Επίσκεψη στὴ Μεγαλόνησο πραγματοποίησε

Ἡ Μονὴ τοῦ Κύκκου ἐνημερώνει Εὐρωβουλευτὲς γιὰ τὴ θρησκευτικὴ κατάσταση στὰ Κατεχόμενα l Τοῦ Δρος Χαράλαμπου Γ. Χοτζάκογλου Διευθυντοῦ τοῦ Παγκοσμίου Βήματος Θρησκειῶν καὶ Πολιτισμῶν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου Ὁ δρ Χαράλαμπος Χοτζάκογλου μαζὶ μὲ τὸν Ἑλλαδίτη Εὐρωβουλευτὴ κ. Σαλαβρᾶκο στὸ χῶρο τῆς διάλεξης Επίσκεψη στὴ Μεγαλόνησο πραγματοποίησε πολυπληθὴς όμάδα Εὐρωβουλευτῶν διαφόρων χωρῶν μεταξὺ 11 καὶ 15 Σεπτεμβρίου μὲ σκοπὸ τὴν ἐγκυρότερη ἐνημέρωσή της γιὰ θέματα ποὺ ἅπτονται τῶν Κατεχομένων. Οἱ Εὐρωβουλευτὲς γνωρίζοντας τὴ δραστηριότητα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου ἐπὶ τοῦ θέματος ἀπηύθυναν πρόσκληση στὸ δρα Χαράλαμπο Γ. Χοτζάκογλου, βυζαντινολόγο καὶ διευθυντὴ στὸ Παγκόσμιο Βῆμα Θρησκειῶν καὶ Πολιτισμῶν τῆς ἐν Κύπρῳ Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου, γιὰ τὴν πραγματοποίηση σχετικῆς διάλεξης σὲ ξενοδοχεῖο τῆς Λεμεσοῦ. Στὴ διάλεξη ἐξετάσθηκε λεπτομερῶς τὸ θέμα τῆς θρησκευτικῆς ἀνελευθερίας ποὺ βιώνεται στὰ Κατεχόμενα γιὰ ὅλα τὰ Χριστιανικὰ δόγματα, καθὼς ἀκόμη καὶ γιὰ μέλη τῆς Ἑβραϊκῆς κοινότητος, ἀλλὰ καὶ γιὰ τοὺς Μουσουλμάνους Ἀλεβῖτες, οἱ ὁποῖοι τελοῦν ἐκτὸς νόμου. Ἐπισημάνθηκε πὼς ἡ ὑπὸ ὅρους καὶ ἀσφυκτικὸ ἔλεγχο λειτουργία λιγοστῶν, χριστιανικῶν ναῶν στὸ Ριζοκάρπασο, στὴν Ἁγ. Τριάδα καὶ στὸν Κορμακίτη δὲν μπορεῖ νὰ ἀποτελεῖ ἀπόδειξη τῆς τάχα ἐλεύθερης ἄσκησης τῶν θρησκευτικῶν καθηκόντων Ὀρθοδόξων καὶ Ρωμαιοκαθολικῶν Μαρωνιτῶν, ὅπως ὑποστηρίζει ἡ τουρκικὴ πλευρά, ἐπικαλούμενη ἐπιπροσθέτως περιπτώσεις κατ ἐξαίρεσιν λειτουργίας ναῶν (Ἅγ. Μάμας, Ἅγ. Προκόπιος Σύγκραση, Ἀπ. Βαρνάβας κτλ.). Ἡ χειροτονία κληρικῶν, ἡ ἐλεύθερη διακίνηση καὶ ἐγκατάστασή τους, ἡ νομὴ τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας, ἡ ἐγκατάσταση μοναστικῆς ἀδελφότητος, ἡ λειτουργία ναῶν, ἡ ἐπιδιόρθωση καὶ ἀνακαίνιση μνημείων ἀπαγορεύεται αὐστηρὰ ἀπὸ τὸ κατοχικὸ καθεστώς. Ἐπιπροσθέτως ἡ καταστροφὴ τῶν χριστιανικῶν κοιμητηρίων καὶ ἡ ἀπαγόρευση ἐπιδιόρθωσής τους, ἡ συνεχιζόμενη καταστροφὴ χριστιανικῶν μνημείων στὰ Κατεχόμενα, ἡ ἀρχαιοκαπηλία καὶ οἱ λαθρανασκαφές, ποὺ λαμβάνουν ἕως σήμερα χώρα, ἀποδεικνύουν πὼς ἡ τουρκικὴ πλευρὰ δὲν κάνει χειρονομίες καλῆς θελήσεως καὶ στὸ θέμα αὐτό. Οἱ Εὐρωβουλευτὲς ἐπέδειξαν ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιὰ τὸ ὅλο πρόβλημα καὶ, ἀφοῦ ὑπέβαλαν πλῆθος ἐρωτήσεων, ζήτησαν νὰ μεταβοῦν στὰ Κατεχόμενα γιὰ να διαπιστώσουν καὶ ἰδίοις ὄμμασι τὶς καταστροφές. Ἡ πραγματικότητα ποὺ ἀντίκρυσαν ἦταν πολύ πιὸ σκληρὴ ἀπὸ τὶς φωτογραφίες ποὺ παρουσιάσθηκαν στὴ διάλεξη, ἀφήνοντάς τους ἄφωνους γιὰ τὸ μέγεθος τῆς ἀνεπανόρθωτης καταστροφῆς στὴν πολιτιστικὴ κληρονομιὰ τῆς Μεγαλονήσου, ποὺ ἔχει συντελεσθεῖ. Τὴν ἑπομένη ἐπισκέφθηκαν τὴν Ἀντιπροσωπεία τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κοινοβουλίου 150 Eνατενίσεις

στὴ Λευκωσία, ὅπου ἐξέδωσαν ἀνακοίνωση, μὲ τὴν ὁποία καταδίκασαν τὴ συνεχιζόμενη θρησκευτικὴ ἀνελευθερία καὶ πολιτιστικὴ καταστροφή, ποὺ λαμβάνουν χώρα στὰ Κατεχόμενα. Κάποιοι ἐκ τῶν Εὐρωβουλευτῶν δημοσίευσαν σχετικὰ ἄρθρα καὶ στὶς ἐφημερίδες τῶν χωρῶν τους, παρουσιάζοντας τὴν κατάσταση στὴν Κύπρο. Ὁ δρ Χαράλαμπος Χοτζάκογλου μαζὶ μὲ ὁμάδα Εὐρωβουλευτῶν στὸ ναὸ τοῦ Ἁγ. Ἀνδρονίκου στὴν κατεχόμενη Κυθρέα Ἡ Μονὴ τοῦ Κύκκου σὲ Διεθνὲς Συνέδριο στὸ Βερολίνο γιὰ τὸ θέμα τῶν Προσφύγων καὶ τῆς ἀρχαιοκαπηλείας Διεθνὲς Συνέδριο πραγματοποιήθηκε στὸ Γερμανικὸ Ἱστορικὸ Μουσεῖο τοῦ Βερολίνου μεταξὺ 16 καὶ 18 Σεπτεμβρίου μὲ θέμα: «Διωγμοί, ἐκτοπισμοὶ καὶ ἐθνικὲς ἐκκαθαρίσεις καὶ ὁ ρόλος τῶν ἐκθεσιακῶν συλλογῶν». Εἰκοσιένας ἐπιστήμονες ἀπὸ δώδεκα χῶρες κλήθηκαν ἀπὸ τὴ Διεθνὴ Ἐπιστημονικὴ Ἐπιτροπὴ τοῦ Συμποσίου νὰ παρουσιάσουν τὶς περιπτώσεις τῶν διωγμῶν τῶν Γερμανῶν ἀπὸ τὴν Ἀνατολικὴ Εὐρώπη (Πολωνία, Τσεχία κ.ἂ), τῶν Ἰταλῶν ἀπὸ τὴ Δαλματία, τῶν Φιλλανδῶν ἀπὸ τὴν Καρελία, τῶν Οὕγγρων ἀπὸ τὴ Ρουμανία, τῆς γενοκτονίας τῶν Ἀρμενίων καὶ τῶν φυλῶν τῆς Ρουάντας, τῆς σύρραξης Πακιστὰν καὶ Ἰνδίας καὶ τοῦ ἐκτοπισμοῦ ἀπὸ τὶς χῶρες τῆς πρώην Γιουγκοσλαβίας. Τὴν Κύπρο ἐκπροσώπησαν στὸ Συνέδριο ὁ δρ Χαράλαμπος Γ. Χοτζάκογλου, βυζαντινολόγος καὶ διευθυντὴς στὸ Παγκόσμιο Βῆμα Θρησκειῶν καὶ Πολιτισμῶν τῆς ἐν Κύπρῳ Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου, καὶ ὁ Ἰω. Ἠλιάδης, διευθυντὴς τοῦ Βυζαντινοῦ Μουσείου τοῧ Ἱδρύματος Ἀρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ στὴ Λευκωσία. Στὴ διάλεξή του ὁ δρ Χ. Χοτζάκογλου, περιγράφοντας τὴν Κύπρο, τόνισε ὅτι ἀποτελεῖ τὴ μοναδικὴ περίπτωση σὲ χώρα-μέλος τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης, στὴν ὁποία ἡ κατοχὴ συνεχίζεται καὶ μάλιστα ἀπὸ ἄλλη χώρα, ἡ ὁποία ἐπιθυμεῖ νὰ καταστεῖ πλῆρες μέλος. Ἡ προσφυγοποίηση ἑκατοντάδων χιλιάδων Κυπρίων προκάλεσε τὴ διατάραξη τοῦ κοινωνικοῦ ἱστοῦ δεκάδων χωριῶν καὶ κοινοτήτων, τὴν καταστροφὴ στὴν ἱστορικὴ πολιτισμικὴ συνέχεια τοῦ τόπου, τὴν ἀπώλεια τῆς τοπικῆς κουλτούρας, ἠθῶν, ἐθίμων, τοπικῶν παραδόσεων, τὴ λαογραφικὴ ἐξάρθρωση καὶ τὴ βίαιη ἀποκοπὴ τῶν γηγενῶν Κυπρίων ἀπὸ τὶς πατρογονικές τους ἑστίες. Σημαίνουσα καταστροφὴ συντελέσθηκε καὶ στὸν τομέα τῆς πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς, ἀφοῦ οἱ παράνομοι ἔποικοι, ποὺ μεταφέρθηκαν καὶ ἐγκαταστάθηκαν στὴν κατεχόμενη Κύπρο δὲν ἔχουν οἱαδήποτε σύνδεση μὲ τὸν τόπο καὶ κατὰ συνέπειαν δὲν ἐνδιαφέρονται νὰ συντηρήσουν καὶ διατηρήσουν τὴν πολιτιστικὴ κληρονομιὰ τῆς περιοχῆς. Παράλληλα ὁ δρ Χ. Χοτζάκογλου παρουσίασε τὸ ὅραμα τοῦ ἡγουμένου Κύκκου καὶ Μητροπολίτου Κύκκου καὶ Τηλλυρίας, κ.κ. Νικηφόρου, σχετικὰ μὲ τὸ ρόλο ποὺ μπορεῖ νὰ διαδραματίσει τὸ Παγκόσμιο Βῆμα Θρησκειῶν καὶ Πολιτισμῶν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου στὴν εἰρηνικὴ συνύπαρξη λαῶν ἀνεξαρτήτως ἐθνικῶν, θρησκευτικῶν καὶ πολιτισμικῶν καταβολῶν. Ἰδιαίτερο ρόλο μπορεῖ νὰ παίξει τὸ Παγκόσμιο Βῆμα στὴν Κύπρο, ὃπου ἕνα μεγάλο τμῆμα τοῦ πληθυσμοῦ Ἑλληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτῶν, Ἀρμενίων, Λατίνων καὶ Ἑβραίων ἔζησε καὶ συνεχίζει νὰ βιώνει τὸ Eνατενίσεις 151

δράμα τῆς προσφυγοποίησης καὶ τοῦ ἐκτοπισμοῦ ἀπὸ τὶς πατρογονικὲς ἑστίες τους ἕνεκα τῆς Τουρκικῆς εἰσβολῆς. Άντίστοιχη δυστυχία καὶ ξεριζωμὸ ἀπὸ τὸ γενέθλιο τόπο τους ἔνοιωσαν καὶ χιλιάδες Τουρκοκύπριοι, οἱ ὁποῖοι ὑπὸ συνθῆκες ἐξαναγκασμοῦ ὑποχρεώθηκαν ἐπίσης νὰ προσφυγοποιηθοῦν. Τὸ μήνυμα γιὰ τὶς νέες γενιὲς εἶναι ἡ καταλλαγή, ἡ ἁρμονικὴ συνύπαρξη καὶ ἡ ἐπούλωση τῶν τραυμάτων τοῦ παρελθόντος. Ἡ περίπτωση τῆς Κύπρου προκάλεσε τὸ ἐνδιαφέρον καὶ τῶν γερμανικῶν μέσων ἐνημέρωσης, τὰ ὁποῖα τὴν ἑπομένη φιλοξένησαν ἐκτεταμένες ἀνταποκρίσεις γιὰ τὰ ἀνωτέρω θέματα. Ὁ δρ Χαράλαμπος Χοτζάκογλου μεταξὺ τῶν ὁμιλητῶν τοῦ Συνεδρίου στὸ Βερολίνο Μνημόσυνο Ἰουλιανῆς Χρυσοστομίδου στὸ Μετόχι τοῦ Ἁγίου Προκοπίου Τὸ ἐτήσιο μνημόσυνο τῆς καθηγήτριας Ἰουλιανῆς Χρυσοστομίδου τέλεσε τὴν Κυριακὴ 24 Ὀκτωβρίου 2010 ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κύκκου καὶ Τηλλυρίας, κ.κ. Νικηφόρος στὸ Μετόχι τοῦ Ἁγίου Προκοπίου, στὴ Λευκωσία. Ἡ Ἰουλιανὴ Χρυσοστομίδου γεννήθηκε στὴν Πρίγκηπο τῆς Κωνσταντινούπολης, ἔζησε στὴν Ἀγγλία καὶ δίδαξε στὸ Royal Holloway, Κολλέγιο Στιγμιότυπο ἀπό τήν τέλεση τοῦ μνημοσύνου τοῦ Πανεπιστημίου Λονδίνου, γιὰ σχεδὸν τρεῖς δεκαετίες. Παρὰ τὴ συνταξιοδότησή της τὸ 1993, παρέμεινε ἐνεργή, τόσο ἀπὸ πλευρᾶς διδασκαλίας, ὅσο καὶ ἔρευνας, ἕως τὸ τέλος τῆς ζωῆς της, ἐποπτεύοντας τοὺς μεταπτυχιακοὺς φοιτητές της, συνδιευθύνοντας τὸ Σεμινάριο Ἐκδόσεως Βυζαντινῶν Κειμένων τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Λονδίνου, συνεχίζοντας παράλληλα τὴν ἔρευνά της γιὰ τὴ Βυζαντινὴ Πελοπόννησο, τὸν Ἑλληνικὸ Πληθυσμὸ στὴ Ρόδο κατὰ τὴν ἐπικυριαρχία τῶν Ἱπποτῶν τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου καὶ τὴν Ἑλληνικὴ Παλαιογραφία. Κατὰ τὴ μακρὰ ἀκαδημαϊκή της πορεία ἐξέδωσε ἐπιστημονικὰ ἄρθρα καὶ βιβλία, ποὺ καλύπτουν διάφορες πλευρὲς τῆς Βυζαντινῆς Ἱστορίας, Οἰκονομίας καὶ Γραμματείας. Τὸ 1998 διορίσθηκε Διευθύντρια τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἰνστιτούτου τοῦ Royal Holloway. Κατὰ τὴ δεκαετία ποὺ ἀκολούθησε, ἐργάσθηκε ἀκούραστα καὶ ἀμισθί, γιὰ νὰ ἀναδιοργανώσει τὸ Ἰνστιτοῦτο, καθιστώντας το ἐρευνητικὸ κέντρο γιὰ τὴ διαχρονικὴ καὶ διεπιστημονικὴ μελέτη τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Σὲ ἀναγνώριση τῶν μακρῶν ὑπηρεσιῶν της πρὸς τὸν Ἑλληνισμὸ καὶ τὴ σπουδαία προσφορά της στὶς Βυζαντινὲς Σπουδὲς διεθνῶς, ἡ Ἑλληνικὴ Πολιτεία τῆς ἀπένειμε τὸν τίτλο «Πρεσβευτὴς Ἑλληνισμοῦ» (1999) καὶ τῆς προσφέρθηκε Γενέθλιος Τόμος μὲ τὸν ἁρμόζοντα τίτλο «Πορφυρογέννητη» (2003). Τὸν ἐπιμνημόσυνο λόγο στὸ Μετόχι τοῦ Κύκκου ἐκφώνησαν ὁ Καθηγητὴς τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἰωαννίνων, Κων- 152 Eνατενίσεις

σταντῖνος Κωνσταντινίδης, καθὼς καὶ ὁ διάδοχός της στὴ ἕδρα τοῦ Βρετανικοῦ Πανεπιστημίου, Χαράλαμπος Δενδρινός. Οἱ ὁμιλητὲς τόνισαν μεταξὺ ἄλλων τὸ εὔψυχον τοῦ χαρακτῆρος τῆς Ἰουλιανῆς Χρυσοστομίδου, τῆς ὁποίας ἡ πορεία συνδέθηκε καὶ μὲ τὶς ἐξελίξεις τοῦ Κυπριακοῦ. Τὰ γεγονότα τοῦ 1955 στὴν Κύπρο ἀποτέλεσαν τὸν προπομπὸ τῶν Σεπτεμβριανῶν στὴν Κωνσταντινούπολη, τὰ ὁποῖα τὴν ὁδήγησαν στὴν ἀπόφασή της νὰ μὴν ἐπιστρέψει ξανὰ στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἀμέσως μόλις ἔλαβε τὴ βρετανικὴ ὑπηκοότητα, νὰ καταθέσει τὴν τουρκικὴ ὑπηκοότητα, μὲ τὸ αἰτιολογικὸ τῆς ἀνεπίτρεπτης στάσης ἑνὸς κράτους, ὅπως ἡ Τουρκία, νὰ καταπιέζει ἱστορικὲς μειονότητες. Ἡ Ἰουλ. Χρυσοστομίδου ἦταν ἡ ἀκαδημαϊκὸς ἐκείνη, ἡ ὁποία τὸ 1989 ἀπέστειλε ἐπιστολὴ στὴν «σιδηρὰ κυρία» τῆς Ἀγγλίας, τὴν τότε πρωθυπουργὸ Μ. Θάτσερ, καταγγέλοντας τὴν Τουρκία γιὰ τὴ συνεχὴ παραβίαση τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων στὴν Κύπρο, προκαλώντας μεγάλη αἴσθηση στὴν ἀκαδημαϊκὴ κοινότητα. Τὸ μνημόσυνο τῆς Ἰουλιανῆς Χρυσοστομί- Οἱ καθηγητὲς Κωνσταντῖνος Κωνσταντινίδης καὶ Χαράλαμπος Δενδρινὸς τῶν Πανεπιστημίων τῶν Ἰωαννίνων καὶ Λονδίνου ἀντιστοίχως, κατὰ τὴν ἐκφώνηση τῶν ἐπιμνημόσυνων λόγων τους δου συνδιοργανώθηκε ἀπὸ τὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Λονδίνου καὶ τὴν Ἑταιρεία Κυπριακῶν Σπουδῶν μὲ σκοπὸ νὰ ἀναδείξει τὴν προσωπικότητά της καὶ στὴν κυπριακὴ κοινωνία, ὥστε νἀ ἀποτελέσει ἀκαδημαϊκὸ πρότυπο πρὸς μίμησιν καὶ γιὰ τοὺς νεωτέρους. Φωτογραφικὴ Ἔκθεση τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου γιὰ τοὺς χριστιανικοὺς ναοὺς τῶν Κατεχομένων στὸ Παραλίμνι Πραγματοποιήθηκε ἀπὸ τὶς 31 Ὀκτωβρίου ἕως 7 Δεκεμβρίου ἡ Α Διεθνής Ἔκθεση Βιβλίου Ἀμμοχώστου στὸ Παραλίμνι ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Κωνσταντίας καὶ Ἀμμοχώστου στὰ πλαίσια τῶν 50χρονων τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας. Οἱ ἐκδηλώσεις τελοῦσαν ὑπὸ τὴν αἰγίδα τοῦ Προέδρου τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας, κ. Δημήτρη Χριστόφια καὶ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου, κ. κ. Χρυσοστόμου τοῦ Β. Στὰ πλαίσια τῆς ἔκθεσης, τὸ Παγκόσμιο Βῆμα Θρησκειῶν καὶ Πολιτισμῶν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου προσκλήθηκε νὰ συμμετάσχει μὲ φωτογραφικὴ ἔκθεση ὑπὸ τὸν τίτλο: «Τὰ θρησκευτικὰ μνημεῖα στὴν Τουρκοκρατούμενη Κύπρο: ὄψεις καὶ πράξεις μιᾶς συνεχιζόμενης καταστροφῆς». Τριάντα πίνακες μὲ 70 φωτογραφίες ἀνέδειξαν τὸ θέμα τῆς καταστροφῆς τῆς πολιτιστικῆς κληρονομίας στὸ κατεχόμενο, βόρειο τμῆμα τῆς Κύπρου, μὲ ἔμφαση στὰ μνημεῖα τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Ἀμμοχώστου. Ἡ φωτογραφικὴ ἔκθεση ἀποτέλεσε τὸν καρπό πολυετοῦς ἐρευνητικοῦ προγράμματος, τὸ ὁποῖο ἐμπνεύσθηκε καὶ χρηματοδότησε ὁ Καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου καὶ Μητροπολίτης Κύκκου καὶ Τηλλυρίας, κ.κ. Νικηφόρος ἀμέσως μετὰ τὸ ἄνοιγμα τῶν ὁδοφραγμάτων. Τὴ βραδυὰ τῶν ἐγκαινίων ξεναγήθηκαν στὴν ἔκθεση ἀπὸ τὸ διευθυντὴ τοῦ Παγκοσμίου Βήματος Θρησκειῶν καὶ Πολιτισμῶν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου, δρα Χαράλαμπο Γ. Χοτζάκογλου ὁ Πρόεδρος τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας μὲ τὴ σύζυγό του, ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου, ὁ Μητροπολίτης Κωνσταντίας καὶ Ἀμμοχώστου, κ. Βασίλειος, ὁ Μητροπολίτης Ταμασοῦ καὶ Ὀρεινῆς, κ. Ἠσαΐας, ὁ ἐπίσκοπος Μεσαορίας, κ. Γρηγόριος, Eνατενίσεις 153

Ο δρ Χ. Χοτζάκογλου ξεναγεῖ τὴ θρησκευτικὴ καὶ πολιτειακὴ ἡγεσία τῆς Κύπρου στὴ φωτογραφικὴ ἔκθεση τῆς Ἱ. Μ. Κύκκου στὸ Παραλίμνι Ὁ Πρόεδρος τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας κ. Δημ. Χριστόφιας σχολιάζει τὴν κατάσταση στὸ ναὸ τοῦ χωριοῦ του, ὁ ὁποῖος ἔχει σήμερα μετατραπεῖ σὲ τζαμί Ἄποψη τῆς φωτογραφικής ἔκθεσης τοῦ Παγκοσμίου Βήματος Θρησκειῶν καὶ Πολιτισμῶν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου στὸ Παραλίμνι ὁ πρέσβυς τῆς Ἑλλάδος στὴν Κύπρο, κ. Βασ. Παπαϊωάννου, καθὼς καὶ ἄλλοι ἐπίσημοι, οἱ ὁποῖοι ἐξέφρασαν τὴν εὐαρέσκειά τους, γιὰ τὸ σημαῖνον ἐπιστημονικὸ ἔργο, ποὺ ὁλοκληρώθηκε ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη, κ.κ. Νικηφόρο καὶ τὴν Ἱερὰ Μονὴ Κύκκου. Στὴ φωτογραφικὴ ἔκθεση ξεναγήθηκαν καθόλη τὴ διάρκεια τῆς ἑβδομάδος μαθητὲς ἀπὸ τὰ σχολεῖα τῆς περιοχῆς καὶ πλῆθος κόσμου. Τὴν Παρασκευὴ 7 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε διάλεξη ἀπὸ τὸν δρα Χαράλαμπο Γ. Χοτζάκογλου μὲ θέμα τὴν καταστροφὴ τῶν θρησκευτικῶν μνημείων στὰ Κατεχόμενα παρουσίᾳ ἐπίσης τῶν Μητροπολιτῶν Δημητριάδος καὶ Ἁλμυροῦ, κ. Ἰγνατίου καὶ Βόστρων, κ. Τιμοθέου καὶ τοῦ πρ. Προέδρου τῆς Βουλῆς τῶν Ἑλλήνων, κ. Σούρλα. Παρουσιάσθηκαν μεταξὺ ἄλλων οἱ πρωτοβουλίες ποὺ ἀνέλαβε ἡ Ἱερὰ Μονὴ Κύκκου σὲ εὐρωπαϊκὸ καὶ διεθνὲς ἐπίπεδο μὲ σκοπὸ τὴ διεθνοποίηση τοῦ προβλήματος, οἱ ἕως σήμερα ἀντιδράσεις τοῦ διεθνοῦς παράγοντα, καθὼς ἐπίσης καὶ ἡ πρόοδος ποὺ ἔχει σημειωθεῖ ἐπὶ τοῦ θέματος. Ἡ Μονὴ τοῦ Κύκκου ἐκπροσωπήθηκε σὲ Διεθνὲς Συνέδριο στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Νέας Ὑόρκης Διήμερο, Διεθνὲς Συμπόσιο μὲ θέμα «Οἱ ἀρχαιολόγοι τῆς Γερονήσου ἐκτὸς Κύπρου. Τὸ νησὶ πέρα ἀπὸ τὸ νησί» διοργανώθηκε ἐπ εὐκαιρίᾳ τῶν 50χρονων τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας καὶ τῆς συμπλήρωσης 20 χρόνων ἀπὸ τὴν ἀνάληψη τῶν ἀνασκαφῶν τῆς Γερονήσου ἀπὸ τὸ Πανεπιστήμιο τῆς Νέας Ὑόρκης. Ὁ βυζαντινολόγος, δρ Χαράλαμπος Γ. Χοτζάκογλου, διευθυντὴς τοῦ Παγκοσμίου Βήματος Θρησκειῶν καὶ Πολι- 154 Eνατενίσεις

τισμῶν, προσεκλήθη γιὰ νὰ ἐκπροσωπήσει τὴν Ἱερὰ Μονὴ Κύκκου καὶ νὰ παρουσιάσει τὴν προσφορά της στὴ βυζαντινὴ τέχνη τῆς Κύπρου. Τὰ ἐγκαίνια τοῦ Συμποσίου πραγματοποίησε ὁ Πρόεδρος τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας, κ. Δημήτρης Χριστόφιας στὸ κατάμεστο, κεντρικὸ κτήριο τοῦ Κέντρου Τεχνῶν καὶ Ἐπιστημῶν τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Νέας Ὑόρκης. Καρδιὰ τοῦ ἐπιστημονικοῦ Συμποσίου ἀποτέλεσε ἡ Ἀμερικανίδα καθηγήτρια ἀρχαιολογίας, Τζόαν Κόνελυ (Joan Connelly), ἡ ὁποία εἶναι καὶ ἡ διευθύντρια τῶν ἀνασκαφῶν στὴ Γερόνησο τὰ τελευταῖα 20 χρόνια. Ὁ Πρύτανης τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Ν. Ὑόρκης, Μ. Σαντιρόκκο καὶ ὁ τ. Πρόεδρός του, Ἑλληνοαμερικανὸς Γιάννης Βραδῆμας καλοσώρισαν τὸν Πρόεδρο τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας, Ὁ δρ Χαράλαμπος Χοτζάκογλου στὸ βῆμα μαζὶ μὲ τὴν καθηγήτρια Τζόαν Κόνελυ Ὁ Πρόεδρος τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας, κ. Δημ. Χριστόφιας κηρύττει τὴν ἔναρξη τῶν ἐργασιῶν τοῦ Συμποσίου ἐκφράζοντας παράλληλα καὶ τὶς ἐγκάρδιες εὐχές τους γιὰ τὴν ἐπιτυχία τῶν διαπραγματεύσεων τοῦ Κυπριακοῦ. Μία σειρὰ ὁμιλητῶν ἀπὸ διάφορες χῶρες μίλησαν γιὰ τὴ Γερόνησο, τὴν ἱστορία καὶ τὴν ἀρχαιολογία της, ὅπως αὐτὴ ἐμπλουτίζεται ἀπὸ τὰ ἀνασκαφικὰ καὶ ἐρευνητικὰ ἀποτελέσματα τῶν ἀνασκαφῶν στὴν Ἱερὰ Νῆσο (=Γερόνησος), κέντρο λατρείας τοῦ Ἀπόλλωνος. Τὰ εὑρήματα στὴ Γερόνησο ἀνάγονται ἀπὸ τὴ Χαλκολιθικὴ περίοδο καὶ φθάνουν τουλάχιστον ἕως τὴν ὕστερη Φραγκοκρατία. Στὸ Συμπόσιο ἀπὸ τοὺς ξένους καθηγητὲς μίλησαν οἱ P. Blanchard, σχετικὰ μὲ τὴν πανίδα καὶ χλωρίδα τῆς Γερονήσου, ἡ καθ. Τζόαν Κόνελυ σχετικὰ μὲ τὰ ἀποτελέσματα τῶν ἀνασκαφῶν καὶ τὴν ἑρμηνεία τῶν εὑρημάτων, ὁ Ch. Scribner ἐκ μέρους τῶν Φίλων τῆς Γερονήσου, ὁ καθ. J. Cartledge ἀπὸ τὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Καίμπριτζ γιὰ τὸν Κλέαρχο καὶ τοὺς Σόλους, ἡ καθ. Υ. Mlynarczyk ἀπὸ τὸ Πανεπιστήμιο τῆς Βαρσοβίας γιὰ τὴν κεραμικὴ τῆς ἀνασκαφῆς καὶ ὸ M. Burdajewicz ἀπὸ τὸ Ἐθνικὸ Μουσεῖο τῆς Βαρσοβίας γιὰ τὰ ὑάλινα εὑρήματα τῆς Γερονήσου. Τὴν Κύπρο ἐκπροσώπησαν ὁ δρ Σοφοκλῆς Χατζησάββας καὶ ὁ δρ Χαράλαμπος Γ. Χοτζάκογλου. Ὁ δρ Σ. Χατζησάββας, πρώην διευθυντὴς τοῦ Τμήματος Ἀρχαιοτήτων Κύπρου, ὁ ὁποῖος καὶ εἶχε ξεκινήσει τὶς ἀνασκαφὲς στὴ Γερόνησο πρὶν τὴν ἀμερικανικὴ ἀποστολὴ μίλησε γιὰ τὰ πρῶτα εὑρήματα ποὺ εἶχαν ἀνακαλυφθεῖ στὴ Γερόνησο. Ὁ δρ Χαράλαμπος Γ. Χοτζάκογλου παρουσίασε τὴν πρώιμη βυζαντινὴ τέχνη καὶ ἀρχιτεκτονικὴ στὴ δυτικὴ Κύπρο, τὴν ἑρμηνεία τῶν πρωτοβυζαντινῶν εὑρημάτων στὴ Γερόνησο καὶ τὸ ρόλο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κύκκου στὴ βυζαντινὴ τέχνη καὶ ἱστορία τῆς Κύπρου, τόσο στὸ παρελθόν, ὅσο καὶ στὸ παρὸν μὲ τὴν πολιτιστικὴ δραστηριότητα ποὺ ἀναπτύσσει ὁ Καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς καὶ Μητροπολίτης Κύκκου καὶ Τηλλυρίας, κ.κ. Νικηφόρος. Στὴν κατάμεστη αἴθουσα τοῦ Πανεπιστημίου παρευρέθησαν πλῆθος φοιτητῶν καὶ ἀκαδημαϊκῶν ἀμερικανικῶν πανεπιστημίων καὶ μουσείων τῆς Ν. Ὑόρκης, καθὼς ἐπίσης καὶ διπλωματικὲς ἀρχὲς καὶ ἐπίσημοι τῆς ἀμερικανικῆς πολιτείας. Ἐντυπωσιακὴ ἦταν καὶ ἡ παρουσία πλήθους Ἀμερικανῶν δωρητῶν, οἱ ὁποῖοι στηρίζουν οἰκονομικὰ τὶς ἀνασκαφὲς στὴ Γερόνησο. Στοὺς χορηγοὺς τοῦ Συμποσίου, ἐκτὸς ἀπὸ τὰ ἀμερικανικὰ ἱδρύματα, συγκαταλέγονται ἐπίσης ἡ Πρεσβεία τῆς Κύπρου στὶς ΗΠΑ καὶ οἱ Πολιτιστικὲς Ὑπηρεσίες τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας καὶ Πολιτισμοῦ τῆς Κύπρου. Eνατενίσεις 155