ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ 2. ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ. Δομή Ξύλου - Θεωρία. Στέργιος Αδαμόπουλος

Transcript

1 ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ 2. ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ

2 τα διάφορα στρώματα ενός κορμού δένδρου εξωτερικός φλοιός εσωτερικός φλοιός κάμβιο σομφό εγκάρδιο

3 Μακροσκοπικά χαρακτηριστικά Χαρακτηριστικά που διακρίνονται με γυμνό μάτι ή με φακό που μεγεθύνει φορές Επιφάνειες παρατήρησης: - Εγκάρσια - Ακτινική - Εφαπτομενική

4 αξονική κατεύθυνση ακτινική κατεύθυνση εφαπτομενική κατεύθυνση Βασικές επιφάνειες του ξύλου (Χ. εγκάρσια, R. ακτινική, T. εφαπτομενική)

5

6 Εντεριώνη Διαφορές σε σχήμα, μέγεθος, δομή, χρώμα Κωνοφόρα: σχετικά ομοιόμορφη (μικρή, κυκλική, σκοτεινό χρώμα) Πλατύφυλλα: - Δρυς: αστεροειδής - Οξιά, σημύδα, κλήθρα: τριγωνική - Φιλύρα, φράξος, σφενδάμι: ελλειψοειδής - Καρυδιά, φτελιά, ιτιά: κυκλική - Αΐλανθος, κουφοξυλιά: μεγάλη

7 εγκάρσια τομή ΔΟΜΗ ΞΥΛΟΥ πρώϊμο όψιμο

8 ετήσιοι δακτύλιοι (πρώϊμο & όψιμο)

9

10 δακτυλιόπορα ημιδιασπορόπορα διασπορόπορα

11 δακτυλιόπορα 1 κύτταρο πλατύ 2 ή περισσότερα κύτταρα πλατύ πρώϊμο

12 ημι-δακτυλιόπορα

13 διασπορόπορα

14 Πλάτος αυξητικών δακτυλίων Ποικίλει: ηλικία, συνθήκες αύξησης, κληρονομικότητα Εφαρμογές - Αρχαιολογία - Δεντρολογία και δεντροχρονολογία

15 Αυξητικοί δακτύλιοι και ηλικία Επίδραση σε όλα τα δέντρα Τμήματα αύξησης με διαφορετικά χαρακτηριστικά δακτυλίων Επηρεάζεται: Διαίρεση κυττάρων Επιμήκυνση κυττάρων Πλάτος κυτταρικού τοιχώματος Διαφοροποίηση κυττάρων Ικανότητα αντίδρασης σε περιβαλλοντικούς παράγοντες (ευαισθησία)

16 Αυξητικοί δακτύλιοι και ηλικία Ερυθρελάτη που μεγαλώνει σε ανοιχτό χώρο 2. Πεύκη σε συστάδα που παρουσιάζει μείωση αύξησης σε ηλικία 13 ετών λόγω ανταγωνισμού (χώρος, φως) 3. Ευαισθησία αυξητικών δακτυλίων σε ψευδοτσούγκα 4. Απουσία ευαισθησίας αυξητικών δακτυλίων σε πεύκη

17 Αυξητικοί δακτύλιοι και ηλικία Επίδραση της ηλικίας σε χαρακτηριστικά αυξητικών δακτυλίων λάρικας

18 Αυξητικοί δακτύλιοι και συνθήκες αύξησης Δύσκολο να προβλεφθεί η επίδραση κάθε παράγοντα χωριστά Διαφορετικά μέρη του κορμού/ δέντρου αντιδρούν διαφορετικά Επίδραση στην αύξηση: Φως Θερμοκρασία Νερό Θρεπτικά συστατικά εδάφους Άνεμος Τραυματισμοί κορυφής-κορμού-ριζών Μόλυνση αέρα/ εδάφους

19 Αυξητικοί δακτύλιοι και γενετικοί παράγοντες Γενετική επίδραση σε όλα τα χαρακτηριστικά ενός δέντρου: σχήμα, μορφή, μέγεθος, ηλικία, δομή ξύλου

20 Εγκάρδιο σομφό Εγκάρδιο με σκοτεινό χρώμα: πεύκα, κυπαρίσσι, άρκευθος, ίταμος, δρυς, καστανιά, φτελιά, καρυδιά, κλπ. Ποσοστό εγκαρδίου: - μεγαλύτερο στη βάση του δέντρου (σχηματισμός από παλιότερους δακτυλίους) - είδος δέντρου - αυξητικές συνθήκες (μεγάλη κόμη περισσότερο σομφό)

21 Ακτίνες Σαν γραμμές στη διεύθυνση εντεριώνης φλοιού Διαφορετικό πάχος σε διαφορετικά είδη Από πού ξεκινάνε?

22 Ρητινοφόροι αγωγοί Σε ορισμένα κωνοφόρα: πεύκα, ερυθρελάτη, ψευδοτσούγκα, λάρικα Μικρά, κυκλικά στίγματα με ανοιχτότερο ή σκοτεινότερο χρώμα Τραυματικοί ρητινοφόροι αγωγοί

23 Φλοιός Πάχος/ εμφάνιση διαφέρουν με είδος και ηλικία δέντρου 2 στρώσεις μετά από κάποια ηλικία: εσωτερικός (στενότερός, ανοιχτότερο χρώμα) και εξωτερικός φλοιός ή ξηρόφλοιο (πλατύτερος, σκοτεινότερο χρώμα, ξηρός) Βαθμιαία: εσωτερικός σε εξωτερικό, τμήματα του ξηρόφλοιου πέφτουν στο έδαφος Εξωτερικός φλοιός: διαγνωστική αξία για είδη δέντρου

24 Ακτινική επιφάνεια Εντεριώνη, αυξητικοί δακτύλιοι, πρώιμο/ όψιμο, εγκάρδιο/ σομφό, εξωτερικός/ εσωτερικός φλοιός: επιμήκεις αξονικές ταινίες Μεγάλοι πόροι πλατυφύλλων, ρητινοφόροι αγωγοί: επιμήκεις γραμμές με διαφορετικό χρώμα ή ελαφριές αυλακώσεις Ακτίνες: κάθετη διεύθυνση, τμήματα με μορφή κηλίδων

25 Εφαπτομενική επιφάνεια Παραβολοειδής σχεδίαση Κωνοειδής μορφή αυξητικών μανδυών και επιμήκης τομή του Ακτίνες: επιμηκυσμένο και συνήθως ατρακτοειδές σχήμα με διαφορετικό ύψος και πλάτος