ποδράσηη Διονυσία Διονυσίου Σιδώνια Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ Γυμνάσιο Αγιάς Λάρισας

Σχετικά έγγραφα
ποδράσηη Το Βυζαντινό Κάστρο Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9ο ΕΠΑΛ Θεσσαλονίκης

ποδράσηη Σε ποια πόλη θα ανάψει η φλόγα της εκεχειρίας; Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

ποδράσηη Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

ποδράσηη Έθιμα γάμου διαφορετικών πολιτισμικών κοινοτήτων Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

ποδράσηη Τέρατα της αρχαίας Ελλάδας Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 64ο Νηπιαγωγείο Αθηνών

Τα κτήρια λένε την ιστορία τους. 48o Γυμνάσιο Αθηνών ΔΑΝΣΜ. Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεότερων και Σύγχρονων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού

56o Γυμνάσιο. Αθηνών. Τα μονοπάτια του νερού μέσα από τα εκθέματα του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών. Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο

ποδράσηη Εδώ κι εκεί Εγώ κι εσύ Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

ποδράσηη Μια μέρα στη Νεολιθική εποχή Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ποδράσηη Χαλί πετά, ιστορία αρχινά! Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

ποδράσηη Το ταξίδι του Ευηνίωνα Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ Γυμνάσιο Καρδαμύλης

Το μουσείο ζωντανεύει με ταξίδι σχολικό! Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ποδράσηη

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Με τα μάτια του παππού και της γιαγιάς. 63o Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης. Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας- Θράκης

ποδράσηη Ανιχνεύοντας το παρελθόν Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

Φυτά και ζώα στα νομίσματα και στον διάκοσμο του Νομισματικού Μουσείου. 24o Δημοτικό Αχαρνών. Νομισματικό Μουσείο Αθηνών

ποδράσηη Μετανάστευση και κινηματογράφος Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

Διαπαίζουμε. όλοι μαζί. 26o Δημοτικό Σχολείο Αθηνών. Μουσείο Αφής Φάρος Τυφλών Ελλάδος. Υποδράση: Εκπαιδευτικές Επισκέψεις Μαθητών

Ημερίδα. Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: εκπαιδευτική πολιτική, κοινωνία, σχολείο ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

ποδράσηη Πορτρέτα Ανθρώπων Εικόνες Του Τόπου Μου Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις

Πήραμε 24 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια. 1. Τα δρώμενα της ημερίδας ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες σας; Μετρήθηκαν 24 «Ναι» και κανένα «Όχι».

Μουσεία και Εκπαίδευση (υποχρεωτικό 3,4 εξ.) Προσδοκώμενα αποτελέσματα: Στη διάρκεια του μαθήματος οι φοιτητές/τριες

Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση

ποδράσηη Μια μέρα με τη Ζωφόρο του Παρθενώνα Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

Εβραϊκό Μουσείο. Θεσσαλονίκης

Η επιμόρφωση εκπαιδευτικών για το πολυπολιτισμικό σχολείο: εφαρμογές οφέλη συνέχεια

Προκήρυξη. Πανελλήνιος Σχολικός Διαγωνισμός «ΧΟΡΕΥΟΝΤΑΣ ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΟΥ»

Η εκπαίδευση των παιδιών από την Αρχαιότητα μέχρι και το Διαφωτισμό, Α

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Τι ήταν η αρχαία Δίολκος; Τι είναι ο Ισθμός; Που, πότε και γιατί γεννήθηκε η ιδέα διάνοιξης της διώρυγας της Κορίνθου και πότε τελικά εφαρμόστηκε; Ξετ

Διδακτική της Πληροφορικής

Αρχαία μουσικά όργανα. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 23o Δημοτικό Αθηνών. Υποδράση: Εκπαιδευτικές Επισκέψεις Μαθητών

ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΩΝ ΜΥΚΗΝΩΝ. «Τα μυστικά ενός αγγείου»

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, Αθήνα Τηλ.: , Fax:

ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ- «ΠΟΣΟ ΚΑΛΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΑΝΟΛΗ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟ;»

ΕΚΘΕΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ΗΜΕΡΙΔΑ: «Το προσφυγικό ως ανθρωπιστικό ζήτημα»

Τίτλος μαθήματος ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΕΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ. ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Επιλογής / Ενότητα Τεχνών ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΕΙΡΗΝΗ ΝΑΚΟΥ

Eπιμορφωτικό σεμινάριο

ΔΗΜΟΣΙΟ ΝΗΠ. ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Παλαμήδι: Ο δικός μας Τιτανικός. Φρούριο Παλαμήδι. Ναυπλίου. 3o Δημοτικό Σχολείο. Ναυπλίου. Υποδράση: Εκπαιδευτικές Επισκέψεις Μαθητών

Εκπαιδευτικό Σενάριο 2

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

«Παιδαγωγική προσέγγιση της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού μέσω τηλεκπαίδευσης (e-learning)»

Περιβαλλοντικές διαδρομές στα ίχνη του παρελθόντος, αναζητώντας ένα βιώσιμο μέλλον. Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Λαυρίου

Ελληνικό Παιδικό Μουσείο Κυδαθηναίων 14, Αθήνα Τηλ.: , Fax:

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΑΔΑ: Β44Υ9-ΧΦΓ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ. Μαρούσι, 13/03/2012 Αρ. Πρωτ. 3071

ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ. Σχ. Έτος: Ημερομηνία Αριθ. Πρωτ. 266

Το Μουσείο σε έναν κόσμο που αλλάζει νέες προκλήσεις νέες εμπνεύσεις. Παρασκευή 18 Μαΐου 2012, Διεθνής Ημέρα Μουσείων ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

«Ανακαλύπτοντας τους αρχαιολογικούς θησαυρούς της Επαρχίας Ελασσόνας»- Μια διδακτική προσέγγιση

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ:

ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση διαπολιτισμικότητα)

Αριθ. Πρωτ.:313 ΠΡΟΣ. Ταχ. Δ/νση: Σχολή Ουρσουλινών - Χώρα Νάξου Τ.Κ. Πόλη: Νάξος Πληροφορίες: Κων/νος Κλουβάτος Τηλ.

Νιώθω, νιώθεις, νιώθει.νιώθουμε ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟ. Χανιά

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ -----

ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΝΕΑ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ. Σχ. Έτος: Ημερομηνία Αριθ. Πρωτ.

Πολυπολιτισμικότητα και Σχεδιασμοί Μάθησης

Ευρωπαϊκή Ένωση: Ίδρυση και εξέλιξη

«Ερευνώ, Βελτιώνομαι και Προχωρώ»

Μιλώντας με τα αρχαία

ποδράσηη Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους Ξεδιπλώνω και απλώνω: Σκέψεις, Συναισθήματα, Όνειρα

Παράρτημα Ι. Κλίμακα Διερεύνησης Προσδοκιών. Ερωτηματολόγιο Οι Προσδοκίες μου από το σεμινάριο

Οι περιπέτειες του Οσμάν Σαχ στα Τρίκαλα. Κουρσούμ Τζαμί. 32o Δημοτικό Σχολείο Τρικάλων. Υποδράση: Εκπαιδευτικές Επισκέψεις Μαθητών

5.34 Αξιοποίηση κοινοτήτων μάθησης στο πλαίσιο προγράμματος προπτυχιακής εκπαίδευσης εν δυνάμει εκπαιδευτικών

Σκοπός και στόχοι της δράσης Το πλαίσιο εφαρμογής Δραστηριότητες της δράσης

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ

2 ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Διδασκαλία και μάθηση στο πολυπολιτισμικό σχολείο: δημιουργώντας κίνητρα μάθησης

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ. Όψεις της καθηµερινής ζωής στην παλαιοχριστιανική εποχή

ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Η Γυναίκα στην Αρχαία Αθήνα. Χουτουρίδου Κλαούντια, καθ. κλ. ΠΕ07

Επιστηµονικός και Πολιτιστικός Οργανισµός των Ηνωµένων Εθνών. Πρόγραµµα Ηνωµένων Σχολείων για την Προώθηση της Παγκόσµιας Εκπαίδευσης.

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Στον κήπο με τα φυτά του Μουσείου»

ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΛΛΙΣΤΟΝ ΕΣΤΙ ΚΤΗΜΑ ΒΡΟΤΟΙΣ: ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ: ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ

Εκπαιδευτικοί ΣΤΌΧΟΙ των προτεινόμενων δραστηριοτήτων ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ εκπαίδευσης

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΕΚΔΟΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ-ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ(blog)» Γυμνάσιο Πανόπουλου

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Μόνιμο προσωπικό 8 EE και Λογοθεραπεία 2 Επισκέπτες εκπαιδευτικοί 3

Salinity Project: Ανακρίνοντας τo θαλασσινό νερό

Εκπαιδευτική Ημερίδα: «Αξιολόγηση Μαθητή. Σύγχρονες Τάσεις Πρακτικές Εφαρμογές» 4 Απριλίου 2015 και 25 Απριλίου 2015

ΑΔΑ: ΒΟΖΑ9-ΥΣ5 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΜΟΝΑΔΑ Β3

Α. Ο εκκλησιασμός των μαθητών των σχολείων Α/θμιας και Β/θμιας

Γνωστικό αντικείµενο της ενότητας είναι η παρουσίαση του

Στα ίχνη των χαμένων χρωμάτων. Μουσείο Ακρόπολης. 2o ΓΕΛ Αγίων Αναργύρων. Υποδράση: Εκπαιδευτικές Επισκέψεις Μαθητών

Σχόλια και υποδείξεις για το Σχέδιο Μαθήματος

Οδηγίες για την Πιλοτική Εφαρμογή των μαθημάτων και των Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΙΣΤΟΡΙΑ

Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση

ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ή PROJECT

Διγλωσσία και Εκπαίδευση

Θέμα: Υλοποίηση επιμορφωτικών δράσεων εκπαιδευτικών (ΠΕ70) τάξεων Δ, Ε, Στ

Συλλογικός Τόμος Εργασιών Περιγραφή Πιλοτικού Προγράμματος ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση

Transcript:

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ 9 ποδράσηη 5 Σχέδια εργασίας σχολείων-μουσείων σχολικού έτους 2011-2012 «Αθανασάκειο» Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου Γυμνάσιο Αγιάς Λάρισας Διονυσία Διονυσίου Σιδώνια ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η Πράξη "Εκπαίδευση Αλλοδαπών & Παλιννοστούντων Μαθητών" υλοποιείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση" και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους

Συμμετέχοντες, σελ. 3 Στόχοι, σελ. 4 Δράσεις, σελ.5 Αξιολόγηση, σελ. 8 περιεχόμενα 2

Συμμετέχοντες Σχολείο: Γυμνάσιο Αγιάς Π.Ε. Λάρισας Τάξη / Τμήμα: Α Γυμνασίου Αριθμός μαθητών: 19 Αριθμός παλιννοστούντων / αλλοδαπών μαθητών: 7 Χώρες προέλευσης των παλιννοστούντων / αλλοδαπών μαθητών: Αλβανία Σύντομη περιγραφή του προφίλ της τάξης και της κατάστασης που διαμορφώνεται (π.χ. αν υπάρχουν μαθητές που δε γνωρίζουν καθόλου Ελληνικά, αν εκδηλώνεται αντιπαλότητα ανάμεσα σε συγκεκριμένες ομάδες μαθητών κλπ.): Όλα τα παιδιά φοιτούν σε ελληνικό σχολείο πάνω από 3 χρόνια και υπάρχει αρμονική σχέση με τους Έλληνες μαθητές. Όνομα εκπαιδευτικού: Ντόνα Κυβέλη Μουσείο: «Αθανασάκειο» Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου Συλλογή ή αντικείμενα που έγιναν αντικείμενα διαπραγμάτευσης: Αίθουσα 5 της Παλαιάς Πτέρυγας του «Αθανασάκειου» Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου, με θέμα «Γραπτές επιτύμβιες στήλες Δημητριάδος». Διαπολιτισμική δυναμική που διακρίνεται στα συγκεκριμένα αντικείμενα: Η αρχαία Δημητριάδα ιδρύθηκε από το Μακεδόνα Βασιλιά Δημήτριο Πολιορκητή, τον 3 ο αι. π.χ., ως συνοικισμός των πόλεων και χωριών που προϋπήρχαν στην περιοχή, με σκοπό να γίνει πρωτεύουσα του κράτους του. Γρήγορα εξελίχθηκε σε μεγάλο εμπορικό κέντρο και στα λιμάνια της συνέρρεαν άνθρωποι απ όλο σχεδόν τον ελληνικό κόσμο. Υπ αυτήν την έννοια, αποτελούσε μια πολυπολιτισμική πόλη και ως εκ τούτου η διαπραγμάτευση του θέματος στην έκθεση του μουσείου επιτρέπει τη διαπολιτισμική του προσέγγιση. Όνομα μουσειοπαιδαγωγού ή άλλου προσώπου του μουσείου: Αιμιλία Καλογιάννη, αρχαιολόγος (M.Ed.), με σχέση εργασίας Ι.Δ.Α.Χ. στην ΙΓ Ε.Π.Κ.Α.. 3

Εικόνα 1. Οι μαθήτριες μέσα στο Αρχαιολογικό μουσείο Βόλου αναζητούν πληροφορίες από τις επιτύμβιες στήλες της αρχαίας Δημητριάδας. Στόχοι Βασικός στόχος της επίσκεψης στο μουσείο ήταν η κοινωνική ενσωμάτωση των αλλοδαπών μαθητών και η αποβολή αισθημάτων ξενοφοβίας και ρατσισμού. Παράλληλα, επιδίωξη από την εφαρμογή του εκπαιδευτικού προγράμματος ήταν, πέρα από τα γνωστικά οφέλη αναφορικά με την ι- στορία της αρχαίας πόλης, η ανάπτυξη μεταγνωστικών διαδικασιών, ώστε τα παιδιά να προσπαθήσουν να ανακαλύψουν αιτιατές σχέσεις μεταξύ της έκθεσης των αντικειμένων και των πληροφοριών που μπορούμε να αντλήσουμε από αυτά, καθώς και η ενίσχυση της αυτοεκτίμησής τους και η ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ τους, μέσω της βιωματικής εμπλοκής τους στα διάφορα στάδια του προγράμματος. Σύνδεση με Πρόγραμμα Σπουδών Η επίσκεψη συνδέεται με το επίσημο Πρόγραμμα Σπουδών, σε συνάρτηση με το μάθημα της Ιστορίας και των Αρχαίων Ελληνικών. 4

Δράσεις Προκειμένου να τεθούν οι βάσεις της συνεργασίας μεταξύ Σχολείου και Μουσείου, οι αρμόδιοι υπάλληλοι καταρχήν συναντήθηκαν από κοντά στο πλαίσιο της Ημερίδας που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης στις 19/11/11 με τίτλο «Σχολικές επισκέψεις σε μουσεία στο πλαίσιο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης» προκειμένου να σχεδιαστεί από κοινού η εκπαιδευτική δράση και να τεθούν οι στόχοι για την παιδαγωγική της αξιοποίηση. Ακολούθησε τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ της εκπαιδευτικού και της αρχαιολόγου για να αποσαφηνιστούν οι λεπτομέρειες. Προκειμένου να προετοιμαστεί η επίσκεψη στο Μουσείο η εκπαιδευτικός με τα παιδιά χρησιμοποίησαν χάρτες και αναζήτησαν πληροφορίες στο διαδίκτυο για την αρχαία πόλη, ως αφετηρία για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα ακολουθούσε. Κατά τη διάρκεια του εκπαιδευτικού προγράμματος, που πραγματοποιήθηκε στο «Αθανασάκειο» Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου και διήρκεσε 1,5 ώρα περίπου, με αφετηρία τις επιτύμβιες στήλες, οι μαθητές και οι μαθήτριες κλήθηκαν να αναζητήσουν στοιχεία για τα ονόματα των κατοίκων της αρχαίας πόλης, την καταγωγή τους και τις πόλεις προέλευσής τους, αφού προηγουμένως είχαν παρακολουθήσει εκπαιδευτική περιήγηση στην έκθεση από την αρμόδια αρχαιολόγο. Εργαζόμενοι σε μικρές ομάδες, συγκέντρωσαν τις πληροφορίες από τις στήλες σε έναν έντυπο κατάλογο και προσπάθησαν να εντοπίσουν στην έκθεση πιθανά μικρά αντικείμενα που μπορεί να έφεραν μαζί τους οι αρχαίοι κάτοικοι της πόλης, ενδεικτικά της καταγωγής τους, όπως αρχαία νομίσματα ή ενσφράγιστες λαβές αμφορέων. Με τα στοιχεία που είχε συγκεντρώσει, η ομάδα μετακινήθηκε στο χώρο του Εργαστηρίου Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της ΙΓ ΕΠΚΑ κι εκεί, με τη σειρά, οι μαθητές έδιναν τις πληροφορίες που είχαν συγκεντρώσει στην αρμόδια αρχαιολόγο, προκειμένου να συμπληρωθεί σταδιακά το «οικογενειακό δέντρο» των κατοίκων της αρχαίας πόλης. Με αφετηρία το «Δέντρο της αρχαίας Δημητριάδας», προτάθηκε από την αρχαιολόγο να κατασκευαστεί στη συνέχεια και το δέντρο της τάξης, διαδικασία που ξεκίνησε στο μουσείο και ζητήθηκε από τα παιδιά να τη συνεχίσουν στο σχολείο, μετά την επίσκεψη. 5

Εικόνα 2. Οι μαθητές εντοπίζουν σε χάρτη τις πόλεις-κράτη της αρχαιότητας. Ακολούθως, δόθηκαν στα παιδιά χάρτες του αρχαίου ελληνικού κόσμου, όπου είχαν επισημανθεί οι σημαντικότερες πόλεις κράτη της αρχαιότητας, που παράλληλα συνιστούσαν τον τόπο καταγωγής των κατοίκων της αρχαίας πόλης. Τους ζητήθηκε να προσπαθήσουν να ε- ντοπίσουν όσες από αυτές είχαν ήδη σημειώσει κατά τη διαδικασία «απογραφής» των κατοίκων μέσω των επιτύμβιων στηλών και στη συνέχεια να ελέγξουν, σε σύγχρονους πλέον χάρτες, σε ποια σημερινά κράτη αυτές βρίσκονται και να κάνουν πιθανές συγκρίσεις. Στη διαδικασία αυτή ανταποκρίθηκαν. Στη συνέχεια, με βάση τα αρχαία νομισματοκοπεία που είχαν εντοπίσει τα παιδιά στην έκθεση, επιχείρησαν να κατασκευάσουν τα ίδια με γύψο αντίγραφα των αρχαίων νομισμάτων που είχαν ήδη δει, μέσα σε ειδικά καλούπια που κατασκευάστηκαν για το σκοπό αυτό από το Μουσείο, τα οποία πήραν μαζί τους σαν αναμνηστικό της επίσκεψης. Με αφορμή τα αντίγραφα των αρχαίων νομισμάτων ζητήθηκε, τέλος, από τα παιδιά να συμπληρώσουν στο «Δέντρο της τάξης» τους πιθανά χαρακτηριστικά αντικείμενα που ο καθένας θα μπορούσε να είχε φέρει από την ιδιαίτερη του πατρίδα, ενδεικτικά της καταγωγής του. Κατά την επιστροφή των παιδιών στο σχολείο, με αφορμή το χάρτη του αρχαίου ελληνικού κόσμου και έναν ακόμη της αρχαίας Ιλλυρίας, τους ζητήθηκε να εντοπίσουν τα χωριά ή τις πόλεις προέλευσης των αρχαίων κατοίκων, διαδικασία στην οποία ανταποκρίθηκαν με μεγάλο ενδιαφέρον οι Έλληνες μαθητές. Ακολούθησε συζήτηση των παιδιών με την εκπαιδευτικό στην τάξη για το πώς μπορεί κάποιοι από τους κατοίκους της αρχαίας Ιλλυρίας να μετανάστευσαν στην αρχαία Δημητριάδα, κάτι που φάνηκε εξαιρετικά ενδιαφέρον σε όλους τους μαθητές. 6

Εικόνα 3. Το δέντρο των κατοίκων της αρχαίας Δημητριάδας. Εικόνα 4. Το δέντρο των μαθητών της τάξης. Εικόνα 5. Οι μαθητές δημιουργούν με καλούπι γύψινα αντίγραφα αρχαίων νομισμάτων. 7

Αξιολόγηση Κατά την εκτίμηση της εκπαιδευτικού της τάξης, αυτή η διαδικασία ανταποκρίθηκε ως ένα βαθμό στους στόχους που είχαν τεθεί στην αρχή. Τόσο η ίδια όσο και οι μαθητές κέρδισαν από τη δράση. Στα θετικά σημεία του προγράμματος επισημαίνεται η ισότιμη συμμετοχή όλων των παιδιών κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στο μουσείο, αλλά και στις δραστηριότητες πριν, όπως για παράδειγμα η έρευνα στο διαδίκτυο. Τέλος, προκειμένου να υπάρχει ένα ολοκληρωμένο αποτέλεσμα, θεωρείται, από την πλευρά του σχολείου, ότι θα έπρεπε οπωσδήποτε να γίνουν τουλάχιστον άλλες 2 ή 3 επισκέψεις στο μουσείο. Για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προγράμματος στο μουσείο, ως προς τους μαθησιακούς στόχους που έθετε κατά το σχεδιασμό του και προσδοκούνταν από την εφαρμογή του, υιοθετήθηκαν κυρίως ποιοτικές μέθοδοι, πρακτική συνήθης σε περιβάλλοντα μη τυπικής μάθησης, όπως είναι το μουσείο. Για τη συλλογή των δεδομένων, η ενασχόληση των παιδιών με το πρόγραμμα τεκμηριώθηκε φωτογραφικά, ενώ τα ίδια τα έργα τους χρησιμοποιήθηκαν ως δείγματα του βαθμού στον οποίο είχαν κατανοήσει το θέμα και το περιεχόμενό του, στο πλαίσιο της παιδαγωγικής του αξιοποίησης στο μουσείο. Γενικά, η εμπειρία από την εφαρμογή του εκπαιδευτικού προγράμματος έδειξε ότι υπήρξε ενδιαφέρον και ενεργητική συμμετοχή των παιδιών και ότι οι παιγνιώδεις διαδικασίες, όπως σχεδιάστηκαν αρχικά και διαμορφώθηκαν στη συνέχεια από τα ίδια, ήταν απρόβλεπτες, γεμάτες χαρά, πρωτοτυπία και δραστηριοποίηση από τη μεριά τους, οδηγώντας σε ενδιαφέροντα μαθησιακά αποτελέσματα, που θα μπορούσαν να ενισχυθούν από την παιδαγωγική αξιοποίηση της επίσκεψης στο μουσείο μετά την επιστροφή των παιδιών στην τάξη. 8