Herzlich Willkommen zum Informationsabend zu unserem Sprachprogramm Καλώς ήλθατε στην βραδιά ενημέρωσης για το γλωσσικό πρόγραμμά μας

Transcript

1 Herzlich Willkommen zum Informationsabend zu unserem Sprachprogramm Καλώς ήλθατε στην βραδιά ενημέρωσης για το γλωσσικό πρόγραμμά μας 1

2 Agenda/Θέματα Information zum Sprachkonzept Beispiele aus der Praxis Rückmeldungen weitere Fragen Πληροφορίες για το σχέδιο ανάπτυξης γλώσσας Παραδείγματα στην πράξη Παρατηρήσεις, απορίες 2

3 Wir arbeiten mit dem Lernpfad Δουλεύουμε με το «Lernpfad» Sprachförderprogramm für Kinder zwischen 1-6 Jahren... πρόγραμμα ενίσχυσης γλώσσας για παιδιά από 1 έως 6 ετών......deren Muttersprache nicht Deutsch ist (DaZ)...των οποίων η μητρική γλώσσα δεν είναι τα γερμανικά (DaZ)...bei denen eine SES vorliegt (SprachEntwicklungs Störung)...με αναπτυξιακές γλωσσικές διαταραχές (SES) 3

4 Was ist der Lernpfad? Τι είναι το πρόγραμμα μάθησης «Lernpfad»; entwickelt von Spracherwerbsforschern und Linguisten aus Universität und Praxis in Konstanz (Konstanzer Labor) PD Dr. Zvi Penner (Sprachwissenschaftler) begann 1989 mit Sprachforschungsarbeiten an der Universität in Konstanz Αναπτύχθηκε από ερευνητές εκμάθησης γλωσσών και γλωσσολόγους στο πανεπιστήμιο της Konstanz (Konstanzer Labor) Ο Dr. Zvi Penner (γλωσσολόγος) ξεκίνησε το 1989 επιστημονικές μελέτες γλωσσολογίας στο πανεπιστήμιο της Konstanz 4

5 Pilotprojekt πιλοτικό πρόγραμμα 27 Kindergärten insgesamt Σε 27 παιδικούς σταθμούς συνολικά 17 Kindergärten: hieß zunächst noch Kon-Lab 17 παιδικοί σταθμοί: ήταν αρχικά το εργαστήρι «Kon-Lab» 10 Kindergärten: Kontrollgruppe 10 παιδικοί σταθμοί : ομάδα ελέγχου Zielgruppe Πειραματική ομάδα Kontrollgruppe Ομάδα ελέγχου 82,4 % 39,5 % 5

6 Ursachen/Αίτια SES (Sprachentwicklungsstörung/ Διαταραχές γλωσσικής ανάπτυξης) DaZ (Deutsch als Zweitsprache/Γερμανικά ως δεύτερη γλώσσα) Unreife Hörbahnen/Ανώριμη ικανότητα ακοής Vererbung/Κληρονομικότητα Regellernschwäche/Αδυναμία κατανόησης κανόνων Irritationen Spracherwerb/Προβλήματα εκμάθησης γλώσσας Regellerndefizit/Δυσκολία εκμάθησης κανόνων Lernpfad 6

7 Was ist der Lernpfad? Τι είναι το «Lernpfad»; Der Lernpfad vermittelt den Kindern spielerisch sprachrhythmische Regeln, wie sie z.b. zur Pluralbildung, zur Verwendung des richtigen Artikels oder der Erweiterung des Wortschatzes nötig sind. Το πρόγραμμα «Lernpfad» περνάει στα παιδιά μέσα από το παιχνίδι τους ρυθμικούς γλωσσικούς κανόνες που απαιτούνται π.χ. για τον σχηματισμό του πληθυντικού, τη χρήση του σωστού άρθρου ή τον εμπλουτισμό του λεξιλογίου. 7

8 Was ist der Lernpfad? Τι είναι το «Lernpfad»; Der Lernpfad geht dadurch im Vergleich zu vielen anderen Sprachförderprogrammen über das bloße Prinzip Vorsprechen-Nachsprechen und Auswendiglernen hinaus. Το «Lernpfad» ξεπερνά συγκριτικά με άλλα γλωσσικά προγράμματα την απλή αρχή του κανόνα Ακούω-Επαναλαμβάνω- Αποστηθίζω. 8

9 Warum der Lernpfad? Γιατί το «Lernpfad»; Kindern im nicht deutschsprachigen Ausland bietet der Lernpfad einen intuitiven Zugang zur Muttersprache Deutsch. παρέχει σε όσα παιδιά ζουν σε μη γερμανόφωνες χώρες επαφή και ενστικτώδη διαχείριση της γερμανικής γλώσσας ως μητρικής. 9

10 Warum der Lernpfad? Γιατί το «Lernpfad»; So erhalten auch sprachgesunde Kinder in nichtdeutschsprachigen Umgebungen Input zur schulreifen Entwicklung der deutschen Sprache Έτσι ωριμάζουν και αναπτύσσουν τη γλώσσα στο απαιτούμενο επίπεδο για την εισαγωγή τους στο σχολείο (δημοτικό), ακόμα και παιδιά με υγιή γλωσσική ανάπτυξη που δεν ζουν σε γερμανόφωνο περιβάλλον 10

11 Was ist der Lernpfad? Τι είναι το «Lernpfad»;...ist in der Entwicklung zwischen Wissenschaft und Praxis angesiedelt..κατά την εξέλιξη του εδραιώθηκε ανάμεσα σε επιστήμη και πράξη...bereitet Kinder auf die Rechtschreibung in der Grundschule durch die Übungen/Spiele zum Sprachrhythmus vor....προετοιμάζει τα παιδιά για την ορθογραφία στο δημοτικό μέσα από ρυθμικές γλωσσικές ασκήσεις/παιχνίδια. 11

12 Warum heißt es zwei Brote, aber nicht zwei Ankere? Γιατί λέμε δύο «γυναίκες», αλλά όχι δύο «είσοδες»; Als Muttersprachler wendet man sprachliche Regeln intuitiv an. Wenn aber einem Kind erklärt werden soll, warum es zwar zwei Kamele, aber nicht zwei Kalendere heißt, stößt man schnell an seine Grenzen. Το παιδί με μητρική γλώσσα τα γερμανικά χρησιμοποιεί γλωσσικούς κανόνες ενστικτωδώς. Όταν προσπαθήσει όμως κανείς να του εξηγήσει, γιατί λέμε δύο «Kamele», αλλά όχι δύο «Kalendere», υπερβαίνει γρήγορα τα όρια του. 12

13 Warum heißt es zwei Brote, aber nicht zwei Ankere? Γιατί λέμε δύο «γυναίκες», αλλά όχι δύο «είσοδες»; Zumal es dem Kind wenig hilft, das korrekte Mehrzahlwort richtig zu hören. Diese Vorgehensweise ermöglicht es lediglich, oft gehörte Wörter auswendig zu lernen. Ein Muttersprachler ist jedoch auch in der Lage, ihm unbekannte Wörter auf Anhieb korrekt in die Mehrzahl zu setzen. Δεδομένου ότι δεν βοηθά ιδιαίτερα, απλώς να ακούει τον πληθυντικό σωστά. Αυτή η διαδικασία επιτρέπει στο παιδί μόνο να απομνημονεύσει όσες λέξεις ακούει συχνά. Ένα παιδί στη μητρική του γλώσσα είναι ωστόσο σε θέση να βάλει σωστά στον πληθυντικό αριθμό ακόμα και άγνωστες λέξεις. 13

14 Kinder haben darüber hinaus häufig einen geringen Wortschatz und Schwierigkeiten mit der Verwendung des Artikels. Sie lassen den Artikel häufig weg (z. B. Gibst du mir Buch? oder Wir gehen zu Spielplatz. ). Viele verwenden den falschen Artikel (z. B. Gibst du mir die Buch? ). Τα παιδιά έχουν συνήθως φτωχό λεξιλόγιο και αντιμετωπίζουν δυσκολίες με την χρήση του άρθρου. Συχνά δεν χρησιμοποιούν το άρθρο (π.χ. «Μου δίνεις βιβλίο;» ή «Μου αρέσει παιδική χαρά»). Πολλά χρησιμοποιούν το λάθος άρθρο (π.χ. «Μου δίνεις την βιβλίο;» ). 14

15 Auch bereitet ihnen die Satzgrammatik Probleme (z. B. Meine Mama mir nicht Brot geben. ). Auf Fragen mit den Fragewörtern Wann, wo, wem oder wen? antworten sie oft unpassend (z. B. Von wem wirst du heute abgeholt? Ja, abgeholt. ). Schließlich fällt es ihnen auch schwer die richtigen Präpositionen zu verwenden (z. B. Wir waren Urlaub bei Kreta oder Der Bild hängt auf Wand. ). Αντιμετωπίζουν επίσης προβλήματα με το συντακτικό (π.χ. «Μαμά μου δεν δίνει ψωμί εμένα.»). Στις ερωτηματικές λέξεις «Πότε, πού, σε ποιον ή ποιον;» απαντούν συχνά άτοπα (π.χ. «Ποιος θα σε πάρει σήμερα;» «Ναι, σήμερα.»). Τέλος δυσκολεύονται να χρησιμοποιήσουν σωστά τις προθέσεις (π.χ. «Ήμασταν διακοπές την Κρήτη» ή «το κάδρο κρέμεται με τον τοίχο.»). 15

16 Der Lernpfad fördert... Το Lernpfad ενισχύει......das Sprachverständnis/...την κατανόηση της γλώσσας...den Wortschatz/...το λεξιλόγιο...die Grammatik/...την γραμματική...die Artikel-Verwendung/...την σωστή χρήση του άρθρου...die Pluralbildung/...τον σχηματισμό του πληθυντικού αριθμού...präpositionen/...τη χρήση προθέσεων 16

17 Früher Spracherwerb Πρώτα γλωσσικά ερεθίσματα Im Mutterleib: Lauscht Sprachmelodie der Mutter Στην κοιλιά της μητέρας: Ακούει τον ήχο/τόνο της φωνής της 17

18 Früher Spracherwerb Früher Spracherwerb Nach der Geburt: Mutterstimme hat Priorität vor anderen Geräuschen/ Stimmen Μετά την γέννηση: Η φωνή της μητέρας έχει προτεραιότητα έναντι άλλων «ήχων/φωνών» 18

19 DEUTSCHE SCHULE ATHEN Jedes Wort hat seine eigene Musik! Κάθε λέξη έχει την δική της μουσική! Melodie: (Tonlage / Grundfrequenz) Μελωδία : (ύψος του τόνου/ θεμελιώδη συχνότητα) Betonung : Muster des Wechsels zwischen starken u. schwachen Silben Τονισμός: Πρότυπο εναλλαγής από ισχυρές σε ασθενέστερες συλλαβές Die innere Uhr : Die Zeit/Länge eines Wortes wird mit ihr gemessen! Το «εσωτερικό ρολόι»: Ο χρόνος/διάρκεια μιας λέξης μετριέται με αυτό! 19

20 Die Sprachentwicklung von 0 3 Jahren Η ανάπτυξη του λόγου από 0 έως 3 ετών Wörter λέξεις Satzglieder μέρη του λόγου Sätze προτάσεις 20

21 Normale Sprachentwicklung Φυσιολογική ανάπτυξη γλώσσας 9-10 Monate: Verstehen der ersten Wörter 9 έως 10 μηνών: κατανοεί τις πρώτες λέξεις 12 Monate: Produktion der ersten Wörter 12 μηνών: παράγει τις πρώτες λέξεις 16 Monate: Verstehen von 210 Wörtern 16 μηνών: κατανοεί 210 λέξεις Monate: Produktion von Wörtern μηνών: παράγει 90 έως 140 λέξεις 21

22 Normale Sprachentwicklung Φυσιολογική ανάπτυξη γλώσσας Vom 2. bis zum 6. Lebensjahr lernt das normal entwickelte Kind 10 neue Wörter pro Tag Ένα παιδί με φυσιολογική ανάπτυξη μαθαίνει από το 2 ο έως το 6 ο έτος της ηλικίας του 10 καινούργιες λέξεις την ημέρα 22

23 Trochäus Ma ma betont unbetont

24 Jambus ma Man unbetont betont

25 DEUTSCHE SCHULE ATHEN Die 3 Stufen des Lernpfades Τα τρία στάδια του «Lernpfad» 1. Stufe: Wortfabrik 1ο στάδιο: μηχανή παραγωγής λέξεων 2. Stufe: Satzglied- und Satzfabrik 2ο στάδιο: μηχανή παραγωγής φράσεων και προτάσεων 3. Stufe: Sprachverstehen 3ο στάδιο : κατανόηση γλώσσας 25

26 Wie wird gelernt? Πώς μαθαίνουμε; 26

27 Die Wortfabrik Η μηχανή των λέξεων 27

28 Die Wortfabrik/Η μηχανή των λέξεων 28

29 Die Wortfabrik /Η μηχανή των λέξεων 29

30 Die Wortfabrik /Η μηχανή των λέξεων Hund 30

31 Die Wortfabrik /Η μηχανή των λέξεων Kis te 31

32 Die Wortfabrik /Η μηχανή των λέξεων 32

33 Die Wortfabrik /Η μηχανή των λέξεων 33

34 Die Wortfabrik /Η μηχανή των λέξεων Ba na ne 34

35 Die Wortfabrik /Η μηχανή των λέξεων Kla vier 35

36 Astronaut?/Αστροναύτης; 36

37 Astro naut 37

38 Plural I/Πληθυντικός αριθμός Hund 38

39 Plural I/Πληθυντικός αριθμός Hun de 39

40 Plural I/Πληθυντικός αριθμός Haus 40

41 Plural I/Πληθυντικός αριθμός Häu ser 41

42 Pinsel?/Πινέλο; 42

43 Plural I/Πληθυντικός αριθμός Pin sel 43

44 Die Wortfabrik/Η μηχανή των λέξεων Hände auf Schultern /χέρια στους ώμους Hände Klatschen/ παλαμάκια Nase stupsen/ ρυθμικό χτύπημα μύτης 44

45 Wie setzen wir den Lernpfad bei uns im Kindergarten und in der VS um? Πώς εφαρμόζουμε το «Lernpfad» στο προνηπιακό και στο νηπιακό μας τμήμα; 45

46 Jetzt haben Sie die Chance, einige Spiele und Materialien anzusehen und selbst auszuprobieren Τώρα έχετε την ευκαιρία, να γνωρίσετε κάποια από τα παιχνίδια και τα υλικά που χρησιμοποιούμε 46

47 Pluralbildung Πώς σχηματίζεται ο πληθυντικός αριθμός Hintergrund und Lernziele Fremdsprachige Kinder haben oft große Schwierigkeiten mit der Mehrzahlbildung Sie können vielleicht Elefant und Elefanten, Blatt und Blätter nicht unterscheiden, der Grund dafür ist, dass die Mehrzahlbildung im Deutschen einer abstrakten sprachrhythmischen Regel unterliegt. Die Fördermaterialien sind so ausgewählt, dass die Kinder auf systematische Art und Weise alle Informationen erhalten, die sie für die Pluralbildung benötigen. Υπόβαθρο και στόχοι μάθησης Τα ξενόγλωσσα παιδιά αντιμετωπίζουν συχνά μεγάλες δυσκολίες στον σχηματισμό του πληθυντικού αριθμού Δεν αναγνωρίζουν την διαφορά μεταξύ «ελέφαντα» και «ελέφαντες», «φύλλο» και «φύλλα». Αυτό οφείλεται στους αφηρημένους ρυθμικούς γλωσσικούς κανόνες στους οποίους υπόκειται ο σχηματισμός του πληθυντικού αριθμού. Το εκπαιδευτικό υλικό για την ενισχυτική διδασκαλία έχει επιλεγεί έτσι, ώστε τα παιδιά να λαμβάνουν με συστηματικό τρόπο, όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τον σχηματισμό του πληθυντικού αριθμού. 47

48 Hintergrund und Lernziele: Sensibilisierung für die Wortbildungsregel (Schwerpunkt: Wurzel + Murmellaut e) Schwa-Laut = häufigste Wortmarkierung im Deutschen; signalisiert Ende eines Wortes Durch die systematische Kontrastierung der Grundform und der Verkleinerungsform wird dem Kind die Grundregel der Wortbildung im Deutschen deutlich Das Spiel fördert die schnelle, automatisierte Sprachverarbeitung (Sprachverstehen) als auch die Erweiterung des Wortschatzes Verkleinerungen Υποκοριστικά Υπόβαθρο και στόχοι μάθησης Ευαισθητοποίηση για τον κανόνα σχηματισμού λέξεων (ιδιαίτερη βαρύτητα: Ρίζα+ ασθενές φωνήεν ε, το οποίο δεν προφέρεται καθαρά) Ο ήχος «Schwa» = συνηθέστερη σήμανση προφοράς στα Γερμανικά σηματοδοτεί την κατάληξη μιας λέξης Μέσα από τη συστηματική σύγκριση της βασικής μορφής μιας λέξης και του υποκοριστικού της, κατανοεί το παιδί τον βασικό κανόνα του σχηματισμού των λέξεων στα γερμανικά Το παιχνίδι ενισχύει την γρήγορη, αυτόματη επεξεργασία (κατανόηση) της γλώσσας, καθώς και των εμπλουτισμό του λεξιλογίου του 48

49 Hintergrund und Lernziele: Komposita/ Wortzusammensetzung Σύνθεση/Σχηματισμός σύνθετων λέξεων Die deutsche Sprache ist sehr reich an zusammengesetzten Wörtern (riesengroß, untertauchen, Regenschirm). Durch das Erkennen der Bedeutungsbeziehungen dieser Wörter wird das Sprachverständnis und damit der passive Sprachwortschatz erweitert. Gleichzeitig bietet die Wortzusammensetzung ein beachtliches Kreativitätspotenzial für die Kinder, so können sie ihren aktiven Sprachwortschatz erweitern. Hinführung zu komplexen und mehrsilbigen Wörtern. Υπόβαθρο και στόχοι μάθησης Η γερμανική γλώσσα είναι πολύ πλούσια σε σύνθετες λέξεις (riesen-groß/τεράστιο, untertauchen/καταδύομαι, Regenschirm/ομπρέλα). Αναγνωρίζοντας την νοηματική σχέση αυτών των λέξεων, διευρύνεται τόσο η αντίληψη για την γλώσσα όσο και το παθητικό λεξιλόγιο Ταυτόχρονα, παρέχει η σύνθεση των λέξεων σημαντικές δυνατότητες για τη δημιουργικότητα των παιδιών, ώστε να μπορούν να επεκτείνουν το υπάρχον λεξιλόγιο τους Οδηγεί σε περίπλοκες και πολυσύλλαβες λέξεις 49

50 Spiele Παιχνίδια Pluralbildung/Σχηματισμός Πληθυντικού αριθμού Frau/κυρία Nora Chilas Wortzusammensetzungen/Σ ύνθεση λέξεων Frau/κυρία Gabriele Wensky Verkleinerungen/Υποκοριστικά Frau/κυρία Chrissoula Papathanassiou 50

51 Praxis Πράξη 51

52 Fragen & Antworten Ερωτήσεις & Απαντήσεις