4. Η πυκνότητα ενός σώματος δίνεται από τη σχέση: α. ρ=mv β. ρ= V/m γ. ρ= m + V δ. ρ= m / V ε. ρ= m V

Transcript

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : Ε Ι Σ Α Γ Ω Γ Η ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τις κατάλληλες λέξεις: 1. Φαινόμενο ονομάζεται κάθε φαινόμενο ονομάζεται η μεταβολή κατά την οποία δεν μεταβάλλεται η σύσταση των σωμάτων. 3. Μέτρηση ενός φυσικού μεγέθους ονομάζεται η. του με ένα άλλο., που λαμβάνεται ως. μέτρησης. Μέγεθος είναι κάθε.. που μπορεί να μετρηθεί. 4. Τα φυσικά μεγέθη χωρίζονται σε και.. 5. Η πυκνότητα αναφέρεται στο.. του σώματος και όχι στο ίδιο το σώμα. 6. Η μάζα είναι ένα.. φυσικό μέγεθος, που συνδέεται με την καθώς και με την. της ύλης που περιέχεται σε ένα σώμα. Όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα ενός σώματος τόσο.. ύλη περιέχεται σε αυτό και τόσο πιο.. αρχίζει να κινείται ή να σταματά. 7. Να συμπληρωθεί ο παρακάτω πίνακας που αφορά το οινόπνευμα: Μάζα (g) Όγκος (ml) Πυκνότητα (g/ml) 8. 0,5m =.cm, 8cm = dm, 50mm =.. m, 5000μg = g, 2min =. sec 0,2dm =.mm, 200g =..kg, 15cm = m, 7200 sec =. h, 1,2kg = g 7,8g/cm 3 = kg/m 3, 800 kg/m 3 =. g/cm 3, 72 km/h =.m/s, 1,5h= min ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Να διαλέξετε και να κυκλώσετε τη σωστή απάντηση σε καθένα από τα παρακάτω: 1. Ποιο από τα παρακάτω δεν είναι φυσικό φαινόμενο; α. η βροχή β. το ουράνιο τόξο γ. το σκούριασμα δ. το λιώσιμο των πάγων ε. ο βρασμός 2. Ποιο από τα παρακάτω φυσικά μεγέθη δεν είναι θεμελιώδες; α. ο χρόνος β. η πυκνότητα γ. η θερμοκρασία δ. το μήκος ε. η μάζα 3. Μία σιδερένια ράβδος έχει πυκνότητα 7,8 g/cm 3. Η ράβδος αυτή κόβεται σε δύο ίσα κομμάτια. Η πυκνότητα του κάθε κομματιού είναι: α. 7,8 g/cm 3 β. 3,9 g/cm 3 γ. 15,6 g/cm 3 δ. 8,7 g/cm 3 4. Η πυκνότητα ενός σώματος δίνεται από τη σχέση: α. ρ=mv β. ρ= V/m γ. ρ= m + V δ. ρ= m / V ε. ρ= m V 5. Η μονάδα μέτρησης της πυκνότητας στο SI είναι: α. 1 g/cm 3 β. 1 kg/lt γ. 1 kg/m 3 δ. 1 g/ m 3 ε. 1 kg 6. Ποιο από τα επόμενα διαγράμματα παριστάνει τη σχέση μεταξύ της πυκνότητας του σιδήρου και της μάζας του; α. ρ β. ρ γ. ρ δ. ρ 0 m 0 m 0 m 0 m

2 7. Ποια από τις παρακάτω είναι η θεμελιώδης μονάδα μέτρησης της μάζας στο SI; α. το γραμμάριο β. το λίτρο γ. το χιλιόμετρο δ. το χιλιόγραμμο 8. Όταν στο ποτήρι της εικόνας τα παγάκια λιώσουν, ο ζυγός θα ισορροπήσει: α. αν προσθέσουμε σταθμά στο δεξιό δίσκο β. αν προσθέσουμε σταθμά στον αριστερό δίσκο γ. χωρίς την προσθαφαίρεση σταθμών 9. Η πυκνότητα ενός σώματος εξαρτάται από: α. τη μάζα του β. τον όγκο του γ. το υλικό του δ. το βάρος του ε. τη μάζα και τον όγκο του ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗΣ 1. Να αντιστοιχίσετε κατάλληλα τα φυσικά μεγέθη της στήλης Α με το είδος τους στη στήλη : Α α. όγκος β. μάζα 1. θεμελιώδες γ. θερμοκρασία δ. πυκνότητα ε. χρόνος 2. παράγωγο στ. ύψος 2. Να αντιστοιχίσετε τα σώματα της στήλης Α με το υλικό από το οποίο αποτελούνται στη στήλη : Α Α. σώμα Α : m= 135 g, V= 150 cm 3 1. χαλκός ( ρ= 8,9 g/cm 3 ). σώμα B : m= 1,56 kg, V = 200 cm 3 2. σίδηρος ( ρ= 7,8 g/cm 3 ) Γ. σώμα Γ : m= 6,75 kg, V= 2,5 lt 3. ξύλο ( ρ= 0,9 g/cm 3 ) Δ. σώμα Δ : m= 178 kg, V= 0,02 m 3 4. αλουμίνιο ( ρ= 2,7 g/cm 3 ) 3. Να αντιστοιχίσετε τα φυσικά μεγέθη της στήλης με τις μονάδες μέτρησης τους στη στήλη Α καθώς και με το όργανο που χρησιμοποιείται για τη μέτρησή τους στη στήλη Γ: Α Γ α. 1Κ 1. Χρόνος a. Ζυγός β. 1kg 2. Θερμοκρασία b. Θερμόμετρο γ. 1sec 3. Μάζα c. Χρονόμετρο ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Με βάση το διπλανό σχήμα να απαντήσετε στα παρακάτω: 0,2m 0,25m 1cm 2 α. Ποιο μέταλλο έχει μεγαλύτερη μάζα; 0,3dm 10mm β. Ποιο μέταλλο έχει μεγαλύτερο όγκο; 2cm 0,3dm 4dm γ. Ποιο είναι το κάθε μέταλλο; 0,936kg 780g 768g (ρ: σιδήρου=7,8g/ml, αλουμινίου=2,7g/ml, Α B Γ αργύρου=10,4g/ml, χαλκού=8,9g/ml, χρυσού=19,2g/ml). ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ 1. Ένα σιδερένιο σφαιρίδιο Α έχει την ίδια μάζα με ένα αλουμινένιο σφαιρίδιο (m A = m B). Ποιο από τα δύο σφαιρίδια έχει μεγαλύτερο όγκο; Δίνονται οι πυκνότητες του σιδήρου ρ Σ=7,8g/ml και του αλουμινίου ρ Α=2,7g/ml. 2. Ένα χάλκινο σφαιρίδιο Α έχει τον ίδιο όγκο με ένα αλουμινένιο σφαιρίδιο (V A = V B). Ποιο από τα δύο σφαιρίδια έχει μεγαλύτερη μάζα; Δίνονται οι πυκνότητες του χαλκού ρ Χ=8,9g/ml και του αλουμινίου ρ Α=2,7g/ml. 3. α) Ποιο είναι μεγαλύτερο: 1kg λάδι ή 1lt λάδι;... β) Ποιο έχει μεγαλύτερη πυκνότητα: 1kg λάδι ή 5kg λάδι;.. γ) Ποιο έχει μεγαλύτερο όγκο: 1kg λάδι ή 5kg λάδι;.. δ) Ποιο έχει μεγαλύτερο όγκο: 1kg νερού ή 1kg πάγου;..

3 ε) Ποιο ζυγίζει περισσότερο: 10kg νερού ή 10kg πάγου;.. στ) Ποιο ζυγίζει περισσότερο: 1lt νερού ή 1lt πάγου;.. 4. Μεταξύ δύο σιδερένιων σωμάτων: α) αυτό που έχει μεγαλύτερη μάζα θα έχει και μεγαλύτερη πυκνότητα β) αυτό που έχει μεγαλύτερο όγκο θα έχει και μεγαλύτερη πυκνότητα γ) η πυκνότητα τους θα είναι η ίδια δ) η πυκνότητα τους εξαρτάται από τη μάζα και τον όγκο που θα έχει το καθένα 5. Διαθέτουμε 3 υγρά που δεν αναμιγνύονται: νερό (ρ=1g/ml), υδράργυρο (ρ=13,6g/ml), λάδι (ρ=0,8g/ml). Επίσης 4 στερεά σφαιρίδια από: ξύλο (ρ=0,9g/ml), χαλκό (ρ=8,9g/ml), χρυσό (ρ=19,3g/ml), φελλό (ρ=0,3g/ml). Τα ρίχνουμε όλα σε ένα δοχείο. Να σημειώσετε τη θέση που θα πάρει το κάθε σώμα μέσα στο δοχείο. ΥΓΡΑ: Α=.. =. Γ=. ΣΤΕΡΕΑ: 1 = 2=.. 3= =. 6. Διαθέτουμε μία σιδερένια ράβδο (ρ= 7,8g/ml) και ένα δοχείο, που περιέχει 160g κάποιου υγρού. Ρίχνουμε τη ράβδο στο υγρό. Bρείτε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες: α. Η πυκνότητα του υγρού είναι 1,6g/ml. 150ml β. Το βάρος του υγρού είναι 0,16kg. 100ml 100ml γ. O όγκος της ράβδου είναι 50ml. 50ml 50ml δ. Η ράβδος ζυγίζει 195g. (όπου υπάρχει λάθος δώσε το σωστό) 7. Διαθέτουμε 240g οινοπνεύματος και μία ογκομετρική φιάλη όγκου 250ml. Αν η πυκνότητα του οινοπνεύματος είναι 0,8g/ml, να εξετάσετε αν χωράει ή όχι στη φιάλη, όλη η ποσότητα του οινοπνεύματος. 8. Μία ογκομετρική φιάλη είναι γεμάτη με 156 g οινόπνευμα. Αδειάζουμε το οινόπνευμα και γεμίζουμε τη φιάλη αυτή με νερό. Πόσα g νερού περιέχονται στη φιάλη; Δίνονται οι πυκνότητες του οινοπνεύματος ρ= 0,78g/ml και του νερού ρ= 1g/ml. 9. Μία άδεια φιάλη έχει μάζα 200g. Όταν είναι γεμάτη με νερό ( πυκνότητας 1g/ml) ζυγίζει 450g και όταν είναι γεμάτη με υδράργυρο ζυγίζει 3,6kg. Πόση είναι η πυκνότητα του υδραργύρου σε g/ml και σε kg/m 3 ; 1 Α Γ 10. Σχεδόν όλα τα σώματα, όταν τα θερμαίνουμε αυξάνουν τις διαστάσεις τους (διαστολή). α) Θερμαίνουμε ένα κομμάτι σιδήρου. Πώς μεταβάλλονται τα παρακάτω φυσικά μεγέθη; (αυξάνεται ελαττώνεται παραμένει σταθερός -η): Η μάζα του:, Ο όγκος του:., Η πυκνότητά του:. β) Κόβουμε ένα μικρό κομμάτι από ένα σιδερένιο αντικείμενο. Το κομμάτι σιδήρου που απομένει έχει (μεγαλύτερη μικρότερη ίδια): Μάζα:, Όγκο:...., Πυκνότητα :.. ΑΣΚΗΣΕΙΣ 2 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1. Ένα αυτοκίνητο κινείται με σταθερή ταχύτητα υ=90km/h. α) Σε πόσο χρόνο διανύει 200m; β) Πόση απόσταση σε m διανύει σε χρόνο 1min; (8s, 1500m) 2. Ο Γιώργος καλύπτει την ευθύγραμμη διαδρομή από το σπίτι του στο σχολείο σε χρόνο Δt 1=10min όταν περπατά με σταθερή ταχύτητα υ 1=1,2m/s. Σε πόσο χρόνο Δt 2 διανύει την ίδια απόσταση η αδερφή του Μαρία, όταν περπατά και αυτή με σταθερή ταχύτητα υ 2=1 m/s; (12min)

4 3. Ένα κινητό Α διανύει απόσταση 500m σε χρόνο 20s.Ένα άλλο κινητό διανύει απόσταση 300m σε χρόνο 15s. Να βρεθούν: α) ποιο κινητό κινείται με μεγαλύτερη ταχύτητα; β) Πόσο θα απέχουν τα δύο αυτά κινητά μετά από χρόνο 40s, αν ξεκινήσουν ταυτόχρονα από το ίδιο σημείο και κινηθούν με σταθερές ταχύτητες προς την ίδια κατεύθυνση; (α. το Α, β. 200m) 4. Να συμπληρώσετε τα κενά του πίνακα, για ένα κινητό που κινείται ευθύγραμμα με σταθερή ταχύτητα: Μήκος διαδρομής (m) Χρόνος (sec) 2 5 Ταχύτητα (m/sec) 5. Ένα αυτοκίνητο και ένα φορτηγό ξεκινούν ταυτόχρονα από την Αθήνα με προορισμό την Πάτρα. Η απόσταση των δύο πόλεων είναι 210km. Το αυτοκίνητο διανύει την απόσταση με μέση ταχύτητα 90km/h. Το φορτηγό κινούμενο με σταθερή ταχύτητα διανύει την απόσταση σε 3h. Να βρείτε: α) Ποια είναι η μέση ταχύτητα του φορτηγού; β) Ποιο όχημα φθάνει πρώτο στην Πάτρα και πόσο χρόνο γρηγορότερα από το άλλο; (70km/h-40min) 1. Να διατάξετε τις παρακάτω ταχύτητες κατά αυξανόμενη τιμή: α. 1,5 km/min β. 54 km/h γ. 0,03 km/sec δ. 20 m/sec ε. 300 m/min 2. Η μονάδα μέτρησης της ταχύτητας στο SI είναι: α. 1m/s β. 1km/h γ. 1km/s δ. 1m/h 3. Στην καθημερινή ζωή θεωρούμε ότι μεταξύ δύο κινητών, μεγαλύτερη ταχύτητα έχει εκείνο που διανύει: α. μεγαλύτερη απόσταση σε μικρότερο χρόνο β. μικρότερη απόσταση σε μεγαλύτερο χρόνο γ. μικρότερη απόσταση στον ίδιο χρόνο δ. την ίδια απόσταση σε μεγαλύτερο χρόνο 4. H μέση ταχύτητα δίνεται από τη σχέση: α. υ=s Δt β. υ= Δt/s γ. υ= s/δt δ. υ= s-δt 5. Ένα αυτοκίνητο εκτελεί ευθύγραμμη κίνηση με σταθερή ταχύτητα υ=20m/s. Αυτό σημαίνει ότι: α. κάθε 1sec μετατοπίζεται κατά 20m ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 2 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ β. κάθε 20sec διανύει απόσταση 20m γ. κάθε 20sec μετατοπίζεται κατά 1m δ. κάθε 1sec αυξάνει την ταχύτητά του κατά 20m/sec 6. Ένα κινητό κινείται ευθύγραμμα με σταθερή ταχύτητα. Αν σε χρόνο 4sec μετατοπίζεται κατά 10m, τότε θα έχει μετατοπιστεί κατά 40m σε χρόνο: α. 1sec β. 16sec γ. 4sec δ. 8sec 7. Ένα κινητό εκτελεί ευθύγραμμη κίνηση με σταθερή ταχύτητα. Αν σε χρόνο 2sec η ταχύτητά του έχει μέτρο 10m/s, τότε σε χρόνο 4sec η ταχύτητά του έχει μέτρο: α. 5m/s β. 10m/s γ. 20m/s δ. 40m/s 8. Ένα αυτοκίνητο κινείται με ταχύτητα 60km/h για 2 ώρες. Έπειτα, σχεδόν αμέσως, αυξάνεται η ταχύτητά του στα 90 Κm/h και κινείται με την ταχύτητα αυτή για άλλη μία ώρα. Η μέση ταχύτητα του για όλη τη διάρκεια του ταξιδιού είναι: α. 60km/h β. 70km/h γ. 75km/h δ. 90km/h 1. Ένα σώμα κινείται όταν αλλάζει συνεχώς ως προς ένα άλλο που θεωρείται.. 2. Η μέση ταχύτητα είναι ένα φυσικό μέγεθος που μας δείχνει πόσο... ή...κινείται ένα σώμα και ορίζεται ως το. του μήκους της που διανύει αυτό σε ορισμένο.. προς αυτό το.. Τα όργανα που χρειάζονται για τη μέτρηση της ταχύτητας είναι το και το 3. Χρονική στιγμή είναι η. ενός. ενώ χρονικό διάστημα είναι ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ δύο.... Η χρονική στιγμή συνδέεται με τη ταχύτητα ενώ το χρονικό διάστημα με τη... ταχύτητα. 4. Τροχιά κινητού ονομάζεται η.. γραμμή που ενώνει τις... από τις οποίες διέρχεται το κινητό κατά τη διάρκεια της κίνησής του.

5 5. Από τα διπλανά φυσικά μεγέθη: μάζα, μήκος, χρόνος, πυκνότητα, θερμοκρασία, όγκος, θέση, μέση ταχύτητα, όλα είναι μονόμετρα εκτός από που είναι.. 1. Νόμος του Χουκ. Διαφάνεια 11. ΑΣΚΗΣΕΙΣ 3 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Δύναμη σε Ν Επιμήκυνση σε cm Συμπλήρωσε τον παρακάτω πίνακα, από την προσομοίωση του Phet.colorado, (στην ιστοσελίδα: Σταθμά Μάζα m (σε g) 1 ο 50 2 ο ο 250 πράσινο κίτρινο κόκκινο Μάζα m (σε kg) 1 5 άρος (B=10m) σε Ν Επιμήκυνση ΔL σε cm 3. Σε ένα ελατήριο αρχικού μήκους L 0=3cm, ασκείται μία δύναμη F=4N, οπότε το μήκος του γίνεται L 1=5cm. Πόση δύναμη πρέπει να ασκηθεί στο ίδιο ελατήριο για να γίνει το μήκος του L 2=10cm; (για το σπίτι) 4. Ένας άνθρωπος έχει μάζα 50kg. Πόση θα είναι η μάζα του και πόσο θα είναι το βάρος του: α) στη Γη (όπου g=9,8m/s 2 ) β) στη Σελήνη (όπου g=1,63 m/s 2 ) γ) στο Δία (όπου g=24,7 m/s 2 ); 5. Αν η συνισταμένη των συγγραμμικών δυνάμεων στα παρακάτω σχήματα έχει φορά προς τα δεξιά και είναι ίση με ΣF=5N, πόσο είναι σε κάθε περίπτωση το μέτρο της δύναμης F 2 και ποια η φορά της; F1=3N F1=7N F3=2N F1=8N Α.. Γ. F 2 =..Ν F 2 =..Ν F 2 =..Ν

6 6. ρες τη συνισταμένη δύναμη που αντιστοιχεί σε κάθε περίπτωση στις δυνάμεις της στήλης Α Στήλη Α F 1=4N F 2=3N Α 1 συνισταμένη ΣF=3N F 2=3N F 1=4N F 3=2N 2 F 1=4N F 2=2N Γ 3 ΣF=7N F 1=5N F 2=1,5N Δ F 3=0,5N 4 ΣF=3N F 1=3N F 2=3N Ε 5 ΣF=2N 7. Να σχεδιάσετε τις δυνάμεις που ασκούνται στα παρακάτω σώματα: υ A) B) Γ) (δάπεδο μη λείο) Δ) υ Ε) Στ) (επιφάνειες μη λείες) Ζ) δορυφόρος μαγνήτης N S Γη λείο H) δύναμη ελατηρίου 8. Συμπλήρωσε κατάλληλα τα κενά του παρακάτω πίνακα: ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΙΔΟΣ ΩΣ ΦΥΣΙΚΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΜΟΝΑΔΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ (SI) ΟΡΓΑΝΟ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟΠΟ ΣΕ ΤΟΠΟ Η ΤΙΜΗ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΑΖΑΣ - ΑΡΟΥΣ ΜΑΖΑ ΑΡΟΣ 9. Συμπλήρωσε κατάλληλα τα κενά του παρακάτω πίνακα: (Δίνεται: g=10m/s 2 )

7 άρος 1N 0,5N 0,25N Μάζα 1kg 50g 50kg ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Να σχεδιάσετε τη συνισταμένη των δυνάμεων στις παρακάτω περιπτώσεις και να υπολογίσετε το μέτρο της: α) β) F 1=3N F 2=2N F 3=1N F 4=4N F 1=5N F 2=2N F 3=3N F 4=4N 2. Να σχεδιαστεί και να υπολογιστεί η συνισταμένη των δυνάμεων F 1 και F 2: F 1=6Ν F 2= 4Ν 3. Να σχεδιάσετε τη συνισταμένη των δυνάμεων στις παρακάτω περιπτώσεις και να υπολογίσετε το μέτρο της: α) β) 4. Οι τρεις δυνάμεις του παρακάτω σχήματος ισορροπούν. Να υπολογίσετε τα μέτρα των δυνάμεων F 1 και F 2: 6Ν F 2=4F F 1= F 5. Η συνισταμένη δύο δυνάμεων F 1και F 2 έχει μέτρο ΣF= 5Ν. Αν η μία από αυτές έχει μέτρο F 1=3Ν, πό-σο θα είναι το μέτρο της άλλης F 2, όταν η μεταξύ τους γωνία είναι : α. 0 β. 90 γ Να σχεδιάσετε μία δύναμη F έτσι ώστε το κάθε σώμα να ισορροπεί: α) β) 7. Το σώμα του παρακάτω σχήματος κινείται ευθύγραμμα με σταθερή ταχύτητα 2m/s. F 2=5Ν F 1=3Ν α) Να εξετάσετε και να δικαιολογήσετε αν οι δυ-νάμεις που σημειώνονται είναι και οι μόνες που ασκούνται στο σώμα αυτό. β) Αν υπάρχει και άλλη δύναμη να τη σχεδιάσετε και να υπολογίσετε το μέτρο της. 8. Να υπολογιστεί το μέτρο της δύναμης F 2, ώ- στε οι τρείς δυνάμεις να ισορροπούν: F 2 F 3=10Ν F 1=8Ν 9. α) Εκτός από το βάρος ασκείται άλλη δύναμη πάνω στη σφαίρα; Να τη σχεδιάσετε. β) Με ποια σώματα αλληλεπιδρά η σφαίρα; 10. Είναι σωστό ότι η αντίδραση του άρους (δράση) είναι η δύναμη Ν του δαπέδου στη σφαίρα; 11. Ένα μάζας m=0,2kg κινείται με σταθερή ταχύτητα, πάνω σε οριζόντιο επίπεδο, υπό την επίδραση μιας οριζόντιας σταθερής δύναμης F=3N. Να υπολογίσετε: α) το βάρος του σώματος β) το μέτρο της κάθετης δύναμης F κ που ασκεί το δάπεδο στο σώμα και γ) την τριβή Τ 12. Τα σώματα Α,, Γ και Δ έχουν μάζες m A=1kg, m B=2kg, m Γ=3kg, m Δ=1kg. Στα σώματα αυτά ασκούνται αντίστοιχα οριζόντιες δυνάμεις μέτρου: F A =2N, F B =1N, F Γ =2N, F Δ =3N. Ποιο σώμα θα μεταβάλλει την ταχύτητά του: α) πιο γρήγορα; β) πιο αργά; 13. Ένα σώμα βάρους =8Ν κινείται με σταθερή ταχύτητα, πάνω σε οριζόντιο επίπεδο, υπό την επίδραση μιας οριζόντιας δύναμης F=6N. Να υπολογίσετε: α) το μέτρο της τριβής Τ και β) το μέτρο της κάθετης δύναμης Fκ που ασκεί το επίπεδο στο σώμα. 14. Tο σώμα του παρακάτω σχήματος κινείται προς τα αριστερά. Ποια από τις δυνάμεις που ση-μειώνονται αντιστοιχεί στο άρος του σώματος και ποια στη δύναμη τριβής του με το έδαφος; F 1 F 2 F 3 F 4 N

8 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1. Ποια από τις παρακάτω δυνάμεις είναι δύναμη εξ επαφής; α. άρος β. Ηλεκτρική γ. Τριβή δ. Μαγνητική 2. Ποιο από τα παρακάτω μεγέθη δεν είναι διανυσματικό: α. το βάρος β. η τριβή γ. η μάζα δ. η δύναμη 3. Τα χαρακτηριστικά μιας δύναμης είναι: α. το μέτρο της β. το σημείο εφαρμογής της γ. η κατεύθυνσή της δ. όλα τα προηγούμενα 4. Η δύναμη είναι φυσικό μέγεθος: α) διανυσματικό και θεμελιώδες β) μονόμετρο και παράγωγο γ) διανυσματικό και παράγωγο δ) ) μονόμετρο και θεμελιώδες 5. Η δύναμη που ασκείται από ένα σώμα σε ένα άλλο, με το οποίο βρίσκεται σε επαφή και το ένα κινείται ή τείνει να κινηθεί ως προς το άλλο, ονομάζεται: α) βάρος του σώματος β) τριβή γ) αντίδραση δ) αδράνεια 6. Κατά τη σύνθεση δύο δυνάμεων η συνισταμένη τους είναι μία δύναμη που: α. τις αναιρεί β. επιφέρει το ίδιο αποτέλεσμα με αυτές γ. έχει τιμή ίση με το αλγεβρικό τους άθροισμα δ. είναι μεγαλύτερη από την καθεμία απ αυτές 7. Δύο δυνάμεις που έχουν αντίστοιχα τιμές 8Ν και 5Ν ασκούνται σε ένα σώμα. Η συνισταμένη τους αποκλείεται να έχει τιμή: α. 15Ν β. 13Ν γ. 11Ν δ. 3Ν 8. Δύο δυνάμεις έχουν μέτρα ίσα με 3Ν και 4Ν αντίστοιχα. Αν η συνισταμένη τους δύναμη έχει μέτρο ίσο με 6Ν,τότε οι δυνάμεις αυτές: α. είναι συγγραμμικές με την ίδια κατεύθυνση β. είναι συγγραμμικές με αντίθετες κατευθύνσεις γ. είναι κάθετες δ. σχηματίζουν γωνία Η αδράνεια ενός σώματος αναφέρεται στην δυνατότητά του: α. να κινείται β. να παραμένει ακίνητο γ. να επιταχύνεται δ. να αντιστέκεται στη μεταβολή της κινητικής του κατάστασης 10. Δύο σώματα με την ίδια μάζα θα έχουν πάντα: α. το ίδιο βάρος β. την ίδια πυκνότητα γ. την ίδια αδράνεια δ. τον ίδιο όγκο 11. Ποιο από τα παρακάτω δεν ισχύει για τη μάζα ενός σώματος: α) είναι φυσικό μέγεθος θεμελιώδες και μονόμετρο β) αποτελεί μέτρο της αδράνειας του σώματος γ) εκφράζει την ποσότητα της ύλης που περιέχει το σώμα δ) αλλάζει από τόπο σε τόπο 12. Η επιτάχυνση της βαρύτητας στη σελήνη είναι ίση με το ένα έκτο της επιτάχυνσης της βαρύτητας στη γη. Ένα σώμα έχει στη σελήνη βάρος 15Ν και μάζα 10kg.Το βάρος του και η μάζα του στη γη θα είναι αντίστοιχα: α. 2,5Ν και 10kg β. 90Ν και 60kg γ. 90Ν και 10kg δ. 15Ν και 60kg Ερωτήσεις Πολλαπλής επιλογής στους νόμους του ΝΕΥΤΩΝΑ 1. Μέτρο της αδράνειας ενός σώματος αποτελεί: α. το βάρος του () β. η μάζα του (m) γ. ο όγκος του (V) δ. η πυκνότητά του (d) 2. Όταν η συνισταμένη των δυνάμεων που ασκούνται σε ένα σώμα είναι ίση με το μηδέν τότε το σώμα αυτό: α. εκτελεί μεταβαλλόμενη κίνηση β. παραμένει ακίνητο γ. εκτελεί ομαλή κίνηση δ. ηρεμεί ή εκτελεί ομαλή κίνηση 3. Η αδράνεια ενός σώματος αναφέρεται στην δυνατότητά του: α. να κινείται β. να παραμένει ακίνητο γ. να επιταχύνεται δ. να αντιστέκεται στη μεταβολή της κινητικής του κατάστασης 4. Το σώμα του σχήματος: F 2=10Ν κινείται προς τα δεξιά με σταθερή ταχύτητα μέτρου 2m/s. Η τριβή έχει μέτρο: α. Τ 10Ν β. Τ=10Ν γ. Τ 10Ν δ. Τ=0Ν 5. Ένα σώμα κινείται με σταθερή ταχύτητα, όταν η συνισταμένη των δυνάμεων που ασκούνται πάνω του:

9 α. είναι σταθερή και διάφορη του μηδενός β. αυξάνεται γ. μειώνεται δ. είναι μηδενική 6. Το διπλανό διάγραμμα δίνει Δx την μετατόπιση ενός σώματος σε σχέση με το χρόνο. Η συνισταμένη των δυνάμεων που ασκούνται στο σώμα αυτό: 0 t α. είναι σταθερή β. αυξάνεται γ. είναι μηδενική δ. ελαττώνεται 7. Το σώμα του σχήματος ισορροπεί. Για το μέτρο της δύναμης F 2 ισχύει: F 1=10Ν F 2 α. F 2 10Ν β. F 2=10Ν γ. F 2 10Ν δ. F 2=0Ν 8. Ποια από τις παρακάτω προτάσεις που αναφέρονται στη δράση και την αντίδραση είναι λανθασμένη; α. ασκούνται σε διαφορετικά σώματα β. είναι ίσες και αντίθετες δυνάμεις γ. η συνισταμένη τους είναι ίση με μηδέν δ. εισάγονται από τον 3 ο νόμο του Νεύτωνα 9. Ένα βιβλίο ακίνητο πάνω σε ένα τραπέζι ασκεί μία δύναμη στο τραπέζι ίση με το βάρος του. Η αντίδραση αυτής της δύναμης (δράσης) είναι η δύναμη που ασκείται από: α. τη γη στο βιβλίο β. τη γη στο τραπέζι γ. το βιβλίο στη γη δ. το τραπέζι στο βιβλίο 10. Ένα αγόρι μάζας m= 50kg σπρώχνει σε ένα παγοδρόμιο ένα κορίτσι μάζας m= 40kg, με δύναμη μέτρου F A=20N. Η δύναμη F Κ που ασκεί το κορίτσι στο αγόρι έχει μέτρο: α) F Κ =20N β) F Κ < 20N γ) F Κ > 20N δ) F Κ =16N 11. Σε τρία σώματα Α, και Γ, που ηρεμούν, με μάζες m A=8kg, m B=4kg, m Γ=4kg αντίστοιχα, ασκούνται αντίστοιχα δυνάμεις μέτρου F Α=4N, F =8N και F Γ=4N. Αν υπό την επίδραση της δύναμης αυτής, τα σώ-ματα αυτά μέσα σε 10sec, μεταβάλλουν την ταχύτητά τους κατά Δυ Α, Δυ και Δυ Γ αντίστοιχα, θα ισχύει: α) Δυ Α > Δυ > Δυ Γ β) Δυ B > Δυ Γ> Δυ Α γ) Δυ A > Δυ Γ >Δυ B δ) Δυ Γ > Δυ Α > Δυ 12. Σε τρία σώματα Α, και Γ με μάζες m A=1kg, m B=2kg, m Γ=4kg αντίστοιχα, ασκείται δύναμη F=10N. Αν υπό την επίδραση της δύναμης αυτής, τα σώματα αυτά μεταβάλλουν την ταχύτητά τους κατά Δυ Α, Δυ και Δυ Γ αντίστοιχα, θα ισχύει: α) Δυ Α > Δυ > Δυ Γ β) Δυ Γ > Δυ > Δυ Α γ) Δυ Α = Δυ = Δυ Γ δ) Δυ Γ > Δυ Α > Δυ 13. Σε τρία σώματα Α, και Γ με ίσες μάζες m=1kg, ασκούνται αντίστοιχα δυνάμεις μέτρων F Α=2N, F =4N και F Γ=8N. Αν υπό την επίδραση των δυνάμεων αυτών, τα σώματα αυτά μεταβάλλουν την ταχύτητά τους κατά Δυ Α, Δυ και Δυ Γ αντίστοιχα, θα ισχύει: α) Δυ Α > Δυ > Δυ Γ β) Δυ Γ > Δυ > Δυ Α γ) Δυ Α = Δυ = Δυ Γ δ) Δυ Γ > Δυ Α > Δυ Α Σ Κ Η Σ Ε Ι Σ 4 ου Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Υ Σε όλες τις ασκήσεις να λαμβάνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας ίση με g=10m/s 2. ΠΙΕΣΗ ΥΔΡΟΣΤΑΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ 1. Αν σπρώξουμε με δύναμη 10Ν μία πινέζα που η μύτη της έχει εμβαδόν 0,01mm 2, πόση θα είναι η πίεση που ασκείται σε kpa; (10 6 ) 2. Η μάζα ενός ελέφαντα είναι 4900kg και το εμβαδόν του κάθε πέλματος του 700cm 2.Η μάζα μιας γυναίκας είναι 56kg και το εμβαδόν του τα-κουνιού της 1cm 2. Αν στο τακούνι της στηρίζεται το ¼ του βάρους της, να συγκρίνεις τις πιέσεις που ασκούν στο δάπεδο ο ελέφαντας και η γυναίκα. (κάθε πόδι: Ρ ελ=175kpa, Ρ γυν=700kpa) 3. Πόση είναι η πιεστική δύναμη που δέχεται από τη θάλασσα (ρ=1020kg/m 3 ) ένα ρήγμα στα πλαϊνά ενός πλοίου, εμβαδού 80cm 2 και σε βάθος 5m κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας; 4. Θέλουμε να μεταγγίσουμε αίμα σε κάποιον ασθενή. Η πίεση του αίματος στις αρτηρίες υπερβαίνει την ατμοσφαιρική πίεση κατά 6,5 kpa. Σε ποιο ύψος από το χέρι του ασθενούς πρέπει να τοποθετηθεί η φιάλη του αίματος για να επιτευχθεί η μετάγγιση; (ρ αίματος=1060kg/m 3 ).

10 Για τη ροή ενός ρευστού από ένα σημείο Α προς ένα σημείο, πρέπει απαραίτητα να ισχύει: ΡΑ Ρ 5. Μία δεξαμενή σχήματος κύβου με ακμή 5m είναι γεμάτη κατά 80% με νερό. α) Πόση πίεση ασκεί το νερό στον πυθμένα της δεξαμενής; β) Πόση δύναμη ασκείται στον πυθμένα της; Δίνεται Ρ ατμ=10 5 Ρα. 6. Πόση δύναμη ασκεί το νερό (ρ=1000kg/m 3 ) στα τείχη ενός φράγματος σε βάθος 2m και σε βάθος 50m; (θεώρησε μία επιφάνεια. 0,02m 2 ). Πώς πρέπει να κατασκευαστούν τα τείχη του φράγματος; (400Ν, Ν) 7. Σε ένα υδραυλικό πιεστήριο τα εμβαδά των εμβόλων είναι Α 1=0,01m 2 και Α 2=0,5m 2.Σώμα μάζας 5kg είναι τοποθετημένο στο μικρό έμβολο. Αν στο μεγάλο έμβολο ασκηθεί δύναμη 2400Ν θα μπορούσε να ανυψώσει το σώμα; ΑΝΩΣΗ ΑΡΧΗ ΑΡΧΙΜΗΔΗ 1. Ένα σώμα έχει όγκο V Σ=0,5lt και είναι βυθι-σμένο εξ ολοκλήρου σε ένα υγρό πυκνότητας ρ Υ=1,2kg/l. Να βρεθούν: α) η μάζα και το βάρος του υγρού που εκτοπίστηκε από το σώμα και β) η άνωση που δέχεται το σώμα. ( m=0,6kg, B=6N, A=6N) 2. Μια πέτρα έχει μάζα m=2kg και όγκο 0,6lt. Να υπολογίσετε τη δύναμη που πρέπει να ασκήσουμε στην πέτρα για να τη σηκώσουμε, όταν είναι α) έξω από το νερό και β) βυθισμένη ολόκληρη μέσα στο νερό.δίνεται η πυκνότητα του νερού ίση ρ Ν=1kg/l. (F=20N, F=14N) 3. Ένα σώμα έχει βάρος =5,4Ν στον αέρα και =3,6Ν όταν είναι ολόκληρο βυθισμένο σε λά-δι. Αν η πυκνότητα του λαδιού είναι ίση με ρ Λ=0,9kg/l,να υπολογίσετε : α) την άνωση που δέχεται το σώμα β) τον όγκο του σώματος και γ) την πυκνότητα του σώματος. (Α=1,8Ν,V=0,2lt, ρ Σ=2,7kg/l) 4. Το βάρος ενός σώματος στον αέρα είναι 110Ν ενώ όταν βυθιστεί ολόκληρο μέσα σε ένα υγρό γίνεται 35Ν.Αν ο όγκος του σώματος είναι 5 lt, να υπολογιστεί η πυκνότητα του υγρού. (ρ Υ=1,5kg/l) 5. Ένα σώμα έχει μάζα m=1kg και πυκνότητα ρ Σ=2kg/Lt. Το σώμα κρεμάται σε ένα δυναμόμετρο. Στη συνέχεια βυθίζουμε το σώμα σε ένα υγρό, οπότε εκτοπίζεται υγρό βάρους =6Ν. Nα υπολογίσετε: α) το βάρος του σώματος, β) την άνωση που δέχεται το σώμα από το υγρό γ) την ένδειξη του δυναμόμετρου, όταν το σώμα είναι βυθισμένο στο υγρό (φαινόμενο βάρος) και δ) την πυκνότητα του υγρού. (ρ Σ=1,2kg/Lt) 6. Δύο σφαίρες Α και έχουν τον ίδιο όγκο. Η σφαίρα Α είναι σιδερένια και ζυγίζει στον αέρα 9Ν, ενώ όταν είναι βυθισμένη στο νερό, η ένδει-ξη του δυναμόμετρου είναι 5Ν. Η σφαίρα εί-ναι από αλουμίνιο και ζυγίζει στον αέρα 6Ν. Ποια είναι η ένδειξη του δυναμόμετρου όταν εί-ναι βυθισμένη στο νερό; (2N) 7. Ένα σώμα που έχει βάρος =30Ν και όγκο V=2,5Lt δένεται με ένα σύρμα και βυθίζεται στο νερό. Να υπολογίσετε τη δύναμη που ασκεί το σύρμα στο σώμα αυτό. Δίνεται η πυκνότητα του νερού: ρ= 1kg/Lt. 8. Το φαινόμενο βάρος ενός σώματος βυθισμέ-νου σε νερό (ρ Ν=1000kg/m 3 ) είναι 12Ν. Αν η πυκνότητα του σώματος είναι ρ Σ=2.500 kg/m 3 να βρεθεί η μάζα του. (2kg) 9. Ένα σώμα με μάζα m=2kg και όγκο V=10-3 m 3 αναρτάται από ένα δυναμόμετρο. Στη συνέχεια βυθίζουμε ολόκληρο το σώμα σε ένα υγρό Χ, οπότε εκτοπίζεται μία ποσότητα του υγρού ενώ το δυναμόμετρο δείχνει τώρα 12Ν. Να βρεθούν: α) το βάρος και η πυκνότητα του σώματος β) το βάρος του υγρού που εκτοπίστηκε κατά τη βύθιση του σώματος σε αυτό γ) η πυκνότητα του υγρού Χ (δίνεται: g=10m/s 2 ) (α. 20N, 2000kg/m 3 β. 8Ν γ. 800kg/m 3 ) OI ΤΥΠΟΙ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΟΥ 4 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ: ΠΙΕΣΗΣ - ΥΔΡΟΣΤΑΤΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ 1. P = F/A 2. P υδρ. = ρ υγρού g h 3. F πιεσ = P A ΑΝΩΣΗΣ 1. A= B - B φ 2. Α= ρ υγρού g V βυθ. σωμ. 3. Α= εκτ.υγ

11 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΣΤΙΣ ΠΙΕΣΕΙΣ 1. Για τις υδροστατικές πιέσεις Ρ 1,Ρ 2 και Ρ 3 στους πυθμένες Ρ 1 Ρ 2 Ρ 3 των τριών δοχείων ισχύει: αλατο νερό νερό α. Ρ 1= Ρ 2 = Ρ 3 β. Ρ 1= Ρ 2 Ρ 3 νερο γ. Ρ 2 Ρ 1 Ρ 3 δ. Ρ 2 = Ρ 3 Ρ 1 2. Αν ασκήσουμε δύναμη F 1 στο αριστερό έμβολο εμφανίζεται. πίεση Ρ 1.Για την δύναμη F 2 και την πίεση Ρ 2 στο δεξιό έμβολο, θα ισχύει: α. F 1=F 2 και Ρ 1=Ρ 2 β. F 1 F 2 και Ρ 1=Ρ 2 γ. F 1 F 2 και Ρ 1 Ρ 2 δ. F 1=F 2 και Ρ 1 Ρ 2 3. Ποια από τις ακόλουθες προτάσεις που αφορούν την πίεση είναι λάθος; α. εκφράζει την ανά μονάδα επιφανείας ασκούμενη κάθετη δύναμη β. μετριέται σε Ν/m 2 γ. μετριέται με το δυναμόμετρο δ. είναι μονόμετρο φυσικό μέγεθος. 4. Η υδροστατική πίεση ενός υγρού εξαρτάται από: α. τον όγκο του β. την πυκνότητα του γ. το σχήμα του δοχείου δ. το βάρος του 5. Αν οι ενδείξεις των δύο μανομέτρων είναι ίδιες, τότε προκύπτει ότι: Μ α. το υγρό στο πρώτο δοχείο έχει μεγαλύτερη πυκνότητα Μ Μ β. το υγρό στο δεύτερο δοχείο έχει μεγαλύτερη πυκνότητα γ. τα δύο δοχεία περιέχουν το ίδιο υγρό δ. ένα σώμα δέχεται μεγαλύτερη άνωση όταν βυθίζεται στο υγρό του δεύτερου δοχείου. 6. Η υδροστατική πίεση έχει την ίδια τιμή στα σημεία: α. Α και β. Α και Γ γ. και Γ δ. Α, και Γ 7. Να αντιστοιχίσετε τα φυσικά μεγέθη της στήλης Α με το όργανο μέτρησης τους στη στήλη : Α 1. άρος Α. Μανόμετρο 2. Μάζα. Δυναμόμετρο 3. Ατμοσφαιρική πίεση Γ. αρόμετρο 4. Υδροστατική πίεση Δ. Ζυγός ισορροπίας Α. Γ.. 8. Να βρείτε και να εξηγήσετε: Α Γ Δ α) Σε ποιου δοχείου τον πυθμένα ασκείται μεγαλύτερη υδροστατική πίεση. β) Σε ποιου δοχείου τον πυθμένα ασκείται μικρότερη υδροστατική πίεση. γ) Σε ποιών δοχείων τους πυθμένες ασκούνται ίσες υδροστατικές πιέσεις. ΝΕΡΟ ΑΛΑΤΟ- ΝΕΡΟ ΝΕΡΟ 9. Τα αντικείμενα Α, και Γ του διπλανού σχήματος αποτελούνται από πανομοιότυπους ξύλινους κύβους. (ίδιου βάρους ο καθένας) i. Mεγαλύτερη δύναμη θα ασκεί στο δάπεδο: α. το Α β. το γ. το Γ Α Γ ii. Μεγαλύτερη πίεση στο δάπεδο ασκεί: α. το Α β. το γ. το Γ 10. Αν κάποια στιγμή η πίεση στο άκρο Α γίνει ΝΕΡΟ μεγαλύτερη από την πίεση στο άκρο, τότε το υγρό: Α α. θα κινηθεί προς τα δεξιά β. θα κινηθεί προς τα αριστερά γ. θα παραμείνει στη θέση του δ. δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι θα κάνει

12 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Για ποιο λόγο η Τροχαία κόβει πρόστιμο στους οδηγούς μεγάλων οχημάτων όταν ο αριθμός των τροχών τους δεν δικαιολογεί το βάρος του φορτίου που μεταφέρουν; 2. Γιατί τα τανκς χρησιμοποιούν στις ρόδες τους ερπύστριες; 3. Γιατί όταν μεταφέρουμε ένα δέμα, το νήμα απ όπου το κρατάμε μας «κόβει» τα δάκτυλα και πονάμε; Τι θα πρέπει να κάνουμε για να μη συμβαίνει αυτό; 4. Αν Ρ Α και Ρ είναι οι υδροστατικές πιέσεις στα σημεία Α και αντίστοιχα ενός υγρού που ισορροπεί, όπως φαίνονται στο διπλανό σχήμα, τότε θα ισχύει: α) Ρ Α = Ρ β) Ρ Α > Ρ γ) Ρ Α < Ρ (επιλέξτε το σωστό) Δικαιολογήστε την επιλογή σας. 5. Για τις υδροστατικές πιέσεις Ρ Ν και Ρ Λ που ασκούνται σε δύο σημεία τα οποία βρίσκονται σε βάθος 2m από την επιφά-νεια του νερού και του λαδιού (ρ ν>ρ λ) αντίστοιχα (όπως φαίνονται στο διπλανό σχήμα), θα ισχύει: (επιλέξτε το σωστό) α) Ρ Ν = Ρ Λ β) Ρ Ν > Ρ Λ γ) Ρ Ν < Ρ Λ Δικαιολογήστε την επιλογή σας. 6. Παρατηρήστε τη φωτογραφία του φράγματος της λίμνης του Μαραθώνα στην 1 η σελίδα. Στην κορυφή του φράγματος το πάχος του τσιμέντου (μπετόν) είναι περίπου 4,5m ενώ στη βάση του φράγματος το πάχος είναι 48m. Γιατί η κατασκευάστρια εταιρεία χρησιμοποίησε περισσότερο μπετόν στη βάση του φράγματος; 7. Σε δύο όμοια ποτήρια Α και περιέχεται νερό και οινόπνευμα. Αν η υδροστατική πίεση στον πυθμένα και των δύο ποτηριών είναι η ίδια (Ρ Α =Ρ ) και γνωρίζουμε ότι η πυκνότητα του νερού ρ Ν είναι μεγαλύτερη από την πυκνότητα του οινοπνεύματος ρ Ο (ρ Ν > ρ Ο) να βρείτε σε ποιο ποτήρι (Α ή ) είναι το νερό. Δίνεται ότι η στάθμη h A Α h B

13 του υγρού στο δοχείο Α είναι ψηλότερα από τη στάθμη του υγρού στο δοχείο ( h A > h B). 8. Με ποιο όργανο μετράμε την πίεση του αέρα στα ελαστικά του αυτοκινήτου μας σε ένα βενζινάδικο; (Η σωστή πίεση στον αέρα των ελαστικών επιβραδύνει τη φθορά τους και αυξάνει την ασφάλεια μας λόγω καλύτερης συμπεριφοράς τους κατά το φρενάρισμα) 9. Γιατί οι γιατροί συμβουλεύουν τις γυναίκες να μη φοράνε για πολλές ώρες ψηλοτάκουνα παπούτσια; 10. Ως γνωστόν πολλές πισίνες ξενοδοχείων είναι ρηχές από τη μία πλευρά και βαθιές από την άλλη. Σε μία τέτοια πισίνα τα σημεία Α και απέχουν 25cm το καθένα από τον πυθμένα της, όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα. Ποια σχέση συνδέει τις υδροστατικές πιέσεις του νερού Ρ Α και Ρ στα σημεία Α και ; α) Ρ Α = Ρ β) Ρ Α > Ρ γ) Ρ Α < Ρ Α 11. α) Γιατί στη Σελήνη δεν είναι δυνατόν να πιούμε ένα χυμό πορτοκάλι με καλαμάκι; β) Γιατί όταν το αγόρι πιεί το χυμό από το κουτάκι και αρχίσει να ρουφά αέρα, τότε το κουτί συρρικνώνεται προς τα μέσα; γ) Γιατί ο Τορικέλι για τον προσδιορισμό της ατμ. πίεσης χρησιμοποίησε υδράργυρο (ρ=13.600kg/m 3 ) και όχι νερό (ρ=1.000kg/m 3 ); 12. Στις ειδήσεις των 8 στην TV αναφέρεται ότι την επόμενη ημέρα στην Αττική θα επικρατεί υψηλό βαρομετρικό ενώ στις Κυκλάδες χαμηλό βαρομετρικό. Αυτό σημαίνει ότι στην περιοχή των Κυκλάδων την επόμενη μέρα: α) θα υπάρχει άπνοια β) θα φυσούν άνεμοι νοτιοανατολικής κατεύθυνσης γ) θα φυσούν άνεμοι βορειοδυτικής κατεύθυνσης δ) τίποτα από τα προηγούμενα 13. Πώς εξηγείται να μπορούμε να σταματήσουμε μία κινούμενη νταλίκα, ασκώντας απλά μία δύναμη F= 100N με το πάτημα του ποδιού μας στο πεντάλ του φρένου της; 14. Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι στα συγκοινωνούντα δοχεία ενώ ο κάθε σωλήνας έχει άλλο σχήμα και άλλη χωρητικότητα εν τούτοις το υγρό φθάνει σε όλους τους σωλήνες στην ίδια στάθμη; 15. Αν Ρ Α και Ρ είναι οι υδροστατικές πιέσεις που ασκούνται κάθε φορά στον πυθμένα των παρακάτω δοχείων, να επιλέξετε βάζοντας X στη σωστή σχέση που τις συνδέει και να δικαιολογήσετε την εκά-

14 στοτε επιλογή σας: A B ΡΑ = Ρ ΡΑ > Ρ ΡΑ < Ρ Δικαιολόγηση νερό νερό αλατόνερο νερό νερό νερό νερό νερό 16. Θέλουμε να μεταγγίσουμε ορό σε κάποιον ασθενή. Η πίεση του αίματος στις αρτηρίες υπερβαίνει την ατμοσφαιρική πίεση κατά 6,5 kpa. Kρεμάμε τη φιάλη με τον ορό σε ένα ορθοστάτη. Σε ποιο ύψος από το χέρι του ασθενούς πρέπει να τοποθετηθεί η φιάλη με τον ορό για να επιτευχθεί η μετάγγιση; (ρ ορού=1050kg/m 3, g=9,8m/s 2 ). 17. Αν ασκήσουμε δύναμη F 1 στο αριστερό έμβολο εμφανίζεται πίεση Ρ 1. Για την δύναμη F 2 και την πίεση Ρ 2 στο δεξιό έμβολο, θα ισχύει: (επιλέξτε το σωστό) α. F 1=F 2 και Ρ 1=Ρ 2 β. F 1 F 2 και Ρ 1=Ρ 2 γ. F 1 F 2 και Ρ 1 Ρ 2 δ. F 1=F 2 και Ρ 1 Ρ Εξηγήστε γιατί μια ρωγμή σε ένα πλοίο κοντά στον πυθμένα του είναι πολύ πιο επικίνδυνη από ρωγμή του ίδιου μεγέθους η οποία είναι κοντά στην ίσαλο γραμμή (επιφάνεια θάλασσας). 19. Στο πλάι ενός δοχείου γεμάτου με νερό ανοίγουμε 3 μικρές τρύπες σε διαφορετικά ύψη, οπότε το νερό αρχίζει να εκτοξεύεται έξω από το δοχείο. Ποιο από τα παρακάτω σχήματα (Α,, Γ) ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και γιατί; Α Γ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ Δυναμόμετρο 1. Με βάση το διπλανό σχήμα να απαντήσετε στα παρακάτω: α) Αν αλλάξει η πυκνότητα του σώματος (σφαίρας) από F ρ= 2,7g/cm 3 σε ρ= 7,8g/cm 3 παραμένοντας βυθισμένο στο A ίδιο υγρό, ποια από τις δυνάμεις θα αλλάξει το μέτρο της A και πώς (αύξηση μείωση); 1. η 2. η Α 3. η F B

15 β) Αν αλλάξει η πυκνότητα του υγρού από ρ= 0,8g/cm 3 σε ρ= 1,2g/cm 3 παραμένοντας το σώμα βυθισμένο, ποια από τις δυνάμεις θα αλλάξει το μέτρο της και πώς (αύξηση μείωση); 1. η 2. η Α 3. η F γ) Αν αλλάξει το βάθος στο οποίο είναι βυθισμένο το σώμα από 2cm σε 5cm, ποια από τις δυνάμεις θα αλλάξει το μέτρο της και πώς (αύξηση μείωση); 1. η 2. η Α 3. η F δ) Αν ο όγκος του σώματος που είναι βυθισμένο εξ ολοκλήρου στο ίδιο υγρό αλλάξει από 10 cm 3 σε 20 cm 3, ποια από τις δυνάμεις θα αλλάξει το μέτρο της και πώς (αύξηση μείωση); 1. η 2. η Α 3. η F ε) Αν το ίδιο σώμα βυθιστεί κατά το ήμισυ στο ίδιο υγρό, ποια από τις δυνάμεις θα αλλάξει το μέτρο της και πώς (αύξηση μείωση); 1. η 2. η Α 3. η F στ) Αν το ίδιο αρχικό πείραμα γινόταν στην κορυφή των Ιμαλαΐων (g= μικρότερο), ποια από τις δυνάμεις θα άλλαζε το μέτρο της και πώς (αύξηση μείωση); 1. η 2. η Α 3. η F Όπου: = άρος του σφαιριδίου, Α = Άνωση, F = Ένδειξη δυναμόμετρου (ή Τάση του νήματος) 2. Η ένδειξη F 2 του δυναμόμετρου Δ είναι ίση με : F1=5Ν F2 εκτ.υγρου=2ν α. 5Ν β. 3Ν γ. 2Ν δ. 7Ν ( F 1= η ένδειξη του Δ όταν το σώμα είναι έξω από το νερό F 2= η ένδειξη του Δ όταν το σώμα είναι μέσα στο νερό ) 3. Ένα ξύλινο και ένα σιδερένιο σφαιρίδιο ίδιου όγκου, ρίχνονται μέσα σε νερό και βυθίζονται εξ ολοκλήρου σε αυτό. Αν Α Ξ και Α Σ είναι οι ανώσεις που δέχονται αντίστοιχα, τότε : α. Α Ξ = Α Σ β. Α Ξ Α Σ γ. Α Ξ Α Σ δ. δεν επαρκούν τα δεδομένα για τη σύγκριση 4. Τρία όμοια χάλκινα σώματα ίδιου όγκου βυθίζονται σε κ λ μ νερό, όπως φαίνεται στο διπλανό σχήμα. Για τις ενδείξεις κ, λ και μ των δυναμόμετρων ισχύει: α. κ=λ=μ β. κ λ μ γ. κ λ μ δ. κ λ= μ 5. Μία πέτρα που πέφτει από τον αέρα μέσα στο νερό, κατά την κίνηση της μέσα σε αυτό : α. αυξάνει σταδιακά την ταχύτητα της όσο πλησιάζει προς τον πυθμένα β. δέχεται μικρότερη βαρυτική δύναμη από τη γη γ. δέχεται μεγαλύτερη άνωση όσο πλησιάζει τον πυθμένα δ. εκτελεί ευθύγραμμη ομαλή κίνηση. 6. α) Ένα σώμα βυθίζεται ολόκληρο σε υγρό πυκνότητας 700kg/m 3 και δέχεται άνωση 300Ν. Πόση άνωση θα δεχθεί το ίδιο σώμα αν βυθιστεί ολόκληρο σε υγρό πυκνότητας 2.100kg/m 3 β) Ένα σώμα όγκου 0,3m 3 όταν βυθίζεται ολόκληρο σε υγρό δέχεται άνωση 60Ν. Πόση άνωση θα δεχθεί το ίδιο σώμα αν βυθιστούν τα 2/3 του όγκου του στο ίδιο υγρό; (Παγκύπριος Διαγωνισμός Φυσικής Γυμνασίου 2014) 7. i. Μία σφαίρα μάζας 100g είναι δεμένη στην άκρη του νήματος που κρέμεται από το άγκιστρο ενός δυναμόμετρου Δ 1. α) Σχεδιάστε τις δυνάμεις που ασκούνται στη σφαίρα. β) Ποια είναι η ένδειξη του δυναμόμετρου Δ 1; ii. υθίζουμε τη σφαίρα μέσα σε ένα δοχείο γεμάτο με νερό (ρ=1.000kg/m 3 ). α) Σχεδιάστε τις δυνάμεις που ασκούνται στη σφαίρα. β) Η ένδειξη του δυναμόμετρου Δ 2 είναι μεγαλύτερη, μικρότερη ή ίση με την ένδειξη του Δ 1; iii. Αν το δοχείο αντί για νερό περιείχε λάδι (ρ=900kg/m 3 ), η ένδειξη του δυναμόμετρου Δ 3 θα ήταν μεγαλύτερη, μικρότερη ή ίση με την ένδειξη του Δ 2; (Παγκύπριος Διαγωνισμός Φυσικής Γυμνασίου 2006)

16 8. Ο ζυγός του διπλανού σχήματος ισορροπεί έχοντας από στην αριστερή πλευρά μια πλάκα αλουμινίου (ρ 1=2.700kg/m 3 ) και από την δεξιά πλευρά μια πλάκα χαλκού (ρ 2=8.900kg/m 3 ). υθίζουμε τις δύο πλάκες στο νερό. i) Για τις δύο ανώσεις Α 1, Α 2, που δέχονται οι δύο πλάκες, ισχύει : α) Α 1= Α 2 β) Α 1 > Α 2 iii. Α 1 < Α 2 ii) Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί με το ζυγό; α) θα συνεχίσει να ισορροπεί. β) θα γείρει προς τη μεριά του χαλκού γ) θα γείρει προς τη μεριά του αλουμινίου (Eπιλέξτε τα σωστά και δικαιολογήστε την επιλογή σας) Γ 1 2 Δ 9. Στο ζυγό ισορροπίας είναι κρεμασμένα δύο όμοιες σιδερένιες πλάκες 1 και 2. Η δοκός ΓΔ βρίσκεται σε οριζόντια θέση και ο ζυγός ισορροπεί. Τις βυθίζουμε κατάλληλα τη δεξιά πλάκα σε νερό και την αριστερή σε οινόπνευμα. (Η πυκνότητα του νερού είναι μεγαλύτερη από την πυκνότητα του οινοπνεύματος: ρ νερού > ρ οιν/τος και ρ Σ= 7.800kg/m 3 ). i) Για τις δύο ανώσεις Α 1, Α 2, που δέχονται οι δύο πλάκες, ισχύει : α) Α 1= Α 2 β) Α 1 > Α 2 γ) Α 1 < Α 2 ii) Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί; Ο ζυγός: α) θα εξακολουθεί να ισορροπεί β) θα γείρει προς τη μεριά του νερού γ) θα γείρει προς τη μεριά του οινοπνεύματος (Eπιλέξτε τα σωστά και δικαιολογήστε την επιλογή σας) νερ οιν/μα 10. (Αντίστροφο πρόβλημα της άσκησης 8) Δύο σώματα Σ 1 και Σ 2 είναι κρεμασμένα από ένα ζυγό και Γ Δ βρίσκονται βυθισμένα σε ένα υγρό. Ο ζυγός ισορροπεί έτσι ώστε η δοκός ΓΔ να βρίσκεται σε οριζόντια θέση, όπως δείχνει το διπλανό σχήμα. Ο όγκος του Σ 1 είναι μεγαλύτερος από τον όγκο του Σ 2. Απομακρύνουμε το δοχείο με το υγρό ενώ τα δύο σώματα εξακολουθούν να είναι αναρτημένα στο ζυγό. Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί; Ο ζυγός: α) θα εξακολουθεί να ισορροπεί β) θα γείρει προς την πλευρά του σώματος 1 γ) θα γείρει προς την πλευρά του σώματος 2 Eπιλέξτε το σωστό και δικαιολογήστε την επιλογή σας 1 2 (Παγκύπριος Διαγωνισμός Φυσικής Γυμνασίου 2005) 11. (Αντίστροφο πρόβλημα της άσκησης 9) Στο ζυγό ισορροπίας αναρτούμε δύο στερεά σώματα 1 και 2 κατασκευασμένα από σίδηρο πυκνότητας ρ Σ= 7.800kg/m 3. Τα στερεά βυθίζονται πλήρως σε δοχεία Α και αντίστοιχα. Το δοχείο Α περιέχει νερό πυκνότητας ρ Ν=1.000kg/m 3 και το δοχείο περιέχει οινόπνευμα πυκνότητας ρ ο=800kg/m 3. Μετά τη βύθιση των στερεών ο ζυγός ισορροπεί και η δοκός ΓΔ βρίσκεται σε οριζόντια θέση. Ο όγκος του σώματος 1 είναι V 1= 0,0035m 3. i. Να υπολογίσετε: α) την άνωση που δέχεται το σώμα 1 από το νερό, β) τον όγκο V 2 του σώματος 2 και γ) την άνωση που δέχεται το σώμα 2 από το οινόπνευμα. ii. Απομακρύνουμε τα δοχεία Α και ενώ τα σώματα 1 και 2 εξακολουθούν να είναι αναρτη-μένα στο ζυγό. Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί; Ο ζυγός: α) θα εξακολουθεί να ισορροπεί

17 β) θα γείρει προς την πλευρά του σώματος 1 γ) θα γείρει προς την πλευρά του σώματος 2 Eπιλέξτε το σωστό και δικαιολογήστε την επιλογή σας (Παγκύπριος Διαγωνισμός Φυσικής Γυμνασίου 2011) Α Σ Κ Η Σ Ε Ι Σ 5 ου Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο Υ Σε όσες ασκήσεις χρειάζεται, δίνεται: g=10m/s 2 1. Μία πέτρα με μάζα 0,4kg πέφτει από την κορυφή μιας γέφυρας, πάνω από ένα ποταμό και φθάνει στην επιφάνεια του νερού με ταχύτητα 30m/s. α) Πόσο είναι το ύψος της γέφυρας πάνω από το νερό; Δίνεται: g=10m/s 2 β) Να συμπληρώσετε τον ακόλουθο πίνακα: Δυναμική ενέργεια (U βαρ) Κινητική ενέργεια (Κ) Μηχανική ενέργεια (Ε μηχ) Στην κορυφή της γέφυρας Στην επιφάνεια του νερού Σε ένα ενδιάμεσο σημείο 60J 2. Ένα πουλί μάζας 200gr στέκεται ακίνητο σε ένα δένδρο σε ύψος 20m. Ένα άλλο πουλί ίδιας μάζας πετά ακριβώς μπροστά του με ταχύτητα 10m/s. Πόση είναι η μηχανική ενέργεια του κάθε πουλιού; 3. Ένα βαρέλι σύρεται με δύναμη F=10N πάνω σε μία σανίδα μήκους 2m και φέρεται σε τραπέζι ύψους 0,5m. Να βρείτε: α) τη βαρυτική δυναμική ενέργεια του βαρελιού ως προς το δάπεδο; β) το βάρος του βαρελιού. 4. Από σημείο Α, σε ύψος 20m, αφήνεται σώμα βάρους =20Ν. α) Πόση κινητική ενέργεια έχει το σώμα σε ένα σημείο Δ,όπου η βαρυτική δυναμική του ενέργεια είναι 300J; β) Σε πόσο ύψος βρίσκεται το σημείο Δ; γ) Με τι ταχύτητα φθάνει το σώμα στο έδαφος; 5. Μία μηχανή Α ανυψώνει ένα σώμα βάρους 450Ν σε ύψος 4m σε χρόνο 6sec. Μία άλλη μηχανή ανυψώνει ένα σώμα βάρους 500Ν σε δένδρο ύψος 3m σε χρόνο 4sec. α) Σε ποια περίπτωση παράγεται περισσότερο έργο; β) Ποια μηχανή είναι ισχυρότερη; 6. Ένα σώμα μάζας m,κινούμενο με ταχύτητα υ, έχει κινητική ενέργεια 40J. Να αντιστοιχίσετε τα σώματα της πρώτης στήλης με τις τιμές της κινητικής τους ενέργειας στη δεύτερη στήλη: 1 2 Α. 2m υ J. 2m υ/ J Γ. m 2υ J Δ. 4m υ/ J 7. Η ισχύς μιας ηλεκτρικής σκούπας είναι Ρ= 1.200W. Να υπολογίσετε την ενέργεια που αποδίδει η σκούπα αυτή αν λειτουργήσει για χρονικό διάστημα 20min. 8. Ένας άδειος ανελκυστήρας έχει βάρος 7200Ν και λειτουργεί με τη βοήθεια ενός ηλεκτρικού κινητήρα στην ταράτσα του κτιρίου. Ο ανελκυστήρας ανεβάζει έναν άνθρωπο με βάρος 800Ν από το ισόγειο στον τέταρτο όροφο κατά 25 m σε χρόνο 40 s. Υπολογίστε: 1. Το συνολικό βάρος του συστήματος άνθρωπος - ανελκυστήρας που ανεβάζει ο ηλεκτρικός κινητήρας. 2. Το έργο που εκτελέστηκε από τον ηλεκτρικό κινητήρα. 3. Την ισχύ του κινητήρα.

18 4. Την αύξηση της μηχανικής ενέργειας του ανθρώπου που μπήκε στον ανελκυστήρα και ανέβηκε από το ισόγειο στον τέταρτο όροφο. 5. Αν ο άνθρωπος ανέβαινε από τις σκάλες στον τέταρτο όροφο σε χρόνο 2 min, υπολογίστε την ισχύ του ανθρώπου. 6. Δώστε τρία τουλάχιστον μειονεκτήματα της χρήσης του ανελκυστήρα από τον άνθρωπο. (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 2014) 9. Τρία όμοια αντικείμενα (Α, και Γ) με ίσες υb=3m/s μάζες (m=1kg) τοποθετούνται σε τρεις διαφορετικές θέσεις, όπως φαίνεται στο σχήμα. Ποιο από τα τρία υα=5m/s αντικείμενα έχει την μεγαλύτερη μηχανική ενέργεια; h = 6m (ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 2012) h =16m Α υγ=0m/s Γ 10. α) Τι ονομάζεται Μηχανική Ενέργεια; mb=1kg mγ=0,8kg β) Τρία αντικείμενα (Α, και Γ) τοποθετούνται υb=0m/s Γ σε τρεις διαφορετικές θέσεις, όπως φαίνεται στο σχήμα. υγ=4m/s Ποιο από τα τρία αντικείμενα έχει την μεγαλύτερη: ma=2kg h = 2m i. Κινητική ενέργεια Α υα=3m/s h =3m ii. Δυναμική ενέργεια iii. Mηχανική ενέργεια; Δίνεται g = 10m/s 2 (ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ 2o ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ ΜΑΪΟΣ 2014) 11. Ένα βαρέλι σύρεται με δύναμη F=10N πάνω σε μία σανίδα μήκους 2m και φέρεται σε τραπέζι ύψους 0,5m. Να βρείτε: α) τη βαρυτική δυναμική ενέργεια του βαρελιού ως προς το δάπεδο; β) το βάρος του. 12. Ένα σώμα Α μάζας 4kg κινείται με ταχύτητα 6m/s. Ένα άλλο σώμα μάζας 2kg κινείται με ταχύτητα 8m/s. Ποιο από τα δύο σώματα έχει μεγαλύτερη κινητική ενέργεια; 13. Ένα σώμα μάζας m κινείται με ταχύτητα υ. Σε κάθε μία από τις παρακάτω περιπτώσεις διαλέξτε μέσα από τις παρενθέσεις το σωστό: α) αν διπλασιάσουμε τη μάζα του (2m) και διατηρήσουμε ίδια την ταχύτητά του (υ) τότε η κινητική του ενέργεια.. (παραμένει ίδια διπλασιάζεται τετραπλασιάζεται) β) αν διπλασιάσουμε την ταχύτητά του (2υ) και διατηρήσουμε ίδια τη μάζα του (m) τότε η κινητική του ενέργεια.. (παραμένει ίδια διπλασιάζεται τετραπλασιάζεται) γ) αν τετραπλασιάσουμε τη μάζα του (4m) και μειώσουμε την ταχύτητά του στο μισό (υ/2) τότε η κινητική του ενέργεια.. (παραμένει ίδια διπλασιάζεται υποδιπλασιάζεται) 14. Να αντιστοιχίσετε τις ισοδύναμες μονάδες μέτρησης Α απάντηση 1. 1 Watt a. 0,75 kw Joule b. 1 kg m/s HP c. 1 N m Newton d. 1 J / s i) Λέμε ότι μία μηχανή έχει μεγάλη ισχύ όταν παράγει: Α) μεγάλο έργο σε μικρό χρονικό διάστημα ) μεγάλο έργο σε μεγάλο χρονικό διάστημα Γ) μικρό έργο σε μεγάλο χρονικό διάστημα Δ) μικρό έργο σε μικρό χρονικό διάστημα

19 ii) Ποιο από τα παρακάτω φυσικά μεγέθη δεν μετριέται σε Joule; α) το έργο W β) η ενέργεια E γ) η ισχύς P δ) η θερμότητα Q 16. Μία πέτρα μάζας m=2kg αφήνεται να πέσει ελεύθερα από την άκρη μιας ταράτσας και φθάνει στο έδαφος με ταχύτητα 20m/s. Α) Πόση κινητική ενέργεια είχε η πέτρα όταν έφθασε στο έδαφος; ) Πόση δυναμική ενέργεια είχε η πέτρα όταν βρισκόταν στην ταράτσα; Γ) Πόση ήταν η μηχανική ενέργεια της πέτρας όταν βρισκόταν στη μισή απόσταση της διαδρομής της; Δ) Πόσο ήταν το ύψος της ταράτσας; (g=10m/s 2 ) 17. Τοποθετούμε μία πέτρα από το δάπεδο πάνω σε ένα ύψωμα ακολουθώντας κάθε φορά άλλη διαδρομή, όπως φαίνεται στο σχήμα. Σε ποια περίπτωση η πέτρα έχει μεγαλύτερη δυναμική ενέργεια ως προς το δά-πεδο; α) στην 1 η περίπτωση β) στη 2 η περίπτωση γ) στη 3 η περίπτωση δ) την ίδια και στις τρεις περιπτώσεις. Διάλεξε το σωστό και δικαιολόγησέ το 4m 2m 2m 5m 2m 18. i) Με ποια από τις παρακάτω μονάδα μέτρησης δεν μπορούμε να εκφράσουμε την ισχύ; α) 1 ΗΡ β) 1 kw γ) 1 Joule δ) 1 J / s ii) Ποιος από τους παρακάτω τύπους δεν είναι σωστός; α) Ε = Ρ t β) Ρ = W t γ) W = F Δx δ) U δ = h iii) Ένα αυτοκίνητο που η μηχανή του είναι 120 ίππων αποδίδει ισχύ : α) 120 W β) 90W γ) 120 kw δ) 90kW ΑΣΚΗΣΕΙΣ 6oυ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1. Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η μεταβολή της θερμοκρασίας δύο σωμάτων Α και από σίδηρο, σε σχέση με το χρόνο, τα οποία τα φέραμε σε θερμική επαφή μεταξύ τους και είναι θερμικά μονωμένα: α) Ποια χρονική στιγμή: i. είχαν έρθει σε θερμική επαφή και ii. αποκαταστάθηκε θερμική ισορροπία; β) Πόσο μεταβλήθηκε η θερμοκρασία κάθε σώματος; γ) i. Ποιο σώμα ήταν αρχικά ψυχρότερο και γιατί; ii. Κατά τη διάρκεια του πειράματος το σώμα αυτό ψύχεται ή θερμαίνεται; δ) Από ποιο σώμα προς ποιο είχαμε μεταφορά θερμότητας; ε) Ποια είναι η θερμοκρασία κάθε σώματος στη θερμική ισορροπία; C 70 σώμα Α σώμα min 2. Να εξηγήσετε γιατί είναι λανθασμένες οι παρακάτω προτάσεις: α) Με τα θερμόμετρα μετράμε τη θερμότητα των σωμάτων. β) Όταν ανοίγουμε την πόρτα του ψυγείου μεταφέρεται ψύχος προς εμάς. γ) Ένα σώμα έχει θερμοκρασία -300 C. δ) Η θερμότητα μεταφέρεται από ένα θερμό σε ένα λιγότερο θερμό σώμα και αποθηκεύεται σε αυτό. ε) Στη θερμική ισορροπία τα δύο σώματα που βρίσκονται σε θερμική επαφή θα έχουν την ίδια θερμότητα στ) Όλες οι θερμικές μεταβολές οφείλονται στη μεταφορά θερμότητας. ζ) Κατά την επαφή ενός ψυχρού με ένα θερμό σώμα έχουμε μεταφορά θερμοκρασίας. η) Η θερμότητα μετριέται σε βαθμούς C. θ) Μονάδα μέτρησης της θερμοκρασίας στο SI είναι ο 1 C. ι) Ένα σώμα πήζει στους -10Κ.

20 3. Να απαντήσετε στα παρακάτω: α) Η θερμότητα είναι παράγωγο ή θεμελιώδες φυσικό μέγεθος; β) Είναι δυνατόν να έρθουν σε θερμική επαφή δύο σώματα και να μη μεταφερθεί θερμότητα από το ένα στο άλλο; γ) Η αύξηση της θερμοκρασίας γίνεται πάντα με μεταφορά θερμότητας; δ) Γιατί ένα σώμα έχει μεγαλύτερη θερμοκρασία στην αέρια κατάσταση του απ ότι στη στερεή; 4. Φέρνουμε σε επαφή δύο μεταλλικά σώματα Α και. Κατά την επαφή παρατηρούμε ότι το σώ-μα Α ψύχεται και το σώμα θερμαίνεται. Με βάση αυτή την παρατήρηση να συμπληρώσετε τα κενά στο ακόλουθο κείμενο: Πριν την επαφή υψηλότερη θερμοκρασία είχε το σώμα. (Α ή ). Κατά την επαφή αρχίζει να μεταφέρεται (θερμότητα ή θερμοκρασία) από το σώμα.. (Α ή ) προς το σώμα.. (Α ή ),οπότε η θερμοκρασία του Α.. (αυξάνεται ή ελαττώνεται ή παραμένει σταθερή). Τελικά τα δύο σώματα αποκτούν την ίδια.(θερμότητα ή θερμοκρασία). Στο σημείο αυτό έχει αποκατασταθεί.ισορροπία. 5. α) Να εξηγήσετε γιατί τα κλιματιστικά χώρου (aircondition) βρίσκονται ψηλά, ενώ τα σώματα των θερμάνσεων βρίσκονται χαμηλά στα δωμάτια. β) Γιατί δεν πρέπει να μετράμε τη στάθμη του λαδιού στο αυτοκίνητο όταν η μηχανή είναι ζεστή; 6. Μέσα στις δύο φιάλες Α και περιέχονται δύο υγρά θερμοκρασίας 4 C. Γνωρίζετε ότι το ένα υγρό είναι οινόπνευμα και το άλλο νερό. Δεν γνωρίζετε όμως σε ποια φιάλη είναι το κάθε υγρό. Τα τοποθετούμε για 10min μέσα σε ένα ψυγείο. Όταν τα βγάζουμε έχουν θερμοκρασία 1 C. Μπορείτε να βρείτε τώρα ποια φιάλη είχε νερό; Εξηγήστε την επιλογή σας. ΠΡΙΝ: Α 4 C ΜΕΤΑ 10min: A 1 C B 7. Ο μόλυβδος λιώνει στους 327 C. Θερμαίνουμε μία ομογενή σφαίρα μολύβδου από τους 20 C στους 200 C. Πώς μεταβάλλονται κατά τη θέρμανση της σφαίρας: α) η μάζα της, β) ο όγκος της, γ) το βάρος της, δ) η πυκνότητά της; 8. Στα διμεταλλικά ελάσματα που δίνονται παρακάτω, τα δύο μέταλλα είναι κολλημένα μεταξύ τους. Αν αυτά θερμανθούν ποιο θα είναι το σχήμα τους στη νέα θερμοκρασία; (Σχεδίασε το) Cu Cu Al Fe 9. Στις παρακάτω φωτογραφίες της Εικόνας 5.1 φαίνονται τα σύρματα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε μια πόλη Χ κατά τους μήνες Φεβρουάριο και Ιούλιο αντίστοιχα. Α) Γιατί τον μήνα Φεβρουάριο τα σύρματα εμφανίζουν μεγαλύτερη καμπυλότητα; ) Η πόλη αυτή βρίσκεται στο βόρειο ή στο νότιο ημισφαίριο της Γης; Σύρματα μεταφοράς τον Φεβρουάριο Εικόνα 5-1 Σύρματα μεταφοράς τον Ιούλιο

21 10. i. Να αντιστοιχίσετε στα σημεία Α,, Γ και Δ τις θερμοκρασίες 2 C, 4 C, 10 C, 15 C. ii. Να δικαιολογήσετε το ρόλο της πυκνότητας του νερού για την κατανομή των θερμοκρασιών όπως τις αντιστοιχίσετε αυτούς τους μήνες. Θερμός αέρας Ψυχρός αέρας 25 C 0 C Α Γ Ιούνιος Δ Δεκέμβριος Ε Π Α Ν Α Λ Η Ψ Η Συμπληρώστε κατάλληλα τον παρακάτω πίνακα: Φυσικό μέγεθος Μήκος Μάζα Όγκος σύμβολο Μονάδα μέτρησης στο SI Xαρακτηρισμός (θεμελιώδες-παράγωγο) Όργανο μέτρησης Πυκνότητα Ταχύτητα Χρόνος Θερμοκρασία Δύναμη άρος Εμβαδόν Πίεση Έργο Ενέργεια Θερμότητα Ισχύς