Θεωρητικά ζητήµατα της γλωσσικής ανάπτυξης
|
|
- Ἀελλώ Χρηστόπουλος
- 8 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Θεωρητικά ζητήµατα της γλωσσικής ανάπτυξης µετά τη µεσολάβηση του Τσόµσκι Τι µ ορούµε να υ οθέσουµε για το ώς µαθαίνεται η γλώσσα µε βάση τα εξής: Tην ίδια την οµιλία των αιδιών (.χ. τα λάθη τους ή τις ροτάσεις ου σχηµατίζουν σε κάθε ηλικία) Τι µαθαίνεται, δηλ. τι γνωρίζουµε για τη γλώσσα,.χ. ρόκειται για σύστηµα στοιχείων και κανόνων ή άθροισµα εκφράσεων; Κάτω α ό οιες συνθήκες µαθαίνεται: γρήγορα και α ότοµα, σταδιακά και µακρο ρόθεσµα, µε τη βοήθεια των ενηλίκων ή όχι; Τι γνωρίζουµε για το αιδί και τις ικανότητες µάθησης, αντίληψης, µνήµης ου διαθέτει, τον ανθρώ ινο εγκέφαλο κ.λ. 1
2 Μετά τη διαµάχη Σκίνερ-Τσόµσκι κοινά α οδεκτό ότι τα αιδιά µαθαίνουν ένα σύστηµα και συνε ώς λειτουργούν µεταξύ άλλων µε βάση νοητικά α οθηκευµένους κανόνες δεν α οµνηµονεύουν/ανα αράγουν α λώς λέξεις και ροτάσεις Αργότερα ωστόσο, η µίµηση θα α οδειχτεί ιο σηµαντικός µηχανισµός α ό,τι αρχικά χρειάζεται.χ. στη µάθηση ανώµαλων τύ ων (ό ως λέω-εί α) η οµιλία ου ακούει το αιδί αίζει ιο καθοριστικό ρόλο α ό,τι αρχικά ιστευόταν (.χ. το αιδί µαθαίνει άντα τη γλώσσα του εριβάλλοντος -και αυτή ου ακούει στην οικογένεια) 2
3 ύο θεωρητικές κατευθύνσεις To αιδί µ ορεί να κατακτήσει το γλωσσικό σύστηµα γιατί: Ορθολογισµός ή Νατιβισµός (Chomsky 1965 και ε ίγονοι) Γεννιέται µε ειδικά εφόδια έµφυτη ικανότητα ή γραµµατική γνώση Bιολογικός Μηχανισµός για την Κατάκτηση της Γλώσσας, γονιδιακός ροκαθορισµός της γλώσσας -ικανότητα α οκλειστικά ανθρώ ινη. Εµ ειριοκρατισµός ή Κονστρουκτιβισµός (θεωρίες ανάδυσης) (.χ. Tomasello 2003, Βates 1999, MacWhinney 1998, ε ίγονοι του Βυγκότσκι, Πιαζέ, Βruner) ιαθέτει ικανότητες αντίληψης, µνήµης και µάθησης ου µ ορεί να χρησιµο οιήσει και στη γλώσσα. Στην ανά τυξη της γλώσσας συµβάλλουν οικίλοι αράγοντες,.χ. οι γνώσεις του αιδιού για τον κόσµο, η ικανότητά του να αναλύει ερεθίσµατα για να εξάγει σχήµατα α ό αυτές, η ε ικοινωνία µε τους άλλους και φυσικά η οµιλία ου ακούει. εν χρειάζεται να υ οθέσουµε έµφυτη γνώση ειδικά για τη γλώσσα αρά µόνο ικανότητες µάθησης. 3
4 πιο αναλυτικά η λογική των δύο θεωρητικών κατευθύνσεων: νατιβισµός vs. κονστρουκτιβισµός Νατιβισµός: Ανάγκη να υ οθέσουµε έµφυτη γνώση γλώσσας, γιατί η γλώσσα: µαθαίνεται ολύ νωρίς, ειδικά τα ιο αφηρηµένα στοιχεία γραµµατικής (.χ. σύνταξη) χωρίς ε αρκή δείγµατα οµιλίας, τα ο οία δεν είναι ούτως ή άλλως τέλεια χωρίς να διδάσκεται και χωρίς τα αιδιά να διορθώνονται χωρίς στηρίγµατα α ό ρογλωσσικές ικανότητες και γενικότερα τις γνωσιακές ικανότητες του αιδιού. 4
5 Κονστρουκτιβισµός: εν χρειάζεται να υποθέτουµε έµφυτη γνώση, γιατί η γλώσσα: µαθαίνεται σταδιακά, µε τα πιο αφηρηµένα στοιχεία αργότερα - οικοδόµηση/ανακάλυψη όλο και πιο αφηρηµένων σχηµάτων η οµιλία που ακούει το παιδί επαρκεί για να εξαχθούν οι κανόνες και τα στοιχεία του γλωσσικού συστήµατος, γιατί: Το παιδί αναλύει την οµιλία για να ανακαλύψει σχήµατα όπως κάνει και µε άλλα ερεθίσµατα (π.χ. οπτικά σχήµατα) Ασυναίσθητα οι ενήλικες βοηθούν, απλοποιούν και επαναλαµβάνουν προτάσεις (π.χ. ερωτήσεις: τι είναι αυτό;) Η µάθηση αρχίζει πολύ νωρίτερα από την πρώτη λέξη, ακόµη και πριν από τη γέννηση. Οικοδοµείται πάνω σε ικανότητες επικοινωνίας, συµβολικής σκέψης, αντίληψης και άρθρωσης που ενυπάρχουν ή αναπτύσσονται κατά τη βρεφική ηλικία. 5
6 Υπόθεση Βιολογικού Μηχανισµού για Κατάκτηση της Γλώσσας Όχι α λώς βιολογικά ροα αιτούµενα, δηλ. φυσιολογικός εγκέφαλος, ακέραια όργανα αισθήσεων και άρθρωσης κ.λ. Αντιθέτως, έµφυτη γνώση Ειδικότερα αφηρηµένη γνώση του γλωσσικού συστήµατος Καθολική Γραµµατική, δηλ. τα κοινά στοιχεία όλων των γλωσσών Όχι βέβαια α λή υ όθεση να διευκρινιστεί τι κοινό και τι όχι (.χ. άρθρο ή οι γραµµατικές κλίσεις όχι σε όλες τις γλώσσες) Ερωτήµατα: ώς και ότε ενεργο οιείται η έµφυτη γνώση; ( οικίλες α αντήσεις εντός της τσοµσκιανής θεωρίας,.χ. εµφανίζεται ολύ νωρίς ή α αιτείται ένα διάστηµα ωρίµανσης) 6
7 Ερωτήµατα που προκύπτουν από τις θεωρητικές αντιπαραθέσεις, όπως: Ρόλος κληρονοµικότητας και εµ ειρίας: τι έµφυτο και τι µαθαίνεται; Ανα τυξιακές αλλαγές: συνεχείς και σταδιακές ή α ότοµες και µεγάλες; Καθολικά/οικουµενικά χαρακτηριστικά ή διαγλωσσικές, κοινωνικές και ατοµικές διαφορές της ανά τυξης; Μάθηση γλώσσας αυτόνοµη α ό την υ όλοι η ψυχολογική ανά τυξη (γνωσιακή, κοινωνική, συναισθηµατική) ή δια λεγµένη µε αυτές; Πρόκειται για ιδιόµορφο είδος µάθησης, µε άλλα λόγια; Έµφαση στη µάθηση γλώσσας (και ειδικότερα της σύνταξης ου θεωρείται ο ιο αφηρηµένος της υρήνας) ή γενικότερα στην α όκτηση ικανοτήτων γλωσσικής ε ικοινωνίας -δηλ. µόνο στη γλωσσική ικανότητα ή και στις ε ικοινωνιακές ικανότητες; Μαθαίνεται η γλώσσα ανεξάρτητα α ό τη χρήση της στην ε ικοινωνία; 7
8 ιαφορετικές θεωρίες της γλωσσικής ανάπτυξης λόγω διαφορετικών αντιλήψεων για: τη φύση της γλώσσας: τι υ οθέτουµε ότι είναι το αντικείµενο ου στοχεύει να µάθει το αιδί -Νατιβισµός: αφηρηµένο µαθηµατικό σύστηµα -Κονστρουκτιβισµός: σύµβολα (λέξεις και γραµµατικά σχήµατα) ου φέρουν άντα νόηµα και είναι συνε ώς λιγότερο αφηρηµένα -Συµ εριφορισµός: άθροισµα α ό συσχετίσεις ροτάσεων µε καταστάσεις τις συνθήκες µάθησής της: όσο γρήγορα; κάτω α ό οιές συνθήκες αλληλε ίδρασης µε τους άλλους; µε βάση τι τύ ου οµιλία; ( εριβαλλοντικά ερεθίσµατα) 8
9 Φύση γλώσσας -τι είναι γλώσσα Μ ηχαβιοριστική vs. γλωσσολογική ο τική τέλη δεκαετίας 50: κατάλογος εκφράσεων, κάθε µία για άλλη ερίσταση vs. σύστηµα κατηγοριών και κανόνων σύνθεσής τους ου αρέχει δυνατότητα ά ειρων ροτάσεων Στη γλωσσολογική ο τική: όσο ιο αφηρηµένο το γλωσσικό σύστηµα και όσο ιο αυτόνοµο α ό άλλου τύ ου γνώσεις τόσο ιο δύσκολο να εξηγηθεί η ανά τυξή του και συνε ώς τόσο ιο ιθανή η υ όθεση για ειδικά εφόδια/έµφυτη γνώση. 9
10 Αφαιρετικότητα γλώσσας; Όσο ιο αφηρηµένο το σύστηµα, τόσο ιο γρήγορη/οικονοµική η µάθησή του (εφόσον αυτό ου έχει να µάθει το αιδί εριορίζεται/συµ υκνώνεται εν είδει κανόνων) αλλά ταυτόχρονα και τόσο ιο ανεξήγητη (εφόσον ιο αφηρηµένο) Ωστόσο, όσο αφηρηµένο εξαρτάται α ό θεωρία γλώσσας,.χ. Θεωρίες ου διατείνονται ότι η γλώσσα δυνατόν να εριγραφεί µε αναφορά στο νόηµά της (αντίθετα µε µαθηµατική θεωρία του Τσόµσκι). Η γλώσσα δεν είναι συνε ώς τόσο αφηρηµένη. Χρήσιµη η εριγραφή ροτάσεων µε βάση έννοιες ό ως «ράστης» ( ιο συγκεκριµένο, δηλ. ροσιτό στις αισθήσεις) vs. «Υ οκείµενο» ( ιο αφηρηµένο, υ αρκτό µόνο στη γλώσσα, µ ορεί να συµ εριλάβει δράστες αλλά και α οδέκτες µιας δράσης) -.χ. Το φορτηγό τραυµάτισε το αιδί. Το αιδί τραυµατίστηκε α ό το φορτηγό. Εντός της τσοµσκιανής θεωρίας η εριγραφή της γλώσσας γίνεται όλο και ιο αφηρηµένη µε το χρόνο (Θεωρία αρχών & αραµέτρων 1981, Μινιµαλισµός 1995). 10
11 Αυτονοµία γλώσσας; Ιδιόρρυθµη η δοµή της ή όχι; Όσο ιο αυτόνοµο το γλωσσικό σύστηµα α ό άλλου τύ ου γνώσεις, τόσο ιο ανεξήγητη η µάθησή του και τόσο ιο αναγκαίο να καταφύγουµε σε έµφυτη γλωσσική γνώση, ε ειδή το αιδί δεν µ ορεί να βοηθηθεί α ό άλλου τύ ου γνώσεις και διεργασίες. Τσοµσκιανή ροσέγγιση εστιάζει σε γραµµατικά φαινόµενα ου δεν σχετίζονται άµεσα µε το νόηµα, για να τονιστεί η αυτονοµία. κατεξοχήν αράδειγµα η µάθηση του γραµµατικού γένους Περιθωριακή µόνο σχέση µε φυσικό γένος, αντιθέτως γραµµατικό γένος τυχαίο/αυθαίρετο,.χ. η θάλασσα θηλυκό στα ελληνικά, αρσενικό στα ιταλικά (il mare), το τρα έζι στα νέα ελληνικά, η τρά εζα σε αρχαιότερες εκδοχές. Μαθαίνεται γρήγορα ή όχι; Γρήγορα α ό τα αιδιά στην ρώτη γλώσσα και µε δυσκολία α ό ενήλικες ου µαθαίνουν µια δεύτερη γλώσσα. 11
12 Συνθήκες µάθησης Πόσο γρήγορα µαθαίνεται η γλώσσα; Σχετική συναίνεση µεν ότι µαθαίνεται νωρίς, δηλ. ότι οι γνώσεις ορισµένων ε ι έδων της -κυρίως της φωνολογίας, µορφολογίας και σύνταξης- είναι αρκετά ροχωρηµένες στο τέλος της ροσχολικής ηλικίας. Ωστόσο, και σηµαντικές διαφορές: Νατιβισµός: οι ιο αφηρηµένες κατηγορίες και κανόνες εµφανίζονται νωρίτερα, γιατί είναι έµφυτες. Το αιδί µαθαίνει αργότερα µόνο τις ιδιορρυθµίες της µητρικής του γλώσσας (.χ. εξαιρέσεις κανόνων), δηλ. τα στοιχεία ου δεν είναι κοινά σε όλες τις γλώσσες και συνε ώς έµφυτα. Κονστρουκτιβισµός: οι ιο αφηρηµένες κατηγορίες και κανόνες εµφανίζονται αργότερα. Το αιδί ανακαλύ τει αρχικά λιγότερο αφηρηµένα σχήµατα γραµµατικής. 12
13 Τα περιβαλλοντικά ερεθίσµατα οµιλίας: θεωρητικές διαµάχες Αν και ο νατιβισµός υ οβαθµίζει τη σηµασία των ερεθισµάτων οµιλίας στα ο οία εκτίθεται το αιδί, δεν ισχυρίζεται ότι δεν είναι α αραίτητα: Για να µαθευτεί µια συγκεκριµένη γλώσσα, φυσικά και α αιτείται το αιδί να εµ λακεί σε συνοµιλίες. Χωρίς ερεθίσµατα δεν υ άρχει γλωσσική ανά τυξη (.χ. ειράµατα Φαραώ, αιδιά εγκαταλελειµµένα ό ως η Genie). Κρίσιµη αντι αράθεση για τα ερεθίσµατα: χρειάζεται να συµ ληρωθούν α ό τις έµφυτες γνώσεις του αιδιού (Chomsky), δηλ. το Μηχανισµό Κατάκτησης της Γλώσσας. ε αρκούν, γιατί οργανώνονται α ό το αιδί και τους ενήλικες ου το βοηθούν (.χ. Bruner: Σύστηµα Υ οστήριξης για την Κατάκτηση της Γλώσσας). 13
14 Πόσο πολύ επιχειρούν οι γονείς να βοηθήσουν; Νατιβισµός: εν το επιχειρούν. Ακόµη κι αν κάποιες προσπάθειες, οι συνήθειες γλωσσικής επικοινωνίας διαφέρουν σηµαντικά από κοινωνία σε κοινωνία: σε ορισµένες κοινωνίες οι γονείς δεν επικοινωνούν παρά µόνο στοιχειωδώς µε τα παιδιά και όχι µε τρόπους που συνηθίζονται στις µεσοαστικές οικογένειες του αναπτυγµένου δυτικού κόσµου. Η οµιλία που απευθύνεται στα παιδιά δεν είναι πάντα απλή, αλλά γεµάτη κοµπιάσµατα και αναδιατυπώσεις. Ωστόσο, σε φυσιολογικές συνθήκες το αφηρηµένο γλωσσικό σύστηµα µαθαίνεται και µε ελάχιστα ερεθίσµατα. 14
15 Κονστρουκτιβισµός: Περίπλοκα δεδοµένα για διαγλωσσικές/ διαπολιτισµικές διαφορές στις συνήθειες των ενηλίκων. Σε ορισµένες κοινωνίες οι ενήλικες οργανώνουν ασυναίσθητα τόσο την οµιλία τους όσο και τις επικοινωνιακές τους ρουτίνες, ώστε να διευκολύνουν το παιδί. Πιο συγκεκριµένα: Τα παιδιά δεν εκτίθενται σε οµιλία γεµάτη κοµπιάσµατα και επαναδιατυπώσεις όπως ισχυρίζεται ο Τσόµσκι. Εκτίθενται σε ειδικού τύπου οµιλία, τη «µωρουδίστικη», µε άψογες, απλές γραµµατικές δοµές, που επαναλαµβάνονται αργά, µε καθαρή άρθρωση και ανυψωµένο επιτονισµό της φωνής (βλ. κυρίως Snow & Ferguson 1977). Οι απλές επαναλαµβανόµενες προτάσεις µια πρώτη βάση για να ξεκινήσει το παιδί την ανάλυσή τους (βλ. Newport). Το παιδί υποβοηθείται και από την προσωδία της οµιλίας, π.χ. τον επιτονισµό της φωνής και τις παύσεις µεταξύ φράσεων, για να αρχίσει τις αναλύσεις του. Fernald: η οµιλία προς τα παιδιά χαρακτηρίζεται από ειδική προσωδία σε όλες µάλιστα τις κοινωνίες. 15
16 Πώς θα µπορούσαν να βοηθήσουν οι γονείς; Απλοποιώντας την οµιλία; Νατιβισµός: Ακόµη κι αν οι γονείς επιχειρούν να διδάξουν τη γλώσσα έµµεσα, π.χ. απλοποιώντας προτάσεις και επαναλαµβάνοντας, η βοήθειά τους είναι λίγη σε σχέση µε ό,τι µαθαίνει εν τέλει το παιδί (Shatz). Κονστρουκτιβισµός: H υπόθεση «το λίγο είναι πολύ» (Newport): το απλό και το περιορισµένο των πρώτων δεδοµένων επιτρέπει µια πρώτη ανάλυση, την οποία δεν θα κατάφερνε το παιδί εάν είχε να αναλύσει την οµιλία από πολλές σκοπιές. Το λίγο που έχουν καταρχάς να αναλύσουν τα παιδιά λειτουργεί ως πρώτο κρίσιµο σκαλοπάτι για να πετύχουν στη συνέχεια πιο περίπλοκες αναλύσεις. 16
17 Θα µπορούσαν οι γονείς να κατευθύνουν τις αναλύσεις των παιδιών; Νατιβισµός: ΟΧΙ Οι δυνατές αναλύσεις της είναι θεωρητικά άπειρες και χρειάζεται να περιοριστούν. Η σύνταξη δεν βασίζεται στην απόλυτη σειρά µε την οποία εµφανίζονται οι λέξεις µέσα στην πρόταση (π.χ. ποιες εµφανίζονται δεύτερες), αλλά στην ιεραρχική οργάνωση της πρότασης σε φράσεις και στη σειρά των λέξεων εντός κάθε φράσης. Π.χ. το υποκείµενο µιας πρότασης µπορεί στα ελληνικά να εµφανιστεί σε ποικίλες θέσεις: Η Ελένη έφυγε χθες. Χθες έφυγε η Ελένη. Η µικρή Ελένη έφυγε. Οι προσοµοιώσεις της γλωσσικής µάθησης σε υπολογιστές υποστηρίζουν ότι είναι αδύνατη η ανακάλυψη της δοµής χωρίς εκ των προτέρων κατευθύνσεις και χωρίς παρεµβάσεις/διορθώσεις. 17
18 Κονστρουκτιβισµός: ΝΑΙ Το παιδί δεν αναλύει τυφλά αλλά καθοδηγείται από το νόηµα των εκφράσεων και διευκολύνεται από την αλληλεπίδραση µε τους άλλους. Οι ενήλικες δείχνουν έµµεσα τη δοµή και το νόηµα της γλώσσας, απλοποιώντας εκφράσεις και επαναλαµβάνοντας. Καταφέρνουν να επικεντρώσουν την προσοχή του παιδιού στις κρίσιµες όψεις της γλώσσας και της σχέσης της µε τον κόσµο, ώστε η ανακάλυψη των γλωσσικών κανόνων να διευκολύνεται (π.χ. Bruner 1983, Tomasello 2003). Προσοµοίωση γλωσσικής µάθησης σε νέου τύπου υπολογιστικά προγράµµατα (τα νευρωνικά δίκτυα) δείχνει ότι είναι εφικτή η ανάδυση κανόνων (π.χ. πώς σχηµατίζεται ο αόριστος της αγγλικής). 18
19 ιορθώνονται οι αναλύσεις των παιδιών; Νατιβισµός: Οι έρευνες της οµιλίας ου α ευθύνεται στα αιδιά δεν δείχνουν διορθώσεις της εκ µέρους των ενηλίκων, τουλάχιστον όχι ρητές διορθώσεις της γραµµατικής (.χ. Brown & Hanlon 1968). Pinker (1989, 1994): ακόµη κι αν ένα µόνο αιδί µάθει χωρίς διορθώσεις, εντυ ωσιακό. Ε ι λέον, τα αιδιά δεν α οδέχονται τις γραµµατικές διορθώσεις τις λίγες φορές ου αυτές ε ιχειρούνται α ό ερευνητές (βλ. ΜcNeill 1970). Κονστρουκτιβισµός: Η εµ λοκή σε συνοµιλίες αρκεί για να ανακαλύψει το αιδί το γλωσσικό σύστηµα (κανόνες κ.λ.), εφόσον καθοδηγείται α ό διάφορους αράγοντες (.χ. το νόηµα της ρότασης). 19
20 Νατιβισµός: Η γλώσσα δεν µπορεί να διδαχτεί επί της ουσίας, γιατί η γνώση της είναι ασυνείδητη. Οι ενήλικες -ακόµη και οι γλωσσολόγοι- έχουν περιορισµένη επίγνωση της γλώσσας. Ακόµη κι όταν είναι συνειδητή, είναι -λόγω της αφαιρετικότητάς της- δύσκολο να µεταδοθεί ρητά, πολύ περισσότερο σε µικρά παιδιά. Κονστρουκτιβισµός: Η γνώση της γλώσσας ασυνείδητη µεν αλλά όχι κατ ανάγκη τόσο αφηρηµένη. Μπορεί να διδαχτεί έµµεσα, π.χ. η σχέση ανάµεσα σε ένα γραµµατικό σχήµα και ένα νόηµα. 20
21 Εµπειρικά επιχειρήµατα και αντεπιχειρήµατα για το έµφυτο της γραµµατικής Νατιβισµός: η γλώσσα ανα τύσσεται µερικές φορές σε αντίξοες συνθήκες εριβαλλοντικής στέρησης.χ. µελέτη των Goldin-Meadow et al. (1987) για κωφά αιδιά ου δεν είχαν εκτεθεί ούτε σε ροφορική ούτε σε νευµατική γλώσσα, αλλά εφεύραν µόνα τους νευµατική γλώσσα. Ε ειδή ξεχώριζαν ουσιαστικά α ό ρήµατα µε ειδικό νεύµα, υ όθεση για έµφυτη γνώση ως ρος τη συντακτική οργάνωση της ρότασης. Κονστρουκτιβισµός (.χ. Βates 2001) αντα αντά: Η οργάνωση των λέξεων σε διαφορετικά είδη ή µέρη του λόγου ανα όφευκτη όταν έχουµε ροτάσεις. Ο διαχωρισµός ουσιαστικών-ρηµάτων σχετίζεται µε το διαφορετικό τους νόηµα -δηλ. διάκριση ανάµεσα σε οντότητες και ενέργειες συνήθως. 21
22 Παθολογίες γλωσσικές και νοητικές εξειδικευµένης φύσης; Νατιβισµός: Εξειδικευµένες αθολογίες υ οστηρίζουν έµφυτο ειδικών ικανοτήτων (κυρίως της γλώσσας αλλά και άλλων εδίων) (Yamada 1982): κορίτσι µε ερί λοκη µεν σύνταξη αλλά ασυνάρτητη νοηµατικά οµιλία. Σύνδροµο Williams: η γλώσσα αραµένει ανέ αφη σε αντίθεση µε νοητικές ικανότητες ό ως η σύλληψη του χώρου. Ειδική Γλωσσική ιαταραχή (Specific Language Impairment SLI): το αντίστροφο α ό το αρα άνω σύνδροµο, δηλ. διαταραχή µόνο στη γλώσσα. Μελέτη Smith & Tsimpli (1995) ατόµου µε ειδικό ταλέντο στις ξένες γλώσσες (linguistic savant) αλλά σοβαρά νοητικά ροβλήµατα: κυρίως εντυ ωσιακή ικανότητα να µαθαίνει τη µορφολογία των γλωσσών. 22
23 Κονστρουκτιβισµός (π.χ. Βates 2001): Απλοϊκές και συζητήσιµες εξηγήσεις δεδοµένων για παθολογίες π.χ. άτοµα µε Σύνδροµο Williams δεν έχουν ειδική έφεση στη γλώσσα, αλλά επιδόσεις λίγο χαµηλότερες του φυσιολογικού. εν έχει αποδειχτεί η ύπαρξη µιας ειδικής στη γλώσσα διαταραχής, γιατί σε όλες τις περιπτώσεις συνυπάρχουν και άλλα προβλήµατα νόησης και συµπεριφοράς. 23
24 Κρίσιµη περίοδος για τη µάθηση της γλώσσας; Νατιβισµός: Lenneberg (1967): µετά την εφηβεία χάνεται (νευρολογικά) η έµφυτη ικανότητα µάθησης µιας γλώσσας σε ε αρκή βαθµό, τέλος της κρίσιµης εριόδου για την ανά τυξή της (η ερί τωση της έφηβης Genie). Κονστρουκτιβισµός: τα δεδοµένα υ έρ µιας κρίσιµης εριόδου δεν είναι σαφή. Σχετική η κρίσιµη ερίοδος ανάλογα µε το γλωσσικό φαινόµενο (.χ. νωρίτερα για τη φωνολογία, ιο δύσκολη η µάθηση της ροφοράς α ό µια ηλικία και µετά). Πιο ακριβές να µιλάµε για «ευαίσθητη» ερίοδο, µε όρια ου δεν ροκαθορίζονται µόνο α ό τη βιολογία αλλά και την εµ ειρία. Τέλος, η αρατήρηση µιας ευαίσθητης/κρίσιµης εριόδου δεν συνε άγεται αναγκαστικά βιολογικό της ροσδιορισµό. Μ ορεί.χ. να εξηγούνται ως εξής: όταν οι ικανότητες/γνώσεις εµ εδώνονται λέον και αυτοµατο οιούνται µε την ηλικία, δύσκολα αναδιοργανώνονται εξαρχής (ΜacWhinney 1992). 24
25 Απόπειρες διδασκαλίας της γλώσσας σε ζώα Π.χ. Premack 1976: = µάθηση και χρήση συµβόλων δυνατή Χιµ ατζίνα Sarah διδάσκεται µέσω κο ιαστικής ροσ άθειας χρήση λαστικών συµβόλων και έκφραση νοηµάτων µέσω µιας ειδικής (α λοϊκής) σύνταξης ου έχει ε ινοήσει ο ψυχολόγος Premack. Τα σύµβολα αυτά ε ιλέγονται για να λύσουν το ρόβληµα εριορισµένης βραχυ ρόθεσµης µνήµης των χιµ ατζήδων. Η Sarah µαθαίνει ολλά σύµβολα ου αναφέρονται όµως σε αντικείµενα και ράξεις µόνο (δηλ. όχι τόσο αφηρηµένα). Παράγει µεν νέους συνδυασµούς «λέξεων» αλλά συνήθως α λώς αντικαθιστά «λέξεις» (.χ. Randy give banana > Sarah give apple). είχνει ελάχιστη µεταγλωσσική ικανότητα (.χ. έµαθε την έκφραση το όνοµα ) και ελάχιστα σηµάδια φυσιολογικής µετάδοσης της τεχνητής αυτής γλώσσας στο αιδί της. 25
26 Savage-Rumbaugh et al έως 1995: και µάθηση µε λεξιγράµµατα Lana Project: ιδασκαλία σε 3 χιµ ατζήδες συµβόλων στον υ ολογιστή, ου λέγονται λεξιγράµµατα. Ειδική εκ αίδευση για να καταλάβουν το νόηµα των λεξιγραµµάτων µέσα α ό φυσική αλληλε ίδραση µε τους άλλους. Α οτέλεσµα: η Lana έµαθε να ονοµάζει αντικείµενα, ο Sherman και ο Austin όχι µόνο να ονοµάζουν και να ζητούν ράγµατα (ό ως οι χιµ ατζήδες σε ροηγούµενες έρευνες) αλλά και να δηλώνουν ε ικείµενες ενέργειες («αίζει», «γαργαλάει», «κυνηγάει»...). Μεθοδολογικά αρτιότερες µελέτες: Eλέγχουν ειραµατικά την κατανόηση της γλώσσας. Π.χ. ζητούσαν α ό το ζώο να διαλέξει ένα κλειδί ανάµεσα σε 10 αντικείµενα ή να γαργαλήσουν κά οιον. Τα τεστ έδειξαν και κατηγοριο οίηση λεξιγραµµάτων σε ιο αφηρηµένες έννοιες,.χ. «τροφή», «εργαλείο». 26
27 Απόπειρες µε µπονόµπο Ζώα µε ιο ανα τυγµένη ευφυία, κοινωνικο οίηση και ε ικοινωνία. ιδασκαλία λεξιγραµµάτων (δηλ. συµβόλων σε ληκτρολόγιο υ ολογιστή) και µε κάρτες. Πρώτη α ό ειρα: Matata. Αν και ασυνήθιστα έξυ νη, δεν καταφέρνει µετά α ό δύο χρόνια συστηµατικής εκ αίδευσης να χρησιµο οιήσει ερισσότερες α ό 7 «λέξεις». Αντιθέτως, ο γιος της, Kanzi, στα 2;6 χρόνια έχει µάθει να χρησιµο οιεί λεξιγράµµατα χωρίς να τα έχει διδαχτεί. ηλ. αυθόρµητα, αρατηρώντας την εκ αίδευση της µητέρας του. Αργότερα λούτισε αξιοσηµείωτα το λεξιλόγιό του µέσω καθηµερινής φυσικής ε ικοινωνίας µε τους ανθρώ ους. Ακόµη και ρώτη µέρα χωρίς τη µητέρα, χρησιµο οίησε λεξιγράµµατα όχι µόνο για να ζητήσει ράγµατα αλλά και για να σχολιάσει τις ενασχολήσεις του και να κατανοήσει το νόηµα συµβόλων ου χρησιµο οιούσαν οι άλλοι. 27
28 Επιπλέον, η κατανόηση των λεξιγραµµάτων προηγήθηκε της χρήσης τους, ακριβώς όπως στα παιδιά. Αναγνωρίζει και την οµιλία, όχι µόνο λεξιγράµµατα. Χρησιµοποιεί και κατανοεί «λέξεις» όπως «µπάλα» σε ποικίλες περιστάσεις: όταν παίζουν µπάλα παιδιά στην τηλεόραση ή όταν κάποιος του ζητά να παίξουν µπάλα. Ικανότητες κατανόησης σύνθετων προτάσεων πιο αναπτυγµένες λίγο από παιδιά δυόµισι ετών (π.χ. αναφορικές: άρε την τοµάτα ου είναι µέσα στο φούρνο). Στον 5 ο χρόνο της εκπαίδευσής του κατανοούσε και προτάσεις που δεν είχε ξανά ακούσει, π.χ. ασυνήθιστα αιτήµατα (για να επιβεβαιωθεί η κατανόηση) όπως άγκωσε το µ αστούνι, Χτύ α το σκύλο µε σφυρί, Βάλε το α ούτσι στο γιογιό, το λάστιχο άνω στην µ άλα. Κατανοούσε το πώς διαφοροποιούνταν το νόηµα προτάσεων µε αντίστροφη σειρά όρων, π.χ.: Βάλε λεµονάδα στην κόκα-κόλα. Βάλε κόκα-κόλα στη λεµονάδα. 28
29 Γιατί οι ικανότητες του Kanzi δεν φτάνουν αυτές των ανθρώπων; Ίσως: Αδύνατος ο περαιτέρω εµπλουτισµός του λεξιλογίου για πρακτικούς λογους: δεν µπορεί να αρθρώσει λέξεις όπως οι άνθρωποι & δυσκολία να κατασκευαστεί και να χρησιµοποιηθεί ένας υπολογιστής µε µεγάλο αριθµό λεξιγραµµάτων/πλήκτρων, ή µεγάλος αριθµός καρτών µε λεξιγράµµατα που να µπορούν να ανασυρθούν εύχρηστα στις καθηµερινές του ασχολίες. Το περιορισµένο λεξιλόγιο (γύρω στις 5000) δεν ωθεί σε ανάπτυξη σύνταξης. Deacon (1997): η περίπλοκη σύνταξη της ανθρώπινης γλώσσας έχει επιβληθεί από το µεγάλο αριθµό συµβόλων. 29
30 Μπορούν τα ζώα να µάθουν να επικοινωνούν γλωσσικά; Νατιβισµός: Α ό ειρες διδασκαλίας γλώσσας σε ζώα α έτυχαν. Η γλώσσα είναι ε ί της ουσίας η σύνταξη. Η σύνταξη τουλάχιστον δυνατή µόνο στον άνθρω ο. Κονστρουκτιβισµός: δεδοµένα όχι µονοσήµαντα (Deacon 1997) Κά οια ζώα έχουν εκ ολιτιστεί και έχουν α οκτήσει στοιχειώδεις ικανότητες γλωσσικής ε ικοινωνίας (.χ. ο χιµ ατζής Κάντζι). Ορισµένες βιολογικές δυνατότητες α αραίτητες για τη µάθηση γλώσσας στον άνθρω ο ενυ άρχουν και σε άλλα ζώα (.χ. ακουστική αντίληψη οµιλίας, χρήση συµβόλων, κατανόηση και αφηρηµένων εννοιών ενός ε ι έδου τουλάχιστον). εν συµ ί τουν ωστόσο όλες οι ροϋ οθέσεις και οι κοινωνικές συνθήκες ου ε ιτρέ ουν ανά τυξη γλωσσικού συστήµατος τόσο ερί λοκου όσο στον άνθρω ο. 30
Ανάπτυξη του Λόγου. Δήμητρα Κατή Σχολή Επιστημών της Αγωγής Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών Ανάπτυξη του Λόγου Ενότητα 1: Εισαγωγή στην ανάπτυξη ικανοτήτων γλωσσικής επικοινωνίας στο παιδί Θεωρητικά ζητήματα της γλωσσικής ανάπτυξης
Διαβάστε περισσότεραΗ ιστορία της παιδικής συμπεριφοράς γεννιέται από την συνύφανση αυτών των δύο γραμμών (Vygotsky 1930/ 1978, σελ. 46).
1896 1934 2 ξεχωριστές στην καταγωγή τους γραμμές ανάπτυξης: Α) Μία πρωτόγονη, φυσική γραμμή ανάπτυξης,, αυτόνομης εκδίπλωσης των βιολογικών δομών του οργανισμού, και Β) μία πολιτισμική, ανώτερη ψυχολογική
Διαβάστε περισσότερα1 Η ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τι ονομάζεται επ ικοινωνία; Τι κοινό χρειάζεται για να επ ιτευχθεί;
1 Η ΕΝΟΤΗΤΑ 1. Τι ονομάζεται επ ικοινωνία; Τι κοινό χρειάζεται για να επ ιτευχθεί; 2. Πώς ονομάζονται τα κείμενα π ου δε χρησιμοπ οιούν μόνο τη γλώσσα για να μεταδώσουν το μήνυμά τους; Ποιο άλλο μέσο εκτός
Διαβάστε περισσότεραΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ
ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ Σύνδροµο Down Το σύνδροµο Down είναι µια γενετική ανωµαλία ου εριλαµβάνει συνδυασµό χαρακτηριστικών, ό ως νευµατική καθυστέρηση, συγκεκριµένα χαρακτηριστικά ροσώ ου και συχνά καρδιακά
Διαβάστε περισσότεραΑτομικές διαφορές στην κατάκτηση της Γ2. Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε
Ατομικές διαφορές στην κατάκτηση της Γ2 Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε 2011-12 Α. Παράμετροι που επηρεάζουν την εκμάθηση μιας Γ2 Πολλές παράμετροι επηρεάζουν τη διαδικασία αυτή. Σύμφωνα με τον
Διαβάστε περισσότερα5. Λόγος, γλώσσα και ομιλία
5. Λόγος, γλώσσα και ομιλία Στόχοι της γλωσσολογίας Σύμφωνα με τον Saussure, βασικός στόχος της γλωσσολογίας είναι να περιγράψει τις γλωσσικές δομές κάθε γλώσσας με στόχο να διατυπώσει θεωρητικές αρχές
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΡΟ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΙΣ ΠΡΟ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Μαρίτσα Καμπούρογλου, Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» ΑΝ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙ... Η γλωσσική παρέμβαση Είναι η διαδικασία μέσω της
Διαβάστε περισσότεραΑπό τη θεωρία στην πράξη: Η Εμπειρία της Ένταξης της Οπτικής του Φύλου στα Αναλυτικά Προγράμματα της Πρωτοβάθμιας
Από τη θεωρία στην πράξη: Η Εμπειρία της Ένταξης της Οπτικής του Φύλου στα Αναλυτικά Προγράμματα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Κυπριακής Εκπαίδευσης ΜΑΡΙΑ ΓΚΑΣΟΥΚΑ ΕΠΙΚΟΥΡΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΠ Α Ν Ε Λ Λ Η Ν Ι Ο Σ Υ Ν Ε Ρ Ι Ο. «Τέχνη και εκ αίδευση, αισθητική της καθηµερινότητας, εκ αιδευτικοί και µαθητές: Βίοι αράλληλοι µε κοινούς στόχους
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ Α/ΒΑΘΜΙΑΣ & Β/ΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Π Α Ν Ε Λ Λ Η Ν Ι Ο Σ Υ Ν Ε Ρ Ι Ο «Τέχνη και εκ αίδευση, αισθητική της καθηµερινότητας,
Διαβάστε περισσότεραΓΛΩΣΣΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ. Μαρίτσα Καμπούρογλου, Λογοπεδικός. Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος»
ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Μαρίτσα Καμπούρογλου, Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» ΑΝ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙ... Στόχοι της γλωσσικής παρέμβασης Νηπιακή ηλικία : Η ανάπτυξη να παραλληλιστεί με την
Διαβάστε περισσότεραΣταυρούλα Τσιπλάκου Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου stavroula.tsiplakou@ouc.ac.
Σταυρούλα Τσιπλάκου Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου stavroula.tsiplakou@ouc.ac.cy 2 ο Π α γ κ ύ π ρ ι ο Σ υ ν έ δ ρ ι ο, 29 Ν ο ε μ β ρ ί ο υ 2 0 1 4,
Διαβάστε περισσότεραΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
Χαλάνδρι 02/05/2010 Αριστοτέλους 42 Χαλάνδρι Τ.Κ. 15234 Τηλ./210-6800823 e-mail: papdimit@yahoo.gr ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Η ανάπτυξη της γλώσσας αποτελεί µια πολύχρονη, πολύπλοκη και προοδευτική
Διαβάστε περισσότεραΕκπαιδευτική Ψυχολογία Μάθημα 2 ο. Γνωστικές Θεωρίες για την Ανάπτυξη: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση
Εκπαιδευτική Ψυχολογία Μάθημα 2 ο Γνωστικές Θεωρίες για την Ανάπτυξη: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση Αντιπαράθεση φύσης ανατροφής η ανάπτυξη είναι προκαθορισμένη κατά την γέννηση από την
Διαβάστε περισσότεραΧρήστος Μαναριώτης Σχολικός Σύμβουλος 4 ης Περιφέρειας Ν. Αχαϊας Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Η καλλιέργεια της ικανότητας για γραπτή έκφραση πρέπει να αρχίζει από την πρώτη τάξη. Ο γραπτός λόγος χρειάζεται ως μέσο έκφρασης. Βέβαια,
Διαβάστε περισσότεραΤι μαθησιακός τύπος είναι το παιδί σας;
Για τους γονείς και όχι μόνο από το Τι μαθησιακός τύπος είναι το παιδί σας; Ακουστικός, οπτικός ή μήπως σφαιρικός; Ανακαλύψτε ποιος είναι ο μαθησιακός τύπος του παιδιού σας, δηλαδή με ποιο τρόπο μαθαίνει
Διαβάστε περισσότεραΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ 6 ΕΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ
Η ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ 6 ΕΤΩΝ ΗΛΙΚΙΑ γέννηση ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Αναγνωρίζει και προτιμά τη φωνή της μητέρας καθώς και ήχους της γλώσσας. Μιμείται ήχους της γλώσσας. 2 μηνών Συνδυάζει
Διαβάστε περισσότεραΕκπαιδευτική Ψυχολογία Μάθημα 2 ο. Γνωστικές Θεωρίες για την Ανάπτυξη: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση
Εκπαιδευτική Ψυχολογία Μάθημα 2 ο Γνωστικές Θεωρίες για την Ανάπτυξη: Θεωρητικές Αρχές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση Αντιπαράθεση φύσης ανατροφής η ανάπτυξη είναι προκαθορισμένη κατά την γέννηση από την
Διαβάστε περισσότεραΔΙΓΛΩΣΣΙΑ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΛΟΓΟΥ -ΟΜΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ : ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ
ΔΙΓΛΩΣΣΙΑ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΛΟΓΟΥ -ΟΜΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ : ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ Σπουδάστρια: Αθηνά Κατσαντώνη (9923) Εποπτεύων καθηγητής: κ ος Πέσχος Δημήτριος. Τριμελής
Διαβάστε περισσότεραΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ & ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Ευδοξία Ντεροπούλου-Ντέρου
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ & ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Ευδοξία Ντεροπούλου-Ντέρου ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Ονοματεπώνυμο του παιδιού Ημερομηνία σύνταξης της παιδαγωγικής έκθεσης Ημερομηνία γέννησης του παιδιού
Διαβάστε περισσότεραΤο Τµήµα ΗΜΜΥ του Πολυτεχνείου Κρήτης
Το Τµήµα ΗΜΜΥ του Πολυτεχνείου Κρήτης Ενηµέρωση Υ οψηφίων Φοιτητών ευτέρα Τµήµα Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υ ολογιστών www.ece.tuc.gr Περίγραµµα Τι; Που; Ποιος; Πως; Γιατί; ΗΜΜΥ Υ οδοµές Προσω
Διαβάστε περισσότεραΟπτική αντίληψη. Μετά?..
Οπτική αντίληψη Πρωτογενής ερεθισµός (φυσικό φαινόµενο) Μεταφορά µηνύµατος στον εγκέφαλο (ψυχολογική αντίδραση) Μετατροπή ερεθίσµατος σε έννοια Μετά?.. ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΟΡΑΣΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΟΥΜΕ
Διαβάστε περισσότεραΔιδάσκων : Επίκουρος Καθηγητής Στάθης Παπασταθόπουλος. Τμήμα: Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας
Τίτλος Μαθήματος: ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ Ι Ενότητα: Η ΘΕΩΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΤΟΥ L. S. Vygotsky Διδάσκων : Επίκουρος Καθηγητής Στάθης Παπασταθόπουλος Τμήμα: Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας
Διαβάστε περισσότεραΗ εκμάθηση μιας δεύτερης/ξένης γλώσσας. Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε 2011-12
Η εκμάθηση μιας δεύτερης/ξένης γλώσσας Ασπασία Χατζηδάκη, Επ. Καθηγήτρια Π.Τ.Δ.Ε 2011-12 Βασικοί όροι και έννοιες- Δεύτερη # Ξένη γλώσσα Δεύτερη γλώσσα είναι οποιαδήποτε γλώσσα κατακτά ή μαθαίνει ένα άτομο
Διαβάστε περισσότεραΣτάδια Ανάπτυξης Λόγου και Οµιλίας
Στάδια Ανάπτυξης Λόγου και Οµιλίας Το παιδί ξεδιπλώνει τις γλωσσικές ικανότητες του µε το χρόνο. Όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά µεταξύ τους και το κάθε ένα έχει το δικό του ρυθµό. Τα στάδια ανάπτυξης
Διαβάστε περισσότεραΟ αράγοντας ροσω ικότητα στην ανθεκτικότητα στη γνωσιακή συµ εριφοριστική ψυχοθερα εία
ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ Ο αράγοντας ροσω ικότητα στην ανθεκτικότητα στη γνωσιακή συµ εριφοριστική ψυχοθερα εία Γιώργος Ευσταθίου 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γνωσιακών Ψυχοθερα ειών,
Διαβάστε περισσότεραΒΙΝΤ Ε ΟΠΑΙΧΝΙΔΙΑ Σ Τ ΗΝ Ε Κ ΠΑΙΔΕ Υ Σ Η Κ ΙΝΗΤ ΡΑ, Ε Υ Κ ΑΙΡΙΕ Σ Κ ΑΙ Ε ΜΠΟΔΙΑ
ΒΙΝΤ Ε ΟΠΑΙΧΝΙΔΙΑ Σ Τ ΗΝ Ε Κ ΠΑΙΔΕ Υ Σ Η Κ ΙΝΗΤ ΡΑ, Ε Υ Κ ΑΙΡΙΕ Σ Κ ΑΙ Ε ΜΠΟΔΙΑ Κώστας Αναγνώστου Ομάδα Ε φαρμογών Πληροφορικής στις Ανθρωπ ιστικές - Κοινωνικές Ε π ιστήμες Τμήμα Πληροφορικής - Ιόνιο Πανεπ
Διαβάστε περισσότεραΗ επιστήµη της γλωσσολογίας και η µετασχηµατιστική γραµµατική
Γ Λ Ω Σ Σ Α Η επιστήµη της γλωσσολογίας και η µετασχηµατιστική γραµµατική (2) Ο Σταύρος δεν ξέρει πόσο καλό είναι το κρέας (3) Ο Σταύρος δεν ξέρει πόσο καλό κάνει το να τρως κρέας (4) Ο Σταύρος δεν ξέρει
Διαβάστε περισσότεραEVITA ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΕΠΑΦΩΝ / ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ. Σαντορίνη 28/04/2011 Βασίλειος Πα ανικολάου
EVITA ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΕΠΑΦΩΝ / ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ Σαντορίνη 28/04/2011 Βασίλειος Πα ανικολάου ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΒΕΛΤΙΣΤΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΟΥ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΕ ΕΠΑΦΕΣ Κάθε 100 ε ισκέψεις θα ρέ ει να καταχωρείτε
Διαβάστε περισσότεραΠΕΡΙΛΗΨΗ ΙΑΚΗΡΥΞΗΣ ΜΕ ΑΡ. 2/2015 (και αρ. ρωτ. 614/27-02-2015)
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Ταχ. /νση: Ξανθουδίδου & Χατζηδάκη Ταχ. Κώδικας:
Διαβάστε περισσότεραΑτοµική µάθηση και Νέα Τεχνολογία στη Βασική Εκπαίδευση
Ατοµική µάθηση και Νέα Τεχνολογία στη Βασική Εκπαίδευση Επαγγελµατοποίηση στον Αλφαβητισµό και Βασική Εκπαίδευση Βασικό Module στην Εκπαίδευση Εκπαιδευτών TRAIN - Module 4 Teacher : Joëlle ARNODO Το σχέδιο
Διαβάστε περισσότεραΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ I
ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ I Τέσσερα σηµαντικά στοιχεία: Το εισόδηµα του καταναλωτή Οι τιµές των αγαθών Οι ροτιµήσεις των καταναλωτών Η υ όθεση ότι ο καταναλωτής λαµβάνει α οφάσεις ου µεγιστο οιούν
Διαβάστε περισσότεραΣχεσιακή Άλγεβρα. Κεφάλαιο 4. Database Management Systems, R. Ramakrishnan and J. Gehrke
Σχεσιακή Άλγεβρα Κεφάλαιο 4 Database Management Systems, R. Ramakrishnan and J. Gehrke 1 Γλώσσες Σχεσιακών Αιτηµάτων v Γλώσσες Αιτηµάτων: Ε ιτρέ ουν τη ιαχείριση και την Ανάκτηση εδοµένων α ό µια Β. v
Διαβάστε περισσότεραΑναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 1: Εισαγωγή στην αναπτυξιακή Ψυχολογία
Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 1: Εισαγωγή στην αναπτυξιακή Ψυχολογία Θέματα Διάλεξης Το πεδίο της αναπτυξιακής ψυχολογίας Η δια βίου προσέγγιση στην ανάπτυξη Σημαντικά θέματα στην αναπτυξιακή ψυχολογία
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Ι Εισαγωγικά: τι είναι γλώσσα, τι είναι γλωσσολογία Διδάσκοντες: Επίκ. Καθ. Μαρία Λεκάκου, Λέκτορας Μαρία Μαστροπαύλου Άδειες
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙ ΙΩΝ ΣΤΟ ΠΑΙ ΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ
ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΠΑΙ ΙΩΝ ΣΤΟ ΠΑΙ ΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ Η ρώτη µέρα του αιδιού στον αιδικό σταθµό ή το νη ιαγωγείο συνε άγεται συνήθως τον ρώτο α οχωρισµό του α ό τα ρόσω α φροντίδας και κυρίως τη µητέρα και συχνά σηµαδεύεται
Διαβάστε περισσότεραΔιαστάσεις της διγλωσσίας α. χρόνος β. σειρά γ. πλαίσιο κατάκτησης της δεύτερης γλώσσας
Διαστάσεις της διγλωσσίας α. χρόνος β. σειρά γ. πλαίσιο κατάκτησης της δεύτερης γλώσσας Διάσταση 1 η A. Ο ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Ανάλογα με το πότε κατακτήθηκε η Γ2, διακρίνουμε ανάμεσα
Διαβάστε περισσότεραH.Q.A.A. Α. Ι.Π. ιασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Οδηγός εφαρµογής της διαδικασίας Εσωτερικής Αξιολόγησης
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Α. Ι.Π. ΑΡΧΗ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ HELLENIC REPUBLIC H.Q.A.A. HELLENIC QUALITY ASSURANCE AGENCY FOR HIGHER EDUCATION ιασφάλιση Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση Οδηγός
Διαβάστε περισσότεραΚΙΝΗΤΕΣ & ΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 4 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΑΡΕΜΒΟΛΕΣ ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΚΙΝΗΤΕΣ & ΟΡΥΦΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ 4 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΑΡΕΜΒΟΛΕΣ 1 ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΠΑΡΕΜΒΟΛΈΣ ΣΤΟ ΑΣΎΡΜΑΤΟ ΠΕΡΙΒΆΛΛΟΝ Οµοδιαυλική αρεµβολή (co-channel interference):
Διαβάστε περισσότεραH μάθηση υπό το πρίσμα των σύγχρονων παιδαγωγικών αντιλήψεων
H μάθηση υπό το πρίσμα των σύγχρονων παιδαγωγικών αντιλήψεων Συζητήστε τι σημαίνει για σας μαθαίνω; Πώς θεωρείτε ότι μαθαίνουν τα παιδιά; Σημειώστε κάτι που θεωρείτε ότι έμαθαν τα παιδιά σε κάποια από
Διαβάστε περισσότεραΑνάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης
Ανάπτυξη Χωρικής Αντίληψης και Σκέψης Clements & Sarama, 2009; Sarama & Clements, 2009 Χωρική αντίληψη και σκέψη Προσανατολισμός στο χώρο Οπτικοποίηση (visualization) Νοερή εικονική αναπαράσταση Νοερή
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
EVITA ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙ Α Ερµούπολη, Σύρος 27/10/2010 Βασίλειος Πα ανικολάου ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙ Α Ο στόχος αυτής της διαδικασίας είναι να ροσελκύσει «στοχο οιηµένες»
Διαβάστε περισσότεραEquase Κωδικός διανοµής :
Equase 29 ΕΝ ΙΑΜΕΣΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 2 ΗΣΣ ΙΑΝΟΜΗΣ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ Κωδικός διανοµής : W129 Ηµεροµηνία διανοµής : Οκτώβριος 29 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ενότητα Ι Προτεινόµενα α οτελέσµατα α ό Η.P.A Συµµετέχοντα εργαστήρια 5 Ενότητα
Διαβάστε περισσότεραΚΥΚΛΟΣ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΗ
ΚΥΚΛΟΣ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΡΑΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΗ ΣΥΝΟΨΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ Θέμα: ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΡΘΗΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΝΟΜΟΥ: ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΕΚΤΕΛΟΥΝ ΚΑΤΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟ ΞΗΡΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΑρ. Πρωτ: 6284 Βόλος 3/5/2012
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΕΥΝΩΝ Αρ. Πρωτ: 6284 Βόλος 3/5/2012 Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για υ οβολή ρότασης ρος σύναψη έως ε τά (7) συµβάσεων µίσθωσης έργου ιδιωτικού δικαίου, για την αροχή
Διαβάστε περισσότεραΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ ΤΩΝ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ, ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ 1
Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ ΤΩΝ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ, ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ 1 Κύριε Πρόεδρε, κυρίες, κύριοι, Θα ήθελα να σας µιλήσω για τέσσερα ράγµατα ου θεωρώ
Διαβάστε περισσότεραΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
EΠEAEK Αναμόρφωση του Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών του ΤΕΦΑΑ - Αυτεπιστασία Αναπτυξιακή Ψυχολογία Ειρήνη Δερμιτζάκη -Μάριος Γούδας Διάλεξη 9: To παιχνίδι ως αναπτυξιακή διαδικασία ΤΙΤΛΟΙ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
Διαβάστε περισσότεραΤΗΛΕΦΩΝΟ: ΦΑΞ: URL: ΚΛΑΖΟΜΕΝΩΝ 5, ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ, 14671, ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 210 8071643 ΦΑΞ: 211 8001482 E-MAIL: vrachnis@vrachnis.gr URL: www.vrachnis.gr ΚΛΑΖΟΜΕΝΩΝ 5, ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ, 14671, ΑΘΗΝΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΝΕΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ Υποβολές προτάσεων από 18/03/2014 έως 16/05/2014
Διαβάστε περισσότεραΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Τι είναι Μαθηματικά; Ποια είναι η αξία τους καθημερινή ζωή ανάπτυξη λογικής σκέψης αισθητική αξία και διανοητική απόλαυση ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΝΤΑΞΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ του ήµου Λαµιέων
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΝΤΑΞΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ του ήµου Λαµιέων Άρθρο 1 (Άρθρο 7, αρ. 1 Ν. 3852/2010) ιοίκηση ήµου Ο δήµος διοικείται α ό το δηµοτικό συµβούλιο, την οικονοµική ε ιτρο ή, την ε ιτρο
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟ Ο 2014-2016
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟ Ο 2014-2016 Η αγκόσµια οικονοµική κρίση ου βιώνουµε τα τελευταία χρόνια είναι η χειρότερη της µετα ολεµικής ε οχής. Μια κρίση
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. έξι (6) εν Α αιτούνται. ύο (2) µήνες.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Παραµυθιά 16 Μαρτίου 2018 ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ ΗΜΟΣ ΣΟΥΛΙΟΥ Αριθµός Πρωτ.: 2774 Ταχ. ιεύθυνση: Κ.Καραµανλή 179 Ταχ.Κώδικας : 46200 ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ Πληροφορίες : Μαραζό ουλος Αθ. Τηλέφ.- ΦΑΞ :
Διαβάστε περισσότεραΠΡΟΣΘΗΚΗ- ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΣΧΕ ΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ «Α
ΠΡΟΣΘΗΚΗ- ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΣΧΕ ΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ «Α λούστευση διαδικασιών λειτουργίας τουριστικών ε ιχειρήσεων και τουριστικών υ οδοµών, ειδικές µορφές τουρισµού και άλλες διατάξεις» Α. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΗ Θεωρία του Piaget για την εξέλιξη της νοημοσύνης
Η Θεωρία του Piaget για την εξέλιξη της νοημοσύνης Σύμφωνα με τον Piaget, η νοημοσύνη είναι ένας δυναμικός παράγοντας ο οποίος οικοδομείται προοδευτικά, έχοντας σαν βάση την κληρονομικότητα, αλλά συγχρόνως
Διαβάστε περισσότεραΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΕΤΟΣΦΑΙΡΙΣΗ ΚΜ: : 305 ΠΑΤΣΙΑΟΥΡΑΣ ΑΣΤΕΡΙΟΣ
ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΕΤΟΣΦΑΙΡΙΣΗ ΚΜ: : 305 ΠΑΤΣΙΑΟΥΡΑΣ ΑΣΤΕΡΙΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΑΘΗΣΗΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΒΟΛΕΪ Η μάθηση μιας κίνησης είναι το σύνολο των εσωτερικών
Διαβάστε περισσότεραΟι διαταραχές του λόγου και τις οµιλίας στην παιδική ηλικία. Αναστασία Λαµπρινού Δεκέµβριος 2001
Οι διαταραχές του λόγου και τις οµιλίας στην παιδική ηλικία Αναστασία Λαµπρινού Δεκέµβριος 2001 Γλώσσα- είναι µία ταξινοµική αρχή, ένας κώδικας επικοινωνίας, ένα κοινωνικό φαινόµενο έξω από το άτοµο. Οµιλία-
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγή στη Γνωστική Ψυχολογία. επ. Κωνσταντίνος Π. Χρήστου
Εισαγωγή στη Γνωστική Ψυχολογία Inside the black box για µια επιστήµη του Νου Επιστροφή στο Νου Γνωστική Ψυχολογία / Γνωσιακή Επιστήµη Inside the black box για µια επιστήµη του Νου Επιστροφή στο Νου Γνωστική
Διαβάστε περισσότεραΓνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32)
Γνωστική Ψυχολογία Ι (ΨΧ32) Διάλεξη 1 Εισαγωγή, ορισμός και ιστορία της Γνωστικής Ψυχολογίας Πέτρος Ρούσσος Μερικά διαδικαστικά http://users.uoa.gr/~roussosp/gr/index.htm http://eclass.uoa.gr/courses/ppp146/
Διαβάστε περισσότεραΕκπαιδευτική παρέμβαση στον αφηγηματικό λόγο νηπίου με γλωσσική διαταραχή
Εκπαιδευτική παρέμβαση στον αφηγηματικό λόγο νηπίου με γλωσσική διαταραχή Κατερίνα Σιδηροπούλου Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής ΠΕ 61 10 ο Νηπιαγωγείο Συκεών Χαρακτηριστικά του αφηγηματικού λόγου Συμβάλει στην
Διαβάστε περισσότεραΣύγχρονες θεωρήσεις για τη µάθηση
Σύγχρονες θεωρήσεις για τη µάθηση Ενότητα 2.1 Γενικό µέρος Η µάθηση ιαδικασία ρόσκτησης της γνώσης (συµπεριφορισµός). ιαδικασία δηµιουργίας της γνώσης (κονστρουκτιβισµός). Αποτέλεσµα συµµετοχής σε κοινωνικές
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΕΝΤΥΠΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΧΡΟΝΟΜΕΡΙ ΙΩΝ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΕΝΤΥΠΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΧΡΟΝΟΜΕΡΙ ΙΩΝ Μέρος 1: Ταυτότητα, τό ος κατοικίας και νοµικό καθεστώς του ή των εµ όρων ου θα είναι συµβαλλόµενα
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΟΧΑΣΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ Ακαδ. Έτος 0-03 ιδάσκων: Βασίλης ΚΟΥΤΡΑΣ ιδάσκων ε ί Συµβάσει Π. 407/80 v.koutras@fme.aegean.gr
Διαβάστε περισσότεραΝα σταλεί και µε
Να σταλεί και µε e-mail ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ /ΝΣΗ ΟΙΚΟΝ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Τ.Α. -------------------------------------------------- -ΤΜΗΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ & ΕΠΕΞ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Διαβάστε περισσότεραΗ ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1
Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1 Μια σύνοψη του Βιβλίου (ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ): Η πλειοψηφία θεωρεί πως η Νόηση είναι μια διεργασία που συμβαίνει στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Διαβάστε περισσότεραΜοντεσσόρι: Ένας κόσμος επιτευγμάτων. Το πρώτο μου βιβλίο για τους ΑΡΙΘΜΟΥΣ. με πολλά φανταστικά αυτοκόλλητα
Μοντεσσόρι: Ένας κόσμος επιτευγμάτων Το πρώτο μου βιβλίο για τους ΑΡΙΘΜΟΥΣ με πολλά φανταστικά αυτοκόλλητα ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΟΥ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ Η απόκτηση μιας δεξιότητας ή η ανάπτυξη της γνώσης απαιτεί
Διαβάστε περισσότεραΗ γλώσσα ως σύστημα και ως χρήση. Ασπασία Χατζηδάκη, Επίκουρη καθηγήτρια ΠΤΔΕ
Η γλώσσα ως σύστημα και ως χρήση Ασπασία Χατζηδάκη, Επίκουρη καθηγήτρια ΠΤΔΕ 2009-10 Τι είναι γλώσσα; Γλώσσα είναι το σύστημα ήχων ( φθόγγων ) και εννοιών που χρησιμοποιούν οι ανθρώπινες κοινότητες για
Διαβάστε περισσότεραΗλεκτρονική Έρευνα Ικανοποίησης Χρηστών Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων
2 ΜΟΝΑ Α ΟΛΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ ΕΡΕΥΝΑ Ηλεκτρονική Έρευνα Ικανοποίησης Χρηστών Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων Επιµέλεια : Βασίλης Πολυχρονόπουλος ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Διαβάστε περισσότεραΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Ενότητα 9: Γνωστική ανάπτυξη του παιδιού και εφαρμογές στην Προσχολική Αγωγή: γλώσσα και προσχολική αγωγη Διδάσκων: Μανωλίτσης
Διαβάστε περισσότερα8. Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΤΑΛΕΝΤΟΥ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
8. Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΤΑΛΕΝΤΟΥ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Πολυάριθµες είναι οι περιοχές όπου ένα ταλέντο ή µία χαρακτηριστική κλίση µπορεί να εκδηλωθεί. Το ταλέντο στα µαθηµατικά έχει ιδιαίτερα απασχολήσει την επιστηµονική
Διαβάστε περισσότεραΈννοιες Φυσικών Επιστημών Ι
Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία Έννοιες Φυσικών Επιστημών Ι Ενότητα 4: Θεωρίες διδασκαλίας μάθησης στη διδακτική των Φ.Ε. Σπύρος Κόλλας (Βασισμένο στις σημειώσεις του Βασίλη Τσελφέ)
Διαβάστε περισσότεραΑναπτυξιακή Ψυχολογία. Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης
Αναπτυξιακή Ψυχολογία Διάλεξη 6: Η ανάπτυξη της εικόνας εαυτού - αυτοαντίληψης Θέματα διάλεξης Η σημασία της αυτοαντίληψης Η φύση και το περιεχόμενο της αυτοαντίληψης Η ανάπτυξη της αυτοαντίληψης Παράγοντες
Διαβάστε περισσότεραΠολλαπλοί τύποι νοημοσύνης και η σημασία τους για την ανάπτυξη και την εκπαίδευση των παιδιών, τη. Συναισθηματική Νοημοσύνη. και τη Δημιουργικότητα.
Πολλαπλοί τύποι νοημοσύνης και η σημασία τους για την ανάπτυξη και την εκπαίδευση των παιδιών, τη Συναισθηματική Νοημοσύνη και τη Δημιουργικότητα. ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΓΟΝΕΩΝ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Μονάδα Εφηβικής Υγείας Ανδρέας
Διαβάστε περισσότεραΓραμματισμός στο νηπιαγωγείο. Μαρία Παπαδοπούλου
Γραμματισμός στο νηπιαγωγείο Μαρία Παπαδοπούλου ΠΩΣ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ; ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ Η διδακτέα ύλη αντιμετωπίζεται με «ακαδημαϊκό» τρόπο. Θεωρητική προσέγγιση
Διαβάστε περισσότερα«Δοκιμασία Εκφραστικού Λεξιλογίου σε τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά ηλικίας 6 8 ετών»
«Δοκιμασία Εκφραστικού Λεξιλογίου σε τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά ηλικίας 6 8 ετών» Γλώσσα: Το φυσικό εκείνο σύστημα επικοινωνίας που χρησιμοποιείται από τον άνθρωπο και έχει ως βάση του τον έναρθρο λόγο.
Διαβάστε περισσότεραΠροσδιορισµός ρο ής αδράνειας κυλίνδρου ή σφαίρας ου κυλίεται χωρίς ολίσθηση σε κεκλιµένο ε ί εδο
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ Καθηγητές: Σφαέλος Ι. Φύττας Γ. Προσδιορισµός ρο ής αδράνειας κυλίνδρου ή σφαίρας ου κυλίεται
Διαβάστε περισσότεραΑναπτυξιακά ορόσημα λόγου
Αναπτυξιακά ορόσημα λόγου 0-6 μηνών 7-12 μηνών 13-18 μηνών 19-24 μηνών 2-3 ετών 3-4 ετών 4-5 ετών 5-6 ετών 6-7 ετών 0-6 μηνών Επαναλαμβάνει τους ίδιους ήχους Συχνά μουρμουρίζει, γελά και παράγει ευχάριστους
Διαβάστε περισσότεραΦοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος
Φοιτήτρια: Τσαρκοβίστα Βικτώρια (Α.Μ. 12517) Επιβλέπων καθηγητής: Χριστοδουλίδης Παύλος Tα παιδιά με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν προβλήματα στις βασικές ψυχολογικές διαδικασίες που περιλαμβάνονται
Διαβάστε περισσότεραΟµιλία Προέδρου Κ.Ε..Ε Γ. Πατούλη στο Συνέδριο των ΦΟΣ Α
Οµιλία Προέδρου Κ.Ε..Ε Γ. Πατούλη στο Συνέδριο των ΦΟΣ Α Κυρίες και κύριοι Η διεξαγωγή της σηµερινής εκδήλωσης διεξάγεται σε µια ιδιαίτερη κρίσιµη χρονική συγκυρία για το µέλλον της χώρας και την ευρω
Διαβάστε περισσότεραΟ ηλεκτρονικός υπολογιστής στην εκπαίδευση παιδιών με διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή
Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής στην εκπαίδευση παιδιών με διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή Η γνώση προκύπτει μέσα από την επανάληψη της μαθημένης συμπεριφοράς. Για τη μάθηση απαιτούνται γνωστικές διαδικασίες
Διαβάστε περισσότεραΕκπαιδευτική Τεχνολογία και Θεωρίες Μάθησης
Θεωρίες Μάθησης Εκπαιδευτική Τεχνολογία και Θεωρίες Μάθησης Κάθε εκπαιδευτικός (εκούσια ή ακούσια) υιοθετεί μια θεωρία μάθησης. Το ίδιο ισχύει και για τις διάφορες εκπαιδευτικές τεχνολογίες. Για την εισαγωγή
Διαβάστε περισσότεραΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ για την ρόσληψη ροσω ικού µε σύµβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΙΜΗΝΗΣ ΙΑΡΚΕΙΑΣ Ο ΗΜΑΡΧΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Θεσσαλονίκη 14/6/2012 ΗΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Βασ. Γεωργίου 1Α - 546 40 Αρ. Πρωτ: 51987 ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Ι ΙΩΤΙΚΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ για την ρόσληψη ροσω ικού µε σύµβαση
Διαβάστε περισσότεραΘεωρίες για την Ανάπτυξη
Θεωρίες για την Ανάπτυξη Πολιτισμική προσέγγιση (Vygotsky) Βιο-οικολογική προσέγγιση Bronfenbrenner ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ Ι 2015-16 Καλλιρρόη Παπαδοπούλου ΕΚΠΑ/ΤΕΑΠΗ ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Vygotsky, L.S. (1978/1997)
Διαβάστε περισσότεραΔιδακτική Γλωσσικών Μαθημάτων (ΚΠΒ307)
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Διδακτική Γλωσσικών Μαθημάτων (ΚΠΒ307) Ενότητα #1: Επικοινωνιακή Προσέγγιση Διδάσκων: Κατσαρού Ελένη ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Άδειες
Διαβάστε περισσότεραΣηµειώσεις Θεωρίας και Μέθοδοι. Κεφάλαιο: Παράγωγοι. και Cgδυο συναρτήσεων f και g εργαζόµαστε ως εξής: x,f(x ) και ( ) ó a
Κοινή εφα τοµένη Αν θέλουµε να βρούµε τη κοινή εφα τοµένη ( ε ) : y=α +β των γραφικών αραστάσεων gδυο συναρτήσεων g εργαζόµαστε ως εξής:,( ) ( ) Έστω ( ),g( ) τα κοινά σηµεία της (ε) µε την εφα τοµένη
Διαβάστε περισσότεραΑντίληψη, νόηση και πολιτισμός. Σταθερότητα και οπτική πλάνη Αισθητική αντίληψη τέχνη Νοητικές διεργασίες Ερμηνείες νοητικών διαφορών
Αντίληψη, νόηση και πολιτισμός Σταθερότητα και οπτική πλάνη Αισθητική αντίληψη τέχνη Νοητικές διεργασίες Ερμηνείες νοητικών διαφορών Δύο σχολές για την ερμηνεία της αντιληπτικής σταθερότητας Γενετιστές.
Διαβάστε περισσότεραΤο Τµήµα ΗΜΜΥ του Πολυτεχνείου Κρήτης
Το Τµήµα ΗΜΜΥ του Πολυτεχνείου Κρήτης Ενηµέρωση Υ οψηφίων Φοιτητών Πέµ τη 23 Ιουνίου 2011 Τµήµα Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υ ολογιστών www.ece.tuc.gr Περίγραµµα Τι; Που; Ποιος; Πως; Γιατί; ΗΜΜΥ
Διαβάστε περισσότεραΜέθοδος-Προσέγγιση- Διδακτικός σχεδιασμός. A. Xατζηδάκη, Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μιο Κρήτης
Μέθοδος-Προσέγγιση- Διδακτικός σχεδιασμός A. Xατζηδάκη, Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μιο Κρήτης 1. MΕΘΟΔΟΣ Ο όρος μέθοδος, έτσι όπως χρησιμοποιείται στην Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία, έχει ποικίλες σημασίες. Διαφοροποιείται
Διαβάστε περισσότεραΕΙΔΙΚΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ. Πολυδύναµο Καλλιθέας Φεβρουάριος 2008 Αναστασία Λαµπρινού
ΕΙΔΙΚΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ Πολυδύναµο Καλλιθέας Φεβρουάριος 2008 Αναστασία Λαµπρινού Ειδική αναπτυξιακή διαταραχή, η οποία συνδέεται µε ελλείµµατα στην έκφραση ή/και στην κατανόηση Ειδική: δυσκολία χωρίς
Διαβάστε περισσότεραΤύπος Εκφώνηση Απαντήσεις
Α/ Α Τύπος Εκφώνηση Απαντήσεις Απλή Αν κάνετε αναζήτηση µιας λέξης σε ένα αρχαιοελληνικό σώµα κειµένων, αυτό που θα λάβετε ως αποτέλεσµα θα είναι: Μια καταγραφή όλων των εµφανίσεων της λέξης στο συγκεκριµένο
Διαβάστε περισσότεραΗ γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών.
Η γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών. Κανείς δεν φαντάζεται ότι ο λόγος θα εμφανισθεί απότομα, στην τελική του μορφή μ ένα χτύπημα μιας μαγικής ράβδου, σαν μια μηχανή έτοιμη για χρήση. Η εγκατάσταση του πολύπλοκού
Διαβάστε περισσότεραΕΛΛΗΝΙΚΗ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΑΘΗΝΑ ΜΟΝΗΣ ΠΕΤΡΑΚΗ 4, ΑΘΗΝΑ 115 21 ΤΗΛ. & FAX: 210 721 4662 www: psychoanalysis.gr E-mail: administration@psychoanalysis.gr ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραAFTER LIFE COMMUNICATION PLAN
AFTER LIFE COMMUNICATION PLAN THE CONDENSE MANAGING SYSTEM: PRODUCTION OF NOVEL FERTILIZERS FROM MANURE AND OLIVE MILL WASTEWATER Πιλοτική Εφαρµογή Συστήµατος ιαχείρισης Κτηνοτροφικών Υ ολειµµάτων & Υγρών
Διαβάστε περισσότεραΕΙ ΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΧΑΡΤΗΣ ΧΡΗΣΗ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ. β. φιλιππακοπουλου 1
ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΧΑΡΤΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΧΡΗΣΗ β. φιλιππακοπουλου 1 Αναλυτικό Πρόγραµµα 1. Εισαγωγή: Μια επιστηµονική προσέγγιση στη χαρτογραφική απεικόνιση και το χαρτογραφικό σχέδιο
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Πληροφορίες Παιδαγωγικό Τµήµα Νη ιαγωγών Κα Ελένη Φωτιάδου, 2385055100 Αρ. Πρωτ: 1829 Ηµεροµηνία: 30/3/2016 Προκήρυξη Υ οτρόφων ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ Μεταδιδακτόρων Ερευνητών Ε ιτρο ής Ερευνών 2016 Αρ. ιακ. 06/2016
Διαβάστε περισσότεραΠροβλήματα ομιλίας στην παιδική ηλικία
Προβλήματα ομιλίας στην παιδική ηλικία Το μικρό μας δεν μιλάει όπως τα άλλα παιδιά της ηλικίας του. Τι μπορεί να συμβαίνει; Το κοινωνικό περιβάλλον, οι συνθήκες ζωής, και οι παραδόσεις επηρεάζουν θετικά
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΤΕΠΑΕΣ-ΕΣΠΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ
Διαβάστε περισσότεραδεν µ ορούµε να συµφωνήσουµε µε οιον τρό ο το ρόβληµα αυτό θα λυθεί.
Χαιρετισµός του Προέδρου Κ.Ε..Ε. & ηµάρχου Αµαρουσίου κ. Γ. Πατούλη στο Συνέδριο µε θέµα : «Βιώσιµη, Οικολογική, Οικονοµική ιαχείριση Α ορριµµάτων στην Αττική». Kυρίες και κύριοι Θα ήθελα καταρχήν να συγχαρώ
Διαβάστε περισσότεραΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΧΕ ΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΙΑ ΙΚΤΥΑΚΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΎ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ. Τρίτη, 23 Νοεµβρίου 2010
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΧΕ ΙΑΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΙΑ ΙΚΤΥΑΚΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΎ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Τρίτη, 23 Νοεµβρίου 2010 Για την εταιρεία ACTS : Πα αγεωργίου Κων/νος Εθν. Βενιζέλου 189, Σούδα/ Χανιά, ΤΚ 73200 AΦΜ: 065439343
Διαβάστε περισσότερα«ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΕ ΝΕΟΓΝΑ ΚΑΙ ΒΡΕΦΗ» Σ ουδάστριες: Γρηγορίου Μαρία Παναγιώτου Βασιλική
«ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΕ ΝΕΟΓΝΑ ΚΑΙ ΒΡΕΦΗ» Σ ουδάστριες: Γρηγορίου Μαρία Παναγιώτου Βασιλική ΟΡΙΣΜΟΙ Νεογνό ονοµάζετε η ανθρώ ινη ύ αρξη α τη ρώτη ηµέρα ζωής µέχρι και το τέλος του ρώτου µήνα. Βρέφος ονοµάζετε
Διαβάστε περισσότεραΕναλλακτικές στρατηγικές, Πρακτικές και Προσεγγίσεις για κατάκτηση πυρηνικών γνώσεων και ορολογίας
Διδασκαλία του μαθήματος της Φυσικής για μαθητές/τριες με μεταναστευτική βιογραφία που παρακολουθούν μαθήματα Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας στις μεταβατικές τάξεις: Εναλλακτικές στρατηγικές, Πρακτικές
Διαβάστε περισσότεραΑ ό 28 µε έκ τωση 35% µόνο 18 µε Φ.Π.Α
Α ό 28 µε έκ τωση 35% µόνο 18 µε Φ.Π.Α Το «Ταξίδι στη Χώρα των Γραµµάτων (2.0)», είναι ένα ροηγµένο δίγλωσσο (Ελληνικά - Αγγλικά) εκ αιδευτικό λογισµικό ολυµέσων ου α ευθύνεται σε αιδιά ηλικίας Νη ιαγωγείου
Διαβάστε περισσότερα