ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

Transcript

1 1/8 Βασικές Οικονοµικές Έννοιες ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Αντικείµενο της Πολιτικής Οικονοµίας (ή της Οικονοµικής Ε ιστήµης) Αντικείµενο της Πολιτικής Οικονοµίας (ή της Οικονοµικής Ε ιστήµης) είναι η µελέτη των οικονοµικών προβληµάτων που δηµιουργούνται µέσα στις κοινωνίες. ΕΝΟΤΗΤΑ 2 Κατηγορίες Οικονοµικών Προβληµάτων Τα οικονοµικά ροβλήµατα µπορούν να καταταγούν σε τέσσερις κατηγορίες,οι οποίες µπορούν να εκφραστούν µε την µορφή ερωτηµάτων ως εξής : 1. Ποια προϊόντα παράγονται σε κάποια κοινωνία και σε τι ποσότητες (σε κάποια χρονική περίοδο π.χ. ένα έτος) ;

2 2/8 Βασικές Οικονοµικές Έννοιες 2. Με ποιον τρόπο παράγονται αυτά τα προϊόντα ; 3. Πώς γίνεται η διανοµή των προϊόντων στα µέλη της κοινωνίας ; 4. Πώς µπορεί να αυξηθεί η ποσότητα των παραγόµενων προϊόντων δηλαδή πως αναπτύσσεται η οικονοµία της κοινωνίας ; Η ζήτηση των αγαθών εξαρτάται από τις ανάγκες των ανθρώπων. Ιδιότητες των αναγκών : α) Εξέλιξη ΕΝΟΤΗΤΑ 3 Ανάγκες Ο όρος εξέλιξη αναφέρεται στην διαφοροποίηση των αγαθών που χρησιµοποιούνται για την ικανοποίηση της ίδιας ανάγκης. Για παράδειγµα την ανάγκη του για θέρµανση ο άνθρωπος την ικανοποιούσε µε φωτιά, αργότερα µε σόµπες ή µε καλοριφέρ ή µε κλιµατιστικά µηχανήµατα. β) Πολλα λασιασµός Πολλαπλασιασµός των αναγκών σηµαίνει δηµιουργία νέων αναγκών. Για παράδειγµα η ανάγκη για τηλεόραση δεν υπήρχε για τον Έλληνα καταναλωτή πριν το 1965 ενώ σήµερα υπάρχει σε κάθε σπίτι µια συσκευή τηλεόρασης.

3 3/8 Βασικές Οικονοµικές Έννοιες Βασικοί λόγοι που συντελούν στον ολλα λασιασµό και την εξέλιξη των αναγκών είναι οι εξής : 1 Η τεχνολογία 2 Η µίµηση 3 Η συνήθεια 4 Η διαφήµιση γ) Ο κορεσµός Κάθε ανάγκη υπόκειται σε προσωρινό κορεσµό. Αυτό σηµαίνει ότι σε κάποια συγκεκριµένη χρονική περίοδο όσο αυξάνεται η ποσότητα ενός συγκεκριµένου αγαθού που χρησιµοποιείται για την ικανοποίηση κάποιας ανάγκης τόσο η ένταση αυτής της ανάγκης µειώνεται ώσπου επέρχεται πλήρης ικανοποίηση ή κορεσµός. Αυτός ο κορεσµός είναι προσωρινός. Για παράδειγµα η ανάγκη για νερό από ένα διψασµένο άτοµο µετά την κατανάλωση ορισµένης ποσότητας νερού παύει να υφίσταται προσωρινά. ΕΝΟΤΗΤΑ 4 Οικονοµικά Αγαθά ή Προϊόντα ή Εµ ορεύµατα Η Οικονοµική Επιστήµη µελετάει εκείνα τα αγαθά που είναι αποτέλεσµα της παραγωγικής προσπάθειας των ανθρώπων. Αυτά ονοµάζονται οικονοµικά αγαθά ή ροϊόντα (επειδή παράγονται µε κάποια διαδικασία) ή εµ ορεύµατα (επειδή γίνονται αντικείµενα αγοράς και πώλησης).

4 4/8 Βασικές Οικονοµικές Έννοιες ΕΝΟΤΗΤΑ 5 Κατηγορίες Οικονοµικών Αγαθών Τα οικονοµικά αγαθά µπορούν να ταξινοµηθούν σε κατηγορίες µε βάση διάφορα κριτήρια : (i) Υλικά αγαθά και Άυλα αγαθά ή Υ ηρεσίες (ii) ιαρκή Αγαθά και Καταναλωτά Αγαθά ιαρκή οικονοµικά αγαθά είναι αυτά που µπορούν να χρησιµοποιηθούν πολλές φορές για τον ίδιο σκοπό. Π.χ. τα έπιπλα, τα ρούχα, τα αυτοκίνητα. Καταναλωτά οικονοµικά αγαθά είναι αυτά που µόνο µία φορά µπορούν να χρησιµοποιηθούν για το σκοπό που έχουν παραχθεί. Π.χ. τα τρόφιµα, τα καυσόξυλα, η βενζίνη, τα τσιγάρα. (iii) Κεφαλαιουχικά Αγαθά και Καταναλωτικά Αγαθά Κεφαλαιουχικά αγαθά είναι αυτά που χρησιµοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία από την οποία παράγονται άλλα αγαθά. Π.χ. Το τρακτέρ που χρησιµοποιείται στην αγροτική παραγωγή. Καταναλωτικά αγαθά είναι αυτά που χρησιµοποιούνται για την άµεση ικανοποίηση των αναγκών των ανθρώπων. Π.χ. τα πορτοκάλια, η γραβάτα.

5 5/8 Βασικές Οικονοµικές Έννοιες ΕΝΟΤΗΤΑ 6 Αιτία Οικονοµικών Προβληµάτων Η διαφορά που υπάρχει σε κάποια κοινωνία µεταξύ του πλήθους των αναγκών που οι άνθρωποι επιδιώκουν να ικανοποιήσουν και του περιορισµένου όγκου των αγαθών που υπάρχουν για την ικανοποίηση αυτών των αναγκών έχει ως συνέ εια την ύπαρξη οικονοµικού ροβλήµατος στην κοινωνία. ΕΝΟΤΗΤΑ 7 Η ουσία της έννοιας του κόστους Παραγωγή κάποιου αγαθού σηµαίνει και θυσία των άλλων που θα µπορούσαν να παραχθούν µε τους ίδιους παραγωγικούς συντελεστές. Στην Οικονοµική Επιστήµη ουσιαστικά αυτή είναι η έννοια του κόστους. Επίσης στην Οικονοµική επιστήµη το κόστος ενός αγαθού ουσιαστικά είναι τα άλλα αγαθά που θυσιάστηκαν για την παραγωγή του. ΕΝΟΤΗΤΑ 8 Άλλες Βασικές Γνώσεις ή Έννοιες Οι σ ουδαιότερες κοινωνικές οντότητες είναι η οικογένεια (ή νοικοκυριό), η επιχείρηση, το εργατικό σωµατείο και το κράτος. Το Χρήµα

6 6/8 Βασικές Οικονοµικές Έννοιες Ο χώρος όπου γίνονται αγοραπωλησίες ονοµάζεται αγορά. Η Αβεβαιότητα στην Οικονοµική Ζωή. Οι Πληροφορίες ΕΝΟΤΗΤΑ 9 Πηγή Περιεχοµένου Πηγή εριεχοµένου των προηγούµενων ενοτήτων : Περιγραφή αυτού του µαθησιακού αντικειµένου 1) Τύ ος µαθησιακού αντικειµένου : Κείµενο 2) Περιγραφή Περιεχοµένου του µαθησιακού αντικειµένου : Αντικείµενο της Πολιτικής Οικονοµίας (ή της Οικονοµικής Ε ιστήµης) Κατηγορίες οικονοµικών ροβληµάτων Ιδιότητες των αναγκών

7 7/8 Βασικές Οικονοµικές Έννοιες <<Ορισµός>> των : Οικονοµικά αγαθά, Προϊόντα, Εµ ορεύµατα Κατηγορίες οικονοµικών αγαθών (.χ. Υλικά αγαθά, Άυλα αγαθά ή Υ ηρεσίες) <<Ορισµός>> των : ιαρκή Αγαθά, Καταναλωτά Αγαθά <<Ορισµός>> των : Κεφαλαιουχικά Αγαθά, Καταναλωτικά Αγαθά Αιτία Οικονοµικού Προβλήµατος κοινωνιών Η ουσία της έννοιας του κόστους Οι σ ουδαιότερες κοινωνικές οντότητες Οι όροι : χρήµα, ληροφορίες Ορισµός του όρου αγορά Η Αβεβαιότητα στην Οικονοµική Ζωή 3) ηµιουργός του µαθησιακού αντικειµένου : Σταθάς Ευάγγελος του ηµητρίου 4) Περιγραφή Πνευµατικών ικαιωµάτων του µαθησιακού αντικειµένου :

8 8/8 Βασικές Οικονοµικές Έννοιες