ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ Κ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ

Transcript

1 Δ ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ Κ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΗ ΔΙΡΑ ΣΜΗΜΑ: ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΧΝ ΤΣΗΜΑΣΧΝ ΣΔΛΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ Θέκα: Φεθηαθόο ρεδηαζκόο ζε ηνκείο άζθεζεο πνιηηηθήο: Η ρξήζε εθαξκνγώλ Web 2.0 γηα ηελ παξαγσγή πνιηηηθώλ Δπηβιέπνπζα: Μηραειίδνπ Δπγελία πνπδάζηξηα: Παπαειηνύ Νίθε ΑΘΗΝΑ

2 2 Περύληψη Ο φξνο "egovernment 2.0" ή "Γηαθπβέξλεζε 2.0" έξρεηαη λα ζεκαηνδνηήζεη κηα λέα επνρή κε επθπέζηεξεο ειεθηξνληθέο δεκφζηεο ππεξεζίεο γηα ηνπο πνιίηεο θαη ηηο επηρεηξήζεηο. Ζ λέα επνρή δηαθπβέξλεζεο ζηεξίδεηαη ζηηο ηερλνινγίεο Web 2.0, έλα λέν θχκα δηαδηθηπαθψλ εθαξκνγψλ πνπ παξέρνπλ ζηνπο ρξήζηεο πξνεγκέλεο δπλαηφηεηεο γηα επηθνηλσλία θαη ειεθηξνληθή ζπλεξγαζία. Οη ηερλνινγίεο Web 2.0 αληηθαζηζηνχλ ηνλ φξν "ελεκεξψλνκαη" κε φξνπο φπσο "κνηξάδνκαη", "εθθξάδνκαη", "επεξεάδσ", "δηθηπψλνκαη", επηηξέπνληαο ζηνπο πνιίηεο, ζε επίπεδν δηαθπβέξλεζεο, λα ζπκκεηέρνπλ ελεξγά ζηε ιήςε απνθάζεσλ θαη λα ειέγρνπλ ην έξγν ηεο θπβέξλεζεο ζε επίπεδν δηαθάλεηαο, ρξεζηήο δηαρείξηζεο. Αληηθείκελν ηεο παξνχζαο εξγαζίαο απνηειεί λα δηαπηζηψζεη εάλ νη εθαξκνγέο Web 2.0 κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απνηειεζκαηηθά απφ ηε Γεκφζηα Γηνίθεζε θαη πην ζπγθεθξηκέλα, εάλ είλαη δπλαηή ε ελζσκάησζή ηνπο ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο. Αξρηθά, πξαγκαηνπνηήζεθε αλάιπζε ηεο δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο, ελψ ζηε ζπλέρεηα, παξνπζηάζηεθαλ ηα θχξηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ εθαξκνγψλ Web 2.0. Πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζησζεί εάλ νη εθαξκνγέο Web 2.0 κπνξνχλ λα ελζσκαησζνχλ ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο, πξαγκαηνπνηήζεθε κία εθηεηακέλε κειέηε ηέηνησλ εθαξκνγψλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ην δεκφζην ηνκέα απφ δηάθνξεο ρψξεο. Απφ ηηο εθαξκνγέο πνπ κειεηήζεθαλ πξνέθπςε φηη ην Web 2.0 είλαη ζρεηηθφ κε ην πεξηβάιινλ ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο θαη έρεη βξεη εθαξκνγή ζε απηφ. πγθεθξηκέλα, απφ ηε κειέηε πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε πξνθχπηεη φηη νη εθαξκνγέο Web 2.0 πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ζθνπνχο ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα αθνξνχλ πνιιέο πνιηηηθέο, φπσο γηα παξάδεηγκα ε πγεία, νη κεηαθνξέο, ε δεκφζηα ηάμε, ε παηδεία θαη νη ηερλνινγίεο. Δπηπιένλ, κπνξνχλ λα έρνπλ δηάθνξα πεδία εθαξκνγήο, φπσο ε ζπλεξγαζία κεηαμχ θνξέσλ δεκφζηαο δηνίθεζεο, ε δηαρείξηζε γλψζεο, ε πνιηηηθή ζπκκεηνρή, ε παξνρή ππεξεζηψλ θαη ε λνκνζεηηθή εθαξκνγή, ελψ κπνξνχλ θαη λα βνεζήζνπλ ζε φιεο ηηο θάζεηο παξαγσγήο πνιηηηθήο.

3 3 Γηεξεπλήζεθαλ, αθφκα, πξνυπνζέζεηο γηα ηελ επηηπρή εθαξκνγή ησλ ηερλνινγηψλ Web 2.0 ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθψλ θαζψο θαη νη ζπλέπεηεο απφ ηελ εθαξκνγή ηνπο ηφζν γηα ηνπο πνιίηεο φζν θαη γηα ην θξάηνο. Σέινο, έγηλε αλάιπζε ηεο θαηάζηαζεο ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη ζηελ Διιάδα αλαθνξηθά κε ηε ρξήζε ΣΠΔ θαη εθαξκνγψλ Web 2.0. ηηο ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (ΔΔ) έρνπλ γίλεη ζεκαληηθέο επελδχζεηο ηφζν ζε αλζξψπηλνπο πφξνπο φζν θαη ζε θεθάιαην γηα ηελ αμηνπνίεζε θαη ρξήζε ησλ ΣΠΔ κε ζθνπφ ηελ παξνρή θαιχηεξσλ πνηνηηθά δεκφζησλ ππεξεζηψλ. Απφ ην 2000 ζεκεηψλεηαη ζπζηεκαηηθή πξνζπάζεηα γηα ηελ εθαξκνγή πξαθηηθψλ Ζιεθηξνληθήο Γηαθπβέξλεζεο ζε επίπεδν Δπξσπατθήο Έλσζεο, θάηη ην νπνίν θαίλεηαη άιισζηε θαη απφ κηα ζεηξά επίζεκσλ θεηκέλσλ ηεο ΔΔ πνπ αθνξνχλ ζηνπο ζηφρνπο θαη δξάζεηο γηα ηελ Ζιεθηξνληθή Γηαθπβέξλεζε. Οη ηερλνινγίεο θαη εθαξκνγέο Web 2.0 ρξεζηκνπνηνχληαη θαη ζηνλ Δπξσπατθφ ρψξν. ηελ Διιάδα, φπσο θαη ζε άιιεο ρψξεο, παξαηεξείηαη ε αληίζεζε απφ ηε κηα πιεπξά νη πνιίηεο λα αλαγλσξίδνπλ ηα παξαγφκελα νθέιε απφ ηελ ειεθηξνληθή δηαθπβέξλεζε θαη λα έρνπλ ζεηηθή ζηάζε απέλαληί ηεο θαη απφ ηελ άιιε ε ρξήζε ησλ ππαξρνπζψλ ειεθηξνληθψλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ λα είλαη πεξηνξηζκέλε. Δπηπιένλ, ην πνζνζηφ ηνπ πιεζπζκνχ πνπ πξαγκαηνπνηεί ζπλαιιαγέο κε ην Γεκφζην είλαη ζεκαληηθά ρακειφηεξν απφ ην πνζνζηφ πνπ ρξεζηκνπνηεί ην Γηαδίθηπν. Καζίζηαηαη, ινηπφλ, αλαγθαία θαη ζηελ Διιάδα ε κεηάβαζε ζε κία λέα επνρή ηεο ειεθηξνληθήο δηαθπβέξλεζεο, ε νπνία ζα ραξαθηεξίδεηαη απφ κεγαιχηεξε εμσζηξέθεηα, δηαθάλεηα θαη ππεξεζίεο πξνζαξκνζκέλεο ζηηο αλάγθεο ησλ ρξεζηψλ. Δπηπιένλ, ε θπβέξλεζε πξέπεη λα είλαη πξφζπκε λα εκπιέμεη θαη λα αθνχζεη ηνπο πνιίηεο ηεο, Όρεκα γηα ηε κεηάβαζε ζηε λέα επνρή ηεο ειεθηξνληθήο δηαθπβέξλεζεο κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ νη εθαξκνγέο Web 2.0, αθνχ κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ ην κέζν γηα ελεξγή εκπινθή ησλ πνιηηψλ ζηε δηαθπβέξλεζε θαη νη έιιελεο ρξήζηεο ηνπ δηαδηθηχνπ θαίλεηαη λα είλαη αξθεηά εμνηθεησκέλνη κε ηηο ηερλνινγίεο απηέο.

4 4 Summary The term "egovernment 2.0" is to mark a new era of intelligent electronic public services for citizens and businesses. The new era of government is based on the Web 2.0 technologies, which constitute a new wave of web applications providing users with advanced features for online communication and collaboration. Web 2.0 technologies are replacing the word "be informed" with terms such as "share", "express", "affect", "networked", allowing citizens to participate actively in government decision making and to control the work of the government. Purpose of this study is to examine if the Web 2.0 applications can be effectively used by the Public Administration. More specifically, it is examined if it is possible to integrate the Web 2.0 applications into the policy making process. First, it takes place an analysis of the policy making process, and then there are presented the main features of the Web 2.0 applications. Afterwards, to determine if the Web 2.0 applications can be integrated into the policy making process, it takes place an extensive study of such applications related to the public sector from different countries. The applications study has shown that Web 2.0 is concerned with the environment of public administration and has found many applications in it. Specifically, the study has shown that Web 2.0 applications are used for many public policies, such as health, transport, education and technology. Furthermore, these applications have different scopes, such as cooperation among public administrations, knowledge management, political participation, services and legislative implementation, and can be used in all phases of the policy making process. Continuously, there are examined the prerequisites for the successful implementation of Web 2.0 technologies in the policy making process and the consequences of their application for both citizens and the state. Finally, it is analyzed the situation in the European Union and Greece regarding the use of Information and Communication Technologies (ICT) and Web 2.0. European Union (EU) has made significant investments in both human resources and capital for the use

5 5 of ICT, in order to provide better public services. From 2000 EU has made systematic efforts to implement e-government practices, which indeed appear a number of official EU documents relating to the objectives and actions of e-government. The Web 2.0 technologies and applications are used, also, in the European area. In Greece, as in other countries also, there is an opposition. On the one hand, people recognize the benefits arising from e-government and have a positive attitude, and, on the other hand, the use of existing electronic public services is limited. Moreover, the percentage of people making electronic transactions with the public sector is significantly lower than the percentage of people using the Internet. It becomes, therefore, necessary for Greece to make the transition to a new era of e-government, that is characterized by greater openness, transparency, and services tailored to the needs of users. Moreover, the government should be willing to engage citizens into the policy making process and to listen to them. The vehicle for moving to the new era of e- government can be the Web 2.0 technologies, since these technologies can help the active involvement of citizens in the policy making process. Furthermore, Greek Internet users seem to be quite familiar with these technologies.

6 6 Πύνακασ περιεχομϋνων 1 Δηζαγσγή Γεκφζηεο Πνιηηηθέο Οξηζκφο δεκφζηαο πνιηηηθήο Φάζεηο παξαγσγήο δεκφζησλ πνιηηηθψλ Υαξαθηεξηζηηθά θαιήο δεκφζηαο πνιηηηθήο Υαξαθηεξηζηηθά θαιήο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο δεκφζηαο πνιηηηθήο Ο ξφινο ηεο ζρέζεο θπβέξλεζεο-πνιηηψλ θαη ηεο ζπκκεηνρήο ησλ πνιηηψλ γηα ηελ παξαγσγή δεκφζησλ πνιηηηθψλ Ο ξφινο ησλ ΣΠΔ γηα ηελ ελίζρπζε ηεο ζρέζεο θπβέξλεζεο πνιηηψλ θαη ηεο ζπκκεηνρήο ησλ πνιηηψλ ζηελ παξαγσγή δεκφζησλ πνιηηηθψλ Σν Web Οξηζκφο Web Σερλνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά Web Παξαδείγκαηα εθαξκνγψλ Web Σν Web 2.0 ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο Ζ ρξήζε ΣΠΔ απφ ηηο θπβεξλήζεηο Παξαδείγκαηα ιχζεσλ Web 2.0 απφ ην πεξηβάιινλ ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο Δλζσκάησζε ιχζεσλ Web 2.0 ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο Ο ξφινο ησλ ρξεζηψλ-πνιηηψλ ζηε ρξεζηκνπνίεζε εξγαιείσλ Web 2.0 γηα ηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ Πξνυπνζέζεηο γηα ηελ επηηπρή εθαξκνγή ησλ ηερλνινγηψλ Web 2.0 ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθψλ πλέπεηεο εθαξκνγήο ηερλνινγηψλ Web 2.0 ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθψλ Γηα ηνπο πνιίηεο Γηα ην θξάηνο Σν παξάδεηγκα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο Σν παξάδεηγκα ηεο Διιάδαο πκπεξάζκαηα Βηβιηνγξαθία... 99

7 7 1 Δηζαγσγή Καηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία ε Γεκφζηα Γηνίθεζε ζηηο πεξηζζφηεξεο ρψξεο βξίζθεηαη αληηκέησπε κε κεγάιεο πξνθιήζεηο. Οη πνιίηεο πεξηκέλνπλ απφ απηήλ λα αληηκεησπίζεη απνηειεζκαηηθά κηα ζεηξά νμχηαησλ θνηλσληθψλ πξνβιεκάησλ θαη λα ηνπο πξνζθέξεη έλα πιήζνο ππεξεζηψλ ζε πνιινχο ηνκείο (π.ρ. παηδεία, πγεία, θνηλσληθή αζθάιηζε, πξνζηαζία πεξηβάιινληνο, δεκηνπξγία ππνδνκψλ, αζθάιεηα θιπ.) Παξάιιεια εθθξάδνπλ κηα δπζαξέζθεηα απέλαληη ζηελ πνιηηηθή θαη ηε δεκφζηα δηνίθεζε θαη δεηνχλ απφ ην θξάηνο κεγαιχηεξν βαζκφ αληαπφθξηζεο ζηηο αλάγθεο ηνπο θαη πςειφηεξν επίπεδν ππεξεζηψλ. Ζ δεκφζηα δηνίθεζε πξέπεη λα αληαπνθξηζεί ζην κεγαιχηεξν δπλαηφ βαζκφ ζηηο κεγάιεο απηέο πξνθιήζεηο, φκσο κε πεξηνξηζκέλα κέζα, δεδνκέλνπ φηη ζηηο πεξηζζφηεξεο ρψξεο βξίζθνληαη ζε εμέιημε πξνγξάκκαηα κείσζεο ησλ θξαηηθψλ δαπαλψλ. Ζ κεγάιε απηή πίεζε, λα θάλεη «πεξηζζφηεξα» κε ιηγφηεξνπο πφξνπο νδεγεί ηε δεκφζηα δηνίθεζε, ζε θάπνηεο ρψξεο πεξηζζφηεξν θαη ζε θάπνηεο ιηγφηεξν, ζηελ πηνζέηεζε λέσλ κνξθψλ νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο, ζε ζπλδπαζκφ κε ηε δηεχξπλζε ηεο ρξήζεο ησλ Σερλνινγηψλ Πιεξνθνξηθήο θαη Δπηθνηλσληψλ (ΣΠΔ). ηελ πξνζπάζεηά ηνπ, ινηπφλ, ην θξάηνο λα αληαπνθξηζεί ζηηο κεγάιεο πξνθιήζεηο, έθαλε επελδχζεηο ζε ΣΠΔ. Ζ ρξήζε ησλ ΣΠΔ θαη ην πέξαζκα απφ ηελ παξαδνζηαθή δεκφζηα δηνίθεζε ζηελ ειεθηξνληθή δηαθπβέξλεζε επέηξεςε ζην δεκφζην ηνκέα λα πξνζθέξεη θαιχηεξεο πνηνηηθά ππεξεζίεο, λα κεηψζεη ηνπο ρξφλνπο εμππεξέηεζεο θαη γεληθφηεξα λα βειηηψζεη ηελ απνδνηηθφηεηα θαη απνηειεζκαηηθφηεηά ηνπ. Γηα παξάδεηγκα, ζε πνιιέο ρψξεο έλα κεγάιν πνζνζηφ ησλ θνξνινγηθψλ δειψζεσλ ππνβάιιεηαη πιένλ ειεθηξνληθά, ελψ επίζεο θαη νη ππάιιεινη ησλ δεκφζησλ θνξέσλ ρξεζηκνπνηνχλ ην δηαδίθηπν θαη γεληθφηεξα ηηο ΣΠΔ ζε ζπζηεκαηηθή βάζε πξνθεηκέλνπ λα πξαγκαηνπνηήζνπλ εζσηεξηθέο ηεο ππεξεζίαο δηαδηθαζίεο, φπσο είλαη γηα παξάδεηγκα ε δηαρείξηζε ηνπ πξνζσπηθνχ. Χζηφζν, ε εμέιημε ηεο ειεθηξνληθήο δηαθπβέξλεζεο θαίλεηαη λα κελ είλαη ε αλακελφκελε ηα ηειεπηαία ρξφληα, ιακβάλνληαο ππφςε θαη ηηο επελδχζεηο κεγάινπ πνζνχ πφξσλ γηα ην ζθνπφ απηφ απφ ηηο θπβεξλήζεηο. Παξαηεξείηαη, κε άιια ιφγηα, ην θαηλφκελν ηα νθέιε θαη ε αληαπφθξηζε ησλ πνιηηψλ λα κελ είλαη αλάινγα ηνπ χςνπο ησλ επελδχζεσλ, θαζψο πνιιέο απφ ηηο πξσηνβνπιίεο γηα ηελ ειεθηξνληθή

8 8 δηαθπβέξλεζε νχηε πξνθάιεζαλ ην ελδηαθέξνλ ησλ πνιηηψλ-ρξεζηψλ νχηε έθεξαλ ηα αλακελφκελα θέξδε φζνλ αθνξά ζηελ απνδνηηθφηεηα ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ. Αληίζεηα κε ηε ρακειή αλάπηπμε ηεο ειεθηξνληθήο δηαθπβέξλεζεο, είλαη θάπσο εηξσληθφ φηη ηα ηειεπηαία ρξφληα έρεη εκθαληζηεί έλα λέν θχκα εθαξκνγψλ βαζηζκέλσλ ζην δηαδίθηπν (web-based), νη νπνίεο έγηλαλ γλσζηέο κε ην φλνκα Web 2.0, ιαλζαξίζηεθαλ κε πνιχ κηθξφ θφζηνο θαη ζεκείσζαλ πνιχ κεγάιε επηηπρία φζνλ αθνξά ζηε ρξήζε. Ο αξηζκφο ησλ ρξεζηψλ ησλ εθαξκνγψλ Web 2.0, φπσο είλαη γηα παξάδεηγκα ηα blogs, ηα wikis, νη ηζηνζειίδεο θνηλσληθήο δηθηχσζεο ζεκείσζε εθζεηηθή αχμεζε ηα ηειεπηαία ρξφληα. Τπάξρεη, ινηπφλ, έλα παξάδνμν κεηαμχ ηεο αξγήο αχμεζεο ηεο ρξήζεο ησλ αθξηβψλ ειεθηξνληθψλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ θαη ηεο ξαγδαίαο αχμεζεο ηεο ρξήζεο ησλ θηελψλ εθαξκνγψλ πνπ έρνπλ ζην επίθεληξν ηνλ ρξήζηε. Γεδνκέλσλ ησλ νηθνλνκηθψλ πεξηνξηζκψλ πνπ αληηκεησπίδνπλ ηα πεξηζζφηεξα θξάηε αιιά θαη ησλ πςειψλ απαηηήζεσλ ησλ πνιηηψλ-ρξεζηψλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ ελζσκάησζε ηνπ δηαδηθηχνπ ζηελ θαζεκεξηλή ηνπο δσή θαη εξγαζία, απνηειεί πξνζηαθηηθή αλάγθε ν δεκφζηνο ηνκέαο λα επαλεμεηάζεη ηελ πξνζέγγηζή ηνπ ζρεηηθά κε ηελ ειεθηξνληθή δηαθπβέξλεζε, ψζηε λα εμαζθαιίζεη φηη νη ζρεηηθέο πξσηνβνπιίεο επηηπγράλνπλ ην κέγηζην απνηέιεζκα. ην πιαίζην απηφ ηίζεηαη θαη ην εξψηεκα θαηά πφζνλ κπνξνχλ νη θηελέο εθαξκνγέο Web 2.0 λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ ηε Γεκφζηα Γηνίθεζε. θνπφ ηεο παξνχζαο εξγαζίαο απνηειεί λα δηαπηζηψζεη εάλ νη εθαξκνγέο Web 2.0 κπνξνχλ φλησο λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απνηειεζκαηηθά απφ ηε δεκφζηα δηνίθεζε. Πην ζπγθεθξηκέλα, ζα κειεηεζεί εάλ νη εθαξκνγέο απηέο κπνξνχλ λα ελζσκαησζνχλ ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθψλ θαη λα ηε δηεπθνιχλνπλ. ηελ εηθφλα 1 θαίλεηαη δηαγξακκαηηθά ε δνκή ηεο εξγαζίαο. Σν Κεθάιαην 2 ηεο εξγαζίαο αζρνιείηαη κε ηηο δεκφζηεο πνιηηηθέο, πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζησζεί ν ξφινο πνπ κπνξνχλ λα δηαδξακαηίζνπλ ζηελ παξαγσγή θαιψλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ νη ΣΠΔ. Αξρηθά, δίλεηαη ν νξηζκφο ηεο δεκφζηαο πνιηηηθήο (θεθ. 2.1) θαη

9 9 γίλεηαη αλαθνξά ζηηο θάζεηο παξαγσγήο δεκφζησλ πνιηηηθψλ (θεθ. 2.2). ηε ζπλέρεηα, αλαθέξνληαη ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ πξέπεη λα έρεη κία πνιηηηθή (θεθ. 2.3) αιιά θαη ε δηαδηθαζία παξαγσγήο ηεο (θεθ. 2.4) πξνθεηκέλνπ λα είλαη θαιέο. Ηδηαίηεξε αλαθνξά γίλεηαη ζηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν επεξεάδεη ε ελίζρπζε ηεο ζρέζεο θπβέξλεζεο-πνιηηψλ θαη ε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ ηελ παξαγσγή δεκφζησλ πνιηηηθψλ (θεθ. 2.5), ελψ ηέινο πεξηγξάθεηαη μερσξηζηά ν ξφινο πνπ κπνξνχλ λα δηαδξακαηίζνπλ νη ΣΠΔ (θεθ ) πξνθεηκέλνπ λα εληζρπζεί ε ζρέζε θπβέξλεζεο-πνιηηψλ θαη ε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ ηελ παξαγσγή δεκφζησλ πνιηηηθψλ θαη ηειηθά ε πνηφηεηα ησλ παξαγφκελσλ πνιηηηθψλ. Δηθόλα 1: Γνκή εξγαζίαο Σν Κεθάιαην 3 αζρνιείηαη κε κία ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία Σερλνινγηψλ Πιεξνθνξηθήο θαη Δπηθνηλσλίαο, πνπ έρεη θάλεη ηελ εκθάληζή ηεο ηα ηειεπηαία ρξφληα, ηηο ηερλνινγίεο Web 2.0. Αξρηθά, δίλεηαη ν νξηζκφο ηνπ Web 2.0 (θεθ. 3.1), ελψ ζηε ζπλέρεηα πεξηγξάθνληαη ηα βαζηθά ηερλνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Web 2.0 (θεθ. 3.2)

10 10 θαη ηέινο, παξνπζηάδνληαη κεξηθά βαζηθά παξαδείγκαηα εθαξκνγψλ Web 2.0 (θεθ. 3.3). Σν Κεθάιαην 4 πξνζπαζεί λα δψζεη απάληεζε ζην εξψηεκα εάλ κπνξνχλ θαη κε πνηφλ ηξφπν λα ελζσκαησζνχλ νη εθαξκνγέο Web 2.0 ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθψλ. Αξρηθά, αλαιχεηαη ν πξνβιεκαηηζκφο πνπ ππάξρεη ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ΣΠΔ γεληθά θαη ηερλνινγηψλ Web 2.0 εηδηθφηεξα απφ ηηο θπβεξλήζεηο θαη ν νπνίνο νδεγεί ζηε δηαηχπσζε ηνπ παξαπάλσ εξσηήκαηνο (θεθ. 4.1). ηε ζπλέρεηα, δίλνληαη παξαδείγκαηα εθαξκνγψλ Web 2.0 πνπ βξίζθνπλ εθαξκνγή γηα ηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ (θεθ. 4.2). πζηεκαηνπνηψληαο ηα παξαδείγκαηα απηά, πξνηείλνληαη πεδία γηα ηα νπνία κπνξνχλ νη εθαξκνγέο Web 2.0 λα ελζσκαησζνχλ ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο (θεθ. 4.3). Αθνινπζεί αλάιπζε ηνπ ξφινπ ησλ ρξεζηψλ-πνιηηψλ ζηε ρξεζηκνπνίεζε εξγαιείσλ Web 2.0 γηα ηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ (θεθ. 4.4) θαη ησλ πξνυπνζέζεσλ επηηπρίαο γηα ηελ εθαξκνγή ηερλνινγηψλ Web 2.0 ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθψλ (θεθ. 4.5). Σέινο, πεξηγξάθνληαη νη ζπλέπεηεο απφ ηελ εθαξκνγή ηερλνινγηψλ Web 2.0 γηα ηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ ηφζν γηα ηνπο πνιίηεο (θεθ ) φζν θαη γηα ην θξάηνο (θεθ ). Σν Κεθάιαην 5 αλαθέξεηαη ζηα ζεκαληηθφηεξα θείκελα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ζρεηηθά κε ηελ ειεθηξνληθή δηαθπβέξλεζε θαη ηελ ελζσκάησζε ησλ ΣΠΔ ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθψλ. Σν Κεθάιαην 6 αλαθέξεηαη ζηε ρξήζε ΣΠΔ θαη εθαξκνγψλ Web 2.0 απφ ηελ Διιάδα. Σέινο, ην Κεθάιαην 7 παξνπζηάδεη ηα ζπκπεξάζκαηα.

11 11 2 Γεκόζηεο Πνιηηηθέο Σν παξφλ θεθάιαην αζρνιείηαη κε ηηο δεκφζηεο πνιηηηθέο, πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζησζεί ν ξφινο πνπ κπνξνχλ λα δηαδξακαηίζνπλ ζηελ παξαγσγή θαιψλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ (policy-making) νη Σερλνινγίεο Πιεξνθνξηθήο θαη Δπηθνηλσληψλ (ΣΠΔ). Αξρηθά, δίλεηαη ν νξηζκφο ηεο Γεκφζηαο Πνιηηηθήο (θεθ. 2.1) θαη γίλεηαη αλαθνξά ζηηο θάζεηο παξαγσγήο δεκφζησλ πνιηηηθψλ (θεθ. 2.2). ηε ζπλέρεηα, αλαθέξνληαη ηα ραξαθηεξηζηηθά πνπ πξέπεη λα έρεη κία πνιηηηθή (θεθ. 2.3) αιιά θαη ε δηαδηθαζία παξαγσγήο ηεο (θεθ. 2.4) πξνθεηκέλνπ λα είλαη θαιέο. Ηδηαίηεξε αλαθνξά γίλεηαη ζηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν επεξεάδεη ε ελίζρπζε ηεο ζρέζεο θπβέξλεζεο-πνιηηψλ θαη ε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ ηελ παξαγσγή δεκφζησλ πνιηηηθψλ (θεθ. 2.5), ελψ ηέινο πεξηγξάθεηαη μερσξηζηά ν ξφινο πνπ κπνξνχλ λα δηαδξακαηίζνπλ νη ΣΠΔ (θεθ ) πξνθεηκέλνπ λα εληζρπζεί ε ζρέζε θπβέξλεζεο-πνιηηψλ θαη ε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ ηελ παξαγσγή δεκφζησλ πνιηηηθψλ θαη ηειηθά ε πνηφηεηα ησλ παξαγφκελσλ πνιηηηθψλ. 2.1 Οριςμόσ δημόςιασ πολιτικόσ Ζ πνιηηηθή νξίδεηαη, ζχκθσλα κε ην New Oxford Dictionary of English, σο έλα ζχλνιν ελεξγεηψλ ή αξρψλ πνπ πηνζεηνχληαη ή πξνηείλνληαη απφ κία θπβέξλεζε, έλα θφκκα κία επηρείξεζε ή έλα άηνκν. Γεκφζηεο πνιηηηθέο είλαη νη πνιηηηθέο εθείλεο πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ θπβέξλεζε θαη αθνξνχλ ζην ζχλνιν (ή θνκκάηηα) ηεο θνηλσλίαο. Οη δεκφζηεο πνιηηηθέο κπνξνχλ λα αλαιπζνχλ ζε ηξεηο βαζηθέο ιεηηνπξγίεο θάζεσλ (Αιεμφπνπινο θαη Παπαδεκεηξίνπ, 2005): Πνιηηηθέο επηινγέο: επηινγή ιχζεσλ απφ ηηο δηαζέζηκεο ελαιιαθηηθέο Απνθάζεηο: πνιηηηθά πξνγξάκκαηα δξάζεο πξνο πινπνίεζε (δαπάλεο, πξνζιήςεηο, ξπζκίζεηο, λφκνη πνπ επεξεάδνπλ ηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή δσή) Απνηειέζκαηα: νη επηπηψζεηο ησλ πξάμεσλ ησλ θπβεξλψλησλ ζηε δσή ησλ πνιηηψλ Ζ πνιηηηθή κπνξεί λα ιάβεη δηάθνξεο κνξθέο. Γηα παξάδεηγκα, ηέηνηεο κνξθέο απνηεινχλ νη λφκνη, νη ξπζκίζεηο, νη θαλνληζκνί, ε παξνρή ππεξεζηψλ θαη αγαζψλ, ε

12 12 ρξεκαηνδφηεζε δξαζηεξηνηήησλ (επηδνηήζεηο, δάλεηα, εγγπήζεηο), νη δαπάλεο, ε επηβνιή θαη είζπξαμε θφξσλ, ε ελεκέξσζε θαη ε πξνηξνπή. 2.2 Φϊςεισ παραγωγόσ δημόςιων πολιτικών Ζ παξαγσγή πνιηηηθήο (policy-making) νξίδεηαη σο ε δηαδηθαζία κε ηελ νπνία νη θπβεξλήζεηο κεηαηξέπνπλ ηα πνιηηηθά ηνπο νξάκαηα ζε πξνγξάκκαηα θαη ελέξγεηεο, ψζηε λα επηηεπρζνχλ απνηειέζκαηα επηζπκεηέο αιιαγέο ζηνλ πξαγκαηηθφ θφζκν (Bullock et all., 2001). Ζ δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο απνηειεί κία ζχλζεηε δηαδηθαζία, ε νπνία αλαιχεηαη ζε επηκέξνπο θάζεηο, πξνθεηκέλνπ λα γίλεη θαιχηεξα θαηαλνεηή. πλδπάδνληαο δηάθνξεο ζεσξεηηθέο πξνζεγγίζεηο γηα ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο (Αιεμφπνπινο θαη Παπαδεκεηξίνπ, 2005; Muller and Surel), θάλνπκε ηελ ππφζεζε εξγαζίαο φηη απηή απνηειείηαη απφ ηέζζεξηο θάζεηο, ηελ αθεηεξία, ηελ αλάπηπμε πνιηηηθήο, ηελ εθαξκνγή πνιηηηθήο θαη ηνλ έιεγρν, νη νπνίεο αλαιχνληαη ζηε ζπλέρεηα. Φάζε 1: Αθεηεξία Ζ αθεηεξία ηεο πνιηηηθήο δηαδηθαζίαο είλαη φηαλ απνθαζίδεηαη φηη πξέπεη λα δηακνξθσζεί ή, εμίζνπ ζεκαληηθά, λα αιιάμεη θάπνηα πνιηηηθή ζε έλαλ ζπγθεθξηκέλν ηνκέα. Ζ αθεηεξία είλαη δει. εθείλν ην ρξνληθφ ζεκείν ζην νπνίν πξαγκαηνπνηείηαη ε αλάδεημε ησλ δεηεκάησλ πξνηεξαηφηεηαο ζηελ αηδέληα ησλ θπβεξλψλησλ θαη σξηκάδεη ε ηδέα ζηε δεκφζηα εμνπζία φηη πξέπεη λα αλαιάβεη δξάζε ζε έλα ζπγθεθξηκέλν πεδίν/ζέκα. Δάλ κπνξνχζε θάπνηνο λα ειέγμεη απηφ ην πξψην ζηάδην ηεο πνιηηηθήο δηαδηθαζίαο, ηφηε ζα είρε ζηα ρέξηα ηνπ κηα κνξθή απφιπηεο εμνπζίαο. Σνπιάρηζηνλ ζηηο δεκνθξαηίεο, φκσο, θακία νκάδα δελ έρεη ηνλ απνθιεηζηηθφ έιεγρν ηεο πνιηηηθήο αηδέληαο. Αληίζεηα, νη πξνηάζεηο γηα ηελ εθαξκνγή ζπγθεθξηκέλσλ πνιηηηθψλ πξνέξρνληαη κέζα απφ απηφ πνπ ν Kingdom νλφκαζε «πξσηφγνλε ζνχπα ηεο πνιηηηθήο», κε ηξφπν αθαλφληζην θαη απξφβιεπην. Σν εάλ έλα πξφβιεκα θαη ε ιχζε ηνπ θαηαθέξνπλ λα βγνπλ απφ ηε «ζνχπα» εμαξηάηαη απφ ηελ πνιηηηθή ζπγθπξία.

13 13 Οη εκπλεπζηέο ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ επεξεάδνληαη απφ ηα θνηλσληθά θηλήκαηα (νξγαλψζεηο ηεο θνηλσλίαο ησλ πνιηηψλ), ηελ επηζηήκε (πξνζνρή φκσο γηαηί νη θπβεξλήζεηο δελ θαηαλαιψλνπλ κφλν επηζηεκνληθφ έξγν, πνιιέο θνξέο ην παξαγγέιλνπλ, ε επηζηεκνληθή έξεπλα δελ είλαη ηειείσο αλεμάξηεηε απφ ηελ πνιηηηθή), ηελ ηερλνινγία θαη ηα ΜΜΔ. Φάζε 2:Αλάπηπμε πνιηηηθήο Καηά ηε θάζε ηεο αλάπηπμεο ηεο πνιηηηθήο ιακβάλεη ρψξα ε δηακφξθσζε ηεο πνιηηηθήο θαη ε ζέζπηζε. Ζ δηακφξθσζε ησλ δεκφζησλ πνιηηηθψλ ζπλίζηαηαη ζηελ αλάπηπμε θαη ζρεδηαζκφ νινθιεξσκέλσλ πξνηάζεσλ δξάζεο. Μφιηο ιεθζεί ε απφθαζε γηα ηελ αληηκεηψπηζε ελφο ζπγθεθξηκέλνπ πξνβιήκαηνο, πεξλάκε ζην ζηάδην ηεο δηακφξθσζεο ηεο αληίζηνηρεο πνιηηηθήο. Ζ απφθαζε φηη έθηαζε ν θαηξφο λα ιεθζεί θάπνηα απφθαζε είλαη έλα ην θξαηνχκελν, ν θαζνξηζκφο ηνπ πεξηερνκέλνπ πνπ ζα έρεη ε απφθαζε είλαη πνιχ πην δχζθνιε ππφζεζε. Σν ζηάδην ηεο δηακφξθσζεο πξνηάζεσλ απαηηεί θαιή γλψζε ηεο πνιηηηθήο ηέρλεο. Καηά ηε δηακφξθσζε πξαγκαηνπνηείηαη αλαδήηεζε ησλ ελαιιαθηηθψλ ιχζεσλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο θαη ηελ επηινγή απφ ηηο δηάθνξεο ελαιιαθηηθέο. Αθνινπζεί, ε ζέζπηζε, ε ιήςε δειαδή φισλ εθείλσλ ησλ αλαγθαίσλ κέηξσλ (π.ρ. ζεζκηθά πιαίζηα, λφκνη, ζχζηαζε επηηξνπψλ παξαθνινχζεζεο, εμαζθάιηζε πιηθψλ πφξσλ) γηα λα κπνξέζνπλ λα εθαξκνζηνχλ ζην επφκελν ζηάδην νη απνθάζεηο πνπ δηακνξθψζεθαλ. Φάζε 3: Δθαξκνγή πνιηηηθήο Άπαμ θαη έρεη ιεθζεί πιένλ ε απφθαζε γηα ράξαμε ηεο πνιηηηθήο (θαη έρνπλ ζεζπηζηεί ηα απαξαίηεηα κέηξα), ζα πξέπεη ε πνιηηηθή απηή λα ηεζεί ζε εθαξκνγή. Σν ζηάδην ηεο εθαξκνγήο αληαλαθιά δει. ην πψο εθδειψλεηαη ζηελ πξάμε ε δεκφζηα πνιηηηθή. Φάζε 4: Έιεγρνο Καηά ηε θάζε ηνπ ειέγρνπ πξαγκαηνπνηείηαη έιεγρνο θαηά πφζνλ εθαξκφδεηαη ην ζεζκηθφ πιαίζην πνπ είλαη απαξαίηεην γηα ηελ εθαξκνγή ηεο πνιηηηθήο θαη αμηνιφγεζε ηεο εθαξκνγήο ησλ πνιηηηθψλ θνπφο ηεο αμηνιφγεζεο ησλ πνιηηηθψλ είλαη λα δηαπηζησζεί ην θαηά πφζνλ ε εθάζηνηε πνιηηηθή έθεξε ηα επηδησθφκελα απνηειέζκαηα.

14 14 Ζ αμηνιφγεζε ζπλίζηαηαη δει. ζηε δηαδηθαζία εθηίκεζεο ησλ απνηειεζκάησλ θαη ηνπ βαζκφ επηηπρίαο ησλ ζθνπψλ. Σν δήηεκα ηεο αμηνιφγεζεο έρεη αγλνεζεί ζε κεγάιν βαζκφ φρη κφλν απφ ηελ παξαδνζηαθή αλάιπζε ηεο πνιηηηθήο, αιιά θαη απφ ηηο ίδηεο ηηο θπβεξλήζεηο. Υσξίο θάπνηα κνξθή αμηνιφγεζεο, φκσο, είλαη αδχλαηνλ λα δηδαρζνχλ νη θπβεξλήζεηο απφ ηηο εκπεηξίεο ηνπο Οη επηινγέο πνπ ππάξρνπλ κφιηο νινθιεξσζεί ην ζηάδην ηεο αμηνιφγεζεο ή αθφκα θαη εάλ δελ γίλεη απηφ είλαη λα δνζεί παξάηαζε, λα αλαζεσξεζεί ή λα ηεξκαηίζεη ε πνιηηηθή. Ζ επηηπρήο έθβαζε ηεο κηαο θάζεο δελ εγγπάηαη ηελ επηηπρή έθβαζε ηεο επφκελεο. Κάζε θάζε έρεη ηε δηθή ηεο δπλακηθή. Σα ζηάδηα απηά έρνπλ θπξίσο αλαιπηηθφ θαη φρη απζηεξά ρξνλνινγηθφ ραξαθηήξα, θαζψο ζηελ πξάμε ππάξρνπλ πνιιέο αιιειεπηθαιχςεηο. Χζηφζν, ππάξρνπλ θαη παξαδείγκαηα πνιηηηθψλ πνπ αθνινπζνχλ πηζηά ηελ αθνινπζία ησλ ζηαδίσλ. Γεδνκέλνπ, φκσο, φηη ε ηειεπηαία θάζε, δειαδή ε θάζε ηνπ ειέγρνπ νδεγεί ζε ζπκπεξάζκαηα πνπ ηξνθνδνηνχλ ηελ αθεηεξία κηαο λέαο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο, κπνξνχκε λα πνχκε φηη ε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο είλαη θπθιηθή δηαδηθαζία (εηθφλα 2). Δηθόλα 2: Γηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο

15 Χαρακτηριςτικϊ καλόσ δημόςιασ πολιτικόσ Μία δεκφζηα πνιηηηθή γηα λα είλαη θαιή ζηα πιαίζηα ελφο δεκνθξαηηθνχ, θνηλνβνπιεπηηθνχ πνιηηηθνχ ζπζηήκαηνο ζα πξέπεη λα έρεη ηα παξαθάησ ραξαθηεξηζηηθά (An internal Guide to Policy Making in Decs, Local Government Policy-Making Process): Να έρεη ηελ ππνζηήξημε ησλ πνιηηώλ: πλήζσο νη πνιηηηθέο πνπ πηνζεηνχληαη απφ ηελ πιεηνςεθία ηνπ λνκνζεηηθνχ ζψκαηνο (βνπιήο) είλαη θαιέο πνιηηηθέο. Ζ απμεκέλε πιεηνςεθία θάλεη ηελ πνιηηηθή εμαηξεηηθή. Οη πνιηηηθνί δελ παξάγνπλ ηηο πνιηηηθέο ζην θελφ. Βαζίδνληαη ζε ηδέεο πξνεξρφκελεο απφ δηάθνξεο πεγέο, φπσο νη εξγαδφκελνη, νη νκάδεο πνιηηψλ, νη ζπκβνπιεπηηθέο επηηξνπέο θαη ηα κέιε επηκειεηεξίσλ. Ζ ππνζηήξημε κίαο πνιηηηθήο απφ ηνπο πνιηηηθνχο θαη ην λνκνζεηηθφ ζψκα είλαη πην απνηειεζκαηηθή φηαλ ππάξρεη αλάινγε ππνζηήξημε απφ ηελ θνηλσλία. Να είλαη αθξηβήο, εζηθή θαη δηαθαλήο: Ζ θαιή πνιηηηθή είλαη δίθαηε θαη εμηζνξξνπεηηθή. Γελ πξέπεη λα επηθέξεη δπζαλάινγεο επηβαξχλζεηο ζηηο ελδηαθεξφκελεο νκάδεο. Οη πνιηηηθέο απνθάζεηο πξέπεη λα βαζίδνληαη ζε δηαδηθαζίεο πνπ ζέβνληαη ηα ζεκειηψδε δηθαηψκαηα ησλ πνιηηψλ. Ζ πνιηηηθή δελ πξέπεη πάληα λα ηθαλνπνηεί ηελ πιεηνςεθία ησλ πνιηηψλ, αιιά ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο πξέπεη λα πξνζηαηεχεη θαη ηα ζπκθέξνληα ησλ κεηνςεθηψλ. Να ζπκβαδίδεη κε ηνπο ζηόρνπο ηεο θπβέξλεζεο: Ζ θαιή πνιηηηθή αλάιπζε μεθηλά κε μεθάζαξνπο ζηφρνπο θαη ζθνπνχο, ιακβάλεη ππφςε ηηο ππάξρνπζεο ελαιιαθηηθέο, δηαηππψλεη θξηηήξηα αμηνιφγεζεο θαη αμηνινγεί ηηο επηπηψζεηο ησλ ελαιιαθηηθψλ ρξεζηκνπνηψληαο ηα θξηηήξηα απηά. Μεηξάεη, επίζεο, ηηο ζπλέπεηεο πνπ ζα έρνπλ νη πνιηηηθέο απνθάζεηο θαη νη νπνίεο ζα είλαη αληίζεηεο ζην φξακα, ηηο αμίεο θαη ηνπο ζηφρνπο ηεο θνηλσλίαο. Να είλαη ζρεηηθή, απαξαίηεηε θαη σθέιηκε Οη απνθάζεηο πξέπεη λα αθνξνχλ ζε έλα ζπγθεθξηκέλν πξφβιεκα ή ζέκα, ην νπνίν εθιακβάλεηαη σο ζεκαληηθφ απφ ηελ θνηλσλία. Να είλαη πινπνηήζηκε: Οη απνθάζεηο είλαη πξαγκαηνπνηήζηκεο φηαλ κπνξνχλ λα πινπνηεζνχλ θαη κφλν ηφηε νη πηνζεηεκέλεο πνιηηηθέο έρνπλ πηζαλφηεηα λα ιεηηνπξγήζνπλ. Οη αξκνδηφηεηεο γηα ηελ πινπνίεζε πξέπεη λα θαζνξίδνληαη μεθάζαξα.

16 16 Να έρεη ζύζηεκα ειέγρνπλ ησλ απνηειεζκάησλ ηεο θαη λα είλαη αλνηρηή ζε αιιαγέο θαη βειηηώζεηο: Τπάξρεη πάληα ν θίλδπλνο νη πνιηηηθέο απνθάζεηο λα έρνπλ παξάπιεπξεο, κε επηζπκεηέο ζπλέπεηεο ή, απιά, λα κελ ηθαλνπνηνχλ ηνπο ζηφρνπο ηνπο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο θάζεο ηεο αλάιπζεο είλαη ρξήζηκν λα ιακβάλεηαη ππφςε πσο κία πνιηηηθή κπνξεί λα απνηχρεη. Έλα θαιφ ζχζηεκα ειέγρνπ δίλεη εγθαίξσο ζήκαηα θηλδχλνπ γηα απνηπρίεο ηεο πνιηηηθέο ή παξάπιεπξεο, κε επηζπκεηέο ζπλέπεηεο. Κάηη ηέηνην επηηξέπεη ζε φζνπο θαζνξίδνπλ ηελ πνιηηηθή λα πξνβνχλ ζε δηνξζσηηθέο θηλήζεηο, ψζηε λα βειηηψζνπλ ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο πνιηηηθήο ή λα ηελ θαηαξγήζνπλ ηειείσο, εάλ απηφ θξηζεί απαξαίηεην. 2.4 Χαρακτηριςτικϊ καλόσ διαδικαςύασ παραγωγόσ δημόςιασ πολιτικόσ Ζ δηαδηθαζία παξαγσγήο δεκφζηαο πνιηηηθήο γηα λα είλαη θαιή ζηα πιαίζηα ελφο δεκνθξαηηθνχ, θνηλνβνπιεπηηθνχ πνιηηηθνχ ζπζηήκαηνο ζα πξέπεη λα έρεη ηα παξαθάησ ραξαθηεξηζηηθά (Bullock et all., 2001; A Practical Guide to Policy Making in Northern Ireland): Πξσηνπόξνο: Οξίδεη κε ζαθήλεηα ηα απνηειέζκαηα (outcomes), ηα νπνία ε πνιηηηθή ζρεδηάδεηαη γηα λα ηα πεηχρεη. ε πεξηπηψζεηο πνπ απαηηείηαη καθξνρξφληνο ζρεδηαζκφο ηεο πνιηηηθήο πξνθεηκέλνπ λα θαλνχλ ηα επηζπκεηά απνηειέζκαηα θαη νη επηξξνέο απφ ηελ εθαξκνγή ηεο πνιηηηθήο, πξέπεη ν ζρεδηαζκφο απηφο λα βαζίδεηαη ζε ζηαηηζηηθέο πξνβιέςεηο αιιά θαη πξνβιέςεηο πνπ πξνθχπηνπλ απφ θνηλσληθέο, πνιηηηθέο, νηθνλνκηθέο θαη πνιηηηζηηθέο ηάζεηο. εκεηψλεηαη, φηη ν καθξνρξφληνο ζρεδηαζκφο θαιχπηεη ηνπιάρηζηνλ πέληε ρξφληα ζην κέιινλ. Δμσζηξεθήο: Λακβάλεη ππφςε παξάγνληεο κε επηξξνή ζηελ ηνπηθή, εζληθή, επξσπατθή θαη δηεζλή θαηάζηαζε θαη ζρεδηάδεη αμηνπνηψληαο ηελ εκπεηξία απφ άιιεο πεξηνρέο θαη ρψξεο. Καηλνηόκνο, επέιηθηε θαη δεκηνπξγηθή: Δίλαη επέιηθηε θαη θαηλνηφκνο, ζέηεη ππφ ακθηζβήηεζε εδξαησκέλνπο ηξφπνπο αληηκεηψπηζεο ησλ πξαγκάησλ θαη ελζαξξχλεη λέεο θαη δεκηνπξγηθέο ηδέεο. Όηαλ θαη φπνηε είλαη δπλαηφ, ε

17 17 δηαδηθαζία είλαη αλνηθηή ζε ζρφιηα, ζπκβνπιέο θαη ππνδείμεηο ηξίησλ. Οη θίλδπλνη αλαγλσξίδνληαη θαη δηαρεηξίδνληαη ελεξγά. Βαζηζκέλε ζηηο καξηπξίεο: Ζ ζπκβνπιή θαη νη απνθάζεηο ησλ παξαγσγψλ πνιηηηθήο βαζίδνληαη ζηηο θαιχηεξεο δηαζέζηκεο καξηπξίεο απφ έλα κεγάιν εχξνο απφ πεγέο. Όινη νη ζεκαληηθνί/θαίξηνη stakeholders αλακεηγλχνληαη/εκπιέθνληαη ζε πξψηκν ζηάδην θαη κέζσ ηεο αλάπηπμεο ηεο πνιηηηθήο. Όιεο νη ζρεηηθέο καξηπξίεο, πεξηιακβαλνκέλσλ απηψλ ησλ εηδηθψλ, είλαη δηαζέζηκεο ζε πξνζβάζηκε θαη ινγηθή κνξθή ζηνπο παξαγσγνχο πνιηηηθήο. Πεξηεθηηθή: Λακβάλεη ππφςε ηελ επίδξαζε/επηξξνή (impact) ζηνπο θαη ηθαλνπνηεί ηηο αλάγθεο φισλ ησλ αλζξψπσλ επζέσο ή εκκέζσο/πιαγίσο επηδξψληαο ζηελ πνιηηηθή θαη εκπιέθεη επζέσο φινπο ηνπο ζεκαληηθνχο stakeholders. Δλσηηθή: Τηνζεηεί κία νιηζηηθή νπηηθή, θνηηάδνληαο πέξα απφ ηα νξγαλσζηαθά φξηα ηνπο ζηξαηεγηθνχο ζηφρνπο ηεο νξγάλσζεο θαη πξνζπαζεί λα θαζηεξψζεη εζηθή θαη λνκηθή βάζε γηα ηελ πνιηηηθή. Τπάξρεη πξφβιεςε γηα ηελ αλαγθαία δηνίθεζε θαη νξγαλσηηθή δνκή πνπ απαηηείηαη ψζηε λα αλαπηπρζνχλ νξηδφληηνη (cross-cutting) ζηφρνη. Μαζαίλεη από ηα καζήκαηα : Μαζαίλεη απφ ηελ εκπεηξία ηνπ ηη ιεηηνπξγεί θαη ηη φρη. Δπηθνηλσλία: Λακβάλεη ππφςε πσο ε πνιηηηθή ζα επηθνηλσλεί κε ην θνηλφ. Αμηνιόγεζε: Δλζσκαηψλεη κία ζπζηεκαηηθή αμηνιφγεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο (effectiveness) ηεο πνιηηηθήο. Αλαζεώξεζε: Πεξηιακβάλεη ηε ζπζηεκαηηθή αλαζεψξεζε ησλ ήδε εδξαησκέλσλ πνιηηηθψλ, ψζηε λα εμαζθαιίδεηαη φηη ε πνιηηηθή αζρνιείηαη κε πξνβιήκαηα ηα νπνία ήηαλ ζρεδηαζκέλε λα επηιχζεη. 2.5 Ο ρόλοσ τησ ςχϋςησ κυβϋρνηςησ-πολιτών και τησ ςυμμετοχόσ των πολιτών για την παραγωγό δημόςιων πολιτικών Ζ πνιηηηθή δελ ζρεδηάδεηαη, νχηε απνθαζίδεηαη ζην θελφ. Αληίζεηα, νη παξαγφκελεο πνιηηηθέο ζπληζηνχλ ην απνηέιεζκα ηεο αιιειεπίδξαζεο (δηάδξαζεο) ησλ επηζπκηψλ

18 18 θαη απνθάζεσλ απηψλ πνπ απνθαζίδνπλ θαη δηαρεηξίδνληαη ηηο δεκφζηεο πνιηηηθέο κε απηέο ησλ εκπιεθφκελσλ θνηλσληθψλ θαη νηθνλνκηθψλ παξαγφλησλ, νη νπνίνη απνηεινχλ ην ππφβαζξν (ή αιιηψο πεξηβάιινλ) ηεο δεκφζηαο ιεηηνπξγίαο. ην πιαίζην απηφ, γίλεηαη αληηιεπηφ, φηη ζεκαληηθφ ξφιν γηα ηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ δηαδξακαηίδνπλ νη πνιίηεο. Ζ ελίζρπζε ησλ ζρέζεσλ κε ηνπο πνιίηεο απνηειεί κία ζεκαληηθή επέλδπζε γηα θαιχηεξε παξαγσγή πνιηηηθήο (policy-making) θαη έλα ζεκειηψδεο ζπζηαηηθφ ηεο θαιήο δηαθπβέξλεζεο. Δπηηξέπεη ζηελ θπβέξλεζε λα αληρλεχεη θαηλνχξγηεο πεγέο ηδεψλ, πιεξνθνξηψλ θαη πφξσλ θαηά ηε ιήςε απνθάζεσλ. Δπηπιένλ, εμίζνπ ζεκαληηθφ είλαη φηη ζπκβάιιεη ζηελ ελίζρπζε ηεο εκπηζηνζχλεο ησλ πνιηηψλ πξνο ηελ θπβέξλεζε, βειηηψλνληαο κε απηφλ ηνλ ηξφπν ηελ πνηφηεηα ηεο δεκνθξαηίαο. Ηδηαίηεξα, φπνπ ππάξρεη πνιηηηθφ ζχζηεκα αληηπξνζσπεπηηθήο δεκνθξαηίαο, ζηελ νπνία ηα θνηλνβνχιηα δηαδξακαηίδνπλ θεληξηθφ ξφιν, ε ελίζρπζε ησλ ζρέζεσλ ησλ πνιηηψλ κε ηνπο θπβεξλψληεο θαη απνθαζίδνληεο, βειηηψλνπλ ζεκαληηθά ηελ πνηφηεηα ησλ παξαγφκελσλ πνιηηηθψλ. Ζ ζρέζε κεηαμχ θπβέξλεζεο θαη πνιηηψλ θαιχπηεη έλα επξχ θάζκα αιιειεπηδξάζεσλ ζε θάζε ζηάδην ηνπ θχθινπ ηεο παξαγσγήο πνιηηηθήο: απφ ην ζρεδηαζκφ ηεο πνιηηηθήο έσο ηελ εθαξκνγή θαη ηελ αμηνιφγεζε. Μειεηψληαο απηή ηε ζρέζε κπνξεί θαλείο λα δηαθξίλεη ηνπο αθφινπζνπο ηχπνπο (OECD, 2001): Τύπνο 1: Πιεξνθόξεζε Ζ πιεξνθφξεζε απνηειεί κία κνλφδξνκε ζρέζε, ζηελ νπνία ε θπβέξλεζε παξάγεη θαη κνηξάδεη πιεξνθνξίεο γηα ρξήζε ζηνπο πνιίηεο. Καιχπηεη θαη ηηο δχν πεξηπηψζεηο: ηελ «παζεηηθή» θαη «ελεξγεηηθή» ζηάζε ηεο θπβέξλεζεο. Ζ «παζεηηθή» ζηάζε ζεκαίλεη φηη ε πξφζβαζε ησλ πνιηηψλ ζηελ πιεξνθνξία γίλεηαη χζηεξα απφ αίηεκα ησλ ίδησλ ησλ πνιηηψλ, ελψ ε «ελεξγεηηθή» ζηάζε ππνδειψλεη φηη ε δηάδνζε ηεο πιεξνθνξίαο ζηνπο πνιίηεο γίλεηαη κε πξσηνβνπιία θαη ελέξγεηεο ηεο θπβέξλεζεο. Τύπνο 2: Γηαβνύιεπζε Ζ δηαβνχιεπζε απνηειεί κία ακθίδξνκε ζρέζε κεηαμχ θπβέξλεζεο θαη πνιηηψλ θαηά ηελ νπνία νη πνιίηεο παξέρνπλ ηηο απφςεηο θαη ηδέεο ηνπο ζηελ θπβέξλεζε. Βαζίδεηαη ζηνλ πξνγελέζηεξν νξηζκφ ηεο θπβέξλεζεο βάζεη ηνπ νπνίνπ

19 19 Τύπνο 3: Δλεξγή ζπκκεηνρή Ζ ελεξγή ζπκκεηνρή απνηειεί κία ζρέζε βαζηδφκελε ζηε ζπλεξγαζία ησλ πνιηηψλ κε ηελ θπβέξλεζε, ζηελ νπνία νη πνιίηεο εκπιέθνληαη ελεξγά ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθψλ. Ζ ζπγθεθξηκέλε ζρέζε αλαγλσξίδεη ξφιν γηα ηνπο πνιίηεο ζρεηηθά κε ηελ πξφηαζε πνιηηηθψλ επηινγψλ θαη ηε δηακφξθσζε θαη θαηεχζπλζε ηνπ πνιηηηθνχ δηαιφγνπ, παξφιν πνπ ε επζχλε γηα ηελ ηειηθή απφθαζε ή ηε δηακφξθσζε ηεο πνιηηηθήο αλήθεη ζηελ θπβέξλεζε. Πξνθεηκέλνπ λα εληζρχζεη ηε ζρέζε ηεο κε ηνπο πνιίηεο, ε θπβέξλεζε νθείιεη λα δηαζθαιίδεη φηη (OECD, 2001): Ζ πιεξνθφξεζε πνπ παξέρεηαη ζηνπο πνιίηεο είλαη πιήξεο, αληηθεηκεληθή, αμηφπηζηε, εχθνιε ζηελ αλαδήηεζε θαη ηελ θαηαλφεζε. Ζ δηαβνχιεπζε κε ηνπο πνιίηεο έρεη ζπγθεθξηκέλνπο θαη μεθάζαξνπο ζηφρνπο θαη θαλφλεο, νη νπνίνη θαζνξίδνπλ ηφζν ηα φξηα ηεο δηαδηθαζίαο φζν θαη ηηο ππνρξεψζεηο ηεο θπβέξλεζεο λα ζπλππνινγίζεη ηα απνηειέζκαηα (output) ηεο δηαδηθαζίαο ηεο δηαβνχιεπζεο ζηηο απνθάζεηο ηεο γηα ηηο πνιηηηθέο. Γίλεηαη επαξθήο ρξφλνο θαη επειημία ζηε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ γηα ηελ παξαγσγή λέσλ πνιηηηθψλ, ψζηε λα επηηξέπεηαη ε αλάδπζε λέσλ ηδεψλ θαη πξνηάζεσλ απφ ηνπο πνιίηεο. Δπηπιένλ, ππάξρνπλ κεραληζκνί γηα ηελ ελζσκάησζε ησλ ηδεψλ απηψλ ζηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ απφ ηελ θπβέξλεζε. Ζ ελίζρπζε ησλ ζρέζεσλ κεηαμχ θπβέξλεζεο θαη πνιηηψλ νδεγεί ζε (OECD, 2001): Βειηίσζε ηεο πνηόηεηαο ηεο πνιηηηθήο. Ζ ελίζρπζε ησλ ζρέζεσλ θπβέξλεζεο θαη πνιηηψλ επηηξέπεη ζηηο θπβεξλήζεηο λα αληρλεχνπλ θαηλνχξγηεο πεγέο ηδεψλ, πιεξνθνξηψλ θαη ελαιιαθηηθψλ ιχζεσλ θαη λα κπνξνχλ, έηζη, λα αληαπνθξίλνληαη ζηηο πξνθιήζεηο γηα παξαγσγή πνιηηηθψλ ζε ζπλζήθεο απμαλφκελεο πνιππινθφηεηαο, πνιηηηθήο αιιειεμάξηεζεο θαη πίεζεο ρξφλνπ. Αληαπόθξηζε ζηηο πξνθιήζεηο ηεο αλαδπόκελεο θνηλσλίαο ηεο πιεξνθνξίαο. Ζ ελίζρπζε ησλ ζρέζεσλ θπβέξλεζεο θαη πνιηηψλ βνεζάεη ηηο θπβεξλήζεηο λα πξνεηνηκάδνληαη γηα κεγαιχηεξεο θαη γξεγνξφηεξεο αιιεινεπηδξάζεηο κε ηνπο πνιίηεο, αλαγθαηφηεηα ε νπνία πξνθχπηεη απφ ηελ αλάδπζε θαη ελίζρπζε ηεο θνηλσλίαο ηεο πιεξνθνξίαο. Δπηπιένλ, βνεζάεη ζηε δηαζθάιηζε θαιχηεξεο δηαρείξηζε ηεο γλψζεο απφ ηελ πιεπξά ησλ θπβεξλήζεσλ.

20 20 Δλζσκάησζε ησλ απόςεσλ (input) ησλ πνιηηώλ ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο. Ζ ελίζρπζε ησλ ζρέζεσλ θπβέξλεζεο θαη πνιηηψλ έρεη σο απνηέιεζκα λα ππάξρεη κεγαιχηεξε αληαπφθξηζε ζηηο πξνζδνθίεο ησλ πνιηηψλ, θάηη πνπ επηηπγράλεηαη κε ην λα εηζαθνχνληαη νη θσλέο ηνπο θαη ιακβάλνληαη ππφςε νη γλψκεο ηνπο θαηά ηε δηαδηθαζία ιήςεο απνθάζεσλ απφ ηελ θπβέξλεζε. Αληαπόθξηζε ζηηο θσλέο γηα πεξηζζόηεξε δηαθάλεηα θαη ινγνδνζία ηεο θπβέξλεζεο. Ζ ελίζρπζε ησλ ζρέζεσλ θπβέξλεζεο θαη πνιηηψλ νδεγεί ζε κεγαιχηεξν έιεγρν ησλ θπβεξλήζεσλ απφ ηα ΜΜΔ θαη ηνπο πνιίηεο πξνο ηηο θπβεξλεηηθέο δξάζεηο, κε απνηέιεζκα ηελ αχμεζε ηεο δηαθάλεηαο θαη ηεο ινγνδνζίαο. Δλίζρπζε ηεο εκπηζηνζύλεο ησλ πνιηηώλ ζηελ θπβέξλεζε. Ζ ελίζρπζε ησλ ζρέζεσλ θπβέξλεζεο θαη πνιηηψλ νδεγεί θαη ζε ελίζρπζε ηεο εκπηζηνζχλεο ησλ πνιηηψλ πξνο ηελ θπβέξλεζε, θαζψο νη πνιίηεο αηζζάλνληαη φηη ζπκκεηέρνπλ ελεξγά ζηε δηακφξθσζε ησλ πνιηηηθψλ θαη φηη νη απφςεηο ηνπο ιακβάλνληαη ππφςε απφ ηελ θπβέξλεζε Ο ρόλοσ των ΤΠΕ για την ενύςχυςη τησ ςχϋςησ κυβϋρνηςησ πολιτών και τησ ςυμμετοχόσ των πολιτών ςτην παραγωγό δημόςιων πολιτικών Όιεο νη θπβεξλήζεηο ζηνλ αλεπηπγκέλν θφζκν αλαγλσξίδνπλ, πιένλ, φηη νη ΣΠΔ απνηεινχλ έλα ζεκαληηθφ εξγαιείν πνπ κπνξεί λα βνεζήζεη ζηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ θαη ηελ ελίζρπζε ηεο ζρέζεο θπβέξλεζεο πνιηηψλ. ην πιαίζην απηφ νη θπβεξλήζεηο θάλνπλ ζεκαληηθέο πξνζπάζεηεο πξνθεηκέλνπ λα θέξνπλ ηηο δηνηθήζεηο ηνπο θαη ηνπο πνιίηεο ηνπο on-line. Χζηφζν, ελψ πνιινί πηζηεχνπλ φηη νη ΣΠΔ έρνπλ έλα ζεκαληηθφ/κεγάιν δπλακηθφ γηα ηελ ελζσκάησζε ησλ πνιηηψλ ζηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ, ζήκεξα απηέο εμαθνινπζνχλ λα ιεηηνπξγνχλ ζπκπιεξσκαηηθά κε ηα παξαδνζηαθά εξγαιεία. Πνιιέο θπβεξλήζεηο εξγάδνληαη γηα λα γεθπξψζνπλ ην «ςεθηαθφ ράζκα», θαη αλαγλσξίδνπλ ηελ αλάγθε λα εμαζθαιίζνπλ φηη φινη νη πνιίηεο, αλεμάξηεηα εάλ είλαη on-line ή φρη, ζπλερίδνπλ λα απνιακβάλνπλ ίζα δηθαηψκαηα ζηε ζπκκεηνρή ζηε δεκφζηα ζθαίξα.

21 21 Όζνλ αθνξά ζηελ πιεξνθφξεζε, νη πεξηζζφηεξεο θπβεξλήζεηο παξέρνπλ έλα ζπλερψο απμαλφκελν πιήζνο πιεξνθνξηψλ ζην δηαδίθηπν (on-line) (π.ρ. κέζσ θπβεξλεηηθψλ ηζηνρψξσλ θαη ππιψλ), παξφιν πνπ ε πνζφηεηα, ε πνηφηεηα θαη ην εχξνο πνηθίινπλ ζεκαληηθά (OECD, 2001). Όζνλ αθνξά ζηε δηαβνχιεπζε, ε ρξήζε ησλ ΣΠΔ βξίζθεηαη ζηηο πεξηζζφηεξεο ρψξεο ζε βξεθηθφ ζηάδην (π.ρ. δηεπζχλζεηο ζε θπβεξλεηηθέο πχιεο/ηζηνρψξνπο, ιίζηεο κε , on-line chat γεγνλφηα) (OECD, 2001). Όζνλ αθνξά ζηελ ελεξγή ζπκκεηνρή, κφλν ιίγεο ρψξεο έρνπλ αξρίζεη λα πεηξακαηίδνληαη κε on-line εξγαιεία γηα λα εκπιέμνπλ ελεξγά ηνπο πνιίηεο ζηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ (π.ρ. on-line νκάδεο ζπδήηεζεο, δηαδξαζηηθά παηρλίδηα) (OECD, 2001).

22 22 3 Σν Web 2.0 Σν παξφλ θεθάιαην αζρνιείηαη κε κία ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία Σερλνινγηψλ Πιεξνθνξηθήο θαη Δπηθνηλσλίαο, πνπ έρεη θάλεη ηελ εκθάληζή ηεο ηα ηειεπηαία ρξφληα, ηηο ηερλνινγίεο Web 2.0. Αξρηθά, δίλεηαη ν νξηζκφο ηνπ Web 2.0 (θεθ. 3.1), ελψ ζηε ζπλέρεηα πεξηγξάθνληαη ηα βαζηθά ηερλνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Web 2.0 (θεθ. 3.2) θαη ηέινο, παξνπζηάδνληαη κεξηθά βαζηθά παξαδείγκαηα εξγαιείσλ Web 2.0 (θεθ. 3.3). 3.1 Οριςμόσ Web 2.0 Γηα ηνλ φξν Web 2.0 (Ηζηφο 2.0) ππάξρνπλ πνιινί νξηζκνί, ελψ ρξεζηκνπνηνχληαη θαη δηαθνξεηηθά νλφκαηα, φπσο social software, social computing, participative web, usergenerated content, θαζέλα απφ ηα νπνία πεξηιακβάλεη θάπνηεο παξακέηξνπο θαη αθήλεη έμσ άιιεο (O Reilly, 2005). Ζ θξάζε Web 2.0 εηπψζεθε γηα πξψηε θνξά ην 2004 θαηά ηε δηάξθεηα ελφο ζπλεδξίνπ κεηαμχ ηεο O'Reilly Media θαη ηεο MediaLive International φπνπ πξνηείλνληαλ ηδέεο γηα ηελ αλαβάζκηζε ηνπ παγθφζκηνπ ηζηνχ. Ο Dale Dougherty θαη O'Reilly VP, παξαηήξεζε φηη ην δηαδίθηπν είρε αξρίζεη λα γίλεηαη πνιχ δεκνθηιέο θαη ζεκαληηθφ κέξνο ηεο θαζεκεξηλφηεηαο φιν θαη κεγαιχηεξνπ πνζνζηνχ αλζξψπσλ. πλερψο έβγαηλαλ λέεο εθαξκνγέο θαη ηζηνζειίδεο νη νπνίεο αλαγλσξίδνληαλ απφ ην επξχ θνηλφ ζε ζχληνκν ρξνληθφ δηάζηεκα. Δπηπιένλ νη πεξηζζφηεξεο εηαηξείεο άξρηζαλ λα ζηξέθνπλ ηελ επηρεηξεκαηηθή ηνπο δξάζε ζην δηαδίθηπν θαη λα πξνζπαζνχλ λα θέξνπλ ηνπο θαηαλαισηέο ηνπο πξνο απηφ ην θαλάιη. Ο φξνο Web 2.0 ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα πεξηγξάςεη ηε λέα γεληά ηνπ Παγθφζκηνπ Ηζηνχ ε νπνία βαζίδεηαη ζηελ φιν θαη κεγαιχηεξε δπλαηφηεηα ησλ ρξεζηψλ ηνπ Γηαδηθηχνπ λα κνηξάδνληαη πιεξνθνξίεο θαη λα ζπλεξγάδνληαη online. Απηή ε λέα γεληά είλαη κηα δπλακηθή δηαδηθηπαθή πιαηθφξκα ζηελ νπνία κπνξνχλ λα αιιειεπηδξνχλ ρξήζηεο ρσξίο εμεηδηθεπκέλεο γλψζεηο ζε ζέκαηα ππνινγηζηψλ θαη δηθηχσλ. Πξνζπαζψληαο λα εμεγήζεη θαλείο ηνλ φξν Web 2.0, κπνξεί λα πεη φηη απηφο ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα πεξηγξάςεη ηελ θνηλσληθή ρξήζε ηνπ δηαδηθηχνπ κε εξγαιεία πνπ επηηξέπνπλ ζηνπο αλζξψπνπο λα ζπλεξγάδνληαη θαη λα αληαιιάζνπλ πιεξνθνξίεο

23 23 δηαδηθηπαθά κε δηάθνξνπο ηξφπνπο πνπ πξνεγνπκέλσο ήηαλ αδχλαηνλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, ν φξνο Web 2.0 ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα πεξηγξάςεη θνηλφηεηεο βαζηζκέλεο ζην δηαδίθηπν (web), εηθνληθνχο θφζκνπο θαη ππεξεζίεο γηα θνηλσληθή δηθηχσζε, θνηλσληθή δηάδξαζε θαη δηάδνζε πιεξνθνξηψλ. Ζ ηδέα ηεο θνηλσληθήο δηθηχσζεο πεξηιακβάλεη θαηλνχξγηα ππνδείγκαηα ρξήζεο ηνπ δηαδηθηχνπ θαη ζπκπεξηθνξάο κέζα ησλ ρξεζηψλ κέζα ζε απηφ, θαζψο θαη αιιαγή θνπιηνχξαο. Δπηπιένλ, απαηηνχληαη λέεο ηερλνινγίεο πνπ ππνζηεξίδνπλ απηέο ηηο αιιαγέο. Πξνθεηκέλνπ λα εξγαζηνύκε, θάλνπκε κία ππόζεζε εξγαζίαο ζύκθσλα κε ηελ νπνία σο Web 2.0 ελλννύκε όιεο ηηο εθαξκνγέο νη νπνίεο εθκεηαιιεύνληαη ηε (δηα)ζπλδεζηκόηεηα πνπ πξνζθέξεη ην Γηαδίθηπν γηα ηελ ππνζηήξημε ηνπ δηθηύνπ κεηαμύ αλζξώπσλ θαη πεξηερνκέλνπ. Σν Web 2.0 απαξηίδεηαη απφ έλα ζχλνιν ηερλνινγηψλ, εθαξκνγψλ θαη αμηψλ (O Reilly, 2005), πνπ θαίλνληαη ζηελ εηθφλα 3. Δηθόλα 3: Πεξηγξαθή ηνπ Web 2.0 (πηνζεηεκέλε από ηνλ (O Reilly, 2005)) Απφ ηερλνινγηθή άπνςε νη εθαξκνγέο Web 2.0 βαζίδνληαη ζε παθέηα ηερλνινγηψλ, νη νπνίεο απνηεινχλ θαηλνηνκίεο πνπ εκθαλίζηεθαλ ηα ηειεπηαία ρξφληα πξνθεηκέλνπ λα απμεζνχλ ε επρξεζηία, ε ελζσκάησζε θαη ε επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ δηθηπαθψλ (web) εθαξκνγψλ. Σέηνηεο ηερλνινγίεο απνηεινχλ νη AJAX, XML, Open API, Microformats, Flash/Flex. Βαζηδφκελεο ζε κεγάιν βαζκφ ζηηο παξαπάλσ ηερλνινγίεο αλαπηχρζεθαλ θαηλνχξγηεο εθαξκνγέο νη νπνίεο επηηξέπνπλ ηελ εχθνιε δεκνζίεπζε θαη ην κνίξαζκα ησλ πιεξνθνξηψλ θαζψο θαη ηε ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ ρξεζψλ. Παξαδείγκαηα ηέηνησλ εθαξκνγψλ απνηεινχλ ηα Blogs, ηα Wikis (π.ρ. Wikipedia), ηα Podcasts, ηα RSS feeds,

24 24 ην Tagging (π.ρ. Flickr, del.icio.us), ηα Social networks (π.ρ. Facebook, Myspace), νη Search engines θαη ηα Massive Multiplayer Online Games (MMPOGames) (π.ρ. World of Warcraft, Second Life). Οη παξαπάλσ εθαξκνγέο απνηεινχλ ηηο θεληξηθέο εθαξκνγέο νη νπνίεο ζπλήζσο ραξαθηεξίδνληαη σο Web 2.0. Χζηφζν, εθηφο απφ ηηο ηερλνινγίεο, απηφ πνπ θπξίσο δηαθξίλεη ηηο εθαξκνγέο απηέο είλαη φηη κνηξάδνληαη ηηο ίδηεο αμίεο. Οη εθαξκνγέο απηέο ραξαθηεξίδνληαη απφ επθνιία ζηε ρξήζε ηνπο. Δπηπιένλ, ρηίδνπλ πάλσ ζηε γλψζε θαη ηηο δεμηφηεηεο ησλ ρξεζηψλ, ελψ κπνξνχλ θαη λα επηηξέπνπλ ζηνπο ρξήζηεο λα δεκηνπξγήζνπλ κία ππεξεζία (ρξήζηεο-παξαγσγφο), έηζη ψζηε νη εθαξκνγέο λα γίλνληαη θαιχηεξεο φζν πεξηζζφηεξνη άλζξσπνη ηηο ρξεζηκνπνηνχλ. Ζ ζπλεηζθνξά ησλ ρξεζηψλ απνθηά κεγαιχηεξν λφεκα θαη γίλεηαη πην πινχζηα κέζσ ηεο ζπλεξγαζίαο θαη ηεο δηθηχσζεο κεηαμχ ησλ ρξεζηψλ, έηζη ψζηε ην ζχλνιν είλαη κεγαιχηεξν απφ ην άζξνηζκα ησλ επηκέξνπο ζπλεηζθνξψλ (ζπιινγηθή λνεκνζχλε). 3.2 Τεχνολογικϊ χαρακτηριςτικϊ Web 2.0 Οη ζεκαληηθφηεξεο ηερλνινγίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ην Web 2.0 είλαη νη παξαθάησ (Καιηζνγηάλλεο, 2007; Ostergaard and Hvass): Πινχζηα θαη δηαδξαζηηθά interfaces ρξεζηψλ (Rich Internet Applications-RIA) πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ηερλνινγία Flash, Javascript, θιπ θαη ηελ Ajax, πνπ αληηπξνζσπεχεη ηελ ηάζε ηνπ WEB 2.0 γηα φζν ην δπλαηφλ θαιχηεξε εθκεηάιιεπζε ηνπ δηθηχνπ. Αληί λα θνξηψλεηαη νιφθιεξε ε ζειίδα, αλαλεψλνληαη κφλν ηα δεδνκέλα πνπ αιιάδνπλ φζν ν ρξήζηεο βξίζθεηαη ή επαλέξρεηαη ζε απηή (π.ρ. ην Gmail ν ππνινγηζκφο ηνπ δηαζέζηκνπ απνζεθεπηηθνχ ρψξνπ αλαλεψλεηαη ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν θαη απφ φιε ηε ζειίδα αιιάδεη κφλν απηφο). Υξήζε CSS (Cascading Style Sheets) γηα λα δηαρσξίδνληαη ηα δεδνκέλα θαζαξήο πιεξνθνξίαο απφ ηα δεδνκέλα κνξθνπνίεζεο ζε κηα ηζηνζειίδα. Απηφ, πέξα απφ ηελ νηθνλνκία ζην εχξνο δψλεο ηνπ δηθηχνπ, πξνζθέξεη θαη επειημία ζηνλ ηξφπν παξνπζίαζεο ησλ δεδνκέλσλ, αθνχ ν ρξήζηεο βιέπεη ηα δεδνκέλα αλάινγα κε ην CSS πνπ ν ίδηνο έρεη ( π.ρ. ηα ίδηα δεδνκέλα αλάινγα κε ην CSS κπνξνχλ λα παξνπζηαζηνχλ ζε νζφλε ππνινγηζηή, θαηεπζείαλ ζε εθηππσηή, ζε

25 25 κνξθή αλάγλσζεο γηα ηπθινχο ή θαη λα κεηαηξαπνχλ ζε θσλή θαη κε ρξήζε θαηάιιεινπ ινγηζκηθνχ) Υξήζε ζεκαζηνινγηθψλ δεδνκέλσλ θαη microformats γηα λα πεξηγξάθεηαη ε ζεκαζία ησλ δεδνκέλσλ πνπ πεξηέρνπλ νη ηζηνζειίδεο. Έηζη, απηά θαηεγνξηνπνηνχληαη θαη ε αλαδήηεζή ηνπο γίλεηαη επθνιφηεξε θαη πην απνδνηηθή. Υξήζε RSS feeds ή θαη Atom (παξαπιήζηα ηερλνινγία). Υξήζε αλνηθηνχ ινγηζκηθνχ (π.ρ. Linux ζαλ ιεηηνπξγηθφ ζχζηεκα, Apache ζαλ Web server, MySQL ζαλ βάζε δεδνκέλσλ θαη PHP, Pearl, Python, ζαλ γιψζζεο πξνγξακκαηηζκνχ). Διαθξά πξσηφθνιια δηθηχνπ REST θαη SOAP πνπ ρξεζηκνπνηνχλ απιέο ΖΣΣΡ εληνιέο (get, post, put, θιπ) γηα αλάθηεζε δεδνκέλσλ απφ ηνπο servers. Αξρηηεθηνληθέο SOA (Service Oriented Architecture) πνπ επηηξέπνπλ ην δηακνηξαζκφ θαη ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ππεξεζηψλ-εθαξκνγψλ απφ δηαθνξεηηθά πξνγξάκκαηα ινγηζκηθνχ θαη SaaS (Software as a Service) φπνπ νη εθαξκνγέο είλαη εγθαηεζηεκέλεο ζε θεληξηθφ server ζην δίθηπν θαη νη ρξήζηεο ηηο ρξεζηκνπνηνχλ κέζσ browser αλεμαξηήησο Ζ/Τ, ηφπνπ, θαη ρξνληθήο ζηηγκήο. 3.3 Παραδεύγματα εφαρμογών Web 2.0 Σα ζεκαληηθφηεξα παξαδείγκαηα εθαξκνγψλ Web 2.0 απνηεινχλ ηα παξαθάησ. Σα ηζηνινγία (blogs) απνηεινχλ κνξθή ηζηνζρψξνπ, πνπ πεξηέρνπλ απφςεηο, πιεξνθνξίεο, πξνζσπηθέο θαηαρσξήζεηο (posts), ζπλδέζεηο ζε άιιεο δηεπζχλζεηο, θσηνγξαθίεο, θιπ. Οη θαηαρσξήζεηο εκθαλίδνληαη ηαμηλνκεκέλεο θαηά ρξνλνινγηθή ζεηξά, απφ ηελ πην πξφζθαηε ζηελ παιαηφηεξε. πλήζσο, μεθηλνχλ κε κία άπνςε ή ζρφιην ηνπ δεκηνπξγνχ ηνπο γηα έλα ζέκα. Σα ζέκαηα ησλ θαηαρσξήζεσλ κπνξεί είλαη νηηδήπνηε, φπσο γηα παξάδεηγκα λέα, πνιηηηθή, επηζηήκε, ηερλνινγία, κφδα, αζιεηηθά, ηέρλεο, γαζηξνλνκία., ζρνιηαζκφο ησλ κέζσλ καδηθήο ελεκέξσζεο θαη ησλ δηαζεκνηήησλ, πξνζσπηθά εκεξνιφγηα. πλήζσο δελ απαηηείηαη ελδειερήο επηκέιεηα ηνπ θψδηθα ηεο ηζηνζειίδαο, κηαο θαη ζπρλά είλαη εγθαηεζηεκέλα απηφκαηα ζπζηήκαηα, πνπ παξέρνπλ ηελ δπλαηφηεηα ζην δηαρεηξηζηή ηνπ ηζηνινγίνπ λα ζπληάμεη κηα

26 26 θαηαρψξεζε κε πνιχ ιίγα βήκαηα. Ζ δηάδνζή ηνπο νθείιεηαη θπξίσο ζην φηη πξνζθέξνπλ ηε δπλαηφηεηα ζε φπνηνλ επηζπκεί λα θαηαζέζεη ην ζρφιηφ ηνπ πάλσ ζε απηφ, αλνίγνληαο έηζη έλα δεκφζην δηαδηθηπαθφ δηάινγν κε πηζαλνχο απνδέθηεο φινπο ηνπο ρξήζηεο. Λφγσ ηεο δεκνηηθφηεηαο, ηεο αίζζεζεο θνηλσληθνπνίεζεο κεηαμχ ησλ ζπκκεηερφλησλ θαη ηεο επίδξαζεο πνπ έρνπλ αθφκε θαη εθηφο δηαδηθηχνπ, ραξαθηεξίδνληαη απφ πνιινχο ζαλ έλα λέν θνηλσληθφ θαηλφκελν. (Καιηζνγηάλλεο, 2007, Wikipedia) Σα Wikis απνηεινχλ κία ηερλνινγία πνπ εκθαλίζηεθαλ, κε ηε κία ή ηελ άιιε κνξθή, ην δεχηεξν κηζφ ηεο δεθαεηίαο ηνπ Απνηεινχλ κία αθξαία κνξθή ηεο Γεκνθξαηίαο ηνπ Γηαδηθηχνπ, θαζψο είλαη ηζηνζειίδεο ζηηο νπνίεο θάζε αλαγλψζηεο κπνξεί λα γξάςεη ή λα ηνπ δίλεηαη δπλαηφηεηα επηθπξσκέλεο πξφζβαζε απφ ηνλ ηδηνθηήηε ηεο ηζηνζειίδαο. Δπηηξέπνληαο ηελ θνηλή ζπγγξαθή θαη δίλνληαο δπλαηφηεηεο ζε πνιιαπινχο ζπγγξαθείο λα εξγάδνληαη πάλσ ζην πεξηερφκελν ηεο ηζηνζειίδαο, λα κνηξάδνληαη ηδέεο θαη πιεξνθνξίεο πεξηερνκέλνπ, ηα Wikis κπνξνχλ λα ππνβνεζήζνπλ ηε γξήγνξε θαη εχθνιε ζπλεξγαζία κέζα ζηα θνηλσληθά δίθηπα. Σα Wikis κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηε δεκηνπξγία ρψξσλ εξγαζίαο, γηα έξγα ή ζεκαηηθέο ελφηεηεο, ζηνπο νπνίνπο ππάξρεη ηεξαξρία θαη ζχλδεζε κεηαμχ ησλ ζειίδσλ. Απηφ ζεκαίλεη φηη ηα Wikis πξνζθέξνπλ κία κεξηθή ελαιιαθηηθή ζηα κεγάια παθέηα (suites) ζπλεξγαζίαο. Σα Wikis είλαη ζπλήζσο δηαζέζηκα κε ρακειφ θφηζνο, θαζψο πξνζθέξνληαη σο κέξνο άιισλ ινγηζκηθψλ ή σο αλνηρηά ινγηζκηθά, ελψ αλαπηχζζνληαη γξήγνξα. Τπάξρεη Wiki ελζσκαησκέλν ζην Lotus Notes, ελψ θαη ε Microsoft έρεη ελζσκαηψζεη ζρεηηθή ιεηηνπξγία ζην Office απφ ην Δλαιιαθηηθέο βαζηζκέλεο ζε αλνηρηφ πεγαίν θψδηθα απνηεινχλ ηα MediaWiki, JSPWiki, WikiTikkiTavi θαη ην WikiWiki, ελψ άιιεο εκπνξηθέο ιχζεηο απνηεινχλ ην Socialtext s Workspace θαη ην Conluence ηεο Atlassian. (Logan and Austin, 2006; Haris-Jines, 2006) Σν tagging, δειαδή ε δπλαηφηεηα ραξαθηεξηζκνχ κε ζεκαζηνινγηθέο ιέμεηο (tags), ηζηνζειίδσλ, θσηνγξαθηψλ, θεηκέλσλ θαη γεληθά νπνηνπδήπνηε δηαδηθηπαθνχ πεξηερνκέλνπ. Απφ απηφ έρεη αλαδεηρηεί ν φξνο Social Tagging, γλσζηφ θαη σο Social Bookmarking ή folksonomies. Οη πξνζσπηθέο πξνηηκήζεηο θαη ραξαθηεξηζκνί ησλ ρξεζηψλ γηα νηηδήπνηε ηνπο ελδηαθέξεη κπνξνχλ λα ηαμηλνκεζνχλ θαη λα είλαη

27 27 δηαζέζηκνη θαη ζηνπο ππφινηπνπο. πλεπψο, ην Social Tagging πξνθαιεί ηε δεκηνπξγία κεηαδεδνκέλσλ κέζα ζε θνηλφηεηεο ρξεζηψλ, ηα νπνία αληηθαηνπηξίδνπλ ηη πηζηεχνπλ θαη πσο νλνκάδνπλ ηα πξάγκαηα ζηελ πξαγκαηηθφηεηα νη άλζξσπνη, πεξηζζφηεξν απ φηη πηζηεχνπλ νη ζπγγξαθείο πσο νλνκάδεηαη θάηη θαη ηη είλαη θάηη. Γηα παξάδεηγκα, πνιχ δεκνθηιήο είλαη ε ηζηνζειίδα Del.icio.us φπνπ νη ρξήζηεο παξνπζηάδνπλ θαη ραξαθηεξίδνπλ κε tags ηηο αγαπεκέλεο ηνπο ηζηνζειίδεο (bookmarks), αιιά θαη ην Flickr φπνπ νη ρξήζηεο κνηξάδνληαη θαη ραξαθηεξίδνπλ ηηο θσηνγξαθίεο ηνπο. Έηζη, απφ ηε κία νη ρξήζηεο νξγαλψλνπλ ηα δεδνκέλα ηνπο πνιχ θαιχηεξα θαη απφ ηελ άιιε θνηλσληθνπνηνχληαη, γλσξίδνληαο θαη άιια άηνκα κέζα απφ π.ρ. ηνπο θνηλνχο ραξαθηεξηζκνχο γηα ηηο θσηνγξαθίεο ηνπο. (Καιηζνγηάλλεο, 2007; Logan, 2006) Σα RSS feeds είλαη έλαο ελαιιαθηηθφο ηξφπνο ελεκέξσζεο. Σν Γηαδίθηπν απνηειείηαη πιένλ απφ δηζεθαηνκκχξηα ζειίδεο νη νπνίεο πεξηέρνπλ ηέηνην πινχην πιεξνθνξηψλ πνπ είλαη ζρεδφλ αδχλαην γηα ηνλ νπνηνλδήπνηε λα κπνξεί λα παξαθνινπζεί δηαξθψο φηη λεφηεξν ζπκβαίλεη ζηνλ θφζκν ή ζην αληηθείκελν πνπ ηνλ ελδηαθέξεη. Δδψ έξρεηαη λα δψζνπλ ηε ιχζε ηα RSS feeds. πξνζθέξνπλ ηε δπλαηφηεηα ζηνπο ρξήζηεο λα ιακβάλνπλ λέεο πιεξνθνξίεο απφ δηάθνξεο ηζηνζειίδεο, ηε ζηηγκή πνπ δεκνζηεχνληαη, ρσξίο λα ρξεηάδεηαη λα ηηο επηζθεθζνχλ. Ζ ελεκέξσζε απηή κπνξεί λα γίλεηαη π.ρ. ζηνλ browser ηνπ Ζ/Τ ρξήζηε ή θαη ζε θηλεηέο ζπζθεπέο (θηλεηφ ηειέθσλν, PDA, θιπ.). Με απηφ ηνλ ηξφπν ε ζρέζε κε ην δηαδίθηπν γίλεηαη ακεζφηεξε. Γλσζηέο εθαξκνγέο γηα ηελ αλάγλσζε ησλ RSS Feeds απνηεινχλ νη Google Reader (Web-based), My Yahoo! (Web-based), BlogLines (Folder style), Attensa Online (AJAX RSS reader), FeedDemon (Windows), BlogBridge (Windows), NewsFire ( Macintosh) θαη Vienna ( Macintosh). (Wikipedia) Ο ζπλδπαζκφο θαη ε ρξήζε δεδνκέλσλ θαη εθαξκνγψλ απφ δηαθνξεηηθέο ηζηνζειίδεο ζε κία, έρεη γίλεη γλσζηφο σο mash-up. Απηά πινπνηνχληαη κέζσ αλνηρηψλ interfaces πξνγξακκαηηζκνχ εθαξκνγψλ (open APIs Application Programming Interfaces) θαη ζπλεηζθέξνπλ ζηε βειηίσζε ηεο ιεηηνπξγηθφηεηαο ησλ ηζηνζειίδσλ. Γηα παξάδεηγκα, ζε ηζηνζειίδεο ελνηθίαζεο ζπηηηνχ, κε ηελ ελζσκάησζε ραξηψλ απφ άιιε ππεξεζία (π.ρ Google maps) παξνπζηάδεηαη αθξηβψο πνπ βξίζθνληαη ηα ζπίηηα θαη έηζη παξέρεηαη πιεξέζηεξε πιεξνθφξεζε. (Καιηζνγηάλλεο, 2007)

28 28 Σέινο, εθαξκνγέο Web 2.0 απνηεινχλ θαη νη ηζηνζειίδεο ζηηο νπνίεο ν θαζέλαο κπνξεί λα αλεβάζεη ό,ηη video, θσηνγξαθίεο ή ηξαγνύδηα επηζπκεί, φπσο γηα παξάδεηγκα ην YouTube.com θαη ην myspace.com, θαη λα θάλεη γλσξηκίεο κέζα απφ απηέο. Παηρλίδηα φπσο ην Second Life, πνπ θέξλνπλ ηα φξηα ηεο πξαγκαηηθφηεηαο θαη ηεο εηθνληθήο πξαγκαηηθφηεηαο πνιχ θνληά, αθνχ ν ρξήζηεο κπνξεί λα πξαγκαηνπνηήζεη online πνιιέο απφ ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο θαζεκεξηλήο ηνπ δσήο. (Καιηζνγηάλλεο, 2007)

29 29 4 Σν Web 2.0 ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο Σν παξφλ θεθάιαην πξνζπαζεί λα δψζεη απάληεζε ζην εξψηεκα εάλ κπνξνχλ θαη κε πνηφλ ηξφπν λα ελζσκαησζνχλ νη ηερλνινγίεο Web 2.0 ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθψλ. Αξρηθά, αλαιχεηαη ν πξνβιεκαηηζκφο πνπ ππάξρεη ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ΣΠΔ γεληθά θαη ηερλνινγηψλ Web 2.0 εηδηθφηεξα απφ ηηο θπβεξλήζεηο θαη ν νπνίνο νδεγεί ζηε δηαηχπσζε ηνπ παξαπάλσ εξσηήκαηνο (θεθ. 4.1). ηε ζπλέρεηα, δίλνληαη παξαδείγκαηα εθαξκνγψλ Web 2.0 πνπ βξίζθνπλ εθαξκνγή γηα ηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ (θεθ. 4.2). πζηεκαηνπνηψληαο ηα παξαδείγκαηα απηά, πξνηείλνληαη πεδία γηα ηα νπνία κπνξνχλ νη εθαξκνγέο Web 2.0 λα ελζσκαησζνχλ ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο (θεθ. 4.3). Αθνινπζεί αλάιπζε ηνπ ξφινπ ησλ ρξεζηψλ-πνιηηψλ ζηε ρξεζηκνπνίεζε εξγαιείσλ Web 2.0 γηα ηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ (θεθ. 4.4) θαη ησλ παξαγφλησλ επηηπρίαο γηα ηελ εθαξκνγή ηερλνινγηψλ Web 2.0 γηα ηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ (θεθ. 4.5). Σέινο, πεξηγξάθνληαη νη ζπλέπεηεο απφ εθαξκνγή ηερλνινγηψλ Web 2.0 γηα ηελ παξαγσγή πνιηηηθψλ ηφζν γηα ηνπο πνιίηεο (θεθ ) φζν θαη γηα ην θξάηνο (θεθ ). 4.1 Η χρόςη ΤΠΕ από τισ κυβερνόςεισ Οη θπβεξλήζεηο ζε φινλ ηνλ αλεπηπγκέλν θφζκν πξνζπαζνχλ λα αμηνπνηήζνπλ ηηο γνξγά αλαπηπζζφκελεο επθαηξίεο πνπ πξνζθέξνπλ νη ΣΠΔ, πξνθεηκέλνπ λα γίλνπλ ε δεκφζηα δηνίθεζε θαη νη δεκφζηεο ππεξεζίεο πην δηαθαλείο, απνηειεζκαηηθέο θαη απνδνηηθέο. Λακβάλνληαο ππφςε, απφ ηε κία, ηηο ζπλερψο απμαλφκελεο απαηηήζεηο γηα ππεξεζίεο απφ έλα φιν θαη πην ελεκεξσκέλν θνηλφ θαη, απφ ηελ άιιε, ηελ πίεζε πνπ αζθείηαη ζηηο θπβεξλήζεηο γηα εμνηθνλφκεζε πφξσλ, γηα αιιαγή ησλ παξαδνζηαθψλ κνληέισλ δηαθπβέξλεζεο αιιά θαη γηα ηαρεία αληαπφθξηζε ζηηο απαηηήζεηο ησλ πνιηηψλ, ε αμηνπνίεζε ησλ ΣΠΔ θαίλεηαη λα γίλεηαη νινέλα θαη πην επηηαθηηθή αλάγθε. Σα ηειεπηαία είθνζη ρξφληα ν ξφινο ησλ θπβεξλήζεσλ κεηαηνπίδεηαη φιν θαη πεξηζζφηεξν απφ ηελ άκεζε παξνρή ππεξεζηψλ ζηε ξχζκηζε θαη δηαρείξηζε ππεξεζηψλ, νη νπνίεο πξνζθέξνληαη φρη πηα απφ ην ίδην ην θξάηνο, αιιά κε θεξδνζθνπηθνχο ή άιινπο ηδησηηθνχο θνξείο (Osimo, 2008). Οη θπβεξλήζεηο, ζηελ πξνζπάζεηά ηνπο λα παξέρνπλ πην απνδνηηθέο θαη απνηειεζκαηηθέο δεκφζηεο ππεξεζίεο, έρνπλ ελζσκαηψζεη ζηα πξνγξάκκαηά ηνπο κεηαξξπζκίζεηο θαη θαηλνηνκίεο γηα ην δεκφζην

30 30 ηνκέα, έηζη ψζηε λα ηθαλνπνηνχλ ηηο απμαλφκελεο απαηηήζεηο ησλ πνιηηψλ κε ηνπο πεξηνξηζκέλνπο δηαζέζηκνπο δεκφζηνπο πφξνπο πνπ δηαζέηνπλ. Κνηλή ζπληζηακέλε ησλ κεηαξξπζκηζηηθψλ πξνγξακκάησλ απνηειεί ε πξαγκαηνπνίεζε κίαο δηαθπβέξλεζεο πεξηζζφηεξν αλνηρηήο θαη πξνζαλαηνιηζκέλεο ζηνλ πνιίηε, ε επίηεπμε θαιχηεξεο εμππεξέηεζεο απφ ην δεκφζην ηνκέα, ε εθαξκνγή θαηλνχξγησλ κνξθψλ ειέγρνπ, ε ρξεζηκνπνίεζε κεραληζκψλ ηεο αγνξάο θαη ε πεξηζζφηεξν απνθεληξσκέλε δηαρείξηζε ηνπ πξνζσπηθνχ (Osimo, 2008; OECD, 2005). Οη ΣΠΔ έρνπλ αλαγλσξηζηεί εδψ θαη θαηξφ σο θαίξην ζηξαηεγηθφ εξγαιείν γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ παξαπάλσ κεηαξξπζκίζεσλ. Απφ ηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1990, έρνπλ αξρίζεη λα δηαδξακαηίδνπλ θεληξηθφ ξφιν ζηελ πινπνίεζε ησλ πνιηηηθψλ γηα ηελ κεηαξξχζκηζε ησλ θπβεξλήζεσλ. ηηο ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (ΔΔ) έρνπλ γίλεη ζεκαληηθέο επελδχζεηο ηφζν ζε αλζξψπηλνπο πφξνπο φζν θαη ζε θεθάιαην γηα ηελ αμηνπνίεζε θαη ρξήζε ησλ ΣΠΔ κε ζθνπφ ηελ παξνρή θαιχηεξσλ πνηνηηθά δεκφζησλ ππεξεζηψλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, νη ΣΠΔ ζπλεηζθέξνπλ ζηε κείσζε ησλ ρξφλσλ αλακνλήο, ηε βειηίσζε ηεο νηθνλνκηθήο απνδνηηθφηεηαο, ηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο θαη ηε βειηίσζε ηεο δηαθάλεηαο θαη ηεο κεηξεζηκφηεηαο ησλ παξερφκελσλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ. εκαληηθά απνηειέζκαηα έρνπλ ζεκεησζεί ζε νξηζκέλνπο ηνκείο. Γηα παξάδεηγκα, νη πην ζεκαληηθέο ππεξεζίεο παξέρνληαη ειεθηξνληθά κέζσ ηνπ Γηαδηθηχνπ ζε φινπο ηνπο πνιίηεο, ε πιεηνςεθία ησλ θνξνινγηθψλ δειψζεσλ θαηαηίζεηαη ειεθηξνληθά θαη ηεξάζηηα πνζά έρνπλ εμνηθνλνκεζεί κέζσ ησλ ειεθηξνληθψλ πξνκεζεηψλ (Osimo, 2008; Baumgarten and Chul). Χζηφζν, ε επίηεπμε ησλ πξνζδνθηψλ θαη ησλ ζηφρσλ, φπσο είραλ αξρηθά νξακαηηζηεί, είλαη αξθεηά πην δχζθνιε απφ φηη αλακελφηαλ. Δλψ ε ειεθηξνληθή δηαθπβέξλεζε πεξηιακβάλεη εμνξηζκνχ ηελ αλαδηνξγάλσζε ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα, απηή ε αιιαγή απνδεηθλχεηαη πνιχ δχζθνιν λα εθαξκνζηεί (Osimo, 2008; Dumleavy, 2006). Ο εθζπγρξνληζκφο ησλ front-office ππεξεζηψλ, δειαδή ησλ ππεξεζηψλ ζηηο νπνίεο εκπιέθεηαη άκεζα ν πνιίηεο, απνηειεί, επίζεο πξφθιεζε. Οη πνιίηεο πηνζεηνχλ κε αξγφ ξπζκφ ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο πνπ δηαηίζεηαη δηαδηθηπαθά (on-line) θαη ηα πνζνζηά ρξήζεο είλαη ρακειά (εηθφλα). Όπσο θαίλεηαη ζηελ εηθφλα 4, ην 2007 κφλν ην 10% ησλ

31 31 επξσπαίσλ πνιηηψλ ρξεζηκνπνηνχζε ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο κέζσ Γηαδηθηχνπ, παξά ην γεγνλφο φηη ν αξηζκφο ησλ ειεθηξνληθά δηαζέζηκσλ ππεξεζηψλ έρεη απμεζεί ζεκαληηθά ηα ηειεπηαία ρξφληα θαη πιένλ ζε απηέο πεξηιακβάλεηαη ε πιεηνςεθία ησλ βαζηθψλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ. Δηθόλα 4: % ππεξεζηώλ πιήξσο δηαζέζηκεο ειεθηξνληθά θαη % πνιηηώλ πνπ ζπλαιιάζζνληαη ειεθηξνληθά κε ην δεκόζην (ζπκπιήξσζε αηηήζεσλ ή πξαγκαηνπνίεζε πιεξσκώλ), ΔΔ27, 2002/2007 (πεγή: Eurostat; Osimo, 2008) Αληίζεηα κε ηε ρακειή αλάπηπμε ηεο Ζιεθηξνληθήο Γηαθπβέξλεζεο απφ ην 2003 έσο ζήκεξα, είλαη θάπσο νμχκσξν φηη ην 2003 έλα λέν θχκα εθαξκνγψλ βαζηζκέλσλ ζην δηαδίθηπν (web-based), νη νπνίεο, φπσο αλαθέξεηαη θαη ζην θεθάιαην 2, έγηλαλ γλσζηέο κε ην φλνκα Web 2.0, ιαλζαξίζηεθε κε πνιχ κηθξφ θφζηνο θαη ζεκείσζε πνιχ κεγάιε επηηπρία φζνλ αθνξά ζηε ρξήζε (Osimo, 2008). Ο αξηζκφο ησλ ρξεζηψλ ησλ blogs, wikis, ηζηνζειίδσλ θνηλσληθήο δηθηχσζεο ζεκείσζε εθζεηηθή αχμεζε ηα ηειεπηαία ρξφληα (εηθφλα 5). Τπάξρεη, ινηπφλ, έλα παξάδνμν κεηαμχ ηεο αξγήο αχμεζεο ηεο ρξήζεο ησλ αθξηβψλ ειεθηξνληθψλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ θαη ηεο ξαγδαίαο αχμεζεο ηεο ρξήζεο ησλ θηελψλ εθαξκνγψλ πνπ έρνπλ ζην επίθεληξν ηνλ ρξήζηε (Osimo, 2008; Baumgarten and Chul). Πξνθχπηεη, ζπλεπψο, ην εξψηεκα εάλ θαη κε πνηφλ ηξφπν κπνξνχλ νη εθαξκνγέο Web 2.0 λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ ην δεκφζην ηνκέα.

32 32 Δηθόλα 5: Η αύμεζε ηεο ρξήζεο ησλ εθαξκνγώλ Web 2.0 (πεγή: Technorati, Wikipedia, Myspace, YouTube, Nielsen-Netratings; Osimo 2008) χκθσλα κε κειέηε ηνπ Παξαηεξεηεξίνπ γηα ηελ Κνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο (Βέξγε, 2009) ν φξνο «egovernment 2.0» ή Γηαθπβέξλεζε 2.0 έξρεηαη λα ζεκαηνδνηήζεη ηελ λέα επνρή ηεο ειεθηξνληθήο δηαθπβέξλεζεο. Πξφθεηηαη γηα κηα επνρή φπνπ δηακνξθψλεηαη λέα δπλακηθή ζηε ζρέζε πνιίηε θξάηνπο, κε ηνπο πνιίηεο πιένλ λα παίξλνπλ ελεξγφ ξφιν ζηε δηαθπβέξλεζε, θαζψο ζπκκεηέρνπλ ελεξγά ζηε ιήςε απνθάζεσλ θαη ειέγρνπλ ην έξγν ηεο θπβέξλεζεο ζε επίπεδν δηαθάλεηαο, ρξεζηήο δηαρείξηζεο, θιπ.

33 33 ηε Γηαθπβέξλεζε 2.0 γίλεηαη κηα κεηαηφπηζε ηεο δεκφζηαο πνιηηηθήο πξνο ηε δεκηνπξγία θνπιηνχξαο εμσζηξέθεηαο θαη δηαθάλεηαο, φπνπ ε θπβέξλεζε είλαη πξφζπκε λα εκπιέμεη θαη λα αθνχζεη ηνπο πνιίηεο ηεο, θαζψο θαη λα παξάζρεη ειεχζεξα ην απέξαλην εζληθφ απφζεκα ησλ κε επαίζζεησλ πιεξνθνξηψλ ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα. Ζ Γηαθπβέξλεζε 2.0 ελδπλακψλεη θαη παξαθηλεί πνιίηεο θαη δεκφζηνπο ιεηηνπξγνχο λα ζπλεξγαζηνχλ εθκεηαιιεπφκελνη ηηο επθαηξίεο πνπ παξνπζηάδνληαη απφ ηελ ηερλνινγία. Οη 3 ππιψλεο ηεο Γηαθπβέξλεζεο 2.0 είλαη: Ζ εθαξκνγή ησλ εξγαιείσλ θαη πξαθηηθψλ ηνπ Web 2.0 ζηελ θπβέξλεζε Ζ αλνηρηή πξφζβαζε ζηε δεκφζηα πιεξνθνξία Ζ εγεζία, πνιηηηθή θαη δηαθπβέξλεζε ψζηε λα επηηεπρζνχλ νη απαξαίηεηεο αιιαγέο ζηελ θνπιηνχξα θαη ηε ιεηηνπξγία ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα Ζ Γηαθπβέξλεζε 2.0 ή Government 2.0 κεηαβάιιεη εχζηνρα ηε ζρέζε κεηαμχ θπβέξλεζεο θαη πνιίηε. Κπξηφηεξν ηερλνινγηθφ θαηαιχηε ζηε δηακφξθσζε ηεο λέαο απηήο δπλακηθήο απνηεινχλ ηα εξγαιεία πνπ έρνπλ πιένλ ζηε δηάζεζή ηνπο θπβεξλήζεηο θαη πνιίηεο θαη πξφθεηηαη γηα ηηο δπλαηφηεηεο πνπ πξνζθέξεη ε 2ε γεληά ηνπ δηαδηθηχνπ ή «web 2.0». Τπφ ηνλ φξν web 2.0 έρεη ζπκπεξηιεθζεί έλα λέν θχκα δηαδηθηπαθψλ εθαξκνγψλ, νη νπνίεο ραξαθηεξίδνληαη απφ ηηο πξνεγκέλεο δπλαηφηεηεο πνπ παξέρνπλ ζηνπο ρξήζηεο γηα επηθνηλσλία θαη ειεθηξνληθή. Σέινο, αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη παξάιιεια κε ηελ εμέιημε ηεο ρξήζεο ησλ ΣΠΔ απφ ηηο θπβεξλήζεηο θαη ην πέξαζκα ζηε Γηαθπβέξλεζε 2.0, πξέπεη λα ππάξρεη θαη εμέιημε ηνπ ζρεηηθνχ λνκηθνχ πιαηζίνπ. Γεδνκέλνπ φηη ε ρξήζε ησλ ΣΠΔ γηα ζθνπνχο ηεο δηνίθεζεο κπνξεί ζπρλά λα εγείξεη λνκηθά δεηήκαηα, είλαη απαξαίηεην ην λνκηθφ πιαίζην λα ζπκβαδίδεη κε ηελ ηερλνινγηθή αιιαγή. Ζ ΔΔ αθνινχζεζε ηελ επηηαγή απηή θαη πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιίζεη ηελ φζν ην δπλαηφ κεγαιχηεξε εθκεηάιιεπζε ηνπ δπλακηθνχ ησλ ΣΠΔ ζε επξσπατθή θιίκαθα, εμέιημε ην λνκηθφ πιαίζην πνπ δηέπεη ηελ θνηλσλία ηεο πιεξνθνξίαο παξάιιεια κε ηελ εμέιημε ηνπ ηερληθνχ πιαηζίνπ. ηελ εηθφλα 6 θαίλεηαη γξαθηθά ε παξάιιειε εμέιημε ηνπ ηερληθνχ θαη λνκηθνχ πιαηζίνπ ζηελ ΔΔ.

34 34 Δηθόλα 6: Δμέιημε ηερληθνύ θαη λνκηθνύ πιαηζίνπ ζηελ ΔΔ (πεγή: DLA Piper, 2007; ΑΝΑΚΟΙΝΧΗ ΣΗ ΔΠΙΣΡΟΠΗ ΠΡΟ ΣΟ ΔΤΡΧΠΑΨΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΤΛΙΟ, ΣΟ ΤΜΒΟΤΛΙΟ, ΣΗΝ ΔΤΡΧΠΑΨΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΧΝΙΚΗ ΔΠΙΣΡΟΠΗ ΚΑΙ ΣΗΝ ΔΠΙΣΡΟΠΗ ΣΧΝ ΠΔΡΙΦΔΡΔΙΧΝ: Πξνεηνηκαζία ηνπ ςεθηαθνύ κέιινληνο ηεο Δπξώπεο_Δλδηάκεζε αμηνιόγεζε ηεο ζηξαηεγηθήο i2010, 2008) 4.2 Παραδεύγματα λύςεων Web 2.0 από το περιβϊλλον τησ δημόςιασ διούκηςησ Πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζησζεί εάλ νη εθαξκνγέο Web 2.0 βξίζθνπλ εθαξκνγή ζην δεκφζην ηνκέα, πξαγκαηνπνηήζεθε κία εθηεηακέλε κειέηε ηέηνησλ εθαξκνγψλ ζε δηάθνξεο ρψξεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ην δεκφζην ηνκέα. Απφ ηηο εθαξκνγέο πνπ κειεηήζεθαλ πξνέθπςε φηη ην Web 2.0 είλαη ζρεηηθφ κε ην πεξηβάιινλ ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο θαη έρεη βξεη εθαξκνγή ζε απηφ. Οη εθαξκνγέο απηέο εθαξκφδνληαη απφ ηηο ίδηεο ηηο θπβεξλήζεηο, αιιά θαη απφ πνιίηεο θαη νξγαλψζεηο ηεο Κνηλσλίαο ησλ Πνιηηψλ. ηνλ πίλαθα 1 εκθαλίδνληαη φιεο νη εθαξκνγέο πνπ κειεηήζεθαλ. Γηα θάζε εθαξκνγή δίλνληαη ην φλνκά ηεο, ε ρψξα ζηελ νπνία εθαξκφδεηαη, κία ζχληνκε πεξηγξαθή, ην πεδίν πνιηηηθήο ζην νπνίν αθνξά, ην πεδίν ζην νπνίν έρεη εθαξκνγή θαη ε θάζε ηεο δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο ζηελ νπνία βνεζάεη. ηε ζπλέρεηα αθνινπζεί αλαιπηηθφηεξε πεξηγξαθή ηνπ ζθνπνχ θάζε εθαξκνγήο.

35 α/α Όλνκα Υώξα ύληνκε Πεξηγξαθή Πεδίν Πνιηηηθήο Πεδίν Δθαξκνγήο Φάζε Γηαδηθαζίαο Παξαγσγήο Πνιηηηθήο 1 Caisi Καλαδάο Portal γηα ηε ζπλεξγαζία Τγεία/ πλεξγαζία Όια ηα ζηάδηα κεηαμχ δεκφζησλ θνξέσλ, Κνηλσληθή κεηαμχ θνξέσλ ηδησηηθψλ παξφρσλ Πνιηηηθή Γεκφζηαο ππεξεζηψλ θαη πνιηηψλ κε Γηνίθεζεο ζθνπφ ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο ησλ ρξφληα αζηέγσλ 2 ChicagoCrime ΖΠΑ Ηζηφηνπνο κε δπλαηφηεηα Γεκφζηα Σάμε Ννκνζεηηθή Έιεγρνο tagging γηα ζέκαηα ζρεηηθά Δθαξκνγή κε εγθιήκαηα ζηελ πφιε ηνπ ηθάγν 3 Intellipedia ΖΠΑ Γηα ηε ζπλεξγαζία κεηαμχ Γεκφζηα πλεξγαζία Όια ηα ζηάδηα δεκφζησλ θνξέσλ, ηε Γηνίθεζε κεηαμχ θνξέσλ δηαρείξηζε γλψζεο θαη ηε Γεκφζηαο δηαρείξηζε πξνζσπηθνχ Γηνίθεζεο 4 Planningalerts Αγγιία Portal πνπ πξνζθέξεη ηε Γεκφζηα Πνιηηηθή Αλάπηπμε Πνιηηηθήο δπλαηφηεηα ελεκέξσζεο ησλ Γηνίθεζε πκκεηνρή

36 κειψλ ηνπ-πνιηηψλ ζρεηηθά κε ηε δεκηνπξγία λέσλ ππεξεζηψλ ζηε γεηηνληά ηνπο 5 Farmsubsidy ΔΔ / Αγγιία & Portal γηα ηελ ελεκέξσζε Αγξνηηθή Πνιηηηθή Αλάπηπμε Πνιηηηθήο Γαλία ησλ πνιηηψλ ζρεηηθά κε ζέκαηα γχξσ απφ ηελ αγξνηηθή πνιηηηθή ηεο ΔΔ θαη ηελ θαηαλνκή ησλ ζρεηηθψλ θνλδπιίσλ Πνιηηηθή πκκεηνρή 6 Change ΖΠΑ Κνηλσληθφ δίθηπν γηα ηελ Πνηθίια Πνιηηηθή Αλάπηπμε Πνιηηηθήο πξνψζεζε θηλεκάησλ γηα θνηλσληθέο αιιαγέο πκκεηνρή 7 direct.gov.uk Αγγιία Ηζηνζειίδα πνπ ζπλελψλεη ηα Γεκφζηα Παξνρή Δθαξκνγή Πνιηηηθήο απνηειέζκαηα απφ ηελ αλαδήηεζε ζην Google θαη ηε κεραλή αλαδήηεζεο ηεο θεληξηθήο θπβεξλεηηθήο ηζηνζειίδαο Γηνίθεζε Τπεξεζηψλ 8 NetMuums Αγγιία Κνηλσληθφ δίθηπν γηα ηελ Κνηλσληθή Παξνρή Δθαξκνγή Πνιηηηθήο

37 παξνρή ππεξεζηψλ θαη Πνιηηηθή/ Τπεξεζηψλ πιεξνθφξεζε γηα ζέκαηα Οηθνγελεηαθή ζρεηηθά κε ηελ νηθνγέλεηα Πνιηηηθή 9 Delaware Delaware Portal ηνπ State of Delaware, Γεκφζηα Παξνρή Δθαξκνγή Πνιηηηθήο πνπ απνηειεί ηελ θεληξηθή Γηνίθεζε Τπεξεζηψλ ειεθηξνληθή πχιε γηα παξνρή πιεξνθνξηψλ θαη ππεξεζηψλ πνπ πξνζθέξνληαη απφ ην ζπγθεθξηκέλν θξαηίδην 10 Caughtya Νέα Εειαλδία Ηζηφηνπνο κε δπλαηφηεηα Μεηαθνξέο Ννκνζεηηθή Έιεγρνο tagging γηα ηε Δθαξκνγή δεκνζηνπνίεζε παξάλνκα παξθαξηζκέλσλ απηνθηλήησλ 11 PeerToPatent Γηεζλήο Ηζηνρψξνο κε ζθνπφ λα θάλεη Καηλνηνκία Δθαξκνγή Δθαξκνγή πνιηηηθήο επθνιφηεξε ηελ εθαξκνγή λνκνζεζίαο ηνπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ γηα ηελ θαηνρχξσζε ησλ παηεληψλ.

38 12 Oim.modernising Γαλία Wiki γηα ηελ πξνψζεζε ησλ Σερλνινγίεο/ πλεξγαζία Όια ηα ζηάδηα ςεθηαθψλ δεηεκάησλ ηεο Φεθηαθή κεηαμχ θνξέσλ ρψξαο, ζην νπνίν ηξαηεγηθή Γεκφζηαο ζπκκεηέρνπλ νη δεκφζηνη Γηνίθεζεο ππάιιεινη 13 Sundhed Γαλία Portal ηνπ εζληθνχ Τγεία Πνιηηηθή Αλάπηπμε Πνιηηηθήο & ζπζηήκαηνο πγείαο ζην νπνίν πκκεηνρή & Δθαξκνγή Πνιηηηθήο νη αζζελείο θαη νη νηθνγέλεηέο Παξνρή ηνπο αιιά θαη νη ππάιιεινη Τπεξεζηψλ αληαιιάζζνπλ πιεξνθνξίεο θαη εκπεηξίεο 14 Patientopinion.co.uk Αγγιία Portal, ζην νπνίν νη αζζελείο Τγεία Παξνρή Δθαξκνγή Πνιηηηθήο έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα Τπεξεζηψλ ζπδεηήζνπλ γηα ηελ εκπεηξία πνπ απνθφκηζαλ απφ ηε λνζειεία ηνπο ζε λνζνθνκείν θαζψο θαη λα ηελ αμηνινγήζνπλ Γηα ηελ παξνρή ππεξεζηψλ

39 θαη ηε δηαρείξηζε αλζξψπηλσλ πφξσλ 15 Nyc.mybikelane.com ΖΠΑ Ηζηφηνπνο κε δπλαηφηεηα Μεηαθνξέο Ννκνζεηηθή Έιεγρνο/ πληήξεζε tagging γηα ζέκαηα ζρεηηθά Δθαξκνγή κε ηηο ζπλζήθεο ζηνπο δξφκνπο αιιά θαη ηα παξάλνκα παξθαξηζκέλα απηνθίλεηα ή άιια εκπφδηα πνπ εκπνδίδνπλ ηνπο πνδειαηνδξφκνπο 16 E-initiatives Wiki Νέα Εειαλδία Wiki γηα έξγα ΣΠΔ απφ φιε Σερλνινγίεο/ πλεξγαζία Όια ηα ζηάδηα ηελ θπβέξλεζε, ε νπνία Φεθηαθή κεηαμχ θνξέσλ επηηξέπεη ζε φζνπο ηξαηεγηθή Γεκφζηαο εξγάδνληαη ζε παξφκνηα έξγα Γηνίθεζεο λα αληαιιάζζνπλ πιεξνθνξίεο θαη εκπεηξία. 17 TiWiki Νέα Εειαλδία Wiki πνπ θαιχπηεη Παηδεία Πνιηηηθή Αλάπηπμε Πνιηηηθήο & ζεκαηνινγία ζρεηηθά κε ηελ πκκεηνρή & Δθαξκνγή Πνιηηηθήο παλεπηζηεκηαθή αιιά θαη Παξνρή

40 γεληθφηεξα ηελ ηξηηνβάζκηα Τπεξεζηψλ εθπαίδεπζε 18 Principals Electronic Νέα Εειαλδία Κνηλσληθφ δίθηπν γηα ηνπο Παηδεία Γηαρείξηζε Όια ηα ζηάδηα Network δηεπζπληέο ησλ ζρνιείσλ Γλψζεο 19 Research e-labs Νέα Εειαλδία Blog, ην νπνίν εμεξεπλά ηηο Σερλνινγίεο/ Γηαρείξηζε Όια ηα ζηάδηα ηάζεηο ηνπ δηαδηθηχνπ, ηα Φεθηαθή Γλψζεο ινγηζκηθά αλνηθηνχ πεγαίνπ ηξαηεγηθή θψδηθα θαη ηηο ηερλνινγίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηελ θπβέξλεζε ηεο Νέαο Εειαλδίαο 20 Police Act Wiki Νέα Εειαλδία Wiki γηα ηελ ζπλεηζθνξά ησλ Γεκφζηα Σάμε Πνιηηηθή Αλάπηπμε Πνιηηηθήο πνιηηψλ ζηνλ ζρεδηαζκφ ηεο πκκεηνρή λέαο δξάζεο ηεο αζηπλνκίαο 21 Web Standards Wiki Νέα Εειαλδία Wiki κέζα απφ απηφ λα Σερλνινγίεο/ Γηαρείξηζε Όια ηα ζηάδηα κνηξάδεηαη γλψζε θαη λα Φεθηαθή Γλψζεο & δίλνληαη ζπκβνπιέο ζρεηηθά ηξαηεγηθή Πνιηηηθή κε ηα πξφηππα δηαδηθηπαθψλ πκκεηνρή ηφπσλ δεκνζίνπ

41 22 Digital Future Blog Νέα Εειαλδία Blog γηα ηνλ Σερλνινγίεο/ Πνιηηηθή Αλάπηπμε Πνιηηηθήο επαλαπξνζδηνξηζκφ ηεο Φεθηαθή πκκεηνρή Φεθηαθήο ηξαηεγηθήο ηξαηεγηθή 23 Digital Strategy Νέα Εειαλδία Forum γηα ηνλ Σερλνινγίεο/ Πνιηηηθή Αλάπηπμε Πνιηηηθήο Forum επαλαπξνζδηνξηζκφ ηεο Φεθηαθή πκκεηνρή Φεθηαθήο ηξαηεγηθήο ηξαηεγηθή 24 Safe As Road Safety Νέα Εειαλδία Forum ζπδεηήζεσλ Μεηαθνξέο Πνιηηηθή Αλάπηπμε Πνιηηηθήο Forum θνηλφηεηαο γηα ηελ αλάπηπμε πκκεηνρή ζρεδίσλ πνιηηηθψλ γηα ηελ αζθάιεηα ζην δξφκν 25 Ted student Νέα Εειαλδία Forum ζην νπνίν Παηδεία Γηαρείξηζε Όια ηα ζηάδηα discussion forum πξαγκαηνπνηνχληαη Γλψζεο & ζπδεηήζεηο γηα ν,ηηδήπνηε Πνιηηηθή έρεη λα θάλεη κε ηελ πκκεηνρή ηξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε Πίλαθαο 1: Παξαδείγκαηα Δθαξκνγώλ Web 2.0 πνπ βξίζθνπλ εθαξκνγή γηα ζθνπνύο ηεο δεκόζηαο δηνίθεζεο

42 42 Caisi To OSCAR - CAISI (Client Access to Integrated Services and Information) ( (εηθφλα 7) απνηειεί έλα εζληθφ, βξαβεπκέλν ζχζηεκα δηαρείξηζεο ηαηξηθψλ πεξηζηαηηθψλ, θιηλψλ θαη πξνγξακκάησλ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ πνιιέο ζρεηηθέο δεκφζηεο ππεξεζίεο. Έρεη αλαπηπρζεί ζηνλ Καλαδά θαη έρεη σο ζηφρν λα πξνζθέξεη ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ παξφρσλ ησλ ππεξεζηψλ, ησλ πνιηηψλ-πειαηψλ θαη ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ πξνθεηκέλνπ λα βνεζήζεη ζηελ αληηκεηψπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο ησλ ρξφληα αζηέγσλ κέζσ ηεο ειεθηξνληθήο ελζσκάησζεο ηεο θξνληίδαο ηνπο. Δηθόλα 7: Ιζηνρώξνο CAISI ChicagoCrime Σν ChicagoCrime ( (εηθφλα 8) απνηειεί έλαλ ηζηνρψξν ζηνλ νπνίν παξέρεηαη ε δπλαηφηεηα αλαδήηεζεο ησλ εγθιεκάησλ πνπ έρνπλ ζπκβεί ζηελ πφιε ηνπ ηθάγν. Ζ αλαδήηεζε κπνξεί λα γίλεη κε δηάθνξα θξηηήξηα, φπσο γηα παξάδεηγκα ν ηχπνο ηνπ εγθιήκαηνο ή ε ηνπνζεζία πνπ ζπλέβε ην έγθιεκα. Δπηπιένλ, θάζε ρξήζηεο ηεο ηζηνζειίδαο έρεη ηε δπλαηφηεηα λα πξνζζέζεη ζηνηρεία γηα εγθιήκαηα

43 43 πνπ έρνπλ ζπκβεί ζηελ πφιε ηνπ ηθάγν. Σφζν γηα ηελ αλαδήηεζε φζν θαν ηελ θαηαρψξεζε ησλ εγθιεκάησλ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ράξηεο κέζσ ηνπ GoogleMap γηα λα γίλεη αλαθνξά ηεο ηνπνζεζίαο ηνπ εγθιήκαηνο. Δηθόλα 8: Ιζηνρώξνο ChicagoCrime Intellipedia Ζ Intellipedia απνηειεί έλα Wiki πνπ ρξεζηκνπνηείηαη απφ 16 επηζηεκνληθά ηλζηηηνχηα ζηηο ΖΠΑ. θνπφ ηεο ζπληζηά ε αληαιιαγή γλψζεο κεηαμχ ησλ αλαιπηψλ ησλ ηλζηηηνχησλ θαη ε παξνρή δπλαηφηεηαο ζε απηνχο λα γξάθνπλ απφ θνηλνχ επηζηεκνληθέο κειέηεο. Ζ Intellipedia είλαη έλα θιεηζηφ Wiki, δειαδή ζε απηφ κπνξνχλ λα ζπκκεηέρνπλ κφλν φζνη είλαη εμνπζηνδνηεκέλνη, θαη δελ είλαη δηαζέζηκεο εηθφλεο ηεο. PlanningAlerts Σν PlanningAlerts ( (εηθφλα 9) απνηειεί κία ειεχζεξε ππεξεζία πνπ έρεη θηηαρηεί απφ έμη ηδηψηεο ζηελ Αγγιία (ηνπο Richard Pope, Mikel

44 44 Maron, Sam Smith, Duncan Parkes, Tom Hughes and Andy Armstrong) θαη ρξεζηκνπνηεί σο πιαηθφξκα ιεηηνπξγίαο ην mysociety.org. ηφρνο ηνπ PlanningAlerts απνηειεί λα εηδνπνηεί ηα εγγεγξακκέλα ζε απηφ κέιε κε ζηελ ειεθηξνληθή δηεχζπλζε πνπ έρνπλ δειψζεη γηα νπνηαδήπνηε λέα, δεκφζηα ή ηδησηηθή, ππεξεζία ιεηηνπξγεί ζηε γεηηνληά ηνπο. Πξνθεηκέλνπ λα ππάξρεη έγθπξε θαη έγθαηξε ελεκέξσζε ζπλεηζθέξνπλ εθηφο απφ ηνπο δεκηνπξγνχο ηεο ππεξεζίαο θαη ηα εγγεγξακκέλα κέιε. Δηθόλα 9: Ιζηνρώξνο PlanningAlerts

45 45 Farmsubsidy Κάζε ρξφλν ην 40% πεξίπνπ ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, πνζφ πνπ αληηζηνηρεί ζε πεξίπνπ 55δηο., δαπαλάηαη γηα ηελ αγξνηηθή πνιηηηθή. Σν Farmsubsidy.org ( (εηθφλα 10) βνεζάεη ηνπο επξσπαίνπο πνιίηεο λα δηαπηζηψλνπλ ζε πνηνπο θαη γηαηί πήγε ην πνζφ απηφ. Λεηηνπξγεί απφ ηελ ΔΔ Γηαθάλεηα, κία κε θεξδνζθνπηθή νξγάλσζε ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην, θαη ηελ Kaas og Mulvad, κία εξεπλεηηθή εηαηξία ζηε Γαλία. Γεδνκέλνπ ηνπ δηθαηψκαηνο ησλ πνιηηψλ γηα πξφζβαζε ζηε δεκφζηα πιεξνθνξία, ην Farmsubsidy.org πξνζπαζεί λα δίλεη εκπεξηζηαησκέλεο πιεξνθνξίεο γηα ηηο πιεξσκέο θαη ηηο επηδνηήζεηο ζηνπο αγξφηεο ησλ επξσπατθψλ ρσξψλ, κε ηξφπν εχρξεζην γηα ηνπο επξσπαίνπο πνιίηεο. Δηθόλα 10: Ιζηνρώξνο Farmsubsidy Change Σν Change.org ( (εηθφλα 11) απνηειεί έλα δηαδηθηπαθφ θνηλσληθφ δίθηπν, πνπ ιεηηνπξγεί ζηηο ΖΠΑ, γηα ηελ θνηλσληθή αιιαγή ή, δηαθνξεηηθά, πξνζθέξεη κία θεληξηθή πιαηθφξκα κέζσ ηνπ δηαδηθηχνπ γηα ηελ πξνψζεζε θηλεκάησλ γηα

46 46 θνηλσληθέο αιιαγέο. Μέζα ζε απηφ ιεηηνπξγνχλ πάλσ απφ 20 κεγάιεο δηαδηθηπαθέο θνηλφηεηεο, θάζε κία απφ ηηο νπνίεο πξαγκαηεχεηαη δναθνξεηηθφ θνηλσληθφ ζέκα. Σα ζέκαηα απηά πνηθίινπλ θαη κπνξεί λα αθνξνχλ γηα παξάδεηγκα ηνπο άζηεγνπο, ηα δηθαηψκαηα ησλ γπλαηθψλ, ηε θηψρεηα. ην Change.org ζπκκεηέρνπλ θαη γξάθνπλ, άκηζζα, πεξίπνπ 100 εηδηθνί θαη 3000 ζπλεξγάηεο. Δηθόλα 11: Ιζηνρώξνο Change

47 47 direct.gov.uk Σν direct.gov.uk ( (εηθφλα 12) απνηειεί κία ηζηνζειίδα, πνπ δεκηνπξγήζεθε απφ κία νξγάλσζε ηεο Κνηλσλίαο ησλ Πνιηηψλ ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην θαη ε νπνία ζπλελψλεη ηα απνηειέζκαηα απφ ηελ αλαδήηεζε ζην Google θαη ηε κεραλή αλαδήηεζεο ηεο θεληξηθήο θπβεξλεηηθήο ηζηνζειίδαο, ψζηε ηα απνηειέζκαηα απφ ηηο ζρεηηθέο κε ηελ θπβεξλεηηθή ηζηνζειίδα αλαδεηήζεηο λα είλαη πην ζρεηηθά/αμηφπηζηα. Δηθόλα 12: Ιζηνρώξνο direct.gov.uk

48 48 NetMums Σν NetMums ( (εηθφλα 13) δεκηνπξγήζεθε ην 2000 θαη απνηειεί ην γξεγνξφηεξα αλαπηπζζφκελν δηαδηθηπαθφ νξγαληζκφ γνλέσλ κε πεξηζζφηεξα απφ κέιε, θπξίσο κεηέξεο. Σν NetMums είλαη έλαο ζχλδεζκνο απφ ηνπηθέο ηζηνζειίδεο απφ φιν ην Ζλσκέλν Βαζίιεην, θάζε κία εθ ησλ νπνίσλ πξνζθέξεη πιεξνθνξίεο ζε κεηέξεο γηα ζέκαηα ζρεηηθά κε ηελ νηθνγέλεηα, φπσο γηα παξάδεηγκα πνπ κπνξνχλ λα βξνπλ παηρληδφηνπνπο, πσο κπνξνχλ λα καγεηξέςνπλ πγηεηλά γηα ηα παηδηά ηνπο θαη πνπ κπνξνχλ λα ζπλαληήζνπλ άιιεο κεηέξεο. ηφρν ηνπ NetMums ζπληζηά λα βνεζήζεη ηηο νηθνγέλεηεο λα είλαη ραξνχκελεο κε ηα παηδηά ηνπο, λα δεκηνπξγήζεη ηνπηθέο θνηλφηεηεο κέζσ ησλ νπνίσλ νη άλζξσπνη ζα έξζνπλ πην θνληά, λα θαηαπνιεκήζεη ηελ θνηλσληθή απνκφλσζε, λα δψζεη θσλή ζηηο κεηέξεο θαη λα πξνζθέξεη πξφζβαζε ζε θάζε γνληφ ζε ζπκβνπιέο, ηφζν απφ εηδηθνχο φζν θαη απφ άιινπο γνλείο. Δηθόλα 13: Ιζηνρώξνο NetMums

49 49 delaware Σν delaware.gov ( (εηθφλα14) είλαη ην θεληξηθφ πφξηαι ηνπ State of Delaware, ην νπνίν απνηειεί ηελ θεληξηθή ειεθηξνληθή πχιε γηα παξνρή πιεξνθνξηψλ θαη ππεξεζηψλ πνπ πξνζθέξνληαη απφ ην ζπγθεθξηκέλν θξαηίδην. Μέζσ απηνχ νη επηζθέπηεο κπνξνχλ λα βξνπλ νπνηαδήπνηε πιεξνθνξία ζρεηηθή κε ηε δεκφζηα δηνίθεζε αθφκα θαη εάλ δελ γλσξίδνπλ ηελ αξκφδηα δεκφζηα ππεξεζία. Ζ κεραλή αλαδήηεζεο ηνπ πφξηαι έρεη ηε δπλαηφηεηα λα αλαδεηά πιεξνθνξίεο απφ ηηο ηζηνζειίδεο φισλ ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ. Δηθόλα 14: Ιζηνρώξνο delaware

50 50 caughtya Σν Caughtya ( (εηθφλα 15) απνηειεί κία ηζηνζειίδα πνπ δεκηνπξγήζεθε απφ πνιίηεο ηεο Νέαο Εειαλδίαο κε ζθνπφ λα αλαξηνχληαη ζε απηφ θσηνγξαθίεο παξάλνκα παξθαξηζκέλσλ απηνθηλήησλ θαη λα δίλνληαη ζηνηρεία γηα ην απηνθίλεην θαη ηνλ ηφπν ηνπ παξθαξίζκαηνο. εκεηψλεηαη φηη ιακβάλεηαη ππφςε ε ηνπηθή λνκνζεζία γηα ηα πξνζσπηθά δεδνκέλα. Δηθόλα 15: Ιζηνρώξνο caughtya peertopatent Σν Peer To Patent ( (εηθφλεο 16 έσο 18) απνηειεί έλαλ δηεζλή ηζηνρψξν κε ζθνπφ λα θάλεη επθνιφηεξε ηελ εθαξκνγή ηνπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ γηα

51 51 ηελ θαηνρχξσζε ησλ παηεληψλ. πγθεθξηκέλα πξνζθέξεη ηε δπλαηφηεηα ζηνπο εκπλεπζηέο θαιψλ ηδεψλ λα βξνπλ θαη άιια άηνκα κε ηα νπνία λα ζπλεξγαζηνχλ γηα ηε βειηίσζε ηεο ηδέαο ηνπο πξηλ απηή ιάβεη ηελ ηειηθή κνξθή κίαο αθξηβήο εθαξκνγήο παηέληαο. Ζ Δηθφλα δείρλεη ηελ αξρηθή ζειίδα ηνπ ηζηνρψξνπ. Ζ Δηθφλα δείρλεη πνίεο θαη πφζεο δξαζηεξηφηεηεο ιακβάλνπλ ρψξα ζηνλ ζπγθεθξηκέλν ηζηνρψξν, ελψ ε Δηθφλα δείρλεη πσο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ν ηζηνρψξνο. Δηθόλα 16: Ιζηνρώξνο peertopatent Δηθόλα 17: Άπνςε ηνπ Ιζηνρώξνπ peertopatent

52 52 Δηθόλα 18: Άπνςε ηνπ Ιζηνρώξνπ peertopatent Oim.modernising.dk Σν Oim.modernising ( (εηθφλα 19) απνηειεί έλα Wiki, ην νπνίν αλαπηχρζεθε απφ ην Τπνπξγείν Οηθνλνκηθψλ ηεο Γαλίαο, αξκφδην Τπνπξγείν γηα ηα ςεθηαθά δεηήκαηα ηεο ρψξαο, κε ζθνπφ λα δνζεί ε δπλαηφηεηα ζηνπ δεκνζίνπο ππαιιήινπο λα ζπκκεηέρνπλ ζηνλ εθκνληεξληζκφ ηεο δνκήο ηεο ηερλνινγίαο ηεο πιεξνθνξηθήο ζην δεκφζην ηνκέα. Δηθόλα 19: Ιζηνρώξνο Oim.modernising

53 53 Sundhed.dk Σν Sundhed ( (εηθφλα 20) απνηειεί ην επίζεκν portal ηνπ εζληθνχ ζπζηήκαηνο πγείαο ηεο Γαλίαο, ην νπνίν αλαπηχρζεθε πξνθεηκέλνπ λα δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ηφζν ζηνπο αζζελείο θαη ηηο νηθνγέλεηέο ηνπο φζν θαη ζηνπ ππαιιήινπο ζην εζληθφ ζχζηεκα πγείαο λα αληαιιάζζνπλ πιεξνθνξίεο θαη εκπεηξίεο. Ζ δξάζε απηή απνηξέπεη ηνπο αζζελείο λα αηζζάλνληαη κνλαμηά θαζψο κπνξνχλ λα επηθνηλσλήζνπλ κε άιινπο νκνηνπαζείο, ελψ ηαπηφρξνλα βνεζά θαη ζηε βειηίσζε ηνπ ζπζηήκαηνο πγείαο. Δηθόλα 20: Ιζηνρώξνο Sundhed Patientopinion.co.uk Σν Patientopinion.org ( (εηθφλεο 21, 22) απνηειεί κία αγγιηθή ηζηνζειίδα, ζηελ νπνία νη αζζελείο έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα ζπδεηήζνπλ γηα ηελ εκπεηξία πνπ απνθφκηζαλ απφ ηε λνζειεία ηνπο ζε λνζνθνκείν θαζψο θαη λα ηελ

54 54 αμηνινγήζνπλ. πγθεθξηκέλα, νη αζζελείο κπνξνχλ λα αλαθέξνπλ ηελ πξνζσπηθή ηνπο εκπεηξία, λα δνπλ ηη ζπλέβε ζε άιινπο αζζελείο, ελψ κπνξνχλ θαη λα δνπλ πσο νη ίδηνη νη αζζελείο έρνπλ ζπκβάιεη ζηε βειηίσζε ηνπο ζπζηήκαηνο πγείαο ηεο ρψξαο ηνπο. Με απηφ ηνλ ηξφπν ιακβάλεηαη ππφςε ε γλψκε ηνπ ηειηθνχ ρξήζηε ησλ ππεξεζηψλ πγείαο, ελψ δηαζθαιίδεηαη θαη δσξεάλ γλψζε πάλσ ζην ζπγθεθξηκέλν αληηθείκελν. Ζ γλψζε απηή είλαη δσηηθήο ζεκαζίαο γηα ηνπο δηνηθεηέο ηνπ ηνκέα πγεία ζηελ πξνζπάζεηά ηνπο λα απαληήζνπλ ζε εξσηήζεηο ζρεηηθά κε ην πψο ζα θάλνπλ ηα πξάγκαηα θαιχηεξα, θηελφηεξα θαη πεξηζζφηεξν απνδνηηθά. Παξάιιεια ιεηηνπξγεί θαη ην blog Patientopinion.co ηνπ νπνίνπ νη ρξήζηεο είλαη επίζεο αζζελείο θαη θαηαζέηνπλ ηηο γλψκεο ηνπο γηα ζέκαηα ζρεηηθά κε ηελ πγεία θαη ηελ πγεηνλνκηθή πεξίζαιςε. Δηθόλα 21: Blog Patientopinion

55 55 Δηθόλα 22: Ιζηνρώξνο Patientopinion

56 56 Nyc.mybikelane.com ηε Νέα Τφξθε νη πνδειάηεο έρνπλ αλαπηχμεη έλαλ ηζηνρψξν, ηνλ Nyc.mybikelane.com ( (εηθφλα 23), ζηνλ νπνίν κπνξεί θαζέλαο λα δηακαξηπξεζεί γηα ηηο ζπλζήθεο ζηνπο δξφκνπο αιιά θαη γηα απηνθίλεηα ή άιια εκπφδηα πνπ εκπνδίδνπλ ηνπο πνδειαηνδξφκνπο. Φσηνγξαθίεο αιιά θαη άιια πηζηνπνηεηηθά κε ζπγθεθξηκέλα γεσγξαθηθά ζηνηρεία αλαξηνχληαη ζηνλ ηζηνρψξν, ψζηε λα δεκηνπξγεζεί ζπιινγηθή γλψζε γηα ην πνπ εκθαλίδνληαη πξνβιήκαηα θαη λα πξαγκαηνπνηεζνχλ ζρεηηθέο ζπδεηήζεηο. Δηθόλα 23: Ιζηνρώξνο Nyc.mybikelane

57 57 ηε ζπλέρεηα, παξνπζηάδνληαη παξαδείγκαηα εθαξκνγψλ Web 2.0 πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη (ή ρξεζηκνπνηήζεθαλ θαηά ην παξειζφλ) κε ζπληνληζκέλν ηξφπν απφ ηελ Κπβέξλεζε ηεο Νέαο Εειαλδίαο (Web 2.0 Social Networking Tools New Zealand E-government Program). E-initiatives Wiki Σν E-initiatives Wiki είλαη έλα Wiki πνπ δεκηνπξγήζεθε ζηε Νέα Εειαλδία κε ζθνπφ λα απνηειέζεη κία on-line βηβιηνζήθε γηα έξγα ΣΠΔ απφ φιε ηελ θπβέξλεζε, ε νπνία επηηξέπεη ζε φζνπο εξγάδνληαη ζε παξφκνηα έξγα λα αληαιιάζζνπλ πιεξνθνξίεο θαη εκπεηξία. Απνηέιεζε έλα απφ ηα πξψηα Wikis πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε απφ ηελ θπβέξλεζε ηεο Νέαο Εειαλδίαο θαη πξνζέθεξε γλψζε γηα ηε ρξήζε Wikis απφ ηελ θπβέξλεζε. TiWiki Σν TiWiki απνηειεί έλα Wiki πνπ αλαπηχρζεθε απφ ην Τπνπξγείν Παηδείαο ηεο Νέαο Εειαλδίαο γηα λα θαιχπηεη ζεκαηνινγία ζρεηηθά κε ηελ παλεπηζηεκηαθή αιιά θαη γεληθφηεξα ηελ ηξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε. Principals Electronic Network Σν Principals Electronic Network απνηειεί κία δηαδξαζηηθή on-line θνηλφηεηα γηα ηνπο δηεπζπληέο ησλ ζρνιείσλ πνπ δεκηνπξγήζεθε απφ ην Τπνπξγείν Παηδείαο ηεο Νέαο Εειαλδίαο. Σν δίθηπν απηφ θαζηεξψζεθε σο ρψξνο αιιειεπίδξαζεο θαη ζπδήηεζεο θαη γηα λα δηεπθνιχλεη ηε κάζεζε απφ ηε γλψζε θαη ηελ εκπεηξία ησλ ζπλαδέιθσλ. Με απηφλ ηνλ ηξφπν ην αξκφδην Τπνπξγείν πξνζθέξεη έλα αζθαιέο πεξηβάιινλ ζηνλ νπνίν έρνπλ πξφζβαζε φινη νη δηεπζπληέο ησλ πξσηνβάζκησλ θαη δεπηεξνβάζκησλ ζρνιείσλ. Research e-labs Σν Research e-labs απνηειεί έλα blog, ην νπνίν εμεξεπλά ηηο ηάζεηο ηνπ δηαδηθηχνπ, ηα ινγηζκηθά αλνηθηνχ πεγαίνπ θψδηθα θαη ηηο ηερλνινγίεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηελ θπβέξλεζε ηεο Νέαο Εειαλδίαο. θνπφο ηνπ είλαη ε δεκνζίεπζε ηερλνινγηθήο έξεπλαο θαη πεξηπηψζεσλ εξγαζίαο θαη ε παξαγσγή ζπδεηήζεσλ γηα ζρεηηθά ζέκαηα.

58 58 Απεπζχλεηαη θπξίσο ζε εηδηθνχο ΣΠΔ πνπ εξγάδνληαη ζηελ θπβέξλεζε ηεο Νέαο Εειαλδίαο, αιιά είλαη θαη αλνηθηφ γηα θαζέλαλ πνπ ελδηαθέξεηαη γηα ην ζέκα. Police Act Wiki Σν Police Act Wiki απνηειεί κία πξσηνβνπιία ηεο αζηπλνκίαο ηεο Νέαο Εειαλδίαο πξνθεηκέλνπ λα ελζαξξχλεη ηελ ζπλεηζθνξά ησλ πνιηηψλ ζηνλ ζρεδηαζκφ ηεο λέαο δξάζεο ηεο αζηπλνκίαο. Σν Wiki απηφ ήηαλ κία απφ ηηο πνιιέο πξσηνβνπιίεο πνπ πήξε ε αζηπλνκία πξνθεηκέλνπ λα επηηξέςεη ζηνπο πνιίηεο λα ζπκκεηέρνπλ ζην έξγν ηεο. Σν πείξακα δηήξθεζε γηα κία εβδνκάδα ην 2007 θαη είρε σο απνηέιεζκα ρηιηάδεο επηζθέςεηο θαη έλαλ πνιχ κεγάιν αξηζκφ ηδεψλ θαη ζπκβνπιψλ απφ ηνπο πνιίηεο θαηά ηε δηάξθεηα απηνχ ηνπ πεξηνξηζκέλνπ δηαζηήκαηνο. Όια ηα ζρφιηα αλαξηηνχληαλ δεκνζίσο on-line θαη ην πιηθφ πξνσζήζεθε ζηελ επηηξνπή πνπ ζα ιάκβαλε ηηο ηειηθέο απνθάζεηο. Σν ζπγθεθξηκέλν Wiki πξνθάιεζε ην ελδηαθέξνλ πνιιψλ άιισλ θπβεξλήζεσλ πνπ ήζειαλ λα κάζνπλ απφ ηελ πξσηνβνπιία απηή, ψζηε λα πξαγκαηνπνηήζνπλ παξφκνηεο πξσηνβνπιίεο. Web Standards Wiki Σν Web Standards Wiki απνηειεί έλα Wiki πνπ δεκηνπξγήζεθε απφ ηελ θπβέξλεζε ηεο Νέαο Εειαλδίαο κε ζθνπφ κέζα απφ απηφ λα κνηξάδεηαη γλψζε θαη λα δίλνληαη ζπκβνπιέο ζρεηηθά κε ηα πξφηππα δηαδηθηπαθψλ ηφπσλ δεκνζίνπ ηεο Νέαο Εειαλδίαο. Σα πξφηππα απηά ππάξρνπλ πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίδεηαη ε πξνζβαζηκφηεηα θαη ρξεζηηθφηεηα ησλ θπβεξλεηηθψλ ηζηνρψξσλ. Σν Web Standards Wiki βνεζάεη ζηε δηεχξπλζε θαη εκβάζπλζε ησλ πξνηχπσλ απηψλ. Οη ρξήζηεο ηνπ Wiki ζπδεηνχλ γηα ηε ινγηθή θαζελφο απφ ηα πξφηππα θαη κπνξνχλ λα δηαπηζηψζνπλ εάλ θαη κε πνην ηξφπν ηα ζρφιηα ηνπο ελζσκαηψζεθαλ ζηε δηαδηθαζία αμηνιφγεζεο. Digital Future Blog θαη Digital Strategy Forum Σν θαη ην απνηέιεζαλ δχν δεμακελέο ηδεψλ γηα ηνλ επαλαπξνζδηνξηζκφ ηεο Φεθηαθήο ηξαηεγηθήο απφ ηελ θπβέξλεζε ηεο Νέαο Εειαλδίαο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ην Σφζν ην blog φζν θαη ην forum δεκηνπξγήζεθαλ σο εξγαιεία γηα λα βνεζήζνπλ ζηε θάζε ηεο θνηλσληθήο δηαβνχιεπζεο γηα ην ζπγθεθξηκέλν πνιηηηθφ δήηεκα.

59 59 Safe As Road Safety Forum Σν Safe As Road Safety Forum απνηειεί έλα on-line forum ζπδεηήζεσλ θνηλφηεηαο πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε ην , ππνζηεξηδφκελν απφ ην Τπνπξγείν Μεηαθνξψλ ηεο Νέαο Εειαλδίαο, πξνθεηκέλνπ λα αλαπηπρζνχλ ζρέδηα πνιηηηθψλ γηα ηελ αζθάιεηα ζην δξφκν. Σα ζέκαηα πνπ ζπδεηήζεθαλ ζην ζπγθεθξηκέλν forum πξνήιζαλ απφ ηα απνηειέζκαηα workshops πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ απφ νκάδεο πνπ δεκηνπξγήζεθαλ πξηλ ηε ιήςε ηεο απφθαζεο γηα ηελ πνιηηηθή. Ζ δηαδηθαζία ιεηηνπξγίαο ηνπ forum θαηέζηε πην δηαθαλήο κε ηελ απφθαζε λα αλαξηνχληαη ηα ζρφιηα ρσξίο λα απαηηείηαη ε έγθξηζε ηνπ δηαρεηξηζηή ηνπ forum θαη κε ηε ζπκκεηνρή εκθαλψο θαη ελεξγψο δεκνζίσλ αμησκαηνχρσλ ζηηο ζπδεηήζεηο. Σειηθψο, ζπλεηζέθεξαλ πεξίπνπ 300 άλζξσπνη κε πάλσ απφ 3000 δεκνζηεχζεηο. Πξσηνβνπιίεο γηα ηελ αεηθόξν αλάπηπμε Πξσηνβνπιίεο γηα ηελ αεηθφξν αλάπηπμε απφ ην Τπνπξγείν Πεξηβάιινληνο ηεο Νέαο Εειαλδίαο απνηεινχλ νη παξαθάησ: Forum ζπδεηήζεσλ έρεη αλαπηπρζεί έλα forum ζπδεηήζεσλ ζην νπνίν πξαγκαηνπνηνχληαη ζπδεηήζεηο γηα ζέκαηα ζρεηηθά κε ηελ ελέξγεηα, ην λεξφ, ηα ζθνππίδηα θαη ηε κείσζε ησλ αξλεηηθψλ επηπηψζεσλ ζην πεξηβάιινλ. Γηαγσληζκόο ηαηληώλ έρεη δεκηνπξγεζεί κία ηζηνζειίδα ζηελ νπνία κπνξνχλ νη πνιίηεο λα δείμνπλ θαη λα κνηξαζηνχλ κε άιινπο ηηο ηαηλίεο ηνπο ζρεηηθά κε ην ηη ζεκαίλεη γηα απηνχο αεηθφξνο αλάπηπμε. Οη ηαηλίεο αλαξηνχληαη ζηελ ζειίδα ηνπ Τπνπξγείνπ Πεξηβάιινληνο ζην YouTube. Οκάδα ζην Facebook γηα ηελ αεηθόξν αλάπηπμε έρεη δεκηνπξγεζεί κία ζειίδα ζην Facebook πνπ πξνηξέπεη ηνπο αλζξψπνπο λα αλαξηνχλ ηδέεο γηα ηηο ελέξγεηεο πνπ πξέπεη λα γίλνπλ ψζηε λα κεησζνχλ νη αξλεηηθέο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ. ηελ νκάδα κπνξεί λα ζπκκεηέρεη νπνηνζδήπνηε απφ ηε Νέα Εειαλδία θαζψο θαη λα πξνζθαιέζεη θαη άιινπο απφ ηε Νέα Εειαλδία λα ζπκκεηέρνπλ. Ted student discussion forum Σν Ted student discussion forum απνηειεί έλα forum ζην νπνίν πξαγκαηνπνηνχληαη ζπδεηήζεηο γηα ν,ηηδήπνηε έρεη λα θάλεη κε ηελ ηξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε ζηε Νέα Εειαλδία. πλδπάδεη ηνπο πφξνπο θαη ηηο πιεξνθνξίεο ελφο κεγάινπ αξηζκνχ

60 60 θπβεξλεηηθψλ θαη κε θπβεξλεηηθψλ θνξέσλ γηα λα πξνζθέξεη πξφζβαζε ζε πιεξνθνξίεο θαη ππεξεζίεο ζρεηηθά κε ηελ εθπαίδεπζε. Πξσηνβνπιίεο ηνπ Τπνπξγείνπ Νεόηεηαο/Νενιαίαο Πξσηνβνπιίεο πνπ πξνσζνχληαη κέζα απφ ηελ ηζηνζειίδα Aotearoa Youth Voices ηνπ Τπνπξγείνπ Νεφηεηαο/Νενιαίαο ηεο Νέαο Εειαλδίαο απνηεινχλ νη παξαθάησ: Βάζε επαθήο κε ηνλ Τπνπξγό ζνπ θάζε κεξηθέο εβδνκάδεο ν Τπνπξγφο γηα Εεηήκαηα Νενιαίαο κηιάεη δσληαλά ζρεηηθά κε κία ζεκαηηθή ελφηεηα, δεηψληαο ηηο απφςεηο ησλ πνιηηψλ κέζσ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ, έηζη ψζηε νη απφςεηο απηέο λα ιακβάλνληαη ππφςε φηαλ ε θπβέξλεζε απνθαζίζεη γηα ζέκαηα κε επηξξνή ζηνπο λένπο. Οη πνιίηεο πξνζθαινχληαη επίζεο λα θαηαζέηνπλ ηδέεο, εξσηήζεηο θαη γλψκεο γηα νπνηνδήπνηε άιιν ζέκα ζε νπνηαδήπνηε ρξνληθή ζηηγκή. Γηαγσληζκόο ηαηλίαο κηθξνύ κήθνπο δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ζηνπο λένπο λα εθθξάδνπλ ηηο ηζηνξίεο ηνπο κέζα απφ ηαηλίεο ζρεηηθά κε ην ηη ζεκαίλεη γηα απηνχο ηαπηφηεηα θαη δηαθνξνπνίεζε/πνηθηιία. Οη ηαηλίεο αλαξηψληαη ζην YouTube κε ζχλδεζκν απφ ηελ ηζηνζειίδα ηνπ Τπνπξγείνπ θαη ην θνηλφ θαιείηαη λα ηηο ςεθίζεη θαη λα ηηο ζρνιηάζεη. Forum ζπδεηήζεσλ έρνπλ δεκηνπξγεζεί έλα on-line forum θαη blog γηα ηνπο λένπο, φπνπ κπνξνχλ λα ζπδεηήζνπλ γηα δηάθνξα ζέκαηα θαη ηδέεο ζρεηηθά κε ηε ζπκκεηνρή ηνπο ζηελ θνηλσλία. 4.3 Ενςωμϊτωςη λύςεων Web 2.0 ςτη διαδικαςύα παραγωγόσ πολιτικόσ Σα εξγαιεία Web 2.0 κπνξνχλ λα ελζσκαησζνχλ ζηνλ θχθιν παξαγσγήο πνιηηηθψλ θαη λα βνεζήζνπλ ψζηε λα απμεζεί ε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθψλ θαη ηειηθά λα βειηησζεί ε πνηφηεηα ησλ παξαγφκελσλ πνιηηηθψλ. Σα εξγαιεία Web 2.0 κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ ιχζεηο ζε πεδία πνπ βξίζθνπλ εθαξκνγή ζε φινλ ηνλ θχθιν παξαγσγήο πνιηηηθψλ, αιιά θαη ζε πεδία πνπ ζρεηίδνληαη απνθιεηζηηθά κε θαζέλα απφ ηα ζηάδηα ηνπ θχθινπ. ηνλ πίλαθα 2 θαίλνληαη ηα πεδία απηά, ελψ ζηε ζπλέρεηα αθνινπζεί αλάιπζε.

61 61 Πεδία πνπ βξίζθνπλ εθαξκνγή ζε φιεο ηηο θάζεηο παξαγσγήο πνιηηηθψλ απνηεινχλ ηα παξαθάησ: 1. πλεξγαζία κεηαμύ ησλ θνξέσλ Ζ χπαξμε νξίσλ κεηαμχ ησλ δηαθφξσλ νξγαλσζηαθψλ επηπέδσλ θαη ηκεκάησλ ελφο δεκφζηνπ θνξέα αιιά θαη κεηαμχ ησλ δεκφζησλ θνξέσλ εκπνδίδνπλ ηε ζπλεξγαζία θαη θνηλή δξάζε θαη κεηψλνπλ ηελ πνηφηεηα ησλ παξαγφκελσλ πνιηηηθψλ αιιά θαη ηελ απνδνηηθφηεηα θαη απνηειεζκαηηθφηεηά ηνπο θαηά ηε θάζε ηεο εθαξκνγήο ηνπο (Osimo, 2008). Σα ηειεπηαία ρξφληα, θαηαζηξνθέο, φπσο απηή ηεο 11 εο επηεκβξίνπ θαη ηνπ ηπθψλα Καηξίλα ζηηο Ζ.Π.Α, αιιά θαη νη ππξθαγηέο ην θαινθαίξη ηνπ 2007 ζηελ Διιάδα, έθαλαλ εκθαλέο πφζν ε έιιεηςε ζπλεξγαζίαο κεηαμχ δηαθνξεηηθψλ θπβεξλεηηθψλ θνξέσλ κπνξεί λα παξεκπνδίζεη ηελ πξφιεςε ή θαηαζηνιή ηέηνησλ θαηαζηξνθψλ. Ζ πξνψζεζε πεξηζζφηεξεο ζπλεξγαζίαο κεηαμχ ησλ θνξέσλ, ή αιιηψο ε δεκηνπξγία κηαο ζπλδεδεκέλεο θπβέξλεζεο, απνηειεί έλαλ απφ ηνπο ζηφρνπο-θιεηδηά ηνπ εθκνληεξληζκνχ ηεο δηαθπβέξλεζεο. Η ζπλεξγαζία κεηαμύ ησλ δεκόζησλ θνξέσλ είλαη απαξαίηεηε γηα ηε ιεηηνπξγία όισλ ησλ θάζεσλ ηνπ θύθινπ παξαγσγήο πνιηηηθήο. ηελ πξνψζεζε ηεο ζπλεξγαζίαο ηφζν ζην εζσηεξηθφ ησλ δεκφζησλ θνξψλ φζν θαη κεηαμχ ηνπο κπνξνχλ λα βνεζήζνπλ ζεκαληηθά νη εθαξκνγέο Web 2.0. Πην ζπγθεθξηκέλα, ήδε έρνπλ αξρίζεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη απφ θπβεξλεηηθνχο θνξείο Wikis γηα ηελ πξνψζεζε ηεο ζπλεξγαζίαο.

62 πλεξγαζία κεηαμύ θνξέσλ Γεκόζηαο Γηνίθεζεο Γηαρείξηζε Γλώζεο 62 Φάζε Γηαδηθαζίαο Παξαγσγήο Πνιηηηθήο Αθεηεξία Πεδίν εθαξκνγήο ιύζεηο Web 2.0 Παξαδείγκαηα εθαξκνγώλ Web 2.0 Αλάπηπμε Πνιηηηθήο Πνιηηηθή πκκεηνρή Police Act Wiki planningalerts.com farmsubsidy.org Safe As Road Safety Forum change.org Δθαξκνγή Πνιηηηθήο Παξνρή Τπεξεζηώλ direct.gov.uk netmums.com Patient Opinion Delaware Έιεγρνο Έιεγρνο Ννκνζεηηθήο Δθαξκνγή caughtya.org mybikelane.org Chicagocrime.org, Principals CAISI Παξαδείγκαηα Electronic E-initiatives εθαξκνγώλ Network Wiki Web 2.0 Research Intellipedia e-lab Πίλαθαο 2: Παξαδείγκαηα εθαξκνγψλ Web 2.0 αλά ζηάδην παξαγσγήο πνιηηηθήο θαη πεδίν εθαξκνγήο

63 63 Παξαδείγκαηα εθαξκνγήο εξγαιείσλ Web 2.0 γηα ηε ζπλεξγαζία κεηαμχ θπβεξλεηηθψλ θνξέσλ απνηεινχλ ηα παξαθάησ: i) Γηα ηνλ ζπληνληζκφ παξνρήο ππεξεζηψλ π.ρ. CAISI ii) Γηα ην ζπληνληζκφ ηεο δξάζεο δηαθφξσλ ππεξεζηψλ πνπ εκπιέθνληαη ζηελ αληηκεηψπηζε θπζηθψλ θαηαζηξνθψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη πηζαλψλ ζπλεηζθνξψλ απφ πνιίηεο. π.ρ. ε κειέηε ηνπ Gartner γίλεηαη εκπεξηζηαησκέλε αλαθνξά ζηε ρξήζε Wikis γηα ηελ αληηκεηψπηζε θπζηθψλ θαηαζηξνθψλ ( iii) Γηα ηελ ππνζηήξημε εζσηεξηθήο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο πνιηηηθήο. Κάλνληαο ρξήζε Wiki, γηα παξάδεηγκα, γηα ηελ έλσζε εζσηεξηθψλ θαη εμσηεξηθψλ ζπκβνπιψλ π.ρ. E-initiatives Wiki (Νέα Εειαλδία) iv) Γηα επηζηεκνληθνχο ζθνπνχο, π.ρ. Intellipedia 2. Γηαρείξηζε γλώζεο Οη θπβεξλήζεηο ζεσξνχληαη ηππηθέο νξγαλψζεηο έληαζεο γλψζεο θαη ζην κέιινλ ζα ζεσξνχληαη σο ηέηνηεο φιν θαη πεξηζζφηεξν θαη σο εθ ηνχηνπ, ε δηαρείξηζε γλψζεο απνηειεί ην θιεηδί γηα ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα θαη απνδνηηθφηεηα ησλ θπβεξλήζεσλ (Osimo, 2008). Γεδνκέλεο ηεο θεληξηθήο ζέζεο πνπ θαηέρεη ε παξαγσγή πνιηηηθήο ζηηο αξκνδηφηεηεο ηεο θπβέξλεζεο, πξνθχπηεη ζπλεπαθφινπζα φηη ε δηαρείξηζε γλώζεο απνηειεί ζεκαληηθό παξάγνληα θαη γηα ηελ επηηπρή εθαξκνγή όισλ ησλ θάζεσλ ηνπ θύθινπ παξαγσγήο πνιηηηθήο. εκαληηθή βνήζεηα ζηε δηαρείξηζεο γλψζεο πξνζθέξνπλ ηα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο γλψζεο. ε αληίζεζε κε ηα παξαδνζηαθά ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο γλψζεο πνπ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα δηαρεηξηζηνχλ ηε δνκεκέλε γλψζε, νη εθαξκνγέο Web 2.0 είλαη απνηειεζκαηηθέο ζηε δηαρείξηζε ηεο άηππεο θαη ζησπεξήο (tacit) γλψζεο θαη ηε δηαθίλεζή ηεο ζην εζσηεξηθφ ησλ νξγαληζκψλ κεηαμχ ησλ ππαιιήισλ ηνπο.

64 64 Οη εθαξκνγέο Web 2.0 ρξεζηκνπνηήζεθαλ ζηηο ηδησηηθέο επηρεηξήζεηο πξνθεηκέλνπ λα δίλεηαη απάληεζε ζε δηάθνξεο εξσηήζεηο ζεκαληηθέο γηα ηε ιεηηνπξγία ησλ επηρεηξήζεσλ (Osimo, 2008). Σέηνηεο εξσηήζεηο απνηεινχλ γηα παξάδεηγκα: Πνηα άξζξα ζεσξεί ν δηεπζπληήο φηη είλαη ζεκαληηθά απηφ ην πξσί? Πνηα newsfeeds ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ νη ζπλάδειθνη? Πνηα ζέκαηα ζπδήηεζεο είλαη ζηελ θνξπθή ησλ πξνηηκήζεσλ κηαο νκάδαο εξγαζίαο? Πνηνο είλαη εηδηθφο/εξγάδεηαη πάλσ ζε έλα ζπγθεθξηκέλν ζέκα? Οη παξαπάλσ εξσηήζεηο ζπλαληψληαη θαη ζηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο θαη απηέο νη ιχζεηο Web 2.0 πνπ εθαξκφζηεθαλ ζηνλ ηδησηηθφ ηνκέα κπνξνχλ λα πηνζεηεζνχλ θαη ζην θπβεξλεηηθφ πεξηβάιινλ, ηφζν ζην εζσηεξηθφ ησλ νξγαλψζεσλ φζν θαη κεηαμχ ηνπο. ην δεκφζην ηνκέα κπνξεί λα βξεη εθαξκνγή έλαο ζπλδπαζκφο απφ ιχζεηο Web 2.0 γηα ηε δηαρείξηζε ηεο γλψζεο, φπσο γηα παξάδεηγκα: Blogs θαη Wikis γηα ηηο ζπδεηήζεηο θαη ηε ζπλεξγαζία o π.ρ. Principals Electronic Network o π.ρ. Research e-labs Φηιηξάξηζκα ηεο πιεξνθνξίαο, ζπζηήκαηα ζπκβνπιψλ, κνίξαζκα bookmark (tags, RSS feeds) Αιγφξηζκνη πνπ παξαθνινπζνχλ ηε ζπκπεξηθνξά ησλ ρξεζηψλ θαη ηελ πξνζνρή πνπ δίλνπλ ζηα δηάθνξα δεδνκέλα ηε ζπλέρεηα παξνπζηάδνληαη πεδία πνπ βξίζθνπλ εθαξκνγή ζε θάζε κία απφ ηηο θάζεηο ηεο δηαδηθαζίαο παξαγσγήο πνιηηηθήο: 1. Αλάπηπμε Πνιηηηθήο Κεληξηθό ξόιν γηα ηε θάζε ηεο αλάπηπμεο πνιηηηθήο δηαδξακαηίδεη ε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηώλ ζε απηήλ. Ζ αληηκεηψπηζε ηεο κείσζεο ηεο ζπκκεηνρήο ησλ πνιηηψλ ζηε δεκφζηα ζθαίξα απνηειεί εδψ θαη θαηξφ κία απφ ηηο θαίξηεο πξνθιήζεηο πνπ θαιείηαη λα αληηκεησπίζεη ε κνληέξλα δηαθπβέξλεζε. Οη ΣΠΔ ζεσξήζεθαλ σο έλα ζηξαηεγηθφ εξγαιείν γηα ηελ

65 65 ελίζρπζε ηεο ζπκκεηνρήο ησλ πνιηηψλ κέζσ πξσηνβνπιηψλ Ζιεθηξνληθήο Γεκνθξαηίαο θαη Ζιεθηξνληθήο πκκεηνρήο. Χζηφζν, ε επηηπρία ζρεηηθψλ δξάζεσλ δελ ήηαλ πάληνηε ε αλακελφκελε. Ζ πνιηηηθή ζπκκεηνρή είλαη αδηακθηζβήηεηα ην πεδίν ζην νπνίν ε επηξξνή ηνπ Web 2.0 είλαη πιένλ εκθαλήο θαη ψξηκε (Osimo, 2008). Οη bloggers έρνπλ απφ ην 2004 θαη κεηά κεγάιε επηξξνή ζηηο εθινγηθέο αλακεηξήζεηο θαη ηα εξγαιεία θνηλσληθήο δηθηχσζεο απνηεινχλ βαζηθά εξγαιεία γηα πνιινχο πνιηηηθνχο, ηφζν ζηελ Ακεξηθή φζν θαη ζηελ Δπξψπε. Παξάιιεια κε ηηο πνιηηηθέο θακπάληεο, ππάξρνπλ ήδε πνιιά παξαδείγκαηα εθαξκνγψλ θνηλσληθήο δηθηχσζεο ζηε ζπκβνπιεπηηθή δηαδηθαζία (consultative process). Κάηη ηέηνην δελ ζεκαίλεη ελίζρπζε ηεο άκεζεο δεκνθξαηίαο έλαληη ηεο αληηπξνζσπεπηηθήο, αιιά αλνίγεη λέεο δπλαηφηεηεο γηα ζπκκεηνρή. Ζ Ζιεθηξνληθή πκκεηνρή κπνξεί λα δηαδξακαηίζεη ηδηαίηεξν ξφιν ζηε δηακφξθσζε πνιηηηθψλ γηα ηε δηαθάλεηα (Osimo, 2008). Ζ ηάζε γηα απμεκέλε δηαθάλεηα απνηειεί κία απφ ηηο πξνηεξαηφηεηεο ησλ ζχγρξνλσλ θπβεξλήζεσλ. Οη πεξηζζφηεξεο επξσπατθέο ρψξεο έρνπλ πηνζεηήζεη κία Γξάζε γηα ηελ Διεπζεξία ηεο Πιεξνθνξίαο, ε νπνία θαζηεξψλεη ηα δηθαηψκαηα θαη ηνπο φξνπο γηα ηελ πξφζβαζε ησλ πνιηηψλ ζηε δεκφζηα πιεξνθνξία. Πνιιέο πξσηνβνπιίεο ζρεηηθέο κε ην Web 2.0 ειήθζεζαλ πξνθεηκέλνπ λα εληζρπζεί ε δηαθάλεηα ησλ δεκφζησλ δηαδηθαζηψλ. Υξεζηκνπνηνχλ, θαηεγνξηνπνηνχλ/ζπλελψλνπλ θαη αλαιχνπλ ηα δεδνκέλα, ψζηε λα αλαιχζνπλ/monitor ηε ζπκπεξηθνξά ησλ πνιηηψλ θαη ησλ πνιηηηθψλ. Πνιιέο θνξέο, αλ θαη ηα δεδνκέλα είλαη δηαζέζηκα δεκφζηα, ε επηξξνή ηνπο πξνθχπηεη απφ ηελ επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ κε έλαλ πην ινγηθφ θαη ζπζηεκαηηθφ ηξφπν. Παξαδείγκαηα εθαξκνγήο εξγαιείσλ Web 2.0 ζηε θάζε ηεο αλάπηπμεο ηεο πνιηηηθήο απνηεινχλ ηα παξαθάησ: i) Γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε δηαβνχιεπζεο θαη ηελ ελίζρπζε ηεο ζπκκεηνρήο ησλ πνιηηψλ π.ρ.police Act Wiki π.ρ planningalerts.com θαη farmsubsidy.org, επηηξέπνπλ ζηνπο πνιίηεο ηελ επεμεξγαζία/αλάιπζε ησλ δεκφζησλ δηαδηθαζηψλ, φπσο είλαη ν ζρεδηαζκφο/ζρεδίαζε εθαξκνγψλ θαη ηνπ δεκφζηνπ πξνυπνινγηζκνχ.

66 66 ii) Γηα ηε δεκηνπξγία νκάδσλ ζπδεηήζεσλ (θφξνπκ) π.ρ. Safe As Road Safety Forum iii) Γηα ηε δεκηνπξγία νκάδσλ πίεζεο γηα ζπγθεθξηκέλνπο ζθνπνχο. π..ρ. change.org, απνηειεί κία πιαηθφξκα κέζσ ηεο νπνία νη ρξήζηεο ηεο κπνξνχλ λα βξνπλ άιινπο αλζξψπνπο πνπ ελδηαθέξνληαη γηα ην ίδην ζέκα θαη επίζεο λα επηθνηλσλήζνπλ κε πνιηηηθνχο θαη λα κνηξαζηνχλ καδί ηνπο ηηο απφςεηο ηνπο. 2. Δθαξκνγή Πνιηηηθήο Κεληξηθό ξόιν γηα ηε θάζε ηεο εθαξκνγήο ηεο πνιηηηθήο δηαδξακαηίδεη ε παξνρή ππεξεζηώλ από ην θξάηνο πξνο ηνπο πνιίηεο. Ζ παξνρή ππεξεζηψλ πςειήο πνηφηεηαο θαη θηιηθψλ πξνο ηνλ ρξήζηε απνηειεί ηα ηειεπηαία ρξφληα κία απφ ηηο πξνθιήζεηο ζηελ νπνία θαινχληαη λα αληαπνθξηζνχλ νη θπβεξλήζεηο, ζε ζπλζήθεο ζπλερψο απμαλφκελσλ πξνζδνθηψλ απφ ηνπο πνιίηεο, απφ ηε κία, θαη κείσζεο ησλ θξαηηθψλ εμφδσλ, απφ ηελ άιιε (Osimo, 2008). ηελ αληηκεηψπηζε ηεο πξφθιεζεο απηήο νη ΣΠΔ έρνπλ δηαδξακαηίζεη ζεκαληηθφ ξφιν. Ζ παξνρή ειεθηξνληθψλ ππεξεζηψλ ήηαλ έλαο απφ ηνπο θεληξηθνχο ζηφρνπο ησλ ζηξαηεγηθψλ Ζιεθηξνληθήο Γηαθπβέξλεζεο ζε φιεο ηηο ρψξεο. Χζηφζν, ε πινπνίεζε απηψλ ησλ ππεξεζηψλ θαίλεηαη λα κελ είλαη πιήξσο ηθαλνπνηεηηθή, θαζψο θαίλεηαη λα ππάξρνπλ πξνβιήκαηα ζρεηηθά κε ηελ επρξεζηία θαη εχξεζε ησλ ππεξεζηψλ απηψλ. Οη εθαξκνγέο Web 2.0 επηηξέπνπλ κία αιιαγή ζην ξφιν ησλ ρξεζηψλ, θαζψο ηνπο παξέρεηαη ε δπλαηφηεηα λα ζπκκεηέρνπλ πην πξνιεπηηθά ζηελ παξνρή ησλ ππεξεζηψλ. Ζ χπαξμε ζρεηηθψλ δεμηνηήησλ θαη ηθαλνηήησλ απφ ηνπο ρξήζηεο είλαη απαξαίηεηε γηα ηε βειηίσζε ησλ ειεθηξνληθψλ ππεξεζηψλ. πγθεθξηκέλα, νη εθαξκνγέο Web 2.0 κπνξνχλ λα ζπλεηζθέξνπλ ζηελ παξνρή ππεξεζηψλ κε ηνπο παξαθάησ ηξφπνπο: i) Γηα ηε ζπλ-παξαγσγή κέξνπο ησλ ππεξεζηψλ απφ πνιίηεο θαη νξγαλψζεηο ηεο Κνηλσλίαο ησλ Πνιηηψλ Οη πνιίηεο ή νξγαλψζεηο ηεο Κνηλσλίαο ησλ Πνιηηψλ ζπλ-παξάγνπλ επζέσο κέξνο ησλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ, ζπρλά κε αλαδηνξγάλσζε ησλ πιεξνθνξηψλ

67 67 πνπ είλαη ήδε δηαζέζηκεο ζε δεκφζηεο ηζηνζειίδεο θάλνληαο ρξήζε ειεχζεξα δηαζέζηκσλ ινγηζκηθψλ. π.ρ. direct.gov.uk π.ρ. netmums.com ii) Γηα ηε δηαρείξηζε θαηαζηξνθψλ Έλα πεδίν ηδηαίηεξα ζρεηηθήο εθαξκνγήο απνηειεί ε δηαρείξηζε θαηαζηξνθψλ. Blogs, wikis θαη mashed-up ράξηεο έρνπλ ρξεζηκνπνηεζεί επξέσο ζε πεξηπηψζεηο θπζηθψλ θαηαζηξνθψλ. π.ρ. ηέηνηεο εθαξκνγέο δεκηνπξγήζεθαλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ Σπθψλα Καηξίλα, ησλ ζεηζκψλ ζηε Νηαγθάηα ηεο Ηαπσλίαο, ησλ πιεκκχξσλ ζην Ζλσκέλν Βαζίιεην θαη ησλ θσηηψλ ησλ δαζψλ ζηε Νφηηα Καιηθφξληα. iii) Γηα ηελ αληηκεηψπηζε δηνηθεηηθψλ πξνβιεκάησλ θαη εμαηξέζεσλ Οη πνιίηεο έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα αληαιιάζζνπλ γλψζε θαη έμππλεο ζπκβνπιέο ζρεηηθά κε ην πψο κπνξνχλ λα αληηκεησπίδνπλ ζπγθεθξηκέλα δηνηθεηηθά πξνβιήκαηα θαη εμαηξέζεηο. π.ρ Sundhed iv) Γηα ηελ επηινγή δεκνζίσλ ππεξεζηψλ Οη ρξήζηεο κπνξνχλ λα θαηαηάζζνπλ δεκφζηα θαη λα δίλνπλ πιεξνθνξίεο γηα ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο, ψζηε λα ππνζηεξίδνπλ άιινπο πνιίηεο λα επηιέμνπλ (φηαλ απηφ είλαη δπλαηφ) ή λα πξνθαιέζνπλ ηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ησλ ππεξεζηψλ. Ζ δεκνζηνπνίεζε ησλ απφςεσλ ησλ ρξεζηψλ, κία πξαθηηθή πνπ εθαξκφδεηαη ήδε επξέσο ζε ηζηνζειίδεο πνπ ζρεηίδνληαη κε θαηαλαισηέο, φπσο ην amazon.com θαη ην tripadvisor.com, κπνξεί λα εθαξκνζηεί θαη γηα ηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο. π.ρ. Patient Opinion, δίλεη ηε δπλαηφηεηα ζηνπο ρξήζηεο λα κνηξάδνληαη θαηαηάμεηο θαη ζρφιηα γηα ηηο λνζνθνκεηαθέο ππεξεζίεο, Οη πνιίηεο κπνξνχλ επίζεο λα κνηξάδνληαη ηηο θσηνγξαθίεο ηνπο θαη ηα ζρφιηά ηνπο (ζεηηθά ή αξλεηηθά) ζε πθηζηάκελεο γεληθέο πιαηθφξκεο, φπσο ην Flickr. v) Γηα ηε βειηίσζε ησλ δεκνζίσλ ππεξεζηψλ Online ππεξεζίεο κπνξνχλ λα γίλνπλ πην ρξεζηηθέο θάλνληαο ρξήζε ηεο πξνεγνχκελεο ζπκπεξηθνξάο ησλ ρξεζηψλ online ψζηε λα βνεζήζνπλ άιινπο

68 68 πνιίηεο, κε ηνλ ίδην ηξφπν φπσο, γηα παξάδεηγκα, ην Amazon κπνξεί λα ζπζηήλεη βηβιία ρξεζηκνπνηψληαο ην ραξαθηεξηζηηθφ γηα ζπκβνπιέο βάζεη ηνπ φπνηνο αγφξαζε απηφ αγφξαζε επίζεο θαη απηφ. Π.ρ. Delaware, δείρλεη ηνπο φξνπο πνπ αλαδεηήζεθαλ πην πνιχ ζαλ ζχλλεθν απφ tags (tag cloud) ζηελ ηζηνζειίδα. 3. Έιεγρνο Κεληξηθό ξόιν γηα ηε θάζε ηνπ ειέγρνπ δηαδξακαηίδεη ν έιεγρνο ηεο λνκνζεηηθήο εθαξκνγήο. Τπάξρνπλ δηάθνξνη ηξφπνη κε ηνπο νπνίνπο ην Web 2.0 κπνξεί λα αιιάμεη ηνπο ηξφπνπο κε ηνπο νπνίνπο εθαξκφδνληαη νη λφκνη, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ελφο πην πξνιεπηηθνχ ξφινπ γηα ηνπο πνιίηεο (Osimo, 2008): i) Παξαθνινχζεζε ηεο εθαξκνγήο ησλ λφκσλ απφ ηνπο πνιίηεο απφ άιινπο πνιίηεο Οη πνιίηεο κπνξνχλ λα παξαθνινπζνχλ άιινπο πνιίηεο θαη λα ηνπο θάλνπλ λα λνηψζνπλ ληξνπή δεκνζίσο ψζηε λα εθαξκφζνπλ ην λφκν. Τπάξρνπλ δηάθνξα παξαδείγκαηα γηα ην θαηλφκελν ηνπ «κηθξνχ αδειθνχ». π.ρ. caughtya.org π.ρ. mybikelane.org. Απηφ εγείξεη, βεβαίσο, δεηήκαηα πξνζηαζίαο πξνζσπηθψλ δεδνκέλσλ θαη ππεξβνιηθνχ θνηλσληθνχ ειέγρνπ. Χζηφζν, ν απμεκέλνο θνηλσληθφο έιεγρνο κπνξεί καθξνπξφζεζκα λα νδεγήζεη ζηε κείσζε ηεο αλάγθεο γηα έιεγρν απφ ηελ θπβέξλεζε. ii) Παξαθνινχζεζε ηεο εθαξκνγήο ησλ λφκσλ απφ ηα θπβεξλεηηθά φξγαλα απφ πνιίηεο Οη πνιίηεο κπνξνχλ λα είλαη ηδηαίηεξα απνηειεζκαηηθνί φζνλ αθνξά ζηνλ έιεγρν ηεο ζπκπεξηθνξάο ησλ θπβεξλεηηθψλ νξγάλσλ θαη ησλ δεκνζίσλ ππαιιήισλ. π..ρ. ην Fixmystreet.com απνηειεί κία ηζηνζειίδα ζηελ νπνία νη πνιίηεο κπνξνχλ λα αλαθνηλψζνπλ, δνπλ θαη ζπδεηήζνπλ ηνπηθά πξνβιήκαηα (φπσο ην γθξάθηηη, ηα ζπαζκέλα πεδνδξφκηα, ν θσηηζκφο ησλ δξφκσλ) θαη λα αλαθνηλψζνπλ θαη ζε πνηεο πεξηπηψζεηο νη αξκφδηνη έιπζαλ ηα

69 69 πξνβιήκαηα (ή φρη). ηελ ηζηνζειίδα δεκνζηεχνληαη θσηνγξαθίεο απφ θξαηηθά απηνθίλεηα παξάλνκα ζηαζκεπκέλα!!! iii) Αληαιιαγή πιεξνθνξηψλ θαη ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ πνιηηψλ Οη πνιίηεο κπνξνχλ λα κνηξάδνληαη, αλαιχνπλ θαη ηνλίδνπλ πξνβιήκαηα πνπ ηνπο αθνξνχλ. π.ρ.chicagocrime.org, iv) πλεξγαζία θπβέξλεζεο πνιηηψλ Ζ θπβέξλεζε κπνξεί πξνιεπηηθά λα ελδηαθέξεηαη γηα ηε ζπλεξγαζία ηεο κε ηνπο πνιίηεο θάλνληαο ρξήζε ησλ ππαξρφλησλ εξγαιείσλ θνηλσληθήο δηθηχσζεο. π.ρ. ε αζηπλνκία ζηνλ Καλαδά, ην Ζλσκέλν Βαζίιεην θαη ηελ Ακεξηθή ρξεζηκνπνηνχλ ην YouTube, πξνθεηκέλνπ λα επεμεξγαζηνχλ βίληεν πνπ έρνπλ ηξαβερηεί απφ ηδησηηθέο θάκεξεο θαη κπνξνχλ λα βνεζήζνπλ ζηε δηαιεχθαλζε εγθιεκάησλ. Χζηφζν, ππάξρεη θαη ε δπλαηφηεηα ηα εξγαιεία επηθνηλσλίαο θαη ζπλεξγαζίαο λα ρξεζηκνπνηεζνχλ θαηά ηέηνηνλ ηξφπν ψζηε λα πξνθιεζεί απνθπγή ηεο εθαξκνγήο ησλ λφκσλ. Έλα ηππηθφ παξάδεηγκα απνηειεί ην κνίξαζκα πιεξνθνξηψλ πνπ αθνξνχλ ηηο ηνπνζεζίεο ζηηο νπνίεο ππάξρνπλ θάκεξεο ειέγρνπ ηαρχηεηαο, αθφκα θαη κε ρξήζε ησλ γεσγξαθηθψλ ζηνηρείσλ πνπ πξνζθέξνληαη ζην GoogleMaps. 4.4 Ο ρόλοσ των χρηςτών-πολιτών ςτη χρηςιμοπούηςη εργαλεύων Web 2.0 για την παραγωγό πολιτικών Ζ επηξξνή απφ ηελ εθαξκνγή εξγαιείσλ Web 2.0 ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο ραξαθηεξίδεηαη θπξίσο απφ ηε δηακφξθσζε ελφο πην ελεξγνχ ξφινπ ησλ ρξεζηψλ. Ο φξνο ρξήζηεο θαιχπηεη ηφζν ηνπο δεκφζηνπο ππαιιήινπο φζν θαη ηνπο πνιίηεο. Ζ εηθφλα 24 αλαπαξηζηά ηηο δηάθνξεο θαηεγνξίεο ρξεζηψλ αλάινγα κε ην πφζν ελεξγή ζπκκεηνρή έρνπλ ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο (Osiomo, 2008; Deere, 2006; Rainie, 2007; Young, 2007).

70 70 Δηθόλα 24: Ο ξόινο ησλ ρξεζηώλ-πνιηηώλ ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο (πεγή: Osiomo, 2008; Deere, 2006; Rainie, 2007; Young, 2007) Ο θεληξηθφο θχθινο αλαπαξηζηά ηε κεηνςεθία ησλ ρξεζηψλ νη νπνίνη δηαδξακαηίδνπλ ελεξγφ ξφιν ζην ζρεδηαζκφ θαη δηαλνκή ησλ ππεξεζηψλ. ηηο πεξηπηψζεηο πνπ αθνξνχλ ζην θπβεξλεηηθφ πεξηβάιινλ απηνί είλαη, γηα παξάδεηγκα, αλαιπηέο πνπ ζπκβάιινπλ ζηε ζπγγξαθή εθζέζεσλ/άξζξσλ ζε wikis ή πνιίηεο πνπ δεκηνπξγνχλ κηα θαηλνχξγηα ππεξεζία on-line. Ο δεχηεξνο θχθινο αλαπαξηζηά έλαλ κεγάιν αξηζκφ ρξεζηψλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ηηο ππεξεζίεο θάλνληαο ζρφιηα θαη αλαιχζεηο, φπσο γηα παξάδεηγκα δίλνληαο πιεξνθνξίεο θαη θάλνληαο παξαηεξήζεηο γηα ηνλ ηξφπν πνπ εμππεξεηήζεθαλ απφ κία δεκφζηα ππεξεζία (π.ρ. λνζνθνκείν). Απηνί νη ρξήζηεο/άλζξσπνη δηαδξακαηίδνπλ έλαλ ζεκειηψδε ξφιν γηα ηε δηαζθάιηζε ηεο πνηφηεηαο θαη ηελ θαηαιιειφηεηα ηνπ πεξηερνκέλνπ πνπ έρεη δνζεί απφ άιινπο ρξήζηεο. Ο ηξίηνο θχθινο αλαπαξηζηά ρξήζηεο/αλζξψπνπο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ απηέο ηηο Web 2.0 εθαξκνγέο θαη επσθεινχληαη απφ ηηο ππεξεζίεο πνπ πξνζθέξνληαη απφ άιινπο ρξήζηεο. Γηα παξάδεηγκα, απηνί κπνξεί λα είλαη φζνη δηαβάδνπλ ηα ζρφιηα άιισλ γηα ηνλ ηξφπν πνπ εμππεξεηήζεθαλ απφ κία δεκφζηα ππεξεζία (π.ρ. λνζνθνκείν).

71 71 Ο ηέηαξηνο θχθινο αλαπαξηζηά φινπο ηνπο ρξήζηεο ηνπ δηαδηθηχνπ, νη νπνίνη ρσξίο θάπνην ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ, δείρλνπλ απηφκαηα πξνζνρή θαη ειέγρνπλ ηα δεδνκέλα θάλνληαο απιά ρξήζε ησλ on-line ππεξεζηψλ. Γηα ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα έλα θιαζηθφ ηέηνην παξάδεηγκα απνηειεί ε ζειίδα κε ηα πεξηζζφηεξν δηαβαζκέλα άξζξα ζηηο on-line εθεκεξίδεο. 4.5 Προώποθϋςεισ για την επιτυχό εφαρμογό των τεχνολογιών Web 2.0 ςτη διαδικαςύα παραγωγόσ πολιτικών Κξίζηκνη παξάγνληεο επηηπρίαο ηεο εθαξκνγήο εξγαιείσλ Web 2.0 ζηνλ θχθιν παξαγσγήο πνιηηηθήο απνηεινχλ νη παξαθάησ (Osimo, 2008): Δκπηζηνζύλε: Έλαο απφ ηνπο ζεκαληηθνχο παξάγνληεο επηηπρίαο γηα ηελ εθαξκνγή ηνπ Web 2.0 ζηνλ θχθιν παξαγσγήο πνιηηηθήο είλαη ε χπαξμε εκπηζηνζχλεο απφ ηε κεξηά ησλ ρξεζηψλ. Απηφ απνδεηθλχεηαη απφ ην γεγνλφο φηη ε εθαξκνγή ησλ εξγαιείσλ Web 2.0 είλαη επθνιφηεξε ζε back office εθαξκνγέο θαη εηδηθά ζε νκάδεο κε ήδε ππάξρνπζα παξάδνζε ζηε ζπλεξγαζία, θαζψο ζε απηέο ηηο πεξηπηψζεηο είλαη επθνιφηεξν λα αλαπηπρζεί εκπηζηνζχλε κεηαμχ ησλ ρξεζηψλ. Παξαδείγκαηα ηέηνησλ πεξηπηψζεσλ απνηεινχλ ε Intellipedia θαη ε Allen Overy. Ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ είλαη λα ζεκεησζεί φηη απηνχ ηνπ είδνπο νη ζπλεξγαζίεο κπνξνχλ λα δεκηνπξγήζνπλ έλαλ αξηζηνηερληθφ θχθιν, ζηνλ νπνίν ε εκπηζηνζχλε δελ είλαη κφλν πξναπαηηνχκελν, αιιά επίζεο θαη απνηέιεζκα ηεο ζπλεξγαζίαο, ε νπνία θαιιηεξγείηαη απφ θνηλσληθά εξγαιεία, φπσο ηα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο θήκεο (reputation-management systems). Πεδία πςειήο έληαζεο γλώζεο: Ζ εθαξκνγή εξγαιείσλ Web 2.0 ζηνλ θχθιν παξαγσγήο πνιηηηθήο ελδείθλπηαη ηδηαίηεξα ζε πεδία πςειήο έληαζεο γλψζεο, γηαηί ζε απηέο ηηο πεξηπηψζεηο ε αλάγθε γηα αληαιιαγή θαη κεηαθνξά εηδηθήο γλψζεο είλαη κεγαιχηεξε. Παξάδεηγκα ηέηνηαο πεξίπησζεο απνηειεί ε αλαζθφπεζε ησλ παηεληψλ. Ιζρπξή πνιηηηθή ζέιεζε: Γηα ηελ επηηπρή εθαξκνγή εξγαιείσλ Web 2.0 ζηνλ θχθιν παξαγσγήο πνιηηηθήο είλαη απαξαίηεην λα ππάξρεη ηζρπξή πνιηηηθή ζέιεζε. Γηα παξάδεηγκα, ε Intellipedia, δεκηνπξγήζεθε γηα ηελ ελίζρπζε ηεο ζπλεξγαζίαο κεηαμχ ησλ θνξέσλ, κεηά ηελ απνηπρία ηνπο λα ζπλεξγαζηνχλ γηα

72 72 ηελ απνθπγή ηεο 11 εο επηεκβξίνπ, ελψ ην epetitions δεκηνπξγήζεθε κε ζθνπφ λα μαλαελψζεη ηνπο πνιηηηθνχο κε ηνπο πνιίηεο. Χζηφζν, απηή ε ψζεζε δελ είλαη απαξαίηεην λα πξνέξρεηαη απφ επάλσ πξνο ηα θάησ (top-down), αιιά κπνξεί λα πξνέξρεηαη θαη απφ θάησ πξνο ηα επάλσ (bottom-up). Σέινο, ζεκεηψλεηαη φηη ππάξρνπλ θαη εμαηξέζεηο, θαζψο κεξηθέο πξσηνβνπιίεο κπνξεί λα πξαγκαηνπνηήζνχλ ρσξίο ηελ έγθξηζε, θαη κεξηθέο θνξέο θαη ρσξίο ηε γλψζε, ησλ νξγαληζκψλ/θνξέσλ πνπ αθνξνχζαλ άκεζα, φπσο γηα παξάδεηγκα ζπλέβε κε ην NHS ζηελ πεξίπησζε ηνπ PatientOpinion θαη ηελ Αζηπλνκία ηεο Νέαο Τφξθεο ζηελ πεξίπησζε ηνπ MyBikeLane. Γηαζεζηκόηεηα δεκόζησλ δεδνκέλσλ: Γεδνκέλνπ φηη πνιιέο απφ ηηο Web 2.0 εκπεηξίεο βαζίδνληαη ζηελ επαλ-επεμεξγαζία ησλ δεκφζησλ δεδνκέλσλ, γηα ηελ επηηπρή εθαξκνγή εξγαιείσλ Web 2.0 ζηνλ θχθιν παξαγσγήο πνιηηηθήο είλαη απαξαίηεην λα ππάξρεη επξεία δηαζεζηκφηεηα ησλ δεκφζησλ δεδνκέλσλ γηα επαλ-επεμεξγαζία. Πξάγκαηη νη δηαρεηξηζηέο απηψλ ησλ πξσηνβνπιηψλ ζπκθσλνχλ φηη ε επξεία δηαζεζηκφηεηα ησλ δεκφζησλ δεδνκέλσλ απνηεινχζε κία απφ ηηο θχξηεο ππνδείμεηο ηνπο πξνο ηνπο παξαγσγνχο πνιηηηθήο. Τπάξρνπλ επίζεο ζεκαληηθά καζήκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ εθαξκνγή ησλ έξγσλ απηψλ θαη απφ ηα νπνία κπνξεί θαλείο λα δηδαρζεί (Osimo, 2008): Ιδηνθηεζηαθό θαζεζηώο; Όζνλ αθνξά ζηελ ηδηνθηεζία ησλ εθαξκνγψλ Web 2.0, ε θπβέξλεζε κπνξεί λα δηαδξακαηίδεη δηαθνξεηηθνχο ξφινπο. ηελ πεξίπησζε ηνπ Intellipedia, ε παξερφκελε ππεξεζία ήηαλ ζην ζχλνιφ ηεο ππφ ηνλ έιεγρν ηεο θπβέξλεζεο. ηελ πεξίπησζε ηνπ epetitions, ε θπβέξλεζε ζπκθψλεζε κε κία νξγάλσζε ηεο Κνηλσλίαο ησλ Πνιηηψλ (MySociety) λα ζρεδηάζεη θαη πινπνηήζεη ην έξγν. ηελ πεξίπησζε ηνπ PatientOpinion, ην NHS ππνζηήξημε αξρηθά νηθνλνκηθά ην έξγν, θαη ηψξα ηα λνζνθνκεία θαη ηα ηλζηηηνχηα πγείαο αγνξάδνπλ ηηο ππεξεζίεο ηνπ. Σέινο, ζηελ πεξίπησζε ηνπ Mybikelane.org, ην έξγν έηξεμε έμσ απφ θάζε θπβεξλεηηθή επηξξνή. Δπρξεζηία: Έλα ζεκαληηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ησλ εξγαιείσλ Web 2.0 γηα ηελ επηηπρή εθαξκνγή ηνπο ζηνλ θχθιν παξαγσγήο πνιηηηθήο απνηειεί ε επρξεζηία. Παξαηεξείηαη άιισζηε φηη ζηηο πεξηζζφηεξεο απφ ηηο πεξηπηψζεηο πνπ πεξηγξάθεθαλ ε επηθέληξσζε ζηελ επρξεζηία είλαη ηζρπξή. Γηα ην ιφγν απηφ, νη εθαξκνγέο παξέρνληαη δεκφζηα ζπλήζσο ζε δεχηεξε έθδνζε θαη ηηο πξψηεο

73 73 κέξεο ηεο ρξήζεο πθίζηαληαη πνιιέο αιιαγέο, αθνινπζψληαο ηε ζπκπεξηθνξά θαη ηα ζρφιηα ησλ ρξεζηψλ. Γηα παξάδεηγκα, ζηελ πεξίπησζε ηνπ epetitions πξαγκαηνπνηήζεθαλ 15 κεγάιεο αιιαγέο ηηο πξψηεο 48 ψξεο βάζεη ησλ ζρνιίσλ ησλ ρξεζηψλ. Όηαλ ν δεκηνπξγφο ηνπ eparticipation εξσηήζεθε γηα ηα ζηνηρεία επηηπρίαο ησλ εθαξκνγψλ ηνπ MySociety απάληεζε ε επρξεζηία θαη ε επειημία. 4.6 Συνϋπειεσ εφαρμογόσ τεχνολογιών Web 2.0 ςτη διαδικαςύα παραγωγόσ πολιτικών Για τουσ πολύτεσ Ζ ρξήζε εξγαιείσλ Web 2.0 γηα θπβεξλεηηθνχο ζθνπνχο, ηφζν απφ ηηο ίδηεο ηηο θπβεξλήζεηο φζν θαη απφ κε θπβεξλεηηθέο νξγαλψζεηο ή πνιίηεο, αλακέλεηαη λα έρεη ζπλέπεηεο ζηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν νη πνιίηεο αλακεηγλχνληαη ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο αιιά θαη ζηελ εκπηζηνζχλε ηνπο απέλαληη ζηηο θπβεξλήζεηο. Ζ ρξήζε απφ ηελ θπβέξλεζε εξγαιείσλ θνηλσληθήο δηθηχσζεο αλακέλεηαη λα δψζεη ζηνπο πνιίηεο ηε δπλαηφηεηα λα ζπκκεηέρνπλ πην εχθνια ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο θαη ζην ζρεδηαζκφ παξνρήο ππεξεζηψλ, κε ηξφπν πνπ λα ηαηξηάδεη πεξηζζφηεξν ζε απηνχο. Δπηπιένλ, εάλ νη δηαδηθαζίεο απηέο είλαη θαζαξέο θαη δηαθαλείο, νη πνιίηεο ζα κπνξέζνπλ λα δνπλ μεθάζαξα ηα απνηειέζκαηα ηεο ζπκκεηνρήο ηνπο θαη ζα ζειήζνπλ λα ζπκκεηέρνπλ πην πνιχ απφ φηη εάλ δελ ππήξραλ ηα εξγαιεία απηά. Σα εξγαιεία Web 2.0 αλακέλεηαη λα επηηξέςνπλ ζηνπο πνιίηεο λα κάζνπλ θαη λα ζπλεηζθέξνπλ ζην πνιηηηθφ γίγλεζζαη, κε ζεηηθά απνηειέζκαηα θαη ζπλέξγεηεο. Οη πνιίηεο κπνξεί λα αηζζαλζνχλ κεγαιχηεξε αίζζεζε θπξηφηεηαο θαη πξνζσπηθνχ ελδηαθέξνληνο γηα ηελ θνηλσλία θαη ηελ πνιηηηθή. (Web 2.0 Social Networking Tools New Zealand E-government Program) Χζηφζν, ε ζπκπεξηθνξά θαη νη πξνζδνθίεο ησλ ρξεζηψλ θαζνξίδνληαη ζεκαληηθά απφ ηηο εκπεηξίεο ηνπο, σο θαηαλαισηέο on-line ππεξεζηψλ, θαζψο θαη απφ ηελ εκπεηξία πνπ έρνπλ κε ηηο εηθνληθέο θνηλφηεηεο θαη ηα θνηλσληθά δίθηπα (Ostergaard and Hvass).

74 74 Καζψο ε θπβέξλεζε αξρίδεη ηε ρξήζε ησλ ίδησλ εξγαιείσλ Web 2.0 πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηνλ ηδησηηθφ ηνκέα, νη πνιίηεο είλαη πηζαλφ λα έρνπλ παξφκνηεο (ή θαη παξαπάλσ) απαηηήζεηο γηα ρξεζην-θεληξηθέο ππεξεζίεο θαζψο θαη λα έρνπλ πςειέο απαηηήζεηο γηα ηελ επηξξνή ηνπο επάλσ ζηνλ ηξφπν θαη ηνλ ρξφλν ησλ ζπλαιιαγψλ ηνπο κε ηε δεκφζηα δηνίθεζε (Baumgarten and Chul). Σν γεγνλφο φηη νη δεκφζηνη θνξείο έρνπλ αλαιάβεη ηελ πξσηνβνπιία λα πάλε εθεί πνπ βξίζθνληαη νη ρξήζηεο ηνπο ζην MySpace, ην Facebook θαη παξφκνηεο θνηλφηεηεο κπνξεί λα πξνκελχεη κία απμαλφκελα ζεκαληηθή πξφθιεζε γηα ηελ παξνρή ππεξεζηψλ απφ ηε δεκφζηα δηνίθεζε. Δπηπιένλ ζεκεηψλεηαη φηη ε εθαξκνγή εξγαιείσλ Web 2.0 γηα θπβεξλεηηθνχο ζθνπνχο δχλαηαη λα επηθέξεη επηπηψζεηο ζηελ εκπηζηνζχλε ησλ πνιηηψλ πξνο ηελ θπβέξλεζε. Γηα παξάδεηγκα, έλαο ρξήζηεο δελ ζα ζεσξεί σο ζπλεπή κία θπβέξλεζε κε ηζηνζειίδεο κε αλαθνινπζίεο, αζάθεηεο, αζπλέπεηεο ζηα πεδία ησλ νλνκάησλ, ηνπο θπβεξλεηηθνχο ηίηινπο ή ηηο εμεγήζεηο ησλ αξκνδηνηήησλ ησλ θνξέσλ γηα ηηο παξερφκελεο πιεξνθνξίεο. Δπηπιένλ, ην γεγνλφο φηη δελ είλαη πάληα δπλαηφ λα αλαθέξεηαη ζαθψο εάλ κία θπβεξλεηηθή ππεξεζία ή πιεξνθνξία παξέρεηαη θαηεπζείαλ απφ ηελ θπβέξλεζε ή κέζσ δηακεζνιαβεηή, θαζηζηά αζαθέο πξνο ην παξφλ ηη απνηέιεζκα κπνξεί λα επηθέξεη απηφ ζηελ εκπηζηνζχλε ησλ πνιηηψλ γηα ηελ αμηνπηζηία ηεο πιεξνθνξίαο πνπ ιακβάλνπλ θαη ζηελ εκπηζηνζχλε ηνπο ζηελ θπβέξλεζε. (Web 2.0 Social Networking Tools New Zealand E-government Program) Για το κρϊτοσ Ζ ρξήζε εξγαιείσλ Web 2.0 γηα θπβεξλεηηθνχο ζθνπνχο θαζηζηά ηε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ ζηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο πην ελεξγή θαη θαζηζηά δηαθπβέξλεζε πην (Osimo, 2008): Απιή θαη πξνζαλαηνιηζκέλε ζηνλ ρξήζηε Γηαθαλή θαη κεηξήζηκε πκκεηνρηθή θαη ελσηηθή Γηθηπσκέλε

75 75 Δηδηθφηεξα, κε ηε ρξήζε ησλ εξγαιείσλ Web 2.0 νη δεκφζηνη θνξείο αλακέλνπλ λα έρνπλ πξφζβαζε ζε κία φιν θαη κεγαιχηεξε δεμακελή εηδηθψλ, θαζψο ζα πιαηαίλεη θαη ζα βαζαίλεη ε δεμακελή ησλ εκπιεθφκελσλ. Φαίλεηαη ρξήζε ησλ εξγαιείσλ Web 2.0 λα βνεζά ζηελ νινέλα θαη πην γξήγνξε πξαγκαηνπνίεζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο δηαβνχιεπζεο θαη ηεο ζπκκεηνρήο λα δηαξθεί εβδνκάδεο θαη φρη κήλεο θαζψο ζηε δηαδηθαζία ζα ζπλεηζθέξνπλ φιν θαη πεξηζζφηεξνη ηδηψηεο θαη νκάδεο, θαη φρη κφλν πινχζηεο ζε πφξνπο νξγαλψζεηο θαη ινκπίζηεο. (Web 2.0 Social Networking Tools New Zealand E-government Program) Δπηπιένλ, νη ηερλνινγίεο Web 2.0 δεκηνπξγνχλ ηελ πξφθιεζε ζηνπο θνξείο λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηελ θαηάιιειε εμεηδίθεπζε γηα ηελ εθαξκνγή θαη δηαρείξηζε απηψλ ησλ λέσλ εξγαιείσλ. Πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιίζνπλ φηη ε πιεξνθνξία ηνπο κπνξεί λα επξεζεί απφ νπνηνλδήπνηε πνπ ζέιεη λα ηε ρξεζηκνπνηήζεη, νη θνξείο ζα ρξεηαζηεί λα αλαπηχμνπλ πνιηηηθέο θαη λα εθαξκφζνπλ λέα κνληέια γηα ηελ δεκηνπξγία, κνίξαζκα, θνζηνιφγεζε θαη δεκνζηνπνίεζε ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ θξαηνχληαη απφ ηελ θπβέξλεζε. Κάηη ηέηνην απαηηεί δηνηθεηηθέο ηθαλφηεηεο γηα ηελ αλαδηνξγάλσζε ησλ επηρεηξεζηαθψλ δηαδηθαζηψλ θαη ηερληθφ πλεχκα, ψζηε λα θαηαζηεί ην πεξηερφκελν δηαζέζηκν, γηα παξάδεηγκα, γηα θηλεηέο ζπζθεπέο. Με ηελ απμαλφκελε ρξήζε ησλ wikis θαη blogs απφ ηνπο θνξείο, ζα γίλεη αληηιεπηφ φηη νη απαηηνχκελνη πφξνη γηα ηε ιεηηνπξγία ησλ ηζηνζειίδσλ θνηλσληθψλ κέζσλ 24 ψξεο κπνξεί λα είλαη θαζνξηζηηθή. (Web 2.0 Social Networking Tools New Zealand E-government Program) Χζηφζν, πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ππάξρνπλ θαη θίλδπλνη απφ ηε ρξήζε εθαξκνγψλ Web 2.0 γηα ζθνπνχο ηεο δεκφζηαο δηνίθεζεο (Καιηζνγηάλλεο, 2007). Καη αξράο, έλαο ζεκαληηθφο θίλδπλνο είλαη λα ππάξμεη ρακειή ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ ή ζπκκεηνρή πνπ πεξηνξίδεηαη ζε elite, κε απνηέιεζκα λα πξνθχςεη ην θαηλφκελν ηνπ ειεθηξνληθνχ απνθιεηζκνχ, δειαδή ηα νθέιε απφ ηελ πηνζέηεζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ λα κε θηάλνπλ ζε φινπο ηνπο πνιίηεο παξά κφλν ζε φζνπο έρνπλ πξφζβαζε ζε απηέο. Γηα απηφ θαη ζα πξέπεη δίλεηαη αθφκε κεγαιχηεξε ζεκαζία ζηε πξνζπάζεηα λα απνθηήζνπλ θαηαξρήλ φινη πξφζβαζε ζε απηέο θαη κεηά ζηελ εθπαίδεπζε ρξήζεο ηνπο..

76 76 Δπηπιένλ, ελδέρεηαη λα ππάξμεη απψιεηα ηνπ ειέγρνπ εμαηηίαο ηεο ππεξβνιηθήο δηαθάλεηαο κε αξλεηηθέο επηπηψζεηο φζνλ αθνξά ζηελ αζθάιεηα ησλ δεδνκέλσλ ησλ πνιηηψλ. Δπεηδή πξφθεηηαη γηα επαίζζεηα πξνζσπηθά δεδνκέλα (π.ρ. ηαηξηθφ ηζηνξηθφ) είλαη απνιχησο απαξαίηεηε ε αζθάιεηά ηνπο, θαζψο θαη ν ζαθήο νξηζκφο ηνπ απφ πνηνλ θαη γηα πνην ζθνπφ ρξεζηκνπνηνχληαη. Έηζη, πέξα απφ απζηεξή λνκνζεηηθή ξχζκηζε απηψλ ησλ δεηεκάησλ πνπ αλακέλεηαη λα είλαη κηα δχζθνιε θαη ρξνλνβφξα δηαδηθαζία, είλαη αλαγθαίν νη εθαξκνγέο Web 2.0 λα έρνπλ ην πςειφηεξν δπλαηφ επίπεδν αζθάιεηαο. Σέινο, έλαο πηζαλφο θίλδπλνο είλαη ε θαηαζηξνθηθή ζπκπεξηθνξά ησλ ρξεζηψλ θαη ε ρεηξαγψγεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ απφ ελδηαθεξφκελα κέξε θαη ηδησηηθέο παξαβάζεηο. Γηα παξάδεηγκα, είλαη δπλαηφ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ηέηνηεο εθαξκνγέο γηα ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ ζπκθεξφλησλ κηαο ζπγθεθξηκέλεο νκάδαο θαη λα δεκνζηεχεηαη ζπζηεκαηηθά πεξηερφκελν πνπ εμππεξεηεί ηνπο ζθνπνχο ηεο, ρσξίο απηφ λα κπνξεί λα γίλεη αληηιεπηφ θαη λα πξνθαιείηαη κε απηφ ηνλ ηξφπν παξαπιεξνθφξεζε θαη ρεηξαγψγεζε, θαζψο δελ είλαη δπλαηφ λα ειέγρεηαη απφιπηα ε πνηφηεηα ηεο παξερφκελεο πιεξνθφξεζεο.

77 77 5 Σν παξάδεηγκα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο Ζ Δπξσπατθή Έλσζε (ΔΔ) ήδε απφ ην 2000, ζην πκβνχιην Κνξπθήο ηεο Ληζζαβφλαο, πηνζέηεζε έλα ζηξαηεγηθφ ζηφρν: έσο ην ηέινο ηεο δεθαεηίαο λα γίλεη ε πην αληαγσληζηηθή θαη πξσηνπνξηαθή νηθνλνκία ηεο γλψζεο ζηνλ θφζκν, πνπ ζα δηαζθαιίδεη ηε βηψζηκε αλάπηπμε θαη ζα δηαζθαιίδεη ηε βηψζηκε αλάπηπμε θαη ζα δεκηνπξγεί πεξηζζφηεξεο θαη θαιχηεξεο ζέζεηο εξγαζίαο. Χο πξνυπφζεζε γηα ηελ εθπιήξσζε ηνπ ζηφρνπ απνθαζηζηηθφ ξφιν παίδεη ε ελζσκάησζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ θαη ε δεκηνπξγία κηαο λέαο νηθνλνκίαο, κηαο νηθνλνκίαο πνπ ζα πξνθχςεη απφ ηνπο ελ εμειίμεη κεηαζρεκαηηζκνχο πνπ πξνθαινχληαη, κεηαμχ άιισλ, απφ έλα ζπλδηαζκφ ηερλνινγηθψλ θαη ζεζκηθψλ αιιαγψλ. ηε κεηαηφπηζε ηνπ θέληξνπ βάξνπο, ζε επξσπατθή θιίκαθα, πξνο ηελ θνηλσλία ηεο πιεξνθνξίαο θαη ηελ νηθνλνκία κε γλσζηνινγηθφ ππφβαζξν νδήγεζε κία δηαθνξεηηθή ζχιιεςε ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα, εκπλεπζκέλε θπξίσο απφ ηηο δπλαηφηεηεο ησλ ςεθηαθψλ ηερλνινγηψλ. Γη απηφ, άιισζηε θαη ε εθαξκνγή πξαθηηθψλ Ζιεθηξνληθήο Γηαθπβέξλεζεο ζε επίπεδν Δπξσπατθήο Έλσζεο δελ απνηειεί κία πεξηζηαζηαθή επηδίσμε ησλ επηκέξνπο θξαηψλ, αιιά, αληίζεηα, απνηειεί κία ζπζηεκαηηθή πξνζπάζεηα, θάηη ην νπνίν θαίλεηαη άιισζηε θαη απφ κηα ζεηξά επίζεκσλ θεηκέλσλ ηεο ΔΔ πνπ αθνξνχλ ζηνπο ζηφρνπο θαη δξάζεηο γηα ηελ Ζιεθηξνληθή Γηαθπβέξλεζε. Σα θπξηφηεξα απφ απηά είλαη, κε ρξνλνινγηθή ζεηξά, ηα παξαθάησ (Απνζηνιάθεο et. all., 2008): Η πξσηνβνπιία eeurope 2002 Κνηλσλία ησλ Πιεξνθνξηώλ γηα όινπο (Feira, Ινύληνο 2000) Παξνπζηάδεη ην «ειεθηξνληθφ θξάηνο», αθελφο, σο εξγαιείν κεηαζρεκαηηζκνχ ηεο παιαηάο νξγάλσζεο ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα κε ζεκαληηθά νθέιε (βειηίσζε ηεο απφδνζεο, πεξηνξηζκφο ηνπ θφζηνπο, αχμεζε ηεο δηαθάλεηαο, επηηάρπλζε ησλ ζπλήζσλ δηνηθεηηθψλ δηαδηθαζηψλ) γηα πνιίηεο θαη επηρεηξήζεηο θαη, αθεηέξνπ, σο κέζν επηηάρπλζεο ηεο κεηάβαζεο πξνο ηελ θνηλσλία ηεο πιεξνθνξίαο κέζα απφ ηελ ελίζρπζε ησλ ζεκαληηθφηεξσλ δηαδηθηπαθψλ ππεξεζηψλ θαη ηε δπλαηφηεηα γεληθεπκέλεο πξφζβαζεο ησλ πνιηηψλ ζε απηέο. Θέηεη ηξεηο βαζηθνχο ζηφρνπο: Φζελφηεξν, ηαρχηεξν θαη αζθαιέο Γηαδίθηπν Δπέλδπζε ζε άηνκα θαη δεμηφηεηεο

78 78 Σφλσζε ηεο ρξήζεο ηνπ Γηαδηθηχνπ Η πξσηνβνπιία eeurope+ - Μία πξσηνβνπιία από θαη γηα ηηο Τπνςήθηεο Υώξεο (Βαξζνβία, Μάηνο 2002) ρέδην δξάζεο, ην νπνίν πηνζέηεζαλ νη ηφηε ππνςήθηεο ρψξεο. Πεξηιακβάλεη φινπο ηνπο ζηξαηεγηθνχο ζηφρνπο θαη ζθνπνχο ηεο πξσηνβνπιίαο eeurope, αιιά επηπιένλ ζπκπεξηιακβάλεη θαη ζπγθεθξηκέλα κέηξα θαη εκεξνκελίεο-ζηφρνπο γηα θάζε ρψξα. Σν ζρέδην δξάζεο eeurope 2005 Κνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο γηα όινπο (εβίιιε, Ινύληνο 2002) Δπηθεληξψλεηαη ζηα απνηειέζκαηα ηεο ζχλδεζεο κε ην Γηαδίθηπν θαη εηδηθφηεξα ζηελ αχμεζε ηεο νηθνλνκηθήο παξαγσγηθφηεηαο θαη ζηελ παξνρή βειηησκέλσλ θαη επθνιφηεξα πξνζπειάζηκσλ ππεξεζηψλ γηα φινπο ηνπο επξσπαίνπο πνιίηεο. Δηδηθφηεξα, βαζίδεηαη ζε δχν νκάδεο δξάζεσλ πνπ αιιεινεληζρχνληαη θαη αιιεινηξνθνδνηνχληαη. Ζ πξψηε αθνξά ππεξεζίεο, εθαξκνπγέο θαη πεξηερφκελν θαη θαιχπηεη δηθηπαθέο δεκφζηεο ππεξεζίεο (Ζιεθηξνληθή Γηαθπβέξλεζε, ειεθηξνληθέο ππεξεζίεο κάζεζεο, ειεθηξνληθέο ππεξεζίεο πγείαο) θαη δπλακηθφ πεξηβάιινλ ειεθηξνληθνχ επηρεηξείλ, ελψ ε δεχηεξε ηελ ππνθείκελε επξπδσληθή ππνδνκή θαη ζέκαηα αζθάιεηαο. Η ζηξαηεγηθή i2010 Δπξσπατθή θνηλσλία ηεο πιεξνθνξίαο γηα ηελ αλάπηπμε θαη απαζρόιεζε θαη Δπηθεληξψλεηαη ζε πέληε βαζηθνχο ζηφρνπο γηα ηελ Ζιεθηξνληθή Γεκφζηα Γηνίθεζε: Καλέλαο πνιίηεο δελ κέλεη ζην πεξηζψξην Δπίηεπμε απφδνζεο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο Τινπνίεζε λεπξαιγηθψλ ππεξεζηψλ κε κεγάιν αληίθηππν γηα ηνπο πνιίηεο θαη ηηο επηρεηξήζεηο Γεκηνπξγία θαίξησλ θαηαιπηηθψλ παξαγφλησλ Δλίζρπζε ηεο ζπκκεηνρήο ησλ πνιηηψλ θαη ελδπλάκσζε ησλ δεκνθξαηηθψλ δηαδηθαζηψλ ιήςεο απφθαζεο Δπηπιένλ, ζέηεη ηξεηο πξνηεξαηφηεηεο γηα ηηο πνιηηηθέο ηεο Δπξψπεο, φζνλ αθνξά ζηελ θνηλσλία ηεο πιεξνθνξίαο θαη ηα κέζα επηθνηλσλίαο:

79 79 Οινθιήξσζε ηνπ εληαίνπ επξσπατθνχ ρψξνπ ηεο πιεξνθνξίαο, πνπ πξνσζεί ηελ αλνηρηή θαη αληαγσληζηηθή αγνξά γηα ηελ θνηλσλία ηεο πιεξνθνξίαο θαη ηα κέζα καδηθήο επηθνηλσλίαο Δλίζρπζε ηεο θαηλνηνκίαο θαη ησλ επελδχζεσλ ζηελ έξεπλα ΣΠΔ γηα ηελ αλάπηπμε, θαη γηα πεξηζζφηεξεο θαη θαιχηεξεο ζέζεηο απαζρφιεζεο Δπίηεπμε ηεο επξσπατθήο θνηλσλίαο ηεο πιεξνθνξίαο ρσξίο θνηλσληθφ απνθιεηζκφ, πνπ πξνσζεί ηελ αλάπηπμε θαη απαζρφιεζε θαηά ηξφπν ζπκβαηφ κε ηελ αεηθφξν αλάπηπμε θαη πνπ ζέηεη σο πξνηεξαηφηεηα θαιχηεξεο δεκφζηεο ππεξεζίεο, νηθνλνκηθά απνηειεζκαηηθφηεξεο θαη πξνζηηέο απφ φινπο ηνπο πνιίηεο Σν γεγνλφο φηη έλαο απφ ηνπο βαζηθνχο ζηφρνπο ηεο ζηξαηεγηθήο i2010 απνηειεί ε ελίζρπζε ηεο ζπκκεηνρήο ησλ πνιηηψλ θαη ε ελδπλάκσζε ησλ δεκνθξαηηθψλ δηαδηθαζηψλ ιήςεο απφθαζεο, θαηαδεηθλχεη ηε ζεκαζία πνπ δίλεη ε Δπξσπατθή Έλσζε ζηε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ γηα ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο θαη ηελ παξαγσγή θαιψλ πνιηηηθψλ, αιιά θαη ην πφζν ζπλδεδεκέλε θαη εμαξηεκέλε είλαη ε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ απφ ηε ρξήζε ΣΠΔ. Πην ζπγθεθξηκέλα, ζχκθσλα κε ην ζηφρν απηφ, ε Δπηηξνπή εθηηκά φηη νη ηερλνινγίεο πξνζθέξνπλ πιεζψξα δπλαηνηήησλ γηα ηε ζπκκεηνρή κεγάινπ αξηζκνχ πνιηηψλ ζηε δεκφζηα ζπδήηεζε θαη ηε ιήςε απνθάζεσλ, απφ ην δεκνηηθφ έσο ην επξσπατθφ επίπεδν. Ο ξφιν ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο είλαη λα θαηαζηήζεη δπλαηή ηε ζπλεξγαζία ζε επξσπατθή θιίκαθα, ηδίσο φζνλ αθνξά ζηελ ειεθηξνληθή ζπκκεηνρή, λα απμήζεη ηελ θαηαλφεζε, λα επηηαρχλεη ηελ πξφνδν κέζσ ιχζεσλ θνηλήο πεξαηηέξσ ρξήζεο απφ φινλ ηνλ θφζκν, θαζψο θαη λα ππνζηεξίμεη κέζσ ησλ ηερλνινγηψλ ηε δηαθάλεηα ζηα επξσπατθά ζεζκηθά φξγαλα θαη ηε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ. Δπηπιένλ, ε ζεκαζία πνπ δίλεη ε Δπξσπατθή Έλσζε ζηε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ γηα ηε δηαδηθαζία παξαγσγήο πνιηηηθήο θαη ηελ παξαγσγή θαιψλ πνιηηηθψλ, αιιά θαη ην πφζν ζπλδεδεκέλε θαη εμαξηεκέλε είλαη ε ζπκκεηνρή ησλ πνιηηψλ απφ ηε ρξήζε ΣΠΔ, πξνθχπηεη θαη απφ θείκελα ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο γηα ηελ επξσπατθή δηαθπβέξλεζε. Πην ζπγθεθξηκέλα, ηα θείκελα απηά είλαη ηα παξαθάησ (ΑΝΑΚΟΗΝΧΖ ΣΖ ΔΠΗΣΡΟΠΖ: Δπξσπατθή δηαθπβέξλεζε : Βειηίσζε ηεο λνκνζεζίαο, 2002; ΔΤΡΧΠΑΨΚΖ ΓΗΑΚΤΒΔΡΝΖΖ: Λεπθή Βίβινο, 2001;

80 80 ΑΝΑΚΟΗΝΧΖ ΣΖ ΔΠΗΣΡΟΠΖ: Πξνο ελίζρπζε ηεο δηαβνχιεπζεο θαη ηνπ δηαιφγνπ - Γεληθέο αξρέο θαη ειάρηζηεο πξνδηαγξαθέο γηα ηε δηαβνχιεπζε ησλ ελδηαθεξνκέλσλ κεξψλ απφ ηελ Δπηηξνπή, 2002): Πξσηνβνπιία γηα ηε δηαινγηθή ράξαμε πνιηηηθώλ (ΓΥΠ) (Απξίιηνο 2001) ηηο 3 Απξηιίνπ 2001 ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή εμέδσζε πξσηνβνπιία γηα ηε δηαινγηθή ράξαμε πνιηηηθψλ ε νπνία απνζθνπεί ζηε βειηίσζε ηεο δηαθπβέξλεζεο κέζσ ηεο ρξήζεο ηνπ δηαδηθηχνπ γηα ηε ζπιινγή θαη αλάιπζε ησλ αληηδξάζεσλ ηεο αγνξάο πξνθεηκέλνπ νη ηειεπηαίεο λα αμηνπνηνχληαη θαηά ηε δηαδηθαζία ράξαμεο ησλ πνιηηηθψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Ζ ΓΥΠ είλαη έλα απφ ηα κέζα πνπ ζα ζπλδξάκνπλ ηελ Δπηηξνπή, ππφ ηελ ηδηφηεηά ηεο ηήο ζχγρξνλεο δεκφζηαο δηνίθεζεο, ζην λα αληαπνθξίλεηαη ηαρχηεξα θαη αθξηβέζηεξα ζηα αηηήκαηα ησλ πνιηηψλ, ησλ θαηαλαισηψλ θαη ησλ επηρεηξήζεσλ. Ζ πξσηνβνπιία γηα ηε δηαινγηθή ράξαμε πνιηηηθψλ πεξηιακβάλεη ηελ αλάπηπμε δχν κεραληζκψλ κε βάζε ην δηαδίθηπν πνπ ζα ζπλδξάκνπλ ηελ Δπηηξνπή ζηελ επηηφπηα αμηνιφγεζε ησλ επηπηψζεσλ απφ ηηο πνιηηηθέο ηεο ΔΔ (ή ηελ έιιεηςε επηπηψζεσλ). Οη κεραληζκνί απηνί είλαη: Έλαο κεραληζκφο αλαηξνθνδφηεζεο γηα ηε ζπιινγή απζφξκεησλ αληηδξάζεσλ ηεο αγνξάο, ν νπνίνο ρξεζηκνπνηεί ηα πθηζηάκελα δίθηπα θαη ηα ζεκεία επαθήο σο ελδηάκεζνπο θνξείο γηα λα δηαζθαιίδεη ηε δηαξθή πξφζβαζε ζηηο απφςεηο θαη εκπεηξίεο ησλ νηθνλνκηθψλ θνξέσλ θαη ησλ πνιηηψλ ηεο ΔΔ, Έλαο κεραληζκφο δηαβνχιεπζεο ν νπνίνο έρεη ζρεδηαζηεί ψζηε λα ιακβάλεη θαη λα θαηαρσξεί ηαρέσο θαη κε δηαξζξσκέλν ηξφπν ηηο αληηδξάζεηο ζηηο λέεο πξσηνβνπιίεο. Ο κεραληζκφο απηφο πεξηιακβάλεη ηε ζέζπηζε κνλίκσλ επηηξνπψλ γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ ελ ιφγσ γλσκψλ, φπσο ε επηηξνπή γηα ηηο επηρεηξήζεηο. Λεπθή Βίβινο γηα ηελ Δπξσπατθή Γηαθπβέξλεζε (Ινύιηνο 2001) Ζ θεληξηθή ηδέα ηεο Λεπθήο Βίβινπ γηα ηελ Δπξσπατθή Γηαθπβέξλεζε ήηαλ απιή θαη ζπλερίδεη λα παξακέλεη επίθαηξε: ρξεηάδεηαη θαιχηεξε απφ θνηλνχ δηαθπβέξλεζε απφ ηα επξσπατθά ζεζκηθά φξγαλα θαη ηα θξάηε κέιε θαη είλαη δπλαηφλ λα επηηεπρζεί, κε «ακεηάβιεηε ζπλζήθε», ρσξίο λα απαηηείηαη θαη αλάγθελ κηα λέα δηαθπβεξλεηηθή δηάζθεςε. Καιχηεξε απφ θνηλνχ δηαθπβέξλεζε ζεκαίλεη ελεξγφ ζπλεξγαζία κεηαμχ ηνπ Κνηλνβνπιίνπ, ηνπ πκβνπιίνπ, ηεο Δπηηξνπήο θαη ησλ εζληθψλ θπβεξλήζεσλ,

81 81 ψζηε νη πνιίηεο λα ηαπηίδνληαη κε ηα κεγάια ζρέδηα θαζψο θαη κε ηηο θαζεκεξηλέο πξάμεηο ηεο Έλσζεο. Ζ Λεπθή Βίβινο γηα ηελ Δπξσπατθή Γηαθπβέξλεζε εμεηδηθεχηεθε ζε αθφινπζεο ηξεηο αλαθνηλψζεηο ηεο Δπηηξνπήο: Αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο Πξνο ελίζρπζε ηεο δηαβνχιεπζεο θαη ηνπ δηαιφγνπ: Με πνηνλ γίλεηαη πξάγκαηη δηαβνχιεπζε ζην πιαίζην ηεο θνηλνηηθήο λνκνζεηηθήο δηαδηθαζίαο; Αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο Πξνο απινχζηεπζε θαη βειηίσζε ηνπ ξπζκηζηηθνχ πεξηβάιινληνο: Πψο κπνξνχλ λα λνκνζεηνχλ θαιχηεξα ηα δηάθνξα ζεζκηθά φξγαλα θαη ηα θξάηε κέιε; Αλαθνίλσζε ηεο Δπηηξνπήο Πξνο ζπζηεκαηνπνίεζε ηεο αμηνιφγεζεο ησλ επηπηψζεσλ απφ ηελ Δπηηξνπή: Πψο λα ιεθζεί ππφςε a priori ε «επίπησζε» ησλ κειινληηθψλ ξπζκίζεσλ, δει. ηα νθέιε θαζψο θαη ην θφζηνο απφ ηελ εθαξκνγή ηνπο; Ζ Δπηηξνπή, ζηε Λεπθή Βίβιν γηα ηελ Δπξσπατθή Γηαθπβέξλεζε, αλέιαβε λα ζπκβάιεη ζηελ ελίζρπζε ηεο δηαβνχιεπζεο θαη ηνπ δηαιφγνπ ζηελ ΔΔ θαη αλαγλσξίδεη φηη «ε πνηφηεηα ησλ [ ] πνιηηηθψλ ηεο ΔΔ εμαξηάηαη απφ ηελ εμαζθάιηζε επξείαο ζπκκεηνρήο ζε φιε ηελ πνξεία ηεο πνιηηηθήο - απφ ηελ ράξαμή ηεο έσο ηελ εθαξκνγή ηεο». Δπηπιένλ, ε Δπηηξνπή αλαγλσξίδεη ζηελ πξνζπάζεηα λα ππάξμεη κεγαιχηεξε εκπινθή ησλ πνιηηψλ ζηε δηαδηθαζία ράξαμεο πνιηηηθήο θεληξηθφ ξφιν δηαδξακαηίδνπλ νη ΣΠΔ. πλεπψο, ε επίζεκε ηζηνζειίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο νθείιεη λα εμειηρζεί ζε κία δηαδξαζηηθή πιαηθφξκα γηα παξνρή πιεξνθνξηψλ, αλάδξαζε θαη ζπδήηεζε, ελψλνληαο παξάιιεια ηα δίθηπα κέζα ζηελ Έλσζε. Μειεηψληαο ηηο δπλαηφηεηεο πνπ πξνζθέξεη ζήκεξα ε επίζεκε ηζηνζειίδα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, γίλεηαη θαλεξφ φηη ν ζηφρνο πνπ έζεζε ε Λεπθή Βίβινο γηα ηελ Δπξσπατθή Γηαθπβέξλεζε, λα εμειηρζεί ζε κία δηαδξαζηηθή πιαηθφξκα γηα παξνρή πιεξνθνξηψλ, αλάδξαζε θαη ζπδήηεζε, ελψλνληαο παξάιιεια ηα δίθηπα κέζα ζηελ Έλσζε, επεηεχρζε ζε κεγάιν βαζκφ.

82 82 πγθεθξηκέλα, ν δηθηπαθφο ηφπνο «Ζ θσλή ζαο ζηελ Δπξψπε» (εηθφλα 25) είλαη ην εληαίν ζεκείν πξφζβαζεο ζε έλα επξχ θάζκα δηαβνπιεχζεσλ, ζπδεηήζεσλ θαη άιισλ εξγαιείσλ, ην νπνίν επηηξέπεη ζηνπο επξσπαίνπο πνιίηεο λα ζπκκεηέρνπλ ζηε δηαδηθαζία ράξαμεο ησλ επξσπατθψλ πνιηηηθψλ. Δηθόλα 25: Γηθηπαθόο ηόπνο «Η θσλή ζαο ζηελ Δπξώπε» - ειίδα ππνδνρήο (πεγή: ec.europa.eu) Ο δηθηπαθφο ηφπνο ρσξίδεηαη ζε ηξία ηκήκαηα: Γηαβνπιεύζεηο (εηθφλα 26), φπνπ νη επξσπαίνη πνιίηεο κπνξνχλ λα πνπλ ηε γλψκε ηνπο ζρεηηθά κε δηάθνξεο πνιηηηθέο ηεο Έλσζεο θαη λα επεξεάζνπλ κε απηφλ ηνλ ηξφπν ηε δηακφξθσζε ησλ πνιηηηθψλ πδεηήζεηο (εηθφλα 27), φπνπ νη επξσπαίνη πνιίηεο κπνξνχλ ρξεζηκνπνηψληαο δηαδηθηπαθά θφξνπκ θαη ηζηνιφγηα λα ζπδεηνχλ ηα θπξηφηεξα ζέκαηα ηεο επηθαηξφηεηαο θαη λα ζπλνκηινχλ δηαδηθηπαθά κε ηνπο Δπξσπαίνπο ηζχλνληεο Άιια εξγαιεία (εηθφλα 28), φπνπ επξσπαίνη πνιίηεο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ άιινπο ηξφπνπο πξνθεηκέλνπ λα αθνπζηεί ε θσλή ηνπο ζηελ Δπξψπε. πγθεθξηκέλα, ηνπο δίλεηαη ε δπλαηφηεηα λα επηθνηλσλήζνπλ κε ηνπο επξσβνπιεπηέο θαη ηνπο αληηπξνζψπνπο ζηελ Δπηηξνπή Πεξηθεξεηψλ θαη ηελ

83 83 Δπξσπατθή Οηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή Δπηηξνπή, λα γίλνπλ κέιε ηεο Γνθηκαζηηθήο Οκάδαο Δπξσπατθψλ Δπηρεηξήζεσλ θαη λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηηο ζπκβνπιεπηηθέο θαη ελεκεξσηηθέ ππεξεζίεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Δπηπιένλ, κπνξνχλ λα δνπλ ηα απνηειέζκαηα δεκνζθνπήζεσλ πνπ έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί απφ ηελ ηζηνζειίδα ηεο ΔΔ θαη, ηέινο, λα ζπκβνπιεπηνχλ ην Μεηξψν Δθπξνζψπσλ πκθεξφλησλ. Δηθόλα 26: Γηθηπαθόο ηόπνο «Η θσλή ζαο ζηελ Δπξώπε» - Γηαβνπιεύζεηο (πεγή: ec.europa.eu)

84 84 Δηθόλα 27: Γηθηπαθόο ηόπνο «Η θσλή ζαο ζηελ Δπξώπε» - πδεηήζεηο (πεγή: ec.europa.eu) Δηθόλα 28: Γηθηπαθόο ηόπνο «Η θσλή ζαο ζηελ Δπξώπε» - Άιια εξγαιεία (πεγή: ec.europa.eu)

85 85 χκθσλα κε ζηνηρεία ησλ Venture Source, CalibreOne, ζηε δηάξθεηα ηνπ 2006 πάλσ απφ 211 εθαηνκκχξηα επξψ επελδχζεθαλ ζε Web 2.0 projects απφ 54 Δπξσπατθέο εηαηξίεο., πνζφ πνιχ κεγαιχηεξν ζε ζρέζε κε απηφ γηα ην Παξαδείγκαηα εθαξκνγψλ Web 2.0 πνπ βξίζθνπλ εθαξκνγή ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε απνηεινχλ ηα παξαθάησ (Βέξγε, 2009) votewatch.eu Σν votewatch.eu ( (εηθφλα 29) έθαλε ηελ εκθάληζή ηνπ δηαδηθηπαθά ηνλ Ηνχλην ηνπ 2009 θαη είλαη κηα αλεμάξηεηε ηζηνζειίδα πνπ ζθνπφ έρεη λα βειηηψζεη ην δεκφζην δηάινγν θαη λα απμήζεη ηε δηαθάλεηα θαηά ηε δηαδηθαζία ιήςεο απνθάζεσλ ζηελ ΔΔ. Έρνληαο δηαζέζηκα ζηνηρεία ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ, ην votewatch.eu παξνπζηάδεη αλαιπηηθέο εθζέζεηο ησλπνιηηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ θαη ησλ ςήθσλ ησλ βνπιεπηψλ, ελψ παξέρεη εχθνιε πξφζβαζε ζε πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε πνιηηηθέο αληηπαξαζέζεηο πνπ δεκηνπξγνχληαη ζε δηάθνξα πεδία πνιηηηθήο. Όινη νη πνιίηεο έρνπλ ηε δπλαηφηεηα πξφζβαζεο ζηα αλσηέξσ ζηνηρεία θαη δεκηνπξγίαο εθζέζεσλ γηα ηα ζέκαηα πνπ ηνπο ελδηαθέξνπλ πεξηζζφηεξν, π.ρ. δξαζηεξηφηεηεο ελφο ζπγθεθξηκέλνπ κέινπο ηνπ Κνηλνβνπιίνπ, κηαο πνιηηηθήο παξάηαμεο ή ελφο Κξάηνπο Μέινπο. Δηθόλα 29: Ιζηνρώξνο votewatch.eu

86 86 europatweets.eu Μέζσ ηεο ζειίδαο Europatweets ( (εηθφλα 30) δίλεηαη ε επθαηξία ζε φινπο ηνπο πνιίηεο λα παξαθνινπζνχλ ηηο δειψζεηο θαη ελέξγεηεο ησλ αηξεηψλ θαη άιισλ θπβεξλεηηθψλ ζηειερψλ απφ φια ηα θξάηε κέιε ηεο ΔΔ, θαζψο θαη λα κνηξάδνληαη ελδηαθέξνπζεο ζθέςεηο θαη απφςεηο κε ηελ ππφινηπε επξσπατθή θνηλφηεηα. Έλαπζκα γηα ηε δεκηνπξγία ησλ europatweets απνηέιεζαλ νη ηζρπξηζκνί γηα «έιιεηςε δηαθάλεηαο» θαη «εζσζηξέθεηα» ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ, θαζψο θαη ειιηπή επηθνηλσλία ηνπ κε ην Κνηλφ. Ζ πιαηθφξκα μεθίλεζε ηε ιεηηνπξγία ηεο ηνλ Ηνχλην ηνπ 2009 θαη είλαη βαζηζκέλε ζηελ ηερλνινγία ηνπ Twitter, ηεο ηαρχηαηα δηαδεδνκέλεο εθαξκνγήο γηα αλάξηεζε ζχληνκσλ κελπκάησλ απφ ηνπο ρξήζηεο. χκθσλα κε ην Europatweets, εθαηφ πεξίπνπ εθιεγκέλνη θαη ππνςήθηνη ηνπ επξσπατθνχ θνηλνβνπιίνπ ρξεζηκνπνηνχλ ην Twitter γηα λα θξαηνχλ ελήκεξνπο ηνπο ππνζηεξηθηέο ηνπο πεξηνξηζκέλε ρξήζε, ε νπνία φκσο απμάλεηαη εκέξα κε ηελ εκέξα. Δηθόλα 30: Ιζηνρώξνο europatweets.eu

87 87 6 Σν παξάδεηγκα ηεο Διιάδαο Κχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο ειιεληθήο δηνηθεηηθήο πξαγκαηηθφηεηαο πξηλ ην 2000 ήηαλ ην ρακειφ πνζνζηφ δαπαλψλ γηα ΣΠΔ, ν ρακειφο αξηζκφο ησλ ρξεζηψλ πιεξνθνξηαθψλ ζπζηεκάησλ ή θαη απιψλ ζπζηεκάησλ ζην ζχλνιν ησλ δηνηθεηηθψλ ππάιιεισλ, θαζψο θαη ε έιιεηςε δηνηθεηηθνχ πξνζσπηθνχ ζηηο ΣΠΔ. Μεηά ην 2000, θαζψο έγηλε θαηαλνεηή ε ζεκαζία ηνπ θιάδνπ ησλ ΣΠΔ γηα ηνλ εθζπγρξνληζκφ ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα, άξρηζαλ λα επελδχνληαη ζε απηφλ ζεκαληηθνί πφξνη. Απφ έξεπλα ηνπ Παξαηεξεηεξίνπ γηα ηελ ΚηΠ ην 2007, εθηηκήζεθε φηη ην 10% ηνπ ηδίξνπ ηνπ θιάδνπ Πιεξνθνξηθήο πεγαίλεη ζε έξγα ηνπ Γεκνζίνπ (Μειέηε βειηίσζεο απνδνηηθφηεηαο επελδχζεσλ ζε Σερλνινγίεο Πιεξνθνξηθήο ζηε Γεκφζηα Γηνίθεζε). Ζ πξνζπάζεηα γηα δηείζδπζεο ησλ ΣΠΔ ζηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο, θαη θπξίσο γηα ηελ παξνρή ςεθηαθψλ ππεξεζηψλ είρε αλακθηζβήηεηα ζεηηθά απνηειέζκαηα. χκθσλα κε έξεπλα ηνπ Παξαηεξεηεξίνπ γηα ηελ ΚηΠ 7 ζηηο 20 βαζηθέο δεκφζηεο ππεξεζίεο είλαη πιήξσο δηαζέζηκεο ειεθηξνληθά (εηθφλα 31). Δπηπιένλ, παξαηεξείηαη ζεκαληηθή αχμεζε ζε φινπο ηνπο ηχπνπο ζπλαιιαγήο κε Γεκφζηεο Τπεξεζίεο (εηθφλα 32). Δηθόλα 31: Βαζηθέο Τπεξεζίεο Γηαζέζηκεο Ηιεθηξνληθά ζηελ Διιάδα (πεγή: Παξαηεξεηήξην γηα ηελ ΚηΠ_Μειέηε «Η Φεθηαθή Διιάδα ζε δείθηεο», 2009)

88 88 Δηθόλα 32: % αηόκσλ πνπ ρξεζηκνπνηνύλ ην Γηαδίθηπν γηα ζπλαιιαγέο κε ηηο Γεκόζηεο Τπεξεζίεο (ππνδηαηξνύκελν αλά ζθνπό) (πεγή: Παξαηεξεηήξην γηα ηελ ΚηΠ_Μειέηε «Η Φεθηαθή Διιάδα ζε δείθηεο», 2009) Χζηφζν, ε απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ ελ ιφγσ επελδχζεσλ ηίζεηαη πνιιέο θνξέο ππφ ακθηζβήηεζε, θαζψο ην παξαγφκελν φθεινο δελ είλαη αλάινγν ηεο επέλδπζεο, θαζψο αθφκα ε ρξήζε ησλ ππαξρνπζψλ ειεθηξνληθψλ δεκφζησλ ππεξεζηψλ είλαη πεξηνξηζκέλε θαη ην πνζνζηφ ηνπ πιεζπζκνχ πνπ πξαγκαηνπνηεί ζπλαιιαγέο κε ην Γεκφζην είλαη ζεκαληηθά ρακειφηεξν απφ ην πνζνζηφ πνπ ρξεζηκνπνηεί ην Γηαδίθηπν. (Βέξγε, 2009). εκεηψλεηαη φηη σο φθεινο, λνείηαη αθελφο ε βειηίσζε ζηελ απνδνηηθφηεηα ηνπ θνξέα πνπ παξέρεη ηελ ππεξεζία, αθεηέξνπ ε απνδνρή θαη επξεία ρξήζε ησλ παξερφκελσλ ππεξεζηψλ απφ ηνπο πνιίηεο θαη ηηο επηρεηξήζεηο. Σίζεηαη ινηπφλ ην εξψηεκα πσο κπνξνχλ νη ειεθηξνληθέο δεκφζηεο ππεξεζίεο γηα ηνπο πνιίηεο θαη ηηο επηρεηξήζεηο λα γίλνπλ επθπέζηεξεο. Γηα λα επηηεπρζεί απηφ απαηηείηαη απφ ηελ ειιεληθή θπβέξλεζε λα θαηλνηνκήζεη σο πξνο ην ζρεδηαζκφ, ηελ πινπνίεζε θαη ηελ παξαθνινχζεζε ησλ εθάζηνηε έξγσλ θαη δξάζεσλ ειεθηξνληθήο δηαθπβέξλεζεο θαη λα απνκαθξπλζεί απφ ηελ απιή κεηαθνξάο ησλ πθηζηάκελσλ δηαδηθαζηψλ ζε ειεθηξνληθφ πεξηβάιινλ. Αξσγφο ζε απηήλ ηελ πξνζπάζεηα κπνξνχλ λα ζηαζεί ε ρξήζε ησλ ηερλνινγηψλ Web 2.0. Γεδνκέλνπ, φκσο, φηη γηα ηελ επηηπρή εθαξκνγή ησλ ηερλνινγηψλ Web 2.0 γηα ζθνπνχο ηνπ δεκφζηνπ ηνκέα απαηηείηαη ε ελεξγφο ζπκκεηνρή ησλ ρξεζηψλ-πνιηηψλ, είλαη ζεκαληηθφ λα δεη θαλείο ζε πνην επίπεδν βξίζθεηαη ε ρξήζε ησλ ηερλνινγηψλ WEB 2.0

89 89 ζηελ Διιάδα. Δχθνια κπνξεί λα δηαπηζηψζεη θαλείο φηη ην επίπεδν ρξήζεο ησλ ηερλνινγηψλ απηψλ ζηελ Διιάδα κπνξεί λα κε βξίζθεηαη ζην ίδην επίπεδν κε απηφ ησλ ηερλνινγηθά αλεπηπγκέλσλ ρσξψλ ηεο ππφινηπεο Δπξψπεο, φκσο παξάιιεια κε ηελ δηείζδπζε ηεο επξπδσληθφηεηαο, έρεη αξρίζεη θαη θάλεη αηζζεηή ηελ παξνπζία ηεο. Υαξαθηεξηζηηθφ είλαη, φηη ε ζπκπεξηθνξά ησλ ρξεζηψλ ηνπ Γηαδηθηχνπ ζηελ Διιάδα αιιάδεη. πγθεθξηκέλα, πξνθχπηεη, αλαιχνληαο ηελ εηθφλα 33, φηη ζεκεηψλεηαη κεηαβνιή ζηνπο βαζηθνχο ιφγνπο γηα ηνπο νπνίνπο νη ρξήζηεο ρξεζηκνπνηνχλ ην Γηαδίθηπν απφ ην 2005 ζην Οη Έιιελεο ρξήζηεο εγθαηαιείπνπλ ηηο παξαδνζηαθέο ππεξεζίεο θαη εμειίζζνληαη αμηνπνηψληαο ηα Γηαδίθηπν πεξηζζφηεξν πιένλ γηα «πξνρσξεκέλεο» ππεξεζίεο (ηερλνινγίεο Web 2.0), ε ρξήζε ησλ νπνίσλ θηάλεη ην 2008 ζην 64%. ηελ εηθφλα 34 θαίλεηαη ζε ηη πνζνζηφ ρξεζηκνπνηήζεθαλ νη «πξνρσξεκέλεο» ππεξεζίεο ην 2008 απφ ηνπο έιιελεο ρξήζηεο ηνπ Γηαδηθηχνπ. Δηθόλα 33: Βαζηθνί ιόγνη ρξήζεο Γηαδηθηύνπ από ηνπο έιιελεο ρξήζηεο (πεγή: Παξαηεξεηήξην γηα ηελ ΚηΠ_Μειέηε «Η Φεθηαθή Διιάδα ζε δείθηεο», 2009)