Από τη θεωρία στην πράξη: Η Εμπειρία της Ένταξης της Οπτικής του Φύλου στα Αναλυτικά Προγράμματα της Πρωτοβάθμιας

Transcript

1 Από τη θεωρία στην πράξη: Η Εμπειρία της Ένταξης της Οπτικής του Φύλου στα Αναλυτικά Προγράμματα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Κυπριακής Εκπαίδευσης ΜΑΡΙΑ ΓΚΑΣΟΥΚΑ ΕΠΙΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

2 Θεμελιώδη Ερωτήματα: Ποια ήταν ως ρόσφατα η σχέση της κοινωνικής κατηγορίας των γυναικών και των ε ιστηµών, ιδιαίτερα των ανθρω ιστικών; Σε οιο βαθµό οι ε ιστήµες έλαβαν κατά την ορεία συγκρότησης και ολοκλήρωσής τους υ όψη τις εµ ειρίες, τις ανάγκες και τις ροσδοκίες των γυναικών; Γιατί οι γυναίκες αναφέρονται σε αυτές ως α οκλίσεις/εξαιρέσεις του «αρσενικού κανόνα» και άντα σε σχέση µε τις υ ηρεσίες ου ροσέφεραν στους άνδρες ή τις οικογένειες; Και τελικά, όσο ραγµατικές είναι οι ανα αραστάσεις του γυναικείου κόσµου και των συνθηκών ζωής των γυναικών στο λαίσιο αυτών των ε ιστηµών;

3 Το Φύλο (gender), δοµή κοινωνική, οικονοµική και πολιτισµική αναγνωρίζεται ως η βάση της κοινωνικής οργάνωσης, η «αρχή του σχετίζεσθαι»

4 Οι ερευνητικές ροσ άθειες σχετικά µε την έµφυλη διάσταση των µαθηµατικών θα µ ορούσαν να κατηγοριο οιηθούν σε τρεις άξονες: Πρώτον σε εµ ειρικές έρευνες ου εστιάζουν στη συλλογή, στατιστική ανάλυση και ερµηνεία δεδοµένων σε θέµατα σ ουδών, εργασίας και καριέρας στο εδίο των µαθηµατικών ή σε συναφή εδία, ό ως η ληροφορική και οι φυσικές ε ιστήµες

5 εύτερον, σε ιστοριογραφίες της ε ιστήµης των Μαθηµατικών και ιδιαίτερα σε βιογραφίες γυναικών ου ασχολήθηκαν µε τα µαθηµατικά Τρίτον, σε µελέτες οι ο οίες αξιο οιώντας µεθοδολογικά εργαλεία α ό το χώρο της κοινωνικής, εκ αιδευτικής και µαθησιακής ψυχολογίας διερευνούν την έµφυλη σχέση µαθηµατικών και µάθησης.

6 Ό ως ε ισηµαίνει η Lynne Chisholm «το σχολείο εξακολουθεί να αίζει ένα σηµαντικό ρόλο στις διαδικασίες ανα αραγωγής της ανισότηταςανάµεσασταφύλα.καιτοκάνειαυτόόχια όµόνοτου, αλλά σε συνδυασµό µε τους ρόλους ου διαδραµατίζουν η οικογένεια και όλο το ολιτισµικό και οικονοµικό λαίσιο της κοινότητας. Το σχολείο είναι ο ιο σηµαντικός α ό τους χώρους ου λαµβάνουν α οφάσεις, γιατί ε ηρεάζει τις µελλοντικές ευκαιρίες και ροο τικές και είναι, ταυτόχρονα, ρωταρχικό κοινωνικο οιητικό λαίσιο µέσα στο ο οίο α οκτώνται εµ ειρίες ου διαµορφώνουν την αυτοαντίληψη».

7 Μια εκ αίδευση της έµφυλης ισότητας συνε άγεται όχι µόνον υψηλή αξιολόγηση των κοριτσιών, αλλά και βελτίωση των αγοριών, καθώς θα συνειδητο οιήσουν τα κοινωνικά λεονεκτήµατα ου θα ροκύψουν α ό την αναγνώριση και α οδοχή των δυνατοτήτων και της ροσφοράς των κοριτσιών και των γυναικών. Το γεγονός συµβάλλει ε ίσης στο να βοηθηθούν τα αγόρια να ξεφύγουν α ό την ίεση ου αισθάνονται α ό την υ οχρέωση συµµόρφωσής τους µε τους αραδοσιακούς ρόλους, συµ εριφορές και νοοτρο ίες.

8 Με τον όρο γλωσσικός σεξισµός εννοείται η γλωσσική διε ίδραση σε µια ανδροκρατική κοινωνία, στην ο οία η γλώσσα α οτυ ώνει ακριβώς τις σχέσεις εξουσίας ανάµεσα στα φύλα και λειτουργεί µε τέτοιο τρό ο, ώστε να διαιωνίζεται και να νοµιµο οιείται η εξουσία των αντρών εις βάρος των γυναικών.

9 Η εµµονή σε µια µη σεξιστική χρήση του λόγου, κρίνεται α αραίτητη ροκειµένου οι εκ αιδευτικοί, άνδρες και γυναίκες, να εσωτερικεύσουν την κοινωνική/ ολιτική σηµασία του να είναι ορατό το θηλυκό γένος και να µη θεωρούν ως αυτονόητο ως το αρσενικό νοµιµο οιείται να εκφράζει και τα δύο γένη. Είναι ε οίθησή µας ως το να είναι ορατά και τα δύο γένη στο λόγο δεν α οτελεί «φεµινιστική εµµονή», αλλά ολιτικό και δηµοκρατικό αίτηµα υψίστης σηµασίας, βασικότατη ροϋ όθεση ε ίτευξης της έµφυλης ισότητας.

10 -«...εξο λίζει κατάλληλα το σηµερινό µαθητή και τον ροετοιµάζει αντίστοιχα, ώστε να ενταχθεί οµαλά ως ολίτης σε έναν κόσµο µικρό αλλά συγχρόνως µεγάλο...» / «...σηµαντικό στοιχείο της ολό λευρης ροσω ικότητας του µαθητή» / «...το διδακτικό ρόλο του διδάσκοντα» (Γεωγραφία-Γεωλογία),

11 «ευρύτερο εριβάλλον του µαθητή»/ «ευεξία των µαθητών»/ «ενδυνάµωση του ατόµου ως ολίτη»/ «δηµιουργία ενεργού ολίτη»/ «ίνει ευκαιρία στον µαθητή να µοιραστεί µε άλλους ενήλικες, εκ αιδευτικούς»/ «ενεργητικοί και δηµοκρατικοί ολίτες» (Αγωγή Υγείας)

12 «Μέσα α ό τη διαδικασία εκµάθησης και καλλιέργειας των ιο άνω, οι µαθητές ανα τύσσουν δεξιότητες και στάσεις ου χαρακτηρίζουν έναν δηµοκρατικό ολίτη, α οκτούν αυτο ε οίθηση, ευχέρεια στην έκφραση και την ε ικοινωνία, ενσυναίσθηση, κριτική σκέψη. Μέσα α ό τη θεατρική ράξη, ο µαθητής ανακαλύ τει και εµ λουτίζει την ροσω ική του ταυτότητα»/«την ιδιότητα του δηµιουργού». (Θέατρο)

13 «µε τον τρό ο αυτό διαµορφώνεται ο ενσυνείδητος ολίτης» «ώστε να γνωρίζει ο δάσκαλος τι ε ιδιώκει και να κατευθύνει», «να βοηθήσει τους µαθητές να διαµορφωθούν σε ελεύθερους, δηµοκρατικούς και ενεργούς ολίτες» (Αγωγή του Πολίτη)

14 Σας ευχαριστούμε πολύ