ρ Σταμάτης Παπαχαρίτου Βιολόγος αναπαραγωγής Κέντρου Σεξουαλικής και Αναπαραγωγικής Υγείας

Transcript

1 ρ Σταμάτης Παπαχαρίτου Βιολόγος αναπαραγωγής Υπ. Ενημέρωσης Κέντρου Σεξουαλικής και Αναπαραγωγικής Υγείας ΚΕ.Σ.Α.Υ.: από το 1998 Ενημέρωση Εκπαίδευση Έρευνα ιοίκηση έκρινε απαραίτητη ύπαρξη εκπροσώπου τύπου Μια ευαίσθητη ισορροπία: Επιστήμη VS κοινή αντίληψη/λαϊκή γνώση

2 Ποια νέα σας ενδιαφέρουν; Επιστημονική έρευνα/επιτεύγματα 31% Ιατρική/υγεία Περιβάλλον Αθλητικά 40% ΕΥΡΟΒΑΡΟΜΕΤΡΟ 2005 Η περιέργεια/ενδιαφέρον ργ φρ είναι το κίνητρο! ηρ Deci, 1992

3 ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ 677 συμμετέχοντες, ερωτηματολόγιο που αφορούσε τη διατροφή Αξιολόγηση της αξιοπιστίας 18 πηγών ενημέρωσης και του βαθμού επιρροής που ασκούν πάνω τους Οικογενειακός γιατρός/ Φαρμακοποιός ΠΛΕΟΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ ΠΗΓΗ, Τηλεοπτικές διαφημίσεις/ εφημερίδες/ περιοδικός τύπος ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ ΠΗΓΗ Οι συμμετέχοντες ομαδοποίησαν τις πηγές πληροφόρησης σε 3 κατηγορίες (i) Επίσημες (πχ γιατρός, φαρμακοποιός, χειροπρακτικός) (ii) Ανεπίσημες (πχ φίλοι, συγγενείς) (iii) ιαφημιστικές καταχωρήσεις και ΜΜΕ Νεότερες ηλικίες αμφισβήτησαν λιγότερο την αξιοπιστία της 3 ης κατηγορίας. Οι «επίσημες πηγές» αν και όχι σε όλες τις ηλικίες εξίσου ελκυστικές, θεωρούνταν οι πλέον αξιόπιστες Worsley, 1989

4 Μείωση του χρόνου επίσκεψης Υψηλό κόστος ιατρικής επίσκεψης + Ευρεία χρήση του διαδικτύου ως σημαντικός τρόπος ενημέρωσης = Οι πολίτες αποφασίζουν να ενημερωθούν σε βάθος για τα προβλήματα υγείας τους κάνοντας εκτεταμένη χρήση του διαδικτύου. Intel Corporation, 1998; Scutchfield et al, 1997; Kiely et al, 1998

5 Οι ανάγκες και η συμπεριφορά των ατόμων που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας και η κάλυψη θεμάτων υγείας αποτελούν συχνά θέματα του ημερήσιου και περιοδικού τύπου Eng et al,1998; Borowitz et al, 1998; Eysenback et al, 1998; Petersen, 1998 Οι σημερινοί καταναλωτές είναι περισσότερο ενημερωμένοι & απαιτητικοί αφού επιλέγουν και αποφασίζουν πώς θα διαχειρισθούν την υγεία τους και τα προβλήματα που έχουν Herzlinger, 1998; Marietti 1998 Εμπόδια στην ενσωμάτωση του διαδικτύου στην φροντίδα υγείας: Ανησυχία για τη διατήρηση του απόρρητου Αδυναμία στην αξιόπιστη περιήγηση Ανασφάλεια ως προς την εγκυρότητα της πληροφόρησης κοκ Ωστόσο είναι αυξανόμενος ο αριθμός όσων αναζητούν πληροφόρηση για θέματα υγείας μέσω διαδικτύουδ Mittman & Cain, 1999

6 millions of Americans will use the Internet for health information Internet can provide emotional support groups for those with specific conditions. Οι επαγγελματίες υγείας αποτελούν τις πιο αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης για θέματα ιατρικής ενημέρωσης Petersen, 1998 Bolorsky, 1999; Klernm et al, 1998 Η μειοψηφία όσων έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο ίσως χρησιμοποιήσει για να επικοινωνήσει με επ. υγείας, ή τον προσωπικό τους ιατρό ή για να κλείσει ραντεβού. Pennbridge, 1999

7 Μελέτη σε ασθενείς «κέντρων υγείας» 53.5% είχαν ήδη πληροφόρηση από το διαδίκτυο. υψηλότερου επ. μόρφωσης και εισοδήματος (P<.001). 60%: πληροφόρηση ρη η στο διαδίκτυο ήταν όμοια μ ή καλύτερη από την ενημέρωση που τους παρείχε ο γιατρός τους. 59% όσων λάμβαναν ιατρική πληροφόρηση από το διαδίκτυο, δεν συζητούσαν το θέμα περαιτέρω με τον γιατρό τους (ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας ή μόρφωσης) Όμως οι ασθενείς που συζητούσαν τις ηλεκτρονικές πληροφορίες με τον ιατρό τους μπορούσαν να τις αξιολογήσουν καλύτερα. Diaz et al, 2002

8 Ιστοσελίδες για θέματα υγείας > τακτικοί επισκέπτες στο America Online (portal σελίδων υγείας) 1998: > αμερικανοί μρ πολίτες αναζήτησαν ιατρική πληροφόρηση διαδικτυακά 1997: 43% των 40.6 εκατ/ων Αμερικανών που σέρφαρε στο διαδίκτυο αναζητούσε ιατρική πληροφόρηση 2000: έγιναν Miller & Reents, 1998; Brown,1998; Bolorsky 1999

9 ΚΥΡΙΑ ΠΗΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ Επαγγελματίες υγείας: 45% Ιρλανδία, Ισπανία: 62% Γυναίκες: 46%, άνδρες: 44% 55+: 52%, 15-24: 38% Οικιακά/ συνταξιούχοι: 53% Τηλεόραση: 20% Γυναίκες: 19%, άνδρες: 21% Βιβλία/ιατρ. εγκυκλοπαίδιες: 8% Εφημερίδες: 7.4% ΕΥΤΕΡΕΟΥΣΑ ΠΗΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ Τηλεόραση: 38% Οικογένεια/φίλοι: 29% Επαγγελματίες υγείας: 26% ΕΥΡΟΒΑΡΟΜΕΤΡΟ 2003

10 ΠΟΣΟ ΕΜΠΙΣΤΕΥΕΣΤΕ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ (για θέματα υγείας) Ιατρικοί σύλλογοι/οργανισμοί: 84% Ενώσεις καταναλωτών: 67% Εκπαιδευτικά ιδρύματα: 65% ΜΜΕ: 39% Κυβέρνηση/κράτος: 23% Εκκλησία: 23% Πολιτικά κόμματα: 10% ΕΥΡΟΒΑΡΟΜΕΤΡΟ 2003

11 ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΤΟ ΙΑ ΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ Τα άκρα της Ευρώπης! ΑΝΙΑ 1/ημέρα ρ /εβδομάδα /μήνα Πιο σπάνια Σύνολο χρηστών ΕΛΛΑ Α ΕΥΡΟΒΑΡΟΜΕΤΡΟ 2003

12 Οι καλές αναμνήσεις! Πάντα με «ευήκοον ούς»: Το SEX πουλάει! Το αναπαραγωγικό σύστημα είναι ελκυστικό (με εξαίρεση τις μγ μεγαλύτερες ρςηλικίες!) ) Πάντα διαθέσιμοι για μια «νέα ιστορία»: Όταν υπάρχουν θέματα, υπάρχει και δουλειά Συνήθως με καλή αντίληψη: Σεξ. προβλήματα, υπογονιμότητα είναι προβλήματα που γίνονται εύκολα αντιληπτά Τις περισσότερες φορές ήδη πολύ καλά ενημερωμένοι: ιαδίκτυο, δελτία τύπου, ξένα ΜΜΕ

13 Οι κακές αναμνήσεις! Πάντα πιεστικοί ως προς τους χρόνους! Χωρίς αντίληψη πως ο ΑΣΘΕΝΗΣ είναι η προτεραιότητα του επ. υγείας Συχνά χωρίς διάθεση να «ενημερώσουν», αλλά απλά να ολοκληρώσουν το ρεπορτάζ/να γεμίσουν τον τηλεοπτικό χρόνο Συνήθως η συζήτηση αφορά το να «αναιρεθούν» τα προσωπικά πιστεύω και όχι να «ακούσουν» Τις περισσότερες φορές απροετοίμαστοι (χωρίς ερωτήσεις) Εύκολα προβάλλουν μια είδηση, χωρίς να διασταυρώσουν τις «πηγές» Αδυναμία να αναζητηθεί ο «ειδικός»/ κριτήρια επιλογής???

14 After a decade of efforts to improve scientific literacy among the general population, mainly through the formal school system, surveys suggest that little has been achieved Miller, 2004 By exaggerating the significance of science results about health readers trust in science as a source of good health advice is eroded

15 Understanding media coverage of sex Dpt of primary care and population sciences, UCL, UK Αυτοί που θεωρούνται ειδικοί από τα ΜΜΕ, δεν είναι πάντα ειδικοί! εν παρέχουν όλοι οι επιστήμονες (επ. υγείας) τεκμηριωμένη πληροφόρηση!! Η έλλειψη εκπαίδευσης των ΜΜΕ, οδηγεί σε λανθασμένη κατανόηση των θεμάτων υγείας. Και πως αυτά μπορούν να αλλάξουν; Καλύτερη συνεργασία ιαρκής εκπαίδευση Εμπεριστατωμένη ενημέρωση (evidence based) Boynton et al, 2006

16 ημοσιογραφία είναι η συγκέντρωση ειδήσεων και πληροφοριών, και η δάδ διάδοση τους μέσω των ΜΜΕ με στόχο την πληροφόρηση των πολιτών. Η δημοσιογραφία εμπεριέχει την υποκειμενική άποψη αυτού που την ασκεί, από τον τρόπο διαμόρφωσης ή παρουσίασης των πληροφοριών, ρ μέχρι τον άμεσο σχολιασμό αυτών. Όποιος ασκεί τη δημοσιογραφία ως επάγγελμα υπόκειται στον κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας της ένωσης συντακτών στην οποία ανήκει. Λεξικό ελληνικής γλώσσας, Μπαμπινιώτης