2. ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΠΛΕΓΜΑΤΑ ΤΡΟΦΗΣ
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΝΩΝΕΙ ΚΥΡΙΩΣΤΟΥΣ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΣΕ ΜΙΑ ΒΙΟΚΟΙΝΟΤΗΤΑ; Ο κυριότερος παράγοντας που συνδέει τους οργανισμούς μεταξύ τους είναι η διατροφή τους
Ο τρόπος με τον οποίο οι οργανισμοί αποκτούν την τροφή τους, τούς κατατάσσει σε δύο μεγάλες κατηγορίες. α) τους αυτότροφους ή αλλιώς ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΣ και β) τους ετερότροφους ή αλλιώς ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ Οι τροφικές σχέσεις των οργανισμών σε ένα οικοσύστημα απεικονίζονται με το σχηματισμό απλά μιας τροφικής αλυσίδας ή πιο σύνθετα με το σχηματισμό ενός τροφικού πλέγματος.
Διάκριση των οργανισμών του οικοσυστήματος ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο εξασφαλίζουν την τροφή τους Αυτότροφους (παραγωγούς) ή Ετερότροφους ΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Καταναλωτές Αποικοδομητές Τρέφονται με νεκρή φυτική ή ζωική ύλη Ρόλος Βακτήρια Πρωτόζωα Μύκητες Διασπούν οποιαδήποτε νεκρή οργανική ουσία φτάσει στο έδαφος και τη μετατρέπουν σε ανόργανη
Στην πιο κάτω απλή τροφική αλυσίδα: ΠΟΙΟΣ ΤΕΛΙΚΑ ΤΡΩΓΕΙ ΤΗΝ ΑΛΕΠΟΥ;
Ποιος είναι ο ρόλος των αποικοδομητών; ΑΝΟΡΓΑΝΟΠΟΙΗΣΗ
ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ Αναφέρεται στις σχέσεις ανάμεσα στους οργανισμούς, και περιλαμβάνει τη δομή των τροφικών πλεγμάτων καθώς και την ικανότητα των οικολογικών συστημάτων να διατηρούνται με το πέρασμα του χρόνου. Η ισορροπία αποτελεί ένα δυναμικό χαρακτηριστικό παρά μια μόνιμη, στατική κατάσταση. Εξασφαλίζεται από το ρυθμιστικό ρόλο του κάθε οργανισμού
hare lynx
ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΣΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Αλληλεπιδράσεις βιοτικών και αβιοτικών παραγόντων του οικοσυστήματος Λειτουργούν ως ρυθμιστικοί μηχανισμοί για να ελέγχουν την ισορροπία του οικοσυστήματος Η ισορροπία του οικοσυστήματος δεν είναι στατική γιατί: Οι βιοτικοί και οι αβιοτικοί παράγοντες του οικοσυστήματος μεταβάλλονται τόσο ποσοτικά τόσο και ποιοτικά
ΡΟΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Ο κάθε πληθυσμός ενός οικοσυστήματος μπορεί να καταταγεί σε «Τροφικά επίπεδα» Σε κάθε τροφικό επίπεδο περιλαμβάνονται όλοι οι πληθυσμοί που τρέφονται απέχοντας τα ίδια βήματα από τον ήλιο ή που έχουν κοινή πηγή τροφής. Καθώς η Ενέργεια κινείται από κατώτερα σε ανώτερα πλαίσια δεσμεύεται από τους οργανισμούς (όχι κατά τον ίδιο βαθμό).
Η ΜΟΝΟΔΡΟΜΗ ΡΟΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΑ
Αν αφαιρέσουμε το νερό και μετρήσουμε ΒΙΟΜΑΖΑ (ξηρή μάζα) θα παρατηρήσουμε ότι καθώς προχωράμε από το κατώτερο τροφικό επίπεδο στο ανώτερο αυτή μειώνεται Αυτό εκφράζεται με την τροφική πυραμίδα Βιομάζας ή οποία εκφράζει την μεταβολή της ξηρής μάζας από το ένα τροφικό επίπεδο στο άλλο
Τροφική πυραμίδα βιομάζας Όλοι οι Καταναλωτές 1ης τάξης Όλοι οι Καταναλωτές 3ης τάξης Όλοι οι Καταναλωτές 2ης τάξης 10%, 1 Kg 10%, 10Kg 10%, πχ 100Kg Όλοι οι παραγωγοί 1000Kg
Καθώς μειώνεται ο πληθυσμός από το κατώτερο τροφικό επίπεδο στο ανώτερο, ανάλογα μειώνεται και η ενέργεια Αυτό εκφράζεται με την τροφική πυραμίδα Ενέργειας η οποία εκφράζει την μεταβολή της δεσμευμένης ενέργειας από το ένα τροφικό επίπεδο στο άλλο
Τροφική πυραμίδα ενέργειας Όλοι οι Καταναλωτές 2ης τάξης 10%, 10μον. Όλοι οι Καταναλωτές 1ης τάξης 10%, πχ 100μον. Όλοι οι παραγωγοί 1000μον.
Καθώς προχωράμε από το κατώτερο τροφικό επίπεδο στο ανώτερο ο αριθμός των οργανισμών μειώνεται Αυτό εκφράζεται με την τροφική πυραμίδα των αριθμών ή οποία εκφράζει την αριθμητική μεταβολή του πληθυσμού από το ένα τροφικό επίπεδο στο άλλο
Τροφική πυραμίδα πληθυσμού Καταναλωτές 3ης τάξης Καταναλωτές 2ης τάξης Καταναλωτές 1ης τάξης παραγωγοί
ΑΝΕΣΤΡΑΜΕΝΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ Όταν στο οικοσύστημα υπάρχουν παρασιτικές τροφικές σχέσεις ή το μέγεθος των καταναλωτών είναι πολύ μικρό η πυραμίδα πληθυσμού τότε η πυραμίδα χαρακτηρίζεται ανεστραμμένη. O πληθυσμός των ανώτερων επιπέδων γίνεται ολοένα και μεγαλύτερος από τον πληθυσμό των κατωτέρων π.χ μια βελανιδιά που μπορεί να θεωρηθεί ένα οικοσύστημα φιλοξενεί 1.000 κάμπιες σε κάθε μια από τις οποίες παρασιτούν 100 πρωτόζωα
Συγκέντρωση Βιολογικών Ρύπων (Βιοσυσσώρευση) Βιοσυσσώρευση είναι το φαινόμενο κατά το οποίο σε μια τροφική αλυσίδα τα ζώα θηρευτές, εμφανίζουν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις τοξικών ουσιών στον οργανισμό τους από αυτές των θηραμάτων τους. Αυτό συμβαίνει με δηλητήρια όπως άλατα βαρέων μετάλλων, ραδιενέργεια, εντομοκτόνα κλπ. Τα οποία έχουν αθροιστικές ιδιότητες π.χ Μόλυβδος στις μπογιές, λαχανικά, αέρα. DDT., στο φαλακρό αετό. 1g DDT, σε 1000 Kg σιτηρά έχει συγκέντρωση 0,1 ppm, ενώ στους αετούς καταλήγει να έχει συγκέντρωση 1000ππμ για κάθε kg σωματικής μάζας!
Bald Eagle (Haliaeetus leucocephalus) 1782 περίπου 100,000 ζεύγη 1963 είχαν απομείνει περίπου 487 ζεύγη 1972 Το DDT απαγορεύτηκε (Endangered Species Act 1973) Σήμερα υπάρχουν περίπου 9,789 ζεύγη