Η κομποστοποίηση ως μέθοδος επεξεργασίας των οργανικών αποβλήτων

Transcript

1 Η κομποστοποίηση ως μέθοδος επεξεργασίας των οργανικών αποβλήτων ΛΑΡΙΣΑ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΕΕ 16/06/2011 Δημήτρης Κανακόπουλος Πρόεδρος ΣΕΚ

2 ΤΙ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ Η ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Πλήρη υγιεινοποίηση των οργανικών αποβλήτωναπαλλαγή από μολυσματικούς παράγοντες. Ένα εδαφοβελτιωτικό προιόν για αύξηση της οργανικής ουσίας του εδάφους-αναζωογόννηση εδαφών- Δυνατότητες ανάπλασης ερημοποιημένων εκτάσεωναποκατάσταση ΧΑΔΑ, λατομείων, ορυχείων. To κόμποστ στη Θεσσαλία. Εκτροπή του οργανικού κλάσματος (βιοαποδομήσιμα απόβλητα-που οδεύει προς ταφή(χυτα)

3 ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΒΑΤΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ? Σύμφωνα με την οδηγία 98/2008 υποχρεωτική για όλα τα κράτη μέλη η κομποστοποίηση περιλαμβάνεται στην ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ και προηγείται στην ιεράρχηση έναντι των άλλων μεθόδων επεξεργασίας(καύση, ταφή). Είναι στη δικαιοδοσία των Δήμων να υλοποιήσουν έργα Κομποστοποίησης.!!! Δεν έρχεται σε αντίθεση με τα έργα που προβλέπουν οι ΠΕΣΔΑ

4 ΠΟΙΑ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ? Χώρες με τις καλύτερες επιδόσεις κομποστοποίησης του συνόλου των αποβλήτων τους το 2007 Ποσοστό επί του συνόλου των αποβλήτων 1 Αυστρία 38% 2 Ιταλία 33% 3 Ολλανδία 28% 4 Λουξεμβούργο 28% 5 Βέλγιο 23% 6 Γερμανία 18% 7 Ισπανία 17% 8 Δανία 17% Μέσος Ορος:18% Ελλάδα 1-2% ΓΙΑΤΙ???

5 ΠΟΙΑ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΗΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ? Ανακύκλωση Βιο Αποβλήτων Ιστορίες Επιτυχίας ΑΥΣΤΡΙΑ : Πλήρης απασχόληση για νοικοκυριά ΓΕΡΜΑΝΙΑ : Η κομποστοποίηση επιτρέπει την εξοικονόμηση του 8 έως 10 % της ετήσιας κατανάλωσης λιπάσματος φωσφόρου και αζώτου και την σωστή διαχείριση του humus. ΟΛΛΑΝΔΙΑ, ΙΤΑΛΙΑ, ΔΑΝΙΑ, ΙΣΠΑΝΙΑ: Η ξεχωριστή συλλογή και η κομποστοποίηση ανταγωνίζεται πλήρως την επεξεργασία των σύμμικτων αποβλήτων στη σχέση κόστους - απόδοσης ΣΟΥΗΔΙΑ: Το βιοαέριο-βιοντίζελ έχει αντικαταστήσει το 20 % της κατανάλωσης των καυσίμων κίνησης ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ: Ετήσιος κύκλος εργασιών > 100 εκατομμύρια >1.200 full-time εργαζόμενοι Γιατί δεν μπορεί να γίνει αυτό σε όλη την Ευρώπη?

6 Πλεονεκτήματα της κομποστοποίησης(1) Από τη φύση της μεθόδου η κομποστοποίηση έχει πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με όλες τις ανταγωνιστικές τεχνολογίες, γεγονός που την καθιστά αναντικατάστατη επιλογή στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων. Παρακάτω κωδικοποιούνται αυτά τα πλεονεκτήματα. 1.Χρειάζεται μικρό (το μικρότερο) επενδυτικό και λειτουργικό κόστος σε σχέση με όλες τις ανταγωνιστικές τεχνολογίες, με θετική επίδραση στα δημοτικά τέλη. 2.Έχει μεγάλη κοινωνική αποδοχή με συνέπεια να μπορούν να ολοκληρωθούν οι σχετικές επενδύσεις γρηγορότερα από οποιεσδήποτε άλλες. και πιο κοντά στις περιοχές παραγωγής των αποβλήτων, με αποτέλεσμα μικρότερο κόστος μεταφοράς τους. 3.Έχει μικρό χρόνο κατασκευής, που μπορεί να είναι μικρότερος και από 6 μήνες, άρα αποτελεί μια άμεσα εφαρμοζόμενη επιλογή σε αντίθεση με άλλες τεχνολογίες που απαιτούν μερικά χρόνια κατασκευής. 4.Δεν παράγει επικίνδυνα τοξικά αέρια ή καρκινογόνες ουσίες, όπως άλλες τεχνολογίες, ενώ οι όποιες εκπομπές της ή οσμές αντιμετωπίζονται εύκολα. 5.Δεν παράγει τοξικά στερεά κατάλοιπα, αλλά μικρές ποσότητες μη επιθυμητών αδρανών στερεών υπολειμμάτων, που μπορούν να ταφούν σε ΧΥΤΥ.

7 Πλεονεκτήματα της κομποστοποίησης(2) 6. Ευνοείται και ενθαρρύνεται η μείωση και ανακύκλωση όλων των βασικών υλικών, μεταξύ των οποίων και των πλαστικών και του χαρτιού, που άλλες τεχνολογίες δεν θέλουν να ανακυκλωθούν για να είναι πιο αποδοτικές. 7. Η συνολική διαχείριση με κομποστοποίηση έχει καλύτερες επιδόσεις σχετικά με τις κλιματικές αλλαγές και την ενεργειακή κατανάλωση σε σχέση με άλλες μεθόδους διαχείρισης. 8. Δεν υπάρχει ανάγκη να δεσμεύονται οι τοπικές κοινωνίες με μακροχρόνιες συμβάσεις ποσότητας και ποιότητας των εισερχομένων υλικών, με κίνδυνο την επιβολή χρηματικών ποινών στους ΟΤΑ και κατ επέκταση στους δημότες. 9. Δημιουργεί τετραπλάσιες θέσεις εργασίας από τις άλλες διαθέσιμες τεχνολογίες, όπως οι ΧΥΤΑ και η θερμική επεξεργασία. Αυτό το γεγονός στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης και της αυξανόμενης ανεργίας είναι πολύ σημαντικό θετικό χαρακτηριστικό. 10. Είναι πολύ απλούστερη τεχνολογία και με μικρή εξάρτηση από τους προμηθευτές. 11. Με την διαλογή στην πηγή (ΔσΠ) των οργανικών υλικών πριν την κομποστοποίηση διευκολύνεται και ενθαρρύνεται η εφαρμογή των συστημάτων Πληρώνω Όσο Πετάω (ΠΟΠ) για δικαιότερη χρέωση των δημοτικών τελών με βάση το βάρος των απορριμμάτων. 12. Θέλει τους δημότες ενημερωμένους και ενεργούς για να γίνεται ακόμη καλύτερη η (ΔσΠ) των οργανικών και να λειτουργεί αποτελεσματικότερα η μονάδα κομποστοποίησης, σε αντίθεση με άλλες τεχνολογίες, που θα προτιμούσαν τους πολίτες άβουλους καταναλωτές, που παράγουν απόβλητα.

8 ΚΑΙ ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΙΜΑ «ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ 1. Καταλαμβάνει περισσότερο χώρο. Όμως υπάρχουν παντού διαθέσιμοι χώροι για την δημιουργία μονάδων κομποστοποίησης, που πολύ εύκολα θα μπορούσαν να συναινέσουν για τη χρήση αυτή οι τοπικές κοινωνίες. Ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα (π.χ. Αττική κ.α.) μπορούν να αξιοποιηθούν οι επιφάνειες των αποκατεστημένων παλαιών κυττάρων των ΧΥΤΑ των περιοχών τους. Σε έκταση 10 στρεμμάτων κομποστοποίηση τόνων το χρόνο με διάρκεια παραμονής εκάστου κύκλου 6 εβδομάδες σε κλειστό σύστημα 2. Απαιτεί να τοποθετηθεί ξεχωριστός κάδος για την (ΔσΠ )των οικιακών οργανικών και να γίνεται ξεχωριστή αποκομιδή. Οι επιπλέον κάδοι για τη ΔσΠ των οργανικών στη περίπτωση της κομποστοποίησης κοστίζουν λίγο και ταυτόχρονα μειώνουν τον όγκο και το κόστος των κάδων των σκουπιδιών - υπολειμμάτων, οπότε μπορούν εύκολα να τοποθετηθούν και να αποσβεστούν γρήγορα από τους ΟΤΑ. Το παράδειγμα των μπλε κάδων της ανακύκλωσης, που τοποθετήθηκαν σε λίγα χρόνια σε όλη την Ελλάδα, καθώς και η υλοποίηση προτάσεων για διαμόρφωση χώρου για τους κάδους μέσα στα νέα κτίρια, μας δείχνει ότι και χωροταξικά είναι εφικτή η τοποθέτηση επιπλέον μικρών κάδων για τη ΔσΠ των οργανικών. Τέλος, το κόστος μεταφοράς και αποκομιδής δεν αυξάνεται σημαντικά σε σχέση με την προηγούμενη κατάσταση και ενδεχομένως και να μειώνεται, αφού αυξάνεται 5-10% ο χρόνος αποκομιδής, αλλά ο μεγάλος χρόνος της μεταφοράς μειώνεται, λόγω της πιθανής μικρότερης απόστασης και των καλύτερων συνθηκών παράδοσης των υλικών στις μονάδες κομποστοποίησης.

9 Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΣΗΜΕΡΑ

10 Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΣΗΜΕΡΑ Κτηνοτροφικά απόβλητα Γεωργικά υπολείμματα Επιλογή 1:Εξαιρετικά χαμηλού επενδυτικού και λειτουργικού κόστους μονάδες κομποστοποίησης Επιλογή 2:Μονάδες βιοαερίου Aποτέλεσματα: Παραγωγή υψηλής ποιότητας κόμποστ >>> Βελτίωση εδαφών >>> Απονιτροποίηση

11 Η ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΑΥΡΙΟ Κομποστοποίηση σε κλειστά κανάλια τόνοι σε 10 στρέμματα για τα Αστικά Απόβλητα

12 Κλειστό κανάλι. Αποψη της επιφάνειας Χωρίς οσμές,χωρίς ενόχληση με απόλυτο έλεγχο παραμέτρων

13 Η Θεσσαλία ΑΥΡΙΟ ΠΡΩΤΑ <<ΜΙΚΡΑ>> ΒΗΜΑΤΑ Ιλύς (Δημοσιογραφικά Λυματολάσπη) Κλαδέματα Κοπριές/ Απόβλητα πτηνοτροφείων /βουστασίων Απόβλητα τυροκομείων Τα υπολείμματα καλλιεργειών και θερμοκηπίων Απόβλητα ελαιοτριβείων Κομποστοποίηση

14 Η Θεσσαλία ΑΥΡΙΟ ΥΛΙΚΑ ΠΡΟΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ To οργανικό κλάσμα των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) από σύμμικτα απόβλητα Το προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα. (Από διαλογή στη πηγή). Τα «Πράσινα» αστικά υλικά (κλαδέματα από πάρκα, δρόμους, κήπους, κατοικίες κ.α.) Τα υπολείμματα καλλιεργειών και θερμοκηπίων Κορμοί δένδρων, υπολείμματα καμένων εκτάσεων Οργανικά υπολείμματα βιομηχανιών τυποποίησης και επεξεργασίας τροφίμων π.χ. Ντοματοβιομηχανίες, Γαλακτοβιομηχανίες, Κονσερβοβιομηχανίες κ.α. Ληγμένα τρόφιμα Ιλύς βιολογικών καθαρισμών Κτηνοτροφικά Πτηνοτροφικά απόβλητα Κοπριές ΥΠολείμματα οινοποιείων, ζυθοποιείων Απόβλητα ελαιοτριβείων * Απόβλητα τυροκομείων

15 Η Θεσσαλία ΑΥΡΙΟ(3) ΔΙΑΛΟΓΗ ΣΤΗ ΠΗΓΗ Αμεσα και εύκολα εφαρμόσιμη σε πόλεις κάτω των κατοίκων. & ΟΙΚΙΑΚΗ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ & ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ

16 ANOIKTA ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΡΓΑΝΙΚΟΥ ΚΛΑΣΜΑΤΟΣ Διαθέσιμα συστήματα Ανοικτά Κλειστά Κλειστά με τούνελ Τα ανοικτά συστήματα προτιμούνται για τη διαχείριση (Κομποστοποίηση ή Βιολογική ξήρανση) των «καθαρών» ρευμάτων οργανικών αποβλήτων (Κοπριές, Λάσπες Βιολογικών καθαρισμών, Κλαδεμάτων, Φυτικών υπολειμμάτων κ.ά.). Χρονική περίοδος επεξεργασίας: 6-8 εβδομάδες Αποτελέσματα: παραγωγή Compost ή μείωση του όγκου και του βάρους των αποβλήτων λόγω της βιολογικής ξήρανσης.(σημαντική μείωση της υγρασίας). Επεξεργαζόμενη ποσότητα ανά στρέμμα: 3.240m 3 έως m 3 ανά έτος και ανά στρέμμα κομποστοπλατείας

17 ΚΛΕΙΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Τα κλειστά συστήματα προτιμούνται για τη διαχείριση (Κομποστοποίηση ή Βιολογική ξήρανση) των πλέον «δύσκολων» και με εντονότερη όχληση υλικών (Οργανικό κλάσμα Αστικών αποβλήτων, ληγμένα τρόφιμα, ζωικά υπολείμματα, λάσπες βιολογικών καθαρισμών κ.α.). Συνοδεύονται από συστήματα προσαγωγής και απαγωγής αέρα, βιόφιλτρο, εξοπλισμό on line ελέγχου των παραμέτρων. Πραγματοποιούνται σε κλειστά βιομηχανικά κτίρια. Χρονική περίοδος επεξεργασίας: 3-6 εβδομάδες. Επεξεργαζόμενη ποσότητα ανά στρέμμα:6.000 m 3 έως m 3 ανά έτος και ανά στρέμμα κομποστοπλατείας.

18 ΚΛΕΙΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟΥΝΕΛ Κλειστό σύστημα τούνελ: (Enclosed controlled Agitated Tunnel) Επιτρέπει τη διαχείριση του συνόλου των οργανικών αποβλήτων και των πλέον δύσκολων. Η Βιολογική Επεξεργασία επιτρέπει τιμή βιο αποδόμησης μεγαλύτερη του 70% με χρονική διάρκεια 5-6 εβδομάδων. Συνοδεύεται από ηλεκτρονικά ελεγχόμενο σύστημα ελέγχου αερισμού και υγρασίας και παρέχει τις μέγιστες τιμές Βιο αποδόμησης και Βιολογικής ξήρανσης. Η σχεδίαση (κλειστό τούνελ) επιτρέπει χαμηλότερο κόστος κατασκευών και επίσης χαμηλότερο λειτουργικό κόστος.τα κλειστά τούνελ επιτρέπουν την ευέλικτη ταυτόχρονη διαχείριση επεξεργασία διαφορετικών υλικών ανά τούνελ. Μετά την επεξεργασία 3-5 εβδομάδων το εξερχόμενο υλικό το οποίο είναι βιο-σταθεροποιημένο μεταφέρεται για αποκατάσταση λατομείων, ορυχείων, αποκατάσταση ΧΑΔΑ, εδαφοβελτίωση χέρσων εκτάσεων, εδαφοβελτίωση καμένων εκτάσεων, καθημερινή επικάλυψη ΧΥΤΑ, ΧΥΤΥ κ.α. Απαιτούμενη έκταση: 10 στρέμματα για την επεξεργασία τόνων οργανικών αποβλήτων-ετησίως με χρονική διάρκεια εκάστης παρτίδας 5 εβδομάδες.

19 Εγκαταστάσεις κομποστοποίησης Υπαίθριοι σωροί Αυστραλία Αυστρία (Ιλύς+Κλαδέματα)

20

21 Ανοικτή Μονάδα Κομποστοποίησης Στερεών & Υγρών αποβλήτων ελαιοτριβείου μετά από οξείδωση στα Χανιά Κρήτης. Ανοικτή μονάδα κομποστοποίησης φυτικών και ζωικών υπολειμμάτων (κοπριά), στην Παλαιά Κουλούρα Αιγίου. Για την κομποστοποίηση χρησιμοποιούνται γεοσκώληκες. Το προϊόν εμπλουτίζεται και πωλείται ως βιολογικό λίπασμα.

22 Μικτή μονάδα κομποστοποίησης στερεών αποβλήτων μετά το διαχωρισμό από Α.Σ.Α. στη θέση Κουρουπητός Κρήτης. Ανοικτή μονάδα κομποστοποίησης φυτικών και ζωικών υπολειμμάτων (κοπριά) στον Αυλώνα Αττικής.

23

24

25 ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΔΙΑΛΟΓΗ-ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Στόχοι : Ανάκτηση καθαρών κλασμάτων Χαρτιού àπρος ανακύκλωση Σιδήρου àπρος ανακύκλωση Γυαλιού àπρος ανακύκλωση ΡΕΤ àπρος ανακύκλωση Μη σιδηρούχων μετάλλων (Αλουμινίου και Χαλκού) àπρος ανακύκλωση Το οργανικό κλάσμα οδηγείται ακολούθως σε κλειστό σύστημα κομποστοποίησης με διαδοχικά και σε παράλληλη διάταξ η κανάλια ή σε κλειστό κτίριο ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΟΡΓΑΝΙΚΟΥ ΚΛΑΣΜΑΤΟΣ Μετά το διαχωρισμό τα οργανικά οδηγούνται στα κανάλια. Τα κανάλια είναι κλειστά και με απολύτως ελεγχόμενες συνθήκες αερισμού και υγρασίας μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή. Η απαγωγή του μολυσμένου αέρα πραγματοποιείται επίσης ελεγχόμενα και ο μολυσμένος αέρας οδηγείται σε βιόφιλτρα. Έτσι δεν προκύπτει όχληση λόγω οσμών. Η προσαγωγή φρέσκου αέρα πραγματοποιείται επίσης ελεγχόμενα. Έχουμε τη δυνατότητα τροφοδοσίας κάθε καναλιού με διαφορετικό υλικό π.χ. Κανάλι 1:Mε οργανικά των Αστικών Αποβλήτων Κανάλι 2 :Mε ιλύ βιολογικού καθαρισμού Κανάλι 3 :Mε απόβλητα σφαγείων * Κανάλι 4 :Mε κοπριές Κανάλι 5 :Mε κλαδέματα Κανάλι 6:Mε απόβλητα ελαιοτριβείων, τυροκομείων Κανάλι 7:Με ληγμένα τρόφιμα* κ.ο.κ

26 Η Θεσσαλία ΑΥΡΙΟ Κομποστοποίηση σε κλειστά κανάλια τόνοι σε 10 στρέμματα. ΣΗΜΑΙΝΕΙ: ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΕΚΤΑΣΗ 40 ΣΤΡΕΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ. ΤΙ ΕΚΤΑΣΗ ΚΑΤΑΛΑΜΒΑΝΕΙ Ο ΧΥΤΑ ΛΑΡΙΣΑΣ?=200 ΣΤΡΕΜΜΑΤΑ(!!!!)

27 Η απαιτούμενη έκταση Απαιτεί μεγάλες εκτάσεις έναντι των άλλων μεθόδων??? Παράδειγμα1: Μονάδα κομποστοποίησης τόνων ετησίως σύμμικτων αποβλήτων. Το οργανικό κλάσμα είναι περίπου τόνοι. ΕΚΤΑΣΗ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ Μονάδα επεξεργασίας (3 στρέμ.) +Μονάδα ωρίμανσης(1 στρέμ.)=4 στρεμ. Μονάδα καύσης:2 στρεμ. Αλλά με διπλάσιο ή τριπλάσιο κόστος κατασκευής και λειτουργίας Παράδειγμα2: τόνοι σύμμικτα προκύπτουν τόνοι οργανικά. Μονάδα επεξεργασίας (5 στρέμ.) +Μονάδα ωρίμανσης(2 στρέμ.)=7 στρεμ. Μονάδα καύσης: 3στρεμ. Αλλά με διπλάσιο ή τριπλάσιο κόστος κατασκευής και λειτουργίας και με έντονες κοινωνικές αντιδράσεις

28 Το κόστος της κομποστοποίησης Υπαίθρια κομποστοποίηση σε σωρούς: 35 /t Στεγασμένη κομποστοποίηση σε σωρούς: 48 /t Κομποστοποίηση σε κλειστά κτίρια: 65 /t Αναερόβια χώνευση και κομποστοποίηση: 72 /t Αποτέφρωση: /t (Πηγή: H&K 3/2010-Γερμανία)

29 Τα έσοδα από το κόμποστ Εφαρμογή Μέγεθος αγοράς Τιμή(ευρώ/τόνο) Γεωργία 45-78% 0-28 Εκτατικές καλλιέργειες 3-15% 1-29 Διαμορφώσεις 6-20% 5-30 Αναμίξεις/Υποστρώματα 10-15% 5-15 Αναπλάσεις εδαφών 2-10% 1-2 Κήποι 12-20% 5-320* Εξαγωγές 6-7% Στην Ε.Ε των 27 *Σε μικρή συσκευασία Πηγή:European Composting Network

30 ΑΠΟ ΤΙ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤ? (1) 1.Ο εξοπλισμός της μηχανικής διαλογής έχει εξελιχθεί σημαντικά τη τελευταία δεκαετία και δίνει τη δυνατότητα παραλαβής οργανικού κλάσματος που θα οδεύσει προς κομποστοποίηση, απαλλαγμένου από ξένα σώματα (Γυαλιά, πλαστικά και άλλα).υπερκαλύπτονται οι νομοθετικές απαντήσεις ΚΥΑ (ΦΕΚ 1016 Β) για τη περιεκτικότητα σε ξένα σώματα: <0,3% σε πλαστικό <0.5% σε γυαλί m T5 T4 T3 T2 T m

31 ΑΠΟ ΤΙ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤ?(2) 2. Η παρουσία βαρέων μετάλλων (Κάδμιο, Χαλκός, Νικέλιο, Μόλυβδος, Χρώμιο ΙΙΙ, ΧρώμιοVI, Ψευδάργυρος, Αρσενικό, Υδράργυρος)δεν υπερβαίνει τα όρια.(αστικές, ημιαστικές, ορεινές περιοχές). Εξαίρεση τα Οινόφυτα αλλά όχι λόγω εφαρμογής κόμποστ 3. Από τη διαλογή στη πηγή (ΣΤΟΧΟΣ ΥΠΕΚΑ) Χωριστή συλλογή και αξιοποίηση του 5% των βιο-αποβλήτων έως το 2015 και 15% έως το Πιλοτικό πρόγραμμα κομποστοποίησης προδιαλεγμένου οργανικού με πόρους από το ΕΠΠΕΡΑΑ(Πρόσφατη ανακοίνωση).η διαλογή στην πηγή είναι κρίσιμης σημασίας και δίνει δυνατότητες παραγωγής κόμποστ υψηλής ποιότητας.

32 Η ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤ(1) 1.Είναι πλέον καλά τεκμηριωμένο ότι η προσθήκη κόμποστ στο έδαφος έχει θετική επίδραση. Η γεωργία και οι διάφορες συναφείς δραστηριότητες συνιστούν την κυριότερη οδό αξιοποίησης των διαφόρων υλικών κομπόστ, τα οποία μάλιστα κατά τη διεθνή πρακτική εφαρμόζονται σε πολύ μεγάλες συγκεντρώσεις για τα ελληνικά δεδομένα. Ανακύκλωση των Οργανικών με Κομποστοποίηση στην Ευρώπη των 27 Δυναμικότητα 2100 εγκαταστάσεις, από τις οποίες το 40 % επεξεργάζεται μόνο πράσινα απόβλητα Ετήσια Δυναμικότητα -> 22 Εκατομμύρια Τόνοι Λειτουργούν επίσης και 800 μικρές αγροτικές μονάδες κομποστοποίησης στη Γερμανία και την Αυστρία. Μεγάλες προοπτικές για την γεωργία σε υπό ένταξη χώρες και στην Αυστρία, Σκανδιναβία, Ιρλανδία, Ισπανία,Ελλάδα και Πορτογαλία.

33 H ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤ(2) 45 % των Ευρωπαϊκών Εδαφών είναι φτωχά σε περιεκτικότητα humus.στην Θεματική Στρατηγική της Ε.Ε. για το έδαφος αναφέρεται: Το κόμποστ είναι η καλύτερη πηγή για humus καθώς και για την παραγωγή οργανικής ουσίας Κομποστοποίηση Πράσινων Αποβλήτων Η κομποστοποίηση των πράσινων αποβλήτων σε ανοιχτούς σωρούς γίνεται με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες με πολύ διαφορετικές προσεγγίσεις: από 200 t/έτος έως t/έτος ειδικευμένες εταιρίες κομποστοποίησης παράγουν υψηλής αξίας κόμποστ. Είναι ο κύριος τύπος κομποστοποίησης για τα από την πηγή διαχωρισμένα οργανικά στην Φινλανδία, τη Δανία, το Η.Β., την Ιρλανδία και τη Γαλλία. Παραδείγματα Δυναμικότητας: 3,0 εκατομμύρια τόνοι στη Γερμανία+1,7 εκατομμύρια τόνοι στην Ολλανδία+0,6 εκατομμύρια τόνοι στη Δανία+ 0,4 εκατομμύρια τόνοι στη Σουηδία+ 0,4 εκατομμύρια τόνοι στο Βέλγιο= 6,1 εκατομ.

34 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤ(1) Για την εδαφική εφαρμογή του κομπόστ στη γεωργία, πρέπει να λαμβάνονται υπ όψη και να διενεργούνται λεπτομερείς έλεγχοι σχετικά με τις ακόλουθες παραμέτρους, και ανάλογα με τις διάφορες χρήσεις και κατηγορίες ποιότητας του κομπόστ : ποσότητα εφαρμογής, περιεκτικότητα σε θρεπτικά, ιχνοστοιχεία, βαρέα μέταλλα, επιβλαβείς οργανικές ενώσεις, παθογόνα κλπ., επίπεδο ωρίμανσης κομπόστ (φρέσκο ή ώριμο κομπόστ), χρονική περίοδος εφαρμογής, συχνότητα εφαρμογής, βάθος ενσωμάτωσης στο έδαφος, τύπος εδάφους και χαρακτήρες αυτού κ.ά.

35 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤ(2) 3.Οι ενδεικνυόμενες χρήσεις του κομπόστ, εξαρτώνται από τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά και ποικίλουν από τη χρήση σε βιολογικά καλλιεργούμενα τρόφιμα, και γενικότερα καλλιέργειες παραγωγής τροφής και ζωοτροφών, έως τη χρήση για αποκατάσταση εδαφών και ως κάλυψη σε ΧΥΤΑ. Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν νομοθετικοί περιορισμοί για τις επιτρεπόμενες χρήσεις με στόχο την προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος. Σε αυτό το πλαίσιο παρατίθεται ένας ενδεικτικός οδηγός χρήσεων κομπόστ :

36 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤ(3) Φυτά μεγάλης καλλιέργειας, απαιτητικά σε χουμικά συστατικά, με κατάλληλη αμειψισπορά, προκειμένου να ενισχυθεί το ισοζύγιο χουμικών συστατικών π.χ. τεύτλα, πατάτες αλλά και διάφορα λαχανικά αγρού, σε ποσότητα 4-10 τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα κάθε 2-4 χρόνια. Σιτηρά, σε ποσότητα 2-6 τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα, κάθε 2-4 χρόνια. * Λειβαδικές εκτάσεις, σε ποσότητα 2-5 τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα, κάθε 2-4 χρόνια. Το κομπόστ πρέπει να είναι απαλλαγμένο από ξένα σώματα, που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στα βόσκοντα ζώα. Η Αγροτική Αγορά Μελέτη της Γερμανίας μια ώριμη/εξελιγμένη αγορά: 53 % του παραγόμενου κόμποστ χρησιμοποιείται σε αγροτική γή. Μόνο 2-3 % της καλλιεργήσιμης γης απαιτείται για να απορροφήσει την ετήσια παραγωγή κόμποστ (4 εκατομ. t) Η εξέλιξη της γεωργίας θα έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη ζήτηση για κόμποστ: Εξειδίκευση στην εντατική γεωργία Αύξηση των καλλιεργειών ενεργειακών φυτών Αύξηση των τιμών των ανόργανων λιπασμάτων Μείωση των θρεπτικών (10 % του P) Η κοινή αγροτική πολιτική (CAP) απαιτεί humus στο έδαφος

37 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤ(4) Δενδρώδεις καλλιέργειες, μηλοειδή, πυρηνόκαρπα, εσπεριδοειδή, συκιές κλπ. Σε ποσότητα τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα, κάθε 3 χρόνια. Αμπέλια, σε ποσότητα τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα (φρέσκο κομπόστ σε βαριά εδάφη) ή 10 τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα (ώριμο κομπόστ σε ελαφρά εδάφη), κάθε 3-4 χρόνια. Σε περίπτωση επικλινών εκτάσεων, συνιστώνται μεγαλύτερες δόσεις, τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα. (φρέσκο κομπόστ).ως χρόνος εφαρμογής συνιστάται η περίοδος μεταξύ του τρυγητού και της έναρξης της βλάστησης. Θερμοκηπιακές καλλιέργειες, σε ποσότητα 1-1,5 kg/m2 νωπού υλικού, κάθε 2-4 χρόνια. Δασικά φυτώρια, σε ποσότητα τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα στην αρχή και έπειτα 3-4 τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα κάθε 2 χρόνια.

38 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤ(5) Ανθοκομικές καλλιέργειες, σε ποσότητα τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα ή για τη παρασκευή υποστρωμάτων σε πρόσμιξη μέχρι 20%. Διαμόρφωση περιβάλλοντος και επιφανειών πρασίνου σε αστικές περιοχές, πάρκα, αθλητικά πεδία, αποτροπή φαινομένων διάβρωσης σε επικλινείς επιφάνειες, συγκράτηση πρανών, χλοηφορία σε ταράτσες, σε θαμνοσυστάδες σε δρόμους, αντικατάσταση μητρικού εδάφους για την αποκατάσταση λατομείων, και χωματερών / ΧΥΤΑ, σε δόσεις των τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα στην αρχή και έπειτα 2-3 τόνων νωπού υλικού ανά στρέμμα κάθε 2 χρόνια. Αναδασώσεις, με ενσωμάτωση έως 150 τόνων φρέσκου κόμποστ ανά στρέμμα.

39 ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΜΠΟΣΤ(6) Ως υλικό βιοφίλτρου για την απορρόφηση δυσάρεστων οσμών από βιομηχανικές εγκαταστάσεις με δύσοσμα απαέρια, εξαερισμών σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας αστικών λυμάτων, κομποστοποίησης, μαζικής διατήρησης ζώων, κ.λ.π. Στις περιπτώσεις αυτές συνιστώνται δόσεις 1 τόνου νωπού υλικού ανά m2 επιφάνειας βιοφίλτρου, κάθε 4 χρόνια, για ποσότητα απαερίων m3 ανά ώρα και ανά m2. Ως ηχομονωτικό για την προστασία από θορύβους σε αυτοκινητοδρόμους κοντά σε αστικές περιοχές κ.λ.π.

40 Αφιέρωμα: Κομποστοποίηση ιλύος+ κλαδέματα + φυτικά υλικά γενικότερα ΙΛΥΣ +ΚΛΑΔΕΜΑΤΑ =ΚΟΜΠΟΣΤ

41 ΚΟΜΠΟΣΤΟ-ΠΟΙΗΣΗ ΙΛΥΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΩΝ-Germany Sewage sludge from municipal WWTP in Germany dry solids amount in t/a Pre- treatment (shredding, mixing) Composting (regular turning & monitoring) total amount agriculture Fine treatment (screening)

42 Εγκαταστάσεις στη Γερμανία(1)

43 Εγκαταστάσεις στη Γερμανία(2)

44 H διαχείριση ιλύος στη Γερμανία Sewage sludge treatment in Germany % 33% agriculture landscaping incineration 27%

45 <<Εάν περιμέναμε να φτιάξουμε το τέλειο αυτοκίνητο ακόμη θα καβαλούσαμε άλογα>>

46 «Αμ έπος αμ έργον» «Dictum Factum» Ευχαριστώ για τη προσοχή σας Δημήτρης Κανακόπουλος Πρόεδρος ΣΕΚ