ΤΑ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΚΑΙ Η ΓΗΡΑΝΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΤΑ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΚΑΙ Η ΓΗΡΑΝΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ"

Transcript

1 ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΑ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΚΑΙ Η ΓΗΡΑΝΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Σκουρολιάκου Μαρία ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: Κακαβελάκη Χριστίνα Α.Μ.: i

2 ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΑ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΚΑΙ Η ΓΗΡΑΝΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Σκουρολιάκου Μαρία ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: Κακαβελάκη Χριστίνα Α.Μ.: ii

3 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ευχαριστώ πολύ την καθηγήτριά μου κυρία Σκουρολιάκου Μαρία, για τις πολύτιμες συμβουλές της και την άριστη συνεργασία που είχαμε κατά τη χρονική διάρκεια διεκπερέωσης της εργασίας. iii

4 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... i-xxiii ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο : ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑ... 5 I. Βασική ή μητρική στιβάδα... 5 II. Μαλπιγιανή ή ακανθωτή στιβάδα... 5 III. Κοκκώδης στιβάδα... 6 ΙV. Κεράτινη στιβάδα ΒΑΣΙΚΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ ΧΟΡΙΟ Ή ΚΥΡΙΩΣ ΔΕΡΜΑ ΥΠΟΔΕΡΜΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ 10 Ι. Προασπιστική λειτουργία ΙΙ. Θερμορυθμιστική λειτουργία ΙΙΙ. Το δέρμα ως αισθητήριο όργανο IV. Μεταβολικές λειτουργίες V. Απεκκριτική και απορροφητική λειτουργία του δέρματος VI. Ανοσοποιητική λειτουργία του δέρματος VII. Κερατινοποίηση VIII. Μελανινογένεση ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο : ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΘΕΩΡΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ iv

5 2.2.1 Η θεωρία της συσσώρευσης μεταλλάξεων Η θεωρία του αναλώσιμου σώματος Η θεωρία ανταγωνισμού των πολλαπλών φαινοτύπων Περιορισμός θερμίδων και εξελικτικές θεωρίες γήρανσης ΜΟΡΙΑΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ Οξειδωτική καταστροφή Γονιδιακή αστάθεια Ριβοσωμικό DNA WRN DNA Ελικάση Τελομερή Μιτοχονδριακό DNA Γενετικός προγραμματισμός Κυτταρικός θάνατος Συστηματικός έλεγχος γήρανσης ΚΥΤΤΑΡΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ Κυτταρική γήρανση / Θεωρία των τελομερών Θεωρία των ελευθέρων ριζών Ι. ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΙ ΤΥΠΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΡΙΖΩΝ Αντιδρώντα είδη οξυγόνου Αντιδρώντα είδη αζώτου Μεταβατικά μέταλλα ΙΙ. ΚΥΡΙΕΣ ΠΗΓΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Μιτοχόνδρια Ένζυμα του κυτοχρώματος Ρ Υπεροξειδιοσώματα (από μιτοχόνδρια) NADPH οξειδάσες I ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΙΙ. ΡΙΖΩΝ Νουκλεϊκά οξέα Πρωτεΐνες v

6 Λιπίδια Μέταλλα IV. ΦΥΣΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ROS Ανάπτυξη και διαφοροποίηση Συσσώρευση αιμοπεταλίων Φαγοκυττάρωση Απόπτωση (προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος) Όγκοι V. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΡΙΖΩΝ ΣΤΗΝ ΓΗΡΑΝΣΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Κακοήθεις ασθένειες Σακχαρώδης διαβήτης Αθηροσκλήρυνση VΙ. ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ Α. ΤΟ ΑΜΥΝΤΙΚΟ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Α1. Αντιοξειδωτικά ένζυμα Καταλάση Υπεροξειδάσες και ρεδουκτάσες της γλουταθειόνης Υπεροξειδική δισμουτάση Οικογένεια θειορεδοξίνης Αντιοξειδωτική συνεργασία και αναγέννηση ανηγμένων 68 συμπαραγόντων... Α2. Τα αντιοξειδωτικά διάσπασης της αλυσίδας Λιπαρής φάσης αντιοξειδωτικά διάσπασης της αλυσίδας Υδατική φάση αντιοξειδωτικών διάσπασης της αλυσίδας Αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στα αντιοξειδωτικά διάσπασης της αλυσίδας... Α3. Μεταβατικά μέταλλα προσδεδεμένα σε πρωτεΐνες Β. ΤΟ ΗΠΑΡ ΩΣ ΜΕΣΟ ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΣΗΣ Β1. Φιλτράρισμα του αίματος vi

7 Β2. Σύνθεση και έκκριση της χολής Β3. Ενζυμική αποσυναρμολόγηση των χημικών επιβλαβών ουσιών 78 Φάση Ι Φάση ΙΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΒΑΣΙΣΜΕΝΕΣ ΣΤΗ ΓΗΡΑΝΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Νευροενδοκρινική θεωρία Ανοσο-Νευροενδοκρινική θεωρία Θερμιδικός περιορισμός ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο : ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΓΗΡΑΝΣΗΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΟΡΙΑΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΕΓΓΕΝΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗ Μηχανισμοί κυτταρικής γήρανσης Οξειδωτική καταστροφή Ι Πήγες ελευθέρων. ριζών ΙΙ. Πιθανοί στόχοι οξειδωτικής καταστροφής στο δέρμα και δραστηριότητα κάποιων μεταβολιτών του οξυγόνου ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΞΩΓΕΝΟΥΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ Αλλαγές στο συνδετικό ιστό Μεταλλοπρωτεάσες της θεμελείου ουσίας και φωτογήρανση Ενδείξεις μετατροπής του γενετικού κώδικα Επιδιόρθωση του χορίου ΑΜΥΝΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Φραγμός του δέρματος vii

8 3.4.2 Φυσικός ενυδατικός παράγοντας ΝΜF Όξινος μανδύας Το αμυντικό αντιοξειδωτικό σύστημα του δέρματος ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ο : ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΡΥΤΙΔΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΡΟΦΙΛΟΜΕΤΡΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Ι. Μηχανική προφιλομετρία ΙΙ. Οπτική μέτρηση του προφίλ του δέρματος ΙΙΙ. Ανάλυση ανίχνευσης με Laser ΙV. Προφιλομέτρηση μετάδοσης V. Προφιλομέτρηση παρεμβαλλόμενης παρυφής ΔΙΣΔΙΑΣΤΑΤΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Ι. Ανάλυση ειδώλου ΙΙ. Ανάλυση γκρι επιπέδου ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΑΡΩΣΗΣ ΜΕ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΝΕΣΤΙΑΚΩΝ ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΩΝ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Ι. Ανάλυση διακοπτόμενου φωτός ΙΙ. Δικτυωτή προβολή ανάλυσης ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΜΕΘΟΔΟΙ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΟΥ ΣΤΡΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Μη επεμβατική μέθοδος μέτρησης της οξειδωτικής κατάστασης του δέρματος Μη επεμβατικός προσδιορισμός των αντιοξειδωτικών μικρού μοριακού βάρους στο δέρμα Raman Spectroscopy: in vivo μέθοδος μέτρησης των καροτενοϊδών του δέρματος viii

9 4.2.4 Εlectron Paramagnetic Resonance (παραμαγνητική αντήχηση των ηλεκτρονίων) ΑΝΟΣΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΑΠΟΠΤΩΣΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΗΡΑΝΣΗΣ Kλινική και φωτογραφική βαθμολόγηση ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο : ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΟΥ ΣΤΡΕΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΟΙ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΟΙ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΡΩΤΕΪΝΙΚΩΝ ΚΑΡΒΟΝΥΛΙΩΝ A. Βιοχημεία ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΘΕΙΙΚΩΝ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ A. Βιοχημεία ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΛΕΙΦΑΤΙΚΩΝ ΑΜΙΝΟΞΕΩΝ A. Βιοχημεία ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΗΣ ΤΡΥΠΤΟΦΑΝΗΣ A. Βιοχημεία ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΟΞΕΙΔΩΜΕΝΗΣ ΤΥΡΟΣΙΝΗΣ A. Βιοχημεία ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΟΚΙΜΑΣΙΩΝ ΤΩΝ ΒΙΟΧΗΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΤΗΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΧΗΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΪΝΙΚΗΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΑΠΟ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΩΝ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ix

10 5.3.1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΩΝ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΜΑΛΟΝΔΙΑΛΔΕΫΔΕΣ Α. Μέθοδοι μέτρησης ΣΥΖΥΓΗ ΔΙΕΝΙΑ Α. Μέθοδοι μέτρησης ΦΑΣΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗΣ ΤΗΣ LDL Α. Μέθοδοι μέτρησης ΥΔΡΟΚΑΡΒΟΝΙΚΑ ΑΕΡΙΑ Α. Βιοχημεία ΛΙΠΟΦΟΥΣΚΙΝΗ Α. Βιοχημεία ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΙΑ ΤΩΝ ΛΙΠΙΔΙΩΝ Α. Βιοχημεία ΙΣΟΠΡΟΣΤΑΝΕΣ Α. Βιοχημεία ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΧΗΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΩΝ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΑΠΟ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΣΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΩΝ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΒΙΟΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΟΥ DNA ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΠΥΡΗΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΜΙΤΟΧΟΝΔΡΙΑΚΟΥ DNΑ ΤΑ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ ΩΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΙΣΤΟΙ ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΤΟΥ DNA ΜΕ ΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ COMET A. Αρχή μεθόδου ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΜΕΝΩΝ ΒΑΣΕΩΝ ΤΟΥ DNA ΜΕ HPLC A. Αρχή μεθόδου ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΜΕΝΩΝ ΒΑΣΕΩΝ ΤΟΥ DNA ΜΕ GC-MS Α. Βιοχημεία της 8-οξογουανίνης, της αδενίνης και των fapy παράγωγων ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΜΕΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΓΟΥΑΝΙΝΗΣ ΣΤΑ 167 x

11 ΟΥΡΑ... Α. Αρχή μεθόδου ΑΝΟΣΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Α. Αρχή μεθόδου ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΤΗΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΟΥ DNA Α. Η Oxo-dGuo του DNA των λεμφοκυττάρων Β. Μετρήσεις στα ούρα ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΧΗΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΤΗΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΟΥ DNA ΑΠΟ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΟΛΙΚΗ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΤΩΝ ΑΜΕΣΩΝ ΒΙΟΧΗΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΧΗΜΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΩΝ/ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΩΝ ΑΠΟ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 Ο :ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΓΗΡΑΝΣΗ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α (ΡΕΤΙΝΟΛΗ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β1 (ΘΕΙΑΜΙΝΗ) xi

12 I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β12 (ΚΥΑΝΟΚΟΒΑΛΑΜΙΝΗ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β2 (ΡΙΒΟΦΛΑΒΙΝΗ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β3 (ΝΙΑΣΙΝΗ, ΝΙΑΣΙΝΑΜΙΔΙΟ, ΝΙΚΟΤΙΝΙΚΟ ΟΞΥ, ΝΙΚΟΤΙΝΑΜΙΔΙΟ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β5 (ΠΑΝΤΟΘΕΝΙΚΟ ΟΞΥ, ΠΑΝΤΟΘΕΝΙΚΟ ΑΣΒΕΣΤΙΟ, ΠΑΝΘΕΝΟΛΗ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας xii

13 IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β6 (ΠΥΡΙΔΟΞΙΝΗ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΦΟΛΙΚΟ ΟΞΥ (FOLACIN, FOLATE) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΙΝΟΣΙΤΟΛΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΡΑΒΑ (ΠΑΡΑ-ΑΜΙΝΟ-ΒΕΝΖΟΪΚΟ ΟΞΥ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΒΙΤΑΜΙΝΗ C (ΑΣΚΟΡΒΙΚΟ ΟΞΥ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση xiii

14 III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΠΑΛΜΙΤΙΚΟ ΑΣΚΟΡΒΥΛΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΒΙΤΑΜΙΝΗ D (ΕΡΓΟΚΑΛΣΙΦΕΡΟΛΗ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε (ΤΟΚΟΦΕΡΟΛΗ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΒΙΤΑΜΙΝΗ Κ (PHYLLOQNINONE) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα xiv

15 6.2 ΑΜΙΝΟΞΕΑ ΑΚΕΤΥΛ L-ΚΑΡΝΙΤΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΑΡΓΙΝΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΑΜΙΝΟΞΕΑ ΔΙΑΚΛΑΔΙΣΜΕΝΗΣ ΑΛΥΣΙΔΑΣ ΛΕΥΚΙΝΗ/ ΙΣΟΛΕΥΚΙΝΗ/ΒΑΛΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΚΥΣΤΕΪΝΗ, Ν-ΑΚΕΤΥΛΟ-ΚΥΣΤΕΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις Γ-ΑΜΙΝΟΒΟΥΤΥΡΙΚΟ ΟΞΥ (GABA) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις xv

16 6.2.6 ΓΛΟΥΤΑΜΙΝΙΚΟ ΟΞΥ (ΓΛΟΥΤΑΜΙΝΙΚΟ ΑΛΑΣ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΓΛΟΥΤΑΜΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΓΛΟΥΤΑΘΕΙΟΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΓΛΥΚΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΙΣΤΙΔΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΟΜΟΚΥΣΤΕΪΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση xvi

17 III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΛΥΣΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΜΕΘΕΙΟΝΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΦΑΙΝΥΛΑΛΑΝΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις SAME (S-ΑΔΕΝΟΣΥΛΟ-L-ΜΕΘΕΙΟΝΙΝΗ, S- ΑΔΕΝΟΣΥΛΟΜΕΘΕΙΟΝΙΝΗ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΣΕΡΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα xvii

18 VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΤΑΥΡΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΘΡΕΟΝΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΤΡΥΠΤΟΦΑΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΥΔΡΟΞΥΤΡΥΠΤΟΦΑΝΗ (5-HTP) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΤΡΙΜΕΘΥΛΟΓΛΥΚΙΝΗ (TMG, BETAINE) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΤΥΡΟΣΙΝΗ I. Γενική περιγραφή xviii

19 II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΜΕΤΑΛΛΑ ΒΟΡΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΑΣΒΕΣΤΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΧΛΩΡΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΧΡΩΜΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα xix

20 6.3.5 ΙΩΔΙΟ VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΧΑΛΚΟΣ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΦΘΟΡΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΣΙΔΗΡΟΣ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΜΑΓΝΗΣΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση xx

21 III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΜΑΓΓΑΝΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΜΟΛΥΒΔΑΙΝΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΦΩΣΦΟΡΟΣ ΚΑΛΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα xxi

22 ΣΕΛΗΝΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΠΥΡΙΤΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΝΑΤΡΙΟ (ΧΛΩΡΙΟΥΧΟ ΝΑΤΡΙΟ, ΑΛΑΤΙ) ΘΕΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΒΑΝΑΔΙΟ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα xxii

23 VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΚΟΒΑΛΤΙΟ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΚΑΙ CO-ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΆΛΦΑ ΛΙΠΟΪΚΟ ΟΞΥ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΒΙΟΦΛΑΒΟΝΟΕΙΔΗ (ΦΛΑΒΟΝΟΕΙΔΗ, ΕΡΥΘΡΙΝΗ, ΕΣΠΕΡΙΔΙΝΗ, ΟPCS, ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ρ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΒΙΟΤΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις VII. Διαλυτότητα ΚΑΡΟΤΕΝΟΕΙΔΗ xxiii

24 I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΧΟΛΙΝΗ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΣΥΝΕΝΖΥΜΟ Q-10 I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ, ΛΙΠΙΔΙΑ & ΈΛΑΙΑ ΑΛΚΥΛΟΓΛΥΚΟΡΟΛΕΣ (AKG S) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΒORAGE OIL I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΈΛΑΙΟ ΝΥΧΤΟΛΟΥΛΟΥΔΟΥ (EVENING PRIMROSE OIL) xxiv

25 I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΈΛΑΙΟ ΛΙΝΑΡΙΟΥ I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΩΜΕΓΑ-3 ΛΙΠΑΡΟ ΟΞΥ, ΙΧΘΥΕΛΑΙΟ, DHA (ΔΕΚΑΕΞΑΝΟΪΚΟ ΟΞΥ), ΕΡΑ (ΕΙΚΟΣΑΠΕΝΤΑΕΝΟΪΚΟ ΟΞΥ) I. Γενική περιγραφή II. Ρόλος στην αντιγήρανση III. Συμπτώματα ανεπάρκειας IV. Θεραπευτικές ημερήσιες δόσεις V. Μέγιστα ασφαλή επίπεδα VI. Ανεπιθύμητες ενέργειες/αντενδείξεις ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ο : ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΟΡΟΛΟΓΙΑ Αντιοξειδωτική ορολογία Διεθνείς μελέτες στην πρόσληψη αντιοξειδωτικών Ανασκόπηση των ωφέλιμων επιδράσεων των αντιοξειδωτικών στην ανθρώπινη υγεία ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΣΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΩΝ ΦΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΤΩΝ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ xxv

26 7.3.1 Ανασκοπήσεις που εξετάζουν τις επιδράσεις των συστημάτων βιολογικής καλλιέργειας Επιδράσεις των μεθόδων βιολογικής καλλιέργειας στους αντιοξειδωτικούς δευτεροβάθμιους φυτικούς μεταβολίτες Η επίδραση συγκεκριμένων πρακτικών καλλιέργειας στα αντιοξειδωτικά επίπεδα Η επίδραση της ποιότητας του εδάφους και του καιρού Η επίδραση της γενετικής των φυτών Η επίδραση του χρόνου συγκομιδής και της ωριμότητας Η επίδραση της αποθήκευσης, της επεξεργασίας και της προετοιμασίας των τροφίμων ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Τα αντιοξειδωτικά στα βιολογικά και συμβατικά τρόφιμα Διαφοροποιήσεις στην ποιότητα των θρεπτικών συστατικών Η επίδραση των μεθόδων επεξεργασίας και παρασκευής των τροφίμων Κατανόηση της σχέσης αντιοξειδωτικών και υγιεινής διατροφής ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 345 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 347 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΙΝΑΚΩΝ 451 xxvi

27 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μετά τη βιομηχανική επανάσταση, τη δεκαετία του 80, ακολούθησε ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας η οποία παρείχε πολύτιμα εφόδια στον ερευνητικό κλάδο των επιστημών υγείας, για τη διαλεύκανση και αντιμετώπιση πολλών δυσλειτουργιών, διαταραχών και ασθενειών του ανθρώπινου οργανισμού. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η αύξηση του μέσου, αλλά και του μέγιστου όρου ζωής, γεγονός που οδήγησε στην ανάπτυξη ενός νέου κλάδου της ιατρικής επιστήμης, τη γηριατρική. Το ενδιαφέρον της γηριατρικής ή ιατρικής αντιγήρανσης εστιάζεται στην κατανόηση των μηχανισμών της γήρανσης, στην επιβράδυνση της έναρξης της γήρανσης ως εκφυλιστικής διαδικασίας, συνεπώς και στην επιβράδυνση των αντίστοιχων εκφυλιστικών ασθενειών, καθώς και στην βελτίωση της ποιότητας ζωής για τον αυξανόμενο πληθυσμό των ηλικιωμένων ανθρώπων, προσθέτοντας υγιή, παραγωγικά χρόνια στο μέγιστο χρόνο ζωής τους. Για την επίτευξη των στόχων αυτών η ιατρική αντιγήρανσης διερευνά την εγκυρότητα των θεωριών γήρανσης που έχουν διατυπωθεί μέχρι σήμερα, τις μεθόδους με τις οποίες μπορούμε να εκτιμήσουμε τη βιολογική γήρανση του οργανισμού καθώς και φυσικές μεθόδους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να επιμηκυνθεί η διάρκεια και η ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων. Κινούμενοι στο πλαίσιο των τελευταίων ιατρικών αναζητήσεων, θα αναλύσουμε στη συνέχεια τα σημαντικότερα επιτεύγματα της ιατρικής επιστήμης αναφορικά με το δέρμα, το οποίο εκτός ότου αποτελεί το μεγαλύτερο όργανο του ανθρώπινου σώματος επίσης παρέχει την πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού, αλλά και αποτελεί τον πρώτο στόχο επιθέσεων από εξωγενείς και ενδογενείς επιβλαβείς παράγοντες. Για την καλύτερη κατανόηση των νέων δεδομένων αρχικά παραθέτονται ορισμένα στοιχεία για την ανατομία και φυσιολογία του δέρματος, αναλύονται οι σημαντικότερες θεωρίες γήρανσης που έχουν αναπτυχθεί, και οι βασικότεροι μηχανισμοί γήρανσης του δέρματος. Στη συνέχεια, αναφέρονται οι βασικότερες μέθοδοι προσδιορισμού της γήρανσης του δέρματος, αλλά και του οξειδωτικού στρες του οργανισμού, που αποτελεί την κύρια αιτία βιολογικής γήρανσης και εκφυλισμού 1

28 των κυττάρων. Τέλος, αναφέρονται τα τελευταία δεδομένα για την διατροφική αντιμετώπιση/επιβράδυνση της εξελικτικής πορείας της γήρανσης και των σχετικών με αυτήν εκφυλιστικών ασθενειών. Εν κατακλείδι, τίθεται προς διερεύνηση η υπόθεση, ότι η υιοθέτηση βιολογικών προϊόντων στην διατροφή μπορεί να αποτελέσει έναν εναλλακτικό τρόπο αντιοξειδωτικής θωράκισης του οργανισμού και συνεπώς διατροφικής επιβράδυνσης του γήρατος. 2

ρ Έλενα Κουλλαπή 2014

ρ Έλενα Κουλλαπή 2014 ρ Έλενα Κουλλαπή 2014 Το µεγαλύτερο όργανο του σώµατο Μέση επιφάνεια περίπου 2 m2 Το βάρο του δέρµατο (χωρί το υποδόριο λίπο ) είναι κατά µέσο όρο 4,85 Kgr στον ενήλικο άνδρα και 3,18 Kgr στην ενήλικη

Διαβάστε περισσότερα

ENOTHTA 11. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΡΙΧΑΣ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΗΣ

ENOTHTA 11. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΡΙΧΑΣ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΗΣ ENOTHTA 11. ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΡΙΧΑΣ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΗΣ 11.1 Δομή του δέρματος της κεφαλής Διδακτικοί Στόχοι: Να μπορείτε (α) να αναφέρετε τι είναι το δέρμα (β) να αναφέρετε τις στιβάδες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ 09/11/2015

ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ 09/11/2015 ΜΑΘΗΜΑ 1 ο ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΣΕ ΕΚΤΑΣΗ ΟΡΓΑΝΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ, ΠΕΡΙΠΟΥ 1,8 Τ.Μ. ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΕΛΑΣΤΙΚΗ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ ΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΑΠΟ ΧΗΜΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ ΕΡΕΘΙΣΜΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ευστάθιος Ράλλης. Επίκ. Καθηγητής Δερματολογίας Αφροδ/γίας

Ευστάθιος Ράλλης. Επίκ. Καθηγητής Δερματολογίας Αφροδ/γίας Ευστάθιος Ράλλης Επίκ. Καθηγητής Δερματολογίας Αφροδ/γίας Το δέρμα ενός ανθρώπου: Έκταση: 2 τετραγωνικών μέτρων Βάρος: Ζυγίζει: 4 κιλά Αιμοφόρα αγγεία: Το συνολικό μήκος ξεπερνάει τα 17 χιλιόμετρα Σε κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Πηγή: Life MapDiscovery

Πηγή: Life MapDiscovery ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Γεράσιµος Π. Βανδώρος ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΜΑΤΟΣ Το δέρµα είναι το µεγαλύτερο σε έκταση και όγκο όργανο του ανθρώπινου σώµατος[1] Πριν από

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ

ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΑΝΔΡΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ ΤΟ ΔΕΡΜΑ Το δέρμα είναι ένα λειτουργικό όργανο που καλύπτει όλη την εξωτερική επιφάνεια του σώματος και όπου υπάρχουν οπές συνεχίζεται

Διαβάστε περισσότερα

ρ Έλενα Κουλλαπή 2014

ρ Έλενα Κουλλαπή 2014 ρ Έλενα Κουλλαπή 2014 Αγγείωση του έρµατο Αρτηρίε Φλέβε Τριχοειδή Λεµφαγγεία Χρησιµεύουν για : Θερµορρύθµιση και Θρέψη του δέρµατο. Το δέρµα αιµατώνεται πολύ καλά από τα αγγεία του υποδέρµατο, τα οποία

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΟΦΟΓΝΩΣΙΑ. Υπεύθυνος Καθηγητής: Παπαμιχάλης Αναστάσιος

ΤΡΟΦΟΓΝΩΣΙΑ. Υπεύθυνος Καθηγητής: Παπαμιχάλης Αναστάσιος ΤΡΟΦΟΓΝΩΣΙΑ Υπεύθυνος Καθηγητής: Παπαμιχάλης Αναστάσιος ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΥΛΩΝ Υδατάνθρακες Λίπη Πρωτεΐνες Νερό Ανόργανα συστατικά Βιταμίνες Υπευθ. Καθηγητής: Παπαμιχάλης Αναστάσιος ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ Οι

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Κωνσταντίνος Π. (Β 2 ) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Βιοενεργητική είναι ο κλάδος της Βιολογίας που μελετά τον τρόπο με τον οποίο οι οργανισμοί χρησιμοποιούν ενέργεια για να επιβιώσουν και να υλοποιήσουν τις

Διαβάστε περισσότερα

Οξειδωτικό Stress, άσκηση και υπερπροπόνηση

Οξειδωτικό Stress, άσκηση και υπερπροπόνηση Οξειδωτικό Stress, άσκηση και υπερπροπόνηση Τζιαμούρτας Ζ. Αθανάσιος Επίκουρος Καθηγητής Βιοχημείας της Άσκησης, ΠΘ Ερευνητής, Ινστιτούτο Σωματικής Απόδοσης και Αποκατάστασης Οξειδωτικό στρες Γενικός όρος

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Διατροφική Ιατρική

Εφαρμοσμένη Διατροφική Ιατρική Γλωσσάρι για το Μάθημα της Διατροφικής Ιατρικής Λιπαρά οξέα: περιέχουν μακριές αλυσίδες μορίων που αποτελούν σχεδόν όλο το σύμπλεγμα λιπιδίων τόσο για τα ζωικά όσο και για τα φυτικά λίπη. Αν αποκοπούν

Διαβάστε περισσότερα

Ελεύθερες ρίζες και αντιοξειδωτικά

Ελεύθερες ρίζες και αντιοξειδωτικά Ελεύθερες ρίζες και αντιοξειδωτικά Κατά τη διάρκεια των φυσιολογικών ανθρώπινων διεργασιών παραγωγή ενέργειας, αποτοξίνωση από τοξικές ουσίες και ανοσολογική απόκριση, παράγονται από τον οργανισµό ελεύθερες

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ Εμμ. Μ. Καραβιτάκης Παιδίατρος ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ οι χημικές αντιδράσεις που συμβαίνουν στον οργανισμό για την παραγωγή ενέργειας και τη διατήρηση της ζωής αναβολισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ. Στοιχείο O C H N Ca P K S Na Mg περιεκτικότητα % ,5 1 0,35 0,25 0,15 0,05

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ. Στοιχείο O C H N Ca P K S Na Mg περιεκτικότητα % ,5 1 0,35 0,25 0,15 0,05 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Βιοχημεία: είναι η επιστήμη που ασχολείται με τη μελέτη των οργανικών ενώσεων που συναντώνται στον οργανισμό, καθώς και με τον μεταβολισμό τους. ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ 108 στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

Σύμμαχος για όλη την οικογένεια!

Σύμμαχος για όλη την οικογένεια! Σύμμαχος για όλη την οικογένεια! Βιταμίνη Α Θειαμίνη (Β1) Ριβοφλαβίνη (Β2) Παντοθενικό Οξύ (B5) 800 mcg 1,1 mg 6,0 mg 13 βιταμίνες 11 μεταλλικά στοιχεία Ανά ημερήσια δόση (1 δισκίo) Βιταμίνη Ε Βιταμίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΓENIKA ΣTOIXEIA. Η φυσιολογία του ανθρώπου μελετά τα χαρακτηριστικά και τους λειτουργικούς μηχανισμούς που κάνουν το ανθρώπινο σώμα ζωντανό οργανισμό.

ΓENIKA ΣTOIXEIA. Η φυσιολογία του ανθρώπου μελετά τα χαρακτηριστικά και τους λειτουργικούς μηχανισμούς που κάνουν το ανθρώπινο σώμα ζωντανό οργανισμό. 1 ΓENIKA ΣTOIXEIA Η φυσιολογία του ανθρώπου μελετά τα χαρακτηριστικά και τους λειτουργικούς μηχανισμούς που κάνουν το ανθρώπινο σώμα ζωντανό οργανισμό. ΤΑ ΚΥΤΤΑΡΑ Η βασική ζώσα μονάδα του σώματος είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Οι οργανισμοί εξασφαλίζουν ενέργεια, για τις διάφορες λειτουργίες τους, διασπώντας θρεπτικές ουσίες που περιέχονται στην τροφή τους. Όμως οι φωτοσυνθετικοί

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

BITAMINEΣ Ένας σημαντικός σταθμός στη διαιτολογία ήταν η ανακάλυψη, στις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, των βιταμινών και του σημαντικού ρόλου

BITAMINEΣ Ένας σημαντικός σταθμός στη διαιτολογία ήταν η ανακάλυψη, στις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, των βιταμινών και του σημαντικού ρόλου BITAMINEΣ Ένας σημαντικός σταθμός στη διαιτολογία ήταν η ανακάλυψη, στις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, των βιταμινών και του σημαντικού ρόλου αυτών στον οργανισμό. Οι βιταμίνες κατατάσσονται στην

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Μικροοργανισμοί Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Παθογόνοι μικροοργανισμοί Παθογόνοι μικροοργανισμοί ονομάζονται οι μικροοργανισμοί που χρησιμοποιούν τον άνθρωπο ως ξενιστή

Διαβάστε περισσότερα

Επιστημονικά Δεδομένα για τη βιοχημική δράση της αντιοξειδωτικής Βιταμίνης C.

Επιστημονικά Δεδομένα για τη βιοχημική δράση της αντιοξειδωτικής Βιταμίνης C. Βιταμίνη C - Ενισχύει το ανοσοποιητικό με 20 διαφορετικούς τρόπους - ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ CITY KALAMP Επιστημονικά Δεδομένα για τη βιοχημική δράση της αντιοξειδωτικής Βιταμίνης C. Η βιταμίνη C, γνωστή και ως ασκορβικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΕΡΜΑ ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Επιφάνεια = περίπου 1,6 τετ. µέτρα Βάρος = περίπου 1/10 του ολικού βάρους του σώµατος Πάχος = περίπου 0,2 χιλ.-2,8χιλ. Χ

ΤΟ ΕΡΜΑ ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Επιφάνεια = περίπου 1,6 τετ. µέτρα Βάρος = περίπου 1/10 του ολικού βάρους του σώµατος Πάχος = περίπου 0,2 χιλ.-2,8χιλ. Χ ΤΟ ΕΡΜΑ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ Η ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΦΗΣ Βασίλης Αργυρόπουλος Παν/µιο Θεσσαλίας vassargi@uth.gr ΤΟ ΕΡΜΑ ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Επιφάνεια = περίπου 1,6 τετ. µέτρα Βάρος = περίπου 1/10 του ολικού

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΡΑΣΜΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Ιδιωτικό Γενικό Λύκειο Όνομα: Ημερομηνία:./04/2014 ΤΑΞΗ : A Λυκείου ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 1 ο ΘΕΜΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: Ενδοκρινείς αδένες ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ - ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ - ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ I ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : Γεράσιμος Π. Βανδώρος ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ - ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Οι βασικές δομές που εξετάζουμε στην ανατομία μπορούν ιεραρχικά να ταξινομηθούν ως εξής:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Δ.ΑΡΕΘΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Δ.ΑΡΕΘΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ Δ.ΑΡΕΘΑ ΚΥΤΤΑΡΟ 2 Κατά την Βιολογία, κύτταρο ονομάζεται η βασική δομική και λειτουργική μονάδα που εκδηλώνει το φαινόμενο της ζωής. Έτσι, ως κύτταρο νοείται

Διαβάστε περισσότερα

Β. ΚΑΜΙΝΕΛΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα).

Β. ΚΑΜΙΝΕΛΛΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα). ΒΙΟΛΟΓΙΑ Είναι η επιστήμη που μελετά τους ζωντανούς οργανισμούς. (Αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα). Είδη οργανισμών Υπάρχουν δύο είδη οργανισμών: 1. Οι μονοκύτταροι, που ονομάζονται μικροοργανισμοί

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ - ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΣΑΡΑΝΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Αθήνα 2007 3 4 Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ Η μελέτη των αλληλεπιδράσεων του ανθρώπινου οργανισμού με τον περιβάλλοντα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΜΟΝΙΜΩΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΑΙ ΙΣΤΩΝ Μέσος χρόνος πειράματος: 45 λεπτά Α. ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 5 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ 7 1.1 Γενικά 8 1.2 Στιβάδες του Δέρματος 10 1.2.1 Επιδερμίδα 10 1.2.2 Χόριο 14 1.2.3 Υπόδερμα ή Υποδόριο Λίπος 17 1.3 Εξαρτήματα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΨΗ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ

ΠΕΨΗ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ 8. Σημειώστε με ποιους από τους παρακάτω τρόπους δρα το σάλιο: α. συμβάλλει στην πέψη των πρωτεϊνών β. συμμετέχει στη δημιουργία βλωμού (μπουκιάς) γ. συμβάλλει στην καθαριότητα των δοντιών δ. λειαίνει

Διαβάστε περισσότερα

Βιταμίνες/ Συμπληρώματα Διατροφής

Βιταμίνες/ Συμπληρώματα Διατροφής Βιταμίνες/ Συμπληρώματα Διατροφής e-catalogue 2012 Βιταμίνες Μέταλλα & Ιχνοστοιχεία Αμινοξέα & Πρωτεΐνες Απαραίτητα Λιπαρά Οξέα Πεπτικά/Προβιοτικά Βοηθήματα Βιταμίνες Οι βιταμίνες είναι απαραίτητες για

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ Με βάση τη θέση στο ανθρώπινο σώμα Με βάση την ιδιότητα για γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση Εξωτερικοί εσωτερικοί μη ειδικοί μηχανισμοί ειδικοί

Διαβάστε περισσότερα

BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ

BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 1. ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 2. BΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ Ι. ΑΤΟΜΑ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑ ΙΙ. ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΙΙΙ. ΜΑΚΡΟΜΟΡΙΑ ΣΤΑ ΚΥΤΤΑΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΜΟΝΙΜΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΟΣ ΑΙΜΑΤΟΣ (άσκηση 4 του εργαστηριακού οδηγού) Μέσος χρόνος πειράματος:

Διαβάστε περισσότερα

Λιποδιαλυτές: Βιταμίνη Α (ρετινόλη, καροτινοειδή) Επιδρά στην όραση & το δέρμα. Αποθηκεύεται στο συκώτι μας.

Λιποδιαλυτές: Βιταμίνη Α (ρετινόλη, καροτινοειδή) Επιδρά στην όραση & το δέρμα. Αποθηκεύεται στο συκώτι μας. Είναι οργανικές ενώσεις απαραίτητες για την λειτουργία του οργανισμού μας, που είτε δεν μπορεί να τις συνθέσει μόνος του, είτε τις συνθέτει αλλα σε μικρότερες από τις αναγκαίες ποσότητες. Ταξινομούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Οι ρυθμιστές του οργανισμού Είδη αδένων στον άνθρωπο o Εξωκρινείς αδένες: εκκρίνουν το προϊόν τους μέσω εκφορητικού πόρου είτε στην επιφάνεια του σώματος (π.χ. ιδρωτοποιοί και σμηγματογόνοι

Διαβάστε περισσότερα

IΣTOΛOΓIA. Tα δείγµατα του βιολογικού υλικού λαµβάνονται µε > βελόνες ενδοσκοπικούς σωλήνες εύκαµπτους καθετήρες

IΣTOΛOΓIA. Tα δείγµατα του βιολογικού υλικού λαµβάνονται µε > βελόνες ενδοσκοπικούς σωλήνες εύκαµπτους καθετήρες IΣTOΛOΓIA H ιστολογία κλάδος της ιατρικής που µελετά > υφή βιολογικού υλικού και τους τρόπους που τα επιµέρους συστατικά στοιχεία σχετίζονται µεταξύ τους δοµικά & λειτουργικά Tα δείγµατα του βιολογικού

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα θα μελετήσουμε το δέρμα. Τα μέρη του. Χρησιμότητά του. Διαπερατότητα του. Την αλληλεπίδραση με τα καλλυντικά.

Σήμερα θα μελετήσουμε το δέρμα. Τα μέρη του. Χρησιμότητά του. Διαπερατότητα του. Την αλληλεπίδραση με τα καλλυντικά. Ανασκόπιση Έχουμε πει τί είναι μόρια και άτομα. Έχουμε αναγνωρίσει ποια μόρια διαλύονται στο νερό και ποια όχι βάση των πολικών θέσεων που έχουν. Έχουμε συναντήσει μόρια πολύ μεγάλου μεγέθους (πολυμερή)

Διαβάστε περισσότερα

Ποια η χρησιμότητα των πρωτεϊνών;

Ποια η χρησιμότητα των πρωτεϊνών; ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ Τι είναι οι πρωτεϊνες; Η ονομασία πρωτεϊνες προέρχεται από το ρήμα πρωτεύω και σημαίνει την εξαιρετική σημασία που έχουν οι πρωτεϊνες για την υγεία του ανθρώπινου σώματος. Από την εποχή των Ολυμπιακών

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Εύα Ζιώζιου, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος - Επιστήμων Τροφίμων ΑΥΓΟ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

Γράφει: Εύα Ζιώζιου, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος - Επιστήμων Τροφίμων ΑΥΓΟ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΑΥΓΟ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Εδώ και χρόνια υπάρχει ένας βομβαρδισμός από πληροφορίες οτι το αυγό, που είναι πλούσιο σε χοληστερόλη, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, τον κίνδυνο δημιουργίας αρτηριοσκλήρωσης

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Από το κύτταρο στον οργανισμό

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Από το κύτταρο στον οργανισμό ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Από το κύτταρο στον οργανισμό 1o ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΓΗ_Α_ΒΙΟ_0_11207, 2o ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ - ΓΗ_Α_ΒΙΟ_0_11208 ΘΕΜΑ Δ Το ανθρώπινο σώμα, όπως και το σώμα κάθε πολυκύτταρου οργανισμού αποτελείται από πολλά

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία. Γ λυκειου ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Βιολογία. Γ λυκειου ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Βιολογία Γ λυκειου ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Σειρά: Γενικό Λύκειο Θετικές Επιστήμες Νότα Λαζαράκη, Βιολογία Γ Λυκείου Γενικής Παιδείας Υπεύθυνος έκδοσης: Αποστόλης Αντωνόπουλος Θεώρηση κειμένου: Κυριάκος Εμμανουηλίδης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ. «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν». Ιπποκράτης

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ. «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν». Ιπποκράτης ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν». Ιπποκράτης 1.1 ΠΑΡAΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Ο άνθρωπος περιβάλλον συνεχώς μεταβάλλεται Μηχανισμοί που διατηρούν σταθερό

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας. Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου

Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας. Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου Εργασία για το μάθημα της Βιολογίας Περίληψη πάνω στο κεφάλαιο 3 του σχολικού βιβλίου Στο 3 ο κεφάλαιο του βιβλίου η συγγραφική ομάδα πραγματεύεται την ενέργεια και την σχέση που έχει αυτή με τους οργανισμούς

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Τι γνωρίζετε για τους υδατάνθρακες;

ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Τι γνωρίζετε για τους υδατάνθρακες; 1 ΤΑ ΜΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Το κύτταρο αποτελείται από χηµικές ενώσεις, στις οποίες περιλαµβάνονται τα µικρά βιολογικά µόρια και τα βιολογικά µακροµόρια. Στα µικρά βιολογικά µόρια ανήκουν, τα ανόργανα στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

Απώλειες των βιταμινών κατά την επεξεργασία των τροφίμων

Απώλειες των βιταμινών κατά την επεξεργασία των τροφίμων Απώλειες των βιταμινών κατά την επεξεργασία των τροφίμων Αποφλοίωση και καθαρισμός Πολλά φυτικά προϊόντα π.χ, μήλα, πατάτες χρειάζονται αποφλοίωση ή καθαρισμό μερικών τμημάτων τους πριν από την κατεργασία.

Διαβάστε περισσότερα

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ 11. ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Στον ανθρώπινο οργανισμό υπάρχουν δύο είδη αδένων, οι εξωκρινείς και οι ενδοκρινείς. Οι εξωκρινείς (ιδρωτοποιοί αδένες, σμηγματογόνοι αδένες κ.ά.) εκκρίνουν το προϊόν τους στην επιφάνεια

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. 9η Διάλεξη: «Άσκηση και ελεύθερες ρίζες»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. 9η Διάλεξη: «Άσκηση και ελεύθερες ρίζες» ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

Διαβάστε περισσότερα

Γυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ. Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη

Γυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ. Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη Γυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη 2013 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ : Ορολογία και λίγα λόγια για τον καρκίνο Χαρακτηριστικά του καρκίνου Μεταλλάξεις Μεταλλάξεις και καρκίνος

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Βιολογία A λυκείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος:

ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Βιολογία A λυκείου. Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος: ΔΑΜΔΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Βιολογία A λυκείου Υπεύθυνη καθηγήτρια: Μαριλένα Ζαρφτζιάν Σχολικό έτος: 2013-2014 Ένα αισθητικό σύστημα στα σπονδυλωτά αποτελείται από τρία βασικά μέρη: 1. Τους αισθητικούς υποδοχείς,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο : ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ Ερώτηση 1 Τι ορίζουμε ως ομοιόσταση; Ομοιόσταση είναι η ικανότητα του

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα Ειδικά Αισθητήρια Όργανα Οφθαλμός Σοφία Χαβάκη Λέκτορας Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας ΟΦΘΑΛΜΟΣ ΧΙΤΩΝΕΣ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΒΟΛΒΟΥ 1. Σκληρός: εξωτερικός ινοκολλαγονώδης χιτώνας 2. Ραγοειδήςήμέσοςήαγγειώδης:

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ

Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Κεφάλαιο 3 ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Όλοι οι οργανισμοί, εκτός από αυτούς από αυτούς που έχουν την ικανότητα να φωτοσυνθέτουν, εξασφαλίζουν ενέργεια διασπώντας τις θρεπτικές ουσιές που περιέχονται

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. 1.1 Εισαγωγή...27 1.2 Νερό...29 1.3 Ξηρή Ουσία...30 1.4 Ανάλυση του Σώματος των Ζώων και των Ζωοτροφών...32

Περιεχόμενα. 1.1 Εισαγωγή...27 1.2 Νερό...29 1.3 Ξηρή Ουσία...30 1.4 Ανάλυση του Σώματος των Ζώων και των Ζωοτροφών...32 Πρόλογος...7 Αρκτικόλεξα και σύμβολα...21 1 Συστατικά του Σώματος των Ζώων και των Ζωοτροφών 1.1 Εισαγωγή...27 1.2 Νερό...29 1.3 Ξηρή Ουσία...30 1.4 Ανάλυση του Σώματος των Ζώων και των Ζωοτροφών...32

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΕΙΟ: 2 ο Λύκειο Κομοτηνής ΜΑΘΗΜΑ: Ερευνητική Εργασία ΤΑΞΗ: Α2 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ:

ΣΧΟΛΕΙΟ: 2 ο Λύκειο Κομοτηνής ΜΑΘΗΜΑ: Ερευνητική Εργασία ΤΑΞΗ: Α2 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: ΣΧΟΛΕΙΟ: 2 ο Λύκειο Κομοτηνής ΜΑΘΗΜΑ: Ερευνητική Εργασία ΤΑΞΗ: Α2 ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2011-2012 a. Υδατάνθρακες : i. μονοσακχαρίτες (π.χ. γλυκόζη, φρουκτόζη κ.α.) ii. iii. δισακχαρίτες ( π.χ. λακτόζη (γάλα),

Διαβάστε περισσότερα

Τα χημικά στοιχεία που είναι επικρατέστερα στους οργανισμούς είναι: i..

Τα χημικά στοιχεία που είναι επικρατέστερα στους οργανισμούς είναι: i.. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «XHMIKH ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΤΤΑΡΟΥ» ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Α. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ 1. Όταν αναφερόμαστε στον όρο «Χημική Σύσταση του Κυττάρου», τί νομίζετε ότι

Διαβάστε περισσότερα

πρωτεΐνες πολυμερείς ουσίες δομούν λειτουργούν λευκώματα 1.Απλές πρωτεΐνες 2.Σύνθετες πρωτεΐνες πρωτεΐδια μη πρωτεϊνικό μεταλλοπρωτεΐνες

πρωτεΐνες πολυμερείς ουσίες δομούν λειτουργούν λευκώματα 1.Απλές πρωτεΐνες 2.Σύνθετες πρωτεΐνες πρωτεΐδια μη πρωτεϊνικό μεταλλοπρωτεΐνες ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ Οι πρωτεΐνες είναι πολυμερείς ουσίες με κυρίαρχο και πρωταρχικό ρόλο στη ζωή. Πρωτεΐνες είναι οι ουσίες που κυρίως δομούν και λειτουργούν τους οργανισμούς. Λέγονται και λευκώματα λόγω του λευκού

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ, ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΧΡΗΣΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ, ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΧΡΗΣΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ, ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΧΡΗΣΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ Φωτεινή Ραζάκου, MSc Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής Εργ. Συνεργάτης ΑΤΕΙΘ-Τμήμα Διατροφής & Διαιτολογίας Σωστή διατροφή Θρεπτικά συστατικά

Διαβάστε περισσότερα

Γράφει: Ζιώζιου Εύα, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος - Επιστήμων τροφίμων

Γράφει: Ζιώζιου Εύα, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος - Επιστήμων τροφίμων Γράφει: Ζιώζιου Εύα, Διατροφολόγος - Διαιτολόγος - Επιστήμων τροφίμων Εδώ και χρόνια υπάρχει ένας βομβαρδισμός από πληροφορίες ότι το αυγό, που είναι πλούσιο σε χοληστερόλη, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα

Διαβάστε περισσότερα

Α.Τ.Ε.Ι.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

Α.Τ.Ε.Ι.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Α.Τ.Ε.Ι.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ-ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Το δέρμα αποτελείται από 2 στιβάδες: i. Επιδερμίδα ii. Κυρίως δέρμα ή χόριο ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Κυριότερες λειτουργίες δέρματος: i.

Διαβάστε περισσότερα

και χρειάζεται μέσα στο ρύθμιση εναρμόνιση των διαφόρων ενζυμικών δραστηριοτήτων. ενζύμων κύτταρο τρόπους

και χρειάζεται μέσα στο ρύθμιση εναρμόνιση των διαφόρων ενζυμικών δραστηριοτήτων. ενζύμων κύτταρο τρόπους Για να εξασφαλιστεί η σωστή και αρμονική έκφραση των ενζύμων μέσα στο κύτταρο χρειάζεται ρύθμιση εναρμόνιση των διαφόρων ενζυμικών δραστηριοτήτων. και Η εναρμόνιση αυτή επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους

Διαβάστε περισσότερα

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr Τα κολοκυθάκια αποτελούν πολύτιμο σύμμαχο της καθημερινής μας διατροφής.

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr Τα κολοκυθάκια αποτελούν πολύτιμο σύμμαχο της καθημερινής μας διατροφής. της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr Τα κολοκυθάκια αποτελούν πολύτιμο σύμμαχο της καθημερινής μας διατροφής. Μπορεί να μην έχουν πληθώρα θρεπτικών συστατικών όπως άλλα λαχανικά,

Διαβάστε περισσότερα

9/5/2015. Απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για τα φυτά

9/5/2015. Απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για τα φυτά Δηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης Τµήµα Αγροτικής Ανάπτυξης ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ «Θρεπτικά στοιχεία» Θρεπτικές ουσίες Απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για την αύξηση των φυτών: Μακροστοιχεία: C, H, O, N, P, S, K,

Διαβάστε περισσότερα

Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά.

Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά. Πεπτικός σωλήνας Κύρια λειτουργία του είναι η εξασφάλιση του διαρκούς ανεφοδιασμού του οργανισμού με νερό, ηλεκτρολύτες και θρεπτικά συστατικά. Στον πεπτικό σωλήνα πραγματοποιείται ο τεμαχισμός της τροφής

Διαβάστε περισσότερα

KΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Χημική σύσταση του κυττάρου. Να απαντήσετε σε καθεμιά από τις παρακάτω ερωτήσεις με μια πρόταση:

KΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Χημική σύσταση του κυττάρου. Να απαντήσετε σε καθεμιά από τις παρακάτω ερωτήσεις με μια πρόταση: KΕΦΑΛΑΙΟ 1ο Χημική σύσταση του κυττάρου Ενότητα 1.1: Χημεία της ζωής Ενότητα 2.1: Μακρομόρια Να απαντήσετε σε καθεμιά από τις παρακάτω ερωτήσεις με μια πρόταση: 1. Για ποιο λόγο θεωρείται αναγκαία η σταθερότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΥΔΑΤΩΣΗ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΥΔΑΤΩΣΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΣΜΗΤΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΥΔΑΤΩΣΗ ΙΝΕΣΣΑ ΒΑΣΙΛΙΔΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2012 ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Αριθ. L 55/22 EL Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκων Κοινοτήτων

Αριθ. L 55/22 EL Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκων Κοινοτήτων Αριθ. L 55/22 EL Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκων Κοινοτήτων 6. 3. 96 ΟΔΗΓΙΑ 96/8/EK ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 26ης Φεβρουαρίου 1996 σχετικά με τα τρόφιμα που προορίζονται να χρησιμοποιηθούν σε δίαιτες μειωμένων

Διαβάστε περισσότερα

Πειραµατική Εργοφυσιολογία

Πειραµατική Εργοφυσιολογία Πειραµατική Εργοφυσιολογία Θερμορύθμιση Βασίλης Πασχάλης Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ - ΕΚΠΑ Θερμική ισορροπία Δυναμική ισορροπία μεταξύ παραγόντων που προσδίδουν και αφαιρούν θερμότητα: Βασικός μεταβολισμός,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ Χρήση των συμπληρωμάτων για τη βελτίωση της παραγωγής ενέργειας: (πως να χρησιμοποιείτε την Ουβικινόλη, την L-γλουταμίνη και βιταμίνη Β1 για να λειτουργήσει

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολισμός πρωτεϊνών και των αμινοξέων

Μεταβολισμός πρωτεϊνών και των αμινοξέων Μεταβολισμός πρωτεϊνών και των αμινοξέων Πρωτεΐνες Πολυσακχαρίτες Λίπη Γαλακτικό Γλυκόζη Αμινοξέα Πρωτεΐνες οργανισμού Δεξαμενή Αζώτου Πυροστα φυλικό Γλυκονεογένεση Γλυκόλυση Acetyl-CoA 6- φωσφορική Γλυκόζη

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11. Βιοενεργητική & Μεταβολισµός: Μιτοχόνδρια, Χλωροπλάστες & Υπεροξειδιοσώµατα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11. Βιοενεργητική & Μεταβολισµός: Μιτοχόνδρια, Χλωροπλάστες & Υπεροξειδιοσώµατα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 Βιοενεργητική & Μεταβολισµός: Μιτοχόνδρια, Χλωροπλάστες & Υπεροξειδιοσώµατα Τα ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΙΟΣΩΜΑΤΑ Μέρος Ε ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΥΠΕΡΟΞΕΙΔΙΟΣΩΜΑΤΩΝ - Περιέχουν ένζυµα για ποικίλες µεταβολικές

Διαβάστε περισσότερα

όλοι αναπνευστική οδός στομάχι στόμα

όλοι αναπνευστική οδός στομάχι στόμα κεράτινη στιβάδα περιέχει σμήγμα λιπαρά οξέα Μηχανισμοί που παρεμποδίζουν την είσοδο Δέρμα περιέχει ιδρώτας φυσιολογική μικροχλωρίδα λυσοζύμη γαλακτικό οξύ μικροοργανισμών Βλεννογόνοι όλοι αναπνευστική

Διαβάστε περισσότερα

«ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ: ΧΗΜΙΚΗ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ»

«ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ: ΧΗΜΙΚΗ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ» «ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ: ΧΗΜΙΚΗ ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ» Τι είναι οι πρωτεΐνες; Από τι αποτελούνται; Ποιος είναι ο βιολογικός του ρόλος; Ας ρίξουμε μία ματιά σε όλα αυτά τα ερωτήματα που μας απασχολούν ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1:

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα η hyaluronan αναφέρεται ως υαλουρονικό οξύ.

Σήμερα η hyaluronan αναφέρεται ως υαλουρονικό οξύ. Μαρία Καρδάση Το 1934 ο Κάρλ Μάγιερ απομόνωσε από το υαλώδες υγρό του βόειου οφθαλμού μια άγνωστη μέχρι τότε μη θεϊκή γλυκοζαμινογλυκάνη και την ονόμασε hyaluronan. Σήμερα η hyaluronan αναφέρεται ως υαλουρονικό

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΥΡΙΤΙΟΥ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΥΡΙΤΙΟΥ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΥΡΙΤΙΟ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗ ΓΕΝΙΚΑ Το πυρίτιο (Silicium) είναι το χημικό στοιχείο με χημικό σύμβολο Si, ατομικό αριθμό 14 και ατομική μάζα 28,0855 amu Είναι ένα μεταλλοειδές που ανήκει στην ομάδα 14 του περιοδικού

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα πριν τις εξετάσεις. Καλό διάβασμα Καλή επιτυχία

Θέματα πριν τις εξετάσεις. Καλό διάβασμα Καλή επιτυχία Θέματα πριν τις εξετάσεις Καλό διάβασμα Καλή επιτυχία 2013-2014 Θέματα πολλαπλής επιλογής Μετουσίωση είναι το φαινόμενο α. κατά το οποίο συνδέονται δύο αμινοξέα για τον σχηματισμό μιας πρωτεΐνης β. κατά

Διαβάστε περισσότερα

Επανάληψη πριν τις εξετάσεις Καλό διάβασμα

Επανάληψη πριν τις εξετάσεις Καλό διάβασμα Επανάληψη πριν τις εξετάσεις Καλό διάβασμα 2013-2014 Θέματα πολλαπλής επιλογής Κύτταρα όμοια μορφολογικά και λειτουργικά αποτελούν α. ένα όργανο. β. ένα ιστό. γ. ένα οργανισμό. δ. ένα σύστημα οργάνων.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΤΑΡΑ. Καρβουντζή Ηλιάνα (Βιολόγος) 1

ΚΥΤΤΑΡΑ. Καρβουντζή Ηλιάνα (Βιολόγος) 1 ΚΥΤΤΑΡΑ ΖΥΓΩΤΟ: Το πρώτο κύτταρο του οργανισμού από το οποίο με συνεχείς κυτταρικές διαιρέσεις προκύπτουν όλα. ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ: Διαδικασία με την οποία τα κύτταρα αποκτούν διαφορετικά μορφολογικά και λειτουργικά

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΜΕΡΟΣ Α. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής του οργανισμού μας

ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΜΕΡΟΣ Α. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής του οργανισμού μας ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - ΜΕΡΟΣ Α Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής του οργανισμού μας Ρόλος του νευρικού συστήματος Το νευρικό σύστημα (Ν.Σ.) ελέγχει, ρυθμίζει και συντονίζει όλες τις λειτουργίες του οργανισμού ανάλογα

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 15/9/2014. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 15/9/2014. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων Κύτταρα και ιστοί: Πλήθος κυττάρων ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Ο ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από τρισεκατομμύρια κύτταρα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Κύτταρα και ιστοί Όργανα και συστήματα οργάνων

Διαβάστε περισσότερα

PREMIUM CAT FOOD. Nutrican_CAT_leaflet_ENG.indd :46

PREMIUM CAT FOOD. Nutrican_CAT_leaflet_ENG.indd :46 PREMIUM CAT FOOD Nutrican_CAT_leaflet_ENG.indd 1 13.04.16 17:46 + ΓΙΑ ΜΙΑ ΥΠΕΡΟΧΗ ΖΩΗ Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΠΑΙΖΕΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΡΟΛΟ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ. ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΜΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Β Λυκείου θέματα

Βιολογία Β Λυκείου θέματα Ι. Οι υδατάνθρακες διακρίνονται σε μονοσακχαρίτες, δισακχαρίτες και πολυσακχαρίτες. α) Να αναφέρετε από δύο παραδείγματα μονοσακχαριτών, δισακχαριτών και πολυσακχαριτών. (6μ) β) Σε ένα κύτταρο συναντώνται

Διαβάστε περισσότερα

3.1 Ενέργεια και οργανισμοί

3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Δημήτρης Η. Β 1 25.3.14 3 Ο Κεφάλαιο 3.1 Ενέργεια και οργανισμοί Η ενέργεια έχει κεντρική σημασία για έναν οργανισμό, γιατί ό,τι και να κάνουμε χρειαζόμαστε ενέργεια. Ο κλάδος της βιολογίας που ασχολείται

Διαβάστε περισσότερα

Είναι σχεδόν βέβαιο, είτε να γνωρίζετε κάποιον που πάσχει από μια τέτοια ασθένεια είτε να έχετε μια εσείς οι ίδιοι.

Είναι σχεδόν βέβαιο, είτε να γνωρίζετε κάποιον που πάσχει από μια τέτοια ασθένεια είτε να έχετε μια εσείς οι ίδιοι. Γράφει: Δημήτρης Τσουκαλάς, Ιατρός Φυσικής Υγείας Τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι ασθένειες που προκύπτουν γιατί το σώμα μας επιτίθεται και καταστρέφει τα δικά του κύτταρα και όργανα. Γνωρίζετε ότι ένας στους

Διαβάστε περισσότερα

Bιολογία γενικής παιδείας

Bιολογία γενικής παιδείας Bιολογία γενικής παιδείας Α1. 1. δ 2. α 3. β 4. δ ΘΕΜΑ Α Α2. ΟΛΑ ΚΑΠΟΙΑ Τοξίνες + Πλασματική μεμβράνη + Κυτταρικό τοίχωμα + Αποικίες + Κάψα + Πλασμίδια + Μαστίγια + Ριβοσώματα + Πυρηνοειδές + Ενδοσπόρια

Διαβάστε περισσότερα

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος. L 314/36 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1.12.2009 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1170/2009 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 30ής Νοεμβρίου 2009 για την τροποποίηση της οδηγίας 2002/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και

Διαβάστε περισσότερα

1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ

1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 1. ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΙ Ο ανθρώπινος οργανισμός συνίσταται α- πό τρισεκατομμύρια κύτταρα. Τα κύτταρα αυτά εμφανίζουν σημαντική ποικιλομορφία, που αφορά το μέγεθος,

Διαβάστε περισσότερα

1. Να οξειδωθούν και να παράγουν ενέργεια. (ΚΑΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ)

1. Να οξειδωθούν και να παράγουν ενέργεια. (ΚΑΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ) Θάνος Α. Β1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ 3.1 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ Όλοι οι οργανισμοί προκειμένου να επιβιώσουν και να επιτελέσουν τις λειτουργίες τους χρειάζονται ενέργεια. Οι φυτικοί οργανισμοί μετατρέπουν

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΡΩΤΙΔΩΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΑΚΧΑΡΟΥ

ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΡΩΤΙΔΩΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΑΚΧΑΡΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΡΩΤΙΔΩΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΑΚΧΑΡΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΘΗΝΑ 2010 1 ΣΚΟΠΟΣ Η ανάλυση και μελέτη της μοριακής δομής των καρωτίδων αρτηριών με υπέρυθρη φασματοσκοπία. Η εξαγωγή συμπερασμάτων

Διαβάστε περισσότερα

Γνωρίστε τα νηστίσιμα - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 14 Φεβρουάριος :44

Γνωρίστε τα νηστίσιμα - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 14 Φεβρουάριος :44 Γράφει: Κωνσταντίνου Κρήνη, Κλινικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος Τα λαχανικά, τα όσπρια, οι πατάτες, τα δημητριακά, τα ζυμαρικά, οι ξηροί καρποί, οι ελιές, τα φρούτα, τα θαλασσινά, ο ταραμάς, τα τουρσί ανήκουν

Διαβάστε περισσότερα

Cold Lazer LLLT η πράσινη θεραπεία του 21ου αιώνα

Cold Lazer LLLT η πράσινη θεραπεία του 21ου αιώνα Cold Lazer LLLT η πράσινη θεραπεία του 21ου αιώνα Τι είναι η Cold Laser LLLT Η θεραπεία με Laser, θεωρείται η πράσινη θεραπεία του 21ου αιώνα. Το Laser δεν περιέχει χημικές ουσίες, είναι καθαρή ενέργεια

Διαβάστε περισσότερα

4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. περιλαμβάνονται ο σπλήνας και ο θύμος αδένας (εικ.4.1). Το λεμφικό σύστημα είναι πολύ σημαντικό γιατί:

4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. περιλαμβάνονται ο σπλήνας και ο θύμος αδένας (εικ.4.1). Το λεμφικό σύστημα είναι πολύ σημαντικό γιατί: ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 4. ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το λεμφικό σύστημα αποτελείται από τα λεμφαγγεία, τη λέμφο και τους λεμφαδένες. Οι λεμφαδένες είναι δομές που αποτελούνται από εξειδικευμένη μορφή συνδετικού ιστού, το λεμφικό

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΟΡΜΟΝΕΣ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου

ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΟΡΜΟΝΕΣ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ. ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΟΡΜΟΝΕΣ - ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γενικό Τμήμα Εργαστήριο Χημείας, Καθηγητής Μόσχος Πολυσίου 1 Στεροειδή Τα στεροειδή, είναι μια κατηγορία μη υδρολυόμενων λιπιδίων με χαρακτηριστική

Διαβάστε περισσότερα

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία.

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία. Παχυσαρκία είναι η παθολογική αύξηση του βάρους του σώματος, που οφείλεται σε υπερβολική συσσώρευση λίπους στον οργανισμό. Παρατηρείται γενικά

Διαβάστε περισσότερα

να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων του; α. τη θέση τους στο ανθρώπινο σώμα β. την γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση

να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων του; α. τη θέση τους στο ανθρώπινο σώμα β. την γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση Ερωτήσεις κατανόησης της θεωρίας του 1 ο κεφαλαίου (συνέχεια) 1. Από τι εξαρτάται η επιβίωση του ανθρώπου και ποιοι εξωτερικοί παράγοντες θα μπορούσαν να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων

Διαβάστε περισσότερα

BITAMINEΣ (vital amines)

BITAMINEΣ (vital amines) BΙΤΑΜΙΝΕΣ BITAMINEΣ (vital amines) εν συντίθενται σε σηµαντικά ποσά και πρέπει να λαµβάνονται από τη διατροφή Παρουσία σε µικρά ποσά εξαιτίας της καταλυτικής δράσης Βασικοί διαιτητικοί παράγοντες εν παρέχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ - Vidaylin 50 + ΕΠΙΚΑΛΥΜΜΕΝΑ ΠΟΛΥΒΙΤΑΜΙΝΟΥΧΑ ΔΙΣΚΙΑ με GINSENG & GINGKO BILOBA

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ - Vidaylin 50 + ΕΠΙΚΑΛΥΜΜΕΝΑ ΠΟΛΥΒΙΤΑΜΙΝΟΥΧΑ ΔΙΣΚΙΑ με GINSENG & GINGKO BILOBA ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ - Vidaylin 50 + ΕΠΙΚΑΛΥΜΜΕΝΑ ΠΟΛΥΒΙΤΑΜΙΝΟΥΧΑ ΔΙΣΚΙΑ με GINSENG & GINGKO BILOBA Χωρίς Ζάχαρη, Γλουτένη, Λακτόζη. Απαλλαγμένο από Τεχνητές Γεύσεις κaι Συντηρητικά Σωματική & Πνευματική

Διαβάστε περισσότερα

1.4 Φυσιολογικές αντιδράσεις στην αύξηση της θερμοκρασίας

1.4 Φυσιολογικές αντιδράσεις στην αύξηση της θερμοκρασίας 1.4 Φυσιολογικές αντιδράσεις στην αύξηση της θερμοκρασίας Η αύξηση της επιφανειακής θερμοκρασίας έχει σαν αποτέλεσμα την εμφάνιση φυσιολογικών απαντήσεων, η ένταση και η έκταση των οποίων εξαρτάται από

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ. Ένα ταξίδι στις βασικές έννοιες βιολογίας...

ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ. Ένα ταξίδι στις βασικές έννοιες βιολογίας... ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ Ένα ταξίδι στις βασικές έννοιες βιολογίας... Κύτταρο Η βασική δομική και λειτουργική μονάδα που εκδηλώνει το φαινόμενο της ζωής. Πρώτος ο Βρετανός Robert Hooke το 1665 παρατηρώντας

Διαβάστε περισσότερα

Φ ΣΙ Σ Ο Ι Λ Ο Ο Λ Γ Ο Ι Γ Α

Φ ΣΙ Σ Ο Ι Λ Ο Ο Λ Γ Ο Ι Γ Α Δηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης Τµήµα Αγροτικής Ανάπτυξης ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ «Θρεπτικά στοιχεία» Ορεστιάδα 2017 Απαραίτητο θεωρείται ένα στοιχείο όταν: 1. Η έλλειψη του εµποδίζει την ολοκλήρωση του φυτικού

Διαβάστε περισσότερα