1. Ποια είναι τα καθήκοντα του διαχειριστή της πολυκατοικίας;

Transcript

1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Ποια είναι τα καθήκοντα του διαχειριστή της πολυκατοικίας; Ο διαχειριστής είναι ο εντολοδόχος των συνιδιοκτητών για την διαχείριση των κοινοχρήστων πραγμάτων ενός κτηρίου. Η εντολή στον διαχειριστή δίδεται από την συνέλευση των συνιδιοκτητών, που συγκαλείται σύμφωνα με τον κανονισμό και το αντικείμενο της εντολής αυτής δηλαδή οι αρμοδιότητες του διαχειριστή προσδιορίζονται επίσης από τον κανονισμό της πολυκατοικίας. Σε γενικές γραμμές όμως οι αρμοδιότητες αυτές είναι: Εξόφληση όλων των λογαριασμών κοινοχρήστων δαπανών, όπως ΔΕΗ, ύδρευσης, καθαριότητας, πετρελαίου κλπ. Επίβλεψη των τακτικών (π.χ. καθαριότητα) και εκτάκτων εργασιών (π.χ. επισκευή των βλαβών) στους κοινόχρηστους χώρους και εγκαταστάσεις του κτηρίου. Κατανομή των κοινοχρήστων δαπανών και έκδοση αναλυτικού λογαριασμού για κάθε διαμέρισμα χωριστά, ανάλογα με τα χιλιοστά συμμετοχής του. Είσπραξη των οφειλών των διαμερισμάτων. Έλεγχος του αποθέματος και προμήθεια του πετρελαίου θέρμανσης κατά τους χειμερινούς μήνες. Φροντίδα για τα διοικητικά θέματα όπως προβλέπει ο κανονισμός, δηλαδή σύγκληση συνέλευσης του κτιρίου αν υπάρξει ανάγκη και τήρηση των πρακτικών της. Γρήγορη ανταπόκριση όταν οι ένοικοι ζητούν την παρέμβασή του για την αποκατάσταση κάποιας ζημιάς ή βλάβης. Πρακτικά τώρα, ο διαχειριστής είναι το εκτελεστικό όργανο και αφεντικό του είναι η συνέλευση της πολυκατοικίας. Ο διαχειριστής όμως, εκτός ακραίων περιπτώσεων, πρέπει να αφήνεται απερίσπαστος να εκτελεί τα καθήκοντά του σύμφωνα με την κρίση του. Οι συνιδιοκτήτες πρέπει να κατανοήσουν ότι ο διαχειριστής δεν υφίσταται για να ικανοποιεί τα καπρίτσια λίγων, αλλά για να υπηρετεί τα συμφέροντα όλων των ενοίκων. Από την άλλη μεριά ο διαχειριστής πρέπει να αφιερώνει χρόνο για το κτήριο, να ακούει τις γνώμες των συγκατοίκων του αλλά να ενεργεί πάντα κατά την κρίση του και με γνώμονα το μακροπρόθεσμο συμφέρον των πολλών. Ακόμα να φροντίζει να υπάρχει διαφάνεια σε όλες του τις ενέργειες και να μπορεί να αιτιολογήσει τις πράξεις του όταν του ζητηθεί. 2. Τι είναι ο κανονισμός; Κανονισμός πολυκατοικίας είναι το κείμενο που ρυθμίζει τις σχέσεις των

2 συνιδιοκτητών και γενικά την λειτουργία της πολυκατοικίας. Το κείμενο αυτό είναι μέρος του συμβολαίου που ο κάθε ιδιοκτήτης υπογράφει κατά την αγορά κάθε ιδιοκτησίας. Με την υπογραφή λοιπόν του συμβολαίου, κάθε ιδιοκτήτης αποδέχεται τον κανονισμό της πολυκατοικίας και δεσμεύεται για την εφαρμογή του. Ακόμα κάθε ιδιοκτήτης υποχρεούται σε περίπτωση ενοικίασης της ιδιοκτησίας του σε τρίτο, να δεσμεύει με το συμφωνητικό μισθώσεως τον ενοικιαστή στην τήρηση του κανονισμού. 3. Τι είναι το αποθεματικό της πολυκατοικίας; Βασική ενέργεια για την έναρξη λειτουργίας της πολυκατοικίας είναι ο σχηματισμός του αποθεματικού της πολυκατοικίας, όπως προβλέπει ο κανονισμός. Το αποθεματικό είναι ένα ταμείο το οποίο σχηματίζεται με την συμμετοχή όλων των ενοίκων της πολυκατοικίας. Τα χρήματα αυτά επιτρέπουν στον διαχειριστή να αντιμετωπίσει τις δαπάνες της πολυκατοικίας μέχρι την έκδοσή και είσπραξη των κοινοχρήστων. Σε περίπτωση πού το διαμέρισμα / κατάστημα ενοικιάζεται, το αποθεματικό καταβάλει συνήθως ο ενοικιαστής. Όταν αυτός αφήσει το διαμέρισμα και αφού εξοφλήσει όλες του τις υποχρεώσεις στη διαχείριση της πολυκατοικίας, το πόσο που κατέβαλε σαν αποθεματικό του επιστρέφεται ατόκως από τον ιδιοκτήτη του διαμερίσματος, ο οποίος πρέπει να το ξαναεισπράξει από τον νέο ενοικιαστή του διαμερίσματος. Το ύψος του αποθεματικού ταμείου της πολυκατοικίας πρέπει να είναι περίπου 50% περισσότερο από το μέσο μηνιαίο ύψος των δαπανών, για να μπορεί να καλύψει και πιθανές καθυστερήσεις στην εξόφληση οφειλών. Επίσης πρέπει να προσαρμόζεται τακτικά στην άνοδο των δαπανών. Διαφορετικά ο διαχειριστής θα αναγκάζεται να καλύπτει μέρος των δαπανών της πολυκατοικίας από την τσέπη του. 4. Τι γίνεται αν κάποιος αρνηθεί να πληρώσει τα κοινόχρηστα; Το δυσκολότερο καθήκον ενός διαχειριστή είναι η είσπραξη των κοινοχρήστων. Επειδή η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη από την θεραπεία ο διαχειριστής πρέπει να φροντίζει οι χρεώσεις να είναι καθαρές διαφανείς και αιτιολογημένες. Κάθε απορία πρέπει να επιλύεται άμεσα και πειστικά. Η κατανομή των δαπανών πρέπει να γίνεται όσο είναι δυνατόν ομαλά για να μην παρουσιάζονται μήνες με τεράστιες χρεώσεις και άλλοι με μηδαμινές. Ακόμα ο διαχειριστής πρέπει να είναι ευγενικός αλλά επίμονος όταν ζητάει την έγκαιρη εξόφληση των δαπανών. Όσο η οφειλή συσσωρεύεται, τόσο δυσκολότερη είναι ή είσπραξή της. Αν παρ' όλα αυτά κάποιος από τους ιδιοκτήτες αρνείται την εξόφληση της οφειλής του, ο διαχειριστής οφείλει να τον παραπέμψει στην συνέλευση των συνιδιοκτητών και να αφήσει αυτήν να αποφασίσει για τις περαιτέρω ενέργειες, οι οποίες ενίοτε φτάνουν και στα δικαστήρια. Στην περίπτωση αυτή ο ιδιοκτήτης που δυστροπεί καλείται να εξοφλήσει το ποσό προσαυξημένο με τα έξοδα είσπραξης του, τους τόκους υπερημερίας και την ποινική ρήτρα αν προβλέπεται τέτοια από τον κανονισμό.

3 5. Ο ενοικιαστής ενός διαμερίσματος μετακόμισε χωρίς να εξοφλήσει τα κοινόχρηστά του. Τι γίνεται σ' αυτή την περίπτωση; Υπόχρεος έναντι της συνιδιοκτησίας του κτηρίου για οποιεσδήποτε οφειλές ενός διαμερίσματος είναι πάντα ο ιδιοκτήτης του διαμερίσματος. Γι αυτό λοιπόν τα οφειλόμενα κοινόχρηστα της περίπτωσης αυτή πρέπει να κληθεί να πληρώσει ο ιδιοκτήτης. Γι' αυτό λοιπόν καλό είναι πριν την αναχώρηση ενός ενοικιαστή ο ίδιος σε συμφωνία με τον ιδιοκτήτη πρέπει να ζητηθεί έγγραφη εκκαθάριση από τον διαχειριστή της πολυκατοικίας (όπως και από ΔΕΗ κ.λπ.) για να αποφευχθούν προβλήματα. 6. Θα ήθελα να ρωτήσω αν για τον ελαιοχρωματισμό της πολυκατοικίας με χρώμα διαφορετικό από το υπάρχον, αρκεί η λήψη απόφασης με πλειοψηφία. Τι γίνεται αν κάποιοι αντιδρούν; Αν ο κανονισμός δεν προβλέπει κάτι συγκεκριμένο, για το θέμα αυτό απαιτείται λήψη απόφασης με πλειοψηφία (50%+1 ψήφος) σε συνέλευση. Όσοι μειοψηφήσουν υποχρεούνται να σεβαστούν την απόφαση της πλειοψηφίας. 7. Έχω κάνει συμβόλαιο για ένα διαμέρισμα το οποίο ακόμα δεν μου έχει παραδοθεί λόγο αργοπορίας του κατασκευαστή. Παρόλα αυτά η πολυκατοικία κατοικείται και έβγαλαν κοινόχρηστα στο όνομα μου. Πρέπει να πληρώσω αυτά τα κοινόχρηστα αφού δεν κατοικώ στην πολυκατοικία; Τα κοινόχρηστα πρέπει να πληρωθούν, διότι όταν αρχίσει να λειτουργεί η πολυκατοικία, συνήθως όλοι υποχρεούνται να πληρώνουν κοινόχρηστα (εκτός αν υπάρχει ρητή εξαίρεση στον κανονισμό). Κατά την άποψή μου όμως τα κοινόχρηστα που πληρώνεις μέχρι να σου παραδοθεί το διαμέρισμα, αν υπάρχει ευθύνη του κατασκευαστή, θα πρέπει να τα ζητήσεις από τον κατασκευαστή. Πιθανώς ακόμη να μπορείς να του ζητήσεις και περαιτέρω αποζημίωση για την καθυστέρηση, αν έχουν προβλεφθεί οι ανάλογες ποινικές ρήτρες. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να θεωρεί τον εαυτό του τυχερό, αν του ζητήσεις να πληρώσει μόνο τα κοινόχρηστα. 8. Μένω μόνη μου, και στο διαμέρισμά μου για συντροφιά έχω ένα παπαγαλάκι. Ένας από τους ενοίκους της πολυκατοικίας διαμαρτύρεται και απειλεί με εξώδικο αν δεν απομακρυνθεί το πουλί. Έχω το δικαίωμα να το κρατήσω; Τι κυρώσεις μπορεί να έχω; Το άρθρο 17 της, με αριθμό Υ1β/2000/1995 Υπουργικής Απόφασης «Περί όρων ιδρύσεως και λειτουργίας πτηνό-κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων» προβλέπει κατά

4 λέξη τα εξής για την διατήρηση κατοικίδιων ζώων και πτηνών στις μονοκατοικίες και πολυκατοικίες: Επιτρέπεται η διατήρηση σε κάθε κατοικία μόνο ενός σκύλου και μίας γάτας ή δύο σκύλων ή δύο γατών. Προκειμένου για πολυκατοικίες (αποτελούμενες από δύο διαμερίσματα και άνω) επιτρέπεται επίσης η διατήρηση ενός σκύλου και μίας γάτας ή δύο σκύλων ή δύο γατών σε κάθε διαμέρισμα αυτών, ακόμα και εκεί που ο κανονισμός της πολυκατοικίας απαγορεύει τη διατήρηση τέτοιων ζώων, με την προϋπόθεση ότι τα ζώα αυτά θα διατηρούνται στο ίδιο διαμέρισμα όπου διαμένει ο ιδιοκτήτης, και δεν θα παραμένουν μόνιμα στις βεράντες του διαμερίσματος. Απαγορεύεται ρητά η διατήρηση των κατοικίδιων ζώων στους κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας (πυλωτή, ταράτσα, βεράντες, ακάλυπτους χώρους κλπ) όπως επίσης και σε αυλή ταράτσα, βεράντες, και λοιπούς ανοικτούς χώρους μονοκατοικιών. Επίσης απαγορεύεται απολύτως η παρουσία και διατήρηση κατοικίδιων ζώων, στα δημόσια κέντρα, και καταστήματα (εμπορικά κλπ) κατά τις ώρες λειτουργίας αυτών. Οι κάτοχοι των διατηρούμενων σύμφωνα με τα παραπάνω, κατοικίδιων ζώων οφείλουν να φροντίζουν για τον τακτικό εμβολιασμό τούτων και να παίρνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την τήρηση καθαριότητας στο περιβάλλον τους και την αποφυγή προκλήσεων θορύβων ή άλλων ενοχλήσεων σε βάρος των περίοικων ή των ενοίκων την πολυκατοικίας κατά περίπτωση. Επιτρέπεται η διατήρηση ωδικών και παραδείσιων πτηνών σε κατοικίες, ή διαμερίσματα πολυκατοικιών, ακόμα και εκεί όπου ο κανονισμός της πολυκατοικίας απαγορεύει την διατήρηση τέτοιων πτηνών, με την προϋπόθεση ότι δεν θα δημιουργούνται προβλήματα κοινής ησυχίας ή άλλες ενοχλήσεις στους περίοικους ή τους ενοίκους της πολυκατοικίας, και ότι τα πτηνά αυτά δεν θα διατηρούνται στους κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας. Οι ιδιοκτήτες των ζώων ή πτηνών που δεν τηρούν τις προϋποθέσεις στις προηγούμενες παραγράφους του παρόντος άρθρου, τιμωρούνται για μεν τα προβλήματα κοινής ησυχίας και οχλήσεως των περίοικων από τους θορύβους που προκαλούνται καθ' οποιονδήποτε τρόπο από τα κατοικίδια ζώα ή πτηνά σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 417 και 459 του Ποινικού κώδικα, για δε τις λοιπές παραβάσεις σύμφωνα με το άρθρο 23 της παρούσας. Πέρα από τις ανωτέρω κυρώσεις η Υγειονομική υπηρεσία μπορεί να ζητήσει την απομάκρυνση των ζώων ή των πτηνών η οποία θα γίνεται σε συνεργασία με τον οικείο ΟΤΑ και κατόπιν εγγράφου παραγγελίας του αρμόδιου εισαγγελέα. Στις περιπτώσεις αυτές τα ζώα ή τα πτηνά θα παραδίδονται οπωσδήποτε σε φιλοζωικά σωματεία ή συλλόγους με ευθύνη του ιδιοκτήτη αυτών και σύμφωνα με τις ισχύουσες ειδικές διατάξεις του υπουργείου Γεωργίας. 9. Σε περίπτωση αλλαγής ιδιοκτήτη ενός διαμερίσματος τι γίνεται με το αποθεματικό; Τυπικά ο παλαιός ιδιοκτήτης θα πρέπει να το λάβει από τον διαχειριστή, εφόσον στο διαχειριστή το έχει καταθέσει. Ο διαχειριστής θα πρέπει να το επιστρέψει στον παλαιό ιδιοκτήτη και να το εισπράξει από τον νέο.

5 Για να απλοποιούμε και λίγο την ζωή μας: ο παλαιός ιδιοκτήτης μπορεί να το πάρει από τον νέο. 10. Ώρες κοινής ησυχίας Ώρες μεσημβρινής και νυκτερινής ησυχίας θεωρούνται οι εξής: Α. Κατά τη θερινή περίοδο από 15:00 έως 17:30 και από 23:00. έως 07:00. Β. Κατά τη χειμερινή περίοδο από 15:30 έως 17:30 και από 22:00 έως 07:30. Θερινή περίοδος, λογίζεται το χρονικό διάστημα, από την 1 Απριλίου έως την 30 Σεπτεμβρίου και ως χειμερινή το χρονικό διάστημα, από την 1 Οκτωβρίου έως την 31 Μαρτίου. 11. Ο όροφος κάτω από το διαμέρισμά μου έχει ενοικιαστεί και χρησιμοποιείται σαν σχολή καράτε - γυμναστήριο. Ο θόρυβος που δημιουργείται είναι μεγάλος με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να ησυχάσουμε ποτέ. Έχω επανειλημμένα παραπονεθεί αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Τι μπορούμε να κάνουμε; Αν ο κανονισμός της πολυκατοικίας σας απαγορεύει ρητά, αυτή τη χρήσεις (σχολές κ.λπ.) όπως συμβαίνει συχνά, τότε απλούστατα θα πάτε σε ένα δικηγόρο, θα καταθέσετε αγωγή κατά του ιδιοκτήτη του χώρου στο αρμόδιο δικαστήριο και θα απαιτήσετε την απομάκρυνση της σχολής και την αποζημίωσή σας για την ταλαιπωρία. Αν υπάρχει η σχετική απαγόρευση στον κανονισμό, είμαι σίγουρος ότι θα κερδίσετε την αγωγή. Αν δεν υπάρχει σχετική απαγόρευση μπορείτε να ζητήσετε και να επιμείνετε να γίνονται σεβαστές οι ώρες κοινής ησυχίας. 12. Τι γίνεται σε περίπτωση που ο διαχειριστή της πολυκατοικίας αρνείται να δώσει λογαριασμό για τα κοινόχρηστα ή παρουσιάζει αποδείξεις δαπανών που δεν είναι νόμιμες; Το θέμα αυτό πρέπει να συζητηθεί σε συνέλευση όπου θα ζητηθεί από τον διαχειριστή να λογοδοτήσει. Αν ο διαχειριστής αμελεί να προκηρύξει συνέλευση, συνήθως ο κανονισμός προβλέπει ότι ένα ορισμένο ποσοστό των συνιδιοκτητών μπορεί να προκηρύξει νόμιμα συνέλευση στην θέση του διαχειριστή. Σε περίπτωση που τα πράγματα είναι σοβαρά μπορείς ακόμη να καταφύγεις στα δικαστήρια. Μια σχετική δικαστική απόφαση (ΜΠρ Αθ 9706/ ΕΔΠ 1983,44) προβλέπει ότι: Ο διαχειριστής μπορεί να ανακληθεί με δικαστική απόφαση ύστερα από αγωγή συνιδιοκτήτη αν κριθεί ότι είναι υπαίτιος απιστίας ή βαρύτατης αμελείας.

6 13. Ποιος νόμος διέπει την λειτουργία της πολυκατοικίας Η νομολογία η σχετική με θέματα πολυκατοικιών είναι διεσπαρμένη (όπως τόσο συχνά συμβαίνει) και είναι δύσκολο δώσουμε ένα συνοπτικό κατάλογο. Ωστόσο ο αρχικός νόμος είναι ο Ν3741/1929 ΦΕΚ Α' 4/ , ο οποίος έχει θέσει και τις βάσεις για θέματα οροφοκτησίας και συναφή με πολυκατοικίες. Κατόπιν έχει συμπληρωθεί κατά καιρούς όπως με το ΝΔ 1024/ Υποχρεούνται όλοι οι ιδιοκτήτες, ανεξάρτητα αν διαμένουν ή όχι στην πολυκατοικία, να αναλάβουν χρέη διαχειριστή; Τι προβλέπεται σε περίπτωση άρνησης; Μπορούν οι ενοικιαστές να γίνουν διαχειριστές; Που κυμαίνεται το κόστος διαχείρισης από εταιρία; Πρέπει να διαβάσετε τον κανονισμό της πολυκατοικίας, διότι μόνο εκεί μπορεί να βρεθεί η απάντηση στο ερώτημά σας. Πάντως ανεξάρτητα από το τι προβλέπεται στον κανονισμό, πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι: Μπορείτε με απλή πλειοψηφία της συνέλευσης να αλλάξετε το σημείο αυτό του κανονισμού, και να επιτρέψετε π.χ. σε μη ιδιοκτήτη να γίνει διαχειριστής έμμισθος ή άμισθος. Αν κάποιος αρνείται σθεναρά να γίνει διαχειριστής, δεν σας συμφέρει τελικά να τον υποχρεώσετε, διότι δεν θα δείξει το απαιτούμενο ενδιαφέρον και η πολυκατοικία θα παραμεληθεί. Το ίδιο συμβαίνει αν ο ιδιοκτήτης δεν κατοικεί στην πολυκατοικία. Η λύση στην περίπτωση αυτή είναι να αναθέσετε την διαχείριση σε μια σωστή εταιρεία. Το κόστος άλλωστε είναι τόσο χαμηλό που δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα. Επιλέξτε μια καταξιωμένη και σοβαρή εταιρεία, καθώς και στο χώρο αυτό έχουν αρχίσει να εισβάλουν αλεξιπτωτιστές. 15. Τι κάνουμε όταν οι ένοικοι του πάνω διαμερίσματος θορυβούν υπερβολικά και συνεχώς και δεν δίνουν σημασία σε παρακλήσεις του διαχειριστή και των γειτόνων και σε παρατηρήσεις της αστυνομίας; Η ερώτησή σου δεν έχει άμεση σχέση με την διαχείριση μίας πολυκατοικίας. Ο διαχειριστής δεν μπορεί να είναι χωροφύλακας. Η απάντησή που μπορώ να σου δώσω είναι ότι είναι θέμα αστικού κώδικα. Η καλύτερη λύση είναι να συνεννοηθείτε, όλοι εσείς που ενοχλήστε από τους ενοίκους του συγκεκριμένου διαμερίσματος, και να ζητήσετε την βοήθεια δικηγόρου. 16. Για όλο το διάστημα που κατοικώ στην πολυκατοικία σαν ενοικιαστής ήμουν υποχρεωμένος να καταβάλω 3 ευρώ κάθε μήνα για αποθεματικό ταμείο. Τώρα που

7 ξενοικιάζω το διαμέρισμα και φεύγω από την πολυκατοικία θα πρέπει να μου επιστραφούν κάποια χρήματα; Τα χρήματα που συγκεντρώνονται για σχηματισμό ή προσαύξηση αποθεματικού ταμείου, ή προκαταβολής δαπανών ή εγγύησης ή όπως αλλιώς μπορεί αυτό να ονομαστεί, επιστρέφονται ΕΞ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ στον ενοικιαστή που αποχωρεί από την πολυκατοικία, αλλά άτοκα. Πρέπει λοιπόν να πάρεις πίσω όλα τα χρήματα που κατέβαλες με κάποια από τις παραπάνω αιτιολογίες, δεν μπορείς όμως να ζητήσεις τόκο. Προϋπόθεση είναι βέβαια να έχεις εκκαθαρίσει τις υποχρεώσεις σου έναντι της πολυκατοικίας. 17. Στην πολυκατοικία που μένω μου κάνουν παρατηρήσεις για κάθε δραστηριότητα στις ώρες κοινής ησυχίας: για το περπάτημα, το μαγείρεμα, την πτώση αντικειμένων, την τηλεόραση, τον υπολογιστή κ.λπ. Τελικά τι επιτρέπεται να κάνω τις ώρες κοινής ησυχίας; Κατά τις ώρες κοινής ησυχίας πρέπει να κάνετε ησυχία! Η συγκατοίκηση στην πολυκατοικία δυστυχώς θέτει σε όλους κάποιους περιορισμούς. Προσπαθήστε να: Κρατάτε κλειστές μπαλκονόπορτες και παράθυρα. Αν θέλετε να ακούσετε μουσική ή τηλεόραση σε υψηλή ένταση, χρησιμοποιήστε ακουστικά (υπάρχουν και ασύρματα που δεν παρεμποδίζουν τις κινήσεις σας). Μην φοράτε τακούνια μέσα στο σπίτι. Να προγραμματίζετε τις δραστηριότητες που πιθανόν να προκαλούν θορύβους, εκτός των ωρών κοινής ησυχίας. Τοποθετήστε όσα περισσότερα χαλιά και μοκέτες μπορείτε. Είναι γνωστό ότι οι μεσοτοιχίες και τα πατώματα στις πολυκατοικίες είναι πολύ λεπτά και κάθε θόρυβος μεταφέρεται στα γειτονικά διαμερίσματα. Λάβετε το υπόψη. 18. Αγόρασα την ιδιοκτησία μου για να κατοικήσω, τώρα όμως θέλω να την χρησιμοποιήσω σαν επαγγελματική στέγη. Υπάρχει πρόβλημα; Συνήθως ο κανονισμός της πολυκατοικίας αποκλείει ρητά ορισμένες χρήσεις για τις ιδιοκτησίες του κτηρίου. Αν προορίζετε λοιπόν την ιδιοκτησία σας για κάποια απ' αυτές της χρήσεις καλύτερα να το ξεχάσετε. Ο κανονισμός συνήθως δεν επιτρέπει χρήσεις υψηλής οχλήσεως όπως μηχανουργεία, χημικά εργαστήρια, χοροδιδασκαλεία, οίκους ανοχής και τα παρόμοια. Για να επέλθει αλλαγή στο σημείο αυτό του

8 κανονισμού συνήθως χρειάζεται παμψηφία, πράγμα πολύ δύσκολο έως αδύνατο. Εκτός από τις χρήσεις οι οποίες απαγορεύονται ρητά από τον κανονισμό, όλες οι άλλες επιτρέπονται. 19. Τι συνιστάτε στους ενοίκους πού εγκαθίστανται σε μια καινούργια πολυκατοικία; Θα αναφέρουμε επιγραμματικά μερικά πράγματα που συνήθως παραβλέπονται από τους ενοίκους μιας νέας πολυκατοικίας: Κάθε ένοικος πρέπει να διαβάσει προσεκτικά και να κατανοήσει τον κανονισμό και την οριζόντια ιδιοκτησία. Ο διαχειριστής πρέπει να οριστεί και να αναλάβει τα καθήκοντά του αμέσως. Οι καθυστερήσεις θα φέρουν μόνο μπερδέματα και διαμάχες αργότερα. Όλοι οι ένοικοι πρέπει νωρίς να φροντίσουν να βρουν τους διάφορους διακόπτες πού απομονώνουν τις διάφορες παροχές στο διαμέρισμά τους όπως νερού ηλεκτρικού ρεύματος, θέρμανσης κ.λπ. Επίσης να προμηθευτούν κλειδιά για να έχουν πρόσβαση στους χώρους αυτούς. Έτσι σε περίπτωση ανάγκης θα είναι προετοιμασμένοι. Οι διάφοροι τεχνικοί πριν παραδώσουν τα συστήματα για λειτουργία επισημαίνουν ποιοι μετρητές (θέρμανσης, ύδρευσης κλπ) ανήκουν σε κάθε διαμέρισμα. Καλό είναι ο κάθε ένοικος να επιβεβαιώσει αν οι μετρητές αυτοί είναι πράγματι σωστά αντιστοιχημένοι. Το θέμα της παραλαβής μίας νέας ιδιοκτησίας από τον κατασκευαστή είναι σοβαρό. Καλό είναι ο κάθε ιδιοκτήτης πριν υπογράψει τα σχετικά έγγραφα της παραλαβής να αναθέσει τον έλεγχο σε μηχανικό της εμπιστοσύνης του, για να αποφύγει προβλήματα αργότερα. 20. Αγόρασα ένα διαμέρισμα και υπέγραψα έναν κανονισμό πολυκατοικίας (εγώ και όλοι οι αγοραστές) σύμφωνα με τον οποίο οι οριζόντιες ιδιοκτησίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο ως κατοικία. Ένας από τους συνιδιοκτήτες θέλει τώρα να μετατρέψει το διαμέρισμα σε οδοντιατρείο. Μπορεί να το κάνει; Αν ο κανονισμός ορίζει ρητά ότι οι ιδιοκτησίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο σαν κατοικίες, τότε δεν επιτρέπεται καμία άλλη χρήση και ειδικά καμία επαγγελματική χρήση. Για να τροποποιηθεί το σημείο αυτό του κανονισμού συνήθως απαιτείται παμψηφία, να συμφωνήσουν δηλαδή όλοι οι συνιδιοκτήτες του κτιρίου, δηλαδή 1000 στους 1000 ψήφους.

9 21. Παρότι μου έχει ανατεθεί η διαχείριση από την συνέλευση, ο προηγούμενος διαχειριστής δεν μου παραδίδει γιατί λέει ότι διαφωνούν δύο συνιδιοκτήτες. Είναι σωστό; Εάν η συνέλευση η οποία σας όρισε διαχειριστή έγινε σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τον κανονισμό, τότε νόμιμος διαχειριστής είσαι εσύ πλέον και ο προηγούμενος πρέπει να σου παραδώσει άμεσα την διαχείριση και όλα τα σχετικά. Αν κάποιοι συνιδιοκτήτες διαφώνησαν και μειοψήφησαν στην συνέλευση, αυτό δεν αλλάζει την απόφαση η οποία λαμβάνεται με πλειοψηφία. Είναι αυτονόητο ότι για να ισχύει η απόφαση μια συνέλευση, αυτή πρέπει να έχει συγκληθεί και διεξαχθεί ακριβώς όπως προβλέπει ο κανονισμός. 22. Η πολυκατοικία μας έχει αναθέσει σε εταιρία την διαχείριση και πρόσφατα έμαθα ότι δεν υπάρχει κάποιο συμφωνητικό ή έστω κάποιο χαρτί που να δηλώνει τις υποχρεώσεις του γραφείου απέναντι μας. Το "χαρτί" πού ορίζει τα καθήκοντα τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα του διαχειριστή της πολυκατοικίας, είτε αυτός είναι ένας από τους συνιδιοκτήτες, είτε κάποια εταιρία, είναι ο κανονισμός της πολυκατοικίας. Όσον αφορά την ανάθεση, αρκεί να συνταχθεί ένα απλό πρακτικό γενικής συνέλευσης, το οποίο να αναθέτει την διαχείριση στο γραφείο. Αν δεν υπάρχει τέτοιο πρακτικό και αν γενικά ποτέ δεν κρατούσατε έγγραφα πρακτικά στις συνελεύσεις της πολυκατοικίας σας, τότε μπορεί να θεωρηθεί ότι η ανάθεση είναι νόμιμη, η θέση όμως του γραφείου είναι πολύ επισφαλής σε περιπτώσεις αμφισβήτησης από δυστροπούντες ενοίκους. 23. Πιστεύω ότι η καθαρίστρια της πολυκατοικίας μας δεν κάνει σωστά την δουλειά της. Για τον λόγο αυτό δεν θέλω να πληρώσω αυτό που μου αναλογεί από τον μισθό της. Μπορώ να το κάνω; Σου συνιστώ να εξετάσεις αν η χρέωση και η κατανομή της συγκεκριμένης δαπάνης είναι σωστή σύμφωνα με τον κανονισμό. Αν ναι, τότε πρέπει να την πληρώσεις. Ο σωστός τρόπος για να θέσης το ζήτημα είναι στην γενική συνέλευση όπου θα πεις την άποψή σου και θα ζήτησης να ληφθούν κατάλληλα μέτρα, ή και να αλλάξετε καθαρίστρια. Κατόπιν θα ληφθεί απόφαση με πλειοψηφία την οποίας θα πρέπει να σεβαστείς.

10 24. Είμαι ιδιοκτήτης οροφοδιαμερίσματος τελευταίου ορόφου το οποίο δεν έχει μόνωση. Μπορώ να απαιτήσω την κατασκευή της; Τι μπορώ να κάνω στη περίπτωση που οι άλλοι ιδιοκτήτες της πολυκατοικίας δεν συναινούν υπέρ της κατασκευή; Αν στον κανονισμό της πολυκατοικίας σου δεν αναφέρεται τίποτα σχετικό, τότε ισχύει το εξής: Για να γίνει η παραπάνω εργασία θα πρέπει να ληφθεί απόφαση, με απλή πλειοψηφία από την γενική συνέλευση των συνιδιοκτητών. Αν η πλειοψηφία της συνέλευσης δεν συναινεί στην πραγματοποίηση της, τότε δεν μπορείς να κάνεις τίποτα, παρά μόνο να πληρώσεις για την εργασία μόνος σου. 25. Μπορεί διαχειριστής να μην μου επιτρέψει να κάνω προσωπικό έλεγχο των αποδείξεων δαπανών (πετρέλαιο κ.τ.λ.); Μπορώ να ζητήσω να βγάλω φωτοαντίγραφα των αποδείξεων; Είμαι υποχρεωμένος να πληρώσω κοινόχρηστα για τα οποία δεν υπάρχουν θεωρημένες-νόμιμες αποδείξεις; Επίσης ο διαχειριστή παραγγέλνει και παραλαμβάνει πετρέλαιο μόνος του χωρίς την παρουσία άλλων ενοίκων. Μετά από έλεγχο διαπιστώθηκε έλλειμμα στην ποσότητα που παραλήφθηκε με τον τρόπο αυτό. Τι πρέπει να κάνουμε; Οι περισσότεροι κανονισμοί (όπως και η απλή λογική) επιβάλουν στον διαχειριστή να αιτιολογεί στους ενοίκους τις δαπάνες σε ορισμένα τακτικά διαστήματα. Στα διαστήματα αυτά ο διαχειριστής πρέπει να παρουσιάζει τις δαπάνες και να τις αιτιολογεί με κάθε τρόπο στους ενοίκους οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν. Πέραν τούτου έχεις δικαίωμα να ζητήσεις διευκρινήσεις και αποδεικτικά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των νόμιμων παραστατικών, και αν δεν σου επιδειχτούν ή δεν είναι ικανοποιητικά, να καταφύγεις στα αρμόδια δικαστήρια. Πριν απ' αυτό, φυσικά, καλό είναι να συζητηθούν όλα τα παραπάνω στην συνέλευση των συνιδιοκτητών, η οποία θα πρέπει να ζητήσει από τον διαχειριστή να σέβεται ορισμένες αρχές όπως παράδοση πετρελαίου με παρουσία των ενοίκων, θεωρημένα παραστατικά δαπανών κ.λπ. Αν ο διαχειριστής αρνηθεί να συγκαλέσει έκτακτη συνέλευση, ο κανονισμός συνήθως προβλέπει διαδικασία με την οποία άλλοι συνιδιοκτήτες μπορούν να το κάνουν. Η δική μας πρακτική σαν επαγγελματίες διαχειριστές είναι να τοιχοκολλούνται ΠΑΝΤΑ φωτοτυπίες των παραστατικών ΟΛΩΝ των δαπανών μαζί με την μηνιαία συγκεντρωτική κατάσταση κοινοχρήστων, αλλά και να επιτρέπουμε ανά πάσα στιγμή τον έλεγχο των παραστατικών των μετρήσεων και των λοιπών στοιχείων από οποιονδήποτε ένοικο το επιθυμεί. Τα παραστατικά και όλα τα σχετικά στοιχεία (μετρήσεις κ.α.) είναι τακτοποιημένα και νοικοκυρεμένα κατά μήνα στον σχετικό φάκελο, για να μπορεί να γίνει εύκολα λεπτομερής έλεγχος. Ακόμη δεν παραδίδουμε ΠΟΤΕ πετρέλαιο χωρίς την παρουσία και τον έλεγχο τουλάχιστον ενός ενοίκου της πολυκατοικίας. Καλό είναι αυτά τα απλά (και αυτονόητα) πράγματα να τηρούνται απ' όλους για να μην παρουσιάζονται τέτοιου είδους προβλήματα.

11 26. Θα ήθελα να ρωτήσω, κατά πόσο είναι νόμιμο να κλείνεται το μπαλκόνι ενός ρετιρέ με κεραμοσκεπή και αλουμινένιες τζαμαρίες; Αν αργότερα τοποθετηθούν εκεί και σώματα καλοριφέρ θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να αλλάξει τα χιλιοστά επιβάρυνσης του ρετιρέ όσον αφορά την θέρμανση και την συμμετοχή του στις κοινόχρηστες δαπάνες; Για την νομιμότητα των μετασκευών στο μπαλκόνι του ρετιρέ, αρμόδια είναι η πολεοδομία, στην οποία πρέπει να απευθύνεις τις ερωτήσεις σου. Γενικά όμως ότι τα μπαλκόνια, βεράντες κ.λπ. αποτελούν ημιυπαίθριους χώρους και σαν τέτοιοι πρέπει να παραμένουν ανοικτοί από την μία τουλάχιστον πλευρά. Όσον αφορά την τοποθέτηση επιπλέων θερμαντικών σωμάτων στον χώρο που δημιουργείται (αλλά και για οποιαδήποτε αλλαγή, σε οποιονδήποτε χώρο, αφορά την θέρμανση αλλά και τα ποσοστά κατανομής δαπανών γενικά) μπορώ να σου απαντήσω με βεβαιότητα ότι για να πραγματοποιηθεί πρέπει να συμφωνήσει η συνέλευση των συνιδιοκτητών, και μάλιστα με παμψηφία. Εάν εγκριθεί η μεταβολή, ο ιδιοκτήτης που την ζήτησε και ο οποίος ωφελείται, πρέπει με δικά του έξοδα να φροντίσει για την σύναξη νέας μελέτης θέρμανσης από Μηχανολόγο Μηχανικό ΤΕ η οποία να λαμβάνει υπόψη τις μεταβολές. Κατόπιν η νέα αυτή μελέτη θέρμανσης θα πρέπει να εγκριθεί και πάλι με παμψηφία από την γενική συνέλευση των συνιδιοκτητών να πάρει την μορφή συμβολαιογραφικού εγγράφου να υπογραφεί από όλους τους συνιδιοκτήτες και να μεταγραφεί νόμιμα στο οικείο υποθηκοφυλακείο. Καταλαβαίνω ότι τα παραπάνω είναι χρονοβόρα και άκρως γραφειοκρατικά, αλλά είναι ο μόνος τρόπος για να γίνει σωστά η συγκεκριμένη μεταβολή. Πιο απλά ο συνιδιοκτήτης που κάνει την μεταβολή μπορεί να ζητήσει απλά την προφορική άδεια των λοιπών συνιδιοκτητών, είναι όμως έτσι ανοικτός σε μελλοντικές αμφισβητήσεις, οι οποίες, μην έχεις καμιά αμφιβολία, θα παρουσιαστούν αργά ή γρήγορα. 27. Είμαι συνιδιοκτήτης και κάτοικος σε πολυκατοικία η οποία δεν έχει κανονισμό. Κάποιοι από τους συνιδιοκτήτες ζητούμε την σύσταση κανονισμού, ενώ κάποιοι άλλοι το θεωρούν περιττό. Τι γίνεται σε αυτή την περίπτωση; Αυτό που προβλέπει σχετικά το άρθρο 9 του νόμου 1562/1985 είναι ότι : " Αν υπάρχει ήδη χωριστή κατ' ορόφους ή διαμερίσματα ιδιοκτησία, δεν έχει όμως καταρτιστεί κανονισμός των σχέσεων των συνιδιοκτητών, η πλειοψηφία τουλάχιστον 60% των συγκυριών δικαιούται να ζητήσει δικαστικώς, κατ' ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων των προηγουμένων άρθρων, να καταρτιστεί κανονισμός εφόσον είναι αναγκαίος για τον καθορισμό των σχέσεων των συνιδιοκτητών". Στην περίπτωση που τελικά δεν μπορέσετε να φτιάξετε κανονισμό, για οποιοδήποτε διαφορά μεταξύ των συνιδιοκτητών, εφαρμογή έχουν οι σχετικοί νόμοι που είναι ο 3741/1929, και άλλοι μεταγενέστεροι που τον συμπληρώνουν σε επιμέρους θέματα,

12 όπως: 960/1979 και 1221/1981 για τους χώρους στάθμευσης, 1512/1985 για θέματα κατανομής δαπανών θέρμανσης, 1562/1985 για διάφορα θέματα κ.ά. 28. Στον όροφο μου εκτός από την κατοικία μου υπάρχουν τα γραφεία μιας εταιρείας. Η πόρτα του γραφείου μένει πάντα ανοιχτή με αποτέλεσμα να υπάρχει συνεχής ενόχληση από θορύβους και καπνό από τσιγάρα. Ο κανονισμός της πολυκατοικίας δεν προβλέπει κάτι σχετικό. Τι μπορεί να γίνει; Τέτοια πράγματα συνήθως δεν προβλέπονται από τους κανονισμούς των πολυκατοικιών. Αυτό που μπορείς να κάνεις είναι να ζητήσεις στην επόμενη συνέλευση των συνιδιοκτητών της πολυκατοικίας (εσύ ή ίδια εάν είσαι ιδιοκτήτρια, ή ο ιδιοκτήτης του διαμερίσματός σου εάν το ενοικιάζεις) να μπουν κάποιοι σχετικοί κανόνες. Μπορείς ακόμη να επικαλεστείς τα άρθρα του Αστικού Κώδικα σχετικά με την παρακώλυση χρήσης γειτονικών ιδιοκτησιών. 29. Θα ήθελα να μάθω με ποια διαδικασία μπορεί να γίνει τροποποίηση υφισταμένων άρθρων κανονισμού πολυκατοικίας ή προσθήκη άλλων. Αν η τροποποίηση πού θέλετε να κάνετε αφορά κάποιο σημείο του κανονισμού το οποίο δεν αφορά δικαιώματα και υποχρεώσεις συνιδιοκτητών ή για το οποίο ο ίδιος ο κανονισμός δεν απαιτεί παμψηφία, (π.χ. κατανομή δαπανών ή τον προορισμό του ακινήτου), τότε μπορούν να τροποποιηθούν σημεία του κανονισμού με αποφάσεις της γενικής συνέλευσης. Όμως τροποποίηση με τον τρόπο αυτό δεν είναι απρόσβλητη. Σε γενικές γραμμές δεν μπορεί να καταργηθεί δικαίωμα, ή να επιβληθεί υποχρέωση σε κανέναν χωρίς την συγκατάθεση του. Για τον λόγο αυτό, για μεταβολές που αφορούν δικαιώματα ή υποχρεώσεις, απαιτείται αποδοχή από όλους τους συμβαλλόμενους, δηλαδή η μεταβολή πρέπει να γίνει με παμψηφία. Για να είναι ισχυρή έναντι κάθε περίστασης η όποια τροποποίηση στον κανονισμό, πρέπει αυτή να λάβει την μορφή συμβολαιογραφικού εγγράφου να υπογραφεί απ' όλους τους συνιδιοκτήτες και να μεταγραφεί νόμιμα στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο. ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΡΜΑΝΣΗ 30. Πώς γίνεται η κατανομή της δαπάνης του πετρελαίου; Ο τρόπος καταμερισμού των δαπανών κεντρικής θέρμανσης έχει καθοριστεί από την τεχνική οδηγία του ΤΟΤΕΕ Αρ. 2427/1983 η οποία θεσπίστηκε με το από 7/11/85 Π.Δ. (ΦΕΚ 63/ Τεύχος Δ') Από τις δαπάνες θέρμανσης αυτές πού αφορούν την συντήρηση ή την επισκευή του συστήματος θέρμανσης, κατανέμονται ανάλογα με τα χιλιοστά (ποσοστό) του κάθε διαμερίσματος στην κατηγορία θέρμανσης. Τα χιλιοστά αυτά είναι ανάλογα τον όγκο του κάθε διαμερίσματος. Σήμερα οι μηχανικού για τον καθορισμό των χιλιοστών

13 αυτών λαμβάνουν υπ' όψην τους όχι μόνο τον όγκο αλλά και τις θερμικές απώλειες κάθε διαμερίσματος λόγω ανοιγμάτων, εξωτερικών επιφανειών, τύπου μόνωσης και άλλων παραμέτρων Όσον αφορά την δαπάνη πετρελαίου, αυτή κατανέμεται ανάλογα με τον τύπο θέρμανσης κάθε πολυκατοικίας: Πολυκατοικίες ΧΩΡΙΣ αυτονομία θέρμανσης Στις πολυκατοικίες με θέρμανση αυτού του τύπου η δαπάνη πετρελαίου θέρμανσης κατανέμεται όπως και η δαπάνες επισκευών κλπ του συστήματος σύμφωνα με τον τύπο: Όπου: Κ = η ζητούμενη κατανάλωση του διαμερίσματος σε Ευρώ. Π = η συνολική κατανάλωση πετρελαίου της πολυκατοικίας σε Ευρώ. Χδ = τα χιλιοστά του διαμερίσματος. = Το άθροισμα των χιλιοστών όλων των διαμερισμάτων. Διαιρούμε δηλαδή το ποσό που θέλουμε να κατανείμουμε με το άθροισμα των χιλιοστών όλων των διαμερισμάτων και πολλαπλασιάζουμε το πηλίκο με τα χιλιοστά κάθε διαμερίσματος για να βαρούμε την συμμετοχή του. Πολυκατοικίες ΜΕ αυτονομία θέρμανσης με ωρομετρητές Ένα ποσοστό του καταναλωθέντος πετρελαίου (αν έτσι ορίζεται από τον κανονισμό της πολυκατοικίας) κατανέμεται ανάλογα με τα χιλιοστά κάθε ιδιοκτησίας. Το υπόλοιπο κατανέμεται ανάλογα με τα χιλιοστά της ιδιοκτησίας σε συνάρτηση με τις ώρες χρήσεως της θέρμανσης από το αντίστοιχο διαμέρισμα σύμφωνα με τον τύπο: Όπου: Κ = η ζητούμενη κατανάλωση του διαμερίσματος σε Ευρώ. Π = η συνολική κατανάλωση πετρελαίου της πολυκατοικίας σε Ευρώ. Χδ = τα χιλιοστά του διαμερίσματος. Ωδ = ή μέτρηση του διαμερίσματος το διάστημα πού μας ενδιαφέρει. = Το άθροισμα των γινομένων των ωρών επί τα χιλιοστά όλων των διαμερισμάτων. Αυτονομία θέρμανσης με υπολογισμό των θερμικών απωλειών Στην περίπτωση αυτή οι δαπάνες πού αφορούν την κατανάλωση πετρελαίου κατανέμονται με βάση την μελέτη του Μηχανολόγου Μηχανικού πού έχει σχεδιάσει το σύστημα κεντρικής θέρμανσης της

14 πολυκατοικίας. Ο Μηχανικός έχει υπολογίσει στην μελέτη του τις σχετικές μεταβλητές οι οποίες χρησιμοποιούνται στον παρακάτω τύπο σε συνάρτηση με τον χρόνο που κάθε ιδιοκτησία χρησιμοποιεί την θέρμανση, ως ακολούθως: Όπου: Κ = η ζητούμενη κατανάλωση του διαμερίσματος σε Ευρώ. Π = η συνολική κατανάλωση πετρελαίου της πολυκατοικίας σε Ευρώ. εi = ο συντελεστής επιβάρυνσης του διαμερίσματος. fi = ο συντελεστής παραμένουσας επιβάρυνσης του διαμερίσματος. Ωδ = ή μέτρηση του διαμερίσματος το διάστημα πού μας ενδιαφέρει. = Το άθροισμα των γινωμένων των ωρών επί συντελεστές επιβάρυνσης όλων των διαμερισμάτων. Πολυκατοικίες ΜΕ αυτονομία θέρμανσης με θερμιδομετρητές Ένα ποσοστό του καταναλωθέντος πετρελαίου (αν έτσι ορίζεται από τον κανονισμό της πολυκατοικίας) κατανέμεται ανάλογα με τα χιλιοστά κάθε ιδιοκτησίας. Το υπόλοιπο κατανέμεται ανάλογα με τις ενδείξεις των θερμιδομετρητών σύμφωνα με τον τύπο: Όπου: Κ = η ζητούμενη κατανάλωση του διαμερίσματος σε Ευρώ. Π= η συνολική κατανάλωση πετρελαίου της πολυκατοικίας σε Ευρώ. Θδ= Η κατανάλωση του διαμερίσματος σε θερμομονάδες. = Το άθροισμα των καταναλώσεων σε θερμομονάδες όλων των διαμερισμάτων. 31. Τι είναι το πάγιο θέρμανσης; Ακόμα και στις πολυκατοικίες με αυτονομία θέρμανσης, ένα μέρος του πετρελαίου κατανέμεται όχι λαμβάνοντας υπ όψιν την κατανάλωση και τα χιλιοστά θέρμανσης, όπως φαίνεται από τον παραπάνω τύπο, αλλά αποκλειστικά ανάλογα με τα χιλιοστά θέρμανσης κάθε διαμερίσματος. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένα διαμέρισμα θα χρεωθεί με ένα (μικρό) μέρος του πετρελαίου πού καταναλώθηκε ακόμα και αν δεν έχει χρησιμοποιήσει καθόλου την θέρμανση του. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους: Πρώτον το σύστημα θέρμανσης μιας πολυκατοικίας έχει βελτιστοποιηθεί για την θέρμανση χώρων συγκεκριμένου όγκου. Αν χρησιμοποιείται για μικρότερους χώρους δεν λειτουργεί με τους βέλτιστους όρους και άρα υπάρχει σπατάλη καυσίμου. Δεύτερο και σημαντικότερο: Ένας χώρος πού δεν θερμαίνεται λειτουργεί σαν μια

15 ψυχρή μάζα πού απορροφά θερμότητα από τις γειτονικές ιδιοκτησίες με αποτέλεσμα αυτές να χρειάζονται περισσότερο καύσιμο για να θερμανθούν. 32. Υπάρχει νομοθεσία που ορίζει συγκεκριμένη περίοδο λειτουργίας των κεντρικών θερμάνσεων των πολυκατοικιών; Και αν είναι έτσι νομιμοποιούμαι να μην καταβάλω την αναλογία που μου αναλογεί στα κοινόχρηστα, αφού δεν χρησιμοποιώ καλοριφέρ; Δεν έχω υπόψη μου κάποιο νομοθέτημα που να ορίζει συγκεκριμένη περίοδο υποχρεωτικής θέρμανσης. Αυτό που γνωρίζω είναι ότι οι κανονισμοί πολλών πολυκατοικιών προβλέπουν τέτοια περίοδο. Αν στον κανονισμό της πολυκατοικίας σας δεν προβλέπεται καλό είναι να ρυθμιστεί το θέμα με απόφαση γενικής συνέλευσης. Αυτό θα σημαίνει ότι για την ορισμένη περίοδο: Αν η πολυκατοικία ΔΕΝ ΕΧΕΙ αυτονομία, όλα τα διαμερίσματα θα θερμαίνονται και θα πληρώνουν κανονικά. Αν η πολυκατοικία έχει αυτονομία, για την ορισμένη περίοδο, όλοι θα συμμετέχουν στο πάγιο θέρμανσης (βλέπε σχετική ερώτηση), ακόμη και αν δεν ανάβουν την θέρμανσή τους. Εκτός της περιόδου θέρμανσης θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα θέρμανσης για όσους το επιθυμούν, χωρίς όμως να επιβάλλεται πάγιο. Αν από τον κανονισμό δεν ορίζεται πάγιο θέρμανσης, δεν έχει νόημα να οριστεί περίοδος θέρμανσης. 33. Στην πολυκατοικία μου ορισμένα διαμερίσματα και καταστήματα είναι ακόμα απούλητα και ακατοίκητα. Ο κατασκευαστής, μέσω του κανονισμού, φρόντισε να απαλλάξει τον εαυτό του από την υποχρέωση καταβολής οποιασδήποτε δαπάνης θέρμανσης για τα διαμερίσματα και τα καταστήματα που παραμένουν απούλητα και ακατοίκητα. Είναι σωστό αυτό; Τι μπορεί να γίνει; Ο κατασκευαστής έβαλε αυτόν τον όρο στον κανονισμό, ο οποίος έλαβε την μορφή συμβολαιογραφικού εγγράφου, και τον οποίο, όλοι εσείς (οι συνιδιοκτήτες) όταν αποκτήσατε ιδιοκτησίες στο συγκεκριμένο κτίριο κληθήκατε να αποδεχτείτε, είτε υπογράφοντας τον (κανονισμό) ενώπιον συμβολαιογράφου, είτε με όρο στα συμβόλαια που υπογράψατε. Σε ερωτώ λοιπόν: Δε είδες τον όρο αυτό (την απαλλαγή του κατασκευαστή) όταν υπέγραφες; Γιατί κακίζεις εκ των υστέρων τον κατασκευαστή για κάτι που ρητά, εγγράφως και αμοιβαία έχετε συμφωνήσει εκ των προτέρων; Δυστυχώς τώρα είναι αργά για να υπαναχωρήσεις, εκτός αν πιστεύεις ότι μεταχειρίστηκε κάποιο δόλο, οπότε θα πρέπει να αποταθείς στον δικηγόρο σου. 34. Θα ήθελα να μου πείτε με τι ποσοστό συμμετέχουν τα κλειστά διαμερίσματα μιας πολυκατοικίας στη θέρμανση και ποιος νόμος το ορίζει. Δεν υπάρχει νόμος που καθορίζει ειδικά το ποσοστό συμμετοχής των κλειστών διαμερισμάτων στην θέρμανση ή σε όποια άλλη δαπάνη. Αυτό συνήθως καθορίζεται με συμφωνία ανάμεσα στους συνιδιοκτήτες. Η συμφωνία

16 αυτή είναι ο κανονισμός της πολυκατοικίας. Συνήθως οι κανονισμοί των πολυκατοικιών προβλέπουν κάποια έκπτωση στις δαπάνες πετρελαίου για κλειστά διαμερίσματα, υπό κάποιες προϋποθέσεις, σε περίπτωση βέβαια που δεν υπάρχει αυτονομία. Αν κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από τον κανονισμό μπορεί να συζητηθεί και να διευθετηθεί σε κάποια συνέλευση των συνιδιοκτητών. Πιστεύω όμως ότι για να ληφθεί κάποια απόφαση στο συγκεκριμένο θέμα απαιτείται παμψηφία, πρέπει δηλαδή να γίνει αποδεκτό από όλους ανεξαιρέτως τους συνιδιοκτήτες της πολυκατοικίας. Και αυτό διότι το θέμα άπτεται του τρόπου κατανομής των δαπανών, για την μεταβολή του οποίου ο νομός απαιτεί συμφωνία όλων (παμψηφία) των ιδιοκτητών. Αν δεν προβλέπεται έκπτωση από τον κανονισμό και δεν γίνει δεκτό κάτι τέτοιο από την συνέλευση, τότε πιστεύω ότι δεν μπορεί να γίνει έκπτωση. Σε πολυκατοικίες που έχουν αυτονομία και όπου εφαρμόζεται το σύστημα με τον υπολογισμό των θερμικών απωλειών, προβλέπεται η συμμετοχή των κλειστών διαμερισμάτων με βάση κάποιες παραμέτρους. Συμβουλευτείτε μηχανικό για την περίπτωση αυτή. 35. Θα ήθελα να ρωτήσω σχετικά με τον τύπο στην αυτονομία θέρμανσης με υπολογισμό των θερμικών απωλειών: Ποιοι είναι και πως υπολογίζονται οι συντελεστές επιβάρυνσης του διαμερίσματος και παραμένουσας επιβάρυνσης του διαμερίσματος εi και fi. Η απάντηση στην ερώτησή σου είναι αρκετά πολύπλοκη και μακροσκελής και αφορά κυρίως μηχανικούς που κάνουν μελέτες θέρμανσης. Θα σου απαντήσω όμως με συντομία, για να αποκτήσεις μια γενική ιδέα για το θέμα. Λαμβάνω ως δεδομένο ότι έχεις ήδη τις βασικές γνώσει για το θέμα του υπολογισμού της κατανομής δαπανών θέρμανσης σε πολυκατοικίες. Συντελεστής επιβάρυνσης εi μιας ιδιοκτησίας i ορίζεται ο λόγος της αναλογούσης θερμικής απώλειας Qi προς το άθροισμα των θερμικών απωλειών του κτιρίου ΣQi και αποτελεί τον βασικό συντελεστή με βάση τον οποίο επιμερίζονται οι δαπάνες κεντρικής θέρμανσης. Συντελεστής παραμένουσας επιβάρυνσης fλ της ιδιοκτησίας λ ορίζεται ο λόγος Qλ /Qλ δηλαδή ο λόγος της θερμότητας που δέχεται όταν (η ιδιοκτησία) είναι κλειστή προς την θερμότητα που δέχεται υπό κανονική λειτουργία. Ο υπολογισμός του συντελεστή αυτού γίνεται κατά προσέγγιση (κατόπιν προτάσεως της επιτροπής που γνωμοδότησε για την ΤΟΤΕΕ 2427/83) βάση διαφόρων άλλων συντελεστών όπως της διέλευσης σωληνώσεων, της θερμομόνωσης, του εμβαδού, της παράπλευρης επιφάνειας κ.α. οι οποίοι εξάρτιουνται από τα αρχιτεκτονικά και δομικά στοιχεία κάθε ιδιοκτησίας. Για περισσότερα στοιχεία αναζητήστε το βιβλίο "Κατανομή ποσοστών κεντρικής θέρμανσης" Γ. Μαλαχία - Π. Μιχάλη Εκδόσεις ΙΩΝ τηλ & Είμαι διαχειριστής στην πολυκατοικία μου και κατανέμω την δαπάνη του πετρελαίου ως εξής: Διαιρώ την συνολική αξία (του πετρελαίου που καταναλώθηκε) με το άθροισμα των μονάδων όλων των διαμερισμάτων και κατόπιν πολλαπλασιάζω το πηλίκο με τις εκάστοτε μονάδες του κάθε διαμερίσματος. Είναι σωστό;

17 Δυστυχώς ο τρόπος υπολογισμού σου είναι λανθασμένος διότι λαμβάνεις υπ όψη σου μόνο τον χρόνο θέρμανσης κάθε διαμερίσματος, και όχι το μέγεθός του. Αυτό σημαίνει ότι π.χ. μία γκαρσονιέρα πληρώνει την κάθε ώρα θέρμανσης το ίδιο με ένα πεντάρι. Ο τρόπος αυτός δεν συμφωνεί με την νομοθεσία και είναι άδικος. Η ποσότητα καυσίμου που απαιτείται για την θέρμανση ενός χώρου, εξαρτάται άμεσα ΚΑΙ από τον όγκο του χώρου. Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να χρησιμοποιήσετε τους όγκους των διαμερισμάτων (ή τα εμβαδά εφ' όσον όλα τα διαμερίσματα έχουν το ίδιο ύψος) στη θέση των χιλιοστών και να εφαρμόσετε τον τύπο που θα δείτε στην παραπάνω σχετική απάντηση. Σου υπενθυμίζω ότι, αν δεν υπάρχει άλλος τρόπος, μπορείτε να δείτε τα εμβαδά των διαμερισμάτων στους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Στην παρούσα απάντησή μου, θεωρώ ότι οι μετρητές θέρμανσης μετρούν ώρες (φέρουν την ένδειξη h ή hurs) και όχι κάτι άλλο. 37. Ο ιδιοκτήτης δύο γειτονικών διαμερισμάτων τα έχει ενώσει ανοίγοντας μια πόρτα μεταξύ τους. Κατά τα άλλα όλα παραμένουν τα ίδια. Επηρεάζει αυτό την σωστή κατανομή της δαπάνης πετρελαίου θέρμανσης; Το διαμέρισμα που προκύπτει από την συνένωση δύο διαμερισμάτων πληρώνει το άθροισμα των κοινοχρήστων που θα πλήρωναν τα δύο διαμερίσματα. Το ίδιο συμβαίνει στην θέρμανση εφ' όσον ο θερμαινόμενος όγκος του νέου διαμερίσματα είναι το άθροισμα των όγκων των παλιών. 38. Είμαι ιδιοκτήτης διαμερίσματος και επιθυμώ να αποκτήσω πλήρη αυτονομία στην θέρμανση, δηλαδή να εγκαταστήσω ολοκληρωμένο δικό μου σύστημα θέρμανσης με καυστήρα, λέβητα κ.λπ. Μπορώ να απαλλαγώ εξ' ολοκλήρου από συμμετοχή στις δαπάνες θέρμανσης της πολυκατοικίας μου; Κάθε ιδιοκτήτης δικαιούται, κατά την άποψή μου, να εγκαταστήσει ανεξάρτητο σύστημα θέρμανσης της επιλογής του. Αυτό που δεν δικαιούται να κάνει σε καμία περίπτωση είναι να καταλάβει κοινόχρηστο χώρο ή τμήμα κοινοχρήστου χώρου για δική του χρήση (εγκατάσταση του συστήματος), χωρίς την σύμφωνη γνώμη του συνόλου των συνιδιοκτητών, εκτός βέβαια εάν κάτι τέτοιο προβλέπεται και επιτρέπεται ρητά από τον κανονισμό της πολυκατοικίας. Μπορείς λοιπόν να εγκαταστήσεις δικό σου σύστημα αρκεί αυτό να γίνει σε δικό σου ιδιόκτητο και όχι κοινόκτητο / κοινόχρηστο χώρο. Στο θέμα της συμμετοχής σου στις δαπάνες θέρμανσης, κατά την άποψή μου και πάλι: Παραμένεις υπόχρεος εις ολόκληρο, όσον αφορά την συμμετοχή σου στις δαπάνες συντήρησης και επισκευών του κοινόχρηστου συστήματος θέρμανσης. Για τις δαπάνες αγοράς πετρελαίου αν η συνέλευση των συνιδιοκτητών δεν δέχεται την ολοκληρωτική απαλλαγή σου, μπορείς σε πρώτη φάση να επιδιώξεις: Αν δεν υπάρχει αυτονομία θέρμανσης θα πρέπει να σου αναγνωριστεί τουλάχιστον

18 το ευεργέτημα (έκπτωση) που προβλέπει ο κανονισμός για τα κλειστά διαμερίσματα. Αν υπάρχει αυτονομία θέρμανσης θα πρέπει να πληρώνεις μόνο το πάγιο θέρμανσης εάν ο κανονισμός προβλέπει τέτοιο. Αν καταφύγει σε δικαστήριο για να απαλλαγείς εξ ολοκλήρου από την υποχρέωση συμμετοχής στην δαπάνη αγοράς πετρελαίου μπορεί να δικαιωθείς. Υπάρχει τέτοιο δικαστικό προηγούμενο, αλλά δεν είναι φυσικά σίγουρο ότι ταυτίζεται απόλυτα με την δική σου περίπτωση. Δεν γνωρίζω όμως να υπάρχει νόμος που να καλύπτει την συγκεκριμένη περίπτωση. 39. Μελετώ τα κοινόχρηστα μου κάθε μήνα. Βλέπω ότι κάθε μήνα (ακόμη και με σταθερή τιμή πετρελαίου) η ώρα θέρμανσης χρεώνεται με διαφορετική τιμή. Ο λόγος δηλαδή ώρες / λίτρα πετρελαίου μεταβάλλεται συνεχώς. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ο λόγος Λίτρα / Ώρες πράγματι δεν είναι σταθερός. Αυτό συμβαίνει διότι οι ώρες που μετρούνται αφορούν τον χρόνο που εμείς θερμαίνουμε το διαμέρισμά μας, ενώ η κατανάλωση εξαρτάτε από τον χρόνο λειτουργίας του καυστήρα. Στον χρόνο λειτουργίας του καυστήρα υπεισέρχονται διάφοροι μεταβλητοί παράγοντες όπως: Ποιος ζήτησε θέρμανση και πότε. Κάποιες ώρες της ημέρας θέρμανση μπορεί να ζητάει μόνο ένα διαμέρισμα, κάποιες άλλες πέντε διαμερίσματα ταυτόχρονα κ.λπ. Η θερμοκρασία μέσα στα διαμερίσματα. Διαφέρει ανάλογα με τις συνήθειες κάθε οικογένειας (ρύθμιση θερμοστάτη, συχνός πολύωρος αερισμός ή όχι) Η θερμοκρασία του περιβάλλοντος που αλλάζει. Και πολλοί άλλοι Σημειώστε ότι όταν πέντε διαμερίσματα ζητούν θέρμανση για μία π.χ. ώρα, αυτό δεν σημαίνει ότι ο καυστήρας ανάβει για μία ώρα. Μπορεί στο διάστημα της μίας αυτής ώρας ο καυστήρας να ανάψει δύο φορές από 10 λεπτά. Αν στο διάστημα της ώρας αυτή ζητήσουν θέρμανση περισσότερα διαμερίσματα ο καυστήρας θα λειτουργήσει για μεγαλύτερο διάστημα και ούτω καθεξής. Το ίδιο συμβαίνει με την λειτουργία του καυστήρα αν μεταβάλλονται οι συνθήκες μέσα στο διαμερίσματα. Αν π.χ. έχουμε ανοιχτά τα παράθυρα μας το σύστημα θέρμανσης πρέπει να λειτουργήσει για περισσότερο χρόνο για να ανεβάσει την θερμοκρασία στο επιθυμητό επίπεδο όπου είναι ρυθμισμένος ο θερμοστάτης. Η απάντησή μου είναι πολύ απλοποιημένη, αλλά το συμπέρασμα είναι ότι η διακύμανση είναι όχι μόνο αναμενόμενη αλλά και αναπόφευκτη.

19 40. Στην πολυκατοικία μας έχουμε αυτονομία, και κατανέμουμε την δαπάνη του πετρελαίου λαμβάνοντας υπ' όψη τα χιλιοστά του κάθε διαμερίσματος, και τις ώρες κατανάλωσής του. Μήπως είναι σωστότερο να τοποθετήσουμε θερμιδομετρητές; Αν σαν θερμιδομετρητές εννοείς το ψηφιακό σύστημα που μετράει την θερμοκρασία και την ποσότητα (ροή) του θερμού νερού στην είσοδο και την έξοδο κάθε διαμερίσματος, τότε η απάντηση είναι ναι. Είναι το σωστότερο σύστημα μέτρησης κατανάλωσης θέρμανσης. Τα παλαιά συστήματα συνυπολογισμού χρόνου και άλλων συντελεστών όπως χιλιοστών (όπως αυτό που χρησιμοποιείς), ή θερμικών απωλειών, αποτελούσαν μια πολύ χονδρική προσέγγιση υπολογισμού της ενέργειας που καταναλώθηκε μέσα σε κάθε διαμέρισμα. Το νέο ψηφιακό σύστημα μετράει την πραγματική ενέργεια που εισέρχεται και εξέρχεται για κάθε διαμέρισμα και υπολογίζει την διαφορά, που είναι φυσικά η ενέργεια που καταναλώθηκε μέσα στο διαμέρισμα. Και στην περίπτωση αυτή η τελική κατανομή της αξίας του καυσίμου γίνεται με κάποια προσέγγιση, η οποία όμως είναι ασύγκριτα μεγαλύτερη σε σχέση με όλες τις παλαιότερες μεθόδους. Ακόμη θα πρέπει να δείτε αν στον κανονισμό της πολυκατοικίας αναφέρεται ο ακριβής τρόπος κατανομής της δαπάνης καυσίμου, πράγμα που πιθανώς θα σας δημιουργήσει τυπικό πρόβλημα, εφόσον αυτός ο τρόπος θα πρέπει να τροποποιηθεί. Επίκειται όμως νομοθετική ρύθμιση του θέματος με νέα Τεχνική Οδηγία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, η οποία ήδη έχει ολοκληρωθεί και θα θεσπιστεί προσεχώς νομοθετικά. Αυτή τροποποιεί την ισχύουσα ΤΟΤΕΕ 2427/ 83 «Κατανομή δαπανών κεντρικής θέρμανσης κτιρίων. 41. Στην πολυκατοικία μου δεν έχουμε αυτονομία θέρμανσης. Το κόστος θέρμανσης που μου επιμερίζεται είναι υπερβολικό, λόγω παλαιότητας του συστήματος θέρμανσης. Ζήτησα από τους λοιπούς συνιδιοκτήτες να κλείσω τα σώματα θέρμανσης του διαμερίσματός μου και να μην πληρώνω πετρέλαιο. Αυτοί μου απάντησαν ότι θα πρέπει να αφαιρέσω τα σώματα, αλλά ακόμη και τότε θα πρέπει να πληρώνω το πάγιο θέρμανσης. Είναι σωστό; Αν ζητήσεις να σου γίνει έκπτωση στις δαπάνες θέρμανσης, έχοντας απλώς κλείσει τα σώματα, ουσιαστικά ζητάς να σε εμπιστευθούν τυφλά οι άλλοι ένοικοι, μιας και το απλούστερο πράγμα στον κόσμο είναι να τα ξανανοίξεις. Κανονικά, έκπτωση γίνεται μόνο στα κλειστά διαμερίσματα, εφόσον ο διαχειριστής διαπιστώσει ότι τα σώματα είναι κλειστά. Σε ορισμένες περιπτώσεις και με κοινή συμφωνία, έκπτωση μπορείς να επιτύχεις αν με κάποιο ΜΟΝΙΜΟ τρόπο απομονώσεις τα σώματα. Τέτοιος τρόπος συνήθως είναι η αφαίρεση των σωμάτων. 42. Πρέπει να απουσιάσω από το διαμέρισμά μου κατά τη διάρκεια του χειμώνα για λόγους υγείας. Σε ερώτησή μου στη διαχειρίστρια σχετικά με τη θέρμανση μου είπε ότι δεν μπορεί να μου γίνει καμία έκπτωση στην επιμεριζόμενη δαπάνη πετρελαίου αν κλείσω τα καλοριφέρ, παρά μόνο εάν το σπίτι είναι κενό επίπλων. Δεν υπάρχει κάποιος τρόπος για την καταβολή μόνο του ελάχιστου σε μη αυτόνομη θέρμανση; Καταρχήν πρέπει να διαβάσεις προσεκτικά τον κανονισμό της πολυκατοικίας. Εκεί

20 αναφέρεται η έκπτωση που γίνεται στα κλειστά διαμερίσματα και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες γίνεται αυτή. Σε ορισμένους κανονισμούς πολυκατοικιών, αντί να αναφέρεται ότι έκπτωση γίνεται στα ΑΚΑΤΟΙΚΗΤΑ διαμερίσματα χρησιμοποιείται ο όρος ΚΕΝΑ, χωρίς να διευκρινίζει ότι κενά σημαίνει χωρίς την παρουσία ανθρώπων και όχι επίπλων και σκευών. Επειδή είναι σαφές ότι το πνεύμα αυτού που έχει συντάξει τον κανονισμό είναι ότι έκπτωση γίνεται στα διαμερίσματα που δεν κατοικούνται όταν είναι κλειστή η θέρμανσης τους, και άρα δεν επιβαρύνουν την κατανάλωση της πολυκατοικίας. Ό συντάκτης του κανονισμού, κατά την γνώμη μου, προβλέπει το ακατοίκητο του διαμερίσματος σαν προϋπόθεση για την έκπτωση διότι στην περίπτωση αυτή εκλείπει το κίνητρο (και ο πειρασμός) να ξανανοίξει η θέρμανση χωρίς να γίνει γνωστό και να γίνει κατάχρηση του δικαιώματος έκπτωσης. Προσοχή: Αν ο κανονισμός αναφέρει ρητά "...κενό επίπλων..." τότε δεν υπάρχει θέμα ερμηνείας, και πρέπει πράγματι το διαμέρισμα να είναι κενό επίπλων για να γίνεται η έκπτωση. 43. Για πόσο χρονικό διάστημα μπορεί ένα διαμέρισμα να παραμένει κλειστό και να έχει έκπτωση στο πετρέλαιο θέρμανσης; Ισχύουν οι περιορισμοί, χρονικοί ή άλλοι που προβλέπει ο κανονισμός κάθε πολυκατοικίας. Αν προβλέπεται έκπτωση χωρίς να τίθεται χρονικός περιορισμός (όπως συμβαίνει συνήθως), εννοείται ότι έκπτωση θα ισχύει για πάντα, εφόσον το διαμέρισμα παραμένει κλειστό. 44. Στην πολυκατοικία μου υπάρχει αυτονομία θέρμανσης με ωρομετρητές καθώς και κεντρικό μπόιλερ που τροφοδοτεί με ζεστό νερό τα διαμερίσματα. Για τα καλοριφέρ και το ζεστό νερό υπάρχει ένας καυστήρας με ένα λέβητα και μία δεξαμενή πετρελαίου. Πώς θα πρέπει να γίνεται η κατανομή της δαπάνης πετρελαίου; Για να γίνει σωστά η κατανομή της δαπάνης θα πρέπει: Να υπάρχουν θερμιδομετρητές (βλέπε την σχετική ερώτηση) στα κατάλληλα σημεία του δικτύου οι οποίοι να μετρούν την ενέργεια που καταναλώνεται: Α. για θέρμανση και Β. για ζεστό νερό. Ανάλογα με τις ενδείξεις των δύο αυτών θερμιδομετρητών υπολογίζουμε το πετρέλαιο που καταναλώθηκε για κάθε μια από τις δύο αυτές λειτουργίες. Το πετρέλαιο που καταναλώθηκε για θέρμανση το κατανέμουμε στις ιδιοκτησίες με βάση τον γνωστό τύπο της αυτονομίας θέρμανσης που περιγράφεται και παραπάνω στις σχετικές ερωτήσεις. Για να κατανείμουμε όμως το πετρέλαιο που καταναλώθηκε για το ζεστό νερό, πρέπει να μετρήσουμε πόσο καταναλώνει κάθε ιδιοκτησία. Για να γίνει αυτό πρέπει να εγκαταστήσουμε υδρόμετρα ή θερμιδομετρητές σε κάθε διαμέρισμα και να κάνουμε την κατανομή ανάλογα με τις μετρήσεις τους. Το αντικείμενο της απάντησης αυτής είναι ένα από τα θέματα που λύνονται με την νέα Τ.Ο.Τ.Ε, στην οποία αναφερόμαστε στην ερώτηση σχετικά με τους θερμιδομετρητές.