ΕΓΓΕΝΗΣ ΠΟΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ

Transcript

1 ΕΓΓΕΝΗΣ ΠΟΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ Σπορά τον Απρίλιο σε βάθος 2-3 cm και σε απόσταση 15 cm Μικρή βλαστική ικανότητα σπόρων (περίπου 3-4 έτη) Αδύνατη η πιστή αναπαραγωγή των ποικιλιών Καθυστέρηση εισόδου πρέμνων σε καρποφορία (6-8 έτη) ΑΓΕΝΗΣ ΠΟΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ Καταβολάδες Παραφυάδες Μοσχεύματα Εμβολιασμός

2 Καταβολάδες Παραφυάδες:Περιορισμένη χρήση, κυρίως σε γερασμένα πρέμνα

3 Πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα Μόσχευμα αμπελιού: τμήμα κληματίδας που περιέχει τουλάχιστον έναν οφθαλμό και το οποίο κάτω από ορισμένες συνθήκες μπορεί να αναπαράγει πιστά το μητρικό φυτό.

4 Παράγοντες που επηρεάζουν την ικανότητα ριζοβολίας των μοσχευμάτων 1. Είδος και Ποικιλία (τα αρμφ ριζοβολούν δύσκολα) 2. Κατάσταση θρέψης μητρικού φυτού 3. Συνθήκες περιβάλλοντος και ιδιαίτερα η θερμοκρασία (opt θερμοκρασίας ριζογένεσης 25-28ºC) 4. Ηλικία μοσχεύματος (τα ενός έτους με ξύλο δύο ετών ριζοβολούν ευκολότερα) 5. Μήκος 6. Τη θέση του μοσχεύματος πάνω στην κληματίδα από την οποία προέρχεται.

5 Είδη μοσχευμάτων 1. Χλωρά μοσχεύματα από την τρέχουσα βλάστηση Μοσχεύματα ενός οφθαλμού Κανονικά μοσχεύματα διαφόρου μήκους και διαμέτρου 2. Ξυλοποιημένα μοσχεύματα από κληματίδες ενός έτους Μοσχεύματα ενός οφθαλμού Κανονικά μοσχεύματα διαφόρου μήκους και διαμέτρου

6 Μοσχεύματα vinifera (εμβολιοφόρα μοσχεύματα) Προέρχονται από ποικιλίες του Vitis vinifera (ευρωπαϊκή άμπελος). Χρησιμοποιούνται μόνο για τη λήψη εμβολίων. Έχουν μήκος cm και διάμετρο ανώτατου μεσογονατίου 1,0 cm Φέρουν 4-5 οφθαλμούς Τέμνονται 2-3 cm πάνω και κάτω από τον ακραίο οφθαλμό.

7 Μοσχεύματα αμερικάνικων ειδών αμπέλου γνωστά ως ανθεκτικά στη ριζόβια μορφή φυλλοξήρας μοσχεύματα (α.ρ.μ.φ.) ή υποκείμενα

8 Μοσχεύματα ριζοβόλησης Προέρχονται από το κορυφαίο τμήμα της κληματίδας και φυτεύονται στο φυτώριο για ριζοβολία (απλά μοσχεύματα ριζοβόλησης). Μήκος cm, διάμετρο στην κορυφή 4-6,5 mm Τον επόμενο χρόνο φυτεύονται στο χωράφι και εμβολιάζονται. Τα ριζοβολημένα αυτά μοσχεύματα λέγονται απλά έρριζα μοσχεύματα. Πρέπει να έχουν 2-3 ρίζες καλά ανεπτυγμένες και ομοιόμορφα κατανεμημένες, μήκος ετήσιας βλάστησης πάνω από 15 cm και διάμετρο του ανώτερου μεσογονατίου τουλάχιστον 5,0 mm.

9 Μοσχεύματα εμβολιάσιμα Προέρχονται από το μεσαίο και βασικό τμήμα της κληματίδας. Εμβολιάζονται στο φυτώριο πριν φυτευτούν στον αγρό. Η λήψη μοσχευμάτων γίνεται από πρέμνα μεγάλης ηλικίας, υγιή, μέτρια ζωηρά, και με καλά ξυλοποιημένες κληματίδες. Μήκος cm και διάμετρο στην κορυφή 6,5-11 mm. Λαμβάνονται από τον Ιανουάριο έως το Μάρτη. Τέμνονται 1-2 cm κάτω από τον κατώτερο οφθαλμό και υπό γωνία 45 0 σε απόσταση 3 cm πάνω από το ανώτερο γόνατο.

10

11 ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ Στο αμπέλι πραγματοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση του προβλήματος της φυλλοξήρας. Οι καλλιεργούμενες ποικιλίες Vinifera εμβολιάζονται σε αντιφυλλοξηρικά υποκείμενα.

12 Ο εμβολιασμός αποτελεί μέθοδο αγενούς πολλαπλασιασμού. Αφορά μεταμόσχευση τμήματος φυτού, που ονομάζεται εμβόλιο, σε άλλο φυτό (πρέμνο) ή σε τμήμα αυτού (μόσχευμα) που ονομάζεται υποκείμενο. Στο νέο εμβολιασμένο πρέμνο διακρίνονται τρία συγκεκριμένα στοιχεία: το εμβόλιο από το οποίο θα προέλθει η κόμη του πρέμνου, το υποκείμενο που αποτελεί το ριζικό σύστημα του πρέμνου και το σημείο (ζώνη) ένωσης εμβολίουυποκειμένου.

13 εμβόλιο Ζώνη ένωσης εμβολίουυποκειμένου υποκείμενο

14 ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ 1. Βοτανική συγγένεια εμβολίου-υποκειμένου Ενδεικτικά συμπτώματα έλλειψης βοτανικής συγγένειας θεωρούνται: Το μεγάλο ποσοστό αδυναμίας συγκόλλησης εμβολίουυποκειμένου Η διαφορά στη ζωηρότητα μεταξύ εμβολίου και υποκειμένου Η διαφορά στο χρόνο βλάστησης Το υπερβολικό εξόγκωμα στο σημείο ένωσης Η ασθενική και χλωρωτική βλάστηση του εμβολίου Αποδεικτικά στοιχεία έλλειψης βοτανικής συγγένειας αποτελούν: Η αποκόλληση του εμβολίου αρκετό χρόνο μετά την εκτέλεση του εμβολιασμού. Η παρουσία αδιαφοροποίητων μαζών παρεγχυματοειδούς ιστού στη ζώνη ένωσης, η οποία επιφέρει διακοπή της αγγειακής σύνδεσης εμβολίου-υποκειμένου.

15 Αποτέλεσμα της μη καλής συγκόλλησης εμβολίου-υποκειμένου είναι: Η διαφορετική κατά πάχος αύξηση του εμβολίου και του υποκειμένου Η υπερβολική καρποφορία και πρόκληση ανισορραγίας στο εμβόλιο Έντονη ερυθρίαση Πρόωρη φυλλόπτωση

16 ΑΛΛΕΣ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ 2. Σύμπτωση καμβίων εμβολίου-υποκειμένου 3. Η νεαρή ηλικία του εμβολίου 4. Η κατά το δυνατόν όχι μεγάλη ηλικία του υποκειμένου 5. Κυκλοφορία των χυμών του υποκειμένου προσδίδει μεγαλύτερη επιτυχία στον εμβολιασμό 6. Μηχανική σταθερότητα εμβολίου-υποκειμένου, η οποία επιτυγχάνεται με το δέσιμο στο σημείο εμβολιασμού 7. Συνθήκες περιβάλλοντος: προϋπόθεση για το σχηματισμό και την ανάπτυξη συγκολλητικού ιστού είναι η ύπαρξη ευνοϊκών συνθηκών θερμοκρασίας, (21-24ºC) υγρασίας(85-90%)

17 ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ Επιτόπιοι εμβολιασμοί 1. Σχιστός εμβολιασμός νεαρών πρέμνων Εκτελείται την άνοιξη (Μάρτιο-Απρίλιο) σε υποκείμενο που έχει φυτευθεί την προηγούμενη άνοιξη. 2. Σχιστός εμβολιασμός ενήλικων πρέμνων Για αλλαγή ποικιλίας. Ανάλογα με τη διάμετρο του υποκειμένου τοποθετούνται 1-2 εμβόλια. Σχιστός εμβολιασμός με πλήρη σχισμή: α) νεαρού πρέμνου και β) ενήλικου πρέμνου.

18 Σχιστός εμβολιασμός με πλήρη σχισμή ενήλικου πρέμνου

19 Ημιμαγιόρκειος (ενοφθαλμισμός) Εμβολιασμός σε νεαρά υποκείμενα Η φύτευση των υποκειμένων γίνεται τον Μάρτιο. Ο εμβολιασμός γίνεται από τέλος Αυγούστου έως τέλος Σεπτέμβρη.

20 Επιτραπέζιοι εμβολιασμοί 1. Αγγλικός εμβολιασμός βραχείας τομής Σε μοσχεύματα αμερικάνικων υποκειμένων πριν φυτευτούν στο φυτώριο γίνονται τομές υπό γωνία 45º. 2. Αγγλικός εμβολιασμός μακράς τομής Οι τομές έχουν κλίση 15º και μήκος 3-4 φορές τη διάμετρο του μοσχεύματος.

21 Σύγχρονες τεχνικές στους επιτραπέζιους εμβολιασμούς Χρήση εμβολιαστικών μηχανών Παραφίνωση Χρήση θερμοθαλάμων Εγκλιματισμός (χαμηλότερη θ, πλήρης φωτισμός για 3-4 ημέρες) Φύτευση στο φυτώριο

22 Εμβολιαστικές μηχανές