ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΡΟΔΟΥ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΑΚΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΡΟΔΟΥ

Transcript

1 ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΡΟΔΟΥ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΑΚΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΡΟΔΟΥ ΕΤΟΣ 22ο - ΤΟΜΟΣ 19ος - ΤΕΥΧΟΣ Β ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2015

2 ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΑΚΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Πρόεδρος ΔΣ Ρόδου: Κωνσταντίνος Ι. Σαρρής Επιµέλεια - συγγραφή ύλης: Κωνσταντίνος Σ. Δένδης Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Έτος 22ο, Τόµος 19 (2015). Α. ΑΡΘΡΑ Η ποινική προστασία πορνών-θυµάτων µαστροπείας ως αδήριτη σήµερα ανάγκη και de lege lata επιβεβληµένη λύση (µε αφορµή την ΑΠ 695/2015, ΠοινΔικ 2015, 911). ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΑΤΛΑΝΗ, Διδάκτορα Νοµικής Πανεπιστηµίου Tübingen, Νοµικής Σχολής Ευρωπαϊκού Πανεπιστηµίου Κύπρου Καθηγητή Ι. Η πάγια νοµολογία του Αρείου Πάγου σχετικά µε το µη αξιόποινο της κατ επάγγελµα ή από κερδοσκοπία προαγωγής στην πορνεία γυναικών, που ήταν ήδη προγενέστερα πόρνες. Σχετικά µε το έγκληµα της κατ επάγγελµα ή από κερδοσκοπία προαγωγής γυναικών στην πορνεία ο Άρειος Πάγος µε την απόφαση υπ αριθµ. ΑΠ 695/2015, ΠοινΔικ 2015, 911, δέχθηκε τα εξής: «Κατ άρθρον 349 παρ.3 εδ.α ΠΚ όποιος κατ επάγγελµα ή από κερδοσκοπία προάγει στην πορνεία γυναίκες τιµωρείται µε φυλάκιση τουλάχιστον δέκα οκτώ µηνών και µε χρηµατική ποινή. Κατά την έννοια της διατάξεως αυτής η προαγωγή στην πορνεία συνίσταται στην καθ οιονδήποτε τρόπο (παροτρύνσεις, πιέσεις κ.λπ.) και µε οποιαδήποτε µέσα (παροχή καταλύµατος, ανεύρεση ερωτικών συντρόφων κ.λπ.) παρακίνηση της γυναίκας που δεν είναι ακόµη πόρνη, να τραπεί στην πορνεία ή και η ενίσχυση της τυχόν ειληµµένης και µη πραγµατοποιηθείσης ακόµη αποφάσεως αυτής να πράξει αυτό. Δράστης µπορεί να είναι είτε άνδρας είτε γυναίκα, θύµα όµως µόνο γυναίκα, αδιακρίτως ηλικίας. Δεν είναι αναγκαίο να υπάρχουν πλείονες γυναίκες θύµατα (εκ της χρήσεως του όρου «γυναίκες», δεν προκύπτει το αντίθετο) ούτε η γυναίκα να είναι «αµέµπτων» ηθών, είναι όµως αναγκαίο να µην είναι ήδη πόρνη και εποµένως στοιχείο της αντικειµενικής υποστάσεως του εγκλήµατος της µαστροπείας είναι η προαγωγή στην πορνεία να αφορά γυναίκα που 1

3 δεν είναι ήδη πόρνη. Πορνεία είναι η παράδοση του ιδίου σώµατος σε πλείονα πρόσωπα άνευ επιλογής, δηλαδή η παροχή κατά συνήθεια σαρκικών ηδονών σε αόριστο αριθµό προσώπων αντί χρηµατικής ή άλλης υλικής αµοιβής. Η προαγωγή στην πορνεία πρέπει επίσης να γίνεται κατ επάγγελµα ή από κερδοσκοπία. Κατ επάγγελµα ενεργεί ο δράστης, όταν από την επανειληµµένη τέλεση της πράξεως ή από την υποδοµή που έχει διαµορφώσει µε πρόθεση επανειληµµένης τελέσεως προκύπτει σκοπός του για πορισµό εισοδήµατος, από κερδοσκοπία δε ενεργεί ο δράστης µε κίνητρο και σκοπό τον προσπορισµό αθεµίτου περιουσιακού οφέλους ή ενός αθεµίτου κέρδους θετικού ή αποθετικού, αποτιµητού όµως σε χρήµα, ανεξαρτήτως της επιτεύξεώς του, ενώ δεν δηµιουργείται ασάφεια από την παραδοχή της τελέσεως της πράξεως και κατ επάγγελµα και από κερδοσκοπία. Στην προκειµένη περίπτωση, το Τριµελές Εφετείο Αθηνών, το οποίο εδίκασε τις εφέσεις των αναιρεσειόντων-κατηγορουµένων, δέχθηκε, κατά την αναιρετικώς ανέλεγκτη περί πραγµάτων κρίση του, µετά από εκτίµηση και αξιολόγηση των αναφεροµένων κατ είδος αποδεικτικών µέσων, όπως προκύπτει από το αιτιολογικό όσο και το διατακτικό της προσβαλλόµενης 6587/2012 αποφάσεως του Τριµελούς Εφετείου Αθηνών, ότι απεδείχθησαν τα εξής πραγµατικά περιστατικά: Στην Αθήνα η 1η κατηγορουµένη διατηρούσε σε διαµέρισµα του 2ου ορόφου και επί της οδού... πολυκατοικίας, ινστιτούτο αισθητικής, το οποίο όµως στην πραγµατικότητα λειτουργούσε ως κρυφός οίκος ανοχής. Αυτή είχε προσλάβει κοπέλες για να εργαστούν στο ως άνω ινστιτούτο ως µασέζ, στη συνέχεια όµως µε υποσχέσεις µεγαλύτερης αµοιβής τις παρακίνησε να ενεργούν ασελγείς πράξεις έναντι αµοιβής µε άγνωστο αριθµό ανδρών-πελατών. Η 1η κατηγορουµένη ελάµβανε από κάθε πελάτη 90 ευρώ, µέρος του οποίου έδιδε στις κοπέλες, τις οποίες µε τον τρόπο αυτό προήγαγε στην πορνεία µε πρόθεση επανειληµµένης διάπραξης της ως άνω πράξης, από την υποδοµή που είχε διαµορφώσει και µε σκοπό τον πορισµό αθέµιτου κέρδους από τις εισπραττόµενες αµοιβές. Κατά τη διάρκεια και στην εκτέλεση της άνω πράξης παρείχε συνδροµή ο 2ος κατηγορούµενος γνωρίζοντας ότι αυτή προάγει στην πορνεία τις κοπέλες που εργάζονταν εκεί κατ επάγγελµα και από κερδοσκοπία και µε τη θέληση να παράσχει συνδροµή. Ειδικότερα ο 2ος κατηγορούµενος βρισκόταν εξωτερικά στο ινστιτούτο και επιτηρούσε τον χώρο ώστε µόλις αντιληφθεί κάποια ύποπτη κίνηση ή επικείµενο αστυνοµικό έλεγχο να ειδοποιήσει µέσω του κινητού τηλεφώνου την 1η κατηγορουµένη. Την και περί ώρα 19:30 ο αστυνόµος Κ.Κ. µετέβη στο άνω ινστιτούτο προσποιούµενος τον πελάτη, τον υποδέχτηκε η 1η κατηγορουµένη, η οποία του υπέδειξε να επιλέξει µία κοπέλα για τις προσφερόµενες υπηρεσίες, λέγοντάς του ότι αξίζουν 90 ευρώ. Αυτός επέλεξε µία κοπέλα, η οποία τον οδήγησε να ξαπλώσει και άρχισε να του κάνει µασάζ σε διάφορα σηµεία του σώµατος και στα γεννητικά όργανα µέχρι την εκσπερµάτωσή του. Στη συνέχεια κατέβαλε σ αυτήν το ποσό των 90 ευρώ σε προσηµειωµένα χαρτονοµίσµατα, ενώ άνοιξε την πόρτα του διαµερίσµατος για να εισέλθουν οι λοιποί αστυνοµικοί που ανέµεναν έξω για να συνδράµουν στη σύλληψη των κατηγορουµένων. Τότε η 1η κατηγορουµένη πέταξε από το µπαλκόνι του διαµερίσµατος στο πεζοδρόµιο το ποσό των ευρώ, το οποίο συνέλεξε ο 2ος 2

4 κατηγορούµενος, ο οποίος καθ όλη τη διάρκεια των ανωτέρω συµβάντων βρισκόταν εξωτερικά του ινστιτούτου και επιτηρούσε τον γύρω χώρο. Οι αστυνοµικοί εισήλθαν στο διαµέρισµα και συνέλαβαν τους κατηγορουµένους στην κατοχή των οποίων βρέθηκαν διάφορα χρηµατικά ποσά που τυγχάνουν προϊόντα του εν λόγω εγκλήµατος. Επίσης εντός του ινστιτούτου βρέθηκε το ποσό των ευρώ. Κατ ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει να κηρυχτούν οι κατηγορούµενοι ένοχοι των πράξεων που τους αποδίδονται. Ακολούθως κήρυξε ενόχους τους αναιρεσείοντεςκατηγορουµένους του ότι: «Α) Η πρώτη κατηγορουµένη Α.Γ.: 1) Κατ επάγγελµα και από κερδοσκοπία προήγαγε στην πορνεία γυναίκες και συγκεκριµένα ως υπεύθυνη του επί της οδού... ινστιτούτου αισθητικής, το οποίο λειτουργούσε ως κρυφός οίκος ανοχής, µε υποσχέσεις µεγαλύτερης αµοιβής παρεκίνησε τις συγκατηγορούµενές της Ε.Τ., Π.Μ. και Γ.Μ., 1 οι οποίες είχαν προσληφθεί για να εργασθούν ως µασέζ στο ανωτέρω ινστιτούτο, να ενεργούν ασελγείς πράξεις και να παρέχουν σαρκικές ηδονές σε αόριστο αριθµό ανδρών-πελατών αυτού, εκδιδόµενες επ αµοιβή, και ειδικότερα αυτές ενεργούσαν µαλάξεις στα γεννητικά όργανα των πελατών, µε σκοπό τη γενετήσια διέγερσή τους και θώπευαν αυτούς µέχρι εκσπερµατώσεως. Η κατηγορουµένη λάµβανε από κάθε πελάτη το ποσό των 90 ευρώ για τη διενέργεια µασάζ και τις ανωτέρω υπηρεσίες που του προσέφεραν οι συγκατηγορούµενές της, µέρος του οποίου έδιδε στις ανωτέρω ενεργούσες ασελγείς πράξεις, τις οποίες µε αυτό τον τρόπο προήγαγε στην πορνεία, µε πρόθεση επανειληµµένης διάπραξης από την υποδοµή που είχε διαµορφώσει στο αµέσως προηγούµενο χρονικό διάστηµα και µε σκοπό τον πορισµό αθέµιτου κέρδους από τις εισπραττόµενες αµοιβές. Β) Ο δεύτερος κατηγορούµενος Ι.Ν.: Με πρόθεση παρέσχε οποιαδήποτε συνδροµή στο δράστη και δη στη συγκατηγορούµενη του Α.Γ. κατά τη διάρκεια και στην εκτέλεση της κύριας πράξης της µαστροπείας». Με αυτά που δέχθηκε το Τριµελές Εφετείο Αθηνών δεν διέλαβε στην προσβαλλόµενη απόφασή του την απαιτούµενη από τις προαναφερθείσες διατάξεις του Συντάγµατος και του ΚΠΔ ειδική και εµπεριστατωµένη αιτιολογία, αφού δεν εκθέτει ούτε στο σκεπτικό ούτε στο διατακτικό αν οι αναφερόµενες γυναίκες, τις οποίες η πρώτη κατηγορουµένη Α.Γ. προήγαγε στην πορνεία δεν ήσαν προηγουµένως πόρνες, υπό την προαναφερθείσα έννοια, πράγµα το οποίο συνιστά στοιχείο της αντικειµενικής υπόστασης του εγκλήµατος του άρθρου 349 παρ.3 εδ.α του ΠΚ. Εποµένως, ο σχετικός λόγος των αιτήσεων αναιρέσεως εκ του άρθρου 510 παρ.1 στοιχ. Δ του ΚΠΔ για έλλειψη ειδικής και εµπεριστατωµένης αιτιολογίας, είναι βάσιµος και πρέπει να γίνει δεκτός, να αναιρεθεί δε η προσβαλλόµενη απόφαση και να παραπεµφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο, το οποίο θα συγκροτηθεί από άλλους δικαστές, εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουµένως (άρθρο 519 του ΚΠΔ), ενώ παρέλκει η έρευνα των λοιπών λόγων αναιρέσεως». Το ότι ο Άρειος Πάγος πάγια πλέον δέχεται, ότι θύµατα του εγκλήµατος της διάταξης του άρθρου 349 παρ.3 ΠΚ δεν µπορούν να είναι γυναίκες που ήταν ήδη πόρνες πριν από την επαφή τους µε 1 Προφανώς, ασκήθηκε εναντίον τους ποινική δίωξη για παράνοµη άσκηση πορνείας (βλ. σχετικά παρακάτω). 3

5 τον φερόµενο ως µαστροπό, προκύπτει και από πολλές άλλες αποφάσεις, οι οποίες όµως δεν µνηµονεύονται στην ήδη προαναφερθείσα. Για παράδειγµα στην απόφαση ΑΠ 561/2008, ΠοινΔικ 2008, 1453, αναφέρονται τα ακόλουθα: «Κατά τη διάταξη του άρθρου 349 παρ.3 (εδ.1) του ΠΚ, «όποιος κατ επάγγελµα ή από κερδοσκοπία, προάγει στην πορνεία γυναίκες, τιµωρείται µε φυλάκιση τουλάχιστον δέκα οκτώ µηνών και µε χρηµατική ποινή». Η αναφερόµενη διάταξη δεν έχει θιγεί µε το άρθρο 7 του Ν 3064/2002 και απλώς προστέθηκε εδ.2, που προβλέπει την τέλεση της πράξεως από υπάλληλο, ως επιβαρυντική περίσταση. Προαγωγεία στην πορνεία νοείται η καθ οιονδήποτε τρόπο (παροτρύνσεις, πιέσεις, συστάσεις κ.λπ.) και µε οποιαδήποτε µέσα (παροχή καταλύµατος, ανεύρεση ερωτικών συντρόφων, άσκηση ψυχολογικής βίας κ.λπ.), παρακίνηση της γυναίκας, που δεν είναι ακόµη πόρνη, να τραπεί στην πορνεία ή και η ενίσχυση της τυχόν ειληµµένης και µη πραγµατοποιηθείσας ακόµη απόφασης αυτής να πράξει τούτο. Δράστης µπορεί να είναι είτε άνδρας είτε γυναίκα, θύµα όµως µόνο γυναίκα, αδιακρίτως ηλικίας, ανήλικη δηλαδή ή ενήλικη. Δεν είναι αναγκαίο να υπάρχουν περισσότερες γυναίκες θύµατα (ούτε εκ της χρήσεως του όρου «γυναίκες» προκύπτει το αντίθετο), ούτε επίσης η γυναίκα να είναι «αµέµπτων» ηθών. Είναι όµως αναγκαίο να µην είναι αυτή ήδη πόρνη, υπό την έννοια που αναφέρεται παρακάτω. Η άποψη ότι αρκεί και η παρακίνηση της ήδη εταιριζόµενης γυναίκας να συνεχίσει τη δραστηριότητά της αυτή δεν έχει επικρατήσει. Στοιχείο εποµένως του εγκλήµατος της µαστροπείας είναι η προαγωγεία στην πορνεία να αφορά γυναίκα που δεν είναι ήδη πόρνη. Στην προκειµένη περίπτωση, µε την προσβαλλόµενη υπ αριθ.9444/2006 απόφαση του Τριµελούς Εφετείου Αθηνών, καταδικάστηκε ο αναιρεσείων-κατηγορούµενος σε δεύτερο βαθµό για την πράξη της µαστροπείας κατ επάγγελµα και από κερδοσκοπία σε ποινή φυλακίσεως είκοσι (20) µηνών, µετατραπείσα σε χρηµατική προς 4,40 ευρώ ηµερησίως και χρηµατική ποινή χιλίων (1000) ευρώ. Στην αιτιολογία της αποφάσεως, προκύπτουσα από την αλληλοσυµπλήρωση του σκεπτικού και του διατακτικού της, αναφέρεται ότι, από τα πρακτικά της πρωτοβάθµιας δίκης, καθώς και τα έγγραφα που αναγνώσθηκαν και αναφέρονται στα πρακτικά και την όλη διαδικασία, αποδείχθηκε ότι: «Ο κατηγορούµενος τέλεσε την πράξη που του αποδίδεται και ειδικότερα ότι αυτός την προήγαγε στην πορνεία γυναίκες και συγκεκριµένα µε υπόσχεση χρηµατικών ωφεληµάτων και παρέχοντας διευκολύνσεις µετακινήσεων και εξεύρεσης πελατών τις παρακινούσε να εκδίδονται. Ειδικότερα, όπως αποδείχθηκε από την ένορκη κατάθεση του µάρτυρα αστυνοµικού, την άνω ηµεροµηνία κατελήφθη να οδηγεί το ΙΧΕ αυτοκίνητο µάρκας, µε το οποίο λίγο νωρίτερα είχε µεταφέρει την αλλοδαπή στο ξενοδοχείο που βρίσκεται στην οδό, σε ερωτικό ραντεβού που είχε κλείσει τηλεφωνικώς αστυνοµικός, εµφανισθείς ως πελάτης, ανταποκρινόµενος σε δήλωση αγγελίας που ο κατηγορούµενος είχε καταχωρίσει στην εφηµερίδα... και διαφήµιζε ότι «Bουλγάρα 20χρονη ξανθιά και πρασινοµάτα µε υπέροχα σαρκώδη χείλη έρχεται στο χώρο σου για να σε αναστατώσει αισθησιακά». Από το ποσό που θα εισέπραττε από τη συνεύρεση της άνω αλλοδαπής µε τον άγνωστο πελάτη 60 ευρώ θα κρατούσε αυτός ως αντάλλαγµα για την εξεύρεση του πελάτη και τη 4

6 µεταφορά της και το υπόλοιπο των 20 ευρώ θα παρέδιδε στην άνω αλλοδαπή γυναίκα µετά το τέλος της «βάρδιας» της και την ολοκλήρωση των άνω ερωτικών συναντήσεων. Τις άνω πράξεις ο κατηγορούµενος τελούσε κατ επάγγελµα, αφού µόνο τις τελευταίες 30 ηµέρες από το συµβάν µετέφερε την άνω αλλοδαπή σε δύο τουλάχιστον ερωτικά ραντεβού ηµερησίως τα οποία είχε αυτός ρυθµίσει, µε τη δηµοσίευση αγγελιών σε διάφορες εφηµερίδες και µεταφέροντάς την στους χώρους όπου είχε κανονίσει να συνευρεθεί µε τους άγνωστους πελάτες, ενώ πάντα τα ανωτέρω έπραττε µε σκοπό την αποκόµιση κέδρους, ενώ είχε κατηγορηθεί στο παρελθόν για παρόµοιες πράξεις». Με τις παραδοχές του αυτές, το δικαστήριο της ουσίας, δεν διέλαβε στην προσβαλλοµένη απόφασή του την απαιτούµενη από τις διατάξεις των άρθρων 93 παρ.3 του Συντ. και 139 του ΚΠΔ ειδική και εµπεριστατωµένη αιτιολογία, αφού δεν εκθέτει ούτε στο σκεπτικό αλλά ούτε και στο διατακτικό αν η αναφερόµενη αλλοδαπή, την οποία ο κατηγορούµενος προήγαγε στην πορνεία, δεν ήταν και προηγουµένως πόρνη, µε την έννοια που προαναφέρθηκε, πράγµα που συνιστά, όπως επίσης αναφέρθηκε αρχικά, στοιχείο της αντικειµενικής υπόστασης του εγκλήµατος του άρθρου 349 παρ.3 εδ.α ΠΚ. Επίσης το Δικαστήριο στέρησε την απόφασή του, µε την ελλιπή κατά τούτο αιτιολογία, νόµιµης βάσης, αφού δεν αναφέρθηκε καθόλου στο περιστατικό του προηγούµενου µη εταιρισµού της παθούσης, στο αν δηλαδή αυτή δεν ασκούσε και προηγουµένως την πορνεία, πράγµα που αποτελεί στοιχείο της αντικειµενικής υπόστασης του εγκλήµατος. Η πληµµέλεια αυτή της αποφάσεως του Εφετείου προβάλλεται µε τους συναφείς πρώτο και δεύτερο λόγο αναιρέσεως για ελλιπή αιτιολογία της απόφασης και έλλειψη νόµιµης βάσης αυτής, οι οποίοι είναι βάσιµοι και πρέπει να γίνουν δεκτοί, όπως και η κρινόµενη αίτηση αίρεσης. Μετά από αυτά, πρέπει να αναιρεθεί η προσβαλλόµενη απόφαση και να παραπεµφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, του οποίου είναι δυνατή η σύνθεση από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που είχαν δικάσει προηγουµένως (519 ΚΠΔ)». Στην απόφαση εξάλλου ΑΠ 2327/2005, ΠοινΔικ 2006, 841, διαλαµβάνονται µεταξύ άλλων και τα εξής: «Κατά τη διάταξη του άρθρου 349 παρ.3 εδ.α ΠΚ «όποιος κατ επάγγελµα ή από κερδοσκοπία προάγει στην πορνεία γυναίκες, τιµωρείται µε φυλάκιση τουλάχιστον δέκα οκτώ µηνών και µε χρηµατική ποινή». Προαγωγεία στην πορνεία νοείται η καθ οιονδήποτε τρόπο (παροτρύνσεις, πιέσεις, συστάσεις κ.λπ.) και µε οποιαδήποτε µέσα (παροχή καταλύµατος, ανεύρεση ερωτικών συντρόφων, άσκηση ψυχολογικής βίας κ.λπ.), παρακίνηση της γυναίκας, που δεν είναι ακόµη πόρνη, να τραπεί στην πορνεία ή και η ενίσχυση της τυχόν ειληµµένης και µη πραγµατοποιηθείσης ακόµη απόφασης αυτής να πράξει τούτο. Δράστης µπορεί να είναι είτε άνδρας είτε γυναίκα, θύµα όµως µόνο γυναίκα, αδιακρίτως ηλικίας, ανήλικος δηλαδή ή ενήλικος. Δεν είναι αναγκαίο να υπάρχουν πλείονες γυναίκες θύµατα (ούτε εκ της χρήσεως του όρου «γυναίκες» προκύπτει το αντίθετο), ούτε επίσης η γυναίκα να είναι «αµέµπτων» ηθών. Είναι όµως αναγκαίο να µην είναι αυτή ήδη πόρνη, µε την έννοια που αναφέρεται παρακάτω. Στοιχείο εποµένως του εγκλήµατος της µαστροπείας είναι η προαγωγεία στην πορνεία να αφορά γυναίκα που δεν είναι ήδη πόρνη. Στην 5

7 κρινόµενη περίπτωση, µε την προσβαλλόµενη υπ αριθµό 759/2004 απόφαση του Τριµελούς Εφετείου Αθηνών, καταδικάσθηκε ο αναιρεσείωνκατηγορούµενος σε δεύτερο βαθµό για την πράξη της µαστροπείας κατ επάγγελµα και από κερδοσκοπία σε ποινή φυλάκισης τριών (3) ετών, η οποία µετετράπη σε χρηµατική. Στην αιτιολογία της απόφασης, προκύπτουσα από την αλληλοσυµπλήρωση του σκεπτικού και του διατακτικού της, αναφέρεται ότι από τις καταθέσεις των µαρτύρων της κατηγορίας και της υπεράσπισης που εξετάσθηκαν ενόρκως στο ακροατήριο, τα πρακτικά της πρωτοβάθµιας δίκης που αναγνώσθηκαν και τα έγγραφα που φέρονται στα πρακτικά ως αναγνωσθέντα, καθώς και την απολογία του κατηγορούµενου και την όλη αποδεικτική διαδικασία, αποδείχθηκαν µεταξύ άλλων τα εξής: Ο αναιρεσείων-κατηγορούµενος στην Αθήνα την κατ επάγγελµα και από κερδοσκοπία και για να εξυπηρετήσει την ακολασία άλλων προήγαγε στην πορνεία, µε την υπόσχεση παροχής χρηµατικού ανταλλάγµατος, την εξεύρεση πελατών και την παροχή διευκολύνσεων στις σχετικές µετακινήσεις της, την ανήλικη αλλοδαπή R.E.R., Ρουµάνα υπήκοο, και την έπεισε να εκδίδεται σε δωµάτια διαφόρων ξενοδοχείων, µεταξύ των οποίων και το επί της λεωφόρου Σ. ξενοδοχείο «V.», αντί αµοιβής δρχ. ανά πελάτη. Αυτός µετέφερε µε αυτοκίνητο την ανήλικη αλλοδαπή στο ξενοδοχείο, σε προσυνεννοηµένα ραντεβού µε πελάτες, τους οποίους ο ίδιος ανεύρισκε µετά από σχετικές διαφηµιστικές αγγελίες, την ανέµενε µέχρι το τέλος της συνάντησης και την επανέφερε στην οικία της. Με βάση δε τα αποδειχθέντα αυτά περιστατικά, το δικαστήριο κατέληξε σε καταδικαστική για τον αναιρεσείοντα-κατηγορούµενο κρίση και του επέβαλε την αναφερόµενη ποινή φυλάκισης, χωρίς όµως ούτε στο σκεπτικό, ούτε στο διατακτικό να διαλάβει αναφορά για το αν η εκδιδόµενη ανήλικη αλλοδαπή δεν ήταν και προηγουµένως πόρνη. Με τις παραδοχές του αυτές το δικαστήριο της ουσίας δεν διέλαβε στην προσβαλλόµενη απόφασή του την απαιτούµενη από τις αναφερόµενες διατάξεις του Συντάγµατος και του ΚΠΔ ειδική και εµπεριστατωµένη αιτιολογία, αφού δεν εκθέτει ούτε στο σκεπτικό, αλλά ούτε και στο διατακτικό αν η αναφερόµενη ανήλικη αλλοδαπή, την οποία ο κατηγορούµενος προήγαγε στην πορνεία, δεν ήταν και προηγουµένως πόρνη, µε την έννοια που αναφέρθηκε, πράγµα που συνιστά όπως επίσης αναφέρθηκε αρχικά, στοιχείο της αντικειµενικής υπόστασης του εγκλήµατος του άρθρου 349 παρ.3 εδ.α ΠΚ. Η πληµµέλεια αυτή της προσβαλλόµενης απόφασης του Εφετείου, η οποία δεν προβάλλεται µεν ρητώς µε το συναφή πρώτο λόγο αναιρέσεως για ελλιπή αιτιολογία της απόφασης (γίνεται επίκληση άλλων ελλείψεων και επανάληψη στο σκεπτικό του διατακτικού αβασίµως), επιτρεπτά όµως λαµβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο του Αρείου Πάγου, σύµφωνα µε τη διάταξη του άρθρου 511 ΚΠΔ Μετά από αυτά, πρέπει να αναιρεθεί η προσβαλλόµενη απόφαση και να παραπεµφθεί η υπόθεση, σύµφωνα µε τη διάταξη του άρθρου 519 ΚΠΔ, για νέα κρίση στο ίδιο δικαστήριο, του οποίου είναι δυνατή η σύνθεση από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που είχαν δικάσει προηγουµένως». Το συµπέρασµα που εξάγεται αβίαστα από την ως άνω πάγια νοµολογία του Αρείου Πάγου είναι ότι οι ήδη πριν έλθουν σε επαφή µε τον 6

8 µαστροπό τους πορνευόµενες γυναίκες είναι άνθρωποι που δεν τυγχάνουν ποινικής προστασίας εκ µέρους της Πολιτείας, έστω και αν διαπιστώνεται, ότι αυτές υπήρξαν θύµατα µαστροπείας (= η µε σκοπό την οικονοµική εκµετάλλευση πορνευόµενου προσώπου υποστήριξη, διευκόλυνση και προστασία αυτού κατά την άσκηση της πορνείας µε σύγχρονο έλεγχο και επικυριαρχία επ αυτού). Και µάλιστα η νοµολογία αυτή ισχύει, έστω και αν πρόκειται για ανήλικες (ΑΠ 2327/2005), οι οποίες κατά τεκµήριο δεν πρόλαβαν να γίνουν γυναίκες µε πνευµατική ωριµότητα και να έχουν την ευθύνη για τις όποιες πράξεις και επιλογές τους!!! Απορεί κανείς µε το Ακυρωτικό µας Δικαστήριο. Το λεχθέν κατ επανάληψη από το Ανώτατο Δικαστήριο «είναι όµως αναγκαίο να µην είναι ήδη πόρνη και εποµένως στοιχείο της αντικειµενικής υποστάσεως του εγκλήµατος της µαστροπείας είναι η προαγωγή στην πορνεία να αφορά γυναίκα που δεν είναι ήδη πόρνη» συνιστά εντελώς αυθαίρετη (και συνεπώς απορριπτέα) ερµηνεία που δεν θεµελιώνεται σε κανένα στοιχείο, ούτε και στο γράµµα του νόµου. ΙΙ. Μια επισκόπηση των συναφών και συγγενικών µε τη µαστροπεία εγκληµάτων. Πριν εκθέσουµε τις σκέψεις µας για την ως άνω «απαλλακτική» νοµολογία κρίνουµε σκόπιµο να προβούµε σε µια σύντοµη ανάλυση της µαστροπείας και των συναφών και συγγενικών µε αυτήν εγκληµάτων. Άρθρο 349 ΠΚ - Μαστροπεία: «1. Όποιος, για να εξυπηρετήσει την ακολασία άλλων, προάγει ή εξωθεί στην πορνεία ανήλικο ή υποθάλπει ή εξαναγκάζει ή διευκολύνει ή συµµετέχει 2 στην πορνεία ανηλίκων, 3 τιµωρείται µε κάθειρξη µέχρι δέκα ετών και µε χρηµατική ποινή δέκα χιλιάδων έως πενήντα χιλιάδων ευρώ (όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 5 παρ.1 του Α Κεφαλαίου του Ν 3727/2008).2.Με κάθειρξη και χρηµατική ποινή πενήντα χιλιάδων έως εκατό χιλιάδων ευρώ τιµωρείται ο υπαίτιος, αν το έγκληµα τελέστηκε: α ) εναντίον προσώπου νεότερου από δεκαπέντε ετών, β ) µε απατηλά µέσα, 4 γ ) από τον ανιόντα συγγενή εξ αίµατος ή εξ αγχιστείας ή από θετό γονέα, σύζυγο, επίτροπο ή από άλλον στον οποίο έχουν εµπιστευθεί τον ανήλικο για ανατροφή, διδασκαλία, επίβλεψη ή φύλαξη, έστω και προσωρινή, δ) από υπάλληλο ο οποίος κατά την άσκηση της υπηρεσίας του ή επωφελούµενος από την ιδιότητά του αυτή διαπράττει ή συµµετέχει µε οποιονδήποτε τρόπο στην πράξη, ε) µε τη χρήση ηλεκτρονικών µέσων επικοινωνίας, στ) µε προσφορά ή υπόσχεση πληρωµής χρηµάτων ή οποιουδήποτε άλλου ανταλλάγµατος (όπως οι περ.ε και στ προστέθηκαν µε το άρθρο 5 παρ.2 του Α Κεφαλαίου του Ν 3727/2008). 3. Όποιος κατ επάγγελµα ή από κερδοσκοπία προάγει στην 2 Η έκφραση «όποιος συµµετέχει στην πορνεία ανηλίκων» σηµαίνει κάθε µορφή συµµετοχής (αυτουργία, συνέργεια, ηθική αυτουργία κ.λπ.). 3 Διατάξεις για την προστασία και τη διαφύλαξη της παιδικής αθωότητας και αγνότητας των ανηλίκων συναντά κανείς σε πολλές διατάξεις, όπως εκείνες των άρθρων 338, 339, 342, 345, 346, 348Α, 348Β, 348Γ, 349, 351, 351Α κ.λπ. 4 Νοούνται τα µέσα προς διάπραξη απάτης κατ άρθρο 386 ΠΚ, δηλαδή η εν γνώσει παράσταση ψευδών γεγονότων σαν αληθινών και η αθέµιτη απόκρυψη ή παρασιώπηση αληθινών γεγονότων: βλ. Νικ. Παρασκευόπουλου/Ευτ. Φυτράκη, Αξιόποινες Σεξουαλικές Πράξεις, Άρθρα ΠΚ, 2011, σελ

9 πορνεία γυναίκες τιµωρείται µε φυλάκιση τουλάχιστον δεκαοκτώ µηνών και µε χρηµατική ποινή. Η τέλεση της πράξης από υπάλληλο, ο οποίος κατά την άσκηση της υπηρεσίας του ή επωφελούµενος από την ιδιότητά του αυτή διαπράττει ή συµµετέχει µε οποιονδήποτε τρόπο στην πράξη, συνιστά επιβαρυντική περίσταση» 5 (όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 7 του Ν 3064/2002). Προστατευόµενο έννοµο αγαθό στην πρώτη και δεύτερη παράγραφο είναι η ανηλικότητα, δηλαδή η αθωότητα ή αγνότητα της παιδικής ηλικίας, 6 αλλά και η γενετήσια ζωή από την οικονοµική εκµετάλλευση του δράστη, ενώ στην τρίτη παράγραφο σκοπός της διάταξης είναι η προστασία της ελευθερίας και της οικονοµικής ανεξαρτησίας της πόρνης από τον στυγνό και βάναυσο εκµεταλλευτή της και τύραννο, ο οποίος εµφανίζεται στο προσκήνιο για να παράσχει κάθε είδους εξυπηρέτηση, διευκόλυνση, προστασία και υποστήριξη κατά την ενάσκηση της πορνείας, καθώς και η προστασία του δηµόσιου συµφέροντος στην καταπολέµηση της εµπορευµατοποίησης των γενετήσιων σχέσεων και στην καταπολέµηση του φαινοµένου της εκµετάλλευσης πορνών ως σοβαρότατης εγκληµατογόνας εστίας. Ο όρος «προάγει» στην πορνεία ανήλικο ισοδυναµεί µε τον όρο «παρακινεί» ανήλικο να επιδίδεται στην πορνεία (π.χ. πλησιάζει ο δράστης µια ανήλικη και την παρακινεί να εκµεταλλευθεί τα σωµατικά της προσόντα, να κερδίσει αρκετά χρήµατα και να ξεφύγει από την άθλια ζωή, πράγµα που επιτυγχάνει). Η παρακίνηση µπορεί να λάβει χώρα µε παρότρυνση, µε προσφορά εργασίας χορεύτριας ή σερβιτόρας σε µπαρ ή εργασίας µασέζ σε ινστιτούτο για µασάζ, µε πίεση, µε ψυχολογική βία, µε απειλή, µε παροχή καταλύµατος, µε παροχή καλής αµοιβής, µε παροχή διευκόλυνσης, µε µεταφορά µε αυτοκίνητο κατά τις µετακινήσεις, µε ανεύρεση ερωτικών συντρόφων, µε εξασφάλιση των αναγκαίων χρηµάτων προς το ζην, µε προστασία από πελάτες βάναυσους ή «τζαµπατζήδες», µε προστασία από αστυνοµικές έρευνες και διώξεις κ.λπ. Πορνεία είναι η αντί χρηµάτων ή άλλων υλικών ανταλλαγµάτων παράδοση του σώµατος για σαρκικές απολαύσεις ή ενέργεια ασελγών πράξεων (συνουσία, αδοιολειχία, πεολειχία, ετεροαυνανισµός, πρωκτικός έρωτας, προστριβή γυµνών σωµάτων ή γεννητικών οργάνων κ.λπ. 7 ). Ο όρος 5 Ο όρος «επιβαρυντική περίσταση» δεν µεταβάλλει το πλαίσιο της ποινής αλλά απλώς συνιστά κριτήριο για µια δυσµενή για τον δράστη επιµέτρηση της ποινής κατ άρθρο 79 ΠΚ. 6 Σύµφωνα µε τη Διεθνή Σύµβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώµατα του παιδιού παιδί θεωρείται κάθε πρόσωπο που δεν έχει συµπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του (Άρθρο 1:Για τους σκοπούς της παρούσας Σύµβασης, θεωρείται παιδί κάθε ανθρώπινο ον µικρότερο των δεκαοκτώ ετών, εκτός εάν η ενηλικίωση επέρχεται νωρίτερα, σύµφωνα µε την ισχύουσα για το παιδί νοµοθεσία.). 7 Για την έννοια και τις περιπτώσεις ασελγών πράξεων και τη διάκρισή τους από τις ασελγείς χειρονοµίες βλ. Ηλ. Αναγνωστόπουλου, Ασελγείς πράξεις (ΠΚ 336, 339) και ασελγείς χειρονοµίες (ΠΚ 337), ΠοινΧρον 1988, σελ.569επ., παρατηρήσεις Λ. Μαργαρίτη σε Υπεράσπιση 1997, σελ.1234επ., Χρ. Σατλάνη, Μεθοδολογικά Προλεγόµενα για τον αποκλεισµό και τον περιορισµό του αξιοποίνου, 1999, σελ.118επ., Αλ. Κωστάρα, Ποινικό Δίκαιο, Επιλογές Ειδικού Μέρους, 2012, σελ.415, Ιακ. Φαρσεδάκη/Χρ. Σατλάνη, Ειδικό Μέρος Ποινικού Κώδικα, Ερµηνευτικά Σχόλια Παραδείγµατα, 2015, σελ.279επ. Βλ. και ΑΠ 85/2010, «αφού ο προαναφερθείς µάρτυς αστυνοµικός προσήλθε στο ως άνω κατάστηµα και η δευτέρα κατηγορουµένη προσεφέρθη 8

10 «εξώθηση» στην πορνεία σηµαίνει τη «διέγερση αισθητηρίων που διαφθείρουν την ηθική του ανηλίκου και προκαλούν πρόωρα τη ροπή στην πορνεία» (ΑΠ 1495/2006, ΠοινΧρ 2007, 703, ΑΠ 658/2006, ΠοινΧρ 2007, 149). Ο δράστης εξωθεί στην πορνεία ανήλικο, δηλαδή καταφέρνει να πέσει στην πορνεία ανήλικο πρόσωπο, π.χ. επιδεικνύοντας εικόνες ή φωτογραφίες ή dvd µε σεξουαλικές στιγµές που ερεθίζουν τη γενετήσια απόλαυση ή στήνοντας τον ανήλικο να παρακολουθήσει ασελγείς πράξεις µεταξύ άλλων. 8 «Υποθάλπει» σηµαίνει ότι διαµορφώνει ο δράστης ευνοϊκές συνθήκες για τη συνέχιση ή την επίταση καταστάσεων πορνείας, π.χ. παρέχοντας κατοικία και στέγη, διατροφή, ενδυµασία και χώρο για ερωτική συνεύρεση. «Διευκολύνει» σηµαίνει ότι καθιστά ο δράστης εύκολη την πορνεία, π.χ. βρίσκοντας πελάτες. Η υπόθαλψη και η διευκόλυνση όµως µπορεί να λάβει χώρα από τον µαστροπό και σε βάρος ανηλίκου, που εκπορνευόταν ήδη (µε δική του επιλογή ή µετά την παρακίνηση άλλου) πριν από τη γνωριµία τους, χωρίς να υπάρχει σχετικά µε αυτό καµιά αµφισβήτηση. 9 «Εξαναγκάζει» σηµαίνει ότι επηρεάζει ο δράστης τη βούληση του ανηλίκου µε απειλή, όπως π.χ. µε την απειλή ότι θα σταµατήσει να του παρέχει στέγη, τροφή και ενδύµατα. Εάν βεβαίως υφίσταται εξαναγκασµός σε πορνεία µε σωµατική βία ή µε απειλή σπουδαίου και άµεσου κινδύνου, θα έχει τελεσθεί και συναυτουργία σε βιασµό (βλ. άρθρα 45, 336 ΠΚ). Τα θύµατα (υλικά αντικείµενα του εγκλήµατος) θα πρέπει να είναι ανήλικοι (πρόσωπα κάτω των 18 ετών). Η παρ.2 εισάγει επιβαρυντικές περιστάσεις και διακεκριµένα εγκλήµατα σε σχέση µε το έγκληµα της παρ.1. Η παρ.3 ορίζει ως ξεχωριστό έγκληµα τη µαστροπεία σε βάρος ενήλικων γυναικών. 10 έναντι χρηµατικής αµοιβής πενήντα ευρώ (50,00 ) να ικανοποιήσει την γενετήσια επιθυµία του προβαίνοντας µε τα χέρια της στην "εκτόνωσή" του, δηλαδή σε ετεροαυνανισµό». 8 Στην περίπτωση αυτή είναι δυνατό να καλείται σε εφαρµογή η διάταξη του άρθρου 339 παρ.4 ΠΚ: «Όποιος εξωθεί ή παρασύρει ανήλικο, που δεν συµπλήρωσε τα δεκαπέντε έτη, να παρίσταται σε ασελγή µεταξύ άλλων πράξη, έστω και αν δεν συµµετέχει σε αυτήν, τιµωρείται µε φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών». Ωστόσο, υφίσταται µεταξύ µαστροπείας κατ άρθρο 349 παρ.1, 2α ΠΚ και της πράξης του άρθρου 339 παρ.4 ΠΚ φαινοµενική πραγµατική συρροή, στην οποία η πράξη του άρθρου 339 παρ.4 ΠΚ (συντιµωρητή ή µη τιµωρητή προτέρα πράξη) απορροφάται από τη µαστροπεία κατ άρθρο 349 παρ.1, 2α ΠΚ. 9 Πρβλ. Αλ. Κωστάρα, Ποινικό Δίκαιο, Επιλογές Ειδικού Μέρους, 2012, σελ.448επ., Στ. Παπαγεωργίου - Γονατά σε Αρ. Χαραλαµπάκη, Ποινικός Κώδικας, Ερµηνεία κατ άρθρο, τόµος ΙΙ, 2014, σελ Σήµερα, ενόψει του ότι οι διατάξεις των δύο πρώτων παραγράφων του άρθρου 349 ΠΚ προβλέπουν τη µαστροπεία σε βάρος ανηλίκου ως κακούργηµα, δεν υπάρχει έδαφος κατά την άποψή µας για αληθινή συρροή εγκληµάτων επί µαστροπείας κατ επάγγελµα ή από κερδοσκοπία σε βάρος ανηλίκου, έτσι ώστε θα εφαρµοσθούν γι αυτήν µόνον οι διατάξεις των δύο πρώτων παραγράφων, επειδή η κοινωνική και ποινική απαξία της κατ επάγγελµα ή από κερδοσκοπία µαστροπείας (πληµµέληµα που τιµωρείται µε φυλάκιση τουλάχιστον 18 µηνών και µε χρηµατική ποινή) απορροφάται από την απαξία της κακουργηµατικής µαστροπείας σε βάρος ανηλίκου (άλλωστε και η µαστροπεία σε βάρος ανηλίκου τελείται στην πράξη κατ επάγγελµα ή από κερδοσκοπία και όχι από φιλανθρωπική διάθεση!), όταν µάλιστα η ποινική αξίωση της Πολιτείας ικανοποιείται µε τον κολασµό του βαρύτερου εγκλήµατος: πρβλ. Ιακ. Φαρσεδάκη/Χρ. Σατλάνη, Εισαγωγή στο Γενικό Ποινικό δίκαιο, 2013, σελ.296επ., 307επ., 313επ. Contra Στ. Παπαγεωργίου- Γονατάς σε Αρ. Χαραλαµπάκη, Ποινικός Κώδικας, Ερµηνεία κατ άρθρο, τόµος ΙΙ, 2014, σελ.2813επ., που δέχεται αληθινή συρροή. Εποµένως, η διάταξη του άρθρου 349 9

11 Η επίδοση στην πορνεία του ανήλικου προσώπου ή της ενήλικης γυναίκας είναι στοιχείο της αντικειµενικής υπόστασης και αποτέλεσµα στο υλικό αντικείµενο του εγκλήµατος (έγκληµα ουσιαστικό ή αποτελέσµατος). Αν ο δράστης προάγει ή εξωθεί στην πορνεία χωρίς να καταφέρνει να επιδοθεί το υποψήφιο θύµα σ αυτή, τότε η σχετική συµπεριφορά µόνον ως απόπειρα µπορεί να τιµωρηθεί ( βλ. Αλ. Κωστάρα, Ποινικό Δίκαιο, Επιλογές Ειδικού Μέρους, 2012, σελ.450). Απαιτείται δόλος για την πλήρωση της υποκειµενικής υπόστασης του εγκλήµατος (άρθρα 18, 26 ΠΚ). Επιπλέον, απαιτείται για την πλήρωση της νοµοτυπικής υπόστασης του εγκλήµατος, όπως συνάγεται από την έκφραση «για να εξυπηρετήσει την ακολασία άλλων», ένα υποκειµενικό στοιχείο του αδίκου, δηλαδή ο σκοπός να εξυπηρετήσει ο δράστης την ασέλγεια (συνουσία κ.λπ.) µεταξύ άλλων. Άρθρο 350 ΠΚ -Εκµετάλλευση πόρνης: «Άνδρας που συντηρείται ολικά ή εν µέρει από γυναίκα που ασκεί κατ επάγγελµα την πορνεία και από την εκµετάλλευση των σχετικών ανήθικων κερδών της τιµωρείται µε φυλάκιση έξι µηνών µέχρι τριών ετών, αν δεν υπάρχει περίπτωση να τιµωρηθεί για άλλη βαρύτερη αξιόποινη πράξη». Για να στοιχειοθετείται το έγκληµα τούτο απαιτείται: α) άνδρας που συντηρείται (= διατρέφεται, δέχεται κατοικία, τροφή, ενδυµασία ή και χρήµατα για δαπάνες διαβίωσης) κατά τρόπο διαρκή ολικά ή µερικά από γυναίκα που ασκεί κατ επάγγελµα την πορνεία, δηλαδή µε σκοπό τον πορισµό εισοδήµατος (την εξασφάλιση σταθερής πηγής βιοπορισµού), β) γνώση του άνδρα ότι οι παροχές προέρχονται από πορνικά κέρδη, γ) εκµετάλλευση από τον άνδρα των ανήθικων κερδών της πόρνης. Εκτός από αυτά τα στοιχεία δεν απαιτείται κάτι επιπλέον. Σύµφωνα λοιπόν µε τις οικείες νοµοτυπικές υποστάσεις ή µορφές των δύο εγκληµάτων (349 παρ.3, 350 ΠΚ) σε αντίθεση µε τον εκµεταλλευτή πόρνης, που µπορεί να λαµβάνει χρηµατικά αποτιµητά ωφελήµατα και να κάθεται στον καναπέ της οικίας του ή στην καφετέρια ή στο κέντρο διασκέδασης και να µην κάνει κάτι για την πόρνη, ο µαστροπός χαρακτηρίζεται, πέρα από την εκµετάλλευση των κερδών της, και από µια ενεργητική υποστήριξη και προστασία της πόρνης µε ποικίλες ενέργειες και από σύγχρονο έλεγχο και επικυριαρχία επ αυτής. Στην πραγµατικότητα ο νοµοθέτης είχε υπόψη του ότι ο εκµεταλλευτής πόρνης («νταβατζής» 11 ) έχει τα ίδια ακριβώς χαρακτηριστικά µε τον µαστροπό. Τα ίδια έννοµα αγαθά προσβάλλονται µε τα δύο εγκλήµατα και ίδιος είναι ο προστατευτικός σκοπός και στις δύο διατάξεις: η προστασία της ελευθερίας και της οικονοµικής ανεξαρτησίας της πόρνης από τον στυγνό και βάναυσο εκµεταλλευτή της και τύραννο, ο οποίος εµφανίζεται στο προσκήνιο για να παράσχει κάθε είδους εξυπηρέτηση, διευκόλυνση, προστασία και υποστήριξη κατά την ενάσκηση της πορνείας, και η προστασία του δηµόσιου συµφέροντος στην καταπολέµηση της εµπορευµατοποίησης των γενετήσιων σχέσεων και στην καταπολέµηση του παρ.3 ΠΚ εφαρµόζεται µόνο στις ενήλικες γυναίκες. 11 Η λέξη «νταβατζής» έχει τουρκική προέλευση (dava = δίκη, davacı = δικηγόρος, συνήγορος, υπερασπιστής) και σηµαίνει τον αγαπητικό ιεροδούλων, τον εκµεταλλευτή και προστάτη ιεροδούλων, τον προαγωγό, τον µαστροπό και αυτόν που διευθύνει έναν οίκο ανοχής (βλ. Βικιλεξικό στο Internet). 10

12 φαινοµένου της εκµετάλλευσης πορνών ως σοβαρότατης εγκληµατογόνας εστίας. Απλώς, όταν δεν θα µπορεί να αποδειχθεί αυτή η ενεργητική υποστήριξη και προστασία της πόρνης µε ποικίλες ενέργειες και ο σύγχρονος έλεγχος και η επικυριαρχία επ αυτής, σε κάθε περίπτωση θα µπορεί κάποιος να τιµωρηθεί ως εκµεταλλευτής πόρνης, εφόσον αποδεικνύεται εκµετάλλευση των κερδών της από την πορνεία. Για τον λόγο αυτόν µεταξύ των δύο εγκληµάτων υφίσταται κατά την άποψή µας µε την ίδια συµπεριφορά (κατ ιδέαν) φαινοµενική συρροή, η οποία αίρεται είτε µε την αρχή της ειδικότητας, είτε µε την αρχή της επικουρικότητας (στο άρθρο 350 ΠΚ περιλαµβάνεται ρήτρα επικουρικότητας: «αν δεν υπάρχει περίπτωση να τιµωρηθεί για άλλη βαρύτερη αξιόποινη πράξη»), είτε µε την αρχή της απορρόφησης, υπό την έννοια ότι υπερισχύει η διάταξη του άρθρου 349 παρ.3 ΠΚ, η οποία τιµωρεί -συνεπέστατα- τον µαστροπό (= οικονοµικά εκµεταλλευόµενος πόρνη και επιπλέον υποστηρικτής, προστάτης και επικυρίαρχος αυτής) µε αυστηρότερη ποινή. 12 Άρθρο 351 ΠΚ -Σωµατεµπορία: «1. Όποιος, µε τη χρήση βίας, απειλής βίας ή άλλων εξαναγκαστικών µέσων, µε επιβολή ή κατάχρηση εξουσίας ή µε απαγωγή, προσλαµβάνει, µεταφέρει ή προωθεί εντός ή εκτός της επικράτειας, κατακρατεί, υποθάλπει, παραδίδει µε ή χωρίς αντάλλαγµα σε άλλον ή παραλαµβάνει από άλλον πρόσωπο, µε σκοπό να προβεί ο ίδιος ή άλλος στη γενετήσια εκµετάλλευσή του, τιµωρείται µε κάθειρξη µέχρι δέκα ετών και χρηµατική ποινή δέκα χιλιάδων έως πενήντα χιλιάδων ευρώ (όπως η παρ.1 αντικαταστάθηκε από το άρθρο 2 παρ.5 του Ν 4198/2013). 2. Με την ποινή της προηγούµενης παραγράφου τιµωρείται ο υπαίτιος αν, για να πετύχει τον ίδιο σκοπό, αποσπά τη συναίνεση προσώπου µε τη χρήση απατηλών µέσων ή το παρασύρει, εκµεταλλευόµενος την ευάλωτη θέση του µε υποσχέσεις, δώρα, πληρωµές ή παροχή άλλων ωφεληµάτων. 3. Όποιος εν γνώσει ενεργεί ασελγή πράξη µε πρόσωπο το οποίο τελεί υπό τις συνθήκες που περιγράφονται στις παρ.1 και 2 τιµωρείται µε φυλάκιση τουλάχιστον έξι µηνών. 4.Με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα ετών και χρηµατική ποινή πενήντα χιλιάδων έως εκατό χιλιάδων ευρώ τιµωρείται ο υπαίτιος σύµφωνα µε τις προηγούµενες παραγράφους, αν η πράξη: α) στρέφεται κατά ανηλίκου ή συνδέεται µε την πνευµατική αδυναµία ή την κωφότητα του παθόντος, β) τελέσθηκε από ένα από τα πρόσωπα που αναφέρονται στο στοιχείο γ της παρ.2 του άρθρου 349, γ) συνδέεται µε την παράνοµη είσοδο, παραµονή ή έξοδο του παθόντος από τη χώρα, δ ) τελείται κατ επάγγελµα, ε ) τελείται από υπάλληλο ο οποίος κατά την άσκηση της υπηρεσίας του ή επωφελούµενος από την ιδιότητά του αυτή διαπράττει ή συµµετέχει µε οποιονδήποτε τρόπο στην πράξη ή στ) είχε ως αποτέλεσµα την ιδιαίτερα σοβαρή βλάβη της υγείας του παθόντος ή εξέθεσε τη ζωή αυτού σε σοβαρό κίνδυνο (όπως η παρ.4 αντικαταστάθηκε από το άρθρο 2 παρ.6 του Ν. 4198/2013). 5. Αν κάποια από τις πράξεις της πρώτης και δεύτερης παραγράφου είχε ως αποτέλεσµα το θάνατο του παθόντος επιβάλλεται ισόβια 12 Αληθινή συρροή δέχεται γενικώς για το έγκληµα του άρθρου 349 ΠΚ µε τα εγκλήµατα των άρθρων 336, 350 και 351 ΠΚ ο Στ. Παπαγεωργίου-Γονατάς σε Αρ. Χαραλαµπάκη, Ποινικός Κώδικας, Ερµηνεία κατ άρθρο, τόµος ΙΙ, 2014, σελ.2814, υπό επίκληση άποψης Γ.-Α. Μαγκάκη. 11

13 κάθειρξη. 6. Η κατά τις προηγούµενες παραγράφους γενετήσια εκµετάλλευση συνίσταται στην επιχείρηση από κερδοσκοπία οποιασδήποτε ασελγούς πράξης ή στη χρησιµοποίηση από κερδοσκοπία του σώµατος, της φωνής ή της εικόνας προσώπου για την πραγµατική ή προσποιητή επιχείρηση τέτοιας πράξης ή για την παροχή εργασίας ή υπηρεσιών που αποσκοπούν στη γενετήσια διέγερση (όπως το άρθρο αντικαταστάθηκε από το άρθρο 8 του Ν 3064/2002). Προστατευόµενα έννοµα αγαθά στην ως άνω διάταξη είναι κυρίως η γενετήσια ελευθερία ή σεξουαλική αυτοδιάθεση, η γενετήσια ζωή από την οικονοµική εκµετάλλευση του επίδοξου δράστη, η ανηλικότητα, δηλαδή η αθωότητα ή αγνότητα της παιδικής ηλικίας, και το δηµόσιο συµφέρον στην καταπολέµηση της εµπορευµατοποίησης των γενετήσιων σχέσεων και στην καταπολέµηση του φαινοµένου της εκµετάλλευσης πορνών ως σοβαρότατης εγκληµατογόνας εστίας. Στη συµπεριφορά του µαστροπού ή του εκµεταλλευτή πόρνης, που έχουν και αυτοί τον σκοπό της οικονοµικής εκµετάλλευσης της γενετήσιας ζωής ανθρώπου, το στοιχείο που προστίθεται για να έχουµε τον «σωµατέµπορο» είναι η βία ή η απειλή βίας ή άλλων εξαναγκαστικών µέσων ή η επιβολή ή η κατάχρηση εξουσίας ή η απαγωγή 13 (παρ.1) ή η απόσπαση της συναίνεσης του προσώπουθύµατος µε τη χρήση απατηλών µέσων ή η παράσυρσή του υπό εκµετάλλευση της ευάλωτης θέσης του µε υποσχέσεις, δώρα, πληρωµές ή παροχή άλλων ωφεληµάτων (παρ.2). Ως απειλή νοείται πάντοτε η εξαγγελία για το µέλλον της πραγµατοποίησης ενός κακού σε βάρος του θύµατος (π.χ. θα σκοτώσω τους γονείς σου). Επιβολή είναι η εκµετάλλευση της εξάρτησης που έχει ο δράστης πάνω στο θύµα (π.χ. ο ιδιοκτήτης µπαρ ζητεί από δύο σερβιτόρες να ικανοποιήσουν σεξουαλικές επιθυµίες πελατών αντί υψηλής αµοιβής). Κατάχρηση εξουσίας είναι η άσκηση εξουσίας κατά τρόπο παράνοµο (π.χ. αστυνοµικός εξαναγκάζει αλλοδαπές να εκδίδονται επί χρήµασιν, δίνοντας ως αντάλλαγµα τη µη απέλαση αυτών που εισήλθαν χωρίς άδεια στην Ελλάδα). «Προσλαµβάνει» κάποιος το θύµα, όταν κατορθώνει να περιέλθει τούτο στη σφαίρα εξουσίας του µε σχέση εξάρτησης, π.χ. παρέχοντας στέγη, τροφή και ενδυµασία σε αλλοδαπή. «Κατακρατεί» κάποιος το θύµα, όταν περιορίζει και στερεί την ελευθερία του, π.χ. εγκλείοντας αυτό σε µια αποµονωµένη από τον κόσµο κατοικία. Ως απατηλά µέσα νοούνται τα µέσα προς διάπραξη απάτης κατ άρθρο 386 ΠΚ, δηλαδή η εν γνώσει παράσταση ψευδών γεγονότων σαν αληθινών και η αθέµιτη απόκρυψη ή παρασιώπηση αληθινών γεγονότων. Εκµετάλλευση της ευάλωτης θέσης του θύµατος υφίσταται, όταν ο δράστης εκµεταλλεύεται τα προσωπικά, οικογενειακά ή και οικονοµικά προβλήµατα του θύµατος (π.χ. έχει λήξει η άδεια παραµονής µιας αλλοδαπής στην Ελλάδα και ο δράστης προσφέρεται να τη βοηθήσει να παραµείνει, εφόσον φωτογραφηθεί γυµνή για τις ανάγκες ενός πορνοπεριοδικού). Η παράγραφος 3 προσδιορίζει ένα είδος απαγορευµένου καρπού (ο νοµοθέτης σκέπτεται ως εξής: αν κανένας δεν έρχεται, από τον φόβο της ποινής, σε σεξουαλική επαφή µε το θύµα της σωµατεµπορίας, δεν θα υφίσταται τούτο προσβολές και ενδεχοµένως να 13 Για την έννοια της βίας και της απειλής βλ. Ιακ. Φαρσεδάκη / Χρ. Σατλάνη, Ειδικό Μέρος Ποινικού Κώδικα, Ερµηνευτικά Σχόλια Παραδείγµατα, 2015, σελ.3επ., 277επ. 12

14 εξαναγκασθεί ο σωµατέµπορος να παραιτηθεί από τον σκοπό του και να το απελευθερώσει!), ενώ οι παράγραφοι 4 και 5 θεσπίζουν διακεκριµένα εγκλήµατα (µεταξύ αυτών και εγκλήµατα διακρινόµενα εκ του αποτελέσµατος). Η γενετήσια εκµετάλλευση σηµαίνει σύµφωνα µε το άρθρο 351 παρ.6 ΠΚ την οικονοµική εκµετάλλευση της γενετήσιας ζωής και περιλαµβάνει την µε σκοπό το κέρδος επιχείρηση ασελγών πράξεων µε τους πελάτες του σωµατέµπορου, τις φωτογραφήσεις γυµνών γυναικών, τα στριπτίζ σε διάφορα καµπαρέ, τις ηχογραφηµένες κραυγές ερωτικής συνεύρεσης κ.λπ. Παράδειγµα: Ο Α µε απατηλά µέσα πείθει την όµορφη Β, υπήκοο Ουκρανίας, και την επίσης όµορφη Γ, υπήκοο Ρωσίας, να τον ακολουθήσουν στην Ελλάδα, όπου κατά τα λεγόµενά του θα επιδεικνύουν σχεδόν καθηµερινά ενδύµατα υψηλής ραπτικής αντί µεγάλης αµοιβής, αν και ο πραγµατικός σκοπός του Α είναι µόνο το σεξουαλικό «στράγγισµα» αυτών από τον ίδιο και τον φίλο του Δ, ο οποίος στο παρελθόν τον είχε χρηµατοδοτήσει µε δάνειο, που βεβαίως έχει ήδη εξοφληθεί. Όταν έρχονται όλοι οι ως άνω στην Αθήνα φιλοξενούνται η Β και η Γ από τον Α στην οικία του και έχουν και οι τρεις καθηµερινές εξόδους σε µπαρ µαζί µε τον Δ. Η Β και η Γ ενδίδουν αµέσως στις ερωτικές προτάσεις του Α και του Δ και ζουν µαζί τους για ένα χρόνο. Τέλεσε ο Α σωµατεµπορία; Στο άρθρο 351 παρ.1 αναφέρεται ο σκοπός του δράστη, δηλαδή ο σκοπός του να προβεί ο ίδιος ή άλλος στη γενετήσια εκµετάλλευση του θύµατος. Η διατύπωση του άρθρου 351 παρ.1 ΠΚ είναι παραπλανητική. Το ακριβές νόηµα της ως άνω διατύπωσης και του ως άνω σκοπού συνάγεται, αν λάβει κανείς υπόψη τον τίτλο του δέκατου ένατου κεφαλαίου του ΠΚ («Εγκλήµατα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και εγκλήµατα οικονοµικής εκµετάλλευσης της γενετήσιας ζωής») και τη διάταξη του άρθρου 351 παρ.6 ΠΚ, όπου αναφέρεται δύο φορές η λέξη «κερδοσκοπία». Εποµένως, ο σκοπός του δράστη σωµατεµπορίας θα πρέπει να είναι σκοπός οικονοµικής εκµετάλλευσης της γενετήσιας ζωής ορισµένου προσώπου και συγκεκριµένα του θύµατος. 14 Τέτοιος σκοπός που θα αρκούσε για το αξιόποινο, χωρίς να απαιτείται και η πραγµάτωση της οικονοµικής εκµετάλλευσης, δεν διαπιστώνεται µε βάση τα αναφερόµενα πραγµατικά γεγονότα στο πρακτικό ζήτηµα. Ναι µεν παρέσυρε ο Α στην Ελλάδα τις δύο αλλοδαπές µε απατηλά µέσα αλλά δεν έπραξε τούτο µε σκοπό να προβεί ο ίδιος ή άλλος στην οικονοµική εκµετάλλευση της γενετήσιας ζωής τους (ο σκοπός αυτός συνιστά υποκειµενικό στοιχείο του αδίκου και καθιστά το έγκληµα της σωµατεµπορίας έγκληµα µε υπερχειλή υποκειµενική υπόσταση). Αλλιώς όµως θα είχε το πράγµα, αν ο Α είχε αποσπάσει τη συναίνεσή τους να τον ακολουθήσουν στην Ελλάδα µε τα ως άνω απατηλά µέσα µε σκοπό να τις 14 Πρβλ. Αλ. Κωστάρα, Ποινικό Δίκαιο, Επιλογές Ειδικού Μέρους, 2012, σελ.463. Ασαφής φαίνεται να είναι ο Στ. Παπαγεωργίου-Γονατάς σε Αρ. Χαραλαµπάκη, Ποινικός Κώδικας, Ερµηνεία κατ άρθρο, τόµος ΙΙ, 2014, σελ.2825, όπου γράφει µόνο: «Η γενετήσια εκµετάλλευση. Με την παρ.6 ορίστηκε για πρώτη φορά η γενετήσια εκµετάλλευση, ώστε να αποφευχθούν οι όποιες διαφωνίες και ερµηνευτικές αποκλίσεις. Έτσι στην έννοια αυτή δεν υπάγεται µόνο η από κερδοσκοπία επιχείρηση κάθε ασελγούς πράξης αλλά και οποιαδήποτε χρησιµοποίηση του σώµατος, της φωνής ή της εικόνας και της εργασίας ή άλλων υπηρεσιών του παθόντος µε σκοπό τη γενετήσια διέγερση». 13

15 «πουλήσει» σε µπάρµαν για να κάνουν στριπτίζ και να συνουσιάζονται αντί πληρωµής µε πελάτες. Για την πλήρωση της υποκειµενικής υπόστασης του εγκλήµατος απαιτείται δόλος (άρθρα 18, 26 ΠΚ). Μάλιστα, ο δόλος αυτός είναι δόλος επιδίωξης ή δόλος σκοπού ή άµεσος δόλος πρώτου βαθµού ένεκα του υπάρχοντος στη νοµοτυπική υπόσταση του εγκλήµατος ορισµένου σκοπού (άρθρο 27 παρ.2 εδ.β ΠΚ: «Και όπου ο νόµος απαιτεί η πράξη να έχει τελεστεί µε σκοπό την πρόκληση ορισµένου αποτελέσµατος απαιτείται ο δράστης να έχει επιδιώξει να προκαλέσει αυτό το αποτέλεσµα»). Επιπλέον δηλαδή, πέρα από τον δόλο, απαιτείται για την πλήρωση της νοµοτυπικής υπόστασης ή µορφής του εγκλήµατος ένα υποκειµενικό στοιχείο του αδίκου, δηλαδή ο σκοπός να προβεί ο ίδιος ο δράστης ή άλλος στη γενετήσια εκµετάλλευση του θύµατος (= οικονοµική εκµετάλλευση της γενετήσιας ζωής). Το έγκληµα θεωρείται τελειωµένο, έστω και αν δεν εκπληρώθηκε τελικά ο σκοπός, δηλαδή η οικονοµική εκµετάλλευση της γενετήσιας ζωής του θύµατος. 15 Συνεπώς, µετά από την ως άνω σκιαγράφηση των τριών εγκληµάτων, µπορούµε να καταλήξουµε στο ότι βαρύτερο έγκληµα που απορροφά τα λοιπά δύο είναι η σωµατεµπορία (πάντοτε κακούργηµα), δεδοµένου ότι µε τα τρία εγκλήµατα προσβάλλονται περίπου τα ίδια έννοµα αγαθά (φαινοµενική συρροή). 16 Αντίθετα, θα δεχθούµε ανεπιφύλακτα πραγµατική αληθινή συρροή σωµατεµπορίας µε το έγκληµα του βιασµού για δύο λόγους: α) Η γενετήσια ελευθερία στο άρθρο 336 ΠΚ προσβάλλεται µε βλάβη, ενώ στο άρθρο 351 προσβάλλεται µε διακινδύνευση, η οποία σηµατοδοτείται κυρίως µε τον σκοπό της οικονοµικής εκµετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, χωρίς να απαιτείται η πραγµάτωσή του. β) Η σωµατεµπορία προσβάλλει επιπλέον το δηµόσιο συµφέρον στην καταπολέµηση της εµπορευµατοποίησης των γενετήσιων σχέσεων και στην καταπολέµηση του φαινοµένου της εκµετάλλευσης πορνών ως σοβαρότατης εγκληµατογόνας εστίας, οπότε προσβάλλονται µε τα δύο εγκλήµατα διαφορετικά έννοµα αγαθά. Ο Άρειος Πάγος όµως δέχεται αληθινή συρροή και στις δύο περιπτώσεις, όπως θα γίνει αντιληπτό αµέσως παρακάτω. Για το ζήτηµα όµως που µας ενδιαφέρει στην παρούσα ανάλυση θα προκύψει αδιαµφισβήτητα, ότι γεγονότα που στοιχειοθετούν µαστροπεία είναι δυνατό να στοιχειοθετούν και εκµετάλλευση πόρνης ή και σωµατεµπορία, όταν η τελευταία τελείται όχι µε βία ή µε απειλή βίας ή άλλων εξαναγκαστικών µέσων κ.λπ. αλλά µε απόσπαση της συναίνεσης του προσώπου-θύµατος µε τη χρήση απατηλών µέσων ή και µε παράσυρσή 15 Για τον σκοπό επίτευξης συγκεκριµένου αποτελέσµατος ως υποκειµενικό στοιχείο του αδίκου και ως στοιχείο της νοµοτυπικής υπόστασης ή µορφής των εγκληµάτων σκοπού ή εγκληµάτων µε υπερχειλή υποκειµενική υπόσταση και για το ότι η νοµοτυπική υπόσταση του εγκλήµατος πληρούται, το έγκληµα δηλαδή είναι τετελεσµένο και όχι σε απόπειρα, εφόσον συντρέχει στον δράστη ο σκοπός αυτός, χωρίς να απαιτείται και η πραγµάτωσή του και η επέλευση του σκοπούµενου αποτελέσµατος βλ. αντί άλλων Χρ. Μυλωνόπουλου, Ποινικό Δίκαιο, Γενικό Μέρος Ι, 2007, σελ.216, Ιακ. Φαρσεδάκη/Χρ. Σατλάνη, Ειδικό Μέρος Ποινικού Κώδικα, Ερµηνευτικά Σχόλια - Παραδείγµατα, 2015, σελ.5, ΑΠ 854/2010, ΑΠ 581/2009, 16 Πρβλ. Αλ. Κωστάρα, Ποινικό Δίκαιο, Επιλογές Ειδικού Μέρους, 2012, σελ.464, όπου επισηµαίνει, χωρίς όµως αιτιολογία, ότι η σωµατεµπορία του 351 ΠΚ συρρέει κατά την ορθότερη άποψη φαινοµενικά µε το έγκληµα του άρθρου 349 ΠΚ. 14

16 του υπό εκµετάλλευση της ευάλωτης θέσης του µε υποσχέσεις, δώρα, πληρωµές ή παροχή άλλων ωφεληµάτων. 17 Στην τελευταία περίπτωση τα όρια µεταξύ µαστροπείας και σωµατεµπορίας θα είναι δυσδιάκριτα και οµόκεντρα, υπό την έννοια ότι θα έχουν τελεσθεί και τα δύο εγκλήµατα, κυρίως επειδή και ο µαστροπός, ο οποίος προάγει γυναίκα στην πορνεία, δηλαδή την παρακινεί µε κάθε είδους διευκόλυνση, υποστήριξη, προστασία και µε πληρωµές, για να επιτύχει τον σκοπό του, δηλαδή την οικονοµική εκµετάλλευση της γενετήσιας ζωής του θύµατος, εκµεταλλεύεται όπως ακριβώς και ο σωµατέµπορος που επίσης έχει ως σκοπό το κέρδος τα οικονοµικά προβλήµατα και την ανάγκη του θύµατος να εξασφαλίσει τα αναγκαία χρήµατα προς το ζην. 18 ΙΙΙ. Η νοµολογία του Αρείου Πάγου που συσχετίζει τα εγκλήµατα µαστροπείας και σωµατεµπορίας. Απόφαση ΑΠ 854/2010, «Κατά την διάταξη του άρθρου 351 παρ.1, 2, 4 περ.δ του ΠΚ Από την ανωτέρω διάταξη προκύπτει ότι το έγκληµα της σωµατεµπορίας είναι υπαλλακτικώς µικτό, οι µορφές µε τις οποίες εµφανίζεται µπορούν να εναλλαχθούν µεταξύ τους, αλλά η συνδροµή περισσοτέρων µορφών, εφόσον το παθόν πρόσωπο είναι ένα, στοιχειοθετεί ένα έγκληµα, οι λοιπές δε µορφές λαµβάνονται υπόψη κατά την επιµέτρηση της ποινής. Για την στοιχειοθέτηση του εγκλήµατος της σωµατεµπορίας πρέπει ο δράστης, χρησιµοποιώντας κάποιον από τους ανωτέρω τρόπους, να εξαναγκάζει άτοµο, άρρεν ή θήλυ, ενήλικο ή ανήλικο, αν όµως πρόκειται περί ανηλίκου εφαρµόζονται οι επιβαρυντικές περιστάσεις της παραγ.4, ή να το παραπείθει να εκπορνευτεί. Το έγκληµα της σωµατεµπορίας είναι τετελεσµένο µε την αποτελεσµατική χρήση των εξαναγκαστικών και παραπειστικών µέσων χωρίς να είναι αναγκαίο να πραγµατωθεί και η επίτευξη του σκοπού της εκπόρνευσης. 19 Προστατευόµενο έννοµο αγαθό µε το έγκληµα της 17 Τα ίδια ακριβώς γεγονότα όπως µε τη Βουλγάρα στην απόφαση ΑΠ 561/2008, ΠοινΔικ 2008, 1453, και τη Ρουµάνα στην απόφαση ΑΠ 2327/2005, ΠοινΔικ 2006, 841, εκτιµήθηκαν ως σωµατεµπορία µε παράσυρση αλλοδαπών γυναικών υπό εκµετάλλευση της ευάλωτης θέσης τους ένεκα της ανάγκης τους να βρουν χρήµατα προς βιοπορισµό: βλ. ΑΠ 917/2013, ΠοινΔικ 2014, Αληθινή συρροή δέχεται γενικώς για το έγκληµα του άρθρου 349 ΠΚ µε τα εγκλήµατα των άρθρων 336, 350 και 351 ΠΚ ο Στ. Παπαγεωργίου-Γονατάς σε Αρ. Χαραλαµπάκη, Ποινικός Κώδικας, Ερµηνεία κατ άρθρο, τόµος ΙΙ, 2014, σελ.2814, υπό επίκληση άποψης Γ.-Α. Μαγκάκη. 19 Στην απόφαση ΑΠ581/2009, φαίνεται καλύτερα το ότι δεν είναι απαραίτητο να επιτευχθεί ο σκοπός της οικονοµικής εκµετάλλευσης της γενετήσιας ζωής για να είναι τετελεσµένο και όχι σε απόπειρα το έγκληµα: «Στην προκειµένη περίπτωση µε την προσβαλλόµενη 10-14/2008 απόφαση του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Κέρκυρας, ο αναιρεσείων κηρύχθηκε ένοχος σωµατεµπορίας από κοινού. το Μικτό Ορκωτό Εφετείο Κέρκυρας δέχθηκε τα ακόλουθα πραγµατικά περιστατικά: "Στην... την , ο κατηγορούµενος από κοινού µε άλλο πρόσωπο µετέφερε εντός της επικράτειας και παρέδωσε µε αντάλλαγµα σε άλλον πρόσωπο µε σκοπό να προβεί αυτό στη γενετήσια εκµετάλλευση του προσώπου αυτού συνισταµένη στην επιχείρηση από κερδοσκοπία οποιασδήποτε ασελγούς πράξης, αποσπώντας τη συναίνεσή του µε τη χρήση απατηλών µέσων εκµεταλλευόµενος την ευάλωτη θέση του µε υποσχέσεις και συγκεκριµένα µαζί µε τον Ζ1, Βουλγαρικής υπηκοότητας µετέφερε από την Αθήνα στην... 15

17 σωµατεµπορίας είναι το δηµόσιο συµφέρον που έγκειται στην καταπολέµηση της εκµετάλλευσης της ακολασίας. Ο δράστης του εγκλήµατος αυτού µε την χρησιµοποίηση βίας (σωµατικής ή ψυχολογικής) ή απειλές κάµπτει την αντίσταση του θύµατος και επιτυγχάνει την γενετήσια εκµετάλλευσή του. Σκοπός του δράστη της σωµατεµπορίας είναι να οδηγήσει το θύµα θήλυ ή άρρεν στην πορνεία, παρά την αντίθετη θέληση αυτού, η οποία επιβάλλεται (πορνεία) ή δια της χρησιµοποιήσεως βίας και απειλής οποιασδήποτε µορφής, ή µε την χρησιµοποίηση ψευδών υποσχέσεων για νόµιµη εργασία στην χώρα ή µε την εκµετάλλευση της ευάλωτης θέσης, που µπορεί να δηµιουργηθεί όταν το άτοµο αντιµετωπίζει οικονοµικά προβλήµατα ή βρίσκεται σε ξένη χώρα, χωρίς να απολαµβάνει της προστασίας των αρµοδίων αρχών και έτσι επιτυγχάνει να καµφθεί η βούλησή του ή να παραπεισθεί και να φύγει από τη Χώρα του να έλθει στην Ελλάδα, να προωθηθεί στο εσωτερικό της χώρας και να οδηγηθεί τελικά στην πορνεία. Η κοινωνική εξέλιξη επέβαλε την θέσπιση της διατάξεως του άρθρου 8 του νόµου 3064/2002, µε την οποία αντικαταστάθηκε εκείνη του άρθρου 351 του ΠΚ λόγω της αθρόας εισόδου αλλοδαπών µεταναστών στην χώρα, πρόκειται δηλαδή για διασυνοριακό έγκληµα που τιµωρεί την εκµετάλλευση ανθρώπων, κυρίως γυναικών, επιθυµούντων νόµιµη εργασία προς επιβίωση, που συντελείται µε την άσκηση επιρροής µε χρήση βίας, απειλών ή ψευδών υποσχέσεων και κάµψη έτσι της βουλήσεως αυτών, λαµβανοµένης υπόψη και της κατά την ανωτέρω έννοια ευάλωτης θέσεως αυτών. Η πράξη της σωµατεµπορίας αποτελεί µία ειδικότερη µορφή του εγκλήµατος της εµπορίας ανθρώπων. Η παράγραφος 4 της ανωτέρω διατάξεως (351 του ΠΚ) αποτελεί διακεκριµένη περίπτωση του εγκλήµατος, µεταξύ των άλλων και όταν ο δράστης προσλαµβάνει, µε την έννοια ότι στρατολογεί στην πορνεία, µεταφέρει, που σηµαίνει ότι διαµετακοµίζει από τόπου σε τόπο, είτε αυτοπροσώπως, είτε δι άλλων προσώπων, εφόσον έχει την οργάνωση και τη διεύθυνση της διακινήσεως, προωθεί παράνοµα µε την έννοια της διαδοχικής µεταφοράς εντός ή εκτός της χώρας, µε τους παραπάνω τρόπους, µε σκοπό την εκπόρνευση και µε την συντέλεση αυτής προς απόκτηση και εκεί παρέδωσε σε αστυνοµικό της Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας Κερκύρας, ο οποίος προσεποιείτο τον "αγοραστή", ενώ στην πραγµατικότητα ενεργούσε στα πλαίσια της υπηρεσίας του, την αλλοδαπή Χ1, ρωσικής υπηκοότητας, µε αντάλλαγµα ευρώ, αποσπώντας τη συναίνεσή της µε την παραπλάνησή της ότι θα εργασθεί ως σερβιτόρα σε κέντρο διασκέδασης στην Κέρκυρα εκµεταλλευόµενος την ευάλωτη θέση της και ειδικότερα το γεγονός ότι ήταν οικονοµική µετανάστης, χωρίς εργασία και χρήµατα, ευρισκόµενη σε νεαρή ηλικία µακριά από την πατρίδα της και την οικογένειά της µε σκοπό να προβαίνει ο εργοδότης της στη γενετήσια εκµετάλλευσή της, δηλαδή στη χρησιµοποίηση του σώµατός της, για να συνευρίσκεται ερωτικώς έναντι αµοιβής 100 ευρώ κάθε φορά µε αόριστο αριθµό ανδρών... Γνώριζε ο κατηγορούµενος τη δεινή οικονοµική θέση της αλλοδαπής και σκέφθηκε να κερδίσει µ αυτό τον τρόπο χρήµατα. Μετά από τα παραπάνω πρέπει να κηρυχθεί ένοχος κατά τα αναφερόµενα στο διατακτικό ". Με τις παραδοχές του αυτές το δικαστήριο της ουσίας διέλαβε στην προσβαλλόµενη απόφασή του την κατά τα ανωτέρω ειδική και εµπεριστατωµένη αιτιολογία υπήγαγε τα περιστατικά αυτά στις ουσιαστικές ποινικές διατάξεις των άρθρων 45, 351 παρ.1, 2 και 6 ΠΚ, τις οποίες ορθώς ερµήνευσε και εφάρµοσε και τις οποίες ούτε ευθέως ούτε εκ πλαγίου παραβίασε». 16