ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ

Transcript

1 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ EΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΣΤΟΚΧΟΛΜΗΣ Box 55565, Stockholm, Sweden Tηλ. (+46-8) , 17, Tέλεφαξ (+46-8) ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΣΤΗ ΣΟΥΗΔΙΑ 1

2 Α. Εξωτερικό εµπόριο της Σουηδίας Η δηµοσιονοµική κατάσταση της Σουηδίας κρίνεται αρκετά ικανοποιητική, εν τούτοις η σουηδική Κυβέρνηση θεωρεί ότι η γενικότερη οικονοµική κρίση που πλήττει πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχει επηρεάσει αρνητικά το ρυθµό ανάπτυξης της Σουηδίας, δεδοµένου ότι η σουηδική οικονοµία εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από τις εξαγωγές που πραγµατοποιεί. Πρέπει να σηµειωθεί ότι, το 56% των εξαγωγών της Σουηδίας κατευθύνεται προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ το 38% προς την ευρωζώνη, η οποία πλήττεται από την οικονοµική κρίση. Επίσης, η σουηδική κορόνα ενισχύεται συνεχώς σε σχέση µε το ευρώ, γεγονός που δυσχεραίνει ακόµα περισσότερο τις προσπάθειες της Σουηδίας για αύξηση των εξαγωγών της. Καθώς η µεγαλύτερη σκανδιναβική οικονοµία βρίσκεται σε στασιµότητα και η ύφεση στη ζώνη του ευρώ έχει αρνητικό αντίκτυπο στις εξαγωγές της Σουηδίας, αυτό έχει ως αποτέλεσµα να χάνονται πολλές θέσεις εργασίας. Σύµφωνα µε εκτιµήσεις της Υπηρεσίας Απασχόλησης της Σουηδίας, περίπου θέσεις εργασίας θα χαθούν τα προσεχή δύο έτη και το ποσοστό ανεργίας θα αυξηθεί από 7,8% σε 8,5% το Η ανεργία των νέων στη Σουηδία παραµένει πάνω από τον µέσο όρο που ισχύει στην ΕΕ και τον Οκτώβριο του 2012 ανερχόταν σε 23%, σύµφωνα µε την Στατιστική Υπηρεσία της Σουηδίας. Το δηµόσιο χρέος της Σουηδίας ανερχόταν σε 1,15 δισ. κορόνες (132,3 εκατ. ευρώ), στο τέλος του 2012, το οποίο αντιστοιχεί στο 32% περίπου του ΑΕΠ της χώρας. Εντούτοις, το ποσοστό χρέους του ιδιωτικού τοµέα είναι αρκετά υψηλό και ανέρχεται σε 237% του ΑΕΠ. Η Σουηδία πρωτοπορεί διεθνώς ως χώρα ελεύθερου εµπορίου και περισσότερη από τη µισή της οικονοµία εξαρτάται από το εξωτερικό της εµπόριο. Η αξία των εξαγωγών της χώρας κατά το 2012 ανήλθε σε 1,15 τρισ. κορόνες Σουηδίας (132,5 δισ. ευρώ), ενώ το ίδιο διάστηµα οι εισαγωγές ήταν 1,06 τρισ. κορόνες (125 δισ. ευρώ). Το 2012, το πλεόνασµα στο εµπορικό ισοζύγιο της χώρας έφθασε τα 86,4 δισ. κορόνες (7,5 δισ. ευρώ). Εξωτερικό εµπόριο της Σουηδίας τα τελευταία πέντε έτη (Ποσά σε δισ. SEK. Εντός παρένθεσης το ποσό κατά προσέγγιση σε δισ. ευρώ ) Όγκος εµπορίου * 2292,3 (238,8) 1909,4 (180,1) 2203,0 (230,9) 2349,7 (260,2) 2222,8 (257,5) Εξαγωγές 1194,4 (124,4) 996,7 (94,0) 1136,0 (119,0) 1213,6 (134,4) 1154,6 (132,5) Εισαγωγές 1097,9 (114,4) 912,9 (86,1) 1067,1 (111,9) 1136,1 (125,8) 1068,2 (125,0) Εµπορικό 96,5 (10,1) 83,6 (7,9) 68,9 (7,2) 77,5 (8,6) 86,4 (7,5) ισοζύγιο Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία της Σουηδίας (Statistics Sweden - SCB) 2

3 * Το 2012, το 1 ευρώ, κατά µέσο όρο, αντιστοιχούσε σε 8,71 σουηδικές κορόνες (SEK) Β. Το ελαιόλαδο στη σουηδική αγορά Η προτίµηση των Σουηδών για κατανάλωση ελαιολάδου γίνεται εντονότερη µε την πάροδο του χρόνου, εντασσόµενη στη γενικότερη στροφή προς υγιεινότερες διατροφικές συνήθειες (µεσογειακή κουζίνα, ελαιόλαδο κ.λπ.) και προς νέες κουζίνες και γεύσεις (π.χ. εξωτικά µη ευρωπαϊκά προϊόντα). Η εισαγωγή ελαιολάδου γίνεται κυρίως από τις οµογενειακές επιχειρήσεις εισαγωγής ελληνικών τροφίµων (π.χ. Meletis Imports, Fontana Food κ.ά.), ενώ η λιανική διακίνηση γίνεται από τις µεγάλες αλυσίδες σούπερ-µάρκετ ειδών διατροφής στη Σουηδία (ICA, COOP, LIDL κ.λπ.). Όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, η Ελλάδα, κατά την πάροδο των τελευταίων ετών, είναι στην τρίτη θέση όσον αφορά στις εξαγωγές ελαιολάδου στη Σουηδία, τόσο σε ποσότητες όσο και σε αξία. Στην πρώτη θέση της κατάταξης βρίσκεται η Ιταλία και ακολουθεί η Ισπανία. Στατιστικά στοιχεία για τις εισαγωγές ελαιολάδου (1509) στη Σουηδία ( )* Χώρα Ποσότ. Αξία Ποσότ. Αξία Ποσότ. Αξία Ποσότ. Αξία (τόνοι) (χιλ.sek) (τόνοι) (χιλ.sek) (τόνοι) (χιλ.sek) (τόνοι) (χιλ.sek) Iταλία Ισπανία Ελλάδα Bέλγιο Γερµανία Δανία Ολλανδία Tουρκία Σύνολα Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία της Σουηδίας (Statistics Sweden SCB * Το 2012, 1 ευρώ, κατά µέσο όρο, αντιστοιχούσε σε 8,71 σουηδικές κορόνες (SEK). Τα προηγούµενα χρόνια η µέση ισοτιµία ήταν για το 2009: 1 ευρώ = 10,60 SEK, 2010: 1 ευρώ = 9,54 SEK, 2011: 1 ευρώ = 9,03 SEK Επίσης, λόγω της µικρής σχετικά κατανάλωσης ελαιολάδου στη Σουηδία, τουλάχιστον σε σύγκριση µε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι συσκευασίες που διατίθεται το ελαιόλαδο στην αγορά της Σουηδίας είναι συνήθως µικρότερες από ότι συµβαίνει στις µεσογειακές χώρες. Παρατίθενται ενδεικτικές τιµές λιανικής των διαφόρων συσκευασιών, µε κατά προσέγγιση προσδιορισµό του εύρους διακύµανσης (σηµ. ισοτιµία 1 ευρώ = 8,71 SΕΚ περίπου): 250 ml: SΕΚ 500 ml: SΕΚ 3

4 750 ml: SΕΚ 1 lt : SΕΚ 2 lt : SΕΚ Σηµειώνεται ότι το βιολογικό ελαιόλαδο που πωλείται είναι πιο ακριβό από τις τιµές που αναγράφονται παραπάνω για τις ίδιες συσκευασίες, ενώ το ελαιόλαδο που διατίθεται µε την επωνυµία του εκάστοτε καταστήµατος ή super-market διακύµανσης (π.χ. ελαιόλαδο ICA) έχει χαµηλότερη τιµή από τα υπόλοιπα. Οι µεγάλες συσκευασίες των 5 λίτρων συνήθως δεν διατίθενται σε καταστήµατα εντός του κέντρου της πόλης αλλά σε περιορισµένα µεγάλα super-markets, µακριά από το κέντρο των πόλεων. Γ. Κέντρα και δίκτυα διανοµής Η διανοµή των προϊόντων, όπως έχει εξελιχθεί σήµερα, χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη αποτελεσµατικότητα. Σχεδόν δύο τρίτα του συνόλου των εισαγωγών διακινούνται από τους εισαγωγείς-χονδρεµπόρους. Τα καταναλωτικά αγαθά και οι βιοµηχανικές πρώτες ύλες εισάγονται συνήθως µε τον τρόπο αυτό. Τα κύρια κέντρα διανοµής είναι η Στοκχόλµη, το Γκέτεµποργκ, το Μάλµε και το Χέλσινγκµποργκ. Οι τεχνικές ανάπτυξης πωλήσεων στη Σουηδία δεν διαφέρουν από τις υπόλοιπες αναπτυγµένες αγορές των ΗΠΑ και της Δυτ. Ευρώπης. Αποφασιστικοί παράγοντες είναι η τιµή, η ποιότητα και η ακρίβεια στην παραλαβή των εµπορευµάτων. Οι σουηδικές εταιρείες δεν αλλάζουν εύκολα προµηθευτές και πολλές εµπορικές σχέσεις διατηρούνται για δεκαετίες. ΟΙ 3 µεγαλύτερες αλυσίδες super-markets ελέγχουν το 85-90% της σουηδικής αγοράς. Στη Σουηδία τρεις αλυσίδες υπερκαταστηµάτων κυριαρχούν στη λιανική αγορά τροφίµων, µε ποσοστό µεριδίου αγοράς γύρω στο 85%. Είναι κατά σειρά η ICA, η COOP και η Axfood. Οι τιµές των τροφίµων είναι υψηλότερες από ότι σε άλλες χώρες της ΕΕ. Σε γενικές γραµµές παρατηρείται υψηλή συγκέντρωση της αγοράς λιανικού εµπορίου, υψηλό εργατικό κόστος, συχνοί έλεγχοι ποιότητας και υψηλός συντελεστής ΦΠΑ Μεγαλύτερη αλυσίδα λιανικής πώλησης είναι η ICA µε µερίδιο αγοράς 45-49%, η οποία διαθέτει περισσότερα από καταστήµατα στη Σουηδία, καταστήµατα σε όλη τη Σκανδιναβία και τις βαλτικές χώρες. Τα καταστήµατα της συγκεκριµένης αλυσίδας έχουν διαφορετικό προφίλ, ανάλογα µε την τοποθεσία, τη γκάµα των προϊόντων και το µέγεθος του καταστήµατος. Υπάρχουν τα καταστήµατα ICA Nära, συνήθως σε γειτονιές, τα καταστήµατα ICA Supermarket, µεσαίου µεγέθους σούπερ µάρκετ, ενώ τα ICA Kvantum και τα MAXI ICA είναι hypermarkets και βρίσκονται συνήθως έξω από το κέντρο των πόλεων και διαθέτουν πολύ µεγάλη γκάµα προϊόντων, ακόµα και έπιπλα και διάφορα είδη για τον κήπο. 4

5 Η δεύτερη µεγαλύτερη αλυσίδα super-markets είναι η Coop, µε µερίδιο αγοράς 21-23%, ενώ στην τρίτη θέση είναι η αλυσίδα λιανικής πώλησης Axfood µε µερίδιο αγοράς 18% και περισσότερα από 230 καταστήµατα µε τις επωνυµίες Willys, Hemköp και PrisXtra. Σηµαντική παρουσία στη σουηδική αγορά έχουν επίσης η αλυσίδα Bergendahls µε µερίδιο αγοράς 5-6%, τα Lidl, µε περισσότερα από 80 καταστήµατα στη χώρα καθώς και τα 7 Eleven και Pressbyrån που τα συναντά κανείς σε κάθε συνοικία. Υπάρχουν επίσης αρκετές άλλες µικρότερες αλυσίδες καταστηµάτων τροφίµων, τελευταία δε γνωρίζουν άνθηση τα µικρά καταστήµατα στις γειτονιές µε µεγάλη συγκέντρωση οικονοµικών µεταναστών που αναζητούν παραδοσιακά εισαγόµενα τρόφιµα από την Αν. Μεσόγειο. Επίσης, τα παραδοσιακά εστιατόρια έχουν προκαλέσει ζήτηση για εισαγόµενα τρόφιµα και µαζί µε τα παραπάνω µικρά καταστήµατα έχουν δηµιουργήσει ένα διαφορετικό δίαυλο διανοµής εισαγόµενων τροφίµων. Σε αυτόν τον τοµέα, ο εισαγωγέας συγκεντρώνει πολλές µικρές παραγγελίες, κάνει τις παραγγελίες όταν φτάσουν την ποσότητα ενός εµπορευµατοκιβωτίου και είτε τις επανασυσκευάζει ο ίδιος και τις διανέµει απευθείας είτε συνεργάζεται µε άλλον χονδρέµπορο. Οι πιο πολλές ελληνικές επιχειρήσεις στη Σουηδία δρουν µε αυτόν τον τρόπο, τουλάχιστον αρχικά, συνδυάζοντας και εισαγόµενα οινοπνευµατώδη στην τροφοδοσία εστιατορίων. Ελάχιστες όµως έχουν πρόσβαση στις µεγάλες αλυσίδες σούπερ-µάρκετ και περιορίζονται διαθέτοντας σε αυτές µικρές συσκευασίες ελαιολάδου, φέτας, γιαουρτιού, χυµών, ελιών και τουρσιών, πολλές φορές σε άµεσο ανταγωνισµό οµοειδών προϊόντων υπό την ετικέτα της ίδιας της αλυσίδας (π.χ. ICA Kalamata Olives, ICA Extra Virgin Olive Oil κ.λπ.). Στοκχόλµη, Απρίλιος 2013 Γραφείο ΟΕΥ Στοκχόλµης 5