ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΙΤΛΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Οι κλασματικές μονάδες και οι απλοί κλασματικοί αριθμοί ΕΠΙΜΟΡΦOYMENH: ΠΗΛΕΙΔΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΕΝΤΑΞΗΣ 1

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Πηλείδου Κωνσταντίνα ΤΑΞΕΙΣ: Τμήμα Ένταξης, Τάξη, Γ ΤΙΤΛΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: «Οι κλασματικές μονάδες και οι απλοί κλασματικοί αριθμοί» ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Μαθηματικά, Αισθητική Αγωγή, Γλώσσα, ΤΠΕ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕ ΤΟ Α.Π.Σ. ΚΑΙ ΤΟ Δ.Ε.Π.Π.Σ. Η στοχευμένη εκπαιδευτική παρέμβαση πραγματοποιείται σε μαθητές Γ Δημοτικού και είναι συμβατή με το ΔΕΠΠΣ, καθώς έχει επεκτάσεις στη Γλώσσα και στην Αισθητική Αγωγή, και με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών για τα Μαθηματικά της Γ τάξης του Δημοτικού Σχολείου. Επίσης, είναι συμβατή και με το Πλαίσιο Αναλυτικού Προγράμματος Ειδικής Αγωγής (ΠΑΠΕΑ): κατανόηση βασικών μαθηματικών εννοιών και πράξεων, δεξιότητες ανάγνωσης και γραφής, ανάπτυξη δεξιοτήτων ψυχοκινητικότητας. ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ: 2 διδακτικές ώρες ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ: Η υλικοτεχνική υποδομή που απαιτείται είναι δύο ηλεκτρονικοί υπολογιστές, δυνατότητα σύνδεσης με το διαδίκτυο και βιντεοπροβολέας. ΛΟΓΙΣΜΙΚΑ ΠΟΥ ΘΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ: Ο κειμενογράφος Word είναι ένα δυναμικό και ευέλικτο εργαλείο για την επεξεργασία, αναδιατύπωση και μορφοποίηση ενός μικρού κειμένου, δίνοντας τη δυνατότητα στους/στις μαθητές/τριες να βελτιώσουν το γραπτό τους λόγο. Λογισμικό Παρουσίασης (Power Point) είναι ένα πολυμεσικό και υπερμεσικό εργαλείο, που συμβάλλει στην ανάπτυξη και ενίσχυση των γνωστικών δομών των μαθητών /τριών, προσφέροντας έναν ελκυστικό και εναλλακτικό τρόπο παρουσίασης του διδακτικού αντικειμένου. 2

Λογισμικό καθοδήγησης, εξάσκησης και πρακτικής «Μαθηματικά Γ-Δ» του Υπουργείου Παιδείας, το οποίο συμβάλλει στη δημιουργία κατάλληλου παιδαγωγικού κλίματος μέσα στην τάξη και επιτρέπει στους/στις μαθητές/τριες να συμμετέχουν ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία με παιγνιώδη τρόπο. Διαδικτυακή εφαρμογή εξάσκησης στους κλασματικούς αριθμούς, που συμβάλλει στη δημιουργία κατάλληλου παιδαγωγικού κλίματος μέσα στην τάξη και επιτρέπει στους/στις μαθητές/τριες να συμμετέχουν ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία με παιγνιώδη τρόπο. Διαδικτυακά ψηφιακά και διαδραστικά βιβλία της Τρίτης Δημοτικού, τα οποία συμβάλλουν στη δημιουργία κατάλληλου παιδαγωγικού κλίματος μέσα στην τάξη και επιτρέπει στους/στις μαθητές/τριες να συμμετέχουν ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία με παιγνιώδη τρόπο. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Στα Μαθηματικά, οι μαθητές/τριες αναγνωρίζουν τους αριθμούς μέχρι το 1000, έχουν κατανοήσει τις πράξεις της πρόσθεσης, της αφαίρεσης και του πολλαπλασιασμού, και είναι σε θέση να επιλύουν απλά προβλήματα. Επίσης, είναι εξοικειωμένοι/ες με τον Πίνακα του Πολλαπλασιασμού. Στο γνωστικό αντικείμενο της Γλώσσας οι μαθητές έχουν κατακτήσει τους μηχανισμούς ανάγνωσης και γραφής. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ: Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο: Η ομάδα των μαθητών στην οποία απευθύνεται η παρέμβαση αποτελείται από παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και διάσπαση προσοχής, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητα, διαταραχές στη λεπτή κινητικότητα και στον οπτικοκινητικό συντονισμό. Με βάση τις υπάρχουσες γνωματεύσεις από πιστοποιημένους φορείς, την εκπαιδευτική αξιολόγηση και τα εξατομικευμένα προγράμματα που συντάχθηκαν για το κάθε παιδί, διαπιστώνεται ότι παρουσιάζουν δυσκολίες στην κατανόηση της έννοιας του κλασματικού αριθμού, της 3

σχέσης μεταξύ του μέρους και του όλου που εκφράζουν οι κλασματικοί αριθμοί και της συμβολικής απεικόνισής τους. Επομένως, η εκπαιδευτική παρέμβαση ως προς το γνωστικό αντικείμενο θα εστιάσει και θα στοχεύσει στη βελτίωση των συγκεκριμένων δυσκολιών. Β. Ως προς τις ΤΠΕ, η παρέμβαση στοχεύει στην περαιτέρω εξοικείωση των παιδιών με τη χρήση των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική και μαθησιακή διαδικασία, στην ανάπτυξη και στη βελτίωση των δεξιοτήτων της συγκέντρωσης της προσοχής, του οπτικοκινητικού συντονισμού και της λεπτής κινητικότητας. Γ. Ως προς τη διαδικασία μάθησης, τα παιδιά μαθαίνουν να λειτουργούν ως ομάδα, να αναπτύσσουν πνεύμα συνεργασίας, βοηθώντας το ένα το άλλο, να αυτοδιορθώνονται και εν τέλει να βελτιώνουν την αυτοεκτίμησή τους και την εικόνα για τον εαυτό τους. ΦΑΣΕΙΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Περιγραφή της παρέμβασης. Τα παιδιά αποτελούν μια ομάδα 4 μαθητών της Γ τάξης. Θα εφαρμοστεί το συμπεριφοριστικό μοντέλο μάθησης της καθοδηγούμενης διδασκαλίας, αφού οι μαθητές είναι μικρής ηλικίας και ο συμπεριφορισμός είναι μία από τις μεθόδους που χρησιμοποιείται και σε μαθητές/τριες με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Ωστόσο, η εκπαιδευτική παρέμβαση εμπεριέχει και στοιχεία κοινωνικοπολιτισμικών θεωριών μάθησης, αφού η μάθηση αναμένεται τελικά να συντελεστεί και από την αλληλεπίδραση του ενός μαθητή με τον άλλο μέσω της υλοποίησης κοινών δραστηριοτήτων, οι οποίες περιλαμβάνουν και τη χρήση των ΤΠΕ. Η προστιθέμενη αξία από την ενσωμάτωση των λογισμικών στο σενάριο έγκειται κυρίως στο ότι συντελούν στη διαμόρφωση ενός δημιουργικού περιβάλλοντος και ευχάριστου εκπαιδευτικού κλίματος. 1η διδακτική ώρα (45 λεπτά) 4

-1η δραστηριότητα. Για να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με την έννοια του κλασματικού αριθμού συμμετέχουν σε βιωματικές δραστηριότητες διαχωρισμού συνεχών μεγεθών και κατανομής τους (φρούτα, σοκολάτα, πακέτο με μπισκότα). -2η δραστηριότητα. Οι μαθητές χωρίζονται σε δύο ομάδες και αναλαμβάνουν τους ρόλους του αφηγητή και του καταγραφέα των δραστηριοτήτων που εκτέλεσαν βιωματικά, επιλέγοντας μία από αυτές. Η καταγραφή γίνεται σε αρχείο που έχει δημιουργηθεί στον κειμενογράφο και βρίσκεται στην επιφάνεια εργασίας των δύο υπολογιστών με την ονομασία Α Ομάδα, Β Ομάδα. 3 η Δραστηριότητα. Οι μαθητές παρακολουθούν στον βιντεοπροβολέα την παρουσίαση Κλάσματα μέσω του λογισμικού παρουσίασης Power Point για τους κλασματικούς αριθμούς. 4 η Δραστηριότητα Οι μαθητές καλούνται να γράψουν στο τετράδιο ή στον πίνακα απλούς κλασματικούς αριθμούς και να τους διαβάσουν. Εκφωνούν τις καταγραφές που πραγματοποιήθηκαν κατά τη 2 η δραστηριότητα. 5 η Οι μαθητές παίρνουν το 1ο Φύλλο Εργασίας και δουλεύουν σε αυτό. 6 η Δραστηριότητα. Οι μαθητές καλούνται να επιδείξουν μετά από ερώτημα το μισό, το ένα τρίτο, το ένα τέταρτο, τα δύο τρία κτλ που προέκυψαν από το 1ο Φύλλο Εργασίας. 7 η Δραστηριότητα. Οι μαθητές παίρνουν το 2ο Φύλλο Εργασίας και δουλεύουν σε αυτό. 8η. Οι μαθητές δουλεύουν σε ομάδες των δύο ατόμων και εξασκούνται στη δημιουργία κλασμάτων μέσω των ασκήσεων στο διαδραστικό βιβλίο της Γ Δημοτικού (Ψηφιακό σχολείο - Μαθηματικά Γ' Δημοτικού - Κεφάλαιο 23 - Κλασματικές μονάδες) που βρίσκεται στον παρακάτω υπερσύνδεσμο: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsdim- C102/703/4644,21010/extras/Experiments- Simulations/Geogebra/c_dim_kef23_drastiriotita_2/index.html 5

ή εναλλακτικά εξασκούνται στο Λογισμικό καθοδήγησης, εξάσκησης και πρακτικής «Μαθηματικά Γ-Δ» του Υπουργείου Παιδείας http://ts.sch.gr/repo/online-packages/dim-mathimatika-c-d/d05-web/classg/index.html 2η διδακτική ώρα (45 λεπτά) 1 η Δραστηριότητα. Οι μαθητές παρακολουθούν στον βιντεοπροβολέα μία συνοπτική διαδικτυακή παρουσίαση των κλασματικών μονάδων και των απλών κλασμάτων ώστε να ανακαλέσουν στη μνήμη αυτά που επεξεργάστηκαν την προηγούμενη ώρα. http://users.sch.gr/salnk/didaskalia/fract_c/fract_c_index.htm 6

2 η Δραστηριότητα. Οι μαθητές εξασκούνται σε δύο ομάδες εκτελώντας διαδραστικές ασκήσεις στο διαδίκτυο http://users.sch.gr/salnk/didaskalia/fract_c/askhseis/fract_1_exer.htm ή εναλλακτικά http://users.sch.gr/salnk/didaskalia/fract_c/drast/askhseis/fract_3_exer.htm 7

3 η Δραστηριότητα. Οι μαθητές παρακολουθούν στον βιντεοπροβολέα μία συνοπτική διαδικτυακή παρουσίαση των κλασματικών μονάδων και των απλών κλασμάτων ώστε να ανακαλέσουν στη μνήμη αυτά που έχουν επεξεργαστεί. http://users.sch.gr/salnk/didaskalia/fract_c/fract_c_monades.htm 4 η Δραστηριότητα. Οι μαθητές εξασκούνται σε δύο ομάδες εκτελώντας διαδραστικές ασκήσεις στο διαδίκτυο http://users.sch.gr/salnk/didaskalia/fract_c/askhseis/fract_2_exer.htm http://users.sch.gr/salnk/didaskalia/fract_c/drast/askhseis/fract_4_exer.htm 8

ή εναλλακτικά συνδέονται στο Ψηφιακό Σχολείο και στο διαδραστικό βιβλίο της Γ Δημοτικού εκτελούν τις εφαρμογές εξάσκησης (Ψηφιακό σχολείο - Μαθηματικά Γ' Δημοτικού - Κεφάλαιο 24 - Κλάσματα για τον Ήλιο). http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsdim- C102/703/4644,21011/extras/Experiments- Simulations/Geogebra/c_dim_kef24_drastiriotita_2_a/index.html 4 η Δραστηριότητα. Οι μαθητές συμπληρώνουν το 3 ο Φύλλο Εργασίας- Ανατροφοδότησης. Επέκταση Η στοχευμένη εκπαιδευτική παρέμβαση, οι δραστηριότητες και η χρήση των ΤΠΕ που περιγράφονται σε αυτό το διδακτικό σενάριο, είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν και να αξιοποιηθούν διδακτικά για την διδασκαλία των ισοδύναμων κλασμάτων. Τέλος, θα είναι πιθανώς αναγκαίο να αυξηθούν οι διδακτικές ώρες της παρέμβασης, γιατί απευθύνεται σε μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, όπου οι ρυθμοί εργασίας είναι συνήθως πιο αργοί. 9

Α ΟΜΑΔΑ ΑΦΗΓΗΤΗΣ: ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΑΣ: Ημερομηνία: Β ΟΜΑΔΑ Ημερομηνία: ΑΦΗΓΗΤΗΣ: ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΑΣ: Κλάσματα 10

11

12

13

14

15

16

17

1ο Φύλλο εργασίας 1. Κόβω τον κύκλο σε δύο ίσα μέρη 18

2. Κόβω τον κύκλο σε τρία ίσα μέρη 3. Κόβω τον κύκλο σε τέσσερα ίσα μέρη 1 ο Φύλλο εργασίας 4. Κόβω τον κύκλο σε δύο ίσα μέρη 19

2ο Φύλλο εργασίας 1. Κόλλησε μέσα στο πλαίσιο το μισό του κύκλου και γράψε το κλάσμα μέσα στην έκρηξη. 20

2. Κόλλησε μέσα στο πλαίσιο το ένα τρίτο του κύκλου και γράψε το κλάσμα μέσα στην έκρηξη. 21

3 ο Φύλλο Εργασίας 22