ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΜΝΗΜΕΙΑΚΟΥ ΠΛΑΤΑΝΟΥ ΛΕΟΝΤΙΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΡΓΙΘΕΑΣ, Ν. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΜΝΗΜΕΙΑΚΟΥ ΠΛΑΤΑΝΟΥ ΛΕΟΝΤΙΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΡΓΙΘΕΑΣ, Ν. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ"

Ἀρταξέρξης Κυπραίος
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΑΣΟΚΟΜΙΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΜΝΗΜΕΙΑΚΟΥ ΠΛΑΤΑΝΟΥ ΛΕΟΝΤΙΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΡΓΙΘΕΑΣ, Ν. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ Συντάκτης: Θεοχάρης Δ. Ζάγκας, Καθηγητής ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015

2 Ο Πλάτανος Λεοντίτου, Δήμου Αργιθέας, ένα ζωντανό μνημείο της Φύσης Ο Δήμος Αργιθέας είναι ένας πολύ μεγάλος σε έκταση Δήμος. Την έκτασή του πολλαπλασιάζει το πολυσχιδές ορεινό ανάγλυφό του, με τις πολυάριθμες εναλλαγές του τοπίου και των επί μέρους συστατικών του (γεωλογία, ανάγλυφο, βλάστηση, υδρογραφικό δίκτυο κ.ά.). Φωτ. 1. Άποψη του τοπίου από το χωριό Λεοντίτο Εντός των ορίων του απαντάται πλήθος σημαντικών οικολογικών, ιστορικών και πολιτισμικών στοιχείων όπως τα εντυπωσιακά μικτά του δάση αρχέγονου χαρακτήρα, γεωλογικοί σχηματισμοί, ποτάμια, γεφύρια, μύλοι, εκκλησίες, παλιά μονοπάτια, μνημειακά δένδρα, φυσικά bonsai, παραδοσιακές δραστηριότητες, παραδοσιακά κτίρια και οικισμοί κ.ά. Στην πλατεία του ορεινού χωριού Λεοντίτου κυριαρχεί με την επιβλητική του παρουσία ένας πολυαιωνόβιος πλάτανος που στη σκιά του έλαβαν χώρα σημαντικά γεγονότα της ιστορίας. Αποτελούσε τον αγαπημένο χώρο συγκέντρωσης, συζήτησης και λήψης σημαντικών αποφάσεων των οπλαρχηγών της Κεντρικής Ελλάδας υπό τον Γεώργιο Καραϊσκάκη.

Φωτ. 2. Ο πλάτανος Λεοντίτου Ο πλάτανος του Λεοντίτου Το Λεοντίτο είναι ένα μικρό χωριό του Δήμου Αργιθέας με λίγους κατοίκους, περισσότερα σπίτια και περίσσεια άγρια ομορφιά.

3 Φωτ. 2. Ο πλάτανος Λεοντίτου Ο πλάτανος του Λεοντίτου Το Λεοντίτο είναι ένα μικρό χωριό του Δήμου Αργιθέας με λίγους κατοίκους, περισσότερα σπίτια και περίσσεια άγρια ομορφιά. Θα μπορούσε να αποτελεί πολύτιμο καταφύγιο καταπονημένων πνευματικά ανθρώπων και μεγάλων καλλιτεχνών. Στο κέντρο της πλατείας του δεσπόζει ως επικυρίαρχος του χώρου ένας τεράστιος πλάτανος ύψους 33 μ., στηθιαίας διαμέτρου 3,0 μ., μέσης διαμέτρου κόμης 35 μ. και προβολή (σκίασης) κόμης περίπου ένα (1) στρέμμα. Περιβάλλεται από πετρόκτιστη «Λότζια» και ενώ ο κύριος κεντρικός κορμός του δεν εμφανίζει σημαντικά προβλήματα υγείας και σταθερότητας λόγω της κατακόρυφης θέσης του, του χαμηλού κέντρου βάρους, του χαμηλού συντελεστή λυγερότητας (h/d = 33/3 = 11)

4 και της έλλειψης κοιλοτήτων δεν συμβαίνει το ίδιο με τους πολύ μεγάλου μήκους κλάδους του. Φωτ. 3. Ο πλάτανος Λεοντίτου στον οποίο φαίνεται ο υγιής και σταθερός κορμός του αλλά και τα κλαδιά τα οποία φέρουν μεγάλες πληγώσεις Τα περισσότερα μεγάλα κλαδιά του, φέρουν μεγάλες πληγές και κοιλότητες οι οποίες αποτελούν σοβαρά στοιχεία επικινδυνότητας για τους επισκέπτες του πλατάνου. Η πρόσφατη πτώση μεγάλου κλάδου του πλατάνου, ευτυχώς χωρίς θύματα και ζημιές, αποτελεί προάγγελο εν δυνάμει επικίνδυνων καταστάσεων εάν δεν ληφθούν άμεσα τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα. Μέτρα συντήρησης και αποτροπής της επικινδυνότητας του πλατάνου Λεοντίτου Όπως ήδη αναφέρθηκε ο πλάτανος Λεοντίτου είναι ζωτικότατος και μόνο τα επιμήκη και τραυματισμένα κλαδιά είναι αυτά που του προσδίδουν χαρακτηριστικά επικινδυνότητας. Για το λόγο αυτό προτείνονται τα παρακάτω προληπτικά μέτρα: Περιποίηση με βελτίωση των τομών όλων των υπαρχουσών πληγών.

5 Επάλειψη των τομών με υλικό τεχνητού φλοιού (Lac Balsam). Αποφόρτιση και μείωση του μήκους των επιμηκέστερων κλαδιών του. Θέσπιση προγράμματος παρακολούθησής του σε ετήσια βάση για λόγους ασφαλείας αλλά και διατήρησης ενός σημαντικού μνημείου της Φύσης της χώρας μας γενικότερα και της περιοχής ειδικότερα. Προσδιορισμός ηλικίας πλατάνου Λεοντίτου Την επισκέφθηκα μετά από πρόσκληση του Δημάρχου Αργιθέας το χωριό Λεοντίτο με σκοπό την αξιολόγηση της γενικής κατάστασης του πλατάνου της πλατείας Λεοντίτου και της λήψης στοιχείων για τον προσδιορισμό της ηλικίας του δένδρου. Για το σκοπό αυτό έγιναν οι παρακάτω εργασίες: - Μέτρηση του ύψους με υψόμετρο Haga και ακρίβεια 0,5 μ. - Μέτρηση της στηθιαίας διαμέτρου με μετροταινία, με μέτρηση του μήκους περιφέρειας και αναγωγής της σε διάμετρο. - Μέτρηση του ύψους έναρξης κόμης με υψόμετρο Haga. - Μέτρηση του μέγιστου και ελάχιστου πλάτους κόμης. - Εκτίμηση της ζωτικότητας και τάσης εξέλιξης σύμφωνα με το σύστημα IUFRO. - Λήψη τρυπανιδίου κατά τη μέγιστη διάμετρο σε ύψος 60 εκ. με τη χρήση προσαυξητικής τρυπάνης Pressler. - Λήψη φωτογραφιών από όλες τις πλευρές και επικέντρωση στα προβληματικά σημεία των κλαδιών και του κορμού. Αποτελέσματα μετρήσεων Εκτιμήσεων. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν είναι τα εξής: Ύψος, H = 33 μ. Στηθιαία διάμετρος, DBH = 3,0 μ. Ύψος έναρξης κόμης, Ηκ = 3,0 μ. Μέσο πλάτος κόμης, Dk = 35,0 μ. (Dmin = 30 μ., Dmax = 40 μ.) Ζωτικότητα = 20 (καλή) Τάση εξέλιξης = 2 (παραμένουσα) Συντελεστής λυγερότητας, H/D = 33/3 = 11

6 Σταθερότητα κορμού ως συνδυασμός κατακόρυφης θέσης, ύψους έναρξης κόμης, συντελεστή λυγερότητας, έλλειψης κοιλωμάτων: Άριστη Προσδιορισμός της ηλικίας 1 = 964 έτη 1 Ο προσδιορισμός της ηλικίας έγινε με βάση το τρυπανίδιο του κορμού. Μετρήθηκαν οι αυξητικοί δακτύλιοι του τρυπανιδίου μήκους 42 εκ. και με στατιστική προσέγγιση έγινε αναγωγή στο σύνολο της ακτίνας. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΤΑΣΗ Από τα στοιχεία που προηγήθηκαν προκύπτει ότι ο πλάτανος Λεοντίτου είναι ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον από επιστημονική άποψη δένδρο. Ίσως είναι ένα από τα καλύτερα διατηρούμενα δένδρα της χώρας μας με τόσο μεγάλη ηλικία και απουσία κοιλωμάτων στον κεντρικό κορμό. Εντυπωσιακό είναι και το μεγάλο ύψος του καθώς και το πλάτος της κόμης του μ. με κοντά ένα στρέμμα εμβαδόν σκίασης. Τα τεράστια σε μήκος και πολύ βαριά κλαδιά του φέρουν κατά θέσεις τραύματα ή κοιλότητες και επιβάλλουν την άμεση λήψη προληπτικών μέτρων μείωσης του μήκους και του βάρους και περιποίησης των τραυμάτων και κοιλοτήτων. Λόγω της οικολογικής, αισθητικής, ιστορικής και λειτουργικής του αξίας επιβάλλεται η κήρυξή του σε μνημείο της φύσης. Για το σκοπό αυτό προτείνεται: - Η ανάδειξή του σε τοπικό και εθνικό επίπεδο με σύντομη περιγραφή του και φωτογραφική προβολή του. - Η παρακολούθηση του πλατάνου σε ετήσια βάση από ειδικό επιστήμονα και λήψη των απαραίτητων για τη συντήρηση του δένδρου μέτρων. - Η υποβολή πρότασης προς το Πράσινο Ταμείο για την «Κήρυξη του Πλατάνου Λεοντίτου σε Μνημείο της Φύσης» για τη διάθεση των απαραίτητων πόρων για την περιποίηση του δένδρου, την ανάδειξή του, την αντιμετώπιση των στοιχείων επικινδυνότητας και τη διαρκή παρακολούθηση και συντήρησή του. Το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Α.Π.Θ. αναλαμβάνει με το εξειδικευμένο σε ζητήματα μνημειακών δένδρων προσωπικό του, την επιστημονική συνδρομή στην όλη διαδικασία τόσο της θεσμοθέτησης της κήρυξης του πλατάνου σε Μνημείο της Φύσης όσο και της συντήρησής του. ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΟΥ - Αγορά τεχνητού φλοιού Αμοιβή ειδικού δενδροκόμου Μίσθωση ειδικού καλαθοφόρου Επιστημονική συνδρομή/καθοδήγηση/επίβλεψη εργασιών Υλικό δημοσιότητας Κατασκευή ενημερωτικών πινακίδων Τριετής παρακολούθηση-αξιολόγηση σταθερότητας Απρόβλεπτα Σύνολο (Α) Φ.Π.Α. 23% Γενικό Σύνολο

Σχετικά έγγραφα

Τομέας Δασικής Παραγωγής-Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος Εργαστήριο Δασοκομίας, Διευθυντής: Καθηγητής ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΖΑΓΚΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΜΗΜΑ ΔΑΣΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Τομέας Δασικής Παραγωγής-Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος Εργαστήριο Δασοκομίας, Διευθυντής: Καθηγητής ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΖΑΓΚΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ