ΑΝΑΤΟΜΙΑ- ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ 1.ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΝΑΤΟΜΙΑ- ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ 1.ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ"

Transcript

1 ΑΝΑΤΟΜΙΑ- ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ 1.ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ Κυκλοφορικό ή καρδιοαγγειακό σύστημα. Αποτελείται

2 Καρδιά και αγγεία (αρτηρίες και φλέβες). Κύρια αποστολή του καρδιαγγειακού συστήματος. Η προώθηση του αίματος προς όλα τα κύτταρα του οργανισμού. ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ Είναι κοίλο μυώδες όργανο. Σχήμα τριγωνικής πυραμίδας. Βρίσκεται στο κέντρο, αριστερά της θωρακικής κοιλότητας, πίσω από το στέρνο, πάνω από το διάφραγμα, μεταξύ των δύο πνευμόνων. Με την κορυφή προς τα κάτω και την βάση προς τα πάνω. Έχει μέγεθος γροθιάς.

3 ΟΙ ΚΟΙΛΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ Από την βάση της καρδιάς ξεκινούν οι μεγάλες αρτηρίες, δηλαδή: Η α ο ρ τ ή και η π ν ευ μ ο ν ι κ ή α ρ τ η ρ ί α. Και στη κορυφή επιστρέφουν και οι μεγάλες φλέβες του οργανισμού δηλαδή: Η ά ν ω και η κ ά τ ω κ ο ί λ η φ λ έ β α και οι π ν ε υ μ ο ν ι κ έ ς φ λ έ β ε ς.

4 Η καρδιά χωρίζεται με 2 διαφράγματα και 4 κοιλότητες: 2 κ ό λ π ο ι (αριστερό και δεξιό) πάνω 2 κ ο ι λ ί ε ς ( αριστερή και δεξιά) προς τα. κάτω. Οι 2 κόλποι και οι 2 κοιλίες δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. Το διάφραγμα που χωρίζει τους 2 κόλπους λέγεται: μ ε σ ο κ ο λ π ι κ ό διάφραγμα. Και το διάφραγμα των 2 κοιλιών, μ ε σ ο κ ο ι λ ι α κ ό διάφραγμα.l Τα τοιχώματα των κοιλιών είναι παχύτερα των κόλπων και της αριστερής κοιλίας παχύτερα όλων. Ο κόλπος επικοινωνεί με την αντίστοιχη κοιλία με ένα στόμιο το κ ο λ π ο κ ο ι λ ι α κ ό σ τ ό μ ι ο. Ο Δεξιός κόλπος επικοινωνεί με τη Δεξιά κοιλία Δεξιό κολποκοιλιακό στόμιο,το οποίο

5 φράσσεται από μια βαλβίδα με 3 γλωχίνες, την λεγόμενη τριγλώχινα βαλβίδα. Ανοίγει από πάνω προς τα κάτω ρυθμικά, αφήνοντας να περάσει το αίμα στη Δεξιά κοιλία. Ο Αριστερός κόλπος επικοινωνεί με την Αριστερή κοιλία Αριστερό κολποκοιλιακό στόμιο το οποίο φράσσεται από μια βαλβίδα με 2 γλωχίνες, τη μιτροειδή βαλβίδα. Υπάρχουν ακόμα τα στόμια των κοιλιών με τα αγγεία: Οι Μ η ν ο ε ι δ ή ς β α λ β ί δ ε ς (3 γλωχίνες ). Α) η Α ο ρ τ ι κ ή βαλβίδα: μεταξύ Αριστερής κοιλίας και Αορτής. Β) η Π ν ε υ μ ο ν ι κ ή βαλβίδα: μεταξύ Δεξιάς κοιλίας και Πνευμονικής αρτηρίας. Συνοπτικά 1) Τριγλώχινα βαλβίδα Δεξιός Κόλπος Δεξιά Κοιλία. 2) Μιτροειδής βαλβίδα Αριστερός Κόλπος Αριστερή.... Κοιλία.

6 3) Αορτική βαλβίδα Αριστερή Κοιλία -- Αορτή. 4) Πνευμονική βαλβίδα Δεξιά Κοιλία Πνευμονική αρτηρία. Η τριγλώχινα βαλβίδα Η μιτροειδής βαλβίδα Η πνευμονική βαλβίδα Η αορτική βαλβίδα Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ-ΓΕΙΤΟΝΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ

7 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ

8 Η καρδιά λειτουργεί ως αντλία, προωθώντας το αίμα στην περιφέρεια και δέχεται ξανά το περιφερικό αίμα. Καρδιακός κύκλος ( Η συστολή και η διαστολή της καρδιάς ).

9 Επιτυγχάνεται: Με συνεχείς ρυθμικές συσπάσεις και διαστολές των κοιλοτήτων της. Με συχνότητα /λεπτό στον ενήλικα. Πρώτα συστέλλονται οι κόλποι η πίεση ανεβαίνει σε αυτούς αναγκάζοντας τις κολποκοιλιακές βαλβίδες να ανοίξουν ( τριγλώχινα κ διγλώχινα) και το αίμα ρέει στις αντίστοιχες κοιλίες. Οι κοιλίες συσπώνται κ οι βαλβίδες κλείνουν το αίμα να επιστρέψει πίσω στους κόλπους. εμποδίζοντας Η πίεση στις κοιλίες αναγκάζει τις μηνοειδής βαλβίδες να ανοίξουν κ το αίμα να ρέει στα αιμοφόρα αγγεία ( στην Αορτή από την Α. κοιλία κ στην Πνευμονική αρτηρία από τη Δ. κοιλία). Η καρδιακή λειτουργία ρυθμίζεται με ηλεκτρικό ερέθισμα που παράγεται και μεταδίδεται στο μυοκάρδιο από ειδικά κύτταρα της καρδιάς, σχηματίζοντας ένα δίκτυο κέντρο του οποίου είναι ο

10 φλεβόκομβος (ατρακτοειδής σχηματισμός στο Δ. κόλπο),ο οποίος παράγει το ηλεκτρικό σήμα. (Ερεθισματαγωγό Σύστημα). ΑΡΤΗΡΙΕΣ ΚΑΙ ΦΛΕΒΕΣ Το αίμα για να φθάσει σε κάθε τμήμα του οργανισμού μας, ρέει μέσα σε ειδικούς σωλήνες που ονομάζονται αγγεία. Τα αγγεία τα οποία ξεκινούν από την καρδιά και κατευθύνονται στην περιφέρεια ονομάζονται αρτηρίες. Εκείνα τα οποία ακολουθούν αντίθετη κατεύθυνση, δηλ. από την περιφέρεια προς την καρδιά, ονομάζονται φλέβες. Γενικά στις αρτηρίες ρέει αίμα πλούσιο σε οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες οι οποίες μεταφέρονται στους διαφόρους ιστούς του οργανισμού μας. Στις φλέβες συμβαίνει το αντίθετο, δηλ. επαναφέρουν το αίμα από την περιφέρεια στην καρδιά, πλούσιο σε άχρηστα προϊόντα και διοξείδιο του άνθρακα. Τα άχρηστα

11 προϊόντα κατόπιν απομακρύνονται μέσω των νεφρών, οι οποίοι έχουν ως αποστολή τους τη διήθηση (καθαρισμό) του αίματος, το δε διοξείδιο του άνθρακα απομακρύνεται από τους πνεύμονες με την αναπνοή. Οι αρτηρίες, όταν φθάνουν στην περιφέρεια του ανθρώπινου σώματος, δηλ. στους μύες, το δέρμα, σε όλα τα όργανα, διακλαδίζονται σε ολοένα μικρότερες αρτηρίες, ωσότου η διάμετρός τους γίνει μικροσκοπική. Σε αυτό το σημείο ακριβώς συντελείται η ανταλλαγή μεταξύ του αίματος και των κυττάρων. Τα μικροσκοπικά αυτά αγγεία ονομάζονται τριχοειδή και σχηματίζουν μέσα στα διάφορα όργανα και ιστούς ένα εκτεταμένο δίκτυο. Τα τριχοειδή συμβάλλουν σε μικρές φλέβες οι οποίες λίγο-λίγο ενώνονται ή μία με την άλλη σε όλο μεγαλύτερες φλέβες και επαναφέρουν το αίμα στην καρδιά. Από την καρδιά ξεκινούν δύο μεγάλες αρτηρίες. Η πνευμονική αρτηρία και η αορτή.

12 Η πνευμονική αρτηρία έχει προορισμό να φέρει το αίμα στους πνεύμονες, για να αφήσει το διοξείδιο του άνθρακα και προσλάβει το οξυγόνο. Έπειτα το αίμα επιστρέφει στην καρδιά, περνώντας από τις πνευμονικές φλέβες. Αυτό αποτελεί τη μικρή κυκλοφορία του αίματος.

13 Η αορτή μεταφέρει το αίμα στο υπόλοιπο τμήμα του οργανισμού μας και οι πολυάριθμοι κλάδοι της σχηματίζουν το δίκτυο των τριχοειδών όλων των οργάνων. Το αίμα επιστρέφει και πάλι στην καρδιά περνώντας από τις φλέβες, οι οποίες ενώνονται σε δύο μεγάλους κλάδους, την άνω και κάτω κοίλη φλέβα πού εκβάλλουν στον δεξιό κόλπο. Είναι η λεγόμενη μεγάλη κυκλοφορία. ΑΡΤΗΡΙΕΣ ΚΑΙ ΦΛΕΒΕΣ χωρίζονται: Αγγεία του κυκλοφορικού, 1)αρτηρίες 2)φλέβες 3)τριχοειδή Οι αρτηρίες Ξεκινούν από τη καρδιά οξυγονωμένο αίμα κύτταρα σε όλα τα Τοίχωμα 3 χιτώνες: Α)Εσωτερικός χιτώνας. Λείος-συνεχής για καλή γρήγορη ροή του αίματος ώστε να μην τραυματίζονται τα κύτταρα του - αποφυγή πήξης(ενδοθήλιο). Β)Μέσος χιτώνας.παχύς ανθεκτικός.

14 Αποτελείται Ελαστικές ίνες : μετάδοση του σφυγμού - προώθηση αίματος στην περιφέρεια. Μυϊκές ίνες:συσπώνται-χαλαρώνουν αυξομειώνοντας τη διάμετρο της αρτηρίας.αορτή-μεγάλη διάμετρο-περισσότερες ελαστικές ίνες(μυϊκός ιστός). Γ)Έξω χιτώνας: Ελαστικές μυϊκές ίνες (λίγες). Μέσα του διακλαδίζονται αγγεία κ νευρικές ίνες του φυτικού νευρικού συστήματος (συνδετικός ιστός). Τα αγγεία εξασφαλίζουν τη θρέψη του τοιχώματος κ οι νευρικές ίνες τη νεύρωση των λείων μυϊκών ινών του μέσου χιτώνα. Οι φλέβες Αγγεία με μη οξυγονωμένο αίμα από την περιφέρεια. Τοίχωμα 3 στοιβάδες: Α)Εσωτερική στοιβάδα.λεία στις μεγάλεςφλέβες, π.χ. κάτω άκρων η στήλη αίματος είναι ψηλή,η στιβάδα

15 αναδιπλώνεται κ σχηματίζει βαλβίδες, με σκοπό να χωρίσει τις μεγάλεςφλέβες σε μικρότερα τμήματα για να μην λιμνάζει το αίμα και να κινηθεί προς την καρδιά.όταν οι βαλβίδες δεν επαρκούν έχουμε την εκδήλωση κιρσών. Β)Μέση στιβάδα. Συνδετικές και ελαστικές πολύ λεπτή. Γ)Έξω στιβάδα.συνδετικές ίνες πολύ λεπτή. Τα τριχοειδή αγγεία Λεπτότατα αγγεία κατάληξη των αρτηριών κ συνενούμενα σχηματίζουν φλέβες. Δύκτιο που φέρνει σε επαφή το αρτηριακό με το φλεβικό αίμα. Τοίχωμα πάρα πολύ λεπτό,με διάκενα ώστε οι χημικές ουσίες, αλλά κ τα κύτταρα,να μπορούν να περάσουν μέσα στα τριχοειδή. Σε ορισμένους ενδοκρινείς αδένες τα κενά του

16 τοιχώματος των τριχοειδών καλύπτονται από κύτταρα του αδένα τα κολποειδή τριχοειδή. Υπάρχουν κ τα πυλαία συστήματα όπου τα τριχοειδή ενώνουν αρτηρίες με αρτηρίες, π.χ. νεφροί ή και φλέβες με φλέβες, όπως στο ήπαρ.(ανταλλαγή ύλης Ο2κ CO2). τα τριχοειδή:σχηματική παράσταση Δίκτυο τριχοειδών-προτριχοειδή αρτηρία-μετατριχοειδή φλέβα. ΑΡΤΗΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΙΚΡΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Το σύστημα ξεκινάει από την Δεξιά Κοιλία της καρδιάς με την Πνευμονική Αρτηρία. Χωρίζεται σε 2 κλάδους έναν για κάθε πνεύνονα. Τη Δεξιά και την Αριστερή Πνευμονική Αρτηρία.

17 Eξαίρεση: η πνευμονική αρτηρία(παρότι αρτηρία) δεν περιέχει οξυγονωμένο αίμα, αλλά φλεβικό που το φέρνει για οξυγόνωση στους πνεύμονες. Κάθε πνευμονική αρτηρία διακλαδίζεται συνεχώς σε λεπτότερους κλάδους,που καταλήγουν σε ένα πυκνό δίκτυο τριχοειδών. Τα τριχοειδή εφάπτονται στις πνευμονικές κυψελίδες, επιτρέποντας τη διάχυση του Ο2 κ του CO2 προς και από το αίμα.

18 παράσταση της κυκλοφορίας του αίματος. Σχηματική Ο μεγάλος κύκλος,κάτω, αντιπροσωπεύει τη μεγάλη κυκλοφορία.ομικρός κύκλος,πάνω,αντιπροσωπεύει τη μικρή κυκλοφορία.το κόκκινο χρώμα στην καρδιά

19 κ τα αγγεία αντιπροσωπεύουν το οξυνογώμενο αίμα.το γαλάζιο χρώμα αντιπροσωπεύει το αίμα που έχει αποδώσει το Ο2 στους ίστους.

20 ΑΡΤΗΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Αρχίζει: Αριστερή Κοιλία της καρδιάς και διακρίνεται σε 3 μέρη: εκφύεται η Αορτή 1) Α ν ι ο ύ σ α Θ ω ρ α κ ι κ ή α ο ρ τ ή. Εκφύονται 2 κλάδοι: Δεξιά και Αριστερή στεφανιαία αρτηρία με αίμα τα τοιχώματα της καρδιάς. τροφοδοτούν 2) Α ο ρ τ ι κ ό τ ό ξ ο. Εκφύονται 3 κλάδοι: Ανώνιμη αρτηρία Αριστερή κοινή καρωτίδα Αριστερή υποκλείδια αρτηρία. Διακλαδιζόμενες αιματώνουν τα όργανα πού περνούν:κεφάλι, τράχηλο και άνω άκρα. 3) Κ α τ ι ο ύ σ α Θ ω ρ α κ ι κ ή α ο ρ τ ή.πορεύεται προς τα κάτω και διακλαδιζούμενη στο Θώρακα, δίδει 4 κλάδους: Βρογχικές αρτηρίες: αιματώνουν βρόγχους κ πνεύμονες

21 Μεσοπλεύριες αρτηρίες: πηγαίνουν παράλληλα με τις πλευρές κ αιματώνουν το θωρακικό τοίχωμα. Οισοφαγικές αρτηρίες:για τον οισοφάγο. Οπίσθιοι μεσοπνευμονικοί κλάδοι:που τροφοδοτούν με αίμα τα λεμφογάγγλεια και τον οπίσθιο μεσοπνευμονικό χώρο. Όταν η κατιούσα θωρακική αορτή φθάσει στο διάφραγμα περνά μέσα από το αορτικό τόξο κ ονομάζεται Κοιλιακή αορτή, διακλαδιζόμενη δίνει κλάδους,που αιματώνουν τα διάφορα σπλάχνα και τα κοιλιακά τοιχώματα. ΚΟΙΛΙΑΚΗ ΑΟΡΤΗ Κλάδοι της κοιλιακής αορτής είναι: 1) Η κάτω φρενική αρτηρία: για το διάφραγμα. 2) Οι οσφυϊκές αρτηρίες: για τα τοιχώματα της κοιλιάς. 3) Οι νεφρικές αρτηρίες: για τους νεφρούς. 4) Οι επινεφρίδιες αρτηρίες: για τα επινεφρίδια. 5) Οι σπερματικές( άνδρες) και οι ωοθηκές(γυναίκες). 6) Η κοιλιακή: αιματώνει το δωδεκαδάκτυλο,στομάχι, πάγκρεας,ήπαρ και σπλήνα.

22 7) Η άνω μεσεντέρια: για τα κοιλιακά όργανα. 8) Η κάτω μεσεντέρια: για το παχύ έντερο. Η Κοιλιακή αορτή 2 μεγάλους κλάδους: συνεχίζει προς τα κάτω και χωρίζεται σε Α) Την αριστερή λαγόνια και Β) Τη δεξιά λαγόνια Οι 2 αυτοί κλάδοι διακλαδίζονται : και δίνουν άλλους κλάδους,οι οποίοι αιματώνουν μέχρι και το τελευταίο άκρο του κάθε ποδιού.

23 ΦΛΕΒΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΙΚΡΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Το σύστημα αποτελείται από: 4 Πνευμονικές φλέβες 2 Αριστερές Πνευμονικές φλέβες :ξεκινούν από τον αριστερό πνεύμονα και 2 Δεξιές Πνευμονικές φλέβες :ξεκινούν από τον δεξιό πνεύμονα. Σχηματίζονται από τα τριχοειδή των πνευμόνων και παίρνουν αίμα οξυγονωμένο,το οποίο μεταφέρουν στον Αριστερό κόλπο της καρδιάς. ΦΛΕΒΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Το αίμα έχει φθάσει στους ιστούς με τις αρτηρίες της μεγάλης κυκλοφορίας. Στα λεπτά αρτηριακά τριχοειδή ύλης γίνεται η ανταλλαγή της Στα φλεβικά τριχοειδή οξυγονωμένο αίμα. παραλαμβάνουν πια το μη

24 Ενώνονται μεταξύ τους και σχηματίζουν τα φλεβίδια οποία στη συνέχεια δίνουν όλο και μεγαλύτερους φλεβικούς κλάδους. τα Οι φλέβες πορεύονται παράλληλα με τις αρτηρίες,δηλ. 2 φλέβες/ 1 αρτηρία κ έχουν το ίδιο όνομα. Στα μεγάλα αγγεία υπάρχει μόνο μία δορυφόρος φλέβα. Οι φλέβες πορεύονται προς την καρδιά σχηματίζοντας 2 κλάδους: 1) Την άνω κοίλη φλέβα Οι 2 κλάδοι φέρνουν το αίμα 2) Την κάτω κοίλη φλέβα στο Δεξιό κόλπο. 1 ) Η ΑΝΩ ΚΟΙΛΗ ΦΛΕΒΑ Συγκεντρώνει το αίμα: από τα άνω άκρα,- κεφάλι,- λαιμό, θώρακα και την σπονδυλική στήλη. Οι φλέβες από την Δεξιά πλευρά( κεφαλιού,λαιμού κ άνω άκρων) ενώνονται με την Αριστερή πλευρά,στην βάση του λαιμού και σχηματίζουν την Δεξιά κ Αριστερή Α ν ώ ν υ μ η φλέβα.oι οποίες ενώνονται κ σχηματίζουν την Ά ν ω κ ο ί -λ η φ λ έ β α.

25 Το αίμα από το θώρακα και τη σπονδυλική στήλη συγκεντρώνουν, η Δεξιά κ Αριστερή Άζυγη φλέβα οι οποίες δίνουν μια κοινή φλέβα, την ά ζ υ γ η που εκβάλλει στην Άνω κοίλη. Η καρδιά έχει ένα ξεχωριστό φλεβικό δίκτυο.ένα μεγάλο μέρος φλεβιδίων ενώνονται και σχηματίζουν το σ τ ε φ α ν ι α ί ο κ ό λ π ο. Ο οποίος φέρνει το αίμα στο Δεξιό κόλπο. Ενώ τα υπόλοιπα φλεβίδια εκβάλλουν κατ ευθείαν στο Δεξιό κόλπο. 3) Η ΚΑΤΩ ΚΟΙΛΗ ΦΛΕΒΑ Συγκεντρώνει το αίμα από τα όργανα πού βρίσκονται κάτω από το δ ι ά φ ρ α γ μ α. Οι φλέβες του πεπτικού σχηματίζουν την Π υ λ α ί α φ λ έ β α και είναι : α) στεφανιαία φλέβα στομάχου Β) σπληνική φλέβα γ) άνω κ κάτω μεσεντέρια Η Π υ λ α ία έρχεται στο ήπαρ, διαχωρίζεται σε λεπτά τριχοειδή κ με τα τριχοειδή της ηπατικής αρτηρίας σχηματίζουν φλέβες -η π α τ ι κ έ ς-που εκβάλλουν στην κ ά τ ω

26 κ ο ί λ η φ λ έ β α. Οι φλέβες των κάτω άκρων σχηματίζουν την α ρ ι σ τ ε ρ ή δ ε ξ ι ά λ α γ ό ν ι α φλέβα. Από την μικρή(ελάσσονα) πύελο, οι φλέβες ενώνονται και σχηματίζουν την α ρ ι σ τ ε ρ ή και δ ε ξ ι ά έ σ ω λ α γ ό ν ι α φ λ έ β α. Οι έσω λαγόνιες και οι έξω λαγόνιες ενώνονται κ δίνουν τις κ ο ι ν έ ς λ α γ ό ν ι ε ς την αριστερή και δεξιά, που εκβάλλουν στην κάτω κοίλη. Σ αυτήν εκβάλλουν οι νεφρικές φλέβες, οι οσφυϊκές,σπερματικές ή ωοθηκικές δεξιά κ αριστερά.

27 Μικρή κυκλοφορία (Πνευμονική κυκλοφορία) Η πνευμονική αρτηρία ξεκινά από τη δεξιά κοιλία και χωρίζεται στη δεξιά και στην αριστερά πνευμονική αρτηρία, οι οποίες κατευθύνονται στους αντιστοίχους πνεύμονες. Και οι δύο αυτές αρτηρίες μετά την είσοδο τους στους πνεύμονες χωρίζονται σε τόσους κλάδους, όσοι είναι οι λοβοί του πνεύμονας. Ύστερα από μία ακόμη υποδιαίρεση, στο ύψος των πνευμονικών λοβίων, αναλύονται στα τριχοειδή αγγεία του πνεύμονα. Τα τοιχώματα των τριχοειδών αγγείων είναι πολύ λεπτά, γι' αυτό και τα αέρια τα διαπερνούν πολύ εύκολα. Έτσι το οξυγόνο του αέρος πέρνα από τις πνευμονικές κυψελίδες στο αίμα. Εξ αλλού το διοξείδιο του άνθρακα αποβάλλεται από το αίμα και πέρνα στις πνευμονικές κυψελίδες για να μεταφερθεί προς τα έξω.

28 Μικρές φλέβες παραλαμβάνουν από τα τριχοειδή του πνεύμονα το αίμα. Οι φλέβες αυτές ενώνονται μεταξύ τους και σχηματίσουν τελικά τις πνευμονικές φλέβες, οι οποίες, ακολουθώντας τη διαδρομή των αρτηριών, φθάνουν στον αριστερό κόλπο. Η πνευμονική αρτηρία περιέχει αίμα σκοτεινόχρωμο και πλούσιο σε διοξείδιο του άνθρακα (φλεβικό αίμα), ενώ οι πνευμονικές φλέβες περιέχουν αίμα πού έχει αποβάλει το διοξείδιο του άνθρακος και έχει παραλάβει το οξυγόνο. Γι' αυτόν τον λόγο, το χρώμα του είναι καθαρό ερυθρό (αρτηριακό αίμα). Μεγάλη κυκλοφορία (Συστηματική κυκλοφορία) Η αορτή από την οποία αρχίζει η μεγάλη κυκλοφορία, ξεκινά από την αριστερά κοιλία. Σχηματίζει ένα μεγάλο τόξο πού κατευθύνεται προς τα πίσω και αριστερά (αορτικό τόξο). Κατεβαίνει κατακόρυφα, ακολουθώντας τη σπονδυλική στήλη, πέρνα το διάφραγμα και μπαίνει στην κοιλιακή χώρα. Στο τέλος της διαδρομής ή αορτή χωρίζεται στις δύο λαγόνιες αρτηρίες, που κατευθύνονται στα κάτω άκρα. Από την αορτή ξεκινούν διάφοροι κλάδοι, οι οποίοι μεταφέρουν το αίμα στα διάφορα όργανα. Από το αορτικό τόξο ξεκινούν οι υποκλείδιες αρτηρίες, πού τροφοδοτούν με αίμα τα άνω άκρα και οι καρωτίδες αρτηρίες, πού μεταφέρουν το αίμα στο κεφάλι. Από τη θωρακική αορτή αρχίζουν οι βρογχικές αρτηρίες, οι οποίες κατευθύνονται στους βρόγχους και στους πνεύμονες, οι αρτηρίες τού οισοφάγου και οι μεσοπλεύριες αρτηρίες. Από την κοιλιακή αορτή ξεκινούν οι έξης κλάδοι: Ηπατική αρτηρία, η σπληνική αρτηρία και η στεφανιαία αρτηρία του στομάχου Μεσεντέριες αρτηρίες, πού κατευθύνονται στα έντερα Νεφρικές αρτηρίες, οι οποίες κατευθύνονται στους νεφρούς Γεννητικές αρτηρίες πού προορίζονται για τα γεννητικά όργανα Τέλος η αορτή χωρίζεται στις δύο λαγόνιες αρτηρίες πού αρχίζουν από την κοιλία, διασχίζουν την κνήμη και φθάνουν ως την άκρη του ποδιού.

29 Και τώρα θα δούμε πως κυκλοφορεί το αίμα στη καρδιά, και ποια είναι η λειτουργία αυτού του οργάνου. Το φλεβικό αίμα, πού παραλαμβάνει τις άχρηστες ουσίες από τα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού συγκεντρώνεται στην κάτω κοίλη φλέβα και την άνω κοίλη φλέβα οι οποίες εκβάλλουν χωριστά ή καθεμιά στο δεξιό κόλπο. Από τον δεξιό κόλπο το αίμα περνά στη δεξιά κοιλία και από κει στην πνευμονική αρτηρία ή οποία και το μεταφέρει στους πνεύμονες. Εδώ το αίμα αποβάλλει το διοξείδιο του άνθρακος και πλουτίζεται με οξυγόνο. Έτσι από φλεβικό γίνεται αρτηριακό, και μέσω των πνευμονικών φλεβών επιστρέφει στον αριστερό κόλπο και κατεβαίνει στην αριστερά κοιλία. Από εδώ, μέσω της αορτής, μεταφέρεται σε ολόκληρο το σώμα αφήνοντας το οξυγόνο και τις θρεπτικές ουσίες και παραλαμβάνοντας τα άχρηστα προϊόντα και το διοξείδιο του άνθρακος. Γίνεται δηλαδή ή ανταλλαγή της ύλης. Έπειτα το αίμα επιστρέφει σαν φλεβικό στις φλέβες και συγκεντρώνεται τελικά στην άνω και την κάτω κοίλη φλέβα. Και ο κύκλος αρχίζει και πάλι. ΤΕΛΟΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ.

30 ΑΙΜΑ Κεφ. 2ο Υγρός ιστός του σώματος, όγκος 5 λίτρα. Αποτελείται: Πλάσμα (55%) Έμμορφα συστατικά Ρευστή μεσοκυττάρια ουσία Νερό- Πρωτεϊνες-Ορμόνες- Άλατα κ άλλες θρεπτικές ου- Αιμοπετάλια ή Θρομβοκύτταρα σίες. Ερυθρά αιμοσφαίρια ή Ερυθροκύτταρα Λευκά αιμοσφαίρια ή Λευκοκύτταρα Χρησιμεύει: 1)Για την μεταφορά Ο2 κ CΟ2(αναπνευστική λειτουργία). 2)Μεταφορά θρεπτικών ουσιών( θρεπτική κ μεταφορική λειτουργία). 3)Μεταφορά άχρηστων μεταβολικών προϊόντων(απεκκριτική). 4)Άμυνα του οργανισμού(λευκά-αντισώματα αμυντική λειτουργία) 5)Αιμόσταση(λειτουργία πήξεως). 6) Οξεοβασική λειτουργία.

31 7)θερμορυθμιστική λειτουργία. Αίμα σε κανονική κυκλοφορία. Μπορούν να παρατηρηθούν τα ερυθρά αιμοσφαίρια, κάποια λευκά αιμοσφαίρια καθώς επίσης και αιμοπετάλια.

32 ΕΡΥΘΡΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ. Red_White_Blood_cells.jpg ( pixel, μέγεθος αρχείου: 36 KB, τύπος MIME: image/jpeg)

33 Από αριστερά προς τα δεξιά: ερυθροκύτταρο, θρομβοκύτταρο και λευκοκύτταρο. ΑΝΟΣΙΑ-ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ Είναι η ικανότητα του οργανισμού να προστατεύεται από την δράση των μικροβίων και των τοξικών προϊόντων τους. Διακρίνεται ΕΠΙΚΤΗΤΗ Είναι το ειδικό σύστημα παραγωγής αντισωμάτων κ ευαισθητοποιημένων λεμφοκυττάρων και είναι ειδική για κά- θε μικροοργανισμό. ΦΥΣΙΚΗ Είναι οι αμυντικοί μηχανισμοί του οργανισμού, που λειτουργούν σε όλες τις περιπτώσεις χωρίς να είναι ειδικοί για κάποιο συγκεκριμένο μικροοργανισμό. Αυτοί είναι: Διακρίνεται :

34 Το δέρμα (περιβάλλει το σώμα) 1) Σε ενεργητική και οι βλεννογόνοι. Κατά την οποία ο οργανισμός Η φαγοκυττάρωση παράγει αντισώματα ή ενεργο- Η παραγωγή αντιμικροβιακών ποιημένα λεμφοκύτταρα, σαν α- ουσιών (λυσοζύμη,συμπλήρω- πάντηση στην εισβολή των μιμα). κροβίων. Η έκκριση γαστρικού υγρού 2) Σε παθητική στο στομάχι, το οποίο κατα- γίνεται με την χορήγηση έτοιμων στρέφει τα μικρόβια. αντισωμάτων (ορός) ή ευαισθηββββ τοποιημένων λεμφοκυττάρων σσσ στον οργανισμό. ΕΠΙΚΤΗΤΗ ΑΝΟΣΙΑ ΧΥΜΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ Είναι υπεύθυνα τα Β- λεμφοκύτταρα. Είναι υπεύθυνα τα Τ-λεμφο- Παράγουν πλασματοκύτταρα και κύτταρα, τα οποία έχουν πεαπό αυτά τα αντισώματα ή ανοσο- ράσει από τον θύμο αδένα σφαιρίνες. σε προγενέστερα στάδια της Κάθε πλασματοκύτταρο παράγει ένα ωρίμανσης τους. μόνο είδος αντισώματος. Κάθε αντίσωμα είναι ειδικό για κάθε - αντιγόνο. Με την είσοδο ενός αντιγόνου στον ορ-

35 γανισμό ενεργοποιούνται ειδικά για αυτo αντιγόνο, Β- λεμφοκύτταρα, τα οποία διαφοροποιούνται σε ώριμα πλασματοκύτταρα. Τα πλασματοκύτταρα παράγουν αντισώματα με γρήγορο ρυθμό, τα οποία εκκρίνονται στη λέμφο και από εκεί μεταφέρονται στο αίμα. ΑΝΤΙΓΟΝΑ Ουσίες που όταν μπουν στον οργανισμό προκαλούν ανοσολογική αντίδραση: Α) Είτε με τη δημιουργία αντισώματος Β) Είτε με την ενεργοποίηση λεμφοκυττάρων ειδικών για αυτή την ουσία. Για να είναι μια ουσία αντιγονική θα πρέπει: 1) Να έχει μεγαλύτερο Μ.Β. >από ) Να είναι πρωτεϊνη ή πολυσακχαρίτης. 3) Να έχει χημικές ουσίες στο μόριο της, που δεν υπάρχουν σε ουσίες του οργανισμού. Ενεργοποιημένα λεμφοκύτταρα : ανοσολογικά ικανά κύτταρα. ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ

36 Είναι πρωτεϊνες (γ-σφαιρίνες) του αίματος. Παράγονται από τα Β-λεμφοκύτταρα μετά την είσοδο ενός αντιγόνου, στον οργανισμό. Μ.Β Αποτελούνται: Από 4 πολυπεπτιδικές αλυσίδες: 2 βαριές (5 ομάδες) και 2 ελαφριές ΙgA, IgM, IgD, IgE, IgG Η ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΚΑΙ Η ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗ Πρωτογενής απάντηση Όταν ένα αντιγόνο μπει πρώτη φορά στον οργανισμό, τα αντίστοιχα αντισώματα δεν παράγονται αμέσως, αλλά μετά από 4-15 ημέρες. Τότε εμφανίζονται: Α) ειδικά αντισώματα και Β) μνημονικά κύτταρα (Β-λεμφοκύτταρα) που διατηρούν στη μνήμη τους, το είδος του αντιγόνου, με το οποίο ήρθαν σε επαφή, για πολλά χρόνια. Δευτερογενής απάντηση Απάντηση του οργανισμού στην νέα είσοδο ενός αντιγόνου που είχε εισβάλλει στον οργανισμό κατά το παρελθόν.

37 Καθοριστικό ρόλο παίζουν τα μνημονικά κύτταρα που κυκλοφορούν στο αίμα. Η δευτερογενής απάντηση έχει διαφορές σε σχέση με τη πρωτογενή. 1)Αρχίζει αμέσως μετά την εκ νέου είσοδο του αντιγόνου. 2)Είναι πολύ ισχυρότερη από τη πρωτογενή. 3)Παράγονται αντισώματα για πολλούς μήνες και όχι για λίγες εβδομάδες. ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ Στηρίζεται στην ύπαρξη: 1) Μνημονικών κυττάρων και 2) Στη δευτερογενή απάντηση του οργανισμού. Με σκοπό την πρόκληση επίκτητης ανοσίας για ορισμένες νόσους, χωρίς να έχει ο οργανισμός προσβληθεί από αυτές. Ουσίες που χορηγούμε στον οργανισμό για να προκληθεί ανοσία, ονομάζονται ε μ β ό λ ι α. Οι ιδιότητες που πρέπει να έχουν οι ουσίες αυτές είναι: (Παρασκευή εμβολίων ). 1)Να είναι ισχυρά αντιγόνα (καλή αντιγονική και ανοσοποιητική ικανότητα ). 2)Να μην βλάπτουν τον οργανισμό.

38 Ανάλογα με τις ουσίες που εισάγονται υπάρχουν 3 ομάδες εμβολίων: Χορήγηση νεκρών μικροοργανισμών δεν προκαλούν νόσο, αλλά διατηρούν τα χημικά τους συστατικά (αντιγόνα). Χορήγηση τοξικών μικροβίων μετά από χημική επεξεργασία χάνουν την τοξική τους δράση (αβλαβείς),αλλά διατηρούν την αντιγονική τους ιδιότητα. Χορήγηση εξασθενησμένων ζωντανών μικροοργανισμών δεν είναι τοξικοί, διατηρούν όμως την αντιγονικότητα τους. ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΑΝΟΣΙΑ Ανοσία που αποκτά ο οργανισμός με την χορήγηση έτοιμων αντισωμάτων. Διαρκεί 2-3 εβδομάδες περίπου. Ενεργοποιείται αμέσως μετά τη χορήγηση των αντισωμάτων. Διακρίνεται: Τεχνητή παθητική ανοσία Φυσική παθητική ανοσία Έτοιμα αντισώματα χορηγούνται με Από την μητέρα στο έμβρυο την μορφή ορού άνοσος ορός μέσου του πλακούντα (μεταχρησιμοποιούνται για την πρόληξη δίδονται αντισώματα). ασθενειών π.χ.τέτανος,γάγγραινα Κατά τον θηλασμό τις πρώ- Καθώς και για θεραπευτικούς σκο- τες μέρες της ζωής(πρωτόγα-

39 πούς. λα) αλλά και έπειτα. Παρασκευή ορών: γίνεται από τον Προστατεύει από διάφορες ορό των ασθενών, που αρρώστη- λοιμώξεις τους πρώτους μήσαν από μια συγκεκριμένη νόσο νες της ζωής του.η επίκτητη ή στο στάδιο ανάρρωσης και έ- ενεργητική ανοσία αρχίζει τον χουν στο αίμα τους τα αντισώμα- 4-5 μήνα της ζωής τους. τα. Επίσης από τον ορό υγειών ανθρώπων μετά από εμβολιασμό. Υπεράνοσος: ορός που παρασκευάζεται από μίγμα ορών αίματος ασθενών με μεγάλη περιεκτικότητα σε αντισώματα για συγκεκριμένο νόσημα. Από πειραματόζωα π.χ.άλογο. Αντιτετανικός ορός Χορηγείται στο πειραματόζωο, μικρόβιο ή τοξίνη του δημιούργουνται αντισώματα, τα παίρνουμε με αφαίμαξη από τον ορό του πειραματόζωου. εκτός ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ Είναι σύστημα αντιγόνων στην επιφάνεια των ερυθρών αιμοσφαιρίων και κληρονομούνται το ένα σύστημα ανεξάρτητα από το άλλο (ΑΒΟ Κ Rhesuς). Προκύπτουν από την ταξινόμηση με το σύστημα ΑΒΟ Κ Rhesuς.

40 Ένας άνθρωπος ανήκει στην ομάδα Α όταν στα ερυθρά ιμοσφαίρια του υπάρχει ένα ορισμένο αντιγόνο,το συγκολητινογόνο Α. Ή Ανήκει στην ομάδα Β όταν υπάρχει ένα άλλο αντιγόνο,το συγκολητινογόνο Β. Ή Ανήκει στην ομάδα ΑΒ όταν στα ερυθρά του υπάρχει τόσο το συγκολητινογόνο Α όσο και το Β. Ή Τέλος ανήκει στην ομάδα Ο όταν στα ερυθρά του δεν υπάρχουν αυτά τα συγκολητινογόνα. Τα άτομα της ομάδας Α έχουν στο πλάσμα τους το αντίσωμα, συγκολητίνη αντί-β. Τα άτομα της ομάδας Β αντίσωμα συγκολητίνη αντί-α. Τα άτομα της ομάδας ΑΒ δεν έχουν στο πλάσμα τους αυτές τις συγκολητίνες και Τέλος τα άτομα της ομάδας Ο έχουν στο πλάσμα τους, τόσο συγκολητίνη αντί Α, όσο και την συγκολητίνη αντί Β. Έως εδώ OMΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΒΟ

41 Στην επιφάνεια των ερυθρών υπάρχουν: 2 είδη πρωτεϊνης (Α κ Β) που λέγονται συγκολλητινογόνα και είναι αντιγόνα. Αντίστοιχα, στο πλάσμα του αίματος υπάρχουν κάποια αντισώματα που λέγονται συγκολλητίνες αντί-α και αντί-β. Οι συγκολλητίνες (αντισώματα) συγκολλούν τα ερυθρά που έχουν στην επιφάνεια τους το αντίστοιχο αντιγόνο. Φυσιολογικά: Δεν μπορεί στο ίδιο να βρίσκεται η αντίστοιχη συγκολλητίνη με το συγκολλητινογόνο των ερυθρών του. ΟΜΑΔΑ Α Όταν ένα άτομο έχει στα ερυθρά του το αντιγόνο Α στον ορό του, θα έχει τη συγκολλητίνη αντί-β. ΟΜΑΔΑ Β Όταν έχει στα ερυθρά του το αντιγόνο Β τότε στον ορό του θα έχει αντίσωμα αντί-α. ΟΜΑΔΑ ΑΒ Όταν στα ερυθρά του έχει και τα 2 αντιγόνα Α κ Β τότε στον ορό του, δεν έχει καμία συγκολλητίνη. ΟΜΑΔΑ Ο Όταν δεν έχει κανένα από τα 2 αντιγόνα τότε στον ορό του έχει την αντί-α και αντί-β συγκολλητίνη.

42 Με βάση την παρουσία των αντιγόνων και των αντισωμάτων τους καθορίζονται οι 4 ομάδες: (ποσοστά στους έλληνες) Α 40% Ερυθρά συγκόλληση ορό αντί Α Α Β 14% Ερυθρά «ορό αντί Β Β αντί Α ΑΒ 4% Ερυθρά «ορό ΑΒ αντί Β Ο 42% καμία συγκόλληση Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΑΒΟ Στηρίζεται στην ιδιότητα των ερυθρών να συγκολλούνται με τις αντίστοιχες συγκολλητίνες. Πάνω σε μία αντικειμενοφόρο πλάκα ή σε δοκιμαστικούς σωλήνες, βάζουμε αίμα του ατόμου που εξετάζεται, διαδοχικά με ορό αντί- Α και ορό αντί Β. Αν συγκολληθούν τα ερυθρά με τον αντί Α, ενώ καμία συγκόλληση δεν γίνει με τον ορό αντί Β, τότε ανήκει στην ομάδα Α.

43 Εάν γίνει συγκόλληση ερυθρών με ορό αντί Β,ενώ δεν γίνει συγκόλληση με τον ορό αντί Α τότε ανήκει στην ομάδα Β. Αν δεν γίνει καμία συγκόλληση, τότε ανήκει στην ομάδα Ο. Τέλος, αν γίνει συγκόλληση και στους 2 αντιορούς, τότε το αίμα ανήκει στην ομάδα ΑΒ. ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ RHESUS Στα ερυθρά αιμοσφαίρια εκτός από τα αντιγόνα Α, Β, ΑΒ, Ο,εντοπίζεται και ο παράγοντας Rhesus (αντιγόνο). Η ανεύρεση αυτού του παράγοντα στα ερυθρά, χαρακτηρίζει ένα άτομο ως Rhesus θετικό (+) ή αρνητικό (-). Για τον σκοπό αυτό: στα ερυθρά του εξεταζόμενου ατό- μου αναμειγνύεται μια σταγόνα ορού που περιέχει αντί-rh αντισώματα. Εάν τα ερυθρά συγκολληθούν, τότε έχουμε άτομο με Rh(+). Το 85%της λευκής φυλής είναι Rh(+). Στα άτομα αυτά δεν υπάρχουν συγκολλητίνες αντί- Rh. Φυσιολογικά ούτε στα Rh αρνητικά άτομα δεν υπάρχουν αντί Rh συγκολλητίνες.

44 Αυτές δημιουργούνται μόνο εάν ευαισθητοποιηθούν τα άτομα αυτά με την εισαγωγή στον οργανισμό τους Rh(+) θετικών ερυθρών. Αυτό μπορεί να συμβεί από μεταγγίσεις με Rh+ αίμα ή σε κύηση Rh+ εμβρύου από Rh- μητέρα. Οι αντί Rh συγκολλητίνες διατηρούνται για 1-2 χρόνια και μετά εξαφανίζονται, τα άτομα όμως είναι πλέον ευαισθητοποιημένα. Αυτό σημαίνει πως αν εισαχθούν Rh+ ερυθρά στον οργανισμό τους θα σχηματισθούν ταχύτατα αντί- Rh αντισώματα. Η ΑΙΜΟΛΥΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΤΩΝ ΝΕΟΓΝΩΝ Στην κύηση Rh+ εμβρύου με μητέρα Rh-,ο παράγοντας Rh μεταφέρεται μέσω της κυκλοφορίας από το έμβρυο στο αίμα της μητέρας και την ευαισθητοποιεί. Σε 2η κύηση Rh+ εβρύου τα αντισώματα αντί- Rh της μητέρας, προήλθαν από την ευαισθητοποίηση της 1 ης κύησης περνώντας μέσου του πλακούντα στο αίμα του εμβρύου. Αυτά προκαλούν προοδευτική συγκόλληση και α ι μ ό λ υ σ η των ερυθρών του εμβρύου. Όσα έμβρυα επιζήσουν, εμφανίζουν μόνιμη διανοητική διαταραχή ή βλάβη σε κινητικές περιοχές του εγκεφάλου λόγω της χολερυθρίνης που απελευθερώνεται από την καταστροφή των ερυθρών, που καταστρέφει τα νευρικά κύτταρα (πυρηνικός ίκτερος).

45 Θεραπευτική αγωγή: Είναι η αντικατάσταση του αίματος του νεογνού με Rh-αίμα. Γίνεται τις πρώτες εβδομάδες της ζωής του εμβρύου έως ότου τα αντί-rh αντισώματα καταστραφούν και το βρέφος να αναπτύξει τα δικά του Rh+ ερυθρά αιμοσφαίρια. 1 η Κύηση: Rh + εμβρύου Μητέρα Rh - κυκλοφορία αίμα μητέρας ευαισθητοποίηση αίματος μητέρας. 2 η Κύηση:Rh + εμβρύου αντισώματα αντί- Rh μητέρας περνούν στο αίμα του εμβρύου συγκόλληση αιμόλυση των ερυθρών του εμβρύου βλάβες του εμβρύου. Τέλος 2 Ου κεφαλαίου. ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΦ. 3 ο Τα όργανα του πεπτικού συστήματος

46 Το ταξίδι της τροφής ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

47 Αποτελείται από:. Όργανα Αδένες Το σύνολο των οργάνων Μικροί και Μεγάλοι ονομάζεται: Βρίσκονται Γαστρεντερικός σωλήνας. στο τοίχωμα του Παρωτίδα Αρχίζει από το στόμα κ γαστρεντερικού Υπογνάθιοι καταλήγει στον πρωκτό. σωλήνα. Υπογλώσσιοι. Χωρίζεται: Ήπαρ 1.Στοματική κοιλότητα Πάγκρεας 2. Φάρυγγα 3.Οισογάγο Εκβάλλουν με τους 4.Στομάχι εκφορητικούς πόρους 5.Λεπτό έντερο τους στον αυλό του γα- 6.Παχύ έντερο. στρεντερικού σωλήνα. Συμβάλλουν στη λειτουργία... της πέψης. 5.1 ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ

48 Χωρίζεται με τους φραγμούς δοντιών σε: 2 μοίρες Α) την έξω Β) Την έσω είναι μικρότερη και είναι μεγαλύτερη και λέγεται Προστόμιο. λέγεται Στοματική.. κοιλότητα. ΠΡΟΣΤΟΜΙΟ Έχει 2 τοιχώματα Α) το έξω Β) το έσω σχηματίζεται: Χείλη Παρειές Δόντια Ούλα ( μάγουλα), (στοματική σχισμή)

49 ΚΥΡΙΩΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ Η στοματική κοιλότητα σχηματίζεται από: Μπροστά και πλάγια Κάτω Πάνω Πίσω ΔΟΝΤΙΑ Κ ΟΥΛΑ ΓΛΩΣΣΑ ΥΠΕΡΩΑ ΙΣΘΜΟ. (ουρανίσκος) του. ΦΑΡΥΓΓΑ

50 ΓΛΩΣΣΑ Βρίσκεται: Στο έδαφος του στόματος. Αποτελείται: Μύες ευκίνητο όργανο. Χρησιμεύει: Λειτουργίες μάσησης, ομιλίας και γεύσης. Εμφανίζει 2 επιφάνειες: Πάνω επιφάνεια και Κάτω επιφάνεια και απαρτίζεται από 3 μέρη: Βάση, Σώμα, Κορυφή. Έχει μικρές προεξοχές τις θηλές της γλώσσας, που ανάλογα με το σχήμα τους διακρίνονται: α) Τριχοειδείς (πιο πολλές). β) Μυκητοειδείς (κορυφή της γλώσσας). γ) Φυλλοειδείς (πίσω και πλάγια της γλώσσας). δ) Περιχαρακωμένες (8-12, είναι οι μεγαλύτερες στο πίσω μέρος της γλώσσας και σχηματίζουν ένα λάμδα, γνωστό σαν γευστικό λάμδα).

51 Οι μυκητοειδείς, Έχουν γευστικούς κάλυκες φυλλοειδείς, δηλ. κύτταρα γεύσης, τα οποία περιχαρακωμένες δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμηθηλές. μένα σε όλη την επιφάνεια της.. γλώσσας, γ αυτό νοιώθουμε το γλυκό στην.. κορυφή, το ξινό και το αλμυρό πλάγια και.. το πικρό στο πίσω μέρος της γλώσσας. ΥΠΕΡΩΑ Είναι το πάνω τοίχωμα της κυρίως στοματικής κοιλότητας, την οποία χωρίζει από τις ρινικές κοιλότητες.

52 Διαιρείται σε 2 τμήματα: Α) την σκληρή υπερώα και Β) την μαλακή υπερώα Είναι το μπροστινό τμήμα Είναι το πίσω μέρος της υπερώας και σχηματί- της υπερώας, δεν έχει ζεται από οστά. οστά. (υπερώιο οστό Καταλήγει στη σταφυλή, και την άνω γνάθο). Η οποία κατά την κατά-.. ποση ανεβαίνει και φράσ-.... σει την είσοδο προς την. ρινική κοιλότητα, για να.. μην μπουν οι τροφές. Συμμετέχει στην ομιλία και τον σχηματισμό των φθόγγων. Κατά τον ύπνο, με ανοιχτό το στόμα στην ύπτια θέση (ανάσκελα) η μαλακή υπερώα ταλαντεύεται από το ρεύμα του αέρα προκαλώντας το γνωστό ροχαλητό. ΔΟΝΤΙΑ Νεογιλά δόντια - Νεογιλή Οδοντοφυία

53 Μόνιμα δόντια - Μόνιμη Οδοντοφυία - μόνιμα δόντια άνω γνάθου -

Κεφάλαιο 5 ο ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1

Κεφάλαιο 5 ο ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1 Κεφάλαιο 5 ο ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1 Το πεπτικό σύστημα αποτελείται Από όργανα (Γαστρεντερικός σωλήνας) Αρχίζει από το σώμα και καταλήγει στον πρωκτό Χωρίζεται σε: Στοματική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1

ΜΑΡΙΑ Κ. ΣΗΦΑΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ 1 Η νήστιδα Ξεκινά από την νηστιδοδωδεκαδακτυλική καμπή Στο εσωτερικό της παρουσιάζει : κυκλικές πτυχές λεπτές προσεκβολές του βλεννογόνου - τις λάχνες Λεμφοζίδια (αθροίσματα λεμφοκυττάρων) και Πλάκες Payer,

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 ο ΑΙΜΑ ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ 1

Κεφάλαιο 4 ο ΑΙΜΑ ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ 1 Κεφάλαιο 4 ο ΑΙΜΑ ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ 1 Το αίμα Έχει όγκο περίπου 5 λίτρα Αποτελείται από Πλάσμα (55%) Είναι νερό και διαλυμένες ουσίες Πρωτεΐνες Ορμόνες Άλατα Άλλες θρεπτικές

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4ο Αίµα. στην άµυνα του οργανισµού (µε τα λευκά αιµοσφαίρια και τα αντισώµατα) και. Τεχνητή. Φυσική

Κεφάλαιο 4ο Αίµα. στην άµυνα του οργανισµού (µε τα λευκά αιµοσφαίρια και τα αντισώµατα) και. Τεχνητή. Φυσική Κεφάλαιο 4ο Αίµα 4.1 Γενικά Το αίµα έχει όγκο περίπου 5 λίτρα. Αποτελείται από το πλάσµα (55%), το οποίο είναι νερό και µέσα του βίσκονται διαλυµένες πρωτεϊνες, ορµόνες, άλατα και άλλες θρεπτικές ουσίες

Διαβάστε περισσότερα

3. Το σχεδιάγραμμα παρουσιάζει τομή ανθρώπινου πεπτικού συστήματος.

3. Το σχεδιάγραμμα παρουσιάζει τομή ανθρώπινου πεπτικού συστήματος. ΠΕΠΤΙΚΟ 1. Α. Να γράψετε τα είδη των δοντιών Α, Β, Γ, Δ και τα μέρη του δοντιού Ε Μ. Β. Πόσα δόντια έχει ένα παιδί 3 χρόνων; Γ. Ποιοι αδένες αφήνουν το έκκριμά τους στη στοματική κοιλότητα και ποιο το

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 3. Κυκλοφορικό Σύστημα. Καρδιά Αιμοφόρα αγγεία Η κυκλοφορία του αίματος Αίμα

Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 3. Κυκλοφορικό Σύστημα. Καρδιά Αιμοφόρα αγγεία Η κυκλοφορία του αίματος Αίμα Βιολογία Α Λυκείου Κεφ. 3 Κυκλοφορικό Σύστημα Καρδιά Αιμοφόρα αγγεία Η κυκλοφορία του αίματος Αίμα Η μεταφορά των θρεπτικών ουσιών στα κύτταρα και των ιστών και η απομάκρυνση από αυτά των άχρηστων γίνεται

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018

ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΑ ΧΩΡΙΟΥ ΚΑΙ ΝΗΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017/2018 ΒΑΘ.:... / 25 ΒΑΘ.:../ 20 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04/06/2018 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά.

Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά. Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά. Στον πεπτικό σωλήνα πραγματοποιείται ο τεμαχισμός της τροφής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΡΔΙΑ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΡΔΙΑ 1 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Αποτελείται από την καρδιά και τα αγγεία( αρτηρίες, φλέβες, τριχοειδή αγγεία). Η καρδιά με τους παλμικούς ρυθμούς στέλνει το αίμα στο σώμα. Οι αρτηρίες παίρνουν το αίμα από την καρδιά

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ 1 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ 1 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Εκλ. Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος

Διαβάστε περισσότερα

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ 2017

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ 2017 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016 2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΒΑΘΜΟΣ: ΤΑΞΗ: Β ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26-05-2017 ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΧΡΟΝΟΣ: 1ώρα 30

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κων/νος Ε. Κεραμάρης Δρ. Βιολόγος Κλινικός Βιοχημικός

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κων/νος Ε. Κεραμάρης Δρ. Βιολόγος Κλινικός Βιοχημικός ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κων/νος Ε. Κεραμάρης Δρ. Βιολόγος Κλινικός Βιοχημικός Πεπτικό Σύστημα Στοματική κοιλότητα Φάρυγγας Οισοφάγος Στόμαχος Λεπτό έντερο Παχύ έντερο Ήπαρ Πάγκρεας Σπλήνας Σιελογόνοι αδένες ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικό σύστημα. Στοματική κοιλότητα Φάρυγγας Οισοφάγος Στόμαχος Λεπτό έντερο Παχύ έντερο Ήπαρ Πάγκρεας

Πεπτικό σύστημα. Στοματική κοιλότητα Φάρυγγας Οισοφάγος Στόμαχος Λεπτό έντερο Παχύ έντερο Ήπαρ Πάγκρεας ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Πεπτικό σύστημα Στοματική κοιλότητα Φάρυγγας Οισοφάγος Στόμαχος Λεπτό έντερο Παχύ έντερο Ήπαρ Πάγκρεας Πεπτικοί αδένες Μικροί πεπτικοί αδένες που βρίσκονται διάσπαρτοι σε όλο το τοίχωμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ-ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ-ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ-ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΜΑ A: 1 o ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 3 o & 4 o A1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις. 1. Η αορτή διακρίνεται σε 3 μέρη: α) την, (β) το και (γ) την. 2. Από το αορτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ: B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:. ΤΜΗΜΑ: ΑΡ. Να προσέξετε την εμφάνιση του γραπτού σας και να γράψετε με μελάνι μπλε ή μαύρο.

ΤΑΞΗ: B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:. ΤΜΗΜΑ: ΑΡ. Να προσέξετε την εμφάνιση του γραπτού σας και να γράψετε με μελάνι μπλε ή μαύρο. Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017-2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΒΑΘΜΟΣ:.... /100 ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ:... ΥΠΟΓΡ:... ΤΑΞΗ: B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 01.06.2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΒΙΟΛΟΓΙΑ)

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Το πεπτικό σύστημα στον άνθρωπο αποτελείται από: Τον Πεπτικό ή γαστρεντερικό σωλήνα στον οποίο υπάρχουν : Η στοματική κοιλότητα Ο φάρυγγας Ο οισοφάγος Το στομάχι Το λεπτό έντερο

Διαβάστε περισσότερα

4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. περιλαμβάνονται ο σπλήνας και ο θύμος αδένας (εικ.4.1). Το λεμφικό σύστημα είναι πολύ σημαντικό γιατί:

4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. περιλαμβάνονται ο σπλήνας και ο θύμος αδένας (εικ.4.1). Το λεμφικό σύστημα είναι πολύ σημαντικό γιατί: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το λεμφικό σύστημα αποτελείται από τα λεμφαγγεία, τη λέμφο και τους λεμφαδένες. Οι λεμφαδένες είναι δομές που αποτελούνται από εξειδικευμένη μορφή συνδετικού ιστού, το λεμφικό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το ανθρώπινο σώμα προμηθεύεται οξυγόνο και αποβάλει διοξείδιο του άνθρακα με την αναπνοή. Η αναπνοή έχει δύο φάσεις: την εισπνοή κατά την οποία ο αέρας εισέρχεται στους πνεύμονες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΡΙΝΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΦΑΡΥΓΓΑΣ ΛΑΡΥΓΓΑΣ ΤΡΑΧΕΙΑ ΒΡΟΓΧΟΙ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ ΠΛΕΥΡΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Θυρεοειδής χόνδρος Κρικοθυρεοειδής σύνδεσμος ΤΡΑΧΕΙΑ Κρικοειδής χόνδρος

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1ο 1. Ποιος είναι ο ρόλος των ερυθρών κυττάρων του αίματος; α. μεταφέρουν οξυγόνο σε όλο το σώμα β. μεταφέρουν θρεπτικά συστατικά, άλατα, ορμόνες και πρωτεΐνες γ. μεταφέρουν

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κάντε κλικ για να επεξεργαστείτε τον υπότιτλο του υποδείγματος ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κυκλοφορικό σύστημα Αιμοφόρο 1. 2. Καρδιά Αιμοφόρα αγγεία Λεμφοφόρο Αρτηρίες Λεμφικά τριχοειδή Φλέβες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΙΙ

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΙΙ ΤΟΜΕΑΣ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ Β ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΙΙ 2 ΟΣΤΕΟΛΟΓΙΑ 3 4 5 ΒΑΣΗ ΚΡΑΝΙΟΥ 6 ΚΡΟΤΑΦΟΓΝΑΘΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ 7 ΠΑΡΑΡΡΙΝΙΟΙ ΚΟΛΠΟΙ 8 9 10 11 ΑΤΛΑΝΤΟΑΞΟΝΙΚΗ ΑΡΘΡΩΣΗ 12 13 14 15 ΑΡΘΡΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ - ΠΛΑΤΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 0-0 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 0 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ-ΧΗΜΕΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 0/6/0 ΒΑΘΜΟΣ ΒΑΘΜΟΣ:... ΤΑΞΗ: Γ Αριθμητικά.. ΧΡΟΝΟΣ: ώρες Ολογράφως:... Υπ.

Διαβάστε περισσότερα

Από το Κύτταρο στον Οργανισµό

Από το Κύτταρο στον Οργανισµό ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Από το Κύτταρο στον Οργανισµό Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ Να βάλετε σε κύκλο το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση ή στη φράση που συµπληρώνει σωστά την πρόταση: 1. Στον ανθρώπινο οργανισµό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΣΠΛΗΝΑΣ ΠΑΓΚΡΕΑΣ ΗΠΑΡ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΣΠΛΗΝΑΣ ΠΑΓΚΡΕΑΣ ΗΠΑΡ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΣΠΛΗΝΑΣ ΠΑΓΚΡΕΑΣ ΗΠΑΡ Φωτεινή Μάλλη 2 3 Ωοειδής, ιώδης, μαλακός ΣΠΛΗΝΑΣ Μεγεθος και σχημα γροθιάς Το πιο ευαισθητο κοιλιακό όργανο Ανω και εξω μοίρα αριστερού

Διαβάστε περισσότερα

3. Με ποιο άλλο σύστημα είναι συνδεδεμένο το κυκλοφορικό σύστημα;

3. Με ποιο άλλο σύστημα είναι συνδεδεμένο το κυκλοφορικό σύστημα; ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 3 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ» ΕΙΣΑΓΩΓΗ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ 1. Ποιος είναι ο ρόλος του κυκλοφορικού συστήματος;...... 2. Το κυκλοφορικό σύστημα αποτελείται από: i 3.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ A. ΕΝΤΕΡΙΚΟΣ ΣΩΛΗΝΑΣ

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ A. ΕΝΤΕΡΙΚΟΣ ΣΩΛΗΝΑΣ 1 ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Είναι το σύστημα που εξυπηρετεί την διατροφή του ανθρώπινου οργανισμού. Αποτελείται: 1. Εντερικό σωλήνα Ι. Κοίλο του στόματος ΙΙ. Φάρυγγας ΙΙΙ. Οισοφάγος ΙV. Στόμαχος V. Λεπτό έντερο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Μάθημα 7 Το κυκλοφορικό μας σύστημα

ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Μάθημα 7 Το κυκλοφορικό μας σύστημα jk ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Μάθημα 7 Το κυκλοφορικό μας σύστημα Εισαγωγή στο Κυκλοφορικό μας Σύστημα (ΚΣ) Το ΚΣ αποτελείται από - τα αιμοφόρα αγγεία την καρδιά Αέρας που εισπνέουμε Αέρας που εκπνέουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΜΑΘΗΜΑ:ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:3.6.2014 ΤΑΞΗ: Γ ΧΡΟΝΟΣ:1.30 ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ:10 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:. ΤΜΗΜΑ:. ΑΡ:... ΒΑΘΜΟΣ:...

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΣΑΒΒΑΤΟ 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΣΑΒΒΑΤΟ 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΣΑΒΒΑΤΟ 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΘΕΜΑ Α ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ - Γ ΕΠΑΛ 13:45

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ - Γ ΕΠΑΛ 13:45 ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ - Γ ΕΠΑΛ 13:45 Σελίδα 2 από 5 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: 14 / 06 / 2018 Ανατομία Φυσιολογία ΙΙ Γ ΕΠΑΛ

Διαβάστε περισσότερα

Έννοιες Βιολογίας και Οικολογίας και η Διδακτική τους

Έννοιες Βιολογίας και Οικολογίας και η Διδακτική τους Έννοιες Βιολογίας και Οικολογίας και η Διδακτική τους Γιώργος Αμπατζίδης Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ακαδημαϊκό έτος 2016-17 Στο προηγούμενο μάθημα Βασική δομή του κυττάρου

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ. 1. Το σχεδιάγραμμα δείχνει 3 διαφορετικά αιμοφόρα αγγεία, Α, Β και Γ.

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ. 1. Το σχεδιάγραμμα δείχνει 3 διαφορετικά αιμοφόρα αγγεία, Α, Β και Γ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ 1. Το σχεδιάγραμμα δείχνει 3 διαφορετικά αιμοφόρα αγγεία, Α, Β και Γ. (α) Να ονομάσετε τα αγγεία Α και Β. (β) Πώς είναι προσαρμοσμένο το αγγείο Γ για να έχει τη δυνατότητα να δημιουργεί το

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Να προσλαμβάνουν με την τροφή τους ένα μικρό θερμιδικό πλεόνασμα, δηλαδή λίγο περισσότερες θερμίδες από αυτές που είναι απαραίτητες για τη συντήρηση του σωματικού τους βάρους. Να προτιμούν τα φυτικά (ακόρεστα)

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΑΛ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΤΟΜΙΑ

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΑΛ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΑΛ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Α ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΒΑΘ.:... ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Γ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12-06-2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:...

Διαβάστε περισσότερα

=... ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΓΕΡΙΟΥ «ΙΩΝΑ ΚΑΙ ΚΟΛΟΚΑΣΗ» ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017/2018 ΒΑΘΜΟΣ: 25 ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ:... ΥΠΟΓΡ.:... ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2018

=... ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΓΕΡΙΟΥ «ΙΩΝΑ ΚΑΙ ΚΟΛΟΚΑΣΗ» ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017/2018 ΒΑΘΜΟΣ: 25 ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ:... ΥΠΟΓΡ.:... ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΓΕΡΙΟΥ «ΙΩΝΑ ΚΑΙ ΚΟΛΟΚΑΣΗ» ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017/2018 ΒΑΘΜΟΣ: 25 = 20 =... ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ:... ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 29/05/2018 ΜΑΘΗΜΑ:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015

ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ - ΠΛΑΤΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ-ΧΗΜΕΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/6/2015 ΒΑΘΜΟΣ ΒΑΘΜΟΣ:... ΤΑΞΗ: Γ Αριθμητικά.. ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες Ολογράφως:...

Διαβάστε περισσότερα

ΗΚΑΡΔΙΑ ΗΚΑΡΔΙΑ. Ροβίθης Μιχαήλ

ΗΚΑΡΔΙΑ ΗΚΑΡΔΙΑ. Ροβίθης Μιχαήλ ΗΚΑΡΔΙΑ Η καρδιά που το μέγεθός της είναι λίγο μεγαλύτερο από μία γροθιά, είναι μία διπλή αυτόνομη μυώδης αντλία. Ενώ το βάρος της κυμαίνεται από 280 340 γραμμάρια. Είναι η κεντρική αντλία του κυκλοφορικού

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑ ΚΑΡΔΙΑ Ινομυώδες κοίλο όργανο Εντόπιση: στο θώρακα - λοξή θέση Κορυφή: προς τα κάτω, εμπρός και αριστερά Βάση: προς τα πίσω, άνω και δεξιά Δεξιές κοιλότητες: δεξιός κόλπος - δεξιά κοιλία Αριστερές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ-ΕΠΑΛ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ-ΕΠΑΛ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ-ΕΠΑΛ 1. Το κυκλοφορικό σύστηµα είναι ένα ανοικτό σύστηµα αγγείων. 2. Οι 2 κόλποι και οι 2 κοιλίες επικοινωνούν µεταξύ τους, µε τα κολποκοιλιακά στόµια. 3. Το αριστερό

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2017-2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ MAIOY 2018 ΒΑΘ.:... / 25 ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 29/05/18 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΦΥΣΙΚΗ - ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ)

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΙΣΘΙΟ ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΟΠΙΣΘΙΟ ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΟΠΙΣΘΙΟ ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΟΣΤΑ (ΟΣΦΥΙΚΟΙ ΣΠΟΝΔΥΛΟΙ ΙΕΡΟ) ΟΣΦΥΙΚΟΙ ΣΠΟΝΔΥΛΟΙ Μεγαλύτεροι σε μέγεθος και όγκο, με κοντούς και παχείς αυχένες, ευρύτερες

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:...

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/06/ 2015 ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ώρες (07:45-09:45) ΤΑΞΗ: Γ Βαθμός :... Ολογράφως

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΨΗ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ

ΠΕΨΗ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ 8. Σημειώστε με ποιους από τους παρακάτω τρόπους δρα το σάλιο: α. συμβάλλει στην πέψη των πρωτεϊνών β. συμμετέχει στη δημιουργία βλωμού (μπουκιάς) γ. συμβάλλει στην καθαριότητα των δοντιών δ. λειαίνει

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018

ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017-2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: Βαθμός:.. Ολογράφως: Υπογραφή:... ΧΡΟΝΟΣ: 45 λεπτά ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:. ΤΜΗΜΑ:. ΑΡ.. ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

1. Να αν τιστοιχίσετε τους όρους της στήλης Ι με τις προτάσεις της στήλης ΙΙ:

1. Να αν τιστοιχίσετε τους όρους της στήλης Ι με τις προτάσεις της στήλης ΙΙ: Ερωτήσεις Προβλήματα Δραστηριότητες 1. Να αν τιστοιχίσετε τους όρους της στήλης Ι με τις προτάσεις της στήλης ΙΙ: Ι Βιταμίνες Υδατάνθρακες Πρωτεΐνες Λίπη Βοηθούν κυρίως στη δόμηση νέων κυττάρων. Προσφέρουν

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ ΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙ ΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΠΕΜΠΤΗ 13 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ (HMEΡΗΣΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΛ) ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

1. Λεμφοφόρα τριχοειδή.

1. Λεμφοφόρα τριχοειδή. Κυκλοφορικό σύστημα Αιμοφόρο 1. Καρδιά 2. Αιμοφόρα αγγεία Αρτηρίες Φλέβες τριχοειδή Λεμφοφόρο Λεμφικά τριχοειδή Λεμφαγγεία Λεμφοκυττογόνα όργανα (λεμφαδένες) Το λεμφικό σύστημα η λεμφοφόρο, αθροίζει από

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία. Απαντήσεις Κριτηρίων Αξιολόγησης. A Λυκείου. Θάνος Καψάλης Σοφία Πλατανιστιώτη ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ. Κεφάλαιο 2ο: ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Βιολογία. Απαντήσεις Κριτηρίων Αξιολόγησης. A Λυκείου. Θάνος Καψάλης Σοφία Πλατανιστιώτη ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ. Κεφάλαιο 2ο: ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Θάνος Καψάλης Σοφία Πλατανιστιώτη Βιολογία A Λυκείου Απαντήσεις Κριτηρίων Αξιολόγησης Κεφάλαιο 2ο: ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κεφάλαιο 3ο: ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κεφάλαιο 4ο: ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κεφάλαιο 5ο: ΑΝΑΠΝΟΗ Κεφάλαιο

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλοφορικό Σύστηµα. Σοφία Χαβάκη. Λέκτορας

Κυκλοφορικό Σύστηµα. Σοφία Χαβάκη. Λέκτορας Κυκλοφορικό Σύστηµα Σοφία Χαβάκη Λέκτορας Εργαστήριο Ιστολογίας Εβρυολογίας, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ Κυκλοφορικό Σύστηµα Αιµοφόροκυκλοφορικό σύστηµα Λεµφoφόροκυκλοφορικό σύστηµα Αιµοφόρο Κυκλοφορικό Σύστηµα

Διαβάστε περισσότερα

Α ΤΑΞΗ Τ.Ε.Ε. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

Α ΤΑΞΗ Τ.Ε.Ε. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Α ΤΑΞΗ Τ... ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΦΥΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΟΓΑΜΜΑ ΠΟΥΔΝ ΚΦΑΛΑΙΟ 1: ΚΥΤΤΑΟ ΚΦΑΛΑΙΟ 2: ΙΤΙΚΟ ΥΤΗΜΑ ΚΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΥΙΚΟ ΥΤΗΜΑ ΚΦΑΛΑΙΟ 4: ΚΥΚΛΟΦΟΙΚΟ ΥΤΗΜΑ ΚΦΑΛΑΙΟ 5: ΑΙΜΑ ΚΦΑΛΑΙΟ 6: ΠΠΤΙΚΟ ΥΤΗΜΑ ΚΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ Διακρίνονται σε: - Πρωτογενή και - Δευτερογενή Πρωτογενή είναι τα όργανα στα οποία γίνεται η ωρίμανση των κυττάρων του ανοσοποιητικού: - Θύμος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ -ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ -ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ -ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΩ ΑΕΡΟΦΟΡΟΣ ΟΔΟΣ ρίνα φάρυγγας στοματική κοιλότητα ΚΑΤΩ ΑΕΡΟΦΟΡΟΣ ΟΔΟΣ λάρυγγας τραχεία 2 βρόγχοι πνεύμονες ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. ΘΕΜΑ 1ο Α. Τι είναι φυσική ανοσία; Να αναφέρετε τους αμυντικούς μηχανισμούς της. Μονάδες 10

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. ΘΕΜΑ 1ο Α. Τι είναι φυσική ανοσία; Να αναφέρετε τους αμυντικούς μηχανισμούς της. Μονάδες 10 ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΑΝΕΛΛΑ ΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Α ) ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ (ΟΜΑ Α Β ) ΠΕΜΠΤΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΦΥΣΙΚΗ-ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ ) ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ: 1.30 (ΩΡΕΣ 90 λεπτά) ΠΡΟΣΟΧΗ

ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΦΥΣΙΚΗ-ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ ) ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ: 1.30 (ΩΡΕΣ 90 λεπτά) ΠΡΟΣΟΧΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-17 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΒΑΘ.:... /25 ΟΛΟΓΡ.:.. ΥΠΟΓΡ.:. ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26.6.2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΦΥΣΙΚΗ-ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ ) ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2016 2 ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Πέψη Μηχανική πέψη Χημική πέψη Απορρόφηση Γαστρεντερικός σωλήνας Όργανα του πεπτικού συστήματος: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Τέσσερα είδη ιστών

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΠΕΝΤΕ (5) ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΠΕΝΤΕ (5) ΣΕΛΙΔΕΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ : 2016-2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΒΑΘΜΟΣ:.../25 ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26-05-2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΩΡΑ: 8:00 9:30 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΔΟΜΕΤΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΔΟΜΕΤΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΔΟΜΕΤΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 Μάθημα: Βιολογία - Χημεία Τάξη: Γ Ημερομηνία: 05/06/2015 Διάρκεια: 2 ώρες Ονοματεπώνυμο: Τμήμα:.. Αρ:. Βαθμός:

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικό σύστημα και το κόστος της «καλοπέρασης»

Πεπτικό σύστημα και το κόστος της «καλοπέρασης» Πεπτικό σύστημα και το κόστος της «καλοπέρασης» Β. Στεργίου - Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσιολογίας Της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Διευθυντής ο Καθηγητής Γ.Ανωγειανάκις

Διαβάστε περισσότερα

1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ

1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΙ Ο ανθρώπινος οργανισμός συνίσταται α- πό τρισεκατομμύρια κύτταρα. Τα κύτταρα αυτά εμφανίζουν σημαντική ποικιλομορφία, που αφορά το μέγεθος,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ www.cyprusbiology.com 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2016 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2 Χρησιμότητα κυκλοφορικού συστήματος 1. Μεταφορά O 2 και θρεπτικών συστατικών στους ιστούς 2. Απομάκρυνση CO 2 και

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία στο μάθημα της βιολογίας υπεύθυνη καθηγήτρια : Ζαρφτσιάν Μαρία Ελένη

Εργασία στο μάθημα της βιολογίας υπεύθυνη καθηγήτρια : Ζαρφτσιάν Μαρία Ελένη Εργασία στο μάθημα της βιολογίας υπεύθυνη καθηγήτρια : Ζαρφτσιάν Μαρία Ελένη Εισαγωγή: Το κυκλοφορικό είναι από τα πιο σημαντικά αλλά και από τα πιο ευαίσθητα συστήματα του οργανισμού μας. Τα προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ/ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 29/05/2018 ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ/ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 29/05/2018 ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ Ονοματεπώνυμο:..... Τμήμα:... Αριθμός:... ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017-2018 Βαθμός:... Ολογράφως:... Υπογραφή:... ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ/ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

Διαβάστε περισσότερα

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014-2015 ΒΑΘ.:... ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Γ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 05-06-2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ - ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ: 40 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2013-2014 ΒΑΘ.:... ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Γ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 10-06-2014 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ - ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΙ Ως προς τη µορφή και τη λειτουργία τους. Κυτταρική διαφοροποίηση.

ΙΣΤΟΙ Ως προς τη µορφή και τη λειτουργία τους. Κυτταρική διαφοροποίηση. ΙΣΤΟΙ 1. Τα κύτταρα που αποτελούν τον οργανισµό µας, διακρίνονται σε διάφορους τύπους, παρά το γεγονός ότι όλα, τελικώς, προέρχονται από το ζυγωτό, δηλαδή το πρώτο κύτταρο µε το οποίο ξεκίνησε η ζωή µας.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΤΟΜΙΑ I. Συνήθως περιλαµβάνουν 5 ερωτήσεις, κάποιες από τις οποίες. αφορούν το παρασκευασµένο πτώµα. Η επιτυχής αντιµετώπισή τους

ΑΝΑΤΟΜΙΑ I. Συνήθως περιλαµβάνουν 5 ερωτήσεις, κάποιες από τις οποίες. αφορούν το παρασκευασµένο πτώµα. Η επιτυχής αντιµετώπισή τους ΑΝΑΤΟΜΙΑ I ΠΤΩΜΑ: Συνήθως περιλαµβάνουν 5 ερωτήσεις, κάποιες από τις οποίες αφορούν το παρασκευασµένο πτώµα. Η επιτυχής αντιµετώπισή τους προσφέρει τη δυνατότητα, µετά από ερωτήσεις του κ. Παπαδόπουλου,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ HMEΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ ΠΕΜΠΤΗ 21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2017 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικό Σύστημα. Ioannis Lazarettos. MD PhD Orthopaedic Surgeon

Πεπτικό Σύστημα. Ioannis Lazarettos. MD PhD Orthopaedic Surgeon Πεπτικό Σύστημα Ioannis Lazarettos MD PhD Πεπτικό Σύστημα Πρόσληψη τροφών Πέψη τροφών Αφομοίωση τροφών 2 Πεπτικό Σύστημα Καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα στην περιτοναϊκή κοιλότητα Πεπτικός σωλήνας Ξεκινά

Διαβάστε περισσότερα

Κυκλοφορικό σύστημα. Από μαθητές και μαθήτριες του Στ 1

Κυκλοφορικό σύστημα. Από μαθητές και μαθήτριες του Στ 1 Κυκλοφορικό σύστημα Από μαθητές και μαθήτριες του Στ 1 Η καρδία Χτύπα 2 δισεκατομμύρια φορές σε όλη μας τη ζωή. Βρίσκεται στο θώρακα, κέντρο προς αριστερά. Έχει το μέγεθος μιας γροθιάς. Αλεξάνδρα, Αναστασία,

Διαβάστε περισσότερα

www.cyprusbiology.com ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

www.cyprusbiology.com ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ 2011 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ Στο πεπτικό σύστημα γίνεται η επεξεργασία των τροφών καθώς η μετατροπή ς σε απλούστερες. Η λειργία πεπτικού συστήματος μπορεί να συνοψιστεί σε τρεις λέξεις: (α) πέψη,

Διαβάστε περισσότερα

Το μυϊκό σύστημα αποτελείται από τους μύες. Ο αριθμός των μυών του μυϊκού συστήματος ανέρχεται στους 637. Οι μύες είναι όργανα για τη σωματική

Το μυϊκό σύστημα αποτελείται από τους μύες. Ο αριθμός των μυών του μυϊκού συστήματος ανέρχεται στους 637. Οι μύες είναι όργανα για τη σωματική Μύες Το μυϊκό σύστημα αποτελείται από τους μύες. Ο αριθμός των μυών του μυϊκού συστήματος ανέρχεται στους 637. Οι μύες είναι όργανα για τη σωματική κινητικότητα, την σπλαχνική κινητικότητα και τη κυκλοφορία

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 15/9/2014. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 15/9/2014. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων Κύτταρα και ιστοί: Πλήθος κυττάρων ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από τρισεκατομμύρια κύτταρα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων

Διαβάστε περισσότερα

4.4 Η αναπνοή στον άνθρωπο

4.4 Η αναπνοή στον άνθρωπο 4.4 Η αναπνοή στον άνθρωπο Στον άνθρωπο οι θρεπτικές ουσίες της τροφής απορροφώνται από το λεπτό έντερο. Με την κυκλοφορία του αίματος φτάνουν σε όλα τα κύτταρα του σώματος. Εκεί, ορισμένες από αυτές,

Διαβάστε περισσότερα

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ 2017

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ 2017 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016 2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΒΑΘΜΟΣ: ΤΑΞΗ: Β ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26-05-2017 ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΧΡΟΝΟΣ: 1ώρα 30

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΦΥΣΙΚΗ-ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ ) ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ: 1.30 (ΩΡΕΣ 90 λεπτά) ΠΡΟΣΟΧΗ

ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΦΥΣΙΚΗ-ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ ) ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ: 1.30 (ΩΡΕΣ 90 λεπτά) ΠΡΟΣΟΧΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-17 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΒΑΘ.:... /25 ΟΛΟΓΡ.:.. ΥΠΟΓΡ.:. ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26.5.2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΦΥΣΙΚΗ-ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ ) ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Πεπτικό σύστημα Β. Στεργίου - Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσιολογίας Της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Φυσιολογία του στομάχου Η φυσιολογία του στομάχου εξετάζει τα

Διαβάστε περισσότερα

Η δομή και λειτουργία της φυσιολογικής καρδιάς και των αγγείων

Η δομή και λειτουργία της φυσιολογικής καρδιάς και των αγγείων Η δομή και λειτουργία της φυσιολογικής καρδιάς και των αγγείων Η μεταφορά των θρεπτικών ουσιών στα κύτταρα των ιστών και η απομάκρυνση από αυτά των αχρήστων γίνεται από το κυκλοφορικό σύστημα, το οποίο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Α. Χατζηγεωργίου Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ 1 Υποενότητες 1) Γενικές αρχές λειτουργίας του ΓΣ: ανατομία, αιμάτωση, νευρικός και ορμονικός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Ιδιωτικό Γενικό Λύκειο Όνομα: Ημερομηνία:././2014 ΤΑΞΗ : A Λυκείου ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Από το κύτταρο στον οργανισμό ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ :5.5 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ :5.5 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ 10 ο Γυµνάσιο Σχολ. Έτος: 2001-2002 Πατρών ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΑΞΗ : A! ΤΜΗΜΑ: Ονοµατεπώνυµο:.. Πάτρα : - 3 2002 Οδηγία 1 η ΚΕΦΑΛΑΙΟ :5.5 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ α) κάνω κλικ στον τοµογράφο συστηµάτων

Διαβάστε περισσότερα

www.cyprusbiology.com ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

www.cyprusbiology.com ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ 2013 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ Σ πεπτικό σύστημα γίνεται η επεξεργασία των τροφών καθώς η μετατροπή ς σε απλούστερες. Η λειργία πεπτικού συστήμας μπορεί να συνοψιστεί σε τρεις λέξεις: (α) πέψη,

Διαβάστε περισσότερα

1 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ 2016

1 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ 2016 ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΥΠΡΟΥ 1 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ 2016 ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΜΑΪΟΥ 2016 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ΩΡΕΣ (11:00 13:00)...... 1. Στο ΦΥΛΛΟ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ: ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΙΙ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Πνευμονολόγος Αναπλ. Καθηγητρια ΤΕΙ Νοσηλευτικής Επιστημονικός Συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής ΠΘ Καθηγητής-Σύμβουλος Ελληνικού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ. Δρ. Ευριπιδου Πολυκαρπος C.D.A. College Limassol 2014/2015

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ. Δρ. Ευριπιδου Πολυκαρπος C.D.A. College Limassol 2014/2015 ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Δρ. Ευριπιδου Πολυκαρπος C.D.A. College Limassol 2014/2015 Το πεπτικο συστημα είναι ομαδα οργανων που μετατρεπει ότι τρωμε σε ουσιες οι οποιες μπορει να χρησιμοποιηθουν από

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ ΑΟΝΑ «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ»

ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ ΑΟΝΑ «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ» ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΥ ΜΥΡΣΙΝΗ ΑΟΝΑ «Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ» ΤΟ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟ ΕΜΠΡΟΣ ΤΟ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟ ΠΙΣΩ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑ Η πνευμονική αρτηρία (pulmonary trunk) εκφύεται από τον αρτηριακό κώνο της δεξιάς κοιλίας. Έχει κατεύθυνση

Διαβάστε περισσότερα

Λουκάς Νικολάου ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Λουκάς Νικολάου ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2007 ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Στο πεπτικό σύστηµα γίνεται η επεξεργασία των τροφών καθώς και η µετατροπή τους σε απλούστερες. Η λειτουργία του πεπτικού

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ)

ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ) ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016/2017 ΒΑΘΜΟΣ: /25 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΤΑΞΗ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ (ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ) ΟΛΟΓΡ.:. ΥΠΟΓΡ. :. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:26/5/2017

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2015/2016

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2015/2016 1 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2015/2016 ΒΑΘ : / 25 ΟΛΟΓΡ.:... ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 06.06.2016 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ ( ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΩΡΑΚΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΘΩΡΑΚΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΘΩΡΑΚΑΣ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΜΕΣΟΠΛΕΥΡΙΑ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ Σχηματίζονται μεταξύ παρακείμενων πλευρών και καταλαμβάνονται από τους μεσοπλεύριους μύες. Έσω θωρακική

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ OΣΤΕΟΛΟΓΙΑ ΜΥΟΛΟΓΙΑ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ OΣΤΕΟΛΟΓΙΑ ΜΥΟΛΟΓΙΑ OΣΤΕΟΛΟΓΙΑ Η οστεολογία είναι η µελέτη των οστών. Οστά είναι σκληρά όργανα που σχηµατίζονται από οστίτη ιστό. Τα οστά συνδέονται µεταξύ τους µε τις αρθρώσεις και σχηµατίζουν το σκελετό του ανθρώπου. Ο

Διαβάστε περισσότερα

όλοι αναπνευστική οδός στομάχι στόμα

όλοι αναπνευστική οδός στομάχι στόμα κεράτινη στιβάδα περιέχει σμήγμα λιπαρά οξέα Μηχανισμοί που παρεμποδίζουν την είσοδο Δέρμα περιέχει ιδρώτας φυσιολογική μικροχλωρίδα λυσοζύμη γαλακτικό οξύ μικροοργανισμών Βλεννογόνοι όλοι αναπνευστική

Διαβάστε περισσότερα

να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων του; α. τη θέση τους στο ανθρώπινο σώμα β. την γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση

να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων του; α. τη θέση τους στο ανθρώπινο σώμα β. την γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση Ερωτήσεις κατανόησης της θεωρίας του 1 ο κεφαλαίου (συνέχεια) 1. Από τι εξαρτάται η επιβίωση του ανθρώπου και ποιοι εξωτερικοί παράγοντες θα μπορούσαν να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 10-0133.indb 55 25/2/2013 3:34:10

ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 10-0133.indb 55 25/2/2013 3:34:10 ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 10-0133.indb 55 25/2/2013 3:34:10 56 ΦΕ1: ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Η τροφή είναι απαραίτητη για όλους μας. Πρέπει όμως να προσέχουμε τι τρώμε! Παρατήρησε τις εικόνες. Ποιο παιδί τρώει υγιεινά

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6 ο ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ 1

Κεφάλαιο 6 ο ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ 1 Κεφάλαιο 6 ο ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΑΡΙΑ ΣΗΦΑΚΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ - ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΙ 1 Το αναπνευστικό σύστημα Εξυπηρετεί την ανταλλαγή αερίων πνευμονική αναπνοή Την πρόσληψη οξυγόνου από την ατμόσφαιρα

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Μικροοργανισμοί Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Παθογόνοι μικροοργανισμοί Παθογόνοι μικροοργανισμοί ονομάζονται οι μικροοργανισμοί που χρησιμοποιούν τον άνθρωπο ως ξενιστή

Διαβάστε περισσότερα

Αναπνοή και ήχος Ομιλία και τραγούδι

Αναπνοή και ήχος Ομιλία και τραγούδι Αναπνοή και ήχος Ομιλία και τραγούδι Σχέδιο εργασίας της Α τάξης Γελ. Πελοπίου Υπεύθυνος καθηγητής: Παπαδημητρίου Νικόλαος Αναπνοή Μέλη : Αγγελόπουλος Γιάννης Τσιπολίτης Γιώργος Η αναπνοή σε επίπεδο οργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΩΣΜΩΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ

ΩΣΜΩΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ ΩΣΜΩΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ ΠΩΣ ΜΕΤΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΟΙ ΟΥΣΙΕΣ ΣΤΑ ΥΓΡΑ Μεταφορά τροφών και αποβολή μη χρήσιμων ουσιών: Διάχυση (π.χ. το CO 2 που παράγεται κατά τον μεταβολισμό των κυττάρων, διαχέεται από τα κύτταρα

Διαβάστε περισσότερα