پژوهشهاي تولیدات دامی/ سال ششم/ شماره 11/ بهار و تابستان

Transcript

1 پژوهشهاي تولیدات دامی/ سال ششم/ شماره 11/ بهار و تابستان دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبیعی ساري پژوهشهاي تولیدات دامی تعیین ترکیبات شیمیایی و انرژي قابل متابولیسم جو جوانهزده در جوجههاي گوشتی 2 1 موسیالرضا راسته و بهروز دستار 1- کارشناس ارشد دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبیعی گرگان 2- استاد دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبیعی گرگان (نویسنده مسوول: (dastar@gau.ac.ir تاریخ دریافت: 91/9/22 تاریخ پذیرش: 92/7/22 چکیده این آزمایش بهمنظور تعیین ترکیبات شیمیایی و انرژي قابل متابولیسم جو جوانهزده با استفاده از جوجههاي گوشتی انجام شد. براي این منظور پس از تعیین ترکیب شیمیایی جو و جو جوانهزده چهار تیمار آزمایشی شامل یک جیره پایه حاوي جو و جایگزینی سطوح و 100 درصد جو جوانهزده در جیره پایه تهیه شد. براي اندازهگیري انرژي قابل متابولیسم ظاهري تصحیح نشده (AME) و تصحیح شده بر مبناي ازت (AMEn) از روش جمعآوري فضولات و همچنین استفاده از نشانگر اکسید کروم استفاده شد. نتایج آزمایش نشان داد جو جوانهزده نسبت به جو داراي انرژي خام (4132 در برابر 4065 کیلوکالري/ کیلوگرم) و پروتي ین خام (11/81 در برابر 10/87 درصد) بالاتر و مقدار بتاگلوکان کمتر (1/053 در برابر 3/18 درصد) بود. با افزایش نسبت جایگزینی جو جوانهزده مقادیر AME و AMEn در هر دو روش اندازهگیري افزایش یافت اما این افزایش در روش استفاده از نشانگر معنیدار بود (0/05>P). میزان انرژي قابل متابولیسم جو جوانهزده در این آزمایش به روش برونیابی رگرسیون محاسبه شد. مقدار AME جو جوانهزده در روش جمعآوري فضولات و استفاده از نشانگر به ترتیب 3315/05 و 3107/95 کیلوکالري در کیلوگرم و مقدار AMEn جو جوانهزده در روش جمعآوري فضولات و استفاده از نشانگر به ترتیب 3304/63 و 3110/95 کیلوکالري در کیلوگرم تعیین شد. واژههاي کلیدي: جو جوانهزده انرژي قابل متابولیسم جوجه گوشتی مقدمه دانه غلات و محصولات فرعی آنها از مهمترین منابع خوراکی تا مینکننده کربوهیدراتها و در نتیجه انرژي در جیره طیور میباشند که میتوانند بیش از نیمی از جیره را تشکیل دهند. دانه جو با توجه به مناسب بودن شرایط اقلیمی و وضع آب و خاك کشورمان جهت توسعه کشت آن یکی از مواد خوراکی است که میتواند در تغذیه طیور مورد استفاده قرار گیرد. جو داراي غلظت بالایی از نشاسته پروتي ین ویتامین و دیگر ترکیبات تغذیهاي مهم میباشد که باعث میشود بهعنوان یک ماده خوراکی مهم تغذیهاي تلقی شود (8). جو همچنین داراي مقدار زیادي پلیساکاریدهاي غیرنشاستهاي میباشد. در سالهاي اخیر توجه زیادي به اثرات منفی پلیساکاریدهاي غیرنشاستهاي بر ارزش غذایی دانه غلات شده است. مقدار پلیساکاریدهاي غیرنشاستهاي در غلات مختلف متفاوت است. در ذرت و سورگوم مقدار این ترکیبات بسیار کمتر است ولی جو گندم چاودار و تریتیکاله مقادیر قابل توجهی از این ترکیبات را دارا هستند (5 2). پلیساکاریدهاي غیرنشاستهاي محلول با غشاء 1 گلیکوکالیکس لایه مخاطی روده واکنش داده و باعث افزایش ضخامت لایه مخاطی شده و در نتیجه سبب کاهش میزان جذب مواد مغذي در روده میشوند (3). پلیساکاریدهاي غیرنشاستهاي به دلیل ساختمان ویژهاي که دارند قادر به جذب آب زیادي (تا ده برابر وزن خود) هستند به نحوي که وجود آنها در جیره باعث افزایش ویسکوزیته محتویات هضمی در رودهها شده و مانع از تا ثیر آنزیمهاي گوارشی روي مواد مغذي میگردند. لذا این ترکیبات با مداخله در هضم و جذب مواد مغذي باعث کاهش عملکرد در حیوانات تکمعدهاي بخصوص پرندگان میشوند (4). جهت بهبود ارزش غذایی دانه جو و کاهش اثرات نامطلوب تغذیهاي آن از فرآیندهاي مختلف فیزیکی بیولوژیکی و شیمیایی استفاده میشود تا بتوان از این محصول زراعی در جیره طیور بیشتر و با کارایی بهتر استفاده نمود. خیساندن جو در آب سالهاي زیادي است که مطرح شده است اما هنوز مشخص نیست که کدام یک از اجزاء جو توسط آ ب تحت تاثیر قرار میگیرد. گزارش شده است که میزان بتاگلوکان و ویسکوزیته با اعمال 22 ساعت خیساندن دانه جو کاهش مییابد. همچنین آنزیمهاي برونزادي باعث کاهش مقدار بتاگلوکان در طی خیساندن دانه جو میشود (17). کل بتاگلوکان محلول جو پس از خیساندن کاهش مییابد و همچنین 53 ساعت خیساندن همراه با استفاده از آنزیم در حین خیساندن باعث کاهش معنیداري در میزان بتاگلوکان نامحلول میشود و تا ثیري که جوانهزنی جو بر ارزش غذایی جو دارد دقیقا مشابه تا ثیر افزودن آنزیم به جیره میباشد.(18) جوانهزنی جو باعث افزایش میزان انرژي قابل متابولیسم میشود. پیر و لیسون (12) نشان دادند که یک 1- Glycocalyx

2 تعیین ترکیبات شیمیایی و انرژي قابل متابولیسم جو جوانهزده در جوجههاي گوشتی... 2 روز پس از جوانهزنی جو میزان انرژي قابل متابولیسم در حدود 4 مگاژول بر کیلوگرم افزایش یافت اما با افزایش زمان جوانهزنی مقدار انرژي بهصورت خطی کاهش یافت. فنگلر و همکاران (6) با تغذیه جو جوانهزده به جوجهه يا لگهورن گزارش کردند ضریب تبدیل غذایی و قابلیت هضم ظاهري ماده خشک و چربی در آنها افزایش پیدا کرد. آنها همچنین نشان دادند که با افزایش زمان جوانهزنی ارزش غذایی دانه جو افزایش نمییابد بهطوريکه 48 ساعت جوانهزنی بهترین زمان میباشد. در تحقیقی که توسط ثابتمقدم و همکاران (13) انجام گرفت نشان دادند که جوانهزنی جو باعث افزایش مقدار انرژي قابل متابولیسم میگردد. با توجه به اینکه در هنگام استفاده از جو در تغذیه طیور معمولا از آنزیمهاي تجاري استفاده میشود که عمدتا وارداتی هستند این آزمایش بهمنظور بررسی اثر جوانهزنی بر ترکیب و مقدار انرژي قابل متابولیسم دانه جو انجام شد. مواد و روشها دانههاي جو و جو جوانهزده (رقم ریحان) از مزرعه نمونه ارتش واقع در کیلومتر 15 جاده آققلا-گرگان تهیه شدند. نحوه جوانهزنی جو بدین صورت بود که ابتدا دانههاي جو براي 48 ساعت در آب خیسانده شد. سپس براي مدت 72 ساعت در دماي 17 تا 18 درجه سانتیگراد و رطوبت 70 تا 80 درصد قرار گرفت تا فرآیند جوانهزنی انجام شود. در نهایت دانه جوانهزده در دماي 50 درجه سانتیگراد قرار گرفت تا به رطوبت کمتر از 8 درصد برسد. مقادیر ماده خشک پروتي ین خام خاکستر چربی خام فیبر خام دانههاي جو و جو جوانهزده بر اساس روشهاي معمول (1) تعیین شد. مقدار انرژي خام با استفاده از بمب کالریمتر آدیاباتیک مدل RARR-1261 ساخت کشور آمریکا و مقدار بتاگلوکان جو و جو جوانهزده با استفاده از کی ت آنزیمی شرکت مگازیم کشور ایرلند Ltd) (Megazyme International Irland تعیین گردید. در این تحقیق از جوجههاي گوشتی نر سویه راس 308 که به مدت 42 روز با جیرههاي متعادل تغذیه شده بودند استفاده گردید. در سن 42 روزگی پس از 8 ساعت گرسنگی جوجهها توزین شدند و 48 جوجه از میان 280 قطعه جوجه که داراي وزن یکسانی بودند انتخاب و در 24 واحد آزمایشی توزیع شدند. در این آزمایش 4 تیمار وجود داشت که براي هر تیمار 6 تکرار در نظر گرفته شد. تیمارهاي آزمایشی شامل جیره جو و جایگزینی سطوح و 100 درصد جو جوانهزده به جاي جو بود (جدول 1). به تمام این جیرهها اکسید کرومیک به میزان 0/3 درصد بهعنوان نشانگر غیرقابلهضم افزوده شد. جوجههاي گوشتی به مدت 7 روز از تیمارهاي آزمایشی (جدول 1) تغذیه شدند که 4 روز اول (42-46 روزگی) بهمنظور دوره عادت پذیري و 3 روز بعدي (46-49 روزگی) نیز بهعنوان دوره رکورد برداري در نظر گرفته شدند. روش کار بدین صورت بود که در طی 3 روز دوره رکوردبرداري هر روز کل فضولات هر واحد آزمایشی جداگانه جمعآوري و توزین میشدند. از فضولات جمعآوري هر واحد آزمایش یک نمونه تهیه شد که براي خشک شدن به مدت 48 ساعت در آون 60 درجه سانتیگراد قرار داده شدند. سپس مقادیر انرژي قابل متابولیسم ظاهري (AME) و انرژي قابل متابولیسم ظاهري تصحیح شده براي ازت ) n (AME جو و جو جوانهزده به دو روش جمعآوري فضولات (با توجه به مقدار کل فضولات دفعی) و روش نشانگر (با توجه به غلظت اکسید کروم در فضولات دفعی) تعیین شدند. در طول آزمایش همواره آب و خوراك به صورت آزاد در اختیار پرندگان قرار داشت. مقادیر انرژي قابل متابولیسم با استفاده از معادلات ذیل تعیین شدند. معادله 1: انرژي قابل متابولیسم ظاهري به روش جمعآوري فضولات معادله 2: انرژي قابل متابولیسم ظاهري به روش نشانگر معادله 3: انرژي قابل متابولیسم ظاهري تصحیح شده بر مبناي ازت به روش جمعآوري فضولات معادله : 4 انرژي قابل متابولیسم ظاهري تصحیح شده بر. مبناي ازت به روش نشانگر :FI مصرف خوراك (گرم ماده خشک) E: میزان فضولات دفعی (گرم ماده خشک) :NR ابقاء ازت (گرم ماده خشک) K: عدد ثابت (8/22) :Nf درصد ازت خوراك :Ne درصد ازت فضولات. انرژي قابل :AME انرژي خام :GE معادله 5: ابقاء ازت در این معادلات: متابولیسم :AMEn انرژي قابل متابولیسم تصحیح شده بر مقدار ازت N: درصد اکسید کروم M: مبناي ازت

3 پژوهشهاي تولیدات دامی/ سال ششم/ شماره 11/ بهار و تابستان جدول 1- ترکیب تیمارهاي آزمایشی (بر حسب درصد هوا خشک) جیرههاي حاوي جو جوانهزده 100 درصد 66 درصد 33 درصد جیره جو اجراء خوراك /08 64/16 96/24 جو 96/24 64/16 32/ جو جوانهزده 1/29 1/29 1/29 1/29 سنگ آهک 1/31 1/31 1/31 1/31 دي کلسیم فسفات 1 مکمل ویتامینی 2 مکمل معدنی 0/36 0/36 0/36 0/36 نمک 0/3 0/3 0/3 0/3 اکسید کروم 3976/ / / /53 ترکیبات شیمیایی انرژي خام (Kcal/kg) 11/36 11/09 10/69 10/37 پروتي ین خام (درصد) E ویتامین 9000 IU A ویتامین IU مکمل ویتامینی در هر کیلوگرم از خوراك مقادیر زیر را تامین مینمود. 1: 5000 B2 میلیگرم ویتامین 3300 B1 میلیگرم ویتامین 900 K3 میلیگرم ویتامین 1000 D 3 ویتامین IU میلیگرم B9 میلیگرم ویتامین 500 B12 میلیگرم ویتامین 7/5 B6 ویتامین میلیگرم 150 B3 میلیگرم ویتامین ویتامین B5 0/1 میلیگرم ویتامین بیوتین و میلیگرم کولین. میلیگرم 4000 میلیگرم روي میلیگرم منگنز مواد زیر بود: هر کیلوگرم از مکمل معدنی تا مینکننده 2: مس 400 میلیگرم ید 80 میلیگرم سلنیوم. نتایج بدست آمده از آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با استفاده از نرم افزار SAS مورد تجزیه آماري قرار گرفت (14). مقایسه میانگینها با آزمون دانکن در سطح احتمال (0/05>P) انجام شد. براي برونیابی رگرسیون معادلات مربوط به اندازهگیري انرژي قابل متابولیسم از نرمافزار Curve Fit استفاده شد. نتایج و بحث ترکیب شیمیایی دانه جو و جو جوانهزده در جدول 2 گزارش شده است. با بررسی نتایج مشاهده میشود دانه جو در مقایسه با جو جوانهزده میزان پروتي ین خام (10/78 در برابر 11/81 درصد) فیبر خام (5/59 در برابر 6/84 رصد) عصاره اتري (2/72 در برابر 2/92 درصد) و انرژي خام (4065 در برابر 4132 کیلوکالري) کمتري دارد ولی میزان خاکستر (2/59 در برابر 2/52 درصد) و بتاگلوکان (3/18 در برابر 1/053 درصد) آن نسبت به جو جوانهزده بیشتر میباشد. در این آزمایش جوانهزنی جو باعث افزایش 9/55 درصدي پروتي ین خام شد. تیان و همکاران (19) گزارش کردند که جوانهزنی یولاف سبب افزایش پروتي ین آن به مقدار 17/82 درصد میشود. آنها افزایش پروتي ین را به از دست رفتن وزن خشک دانههاي یولاف به واسطه انجام تنفس در طی فرایند جوانهزنی نسبت داند. بنابراین دانههاي جوانهزده براساس واحد وزن محتوي دانههاي بیشتري است و بنابراین داراي میزان ازت کل بالاتري نسبت به دانه خام در همان واحد وزن میباشند. جوانهزنی جو همچنین باعث کاهش 66/88 درصدي میزان بتاگلوکان شد. گزارش شده است که در طی مرحله جوانهزنی فعالیت آنزیمهاي آلفاآمیلاز بتاآمیلاز و بتاگلوکاناز افزایش مییابد (9). این افزایش میزان بتاگلوکاناز حدود 80 درصد بتاگلوکان در جو اولیه را تجزیه میکند و باعث کاهش بتاگلوکان میشود (23). میزان فیبر خام جو نیز در زمان جوانهزنی افزایش یافت. بهنظر میرسد عامل اصلی افزایش فیبر ناشی از مصرف قندهاي حاصل از تجزیه نشاسته طی فرایند جوانهزنی باشد (7). مقدار خاکستر جو جوانهزده کمتر از خاکستر جو بود. وایس و لورنز (22) نیز نشان دادند که مقدار خاکستر در طی فرآیند مالتسازي کاهش پیدا میکند. جدول 2- ترکیب شیمیاي دانه جو و جو جوانهزده (بر حسب درصد هوا خشک) جو جوانهزده جو انرژي خام (Kcal/kg) 95/67 93/07 ماده خشک 11/81 10/78 پروتي ین خام 6/84 5/59 فیبر خام 2/97 2/92 عصاره اتري 2/52 2/59 خاکستر 1/053 3/18 کل بتاگلوکان

4 تعیین ترکیبات شیمیایی و انرژي قابل متابولیسم جو جوانهزده در جوجههاي گوشتی... 4 مقدار AME و AMEn تیمارهاي آزمایشی به روش جمعآوري کل فضولات و روش استفاده از نشانگر در جدول 3 گزارش شدهاست. با افزایش سطح جو جوانهزده میزان انرژي قابل متابولیسم ظاهري در هر دو روش افزایش یافت. در عین حال اختلاف بین مقادیر AME و AMEn تیمارهاي آزمایشی در روش استفاده از نشانگر معنیدار بود (0/05>P). مقدار AME دانه جو در روش جمعآوري فضولات 3221/70 کیلوکالري و در روش استفاده از نشانگر 2768/16 کیلوکالري بود. مقدار AMEn جدول 3- مقدار AME تیمارهاي مختلف آزمایش (بر حسب کیلوکالري/ کیلوگرم) دانه جو در روش جمعآوري فضولات 3221/58 کیلوکالري و در روش استفاده از نشانگر 2775/74 کیلوکالري بود. مقادیر AME و AMEn دانه جو جوانهزده بر اساس روشهاي برونیابی رگرسیون محاسبه شد. مقدار AME جو جوانهزده در روش جمعآوري فضولات و استفاده از نشانگر به ترتیب 3315/05 و 3107/95 کیلوکالري در کیلوگرم و مقدار AMEn جو جوانهزده در روش جمعآوري فضولات و استفاده از نشانگر به ترتیب 3304/63 و 3110/95 کیلوکالري در کیلوگرم تعیین شدند. AME n (Kcal/kg) AME (Kcal/kg) استفاده از نشانگر جمعآوري فضولات استفاده از نشانگر جمعآوري فضولات تیمارهاي آزمایشی c 2775/ /58 b 2768/ /70 جو bc 2836/ /18 b 2826/ /32 33 درصد جو جوانهزده b 2953/ /99 b 2878/ /44 66 درصد جو جوانهزده a 3142/ /24 a / درصد جو جوانهزده 52/72 42/38 57/48 42/39 خطاي استاندارد میانگینهاي هر ستون با حروف غیر مشترك داراي اختلاف معنیدار میباشند (0/05>P). جانمحمدي و همکاران (11) انرژي قابل متابولیسم چهار رقم جو را بین 2585/8 تا 3222/5 بدست آوردند. قیصري و همکاران (7) میزان انرژي قابل متابولیسم ظاهري جو را 2199 بدست آوردند که بسیار پایینتر از مقدار بدست آمده در این تحقیق بود. این اختلافات میتواند ناشی از تفاوت رقمهاي دانه جو و یا شرایط کاشت و وضعیت آب و هواي منطقه باشد. جوانهزنی جو باعث افزایش معنیدار AME شد بهطوريکه مقدار AME اندازهگیري شده به روش استفاده از نشانگر از 2768/16 به 3031/25 کیلو کالري بر کیلوگرم افزایش یافت. اثر ضد تغذیهاي پلیساکاریدهاي غیرنشاستهاي بر انرژي قابل متابولیسم ظاهري به دلیل جلوگیري از هضم نشاسته پروتي ین و چربی در روده است (5). جوانهزنی باعث کاهش این اثرات ضدتغذیهاي در جو میشود (18). ثابت مقدم و همکاران (13) نیز افزایش معنیدار انرژي قابل متابولیسم ظاهري جو را در زمان جوانهزنی آن نشان دادند. پیر و لیسون (12) نیز نشان دادند که یک روز پس از جوانهزنی جو میزان انرژي قابل متابولیسم حدود 4 مگاژول بر کیلوگرم افزایش مییابد. همچنین گزارش شده است که 48 ساعت پس از جوانهزنی جو مقدار انرژي قابل متابولیسم حدودا 1/1 مگاژول بر کیلوگرم افزایش مییابد (10) ویلامید و همکاران (21) نیز گزارش کردند که دلیل اصلی کاهش انرژي قابل متابولیسم در انواع جو وجود بتاگلوکان بهعنوان مهمترین کربوهیدرات غیرنشاستهاي میباشد و این پلی ساکارید غیرنشاستهاي باعث افزایش ویسکوزیته محتویات دستگاه گوارش میگردد. انرژي قابل متابولیسم ظاهري در روش استفاده از نشانگر پایینتر از روش جمعآوري فضولات بود. تیلمن و والدروپ (20) دو روش جمعآوري کل فضولات و استفاده از نشانگر را براي اندازهگیري انرژي قابل متابولیسم مواد خوراکی در جوجههاي گوشتی مورد مقایسه قرار دادند. آنها گزارش کردند که نیازي به جمعآوري کل فضولات در طی دوره آزمایش نیست. میانگین انرژي قابل متابولیسم ظاهري که به روش جمعآوري فضولات تعیین شدند به طور قابل ملاحظهاي بیشتر از روش نشانگر بود. قیصري و همکاران (7) گزارش کردند که انرژي قابل متابولیسم در استفاده از دو روش جمع آوري فضولات و استفاده از نشانگر با یکدیگر اختلاف معنیداري دارند. از آنجایی که شرایط آزمایش در هر دو روش یکسان بودند احتمالا دلیل این اختلاف میتواند به علت وجود خطا در اندازهگیري مصرف خوراك و یا جمع آوري کل فضولات از سینیجمع آوري باشد. تعیین انرژي قابل متابولیسم از طریق روش استفاده از نشانگر در خوراك و فضولات نسبت به روش جمعآوري کل فضولات خطاي کمتري دارد (15). نمودار مقدار AME به دو روش جمع آوري کل فضولات و استفاده از نشانگر در برابر سطوح مختلف جو جوانهزده در تیمارهاي آزمایشی به ترتیب در شکلهاي 1 و 2 نشان داده شده است.

5 پژوهشهاي تولیدات دامی/ سال ششم/ شماره 11/ بهار و تابستان شکل 1- مقدارAME به روش جمعآوري کل فضولات در برابر سطوح مختلف جو جوانهزده مقدار AMEn دانه جو با استفاده از روش جمعآوري کل فضولات برابر 3221/58 کیلوکالري و به روش استفاده از نشانگر 2775/74 کیلوکالري بدست آمد. جانمحمدي و همکاران (11) میزان انرژي قابل متابولیسم چهار رقم جو را از 2613/5 تا 3243/1 گزارش کردند که این مقدار تفاوت به دلیل اختلاف رقم میباشد. در آزمایش حاضر مقادیر AMEn تیمارهاي آزمایشی بیشتر از مقادیر AME بود که این نتایج با نتایج جانمحمدي و همکاران (11) مطابقت دارد. این اختلاف نشاندهنده وجود تعادل منفی ازت در جوجههاي گوشتی بوده است. قیصري و همکاران (7) مقدار AMEn دانه جو را با استفاده از نشانگر 2124 کیلوکالري/کیلوگرم بدست آوردند که بسیار پایینتر از مقدار آزمایش حاضر است. این اختلاف میتواند به دلیل سن و نوع پرنده باشد. همچنین این محققان روشهاي مختلف را با هم مقایسه کردند که نشان دادند مقدار AMEn در روش جمعآوري فضولات بالاتر از روش استفاده نشانگر میباشد که با نتایج این تحقیق مطابقت دارد. شریفی و همکاران (16) مقدار AMEn دانه جو را 2885 کیلوکالري در کیلوگرم گزارش کردند. در شکل 2- مقدار AME به روش استفاده از نشانگر در برابر سطوح مختلف جو جوانهزده جداول احتیاجات غذایی طیور (8) مقدار AMEn دانه جو برابر 2966 کیلوکالري در کیلوگرم بیان شده است که به مقدار اندازهگیري شده در این تحقیق نزدیک میباشد. جوانهزنی جو باعث افزایش معنیدار 11/67 درصدي AMEn شد. این افزایش میتواند از یک طرف به دلیل کاهش میزان بتاگلوکان جو در زمان جوانهزنی و از طرف دیگر افزایش میزان پروتي ین در زمان جوانهزنی باشد. میزان پلیساکاریدهاي غیرنشاستهاي به ویژه بتاگلوکان محلول و پنتوز آنها در مقدار AMEn دانه جو نقش مو ثري دارند. از آنجاي یکه میزان بتاگلوکان دانه جو از 3/18 به 1/053 درصد در جو جوانهزده رسیده است به نظر میرسد دلیل اصلی افزایش انرژي کاهش بتاگلوکان باشد. نتایج بدست آمده با گزارش یعقوبفر (24) مبنی بر این که میزان انرژي متابولیسم تعیین شده تحت تا ثیر روش اندازهگیري قرار میگیرد مطابقت دارد. نم ودار مق دار AMEn به دو روش جمعآوري کل فضولات و استفاده از نشانگر در برابر سطوح مختلف جو جوانهزده در جیرههاي آزمایشی به ترتیب در شکلهاي 3 و 4 نشان داده شده است. شکل 3- مقدار AMEn به روش جمعآوري کل فضولات در برابر سطوح مختلف جو جوانهزده شکل 4- مقدار AMEn به روش استفاده از نشانگر در برابر سطوح مختلف جو

6 تعیین ترکیبات شیمیایی و انرژي قابل متابولیسم جو جوانهزده در جوجههاي گوشتی... 6 جوانهزنی جو باعث افزایش مقدار انرژي خام و پروتي ین خام جو و همچنین کاهش میزان بتاگلوکان آن شد. با جوانهزنی جو میزان AME و AMEn در هر دو روش جمعآوري فضولات و استفاده از نشانگر افزایش یافت بهطوريکه میزان AME در روش جمعآوري فضولات از 3202/5 به 3315/05 کیلوکالري در کیلوگرم و در روش استفاده از نشانگر از 2739/4 به 3107/95 کیلوکالري در کیلوگرم و همچنین مقدار AMEn در روش جمعآوري فضولات از 3212/7 به 3304/63 کیلوکالري در کیلوگرم و در روش استفاده از نشانگر از 2745 به 3110/95 کیلوکالري در کیلوگرم افزایش یافت. اختلاف زیادي بین روش جمعآوري کل فضولات و یا استفاده از نشانگر اکسید کرم براي تعیین انرژي قابل متابولیسم ظاهري نمونههاي مورد آزمایش مشاهده شد. با توجه به احتمال بروز خطاهاي غیر قابلاجتناب در تعیین انرژي قابل متابولیسم به روش جمعآوري کل فضولات در صورت استفاده از این روش باید دقت آزمایش را بالا برد و یا بهتر است از نشانگرها براي تعیین انرژي قابل متابولیسم مواد خوراکی استفاده شود. منابع 1. AOAC Official methods of analysis of AOAC International. 17 th edn. AOAC Int., Gaithersburg, MD. 2. Bedford, M.R. and H.L. Classen Reduction of intestinal viscosity through manipulation of dietary rye and pentosanase concentration is effected through changes in the carbohydrate composition of the intestinal aqueous phase and results in improved growth rate and feed conversion efficiency in broiler chicks. Journal of Nutrition. 122: Choct, M Feed non-starch polysaccharides: Chemical structure and nutritional significance. Feed Milling International. June issue pp. 4. Choct, M. and G. Annison Anti-nutritive activity of wheat pentosan in broiler diets. British Poultry Science. 31: Choct, M. and G. Annison The inhibition of nutrient digestion by wheat pentosans. British Journal of Nutrition. 67: Fengler, A.I., F.X. Aherne and A.R. Robblee Influence of germination of cereals on viscosity of their aqueous extracts and nutritive value. Journal of Animal Feed Science and Technology. 28: Gheisari, A.A., Pourabadeh, A.H., Pourreza, J., Mahlougi, M. and R. Bahadoran Determination of chemical composition and evaluation of apparent and true metabolisable energy of different barley cultivars in broiler chicks. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources. 41: (In Persian) 8. Golian, A. and M. Salar Moini Nutrient Requirements of Poultry. Sazemen Eghtesadi Qusar. 193 pp. (In Persian) 9. Gupta, M., N. Abu-Ghannam and E. Gallaghar Barley for brewing: Characteristic changes during malting and application of its by-products. Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety. 9: Hughes, R.J. and R.J. Van Barneveld Effects of germination of grains on apparent metabolisable energy values and performance of broiler chickens. Proceedings of the 16 th Australian Poultry Science Symposium. Sydney, New South Wales, Australia pp. 11. Janmohammadi, H., A. Taghizadeh and N. Pirany Chemical composition and metabolizable energy content of some barley varieties of east Azarbyjan using adult Leghorn roosters. Animal Science Reserches. 19: (In Persian) 12. Peer, D.J. and S. Leeson Feeding value of hydroponically sprouted barley for poultry and pigs. Journal of Animal Feed Science and Technology. 13: Sabet Moghaddam, A., M. Mehdipour and B. Dastar The determining of digestible energy and digestibility coefficients of protein, calcium and phosphorus of malt (Germinated Barley) in b roilers. International Journal of Poultry Science. 8: SAS Institute, Inc SAS User s Guide: Statistics. SAS Inst.Inc., Cary, NC. 15. Sibbald, I.R Measurement of bioavailable energy in poultry feedstuffs: A review. Canadian Journal of Animal Science. 62: Sharifie, S.D., F. Shariatmadari, A. Yagoub Far and M.A. Mousavi Determination of chemical composition and metabolizable energy coctent of poultry feedstuffs produced in Kermansha Province and their comparative study with NRC and Canadian tables. Pajouhesh-VA-Sazandagi : (In Persian) 17. Svihus, B., C.E. Newman, R.K. Newman and I. Selmer-Olsen, I Changes in extract viscosity, amino acid content, and soluble and insoluble β-glucan and dietary fibre content of barley during different high moisture storage conditions. Animal Feed Science and Technology. 64: Svihus, B., R.K. Newman and C.W. Newman Effect of soaking, germination and enzyme treatment of whole barley on nutritional value and digestive tract parameters of broiler chickens. British Poultry Science. 38: Tian, B., B. Xie, J. Shi, J. Wua, Y. Cai, T. Xu, S, Xue and Q. Deng Physicochemical changes of oat seeds during germination. Food Chemistry. 119: Tillman, P.B. and P.W. Waldroup Assessment of extruded grain amaranth as a feed ingredient for broilers. 1-Apparent ME Values. Poultry Science. 67:

7 پژوهشهاي تولیدات دامی/ سال ششم/ شماره 11/ بهار و تابستان Villamide, M.J., J.M. Fuente, P. Perea de Ayala and A. Fores Energy evaluation of eight cultivars for poultry: Effect of dietary enzyme addition. Poultry Science. 76: Vis, R.B. and K. Lorenz Malting and brewing with high β-glucan barley. LWT-Food Science and Technology. 31: Wang, J., G. Zhang, J. Chen and F. Wu The changes of β-glucan content and β-glucanase activity in barley before and after malting and their relationships to malt qualities. Food Chemistry. 86: Yaghobfar, A Effect of genetic line, sex of birds and the type of bioassay on the metabolisable energy value of maize. British Poultry Science. 42:

8 Research on Animal Production Vol. 6, No. 11, Spring and Sumer Determination of Chemical Composition and Metabolisable Energy of Germinated Barley in Broiler Chickens Moosal Reza Rasteh 1 and Behrouz Dastar 2 1- M.Sc., Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resoources 2- Professor, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resoources (Corresponding author: dastar@gau.ac.ir) Received: December 12, 2012 Accepted: October 14, 2013 Abstract This experiment was conducted to measure chemical composition and metabolisable energy of germinated barley (GB) in broiler chickens. For this purpose, chemical composition of barley and GB was determined and then four experimental treatments consist of a barley basal diet and replacing 33, 66 and 100 percent of GB in the basal barley diet was prepared. Apparent metabolisable energy (AME) and nitrogen corrected apparent metabolizable energy (AMEn) was determined by total excreta collection and chromic oxide marker methods. Results indicated GB had higher gross energy (4132 vs 4065 kcal/kg) and crude protein (11.81 vs percent) and lower β-glucan (1.053 vs 3.18 percent) than barley. Higher replacing GB in the barley basal diet led to increase of AME and AMEn in both of methods, but it was significant for marker chromic oxide method (P<0.05). The metabolisable energy for GB was determined by regression method. The AME value of GB by total excreta collection and chromic oxide methods was and kcal/kg, and the AMEn value for GB was and kcal/kg for those methods resppectively. Keywords: Germinated barley, Metabolisable energy, Broiler chicken