Κατα ολέµησηκουνου ιών

Transcript

1 Κατα ολέµησηκουνου ιών Κουνού ιακαιάνθρω ος: µια δύσκολη συµβίωση Α. Μιχαηλάκης Εργαστήριο Γεωργικής Εντοµολογίας, Τµήµα Εντοµολογίας και Γ. Ζωολογίας, Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο

2

3 Βιολογικός κύκλος εντόµων Ώριµη προνύµφη Νεαρή προνύµφη Ωό Νύµφη Ενήλικο Dunne - CIDP 3 January 18, 2005

4 Κουνού ια (Culicidae Culicidae) Εναπόθεση ωών ιατροφή προνύµφης θ.>22 ο C Εκκόλαψη ωών θ.>13 οc νερό >10mm Έξοδος από νυµφικό περίβληµα θ.>18 οc Στάδιο προνύµφης Αύξηση µεγέθους Λήψη τροφής

5 ιαχωρισµόςκοινώνκαιανωφελών κουνου ιών Ταωά ωάτων ανωφελών τοποθετούνται ένα-ένα και στα πλευρά τους έχουν πλωτήρες, ενώ των κοινών δεν έχουν πλωτήρες και τοποθετούνται είτε ένα- ένα είτε σε οµάδες της µιας ωοτοκίας (σχεδίες). Dunne - CIDP January 18, 2005

6 ιαχωρισµόςκοινώνκαιανωφελών κουνου ιών Προνύµφες Τα κοινά έχουν αναπνευστικό σιφώνιο στο τελευταίο αναπνευστικό τµήµα, ενώτα ανωφελή αναπνέουν µέσω αναπνευστικών κηλίδων. Ηστάση του σώµατος των ανωφελών µέσα στο νερό είναι παράλληλη µετην επιφάνεια του νερού, ενώ των κοινών σχηµατίζει γωνία. Dunne - CIDP January 18, 2005

7 ιαχωρισµόςκοινώνκαιανωφελών κουνου ιών Τέλεια έντοµα Χειλικές προσαρκτρίδες στα ανωφελή µακριές όσοη προβοσκίδα τους, ενώ στα κοινά αυτό ισχύει µόνο στα θηλυκά. Στα ανωφελή ο θυρεός είναι κυκλικός, ενώ των κοινών τρίλοβος µε τρίχες σε κάθε λοβό. Το σώµα των ανωφελών όταν αναπαύονται σχηµατίζει γωνία, ενώ των κοινών είναι παράλληλο µετην επιφάνεια του εδάφους. Τα κοινά κουνούπια δεν φέρουν κηλίδες στις πτέρυγες. Dunne - CIDP January 18, 2005

8 Γιατί ρέ ει να γνωρίζουµε τα στοιχεία βιολογίας των κουνου ιών ου υ άρχουν σε µία εριοχή; 8 Dunne - CIDP January 18, 2005

9 Έντοµα στον αγρό Επίπεδα οικονοµικής ζηµιάς ως βάση λήψης απόφασης Ως επίπεδο οικονοµικής ζηµιάς (ΕΟΖ) αναφερόµαστε στον πληθυσµότουεντόµουπουπροκαλείζηµιάπουηαξίατηςδεν υπερβαίνει το κόστος της φυτοπροστασίας ΕΟΖ Κόστος καταπολέµησης/ αξία προκαλούµενης ζηµιάς Το κόστος της καταπολέµησης µπορεί να υπολογισθεί (αξία φυτοπροστατευτικών προϊόντων + αξία εργασίας) Η αξία της προκαλούµενης ζηµιάς έχει δυο παραµέτρους. Ενδεχόµενη ζηµιά από το έντοµο Αξία της µονάδας της παραγωγής (ποσότητα ζηµιάςχτιµήµονάδαςπροϊόντος)

10 Έντοµα στον αγρό Επίπεδα οικονοµικής ζηµιάς ως βάση λήψης απόφασης Τα στοιχεία συλλέγονται από σειρά ετών και εκτιµώνται οι µέσες τιµές της εκτιµώµενης ζηµίας. Για τα έντοµα του βαµβακιού δυστυχώςδενέχουµεστοιχείατηςχώραςµας. Αν εκτιµήσουµε τον πληθυσµό του εντόµου πάνω στην καλλιέργεια (π.χ. 20 προνύµφες πράσινου), τη ζηµιά που θα προκαλέσει αυτός ο πληθυσµός (π.χ. 5% των καρυδιών) και την περίπου τιµή που αναµένουµε (π.χ. εφετινή διεθνής τιµή του βαµβακιού) Αντο 5% τηςπαραγωγήςείναι 20 κιλάβαµβάκικαιτοκάθεκιλόέχει 30 λεπτάηζηµιάθαείναι 6 ευρώ. Αντοκόστοςτηςκαταπολέµησηςείναι πάνωαπό 6 ευρώτότεδενκάνουµεεπέµβαση.

11 Κουνού ιακαι ηµόσιαυγεία Κίτρινος Πυρετός, άγκειος Πυρετός, Ελονοσία, ιός του Sindbis, ιός του υτικού Νείλου, κ.α. Βελτίωση συνθηκών υγιεινής µετά τοβ Παγκόσµιο Πόλεµο Παγκοσµιοποίηση-µεταφοράµεταφορά πληθυσµών Κλιµατολογικές αλλαγές Ανάγκη αποτελεσµατικότερης αντιµετώπισης του προβλήµατος στη χώρα µας

12 Κουνούπιαστο στοσπίτισπίτι 12 Dunne - CIDP January 18, 2005

13 Πουσυχνάζουντακουνού ια; 13 Dunne - CIDP January 18, 2005

14 Πουσυχνάζουν τακουνού ια κουνού ια; Ανάλογα το είδος διαφορετικές εστίες ανάπτυξης

15

16 Όλα τα είδηκουνου ιών κουνου ιώνέχουν τιςίδιες «συνήθειες»; Aedes albopictus Culex pipiens Μικρές τεχνητές εστίες Τεχνητές µικρές εστίες, βρώµικα νερά (υπόνοµοι), επιφανειακά ύδατα ιάρκεια της ηµέρας ιάρκεια της νύχτας, αυγή και σούρουπο

17 Οδιάρκειατου βιολογικούκύκλου κύκλου είναι ίδια για όλα τα είδη κουνου ιών; Aedes sp Culex sp Θερµοκρασία ( o C) ιάρκεια (ηµέρες) Θερµοκρασία ( o C) ιάρκεια (ηµέρες)

18 Όλα τα είδηκουνου ιών κουνου ιώνέχουν τιςίδιες «συνήθειες»; Aedes caspius Υφάλµηρα νερά, ανοικτές εστίες Anopheles sp Φυσικές εστίες, έλη, καθαρά νερά, πηγές, ρέµατα µε βλάστηση, Σούρουπο ήαυγή ιάρκεια της νύχτας, αυγή και σούρουπο Εκτός/εντός οικιών Εντός οικιών

19 Σχήµα Ανάπτυξη του ωού ( ) και της νύµφης ( ) γιατο κουνούπι Anopheles mininus, φορέα της ελονοσίας, σε συνάρτηση µετη θερµοκρασία

20 Κατα ολέµηση Περί τωση 1 η : φρεάτια Αστικό περιβάλλον: Λεπτοµερή λίστα φρεατίων µε αριθµό και ηµεροµηνία µεταχείρισης από την αρχή του χρόνου. Συνολικά 5 καταπολεµήσεις (Diflubenzuron) Σε περίπτωση αναβολής ενηµέρωση για νέα ηµεροµηνία Χρήση διαφορετικών χρωµάτων για έλεγχο O έλεγχος γινόταν µία εβδοµάδα πριν και µετά από την καταπολέµηση (προνύµφες) Dunne - CIDP January 18, 2005

21 νεκροταφεία Dunne - CIDP January 18, 2005

22 Ιός του υτικού Νείλου (West Nile virus) Αρµποϊός του γένους Flavivirus Αποµονώθηκε πρώτη φορά στην περιοχή του δυτικού Νείλου (Ουγκάντα,, 1937) Υπόδοχα τα πτηνά Ενδιάµεσοι ξενιστές τα κουνούπια του γένους Culex Επίσης έχει αποµονωθεί από ανθρώπους, σκύλους και άλογα (όχι σαν υπόδοχα αλλά τυχαίοι ή συµπτωµατικοί ξενιστές)

23 Ιός του υτικού Νείλου (West Nile virus)

24 Το «χρονικό» µιας α οτελεσµατικής κατα ολέµησης Προσδιορισµός του είδους του αρθρόποδου που πρόκειται να καταπολεµηθεί. Μελέτη και γνώση της βιολογίας και οικολογίας του αρθρόποδου, δηλαδή του βιολογικού κύκλου, των ξενιστών του, των ασθενειών κλπ. Παρακολούθηση (monitoring) του πληθυσµού των αρθροπόδων ώστε να εντοπιστούν οι εστίες ανάπτυξης, ηεποχήήτα χρονικά διαστήµατα που παρατηρείται αύξηση της πυκνότητας των πληθυσµών του κλπ.

25 Το «χρονικό» µιας α οτελεσµατικής κατα ολέµησης Καταγραφή των µέτρων που µπορούν να συµβάλλουν στον περιορισµό της πυκνότητας του προς καταπολέµηση είδους. Επιλογή του µέτρουήτου του συνδυασµού των µέτρων πουθα εφαρµοστούν, µε σκοπό την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσµατος µε τους µικρότερους κινδύνους για τον άνθρωπο καιτο περιβάλλον καιαν αν είναι δυνατό, µετη µικρότερη οικονοµική επιβάρυνση.

26 Το «χρονικό» µιας α οτελεσµατικής κατα ολέµησης Καθορισµός του χρόνου επέµβασης. Καθορισµός του φορέαήτων φορέων πουθα αναλάβουν να υλοποιήσουν το έργο της καταπολέµησης και του φορέα που θα διενεργεί τον έλεγχο. Ενηµέρωση και εκπαίδευση του κοινού για τις δυνατότητες της δικής του συµβολής στην πρόληψη και αντιµετώπιση τέτοιων προβληµάτων.

27 Ενηµέρωσηκοινού i. 8 πόστερ & 2 φυλλάδια ii. Τηλεφωνική γραµµή (24h) iii. Internet iv. Εφηµερίδες Dunne - CIDP January 18, 2005

28 καιάλλαέντοµα ου τσιµ άνε. Phlebotomus sp. AM Dunne - CIDP January 18, 2005

29 Ενηµέρωσηκοινού Dunne - CIDP January 18, 2005