smoke SHS ). Εμφανίζεται
Διαβάστε περισσότεραΠτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΛΟΙΖΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ;
ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ; Αλλεργία, όπως ορίζει και η λέξη, σημαίνει άλλο έργο. Είναι η μη αναμενόμενη αντίδραση του ανοσιακού συστήματος του οργανισμού εναντίον ακίνδυνων
Διαβάστε περισσότεραΔιαλείπουσα αγωγή στο ήπιο άσθμα. Α. Φλέμιγκ, Πνευμονολογικό Τμήμα Παναγιώτα Λάμπρου
Διαλείπουσα αγωγή στο ήπιο άσθμα Α. Φλέμιγκ, Πνευμονολογικό Τμήμα Παναγιώτα Λάμπρου Υπέρτατη Ιπποκρατική εντολή στον Ιατρό είναι ωφελέειν ή μη βλάπτειν Μία από τις βασικότερες αρχές της μοντέρνας ιατρικής:
Διαβάστε περισσότεραΓράφει: Κωνσταντίνος Πεταλάς, Αλλεργιολόγος - Στρατιωτικός Ιατρός
Γράφει: Κωνσταντίνος Πεταλάς, Αλλεργιολόγος - Στρατιωτικός Ιατρός Η αλλεργική ρινίτιδα αποτελεί ένα από τα πιο συχνά χρόνια νοσήματα. Είναι το αποτέλεσμα της ευαισθητοποίησης του οργανισμού σε ουσίες οι
Διαβάστε περισσότεραSpecific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics
Specific and Generic Questionnaires for the assessment of Health Related Quality of Life in adult asthmatics Brinia A 1, Katsaounou P 1, Rovina N 1,Kompoti E 2, Mikos N 2, Kontodimopoulos N 3, Syrigou
Διαβάστε περισσότεραΆσθμα κατά την άσκηση. Ανδριάνα Ι Παπαϊωάννου Πνευμονολόγος
Άσθμα κατά την άσκηση Ανδριάνα Ι Παπαϊωάννου Πνευμονολόγος Ορισμός Ως βρογχόσπασμος επαγόμενος κατά την άσκηση ορίζεται η παροδική και αναστρέψιμη στένωση των αεραγωγών που ακολουθεί την έντονη άσκηση,
Διαβάστε περισσότεραΔιαγνωστικές προσεγγίσεις στο Άσθμα
Ανασκόπηση Διαγνωστικές προσεγγίσεις στο Άσθμα Κωνσταντίνος Κατσούλης Διευθυντής Πνευμονολογικής Κλινικής, 424 Στρατιωτικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Λέξεις κλειδιά - Άσθμα - Σπιρομέτρηση - Δοκιμασία προκλήσεως
Διαβάστε περισσότεραΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ
ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ (Σύντομη ενημέρωση από ERS - ELF) Οι οξείες λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού συστήματος περιλαμβάνουν την πνευμονία (λοίμωξη της κυψελίδας του πνεύμονα),
Διαβάστε περισσότεραΑλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ. Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος
Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ Χαρακτηριστικές διαφορές Προϋποθέσεις επικάλυψης Επιπολασμός Ορισμοί Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά Θεραπευτικές προτάσεις
Διαβάστε περισσότεραΓιατί σε κάποιες περιπτώσεις, οι αλλεργίες μπορεί να είναι θανατηφόρες; Το αλλεργικό shock
Γιατί σε κάποιες περιπτώσεις, οι αλλεργίες μπορεί να είναι θανατηφόρες; Το αλλεργικό shock 1 Τι συμβαίνει στο σώμα σας σε μια αλλεργική αντίδραση; Μια ξένη ουσία εισέρχεται μέσω της τροφής στο σώμα Τα
Διαβάστε περισσότεραΕάν απαντήσατε "ναι" σε 3 ή περισσότερες ερωτήσεις, συμβουλευτείτε το έντυπο αυτό, το οποίο περιέχει πληροφορίες που μπορούν να σας βοηθήσουν.
Βήχετε μερικές φορές τις περισσότερες μέρες; Έχετε συχνά πτύελα (φλέματα) όταν βήχετε; Είστε άνω των 40 ετών; Αναπνέετε με δυσκολία σε σύγκριση με τους συνομήλικους σας; Καπνίζετε ή είστε πρώην καπνιστής/καπνίστρια;
Διαβάστε περισσότεραΑναπνευστική βρογχιολίτιδα-διάμεση διάμεση πνευμονία (RB( RB- ILD) Αποφολιδωτική διάμεση πνευμονία(dip) Σπύρος Α Παπίρης
Αναπνευστική βρογχιολίτιδα-διάμεση διάμεση πνευμονία (RB( RB- ILD) Αποφολιδωτική διάμεση πνευμονία(dip) Σπύρος Α Παπίρης Μαθήματα Πνευμονολογίας-Αθήνα Μάρτιος 2006 DIP RB-ILD Κατάταξη των διάμεσων παρεγχυματικών
Διαβάστε περισσότεραΝ.Ροβίνα. αναδιαμόρφωση των αεραγωγών στο σοβαρό ανθιστάμενο στη θεραπεία άσθμα. λχανάτηs 1, Σ. Λουκίδης 3. Τσέλιου 1, K. KοντογιάννηK.
αναδιαμόρφωση των αεραγωγών στο σοβαρό ανθιστάμενο στη θεραπεία άσθμα Ν.Ροβίνα 1, Π. Μπακάκος 1, E. Δήµα 1, Γ. Χειλάς 2, E. Τσέλιου 1, K. KοντογιάννηK 1, Σ. Παπίρης 3, M. AλχανάτηA λχανάτηs 1, Σ. Λουκίδης
Διαβάστε περισσότεραΤο θωρακικό άλγος, όχι σπάνιο
Προσέγγιση του παιδιού με θωρακικό άλγος Steven M. Selbst, MD Pediatr Clin N Am 57 (2010) 1221 1234 Παρουσίαση : Νίκος Α. Καρανταγλής Επιστημονικός Συνεργάτης Γ ΠΔ Α.Π.Θ. 10/01/2011 www.pd3.gr Το θωρακικό
Διαβάστε περισσότεραΘεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας κρίσης άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών
Θεραπευτική αντιμετώπιση της οξείας κρίσης άσθματος Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών Το άσθμα είναι μία νόσος με διακυμάνσεις Συμπτώματα & προσαρμογή θεραπείας Παροξυσμοί Χορήγηση per os
Διαβάστε περισσότεραΒήχας ισοδύναμος άσθματος Cough Variant Asthma
5 ο Σεμινάριο Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης Ημέρες Άσθματος 2016 «ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ» Βήχας ισοδύναμος άσθματος Cough Variant Asthma Βιττωράκης Στυλιανός MD, PhD Πνευμονολόγος
Διαβάστε περισσότεραΑξιολόγηση και θεραπεία Από τα πρωτόκολλα των SOS Ιατρών Επιμέλεια Γεώργιος Θεοχάρης
Αξιολόγηση και θεραπεία Από τα πρωτόκολλα των SOS Ιατρών Επιμέλεια Γεώργιος Θεοχάρης Παθολόγος Αξιολόγηση βαρύτητας περιστατικού - Από την βαρύτητα των κλινικών σημείων (αναπνευστική συχνότητα >35, ταχυκαρδία,
Διαβάστε περισσότεραΕνδείξεις της δοκιμασίας κόπωσης σε παιδιά με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα. Θ. Τσιλιγιάννης
Ενδείξεις της δοκιμασίας κόπωσης σε παιδιά με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα Θ. Τσιλιγιάννης Παιδίατρος Εξειδικευμένος Παιδοπνευμονολόγος Διευθυντής Παιδοπνευμονολογικού Παιδιατρική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ Φυσική
Διαβάστε περισσότεραΠαθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014
Παθητικό κάπνισμα Θεοτοκά Σοφία Α1 6/5/2014 Παθητικό Κάπνισμα Το παθητικό κάπνισμα θεωρείται σήμερα η τρίτη προλήψιμη αιτία θνησιμότητας. «Ο εισπνεόμενος και εκπνεόμενος από τους καπνιστές καπνός (καπνός
Διαβάστε περισσότεραΟστεοποντίνη στο υπερκείµενο των προκλητών πτυέλων σε ασθµατικούς καπνιστές: συσχετίσεις µε δείκτες φλεγµονής και αναδιαµόρφωσης των αεραγωγών
Οστεοποντίνη στο υπερκείµενο των προκλητών πτυέλων σε ασθµατικούς καπνιστές: συσχετίσεις µε δείκτες φλεγµονής και αναδιαµόρφωσης των αεραγωγών Γ. Χειλάς, Σ. Λουκίδης, Κ. Κωστίκας, D. Simoes, Κ. Κοντογιάννη,
Διαβάστε περισσότεραΕλευθέριος Ζέρβας, Πνευμονολόγος Επιμελητής Α ΕΣΥ 7 η Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» Φαινότυποι ΧΑΠ (ACO)
Ελευθέριος Ζέρβας, Πνευμονολόγος Επιμελητής Α ΕΣΥ 7 η Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» Φαινότυποι ΧΑΠ (ACO) Conflict of interest (Δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων) Συμμετοχή σε advisory board
Διαβάστε περισσότεραΘεραπεύοντας με βάση τους βιολογικούς δείκτες-εφικτό; Α. Ι. Παπαϊωάννου Ειδικευόμενη Πνευμονολόγος Γ Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν.
Θεραπεύοντας με βάση τους βιολογικούς δείκτες-εφικτό; Α. Ι. Παπαϊωάννου Ειδικευόμενη Πνευμονολόγος Γ Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν. «Σισμανόγλειο» Βιολογικοί δείκτες Ορισμός Ο βιολογικός δείκτης είναι ένα
Διαβάστε περισσότεραΟυδετεροφιλική φλεγμονή στο άσθμα. Νικολέττα Ροβίνα Επιμελήτρια Β Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική Νοσ/μείο «η Σωτηρία»
Ουδετεροφιλική φλεγμονή στο άσθμα Νικολέττα Ροβίνα Επιμελήτρια Β Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική Νοσ/μείο «η Σωτηρία» The common disease asthma is probably not a single disease, but rather a complex
Διαβάστε περισσότεραΒΑΣΙΚΕΣ ΕΡΧΕΣ ΡΟΟΜΕΤΡΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΡΧΕΣ ΡΟΟΜΕΤΡΙΑΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ Χάρης Β. Κατσαρδής Επίκουρος Καθηγητής Παιδοπνευμονολογίας Συντ. Διευθυντής Παιδιατρικού-Παιδοπνευμονολογικού Τμήματος Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Η ΕΛΠΙΣ» α β Flow
Διαβάστε περισσότεραΠοιο είναι το επόμενο βήμα;
Περιστατικό 1 Γυναίκα, 32 ετών παρουσιάζεται με δύσπνοια και συρίττουσα αναπνοή. Εδώ και 5 ημέρες είχε καταρροή και πονόλαιμο. Άρχισε προ 2ημέρου να έχει συριγμό και ξηρό βήχα. Αναφέρει κάθε άνοιξη ότι
Διαβάστε περισσότεραΑσθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά;
Ασθμα στη ΜΕΘ: πώς πρέπει να αερίζεται μηχανικά; Ροβίνα Νικολέττα Επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας - Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΝΝΘΑ «η Σωτηρία» Περιστατικό παρόξυνσης
Διαβάστε περισσότεραΘεωρία ενιαίων αεραγωγών. το 80% των περιπτώσεων λλεργικής ρινίτιδος υνυπάρχει αλλεργικό άσθµα
Τί είναι το άσθμα- Θεωρία ενιαίων αεραγωγών το 80% των περιπτώσεων λλεργικής ρινίτιδος υνυπάρχει αλλεργικό άσθµα Τί είναι το άσθμα γµονή των αεραγωγών που χαρακτηρίζεται από αναστρέψιµη απόφρα των βρόγχων
Διαβάστε περισσότεραΛοιμώξεις Αναπνευστικού
Λοιμώξεις Αναπνευστικού Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: 1) λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. 2) λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος.
Διαβάστε περισσότεραΜήπως έχω Σκληρόδερµα;
Μήπως έχω Σκληρόδερµα; Για να πληροφορηθώ µýëïò ôçò Σπάνιος ναι... Μόνος όχι Η Πανελλήνια Ένωση Σπανίων Παθήσεων (Π.Ε.Σ.ΠΑ) είναι ο μόνος φορέας, μη κερδοσκοπικό σωματείο, συλλόγων ασθενών σπανίων παθήσεων
Διαβάστε περισσότεραΔιάγνωση άσθματος 2017
"ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΕΡΑΓΩΓΩΝ" 27-28/5/2017, Κατερίνη Διάγνωση άσθματος 2017 Βλαχόπουλος Δ. Πνευμονολόγος, Επ. Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής Α.Π.Θ Ορισμός Το άσθμα είναι μια ετερογενής νόσος, που συνήθως
Διαβάστε περισσότεραΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΟΥ ΑΕΡΑ ΣΕ ΚΤΗΡΙΑ
ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΟΥ ΑΕΡΑ ΣΕ ΚΤΗΡΙΑ Έλεγχος Ποιότητας Υλικών ΛΕΙΒΑΔΑΡΑ ΘΕΟΔΩΡΑ ΚΑΡΑΓΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΘΗΝΑ 2007 ΕΙΣΑΓΩΓΗ O σύγχρονος τρόπος ζωής επιβάλλει σε πολλούς ανθρώπους να περνούν τουλάχιστον
Διαβάστε περισσότεραAΣΘΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΣΘΜΑΤΟΣ & ΚΥΗΣΗΣ
AΣΘΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Το άσθμα είναι ένα από τις πιο συχνές νόσους που περιπλέκει την εγκυμοσύνη. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως περίπου 8-10% των εγκύων έχουν άσθμα και μπορεί να επηρεάσει την εγκυμοσύνη
Διαβάστε περισσότεραΣύλβια Ντουμίτρου, M. Χαρικιοπούλου, Ε. Θεοδωρακοπούλου, Κ. Βελέντζας, Μ. Ανδρίτσου, Ζ. Σαρδελής, Α. Χροναίου, Ε. Κοσμάς
Εργασία βραβευθείσα από National Emphysema Foundation και American Thoracic Society (ATS 2010) Σύλβια Ντουμίτρου, M. Χαρικιοπούλου, Ε. Θεοδωρακοπούλου, Κ. Βελέντζας, Μ. Ανδρίτσου, Ζ. Σαρδελής, Α. Χροναίου,
Διαβάστε περισσότεραΤι γνωρίζαμε ως τώρα
«Μελέτη αναπνευστικής λειτουργίας σε παιδιά με βρογχικό άσθμα κατά τη διάρκεια της άσκησης» Janneke C van Leeuren, Frans H C de Jongh, Win M C van Aalderen, Boony J Thio Department of Pediatric Pulmonology
Διαβάστε περισσότεραΠόσο νωρίς ξεκινάει η αναδιαμόρφωση
Πόσο νωρίς ξεκινάει η αναδιαμόρφωση Εμμ. Παρασκάκης Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης Αρχίζει η αναδιαμόρφωση των αεραγωγών στην παιδική ηλικία; ή Σε ποια περίοδο της παιδικής
Διαβάστε περισσότεραWest JB. Η Φυσιολογία της Αναπνοής απαραίτητα στοιχεία
Ο ρόλος των μικρών αεραγωγών σε Άσθμα και ΧΑΠ Δρ. Κατσούλης Κωνσταντίνος Αρχίατρος Πνευμονολόγος Δντης Πνευμονολογικής κλινικής 424 ΓΣΝΘ Ανατομία μικρών αεραγωγών Φυσιολογία μικρών αεραγωγών Εκτίμηση λειτουργίας
Διαβάστε περισσότεραΕπαγγελματική Επιδημιολογία
Επαγγελματική Επιδημιολογία Η επιδημιολογία είναι η επιστήμη, που μελετά τη συχνότητα των νοσημάτων σε ανθρώπινους πληθυσμούς και διερευνά τους αιτιολογικούς παράγοντες και τους παράγοντες πρόγνωσης. Η
Διαβάστε περισσότεραΦαινότυπος μόνιμης απόφραξης αεραγωγών
Φαινότυπος μόνιμης απόφραξης αεραγωγών Δρ. Κατσούλης Κωνσταντίνος Δντης Πνευμονολογικής κλινικής 424 Στρατιωτικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Ορισμός του άσθματος σήμερα Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης
Διαβάστε περισσότεραΣπιρομετρία στα παιδιά
1ο Πανελλήνιο Παιδοπνευμονολογικό Συνέδριο Θεσσαλονίκη 1-3 Οκτωβρίου 2010 Σπιρομετρία στα παιδιά Κώστας Ν. Πρίφτης Γ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αττικόν» Τμήμα Αλλεργικών
Διαβάστε περισσότεραΘεραπευτικοί χειρισμοί και παρακολούθηση ασθενή με βρογχικό άσθμα στην κοινότητα
Θεραπευτικοί χειρισμοί και παρακολούθηση ασθενή με βρογχικό άσθμα στην κοινότητα Ροβίνα Νικολέττα Επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας - Εντατικής Θεραπείας Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΝΝΘΑ «η
Διαβάστε περισσότεραΔιαλείπουσα χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών και μοντελουκάστης «κατά»
Διαλείπουσα χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών και μοντελουκάστης «κατά» Κυρβασίλης Β. Φώτης Παιδοπνευμονολογική Μονάδα Γ Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ 1 ο βήμα 2 ο βήμα 3 ο βήμα 4 ο βήμα 5 ο βήμα Εκπαίδευση
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ
ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Σοφία Τούσα, Ειδικευόµενη Γενικής Ιατρικής στο Γενικό Νοσοκοµείο Έδεσσας, MSc, υποψήφια διδάκτωρ
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΟΞΥΝΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ (ΧΑΠ)
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΒΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΞΥΝΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ (ΧΑΠ) Ανδριάνα Ι Παπαϊωάννου 1, Κωνσταντίνος Μπαρτζιώκας 2, Σταματούλα Τσικρικά 1, Φωτεινή Καρακοντάκη
Διαβάστε περισσότεραΟ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Η Καρδιακή Ανεπάρκεια(ΚΑ) είναι ένα πολύπλοκο, προοδευτικά εξελισσόμενο σύνδρομο κλινικών, αιμοδυναμικών και νευροορμονικών διαταραχών
Διαβάστε περισσότερα27. ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ. Πίνακας 1: Επιπλοκές σοβαρού ή μη ελεγχόμενου άσθματος στην κύηση.
Το βρογχικό άσθμα είναι η πιο συχνή πάθηση του αναπνευστικού συστήματος στη διάρκεια της κύησης, με το ποσοστό εμφάνισης να κυμαίνεται μεταξύ 3-8%. Η πορεία της νόσου στις εγκυμονούσες γυναίκες ποικίλει,
Διαβάστε περισσότεραΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΝΗΣΟ ΜΗΛΟ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ
ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΝΗΣΟ ΜΗΛΟ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ ΣΥΝΟΨΗ Η παρούσα μελέτη αποτελεί συνέχεια της αρχικής φάσης της μελέτης νοσηρότητας και θνησιμότητας στη νήσο Μήλο που πραγματοποιήθηκε το
Διαβάστε περισσότεραΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΧΑΠ ΣΤΟ
ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΧΑΠ ΣΤΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΠΛΑΝΟ: Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ Λαζάρου Βασιλική Επιμελήτρια Β Πνευμονολογικού Τμήματος ΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΧΟΡΗΓΟΥΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ: AMGEN,
Διαβάστε περισσότεραΓράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος
Γράφει: Μιλτιάδης Μαρκάτος, Πνευμονολόγος Πάνω από ένα αιώνα πριν, ο J. Hutchinson, ένας χειρουργός-δερματολόγος, αναγνώρισε την πρώτη περίπτωση σαρκοείδωσης, στο Λονδίνο. Στα χρόνια πριν και μετά την
Διαβάστε περισσότεραΧατζηαντωνίου Χρήστος Επιμελητής Α Χειρουργικής Θώρακος Νοσοκομείο ΚΑΤ
Χατζηαντωνίου Χρήστος Επιμελητής Α Χειρουργικής Θώρακος Νοσοκομείο ΚΑΤ Ασταθής θώρακας (flail chest) Με τον όρο αυτόν περιγράφεται η τραυματική κατάσταση κατά την οποία ένα τμήμα του θωρακικού τοιχώματος
Διαβάστε περισσότεραΔιάγνωση λανθάνουσας φυματίωσης. Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματιολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ
Διάγνωση λανθάνουσας φυματίωσης 1 Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματιολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ Τι είναι η λανθανουσα φυματική λοίμωξη (ΛΦ)? 2 Υποκλινική νόσος ΛΦ είναι η παρουσία M. tuberculosis
Διαβάστε περισσότεραΙδιαιτερότητες παιδικού άσθματος
Ιδιαιτερότητες παιδικού άσθματος Νίκος Παπαδόπουλος Επ.Καθηγητής, Αλλεργιολογικό τμήμα Β ΠΠΚ Ένα παιδί δεν είναι ένας μικρόσωμος ενήλικας Η διαφορά μοιάζει εμφανής Επίδραση της ηλικίας Δυσκολίεςσεπαιδία
Διαβάστε περισσότεραΛειτουργικός έλεγχος της αναπνοής Κλινικό Φροντιστήριο
Λειτουργικός έλεγχος της αναπνοής Κλινικό Φροντιστήριο ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ: ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ : ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ-ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΣΟΒΑΡΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΡΙΝΙΤΙΔΑ «ΩΡΛ ΑΠΟΨΗ» ΠΑΥΛΟΣ Β. ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ ΕΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Β ΏΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΠΑ
ΣΟΒΑΡΟ ΑΣΘΜΑ ΚΑΙ ΡΙΝΙΤΙΔΑ «ΩΡΛ ΑΠΟΨΗ» ΠΑΥΛΟΣ Β. ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ ΕΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Β ΏΡΛ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΠΑ ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ Το δεύτερο αιώνα ο Γαληνός τόνιζε τη συσχέτιση ρινικών συμπτωμάτων και άσθματος συνιστώντας
Διαβάστε περισσότεραΔΕΙΚΤΕΣ ΦΛΕΓΜΟΝΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΗ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟ ΣΟΒΑΡΟ ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ
ΔΕΙΚΤΕΣ ΦΛΕΓΜΟΝΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΗ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟ ΣΟΒΑΡΟ ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ- Κ.Ε.Θ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ
Διαβάστε περισσότεραΦλεγμονώδεις δείκτες στο σοβαρό άσθμα
Φλεγμονώδεις δείκτες στο σοβαρό άσθμα Ανδριάνα Ι Παπαϊωάννου Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος Επικουρική Επιμελήτρια Β Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική Νοσοκομείο «Αττικόν» Σοβαρό άσθμα Σαν σοβαρό ορίζεται
Διαβάστε περισσότεραΑρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ
Αρχές μοριακής παθολογίας Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Μοριακή Παθολογία Ανερχόμενος κλάδος της Παθολογίας Επικεντρώνεται στην μελέτη και τη διάγνωση νοσημάτων Στον καθορισμό και την πιστοποίηση
Διαβάστε περισσότεραΝόσημα: Άσθμα. Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Χρήστος Λιονής UNIVERSITY OF CRETE FACULTY OF MEDICINE ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ
«Ανάπτυξη 13 Κατευθυντήριων Οδηγιών Γενικής Ιατρικής για τη διαχείριση των πιο συχνών νοσημάτων και καταστάσεων υγείας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας», Κωδικός MIS: 464637 Νόσημα: Άσθμα Ομάδα εργασίας:
Διαβάστε περισσότεραΠανελλήνια Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας 2019 ΤΧΗΣ (ΥΝ) ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ
Πανελλήνια Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας 2019 ΤΧΗΣ (ΥΝ) ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΡΙΟ 424 ΓΣΝΕ 1 Η καρδιά και οι πνεύμονες αποτελούν ίσως τα 2 βασικότερα όργανα του ανθρώπου, καθώς από τη συνδυασμένη
Διαβάστε περισσότεραΑντι-LTRs : Πόσο υποστηρίζονται από τις real-life μελέτες ;
3ο Σεμινάριο Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης Ημέρες Άσθματος 2012 «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΟ ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ» Αντι-LTRs : Πόσο υποστηρίζονται από τις real-life μελέτες ; Δημήτριος Ζ. Λάτσιος, M.D.,
Διαβάστε περισσότεραΜέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό
Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Περιφερική αγγειοπάθεια και σακχαρώδης διαβήτης Μια από τις κύριες
Διαβάστε περισσότεραΜακαρίτη Χ. Παναγιώτα Τσάρτα Ν. Δάφνη. Επιβλέπουσα καθ/τρια: Αβραμίκα Μαρία
Μακαρίτη Χ. Παναγιώτα Τσάρτα Ν. Δάφνη Επιβλέπουσα καθ/τρια: Αβραμίκα Μαρία Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της ποιότητας ζωής των ασθενών με αναπνευστικά νοσήματα και ιδιαίτερα με χρόνια
Διαβάστε περισσότεραΒρογχικό άσθμα. Ενότητα 4: Αποφρακτικά νοσήματα
Βρογχικό άσθμα Ενότητα 4: Αποφρακτικά νοσήματα Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής ΑΣΘΜΑ Είναι ένα από τα συχνότερα χρόνια
Διαβάστε περισσότεραΕργαστηριακή Διάγνωση της HIV λοίμωξης. Δρ. Μαρία Κοτσιανοπούλου Βιολόγος Υπεύθυνη Εργαστηριού Κέντρου Αναφοράς AIDS, ΕΣΔΥ
Εργαστηριακή Διάγνωση της HIV λοίμωξης Δρ. Μαρία Κοτσιανοπούλου Βιολόγος Υπεύθυνη Εργαστηριού Κέντρου Αναφοράς AIDS, ΕΣΔΥ Διάγνωση της HIV λοίμωξης Από το 1985 και μέχρι σήμερα η διαγνωστική διαδικασία
Διαβάστε περισσότεραΚΝΙΔΩΣΗ ΕΞΑΝΘΗΜΑΤΑ ΟΙΔΗΜΑ ΒΛΕΦΑΡΩΝ ΟΙΔΗΜΑ ΓΛΩΣΣΑΣ ΟΙΔΗΜΑ ΧΕΙΛΕΩΝ ΚΝΗΣΜΟΣ
ΚΝΙΔΩΣΗ ΕΞΑΝΘΗΜΑΤΑ ΟΙΔΗΜΑ ΒΛΕΦΑΡΩΝ ΟΙΔΗΜΑ ΓΛΩΣΣΑΣ ΟΙΔΗΜΑ ΧΕΙΛΕΩΝ ΚΝΗΣΜΟΣ Τι είναι κνίδωση; Κνίδωση είναι η αλλεργική αντίδραση που εμφανίζεται στο δέρμα, έναντι εξωγενών ή ενδογενών ερεθισμάτων. Εκδηλώνεται
Διαβάστε περισσότεραΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΡΙΝΙΚΩΝ ΚΟΓΧΩΝ. Τι είναι οι ρινικές κόγχες;
ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΡΙΝΙΚΩΝ ΚΟΓΧΩΝ Τι είναι οι ρινικές κόγχες; Οι Ρινικές κόγχες είναι οστικές δομές μέσα στη μύτη σας που καλύπτονται από τους βλεννογόνους. Ενεργούν ως θερμαντικά σώματα στη μύτη σας, υγραίνουν,
Διαβάστε περισσότεραΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ
ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΚΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΡΟΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ F = k. l Εκπτυξη θώρακος Είσοδος αέρος στους πνεύµονες Σύσπαση εισπνευστικών µυών
Διαβάστε περισσότεραΗσημασίατηςέγκαιρηςδιάγνωσης
H ΧΑΠ ΣΤΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ Ησημασίατηςέγκαιρηςδιάγνωσης Δρ Κ. Ζαρογουλίδης, MD, PhD, FCCP Διευθυντής Πνευμονολογικής Κλινικής ΑΠΘ Παρεμβαίνοντας σήμερα, μπορούμε να αλλάξουμε το μέλλον των ασθενών
Διαβάστε περισσότεραΒρογχικό Άσθμα. Ελευθέριος Ζέρβας, Πέτρος Μπακάκος. Διάγνωση του βρογχικού άσθματος
Βρογχικό Άσθμα Ελευθέριος Ζέρβας, Πέτρος Μπακάκος Διάγνωση του βρογχικού άσθματος Η διάγνωση του άσθματος βασίζεται στο ιστορικό, την κλινική εξέταση και τις λειτουργικές δοκιμασίες του αναπνευστικού.
Διαβάστε περισσότεραΣύνδρομο επικάλυψης Άσθματος και ΧΑΠ (ACOS) Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος
Σύνδρομο επικάλυψης Άσθματος και ΧΑΠ (ACOS) Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος Σύνδρομο επικάλυψης Άσθματος και ΧΑΠ (ACOS) Ορισμοί Επίπτωση Συν-νοσηρότητα Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά Φαινοτυπικές θεραπευτικες προσεγγίσεις
Διαβάστε περισσότεραΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ. Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ
ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ & ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ο. Καρδακάρη, Νοσηλεύτρια M sc,κ/δ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΓΝΙ Καρδιακή ανεπάρκεια & Κατάθλιψη θέμα μεγάλου ενδιαφέροντος: λόγω του υψηλού επιπολασμού τους & της τάσης
Διαβάστε περισσότεραΜεθοδολογία ανάπτυξης των Κ.Ο.
Μεθοδολογία ανάπτυξης των Κ.Ο. Η ομάδα ανασκόπησης των κατευθυντήριων οδηγιών για το άσθμα, είχε ως σκοπό την ανάπτυξη και τη συγγραφή συστάσεων για το άσθμα ώστε να παραδοθούν στην ομάδα ομοφωνίας (consensus
Διαβάστε περισσότεραΛανθάνουσα Φυματίωση: Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματίολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ
Λανθάνουσα Φυματίωση: 1 Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματίολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ 2 5% ανάπτυξη ΤΒ στα πρώτα 2 έτη 10-15% Σε όλο τον υπόλοιπο βίο Ορισμός Λανθανουσας Φυματικής Λοίμωξης 3
Διαβάστε περισσότεραΤι κάνουμε στο ιατρείο Στο ιατρείο μας εκτός από την λεπτομερή κλινική εξέταση γίνονται και οι ακόλουθες εξετάσεις: Σπιρομέτρηση (δηλ.
Τα σύγχρονα διαγνωστικά μέσα συνδυασμένα με την ευρεία, στερεά και συνεχή επιστημονική μας κατάρτιση, αποτέλεσμα μακράς Ακαδημαϊκής και Κλινικής διαδρομής του Καθηγητή Δημήτρη Γκιουλέκα, στην Πνευμονολογική
Διαβάστε περισσότεραΙστορικό. Ενότητα 2: Φυσική εξέταση - Ιστορικό. Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής
Ιστορικό Ενότητα 2: Φυσική εξέταση - Ιστορικό Κυριάκος Καρκούλιας, Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής Σκοποί ενότητας Περιγραφή κυριότερων στοιχείων κατά τη λήψη του ιστορικού από
Διαβάστε περισσότεραH παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας
H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας Άσθμα στα παιδιά: ομοιότητες και διαφορές με τους ενήλικες Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής
Διαβάστε περισσότεραΡευματοειδής αρθρίτιδα. Μαρία Γ. Τεκτονίδου Επίκουρος Καθηγήτρια Ρευματολογίας Α Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Αθηνών
Ρευματοειδής αρθρίτιδα Μαρία Γ. Τεκτονίδου Επίκουρος Καθηγήτρια Ρευματολογίας Α Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Αθηνών Ρόλος Ανοσοποιητικού Συστήματος Προστασία του οργανισμού έναντι εξωτερικών εισβολέων
Διαβάστε περισσότεραΘεραπεύοντας το άσθμα με βάση του βιολογικούς δείκτες: Επιστημονική φαντασία ή εικόνες από το άμεσο μέλλον;
Ανασκόπηση Θεραπεύοντας το άσθμα με βάση του βιολογικούς δείκτες: Επιστημονική φαντασία ή εικόνες από το άμεσο μέλλον; Ανδριάνα Ι. Παπαϊωάννου, Κωνσταντίνος Μπαρτζιώκας, Στέλιος Λουκίδης, Σπυρίδων Παπίρης,
Διαβάστε περισσότεραΔιακοπή Καπνίσματος. Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Οδηγίες για Ομάδες Υψηλού Κινδύνου (TOB.g) Βάσω Ευαγγελοπούλου, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος
Διακοπή Καπνίσματος Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Οδηγίες για Ομάδες Υψηλού Κινδύνου (TOB.g) Βάσω Ευαγγελοπούλου, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος TOB.g Tobacco Cessation Guidelines for High Risk Populations
Διαβάστε περισσότεραΙΑΤΡΕΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ
ΙΑΤΡΕΙΑ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Το κάπνισμα πήρε διαστάσεις πανδημίας τον 20ο αιώνα, που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 1 δισεκατομμύριο καπνιστές παγκοσμίως, ενώ έως το 2025 ο αριθμός
Διαβάστε περισσότεραΔελτίο Τύπου Source: Sanofi (EURONEXT: SAN) (NASDAQ: SNY)
Δελτίο Τύπου Source: Sanofi (EURONEXT: SAN) (NASDAQ: SNY) Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ εγκρίνει το dupilumab για τη θεραπεία της χρόνιας ρινοκολπίτιδας με ρινικούς πολύποδες Το πρώτο
Διαβάστε περισσότερα