Αναγκαιότθτα επανεκκίνθςθσ τθσ ελλθνικισ οικονομίασ: Ο ρόλοσ του αναπτυξιακοφ νόμου

Transcript

1 Αναγκαιότθτα επανεκκίνθςθσ τθσ ελλθνικισ οικονομίασ: Ο ρόλοσ του αναπτυξιακοφ νόμου Λόθσ Λαμπριανίδθσ ΓΓ τρατθγικϊν και Ιδιωτικϊν Επενδφςεων, Τπουργείο Οικονομίασ, Ανάπτυξθσ & Σουριςμοφ, Ακινα

2 Χαρακτθριςτικά τθσ Ελλθνικισ οικονομίασ Ι: Διαχρονικά Αδφναμα ςθμεία Η προβλθματικι διάρκρωςθ του παραγωγικοφ τομζα. Ο προβλθματικόσ ρόλοσ του κράτουσ. Η χαμθλι ροπι προσ επιχειρθματικότθτα, ιδιαίτερα προσ επιχειρθματικότθτα αξιοποίθςθσ ευκαιριϊν και όχι λόγω ανάγκθσ Σα χαμθλά αποκζματα κοινωνικοφ κεφαλαίου (social capital) Ιςχυρά ςθμεία εξειδικευμζνο ανκρϊπινο δυναμικό Δυναμικοί κλάδοι. Διακζςιμοι πόροι θμαντικι διαςπορά (ζλλθνεσ μετανάςτεσ) ΟΧΙ ωσ δυνάμει πθγι ειςροισ κεφαλαίων ι παλιννόςτθςθσ / ωσ ςθμαντικοφ αγωγοφ διαςφνδεςθσ του παραγωγικοφ ιςτοφ τθσ χϊρασ με ςθμαντικά παραγωγικά και καινοτόμα διεκνι κζντρα

3 Χαρακτθριςτικά τθσ Ελλθνικισ οικονομίασ ΙΙ: Συγκυριακά Ο ρόλοσ τθσ κρίςθσ: κατάρρευςθ τθσ καταναλωτικισ ηιτθςθσ. του βαςικοφ παράγοντα του προ-κρίςθσ αναπτυξιακοφ μοντζλου ςοβαρι περιςτολι τθσ ρευςτότθτασ κφμα κλειςίματοσ επιχειριςεων ςθμαντικι αφξθςθ τθσ ανεργίασ Διαρροι επιςτθμόνων (brain drain)

4 Αποεπζνδυςθ ςτθν Ελλθνικι οικονομία: χρειάηεται τεράςτιο κφμα νζων επενδφςεων Από το 2011 ο ετιςιοσ ςχθματιςμόσ κακαροφ παγίου κεφαλαίου ςτθν ιδιωτικι οικονομία είναι κακαρά αρνθτικόσ. Όλεσ οι χϊρεσ επθρεάςτθκαν από τθν κρίςθ. αλλά καμία όςο θ Ελλάδα. θ οποία παρουςιάηει πολφ αςκενι ςθμάδια ανάκαμψθσ. Η αποεπζνδυςθ τθσ χϊρασ από το 2010 κα προςεγγίηει το 2017 (εκτίμθςθ) τα 81 δισ πεγή: AMECO / ECOFIN

5 Δείκτθσ ν.2601/98 ν.3299/04 ν.3908/11 Αρικμόσ Επενδφςεων (1) Φψοσ Επενδφςεων (2) Ενιςχφςεισ (3) *α *β *γ+ Νζεσ κζςεισ (4) Ενιςχφςεισ ωσ ποςοςτό των επενδφςεων (3/2) 29.67% 40.76% 33.06% Μζςο μζγεκοσ επζνδυςθσ (2/1) Μζςο μζγεκοσ Ενίςχυςθσ (3/1) Μζςθ επενδυτικι δαπάνθ ανά κζςθ εργαςίασ (2/4) Μζςθ ενίςχυςθ ανά κζςθ εργαςίασ (3/4) Μζςοσ αρικμόσ νζων κζςεων εργαςίασ ανά επζνδυςθ (4/1) [1α+ Leasing+ Επιδότθςθ Σόκων + Επιδότθςθ Κόςτουσ απαςχόλθςθσ. (θ τελευταία ιταν μθδενικι για όλεσ τισ επιχειριςεισ) *β+ Επιχοριγθςθ+ επιδότθςθ χρθματοδοτικισ μίςκωςθσ. Σο φψοσ των φορολογικϊν απαλλαγϊν είναι άγνωςτο *γ+ Επιχοριγθςθ+ επιδότθςθ χρθματοδοτικισ μίςκωςθσ+ φορολογικι απαλλαγι 32 / 12 / %

6 Κάποια βαςικά ςυμπεράςματα 95% επενδυτικϊν ςχεδίων: χαμθλισ και ςχετικά χαμθλισ τεχνολογίασ (Ν. 3299/04) Μ.ο. ΕΕ 53% το 2010 Υπάρχει πολφ μεγάλθ ςυγκζντρωςθ των επιχορθγιςεων: Ν. 3299/04 τo 4.2% πιρε το 43.6% φψουσ επζνδυςθσ και ςτο Ν. 3908/11 το 5.1% και το 41.5% αντίςτοιχα

7 Ανολοκλιρωτα ζργα - ςυμβαςιοποιθμζνεσ οφειλζσ Αρικμόσ Τπόλοιπο ενίςχυςθσ ( ) Ν. 3299/04 μθςυγχρθματοδοτοφμενα Ν. 3299/04 ςυγχρθματοδοτοφμενα Ν. 3908/11 ενεργά εν δυνάμει ενεργά μθ ενεργά Ενεργά εν δυνάμει ενεργά Μθ ενεργά ςε υλοποίθςθ ςε πρϊιμο ςτάδιο ΣΥΝΟΛΟ

8 Κεντρικοί ςτόχοι του νζου αναπτυξιακοφ νόμου είναι θ: επενδυτικι επανεκκίνθςθ αφξθςθ τθσ απαςχόλθςθσ, με ζμφαςθ ςτθν απαςχόλθςθ ειδικευμζνου ανκρϊπινου δυναμικοφ προϊκθςθ τθσ ιςόρροπθσ ανάπτυξθσ γενικότερθ επανεκβιομθχάνιςθ τθσ χϊρασ Στόχοι εξαςφάλιςθσ καλφτερθσ κζςθσ τθσ χϊρασ ςτο Διεκνι Καταμεριςμό Εργαςίασ. Σα παραπάνω επιδιϊκεται να επιτευχκοφν μζςω τθσ: τεχνολογικισ αναβάκμιςθσ διαμόρφωςθσ μιασ νζασ εξωςτρεφοφσ εκνικισ ταυτότθτασ (branding) βελτίωςθσ τθσ κζςθσ τθσ χϊρασ ωσ προσ τθν ανταγωνιςτικότθτα τθσ ςε τομείσ υψθλισ προςτικζμενθσ αξίασ και ζνταςθσ γνϊςθσ.

9 Ι: γεωγραφικά κριτιρια ορεινζσ περιοχζσ. περιοχζσ μεγάλθσ πλθκυςμιακισ μείωςθσ. παραμεκόριεσ περιοχζσ και μικρά νθςιά (429 Δθμοτικζσ Ενότθτεσ. 42% ςυνόλου. 16% πλθκυςμοφ) επενδυτικά ςχζδια που υλοποιοφνται ςε οργανωμζνουσ υποδοχείσ. ΙΙ: κριτιρια μορφισ / επίδοςθσ εξωςτρεφείσ. καινοτόμεσ. Δυναμικζσ ςε όρουσ αφξθςθσ απαςχόλθςθσ. ζχουν προκφψει από ςυγχϊνευςθ. ανικουν ςτουσ κλάδουσ ΣΠΕ ι αγροδοτοδιατροφικό ςφμπλεγμα. δθμιουργοφν υψθλι προςτικζμενθ αξία υνεταιριςμοί - ΚΟΙΝΕΠ και ζχουν χαμθλό οικολογικό αποτφπωμα «Ειδικι Κατθγορία Ενιςχφςεων», 2 ομάδεσ κριτθρίων: Ενιςχφονται επιπλζον: «Γενικι Επιχειρθματικότθτα II» με επιχοριγθςθ 70% και «Νζεσ ανεξάρτθτεσ ΜΜΕ» παίρνουν επιχοριγθςθ 100% αντι 70% παίρνουν οι υπόλοιποι.

10 Η Ελλάδα «διπλι πίεςθ» Νέο «branding» της Ελλάδας 1o Software Engineering made in Greece Ελλάδα αναδειχκεί ςε πόλο προςζλκυςθσ επενδφςεων ΤΠΕ. ανάπτυξθσ τουσ. παραγωγισ και εξαγωγισ εξειδικευμζνων προϊόντων. λφςεων και υπθρεςιϊν ΤΠΕ (γενικζσ εφαρμογζσ. Μθχανικι. θλεκτρονικι υγεία. ρομποτικι. αεροδιαςτθμικι. αναψυχι. π.χ. video games. αςφάλεια και πολιτικι προςταςία) 2o Αγροδιατροφικι αλυςίδα (από χωράφι μζχρι τουριςμό)

11 Είδθ ενίςχυςθσ 1) φορολογικι απαλλαγι. 2) επιχοριγθςθ 3) επιδότθςθ χρθματοδοτικισ μίςκωςθσ (leasing) 4) επιδότθςθ μιςκολογικοφ κόςτουσ 5) χρθματοδοτικά εργαλεία (κεφαλαιουχικι ςυμμετοχι. εγγφθςθ δανείου.δάνειο κλπ) 6) ςτακερό φορολογικό ςφςτθμα 7) ταχεία αδειοδότθςθ

12 Καινοτομίεσ νζου αναπτυξιακοφ 1. Ενίςχυςθ πρωτίςτωσ με φοροαπαλλαγζσ. Προκειμζνου οι ενιςχφςεισ που παρζχονται με το κίνθτρο τθσ φοροαπαλλαγισ να είναι ιςοδφναμεσ με τισ ενιςχφςεισ τθσ επιχοριγθςθσ. τα ποςά των επιχορθγιςεων ορίηονται ςτο 70% του ανϊτερου επιτρεπόμενου ποςοςτοφ του ΧΠΕ 2. Σίκεται πλαφόν ςτο φψοσ τθσ ενίςχυςθσ που μπορεί να λάβει οποιοδιποτε επενδυτικό ςχζδιο 3. Οι διατυπωμζνοι ςτόχοι του νόμου υποςτθρίηονται πολλαπλά 4. Απλοποίθςθ των διαδικαςιϊν και ταυτόχρονθ εξαςφάλιςθ του δθμόςιου ςυμφζροντοσ 5. Τπιρξε διαφορετικι διαδικαςία ςφνταξθσ του αναπτυξιακοφ νόμου: ουςιαςτικι διαβοφλευςθ για μινεσ μζςω ςυναντιςεων με περιςςότερουσ από 70 φορείσ και επεξεργαςία πάνω από 160 γραπτϊν ειςθγιςεων που λάβαμε. Ουςιαςτικι ςυμμετοχι τθσ υπθρεςίασ ςτθ ςφνταξθ του.

13 Ο νόμοσ διαρκρϊνεται ςε 5 κεφάλαια τα οποία περιλαμβάνουν 8 κακεςτϊτα ενιςχφςεων Κεφάλαιο 1 Kακεςτϊτα: «Ενιςχφςεισ μθχανολογικοφ εξοπλιςμοφ», «Γενικι Επιχειρθματικότθτα» και «Νζεσ ανεξάρτθτεσ ΜΜΕ». Κεφάλαιο 2 Kακεςτϊτα: «Συνζργειεσ και δικτυϊςεισ» και «Καινοτομία και τεχνολογικι ανάπτυξθ». Κεφάλαιο 3 Kακεςτϊσ: «Ενδιάμεςοι χρθματοπιςτωτικοί οργανιςμοί ταμεία ςυμμετοχϊν». Κεφάλαιο 4 Kακεςτϊσ: «Ολοκλθρωμζνα χωρικά και κλαδικά ςχζδια / Αλυςίδεσ Αξίασ». Κεφάλαιο 5 Kακεςτϊσ: «Μεγάλεσ επενδφςεισ»

14 Βελτίωςθ νομοκεςίασ για προςζλκυςθ Ξζνων Αμεςων Επενδφςεων Εγκατάςταςθ αλλοδαπϊν εταιρειϊν για παροχι ενδοομιλικϊν υπθρεςιϊν (Ν.3427/2005 κεφ Σ) Χοριγθςθ άδειασ διαμονισ ςε πολίτεσ τρίτων χωρϊν για επενδυτικι δραςτθριότθτα (Ν.4251/2013 άρ 16) Νομοκεςία για τρατθγικζσ Επενδφςεισ (Fast Track -Ν.3894/2010, Ν. 4072/2012, Ν. 4146/2013, N. 4242/2014, N.4262/2014)

15 Εξζλιξθ ςχθματιςμοφ κακαροφ πάγιου κεφαλαίου ςτθν ιδιωτικι οικονομία (κεφάλαια), ςε δισ (πρόβλεψθ ) Χϊρα Βζλγιο 12,82 10,7 13,13 12,22 10,13 12,87 12,33 14,34 Βουλγαρία 4,18 1,88 2,15 2,69 2,35 1,9 1,65 1,61 Σςεχία 7,2 8,47 9,11 8,13 6,11 6,14 6,83 8,77 Δανία 3,91 0,9 0,8-1,04-0,73-0,3 1,19 3,28 Γερμανία 17,4 36,54 67,69 60,01 54,55 71,12 79,94 102,14 Εςκονία 0,34 0,44 1,36 1,49 1,74 1,57 1,51 1,67 Ιρλανδία 7,73 1,77 2,12 3,74 2,84 4,7 7,15 10,1 Ελλάδα 8,73 1,28-3,7-12,27-12,39-13,59-13,51-11,71 Ιςπανία 55,49 43,04 33,53 25,49 17,85 22,37 32,39 42,04 Γαλλία 64,81 71,95 83,66 81,21 73,75 69,62 69,41 84,86 Κροατία NA NA NA 1,09 0,83 0,43 0,3 0,32 Ιταλία 30,32 34,52 28,1 1,53-12,31-18,3-13,52-1,65 Κφπροσ 1,66 1,35 0,93 0,33-0,07-0,49-0,54-0,48 Λετονία -0,41-1,15-0,58 0,02 0,09 0,01 0,1 0,37 Λικουανία 0,47 0,13 1,02 1 1,44 1,85 2,09 2,47 Λουξεμβοφργο 1,05 0,8 1,79 2,04 1,59 1,47 1,34 1,45 Ουγγαρία 4,92 2,27 2,12 0,7 1,27 1,87 2,92 4,13 Μάλτα 0,27 0,53 0,23 0,2 0,26 0,3 0,57 0,72 Ολλανδία 18,45 12,05 18,64 11,8 7,06 9,83 15,58 20,44 Αυςτρία 11,93 10,42 14,81 14,81 12,77 13,22 13,31 15,22 Πολωνία 20,88 18,48 21,62 22,41 22,22 24,82 28,36 31,32 Πορτογαλία 4,51 1,48 0,04-2,85-3,74-3,01-1,92-0,97 Ρουμανία 5,82 6,38 7,15 8,41 3,69 1,45 1,93 3,31 λοβενία 0,79-0,44-0,51-0,97-0,81-0,66-0,49-0,02 λοβακία 0,88 1,48 2,52 0,88-0,01-0,05 0,36 1,65 Φινλανδία 4,67 4,9 6,25 5,15 2,67 0,63 0,1 1,01 ουθδία 11,61 16,13 20,76 19,87 18,52 22,6 25,18 28,69 Ην. Βαςίλειο 7,77 17,99 28,07 35,8 42,17 58,21 83,99 105,66

16 Μέγηστες ελτάσεης ελίστσσες αλά κέγεζος επητείρεσες (έως 31/12/2017) Μέγηστες ελτάσεης ελίστσσες αλά κέγεζος επητείρεσες (από 1/1/2018 έως 31/12/2020) Χάρτθσ περιφερειακϊν ενιςχφςεων Περηυέρεηα κεγάιες Μεσαίες 1 Μηθρές 1 κεγάιες Μεσαίες 1 Μηθρές 1 ΑΝΑΣΟΛΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ & ΘΡΑΚΗ 25% 35% 45% ΑΣΣΙΚΗ 10% 20% 30% ΒΟΡΔΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 25% 35% 45% ΓΤΣΙΚΗ ΔΛΛΑΓΑ 25% 35% 45% ΓΤΣΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ - Γρεβελά 15% 25% 35% 10% 20% 30% - Καστορηά 15% 25% 35% - Κοδάλε 15% 25% 35% 10% 20% 30% - Φιώρηλα 15% 25% 35% ΗΠΔΙΡΟ 25% 35% 45% ΘΔΑΛΙΑ 25% 35% 45% ΙΟΝΙΑ ΝΗΙΑ 15% 25% 35% 10% 20% 20% ΚΔΝΣΡΙΚΗ ΜΑΚΔΓΟΝΙΑ 25% 35% 45% ΚΡΗΣΗ 15% 25% 35% 10% 20% 20% ΝΟΣΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 10% 20% 30% ΠΔΛΟΠΟΝΝΗΟ 25% 35% 45% ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ (πιελ Δσρσταλίας) 10% 20% 30% Δσρσταλία 15% 25% 35% 1: Για επενδυηικά ζχέδια μικρόηερα ηων 50 εκ. Πηγή:

17 Τομείσ και δραςτθριότθτεσ κατά προτεραιότθτα ενίςχυςθσ (ΕΣΠΑ) Υλικά-καταςκευζσ (ςφνκετα δομικά ςτοιχεία κτθρίων. πλωτζσ καταςκευζσ. οργανικζσ επικαλφψεισ. ζξυπνα επιχρίςματα. πράςινα υλικά. κατεργαςίεσ laser. κλπ). Υγεία-Φάρμακο ( ανταγωνιςτικά φαρμακευτικά και τεχνολογίεσ. ανταγωνιςτικζσ εφαρμογζσ και υπθρεςίεσ. υπθρεςίεσ τθλεϊατρικισ. ιατρικόσ τουριςμόσ κλπ). Ενζργεια (προϊόντα και υπθρεςίεσ εξοικονόμθςθσ. Ζξυπνα Δίκτυα και Αποκικευςθ Ενζργειασ. κλπ). Μεταφορζσ & Εφοδιαςτικι Αλυςίδα (νζεσ τεχνολογίεσ μεταφορϊν. διατροπικζσ μεταφορζσ. αειφόρεσ αςτικζσ μεταφορζσ. θλεκτρονικι ροι πλθροφοριϊν. εφαρμογζσ ζξυπνων πόλεων κλπ). Περιβάλλον και Βιϊςιμθ Ανάπτυξθ (ςφγχρονεσ δραςτθριότθτεσ ανακφκλωςθσ. ανάκτθςθ υλικϊν. διαχείριςθ βιοαποβλιτων και βιομθχανικϊν αποβλιτων. αντιρρυπαντικι προςταςία. κλπ). Τουριςμόσ-Πολιτιςμόσ- Δθμιουργικι Βιομθχανία (εφαρμογζσ ςε μουςεία και αρχαιολογικοφσ χϊρουσ. λογιςμικά ψυχαγωγίασ και πολιτιςμοφ. κλπ) και ΤΠΕ (διαχείριςθ περιεχομζνου πλθροφοριϊν. τεχνολογίεσ αρχιτεκτονικϊν για διαδίκτυο. μικροθλεκτρονικι-νανο-μικροθλεκτρονικι. ενςωματωμζνα ςυςτιματα κλπ). Αγροδιατροφι (τρόφιμα με ιδιαίτερα χαρακτθριςτικά. α φλεσ υψθλισ ποιότθτασ για τθ μεταποίθςθ. κλπ).