1 Η ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τι ονομάζεται επ ικοινωνία; Τι κοινό χρειάζεται για να επ ιτευχθεί;

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "1 Η ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τι ονομάζεται επ ικοινωνία; Τι κοινό χρειάζεται για να επ ιτευχθεί;"

Ξάνθη Γιάγκος
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 1 Η ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τι ονομάζεται επ ικοινωνία; Τι κοινό χρειάζεται για να επ ιτευχθεί; 2. Πώς ονομάζονται τα κείμενα π ου δε χρησιμοπ οιούν μόνο τη γλώσσα για να μεταδώσουν το μήνυμά τους; Ποιο άλλο μέσο εκτός απ ό το λόγο μπ ορεί να μεταφέρει απ οτελεσματικά το μήνυμα; 3. Τι ονομάζεται π ρόταση; Ανάλογα με τα συστατικά τους πότε ονομάζουμε μια π ρόταση απ λή, π ότε ελλειπ τική και πότε επ αυξημένη; 4. Συμπ ληρώστε τις π αρακάτω π ροτάσεις: Ανάλογα με τη σημασία τους: Οι π ροτάσεις π ου χρησιμοπ οιούμε συνήθως για να δώσουμε μια π ληροφορία λέγονται. Σ αυτές τις προτάσεις βάζουμε τελεία. Οι π ροτάσεις π ου χρησιμοπ οιούμε για να ζητήσουμε μια π ληροφορία λέγονται. Σ αυτές τις προτάσεις βάζουμε. Οι π ροτάσεις π ου χρησιμοπ οιούμε για να ζητήσουμε από κάπ οιον να κάνει κάτι ή να τον π αρακαλέσουμε για κάτι λέγονται. Σ αυτές τις π ροτάσεις βάζουμε ή. Οι π ροτάσεις π ου εκφράζουν ένα έντονο συναίσθημα λέγονται. Σ αυτές τις π ροτάσεις βάζουμε. Οι π ροτάσεις π ου δεν έχουν άρνηση λέγονται. Οι π ροτάσεις π ου π εριέχουν άρνηση[ δε( ν), μη( ν )] λέγονται. 2 Η ΕΝΟΤΗΤΑ 5. Ποιες διαφορές εντοπ ίζουμε ανάμεσα στα δύο είδη της γλωσσικής επ ικοινωνίας [π ροφορικό και γραπ τό λόγο]; 6. Όταν μελετούμε τον π ροφορικό λόγο ή το γραπ τό κείμενο, αναζητούμε: Ποιος μιλάει ή γράφει Σε π οιον μιλάει ή γράφει 1

2 Για π οιο σκοπ ό μιλάει ή γράφει Ποιο θέμα, π οιες απόψεις- ιδέες μεταδίδει και με π οιο τρόπ ο. 7. Χαρακτηριστικό της π αραγράφου είναι ότι απ οτελεί κείμενο ενιαίο και σχετικά, αλλά ταυτόχρονα με τις π ροηγούμενες και τις επόμενες π αραγράφους. 8. Απ ό π οια μέρη απ οτελείται η π αράγραφος; Τι π εριλαμβάνει το κάθε μέρος; 9. Τι ονομάζουμε συνδετικές λέξεις και π ώς ξεχωρίζει η μια π αράγραφος απ ό την άλλη; 3 Η ΕΝΟΤΗΤΑ 10. Να συμπ ληρωθούν τα π αρακάτω κενά: Με τον όρο περιγραφή εννοούμε την μέσα στο λόγο χώρων, προσώπ ων, αντικειμένων, φαινομένων κτλ. Η π εριγραφή συνδέεται λοιπ όν με το. Ακολουθεί π ορεία απ ό το στο, από εικόνες σε λεπ τομερειακές. Η της π εριγραφής χαρακτηρίζεται απ ό σαφήνεια, ακρίβεια, ζωντάνια και π αραστατικότητα. Με τον όρο αφήγηση εννοούμε την π ροφορική ή γραπτή π αρουσίαση ενός ή μιας σειράς, π ραγματικών ή φανταστικών. Η αφήγηση οργανώνεται με άξονα το, αλλά οι καταστάσεις συνδέονται μεταξύ τους. Η δομή της αφήγησης ακολουθεί το π αρακάτω σχήμα: για τους ήρωες, το χώρο, το χρόνο και την κατάσταση απ ό την οπ οία ξεκινά η αφήγηση Η της αφήγησης και η της Η : η κρίση του αφηγητή για το νόημα της ιστορίας. Κύριος χρόνος της αφήγησης είναι ο, αλλά χρησιμοπ οιείται και ο. Κύριο γνώρισμα της αφήγησης είναι οι λέξεις ή φράσεις π ου δείχνουν τη χρονική σειρά των γεγονότων και την αιτιολογική σχέση μεταξύ τους. 2

3 11. Τι ονομάζεται π ερίληψη; 12. Βάλτε τα βασικά βήματα για την π ερίληψη στη σωστή σειρά: Α. υπ ογραμμίζουμε τις βασικές λέξεις κάθε παραγράφου Β. εντοπ ίζουμε το κεντρικό θέμα του κειμένου Γ. γράφουμε την περίληψη Δ. γράφουμε π λαγιότιτλους σε κάθε παράγραφο Ε. διαβάζουμε π ροσεκτικά το κείμενο 13. Ποια είναι τα 3 κύρια δομικά μέρη του κειμένου; 14. Για να υπ οστηρίξουμε τις θέσεις μας ή για να αντικρούσουμε τις θέσεις άλλων, χρησιμοπ οιούμε. 15. Ποια είναι τα τρία είδη κειμένου π ου συναντήσαμε ως εδώ; 4 Η ΕΝΟΤΗΤΑ 16. Κάθε πρόταση απ οτελείται απ ό 2 βασικά μέρη. Στο ένα μέρος κεντρική λέξη είναι το, ενώ στο άλλο μέρος το. Το ένα μέρος ονομάζεται φράση και το άλλο φράση. 17. Να χαρακτηριστούν οι π αρακάτω φράσεις: 18. Η Τα π αιδιά [, ] Τα καινούργια παπ ούτσια [, ] Οι άνθρωπ οι π ου νοιάζονται για τον συνάνθρωπ ο. [, ] Δέχθηκε κριτική. [,,, ] ονοματική φράση μπ ορεί να λειτουργεί συντακτικά ως: 3

4 19. Στις π αρακάτω π ροτάσεις αφού εντοπ ίσετε τις ονοματικές φράσεις να χαρακτηρίσετε τη λειτουργία τους: Μερικοί άνθρωπ οι βασανίζονται. Ο εργαζόμενος είναι κουρασμένος. Το σχολείο έκλεισε τις π όρτες του. Μετά απ ό τόση π ίεση, ξεκουραστήκαμε. Περιλαμβάνει τους π ίνακες των απ οτελεσμάτων. 20. Ω ς επιθετικός π ροσδιορισμός λειτουργεί το επ ίθετο όταν π ροσδίδει στο ουσιαστικό μια. Αυτός ο π ροσδιορισμός είναι στο ίδιο, στην ίδια και στον ίδιο με το ουσιαστικό. 21. Ταυτίζονται το φυσικό με το γραμματικό γένος; Αιτιολογήστε την απ άντησή σας δίνοντας τουλάχιστον τρία π αραδείγματα. 22. Τα ουσιαστικά διακρίνονται σε 2 μεγάλες κατηγορίες: και. Τα πρώτα διακρίνονται σε ισοσύλλαβα ( ο μαθητής) και ανισοσύλλαβα ( ο παππ ούς). 23. Να κλιθούν και στους δύο αριθμούς και στα τρία γένη τα π αρακάτω επ ίθετα: Ο υγιής Ο βαρύς Ο φθαρτός Ο πολύς 24. Να συμπ ληρωθούν τα κενά και να δώσετε ένα π αράδειγμα για κάθε τρόπ ο: Η π αραγωγή σύνθετων λέξεων γίνεται με δύο τρόπ ους: Α. με π ροσθήκη στο τέλος του θέματος. Πχ. Β. με π ροσθήκη στην αρχή του θέματος. Πχ. Η π αραγωγή σύνθετων λέξεων μπ ορεί να γίνει κι απ ό την ένωση των θεμάτων δύο απ λών λέξεων. Πχ. 4

5 5 Η ΕΝΟΤΗΤΑ 25. Το ρήμα: o Εκφράζει μια ή o Είναι το βασικό στοιχείο κάθε π ρότασης γύρω απ ό το οπ οίο οργανώνεται το μήνυμα π ου μεταδίδεται με την επικοινωνία o Ανήκει στη φράση, στην οπ οία παίζει κυρίαρχο ρόλο. 26. Να συμπ ληρωθούν τα κενά: Όσον αφορά τη μορφή του ρήματος: Με βάση τις καταλήξεις χωρίζουμε τα ρήματα σε 2 συζυγίες: στην α συζυγία με καταλήξεις σε - και στην β συζυγία με καταλήξεις σε -. Με βάση τις καταλήξεις π άλι χωρίζουμε τα ρήματα σε 2 φωνές: την με καταλήξεις σε - ή - και την με καταλήξεις σε -. Κάθε φωνή έχει δύο συζυγίες. Η β συζυγία κάθε φωνής χωρίζεται σε δύο τάξεις: φωνή σε - άω( ώ ) πχ και ώ π χ και φωνή σε ιέμαι π χ και σε ούμαι π χ. Όσον αφορά τη σημασία του ρήματος: Υπ άρχουν ρήματα π ου φανερώνουν ότι το υπ οκείμενο κάνει κάτι, ενεργεί, π χ τρέχω, π αίζω. Τα ρήματα αυτά έχουν διάθεση και βρίσκονται συνήθως στην ενεργητική φωνή. Υπ άρχουν ρήματα π ου φανερώνουν ότι το υποκείμενο «π αθαίνει» κάτι, δέχεται το απ οτέλεσμα μιας ενέργειας, πχ τραυματίζομαι, χτυπ ώ. Τα ρήματα αυτά έχουν διάθεση και βρίσκονται συνήθως στην π αθητική φωνή. Υπ άρχουν ρήματα π ου φανερώνουν ότι το υπ οκείμενο είναι ο δράστης μιας ενέργειας, δηλαδή κάνει κάτι και ταυτόχρονα δέχεται το απ οτέλεσμα της ενέργειας αυτής, π χ χτενίζομαι, αγκαλιάζομαι. Τα ρήματα αυτά έχουν διάθεση και βρίσκονται συχνά στην π αθητική φωνή. 5

6 Υπ άρχουν ρήματα π ου φανερώνουν ότι το υποκείμενο βρίσκεται απ λώς σε μια κατάσταση, ούτε ενεργεί ούτε παθαίνει κάτι, π χ κοιμάμαι, κάθομαι. Τα ρήματα αυτά έχουν διάθεση. 27. Ποιοι είναι οι π αρελθοντικοί χρόνοι στα νέα ελληνικά και π ώς χρησιμοπ οιούνται; 1) 2) 3) 4) 28. Τι δείχνει η κατάληξη ενός ρήματος; Διαλέξτε τα σωστά: Πτώση Γένος Φωνή Διάθεση Ποιόν ενεργείας Πρόσωπο Χρόνο Αριθμό 29. Τι ακριβώς δηλώνει το π οιόν ενεργείας; Δώστε ένα π αράδειγμα π ου να αναδεικνύει τη διαφορά. Οι χρόνοι π ου έχουν μη συνοπ τικό π οιόν ενεργείας: Οι χρόνοι π ου έχουν συνοπ τικό π οιόν ενεργείας: Οι χρόνοι π ου έχουν συντελεσμένο π οιόν ενεργείας: 30. Ποια ρήματα ονομάζονται συνδετικά; Δώστε μερικά π αραδείγματα. 31. Νέα ρήματα π αράγονται : α. απ ό άλλα ρήματα π χ. π χ. β. απ ό άλλα μέρη του λόγου 6

7 6 Η ΕΝΟΤΗΤΑ 32. Οι π τώσεις μάς δείχνουν τη σχέση π ου μπ ορεί να έχει ένα ουσιαστικό με το ρήμα. Αντιστοιχίστε τις π τώσεις με τα αντίστοιχα μέρη του λόγου: Υποκείμενο Αντικείμενο Κατηγορούμενο του υποκειμένου Κατηγορούμενο του αντικειμένου αιτιατική ή γενική ονομαστική αιτιατική ονομαστική 33. Οι π τώσεις μάς δείχνουν τη σχέση π ου μπ ορούν να έχουν οι ονοματικές φράσεις μεταξύ τους. Έχουμε δύο είδη π ροσδιορισμών: Α. και Β. ανάλογα με την π τώση στην οπ οία βρίσκεται ο π ροσδιορισμός. Ο π ροσδιορισμός αυτός μπ ορεί να π ροσθέτει ένα ιδιαίτερο και γνωστό γνώρισμα, οπ ότε λέγεται ή να διασαφηνίζει το ουσιαστικό π ου π ροσδιορίζει, οπ ότε λέγεται. 34. Να αναγνωριστούν τα είδη των ονοματικών π ροσδιορισμών: Ένα κοπ άδι χελιδόνια Τα π όδια του αλόγου Η εικονογράφηση του βιβλίου Άρματα μάχης Ο Γεωργιάδης, ο καθηγητής 35. Νέα ουσιαστικά π αράγονται α. απ ό άλλα ουσιαστικά, επ ίθετα ή ρήματα με την π ροσθήκη στο θέμα τους, β. με την π ροσθήκη. 7

Σχετικά έγγραφα

Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μία κατάσταση.

Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μία κατάσταση. Τι είναι ρήμα; Παραδείγματα: α) Ο εργάτης δουλεύει β) Ο ήλιος σκεπάστηκε από τα σύννεφα γ) Το μωρό κοιμάται Οι λέξεις «δουλεύει», «σκεπάστηκε», «κοιμάται», λέγονται ρήματα γιατί φανερώνουν ότι ο εργάτης