Η πληροφορική δίνει πιο πολλές ευκαιρίες για καριέρα σε γυναίκες

Transcript

1 ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 09/03/ ΓΥΝΑΙΚΕΣ κορυφαία στελέχη του χώρου µιλούν για τη δουλειά τους και τις προοπτικές τους Η πληροφορική δίνει πιο πολλές ευκαιρίες για καριέρα σε γυναίκες Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΜΥΛΩΝΑΚΗ milonaki@enet.gr Ανατρέχοντας στις στατιστικές, δεν µας θάµπωσε ο αριθµός των γυναικών στον χώρο της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών. Αξιόλογες παρουσίες ναι, µε σπουδαίο και αναγνωρισµένο έργο ναι, εξαιρετικά λίγες ναι. Όχι σε σύγκριση µε το παρελθόν αλλά µε τον αριθµό των ανδρών συναδέλφων τους και τις ιεραρχικά ανώτερες θέσεις που αυτοί κατά πλειοψηφία µονοπωλούν. Τι συµβαίνει και µένουµε πίσω; Ρωτήσαµε τρεις γυναίκες που προχώρησαν µπροστά, πολλά βήµατα µπροστά, ακριβώς για τη µακρά πορεία που διένυσαν και τη µεγάλη εµπειρία που αποκόµισαν. Η Λίτσα Παναγιωτοπούλου µας µιλάει από τη θέση της διευθύνουσας συµβούλου της Ανώνυµης Εκπαιδευτικής Εταιρείας ΟΤΕ. Η Μαρία Οικονοµίδου είναι σήµερα διευθύνουσα σύµβουλος της εταιρείας LogicDIS. Η Μαριλένα Φατσέα προέρχεται από τον χώρο της επικοινωνίας και είναι διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων της Cosmote. Αποτέλεσµα γερών σπουδών και σκληρής δουλειάς η σταδιοδροµία τους - αναλογιζόµενοι και τις στατιστικές- δεν έχουµε παρά να παρατηρήσουµε ότι ανήκουν στις εξαιρέσεις, που επιβεβαιώνουν τον κανόνα τον οποίο καλούµαστε να αλλάξουµε. -Υπάρχει ρατσισµός στον κλάδο σας, όσον αφορά το φύλο; 1

2 Λ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ: Μπορεί και να υπήρξε αλλά δεν τον αισθάνθηκα. Μιλάω βέβαια για το περιβάλλον που εγώ γνωρίζω εργασιακά. Όχι για τα εργοστάσια ή κάποιο άλλον εργασιακό χώρο, όπου η γυναίκα βιώνει µια διαφορετική πραγµατικότητα. Μ. ΟΙΚΟΝΟΜΙ ΟΥ: Αναγνωρίζω ότι αρχικά µια γυναίκα µπορεί να υποτιµηθεί µε µοναδικό κριτήριο το φύλο της και είναι απλά θέµα χρόνου να αποδείξει τι µπορεί να προσφέρει. Μ. ΦΑΤΣΕΑ: Ρατσισµός κατά των γυναικών υπάρχει ακόµα, όπως υπάρχει και κατά των εργαζοµένων µεγάλης ηλικίας... Λίτσα Παναγιωτοπούλου: Κι εγώ τα πρώτα χρόνια δεν ήθελα να προσλάβω γυναίκα Οταν µου ζητήθηκε µια ευχή για τη σύγχρονη γυναίκα-στέλεχος, ευχήθηκα κάποτε να µην χρειάζονται ειδικά αφιερώµατα και σύντοµα να καταργηθεί η ηµέρα της ισότητας. - Θεωρείτε ότι η επαγγελµατική σας εξέλιξη ακολούθησε «οµαλή» πορεία ή εντοπίζετε καθυστερήσεις στην ανέλιξή σας στην ιεραρχία; Μ. ΟΙΚΟΝΟΜΙ ΟΥ: Οµαλή, δεν πιστεύω ότι έκανα κάτι λιγότερο ή περισσότερο από έναν άνδρα. Αντιθέτως, θα έλεγα ότι το φύλο µου µε βοήθησε. Μαρία Οικονοµίδου: Υπάρχουν ακόµα παλαιού τύπου ιεραρχικές δοµές που δεν παίρνουν υπόψη την αξία του καθένα Μ. ΦΑΤΣΕΑ: Οταν ξεκίνησα, έβαλα στόχο µέχρι τα 32 µου χρόνια να έχω γίνει διευθύντρια Marketing. Το γεγονός ότι το κατάφερα, το οφείλω στην επιµονή, την έµφυτη αισιοδοξία µου και τα... ατσαλένια νεύρα µου! Το σηµαντικότερο είναι να συνειδητοποιήσεις τι ζητάς, τι είναι αυτό που σε γεµίζει. Αν οι γυναίκες στερούνται την επαγγελµατική ανέλιξη, αυτό οφείλεται εν µέρει και στις ίδιες, στον τρόπο µε τον οποίο προσλαµβάνουν τον εαυτό τους και τοποθετούνται στο περιβάλλον. 2

3 Λ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ: Η ίδια η γυναίκα µόνο τα τελευταία χρόνια έχει αποφασίσει να λειτουργήσει όπως ο άντρας. Οι καινούργιες γυναίκες µάνατζερ κάνουν επαγγελµατικά ταξίδια, δουλεύουν µέχρι αργά, γίνονται αυτό που ονοµάζω «γυναίκες-φαντάροι». Φυσικά και παντρεύονται και κάνουν παιδιά, δεν αλλάζουν οι προτεραιότητες, αλλά η γυναίκα προσπαθεί πλέον να τις ισορροπήσει, επιβαρύνοντας βέβαια εξαιρετικά τη θέση και το χρόνο της. -Με την πάροδο των χρόνων, ποιες εξελίξεις βλέπετε να λαµβάνουν χώρα στον κλάδο σας όσον αφορά την ισότητα; Λ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ: Στον κλάδο της πληροφορικής δυστυχώς ακόµα δεν είναι ίσα τα πράγµατα, βελτιώνονται όµως µε καλό ρυθµό. Στην Oracle ωθούσαµε τις γυναίκες στελέχη να εξελίσσονται. Εγώ, και εδώ είναι το αστείο της υπόθεσης, τα πρώτα χρόνια δεν ήθελα να προσλάβω γυναίκα. Εκανα συνεντεύξεις σε γυναίκες που είχαν καταπληκτικά βιογραφικά, µεταπτυχιακές σπουδές, και όταν έφτανα στην ερώτηση «Πώς βλέπεις την καριέρα σου σε πέντε χρόνια», η απάντηση ήταν «Ελπίζω µέσα στα επόµενα δύο-τρία χρόνια να έχω παντρευτεί και µετά η καριέρα µου θα ακολουθήσει την πορεία τής οικογενειακής ζωής», το οποίο ήταν πολύ θεµιτό και αξιόλογο, όµως εµένα µου έλεγαν ότι θα προσλάβω ένα στέλεχος το οποίο σε δύο µε τέσσερα χρόνια µπορεί να έχει αλλάξει πορεία. Αυτό άλλαξε όταν η πρώτη γυναίκα που προσέλαβα -την ήξερα από πριν και είχα συνεργαστεί µαζί της- είχε την ιδιότητα του «φαντάρου». Απέκτησε το δεύτερο παιδί της στη δουλειά και όταν τα παιδιά είχαν πρόβληµα έλεγε «Χαίρεται» κι εξαφανιζόταν, αλλά ήξερες ότι δεν θα αφήσει εκκρεµότητες. Από τότε άρχισα να προσλαµβάνω γυναίκες, επιδιώκοντας βέβαια να διαθέτουν αυτά τα γνωρίσµατα. - Θα συµβουλεύατε νέες γυναίκες να εισέλθουν στον κλάδο; Λ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ: Ο κλάδος της πληροφορικής είναι δηµιουργικός και εξελισσόµενος, µια καταπληκτική επιστήµη χωρίς στασιµότητα. Τα τελευταία 4 χρόνια είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα υποφέρει. Κάποια στιγµή θα επανέλθει η κανονική ροή. Να ακολουθήσουν τον κλάδο αλλά να αποφασίσουν τι θέλουν να κάνουν και, αν υπάρχει η δυνατότητα, να συνδυάσουν την πληροφορική µε κάτι 3

4 άλλο, όπως π.χ. τα οικονοµικά, ως εξοπλισµό και εφόδιο µεγαλύτερης ευρύτητας και καλύτερης αντίληψης. Μ. ΟΙΚΟΝΟΜΙ ΟΥ: Φυσικά. Είναι ένας χώρος που ευνοεί τη διείσδυση των γυναικών σε ανώτερες βαθµίδες. Υπάρχουν συνεχείς εξελίξεις, νέοι άνθρωποι, ανοιχτά µυαλά. Είναι ένας χώρος που δεν σε αφήνει ποτέ να βαρεθείς. Μ. ΦΑΤΣΕΑ: Θα τις συµβούλευα να εισέλθουν στον κλάδο που επιλέγουν και αγαπούν. Σε κάθε περίπτωση δεν είµαι υπέρ των αυστηρών κατηγοριοποιήσεων. Η προσωπικότητα του καθενός διαµορφώνεται ανάλογα µε τον χαρακτήρα, το οικογενειακό περιβάλλον, την παιδεία, τις εµπειρίες, τις αξίες, τις προσωπικές δεξιότητες. Αντίστοιχα λοιπόν, καθένας χαράσσει την επαγγελµατική του πορεία όπως επιθυµεί, ανεξαρτήτως φύλου. -Υπάρχει ισορροπία ανάµεσα στην επαγγελµατική και την οικογενειακή ζωή, δείχνουν οι σύντροφοι και τα παιδιά κατανόηση στις επαγγελµατικές σας απαιτήσεις και φιλοδοξίες; Μ. ΟΙΚΟΝΟΜΙ ΟΥ: Είναι ισορροπία σε τεντωµένο σχοινί. Ο σύντροφος οφείλει να αναγνωρίζει πόσο σηµαντική είναι η επαγγελµατική αναγνώριση για την προσωπική ζωή µιας γυναίκας και να στέκεται δίπλα της. Παράλληλα υπάρχει βέβαια και η υποχρέωση, αλλά και απόλαυση, της γυναίκας να διατηρεί την προσωπική της ζωή ζωντανή και υγιή. Λ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ: Αναµφίβολα είµαι υπέρ της µεταβίβασης µερικών εκ των παραδοσιακά γυναικείων οικιακών εργασιών σε «εξωτερικούς συνεργάτες», εάν είναι εφικτό, αλλά χρειάζεται πάντα ένα µέτρο. Θεωρώ ότι δεν έχουµε πάψει παγκοσµίως να είµαστε µητριαρχικές Μαριλένα Φατσέα: Βασική προϋπόθεση είναι η αναγνώριση και βοήθεια του οικογενειακού περιβάλλοντος κοινωνίες. «Κουµάντο» στο σπίτι κάνει η γυναίκα, αυτό δεν πρέπει ποτέ να χαθεί, πρέπει να κρατάει την υψηλή και ουσιαστική επίβλεψη, να είναι ο «σύνδεσµος». Μ. ΦΑΤΣΕΑ: Για τη σύγχρονη γυναίκα είναι σίγουρα δύσκολο -όχι όµως και ακατόρθωτο- να συνδυάσει τους πολλαπλούς ρόλους που αναλαµβάνει. Βασική 4

5 προϋπόθεση για να αναδειχθεί στον επαγγελµατικό στίβο είναι να έχει την αποδοχή, την κατανόηση, την αναγνώριση και τη βοήθεια του οικογενειακού της περιβάλλοντος. -Αισθανθήκατε ή αισθάνεστε ότι πρέπει να αποδείξετε κάτι παραπάνω απ' ό,τι οι άντρες συνάδελφοί σας; Μ. ΟΙΚΟΝΟΜΙ ΟΥ: Θυµάµαι χαρακτηριστικά την αντίδραση ενός δύσκολου πελάτη όταν τον επισκέφθηκα πρώτη φορά: «Γυναίκα! Είσαι καλή ή δεν υπήρχε κάποιος άλλος να στείλουν;». Σύντοµα απαιτούσε ο ίδιος την παρουσία µου. Επρεπε να αποδείξω κάτι που για έναν άνδρα θα ήταν αυτονόητο! Μ. ΦΑΤΣΕΑ: Καθηµερινά ένας εργαζόµενος καλείται να αποδείξει την αξία του. Είναι µέρος του παιχνιδιού, βασικός κανόνας στον επαγγελµατικό στίβο. -Ποιο είναι το απεχθέστερο στερεότυπο που αντιµετωπίσατε; Μ. ΟΙΚΟΝΟΜΙ ΟΥ: Παλαιού τύπου οργανωτικές ιεραρχικές δοµές που λειτουργούν µε βάση τη θέση, τον τίτλο και την αρχαιότητα και όχι µε βάση την πραγµατική αξία τού κάθε εργαζόµενου. Μ. ΦΑΤΣΕΑ: «Είστε µόλις ένα χρόνο στην εταιρεία και περιµένετε ήδη παιδί;». εν θα ήθελα να σχολιάσω αυτή τη... ρητορική ερώτηση µε την οποία ήλθα αντιµέτωπη στο παρελθόν και το στερεότυπο µε το οποίο συνδέεται, αλλά µόνο να επισηµάνω την αναγκαιότητα για µια ουσιαστική και έµπρακτη πολιτική πρόνοιας προς τις εργαζόµενες µητέρες, έτσι ώστε η µητρότητα να µη θεωρείται µειονέκτηµα και να µην ανακόπτεται η εξέλιξή τους µε την ανάληψη του ρόλου της µητρότητας. Λ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ: Θεωρούν ότι η γυναίκα δεν είναι σκληρή... Νοµίζετε ότι το να κυβερνάει ένα σπίτι µε τρία και τέσσερα παιδιά είναι λιγότερο σηµαντικό από το να κυβερνάει µια εταιρεία; 5

6 Μια µερίδα γυναικών έχει συνείδηση της αξίας της, ανάλογα µε το κοινωνικό και το οικονοµικό υπόβαθρο από το οποίο προέρχεται, ενώ οι άνδρες εκπαιδεύονται εξ αρχής ως αρχηγοί. 6