FloReTo Μοντέλο εκτίμησης ζημιών πλημμυρικών φαινομένων

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ FloReTo Μοντέλο εκτίμησης ζημιών πλημμυρικών φαινομένων Επιστημονικός Υπεύθυνος Επίκ. Καθηγήτρια MSc Δρ. Δρ. Νίκη Ευελπίδου Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ Κύρια Ερευνήτρια MSc Ελεάνα Καρκάνη Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ

2 Υπόβαθρο Σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον, λόγω της κλιματικής αλλαγής και της ταχείας αστικοποίησης, οι πόλεις, ως σύνθετα συστήματα, θα πρέπει να αναπτύξουν την ικανότητα να γίνουν ανθεκτικές και να μπορούν να προσαρμοστούν στην παρούσα και μελλοντική ανάπτυξη. Το δομημένο περιβάλλον, οι υποδομές, τα θεσμικά όργανα και οι άνθρωποι θα πρέπει να είναι σε ετοιμότητα, ώστε να μπορέσει το σύστημα να ανακάμψει γρήγορα από μία διαταραχή και να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Για να επιτευχθεί αυτό, κάθε στοιχείο του αστικού περιβάλλοντος θα πρέπει να είναι προετοιμασμένο και να μπορεί να αναπτύξει ικανότητες ώστε να αντιμετωπίσει τις σύγχρονες και μελλοντικές προκλήσεις, όπως οι πλημμύρες.

3 FloReTo On line πλατφόρμα ( Αποτελεί ένα συμβουλευτικό εργαλείο για τις στρατηγικές μετριασμού των πλημμυρών. Αναπτύχθηκε από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου (Hamburg University of Technology), στα πλαίσια του SMARTeST. Στόχος του είναι να βοηθήσει στην προστασία του δομημένου περιβάλλοντος. Να βοηθήσει να ξεπεραστεί η απλή ευαισθητοποίηση του κινδύνου της πλημμύρας, στοχεύοντας στην ενίσχυση της ικανότητας του καθένα μας να αναλάβει ενεργά το ρόλο του στη διαχείριση του πλημμυρικού κινδύνου Χρησιμοποιείται ήδη από πολίτες και δημόσιους φορείς (πχ. τοπική αυτοδιοίκηση) στην Γερμανία, την Ολλανδία και την Αγγλία.

4 Η καινοτομία του FloReTo Νέα προσέγγιση στη λήψη αποφάσεων σε επίπεδο μικροκλίμακας Παρέχει τη δυνατότητα στους πολίτες να λάβουν μέτρα προσαρμοσμένα στις δικές τους συνθήκες και παράλληλα να αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με τις βασικές έννοιες της ολοκληρωμένης διαχείρισης των πλημμύρων. Η βάση δεδομένων συμπληρώνεται με πραγματικά δεδομένα, βοηθώντας τους εμπλεκόμενους φορείς (π.χ. πολεοδόμους, φορείς διαχείρισης των υδάτινων πόρων) να βελτιώσουν το σχεδιασμό και την εφαρμογή των πολιτικών, μέσα στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης των πλημμύρων. Επιτρέπει τον προσδιορισμό κατάλληλων μέτρων, που βελτιώνουν την ανθεκτικότητα των μονομελών νοικοκυριών στις πλημμύρες και κατά συνέπεια ολόκληρης της περιοχής. Ως τελικό αποτέλεσμα του συστήματος, ο χρήστης παίρνει διαφορετικά σενάρια πλημμύρας για την ιδιοκτησία του, με βάση την ανάλυση κόστους-οφέλους.

5 Η καινοτομία του FloReTo Αυξάνει την ευαισθητοποίηση στον πλημμυρικό κίνδυνο, παρέχοντας πληροφορίες που σχετίζονται με τη διαχείριση των πλημμυρών καθώς και τις βασικές έννοιες και όρους που αφορούν στην προστασία από τις πλημμύρες και σε μέτρα ταχείας ανάκαμψης (βασικές έννοιες μέχρι τη λεπτομερή περιγραφή των μέτρων που χρησιμοποιούνται και υλικά). Διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων σε επίπεδο μικροκλίμακας και επιτρέπει τη συνεχή ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εμπειρογνωμόνων/ειδικών και των ενδιαφερομένων, παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους αρκετές πληροφορίες για τη λήψη αποφάσεων. Ταυτόχρονα, τα ενδιαφερόμενα μέρη έχουν δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν ως βάση τις προτιμητέες λύσεις για τον χωροταξικό σχεδιασμό και για την διαδικασία λήψης αποφάσεων στην διαχείριση των πλημμύρων.

6 Που απευθύνεται? Πολίτες Εμπειρογνώμονες Υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων, π.χ. τοπικές αρχές Δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς Άλλοι φορείς που σχετίζονται με την προστασία από πλημμύρες σε επίπεδο μικροκλίμακας (π.χ. κατασκευαστικές εταιρίες).

7 Λίγα λόγια για την πλατφόρμα Ελεύθερα προσβάσιμη από το διαδίκτυο. Απλοϊκός σχεδιασμός, φιλικός προς τον χρήστη, ώστε να μπορεί να διαχειριστεί εύκολα και από μη έμπειρους χρήστες. Λεπτομερής περιγραφή της ιδιοκτησίας, καταγράφοντας πληροφορίες για τα υλικά κατασκευής, τα αντικείμενα/εξοπλισμό του κτιρίου, τις υπηρεσίες του κτιρίου, κλπ.

8 ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ FloReTo Περιοχή Μελέτης Νέα Φιλαδέλφεια, Αττική

9 Περιοχή μελέτης Η Νέα Φιλαδέλφεια βρίσκεται στον νομό Αττικής, στα βόρεια προάστια. Συνορεύει με τον Κηφισό ποταμό, ο οποίος πηγάζει από την οροσειρά της Πάρνηθας. Ο Κηφισός αποτελεί τον μεγαλύτερο αποδέκτη της επιφανειακής απορροής στην Αθήνα. Καλύπτει μια έκταση 381 km 2, ενώ το μήκος του είναι 22 km (εκ των οποίων τα 14 km είναι σε κατοικημένες περιοχές (Evelpidou et al., 2009).

10 Ιστορικό Πλημμύρων Η Νέα Φιλαδέλφεια έχει πληγεί από πλημμύρες αρκετές φορές στο παρελθόν. Κάποια γνωστά γεγονότα έχουν συμβεί το 1934, 1961, 1977 και Το 1994 (20 Οκτωβρίου), η Νέα Φιλαδέλφεια επλήγη από ένα σοβαρό πλημμυρικό γεγονός, μαζί με άλλες περιοχές (Ταύρος, Μοσχάτο και Νέο Φάληρο), όταν ο Κηφισσός υπερχείλισε. Η περιοχή της Αθήνας γνώρισε μια από τις πιο καταστροφικές πλημμύρες των τελευταίων ετών. Δεκάδες σπίτια και καταστήματα πλημμύρισαν, σημαντικός αριθμός αυτοκινήτων καταστράφηκε, τρία κτίρια κατέρρευσαν και εκατοντάδες άνθρωποι παρέμειναν παγιδευμένοι σε αυτοκίνητα και κτίρια για αρκετές ώρες (Evelpidou et al., 2009). Λεκάνη Κηφισού Υδρογραφικό δίκτυο

11 Βόρειο τετράγωνο Νότιο τετράγωνο

12 Συλλογή δεδομένων FloReTo Συλλέχθηκαν πληροφορίες από δυο οικοδομικά τετράγωνα. Καταγράφηκαν 22 κτίρια, 15 στο νότιο και 7 στο βόρειο οικοδομικό τετράγωνο.

13 Αρ. Κτιρίου Χρήση Πίνακας 1. Δεδομένα και χαρακτηριστικά των κτιρίων που μελετήθηκαν στη Νέα Φιλαδέλφεια, Αθήνα Αριθμός ορόφων Υπόγειο Υπόγειο Γκαράζ Κατάσταση κτιρίου Στάθμη δαπέδου Στάθμη οροφής Εξωτερικές πόρτες και (m) (m) παράθυρα 1 κατοικία πολύ καλή 2 κατοικία μέτρια 3 κατοικία Ναι καλή 4 κατοικία καλή 5 αποθήκη Παράθυρα - μέτρια 6 κατοικία Ναι καλή 7 κατοικία Πόρτες, παράθυρα Ναι πολύ καλή 8 Επιχείρηση πολύ καλή 9 κατοικία μέτρια 10 κατοικία μέτρια 11 κατοικία μέτρια 12 κατοικία μέτρια 13 κατοικία καλή 14 κατοικία Παράθυρα Ναι καλή 15 κατοικία πολύ καλή 16 κατοικία Παράθυρα Ναι πολύ καλή 17 κατοικία πολύ καλή 18 κατοικία πολύ καλή 19 κατοικία Παράθυρα Ναι καλή 20 μικτή Παράθυρα - μέτρια 21 μικτή πολύ καλή 22 μικτή Ναι πολύ καλή

14 Εισαγωγή δεδομένων στο FloReTo Βήμα 1 Δημιουργία προφίλ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

15 Εισαγωγή δεδομένων στο FloReTo Βήμα 2 Καθορισμός τύπου κτιρίου ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

16 Εισαγωγή δεδομένων στο FloReTo Βήμα 3 Βασικές πληροφορίες κτιρίου ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

17 Εισαγωγή δεδομένων στο FloReTo Βήμα 4 Σχεδίαση υπογείου ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

18 Εισαγωγή δεδομένων στο FloReTo Βήμα 4α Σχεδίαση υπογείου ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

19 Εισαγωγή δεδομένων στο FloReTo Βήμα 5 Καταγραφή του εξοπλισμού/συσκευών

20 Εισαγωγή δεδομένων στο FloReTo Βήμα 6 Σχεδίαση ισογείου ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

21 Εισαγωγή δεδομένων στο FloReTo Βήμα 6β Καθορισμός των υλικών του ισογείου

22 Εισαγωγή δεδομένων στο FloReTo Βήμα 7 Καταγραφή εξοπλισμού ισογείου ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

23 Εισαγωγή δεδομένων στο FloReTo Βήμα 8 Περιγραφή των υπηρεσιών του κτιρίου

24 Εισαγωγή δεδομένων στο FloReTo Βήμα 9 Καθορισμός της στάθμης νερού και αποτελέσματα

25 Εκτίμηση της ζημιάς ανάλογα με την στάθμη του νερού Στάθμη νερού - Εκτίμηση ζημιάς Ζ η μ ι έ ς ( ) Ελάχιστη ζημιά (Eur) Μέγιστη ζημιά (Eur) Περιουσιακά στοιχεία min (Eur) Περιουσιακά στοιχεία max (Eur) 0 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 Στάθμη νερού (m)

26 Κατασκευαστικά προβλήματα παρατηρήσεις Στην Ελλάδα, οι άμεσες ζημιές καταγράφονται κυρίως στο υπόγειο ή στο ισόγειο ενός κτιρίου, στην πλειοψηφία των πλημμυρών. Αυτό οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους: α) δεν υπάρχουν μέθοδοι πρόβλεψης για την αφαίρεση του νερού από τις πλημμύρες, στην κατασκευή για οικονομικούς λόγους ή β) λόγω κακού σχεδιασμού-κατασκευής. Παρά την επικινδυνότητα πλημμύρας σε ορισμένες περιοχές, δεν υπάρχει πρόβλεψη για την εγκατάσταση αντλίας για την αφαίρεση του νερού από τις πλημμύρες στα υπόγεια, αλλά μόνο σπάνια και μετά από πλημμυρικά επεισόδια. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 80, σε κατοικημένες περιοχές, ιδιαίτερα των χαμηλών και μέτριων εισοδημάτων, υπήρξε παράνομη διαμόρφωση των υπογείων στις κατοικίες προκειμένου να αξιοποιηθεί πλήρως το ακίνητο. Ακόμη και σήμερα, σε περιοχές με πρασιά, η είσοδος του κτιρίου (κατοικίες, καταστήματα, κλπ.) τοποθετείται έως και 60 cm κάτω από την στάθμη του δρόμου, προκειμένου να αξιοποιηθεί πλήρως το συνολικό επιτρεπόμενο ύψος και ο αριθμός των ορόφων του κτιρίου.

27 Ευχαριστώ πολύ! ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ