Συνέντευξη του ιοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου κ. Χρ. Χριστοδούλου στον Οδηγό Επιχειρήσεων Κύπρου Ελλάδας 207

Transcript

1 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Συνέντευξη του ιοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου κ. Χρ. Χριστοδούλου στον Οδηγό Επιχειρήσεων Κύπρου Ελλάδας 207 Ερ.: Ποια είναι τα τελευταία στοιχεία για τις επενδύσεις από Κύπρο προς Ελλάδα και αντίστροφα; Απ.: Η Ελλάδα είναι ένας από τους κυριότερους εταίρους της Κύπρου αναφορικά µε τις άµεσες επενδύσεις, δηλαδή επενδύσεις για επιχειρηµατικούς, κυρίως, σκοπούς. Το 2004 και το 2005, οι άµεσες επενδύσεις Κυπρίων (φυσικών και νοµικών προσώπων) στην Ελλάδα παρουσίασαν µεγάλη αύξηση, κυρίως λόγω της συµµετοχής κυπριακών επιχειρήσεων στην κατασκευή και έγκαιρη ολοκλήρωση των ολυµπιακών έργων. Οι εκροές κεφαλαίων για άµεσες επενδύσεις Κυπρίων στην Ελλάδα αυξήθηκαν σηµαντικά τα τελευταία πέντε χρόνια. Συγκεκριµένα, την περίοδο , οι Κύπριοι επιχειρηµατίες επένδυσαν στην Ελλάδα κεφάλαια της τάξης των 492 εκ., που αντιπροσωπεύουν ποσοστό πέραν του 34% των συνολικών άµεσων επενδύσεων των Κυπρίων στο εξωτερικό κατά την εν λόγω περίοδο. Οι άµεσες επενδύσεις Ελλαδιτών στην Κύπρο παρουσίασαν µείωση το 2005 και περιορίσθηκαν σε 4 εκ. από 22,9 εκ. το 2004 και 99,8 εκ. το Κατά την περίοδο οι εισροές κεφαλαίων από την Ελλάδα για άµεσες επενδύσεις ήταν 359 εκ. ή ποσοστό 11% των συνολικών άµεσων επενδύσεων στην Κύπρο την περίοδο αυτή. Σύµφωνα µε προκαταρκτικά στοιχεία του πρώτου εννιαµήνου του 2006, οι άµεσες επενδύσεις Κυπρίων στην Ελλάδα ήταν 40 εκ. ενώ οι άµεσες επενδύσεις Ελλαδιτών στην Κύπρο ανήλθαν στα 78 εκ. Εκτός από τις άµεσες επενδύσεις, αξιοσηµείωτες είναι και οι επενδύσεις Ελλαδιτών στο Χρηµατιστήριο Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ), µε καθαρές εισροές κεφαλαίων ύψους 3,4 εκ. το 2005, οι οποίες αντιστάθµισαν καθαρές εκροές ως προς ορισµένες

2 άλλες χώρες. Αξιοσηµείωτη είναι η κατακόρυφη αύξηση των καθαρών εισροών κεφαλαίων από την Ελλάδα στο ΧΑΚ κατά τους πρώτους δέκα µήνες του Ερ.: Πού επικεντρώνεται (σε ποιους τοµείς) σήµερα η επιχειρηµατική δράση µεταξύ των δύο χωρών; Απ.: Oι κυριότεροι τοµείς, στους οποίους διοχετεύονται οι επενδύσεις των Κυπρίων στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, είναι οι χρηµατοοικονοµικές υπηρεσίες, τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια, οι µεταφορές και οι επικοινωνίες και η ακίνητη περιουσία, ενώ το 2004 παρουσιάστηκε µεγάλη αύξηση των επενδύσεων στον τοµέα των κατασκευών, λόγω των ολυµπιακών έργων. Θα πρέπει, επίσης, να σηµειωθεί η αύξηση των επενδύσεων Κυπρίων στην Ελλάδα στον τοµέα της µεταποίησης το Οι κυριότεροι τοµείς των Ελλαδικών επενδύσεων στην Κύπρο είναι οι χρηµατοοικονοµικές υπηρεσίες, οι µεταφορές και οι επικοινωνίες και το εµπόριο. Ερ.:Πώς αναµένετε να επηρεαστούν οι εµπορικές συναλλαγές Κύπρου Ελλάδας µε την ένταξη στην ΟΝΕ και την υιοθέτηση του ευρώ; Απ.: Η πλήρης ένταξη της χώρας µας στην ΟΝΕ αναµένεται να καταστήσει ακόµη πιο ευνοϊκές και πρόσφορες τις συνθήκες που συµβάλλουν στη διεύρυνση των ήδη αναπτυγµένων επιχειρηµατικών σχέσεων των δύο χωρών, αφού η Κύπρος θα καταστεί πλήρες µέλος στον ίδιο οικονοµικό και νοµισµατικό χώρο, στον οποίο ανήκει και η Ελλάδα. Η υιοθέτηση του ευρώ θα ενισχύσει τις προϋποθέσεις για περαιτέρω σύγκλιση της κυπριακής οικονοµίας µε εκείνη της ευρωζώνης, µε ψηλούς ρυθµούς µεγέθυνσης σε συνθήκες οικονοµικής σταθερότητας και κοινωνικής συνοχής ενώ, ταυτόχρονα, θα ενδυναµώσει την υποκίνηση για προώθηση των απαιτούµενων διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων, τη σταθεροποίηση της εξυγίανσης των δηµόσιων οικονοµικών και την αξιοποίηση των διαφόρων σχεδίων και 2

3 προγραµµάτων της ΕΕ. Όλα αυτά συµβάλλουν στη διεύρυνση των παραγωγικών δυνατοτήτων και, κατ επέκταση, των επενδυτικών ευκαιριών στην Κύπρο, ενώ συνεισφέρουν και στη διαµόρφωση ενός περισσότερο φιλικού επιχειρηµατικού κλίµατος. Επίσης, η πλήρης εξάλειψη του συναλλαγµατικού κινδύνου στις συναλλαγές σε ευρώ και η συνεπαγόµενη µείωση του κόστους συναλλαγών και της αβεβαιότητας θα έχουν ευνοϊκές επιδράσεις στο εµπόριο και στις επενδύσεις µεταξύ των δύο χωρών. Η µεγαλύτερη διαφάνεια στις τιµές θα ενισχύσει τις συνθήκες ανταγωνισµού και θα καταστήσει πιο εύκολη τη σύγκριση των σχετικών τιµών στις δύο χώρες, γεγονός που θα ενθαρρύνει τον εντοπισµό και την αξιοποίηση περισσότερων επιχειρηµατικών και επενδυτικών ευκαιριών. Ερ.: Ποια µέτρα λαµβάνονται για να αποφύγει η Κύπρος τα προβλήµατα και τις ανησυχίες και επιφυλάξεις σχετικά µε τις επιπτώσεις του ευρώ στο εισόδηµα των πολιτών; Εν πρώτοις, θα πρέπει να διασαφηνιστεί ότι δεν δικαιολογείται αύξηση των τιµών εξαιτίας της υιοθέτησης του ευρώ. Και αυτό συνάγεται από την εµπειρία του 2002, αφού η συνολική επίδραση στο επίπεδο των τιµών στις χώρες που µπήκαν στη ζώνη του ευρώ ήταν περιορισµένη και συγκεκριµένα, της τάξης του 0,1% µέχρι 0,3%. Το φαινόµενο των αυξήσεων των τιµών ορισµένων προϊόντων, κατά τη µετάβαση από το εθνικό νόµισµα στο ευρώ, παρατηρήθηκε κυρίως σε χώρες, στις οποίες το κοινό ήταν εξοικειωµένο µε νοµίσµατα χαµηλότερης αξίας, όπως, για παράδειγµα, η δραχµή και η λιρέτα. Σε άλλες χώρες, ιδιαίτερα στην Ιρλανδία, όπου η µονάδα του εθνικού νοµίσµατος είχε µεγαλύτερη αξία από εκείνη του ευρώ (όπως και στην περίπτωση της Κύπρου) το φαινόµενο ήταν πολύ περιορισµένο. 3

4 Ωστόσο, οι ανησυχίες του κοινού µας προβληµατίζουν ιδιαίτερα και οι αρµόδιες αρχές, ιδιαίτερα τα Υπουργεία Εµπορίου και Οικονοµικών, είναι αποφασισµένες να λάβουν όλα τα απαραίτητα µέτρα για να αποτρέψουν τυχόν φαινόµενα αισχροκέρδειας και αδικαιολόγητων αυξήσεων στις τιµές. Πέραν από τη συστηµατική ενηµέρωση των πολιτών για εξοικείωσή τους µε το ευρώ, αυτά τα µέτρα περιλαµβάνουν την δια νόµου υποχρεωτική διπλή αναγραφή των τιµών, σε κυπριακές λίρες και σε ευρώ, για αρκετούς µήνες πριν και µετά την εισαγωγή του ευρώ, τη συστηµατική παρακολούθηση των τιµών και παραινέσεις προς επιχειρήσεις και εµπορικούς οργανισµούς για αποφυγή αυξήσεων για ένα χρονικό διάστηµα πριν και µετά την εισαγωγή του ευρώ. Επίσης, το νοµοσχέδιο για την υιοθέτηση του ευρώ προνοεί τη λειτουργία Ευρωπαρατηρητηρίου σε κάθε επαρχία, όπου οι πολίτες θα µπορούν να καταγγέλλουν τυχόν προσπάθειες αισχροκέρδειας ή αδικαιολόγητων αυξήσεων των τιµών. Ερ.: Πώς αξιολογεί η Κεντρική Τράπεζα τις τραπεζικές συνεργασίες µεταξύ κυπριακών και ελλαδικών τραπεζών; Απ.: Όπως δείχνουν και τα στοιχεία που ανέφερα σε προηγούµενη ερώτησή σας, οι επενδύσεις µεταξύ Κύπρου και Ελλάδας στο χρηµατοοικονοµικό τοµέα είναι παραδοσιακά σηµαντικές. Στα πλαίσια της παγκοσµιοποίησης της οικονοµίας και της ελευθεροποίησης του χρηµατοοικονοµικού συστήµατος, καθώς και της τάσης για επέκταση των τραπεζών εκτός εθνικών συνόρων, ιδιαίτερα στην ΕΕ, ο τραπεζικός τοµέας τόσο της Κύπρου, όσο και της Ελλάδας επηρεάζονται αναπόδραστα από τις εξελίξεις που συντελούνται στο ευρύτερο οικονοµικό περιβάλλον. Το κυπριακό τραπεζικό σύστηµα έχει ανακάµψει, µετά τη χρηµατιστηριακή θεοµηνία του , χαρακτηρίζεται πλέον από υψηλή κερδοφορία, ισχυρή κεφαλαιακή βάση και ικανοποιητική ρευστότητα και οι τράπεζες επιχειρούν να 4

5 επανατοποθετηθούν στο νέο περιβάλλον, αναδιατάσσοντας τις µεθόδους λειτουργίας και αναδιαρθρώνοντας το κόστος λειτουργίας τους. Ιδιαίτερα επισηµαίνεται η θεαµατική βελτίωση του λόγου των εξόδων προς τα έσοδά τους. Αυτά αποτελούν βασικούς λόγους προσέλκυσης ενδιαφέροντος και από ελλαδικές τράπεζες. Εν πάση περιπτώσει, η ολοκλήρωση της εξαγοράς µιας τράπεζας ή της συγχώνευσης µεταξύ τραπεζών δεν είναι εύκολο εγχείρηµα, ούτε µπορεί µε βεβαιότητα να προεξασφαλισθεί ότι το νέο σχήµα θα είναι επικερδές και βιώσιµο. Ιδιαίτερα στη χώρα µας, όπου το τραπεζικό σύστηµα αποτελεί τον κύριο αιµοδότη των µικροµεσαίων επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, οποιεσδήποτε τέτοιες κινήσεις θα πρέπει να γίνονται µε προσοχή, διασφαλίζοντας την οικονοµική βιωσιµότητα του νέου σχήµατος, την ικανοποιητική του κερδοφορία, τη διατήρηση ισχυρής κεφαλαιακής βάσης, την επαρκή εξυπηρέτηση των πελατών και τα συνακόλουθα οφέλη στους µετόχους. Για τους πιο πάνω λόγους, οι οποιεσδήποτε εξαγορές ή συγχωνεύσεις τραπεζών θα πρέπει να τυγχάνουν της εκ των προτέρων έγκρισης της αρµόδιας τραπεζικής εποπτικής αρχής ή αρχών, καθώς και των άλλων αρµόδιων επιτροπών και αρχών, όπως της Κεφαλαιαγοράς, του Χρηµατιστηρίου και της Επιτροπής προστασίας του Ανταγωνισµού. Οπωσδήποτε, οι εξελίξεις είναι συνεχείς και ραγδαίες και απαιτούνται προσεχτικές και καλά µελετηµένες κινήσεις από όλους ανεξαίρετα τους εµπλεκοµένους. 5