Τέσσαρα Κείμενα ἐπὶ Ἐκκλησιαστικῶν Θεμάτων
Τέσσαρα Κείμενα ἐπὶ Ἐκκλησιαστικῶν Θεμάτων A Collection of Four Greek-Language Texts of the Author on Sundry Ecclesiastical Subjects Ἀρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου (Archbishop Chrysostomos) center for traditionalist orthodox studies
Τὸ παρὸν βιβλίον ἀφιεροῦται εἰς τὸν σεβάσμιον πνευματικόν μου πατέρα κ.κ. Κυπριανόν, Μητροπολίτην Ὠρωποῦ καὶ Φυλῆς, καὶ εἰς τοὺς πολλοὺς συνεργάτας καὶ ἀδελφούς μου, οἱ ὁποῖοι μὲ ἐβοήθησαν πολὺ μὲ τὴν προετοιμασίαν καὶ τὴν ἔκδοσιν τῶν κειμένων αὐτῶν. Εἰς μνήμην τοῦ ἀγαπημένου μου παπποῦ, τοῦ πρώτου διδασκάλου μου, ὁ ὁποῖος μὲ ἐδίδαξε τὴν ἑλληνικὴν καὶ τὴν λατινικὴν ἀλφάβητον. Χάρις εἰς τὴν παιδαγωγικὴν ἐπιμέλειαν καὶ τὸν ἔνθεον ζῆλον του, ἄρχισα νὰ διαβάζω τὴν ἑλληνικὴν γλῶσσαν καὶ ἄλλας γλώσσας εἰς πρώϊμον ἡλικίαν. Θὰ τοῦ εἶμαι πάντοτε εὐγνώμων δι αὐτὸ τὸ ἀνεκτίμητον δῶρον. First edition, 2011 All rights reserved Copyright, 2011, by Archbishop Chrysostomos Published by The Center for Traditionalist Orthodox Studies Etna, California 96027-0398 Library of Congress Control Number: 2010942855 Printed in the United States of America ISBN 978 0 911165 91 3
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Περὶ τοῦ Συγγραφέως 7 Εἰσαγωγή 9 1. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἔνστασις: Ἡ Σημασία της διὰ τὴν Ἀμερικήν 13 2. Ο «Φεμινισμὸς» καὶ ἡ Πατερικὴ Θεώρησις τοῦ Ἀνθρώπου 22 3. Ἀντιπαπικά 37 4. Βίοι τῶν Ἁγίων καὶ Ἱστορικὴ Ἀκρίβεια 40 Εὑρετήριον Ὀνομάτων 59
ΠερΙ τοῦ ΣυγγραΦΕως Ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἔτνας κ. Χρυσόστομος εἶναι Ἔξαρχος εἰς τὴν Ἀμερικὴν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῶν Ἐνισταμένων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τοῦ Πατρίου Ἡμερολογίου Ἑλλάδος. Ὁλοκλήρωσε τὴν Διδακτορικήν του Διατριβὴν εἰς τὸ Πανεπιστήμιον τοῦ Πρίνστον (Princeton). Ἔχει διδάξει ὡς καθηγητὴς ἢ ἐπισκέπτης καθηγητὴς εἰς διάφορα πανεπιστήμια εἰς τὴν Ἀμερικὴν καὶ εἰς τὴν Εὐρώπην. Κατὰ τὰ ἔτη 2002-2003 διετέλεσε Ἐκτελεστικὸς Διευθυντής (Executive Director) τοῦ Ἱδρύματος «Φουλμπράϊτ» (Fulbright Commission) τῆς Πρεσβείας τῶν Η.Π.Α. εἰς τὸ Βουκουρέστιον Ρουμανίας. Ὁ Σεβασμιώτατος ἔχει συγγράψει πολλὰ βιβλία καὶ πολλὰ ἄρθρα εἰς διάφορα ἐπιστημονικὰ περιοδικά. Ἐπὶ τοῦ παρόντος δὲ προΐσταται τῶν ἐρευνῶν εἰς τὸ «Κέντρον Παραδοσιακῶν Ὀρθοδόξων Σπουδῶν» (Center for Traditionalist Orthodox Studies). 7
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Διὰ ἕνα μεγάλον χρονικὸν διάστημα εἶχα τὴν πρόθεσιν νὰ δημοσιεύσω εἰς τὴν ἑλληνικὴν γλῶσσαν μίαν μικρὴν συλλογὴν ἄρθρων γύρω ἀπὸ διάφορα ἐκκλησιαστικὰ θέματα, τὰ ὁποῖα ἀπασχολοῦν ὄχι μόνον τοὺς ἑλληνοφώνους πιστοὺς τῆς Συνόδου μας εἰς τὴν Ἀμερικήν, ἀλλὰ καὶ μερικοὺς παραδοσιακοὺς ἑλληνοφώνους οἱ ὁποῖοι, ἀκόμη καὶ ἂν δὲν ἀνήκουν εἰς τὴν ἐκκλησιαστικὴν δικαιοδοσίαν μας, παρακολουθοῦν τὸ ἔργον μας. Εἶναι ἀλήθεια, ὅτι ὁ κύριος στόχος τοῦ ἱεραποστολικοῦ ἔργου μας εἶναι ἡ διάδοσις τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καὶ ὄχι τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ (τῆς ἑλληνικῆς κουλτούρας) ἢ τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης. Ἐν τούτοις, καὶ ἡ ἑλληνικὴ κουλτούρα καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα ἔχουν κάποιαν βασικὴν καὶ μάλιστα σπουδαίαν σχέσιν μὲ τὸ ἔργον μας καὶ μὲ τὴν διάδοσιν τῶν διδασκαλιῶν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας γενικότερον. Διὰ πολλοὺς ἑλληνορθοδόξους εἰς τὴν Ἀμερικήν, ὁ ἑλληνικὸς πολιτισμὸς καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα ἀποτελοῦν ἀπαραίτητον στοιχεῖον τῆς προσωπικῆς των ταυτότητος. Ἂς λάβωμεν ὡς παράδειγμα τὴν περίπτωσιν τῆς ἰδικῆς μου οἰκογενείας. Ὁ πατέρας μου ἦτο ἑλληνικῆς, καταλανικῆς (ἱσπανικῆς), καὶ ἀγγλικῆς καταγωγῆς, 9
Κεφάλαιον 1 Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΝΣΤΑΣΙΣ: Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗΝ 1 Ἀπὸ τῆς ἡμερολογιακῆς καινοτομίας εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος, περίπου πρὸ ἑξήκοντα ἐτῶν, πολλοὶ σοβαροὶ Ὀρ θό δοξοι πιστοὶ καὶ κληρικοὶ ἠγέρθησαν εἰς ἔνστασιν κατὰ τῆς καινοτομίας καὶ τῆς γε νι κῆς παρεκκλίσεως ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξον παράδοσιν, ἡ ὁποία ἠκολούθησε τὴν ἀλ λαγὴν τοῦ ἑορτολογίου. Αὐτὴ ἡ ἔνστα σις εἶναι ἴσως καλύτερα γνωστὴ ὡς «Παλαιο ημερολογιτικὸν κίνημα» εἰς τὴν Ἑλλάδα, ἀλλὰ ἐπίσης ἔχει ἐκφρασθῆ ὡς παρόμοιον κίνημα ἑνὸς περίπου ἑκατομ μυρίου Ρουμάνων πιστῶν καθὼς ἐπίσης ὡς συντηρητικὰ καὶ παραδοσιακὰ κι νή ματα εἰς ὅλας τὰς Ἐθνικὰς Ἐκκλησίας, συμπεριλαμβανομένων καὶ μερικῶν, αἱ ὁποῖαι, 1 Τὸ ἄρθρον αὐτὸ ἐδημοσιεύθη ἀρχικῶς εἰς τὸ περιοδικὸν Ὀρθόδοξος Ἔνστασις καὶ Μαρτυρία, Ἰανουάριος-Μάρτιος 1986, σ. 49-51. 13
Κεφάλαιον 2 Ο «ΦΕΜΙΝΙΣΜΟΣ» ΚΑΙ Η ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΙΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ 1 Εἰς τὰς Η.Π.Α. καὶ τὰς ὑψηλῶς ἀνε π- τυγμένας βιομηχανικῶς χώρας τῆς Δυτικῆς Εὐρώπης αἱ τελευταῖαι δεκαετίαι ἔχουν ἴδει τὴν ἐμφάνισιν ἑνὸς πολὺ διαιρετικοῦ καὶ κατὰ καιροὺς βιαίου κινήματος γνωστοῦ ὡς «φεμινισμὸς» ἢ τὸ «κίνημα ἀπελευθερώσεως τῶν γυναικῶν». Αὐτὸ τὸ κίνημα τώρα φαίνεται νὰ ἀναπτύσσεται εἰς ὅλα τὰ μέρη τοῦ κόσμου, συμπεριλαμβανομένου καὶ τοῦ παραδοσιακῶς Ὀρθοδόξου ἔθνους τῆς Ἑλλάδος, τοῦ τε λευ ταίου ἐλευθέρου Ὀρθοδόξου κράτους ἐπὶ γῆς. 2 Θὰ ἤθελον νὰ κάμω μερικὰ σχόλια, πρῶτον σχετικῶς μὲ τὴν ἐμφάνισιν 1 Τὸ κείμενον αὐτὸ ἐδημοσιεύθη εἰς δύο μέρη εἰς τὸ περιοδικὸν Ἅγιος Κυπριανός, Μάρτιος Ἀπρίλιος 1987, σ. 145 146, καὶ Ἰούλιος Αὔγουστος 1987, σ. 202 203. 2 Εἶναι φανερόν, ὅτι αὐτὰ τὰ λόγια ἐγράφησαν πρὶν ἀπὸ τὴν πτῶσιν τοῦ κομμουνισμοῦ εἰς τὰς χώρας τῆς Ἀνατολικῆς Εὐρώπης. 22
Κεφάλαιον 3 ΕΝΑ ΣπουδαΙοΝ ΒιβλΙΟΝ τοῦ Καθηγητοῦ κ. Κ. Καβαρνοῦ 1 Φωτίου Κόντογλου, Ἀντιπαπικά. Ἀθῆναι: Ἐκδό σεις «Ὀρθοδόξου Τύπου», 1993. Σελίδες: 96. Ὁ καθηγητὴς πανεπιστημίου κ. Κωνσταντῖνος Καβαρνός, ἀπὸ δεκαετίας συνεργάτης μας εἰς τὸ Κέντρον Παραδοσιακῶν Ὀρθοδόξων Σπουδῶν, εἶναι γνωστὸς τόσον εἰς τὴν Ἀμερικὴν ὅσον καὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα, ἀπὸ πολλὰ βιβλία καὶ ἄρθρα του, τὸ παραδοσιακὸν Ὀρθόδοξον φρόνημά του καὶ τὴν ἀξιοσημείωτον λογιότητά του. Τὸ πρόσφατον ἔργον τοῦ Καθηγητοῦ Καβαρνοῦ, μία συλλογὴ ὅλων τῶν ἀντιπαπικῶν ἀνοικτῶν ἐπιστολῶν καὶ ἄρθρων τοῦ μακαριστοῦ Φ. Κόντογλου, τὰ ὁποῖα ἐδημοσιεύθησαν εἰς 1 Ἡ κριτικὴ αὐτὴ ἐδημοσιεύθη εἰς τὴν ἑλληνικὴν γλῶσσαν καὶ εἰς ἀγγλικὴν μετάφρασιν εἰς τὸ βιβλίον τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου, New Library, Volume V, Belmont, Massachusetts (Η.Π.Α.), 2009, σ. 89-92. 37
Κεφάλαιον 4 Βίοι τῶν Αγίων και ΙστορικΗ Ακρίβεια 1 Οἱ Ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας συ νε χῶς ἀνα φέρονται εἰς τοὺς Βίους τῶν Ἁγί ων καὶ τακτι κῶς παροτρύνουν τοὺς Χρι στιανοὺς νὰ δια βάζουν αὐτοὺς ὡς πηγὴν θάρρους καὶ ὑπόδειγμα ὀρθοῦ χριστιανικοῦ βιώματος. Ἡ ἀνάγνωσις τῆς ζωῆς τῶν Ἁγίων (τῶν Συναξαρίων) παίζει σπουδαῖον ρόλον εἰς τὸν χρι στιανικὸν οἶκον. Εἰς τὴν λατρείαν, εἰς τὰ Μοναστήρια καὶ εἰς τὰς Ἐνορίας, ἀκούομεν διὰ τὰ κατορθώματα τῶν φίλων τοῦ Θεοῦ, τῶν Ἁγίων. Κανεὶς σοβαρὸς Χριστιανὸς δὲν δύναται νὰ ὑποστηρίξῃ, ὅτι γνωρίζει τὴν Ἐκκλη σίαν καὶ τὴν πνευματικὴν ζωήν Της, ἐὰν δὲν ἔχει συναισθανθῇ ποτὲ τὴν σπουδαιότητα τῆς Βιογραφίας τῶν Ἁγίων. 1 Τὸ κείμενον αὐτὸ ἐδημοσιεύθη εἰς τρία μέρη εἰς τὸ περιοδικὸν Ἅγιος Κυπριανός, Μάρτιος Ἀπρίλιος 1988, σ. 273, 280, Μάϊος Ἰούνιος 1988, σ. 287 288, καὶ Σεπτέμβριος Ὀκτώβριος 1988, σ. 317 318. 40