Τμήμα: Εντομολογίας & Γεωργικής Ζωολογίας Πληροφορίες: Δρ Π Μυλωνάς. Κηφισιά, 6/9/2017. Αρ. Πρωτ. 5518

Transcript

1 Τμήμα: Εντομολογίας & Γεωργικής Ζωολογίας Πληροφορίες: Δρ Π Μυλωνάς Κηφισιά, 6/9/2017 Αρ. Πρωτ Προς: Δήμαρχο Πάτμου Κ Γ. Στόικο, Κοιν. κ. Αλέξανδρο Σαμαρά, Πρόεδρο Διοικητικής Επιτροπής ΜΦΙ Θέμα: Αξιολόγηση καχεκτικής ανάπτυξης αλσυλλίου στην Πάτμο. Αξιότιμε κύριε Δήμαρχε, Σε συνέχεια της επίσκεψης που πραγματοποιήθηκε στην Πάτμο, μετά από αίτημα του κου Αλέξανδρου Σαμαρά, Προέδρου της Διοικητικής Επιτροπής του Μπενακείου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, το χρονικό διάστημα από 29 έως 31/8/2017, για την αξιολόγηση της κατάστασης του αλσυλλίου μεταξύ Χώρας και Σκάλας Πάτμου, λόγω προσβολής από το έντομο Marchalina hellenica, σας αναφέρω τα κάτωθι: Το αλσύλλιο, το οποίο έχει δημιουργηθεί με δενδροφυτεύσεις μεταξύ Χώρας και Σκάλας Πάτμου, οριοθετείται κυρίως μεταξύ της Πατμιάδας Εκκλησιαστικής Σχολής, του Γυμνασίου Πάτμου, και της Σκάλας Πάτμου και διασχίζεται από την κεντρική οδό που συνδέει τη Σκάλα με τη Χώρα Πάτμου και από μονοπάτι που συνδέει τη Σκάλα με το σπήλαιο της Αποκάλυψης. Το αλσύλλιο αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από δένδρα πεύκης. Σε ποσοστό 100% τα πεύκα του αλσυλλίου εμφανίζουν προσβολή από το έντομο Marchalina hellenica (Hemiptera: Marchalinidae) (κν βαμβακάδα των πεύκων). Στα περισσότερα δένδρα η προσβολή είναι ιδιαίτερα έντονη και είναι ορατή η έξαρση του πληθυσμού του εντόμου στην περιοχή. Πολλά δένδρα έχουν ήδη ξεραθεί, ενώ τα περισσότερα από τα εναπομείναντα δένδρα εμφανίζουν ξηράνσεις σε μεγάλο μέρος της κόμης, κυρίως στις άκρες των βλαστών. Ορισμένα σημεία του

2 αλσυλλίου είναι ήδη κενά, λόγω της ολικής ξήρανσης των προβεβλημένων πεύκων. Γενικότερα τα δένδρα του αλσυλλίου έχουν καχεκτική και υποβαθμισμένη εμφάνιση. Η ανανέωση του αλσυλλίου συνίσταται σε δύο κυρίως ενέργειες: Α. Αντιμετώπιση του εντόμου Marchalina hellenica. Η διαχείριση προσβολών που δημιουργούνται από τη βαμβακάδα του πεύκου, βασίζεται στην εφαρμογή των αρχών ολοκληρωμένης αντιμετώπισης εχθρών. Το έντομο είναι μονοκυκλικό, συμπληρώνει δηλαδή μία γενεά το έτος. Τα ενήλικα άτομα εμφανίζονται κυρίως τον Απρίλιο και ωοτοκούν εντός ωόσακου που καλύπτεται από κηρούς (βαμβακάδα). Από τα αυγά εκκολάπτονται οι νεαρές έρπουσες προνύμφες τους μήνες Μάιο και Ιούνιο. Ο ακριβής προσδιορισμός της περιόδου εμφάνισης των νεαρών προνυμφών είναι καθοριστικής σημασίας για την αντιμετώπιση του πληθυσμού του εντόμου. Οι νεαρές προνύμφες των κοκκοειδών εντόμων όπως το Marchalina hellenica είναι οι πλέον ευαίσθητες, ενώ τα υπόλοιπα στάδια του εντόμου λόγω της κρυπτικής συμπεριφοράς τους αλλά και των κηρωδών καλυμμάτων που τα περιβάλει, είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά σε εντομοκτόνα. Επομένως, θα πρέπει να παρακολουθηθεί η πορεία εμφάνισης των νεαρών προνυμφών για τον προσδιορισμό του πλέον ενδεδειγμένου χρόνου επέμβασης. Ο τρόπος προσδιορισμού του χρόνου εμφάνισης των προνυμφών περιγράφεται αναλυτικά στο συνημμένο έντυπο οδηγιών αντιμετώπισης της βαμβακάδας των πεύκων του ΜΦΙ. Οι δραστικές ουσίες που είναι εγκεκριμένες για την αντιμετώπιση της βαμβακάδας των πεύκων είναι τα άλατα καλίου λιπαρών οξέων (SAVONA), παραφινικά έλαια (TRIONA 81 EW, TREENOL EC) και pyriproxyfen (ADMIRAL 10 EC, ATOMINAL 10 EC). Λόγω της έντασης του προβλήματος συνιστάται η επέμβαση με εντομοκτόνα την κατάλληλη περίοδο, δηλαδή όταν προσδιοριστεί με ακρίβεια η εμφάνιση των νεαρών προνυμφών τους μήνες Μάιο με Ιούνιο. Υπενθυμίζεται ότι η εφαρμογή των εντομοκτόνων θα πρέπει να γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τις οδηγίες της ετικέτας των φυτοπροστατευτικών προϊόντων. B. Δενδροφύτευση. Το αλσύλλιο δημιουργήθηκε με δενδροφυτεύσεις κατά το παρελθόν από τους μαθητές της Πατμειάδος Εκκλησιαστικής Σχολής. Με την εκτεταμένη προσβολή από τη βαμβακάδα των πεύκων, ένας σημαντικός αριθμός δένδρων έχουν ξεραθεί, ενώ αναμένεται στο άμεσο διάστημα και άλλα δένδρα να ξεραθούν καθώς βρίσκονται σε ιδιαίτερα καχεκτική και υποβαθμισμένη κατάσταση. Τα κενά που δημιουργούνται μπορούν να καλυφθούν με νέες δενδροφυτεύσεις. Η συνολική έκταση του αλσυλλίου εκτιμάται περίπου σε 160 στρέμματα (Εικόνα 1). Από τις ξηράνσεις των πεύκων έχουν δημιουργηθεί διάφορα κενά διαστήματα (Εικόνες 2, 3, 4) στα οποία θα μπορούσαν να γίνουν δενδροφυτεύσεις. Με βάση τα διαπιστωμένα κενά στο αλσύλλιο, προτείνεται να γίνει δενδροφύτευση με περίπου 3000 φυτά. Λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι σε διάφορα σημεία του αλσυλλίου έχουν αναπτυχθεί νεαρά δενδρύλλια πεύκης, προτείνεται η φύτευση να πραγματοποιηθεί με είδη όπως κουκουναριά, χαρουπιά,

3 τερέβινθος (κοκορεβυθιά) και κουμαριά. Η κουκουναριά προτείνεται, ώστε να συνδυαστεί ως είδος πεύκου με τα υπάρχοντα δένδρα πεύκης, η οποία ωστόσο είναι περισσότερο ανθεκτική στις προσβολές από τη βαμβακάδα των πεύκων. Τα υπόλοιπα προτείνονται καθώς είναι ενδημικά της Μεσογείου, υπάρχουν ως αυτοφυή στο νησί και χαρακτηρίζονται ως ξηροθερμικά είδη. Προκειμένου να επιτευχθεί η κατά το μεγαλύτερο δυνατό ποσοστό εγκατάσταση και επιβίωση των νεαρών δενδρυλλίων, πρέπει να εξασφαλιστεί η παροχή νερού για άρδευσή τους, τουλάχιστον κατά τη μεταφύτευση και τους πρώτους μήνες ανάπτυξής τους. Με Τιμή Δρ Παναγιώτης Μυλωνάς Αναπληρωτής Διευθυντής

4 Γυμνάσιο Σπήλαιο Αποκάλυψης Πατμιάδα Εκκλησιαστική Σχολή Εικόνα 1. Περίγραμμα του αλσυλλίου μεταξύ Χώρας και Σκάλας Πάτμου.

5 Εικόνα 2. Με κόκκινο περίγραμμα ενδεικτικές περιοχές προς δενδροφύτευση. Με πράσινο περίγραμμα περιοχή δυτικά της Πατμιάδας Σχολής που αν και δεν εμφανίζεται κενή στην εικόνα, έχει αρκετά ξερά δένδρα

6 Εικόνα3. Κενά σημεία ανατολικά του μονοπατιού από Σπήλαιο προς Σκάλα. Εικόνα 4. Κενό σημείο δυτικά της Πατμιάδας Σχολής.