1 (TFSALONSpeech) 7 ο TAX FORUM ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2015 13 Νοεµβρίου 2015 Ξενοδοχείο NIKOPOLIS ΕΙΣΗΓΗΤΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΜΕΛΟΥΣ.Σ. και ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Του ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ κ. Σταύρου Κώστα ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ ΣΤΗ ΠΙΟ ΚΡΙΣΙΜΗ ΩΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ, ( ΣΤΟΝ ΑΠΟΗΧΟ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΗΘΕΝΤΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΥΡΩΠΑΙΟΥΣ ΕΤΑΙΡΟΥΣ) Κυρίες και Κύριοι Σύνεδροι, ιακεκριµένοι Προσκεκληµένοι, Αγαπητοί Συνάδελφοι και Φίλοι, Σας καλωσορίζω µε τη σειρά µου, εκ µέρους της Επιτροπής Φορολογίας του Επιµελητηρίου µας, και σας ευχαριστώ θερµά, που τιµάτε µε την ενεργό συµµετοχή σας το 7 ο Ετήσιο TAX FORUM Θεσσαλονίκη 2015. Το φετινό Συνέδριό µας, συµπίπτει χρονικά και πάλι, µε ιδιαίτερα σηµαντική επικαιρότητα φορολογικού ενδιαφέροντος, µε κορυφαίο ζήτηµα το βαθµό επικινδυνότητας για την οικονοµία και την κοινωνική συνοχή, των προωθούµενων µέτρων υπερφορολόγησης, για τα οποία στα µέσα επικοινωνίας και τις κατ ιδίαν συζητήσεις, παρακολουθούµε να γίνεται συνεχής αναφορά µε εφιαλτικούς προσδιορισµούς του τύπου, φοροκαταιγίδα, φορολογική λαίλαπα και άλλα παρεµφερή.
2 Όπως πάντα, βασικός σκοπός του Συνεδρίου µας δεν είναι η αντιπαραγωγική κριτική εντυπωσιασµού, αντιθέτως επιδιώκουµε να αξιολογηθεί µε στοχευµένες εισηγήσεις, µέσα από προϋποθέσεις δοµηµένου διάλογου και ανταλλαγής εµπειρογνωµοσύνης, αν πράγµατι και σε τι βαθµό, υπάρχει τουλάχιστον σήµερα τέτοια απειλή και σε τόσο επικίνδυνο βαθµό, για την οικονοµία και την κοινωνία γενικότερα. Και µια και µιλάµε για τέτοια απειλή από τη φορολογία, καλό θα ήταν να θυµηθούµε χωρίς καµία δόση προκατάληψης, τι είχε αναφέρει πριν από αρκετές δεκαετίες, ο διαπιστευµένος εκφραστής της µοντέρνας επαναστατικής µακροοικονοµικής σκέψης, John Maynard Keynes. Ούτε λίγο ούτε πολύ, µας είχε προειδοποιήσει, ότι τα άνω όρια της φορολόγησης µπορεί να φθάσουν σε τέτοιο σηµείο, που να καταστρέψουν ακόµα και το ίδιο της το αντικείµενο.. Nor should the argument seem strange that taxation may be so high as to defeat its object John Maynard Keynes The Collected Writings of John Maynard Keynes Είµαι βέβαιος, ότι αρκετοί από τους επίλεκτους Οµιλητές που θα ακολουθήσουν, έµµεσα ή άµεσα, θα πάρουν σαφή θέση πάνω στη σοφή και συνάµα προφητική ρήση. Πέραν όµως από τη συγκεκριµένη απειλή, η θεµατολογία µας αναπόφευκτα εστιάζει, σε µία αντικειµενική ανάλυση των κρίσιµων εξελίξεων γύρω από τα αποτελέσµατα των διαπραγµατεύσεων τις τελευταίας ανειακής Σύµβασης µε τους Ευρωπαίους Εταίρους, όπως αυτές φωτίζονται από την οπτική των φορολογικών προαπαιτούµενων - µάλιστα άµεσα παραδοτέων - όπως σε αυτή κατονοµάζονται.
3 Μιλάµε για τις δροµολογηµένες αλλαγές στο κεφάλαιο της Φορολογίας, µε τη µορφή δηµοσιονοµικών και όχι µόνο παρεµβάσεων σε στενά χρονικά περιθώρια, πού επηρεάζουν ανησυχητικά την ισορροπηµένη σχέση ανάµεσα στις κρατικές δαπάνες και τα κρατικά έσοδα, µε υψηλό τίµηµα απαξίας για τις Επιχειρήσεις και πρόσθετες σηµαντικές θυσίες για τα δοκιµαζόµενα Νοικοκυριά. Επιπτώσεις δηλαδή, που θα µπορούσαν να αποδειχθούν δραµατικές αν όχι και καταστροφικές, για την ήδη χωλαίνουσα πραγµατική οικονοµία και την διαρρηγµένη - σε ικανό βαθµό - κοινωνική συνοχή, όταν µάλιστα επαγωγικά ενισχύονται και µε την επιβολή, οικονοµικά ανεπιθύµητων, capital controls. Θέλουµε να πιστεύουµε, ότι το επικαιροποιηµένο Συνεδριακό θεµατικό πλαίσιο όπως έχει οργανωθεί, θα εξυπηρετήσει ώστε ο καταξιωµένος θεσµός που λέγεται AMCHAM Tax Forum, να λειτουργήσει για µία ακόµη φορά, σε πρότυπο παραγωγικής διαγνωστικής άσκησης, µε στόχο την αναζήτηση ενός χρυσού κανόνα συνεργασίας, µεταξύ Φορολογικής ιοίκησης και Επιχειρηµατικής Κοινότητας, στη ΠΙΟ ΚΡΙΣΙΜΗ ΩΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ, όπως αυτή εξελίσσεται σήµερα. Συγκυρία όπου ως κορυφαίο ζητούµενο φαντάζει η αποτελεσµατική υλοποίηση σε κρίσιµο χρονικό ορίζοντα, της πρώτης εφαρµογής των µέτρων Συµφωνίας, µε το µικρότερο οικονοµικό και ηπιότερο κοινωνικό κόστος,, αλλά και χωρίς προβλήµατα από διχαστικές, έντονα ιδεολογικές και αξιακές αντιπαραθέσεις. Θα προσθέταµε ακόµη ότι από τις εργασίες του Συνεδρίου, αναµένουµε να εκπηγάσει, ένα ηχηρότατο συνεδριακό µήνυµα,
4 στο πνεύµα του οποίου να πρυτανεύει η αρχή, ότι δεν προέχει απλώς η τεχνική οριζόντια, τυφλή ισοκατανοµή του φόρου. Αντιθέτως απαιτείται πρωτίστως, πρόνοια για ισοστάθµιση της πραγµατικής θυσίας των φορολογουµένων, µε το σωστό όµως ορισµό της, από πλευράς οικονοµικής ουσίας και πολιτικής θεώρησης. Αυτό και εάν δεν είναι προαπαιτούµενο! ιότι αν δεν επιχειρείται, πριν από τη λήψη πολιτικής απόφασης, αξιόπιστη και κοινά αποδεκτή µέθοδος αποτίµησης του απόλυτου µεγέθους της ευηµερίας και εποµένως και της θυσίας, η πράξη µας έχει δείξει ήδη, ότι θα υπάρξουν στην εφαρµογή επιβραδυντικά για την έξοδο από την κρίση ψευτοδιλήµµατα, του τύπου ΦΠΑ στο Α αγαθό ή εναλλακτικά στη Β υπηρεσία, Πολύ απλά, σε µία τέτοια εµπλοκή, ο κίνδυνος είναι όντως µεγάλος, να βάλλουµε τη µπάρα του πλούτου σε λάθος ύψος, οδηγούµενοι σε αίολα και επιφανειακά κριτήρια για να ξεφύγουµε προσωρινά τουλάχιστον, από τη πολιτική βάσανο των λεγοµένων δηµοσιονοµικών ισοδυνάµων. Σε τέτοια αντικοινωνική εξέλιξη θα οδηγούµεθα, αν παρακάµπτοντας την ακριβοδίκαιη κατανοµή του φορολογικού βάρους, περιοριζόµαστε µονοµερώς σε µία ιδεοληπτική δίκαιη εντός εισαγωγικών σταθµική κατανοµή του, υπό την έννοια της καλής και µόνο εφαρµογής, των όρων της δανειακής σύµβασης. Υπάρχει όµως και µία άλλη πτυχή, εξίσου σηµαντική που πρέπει να µας απασχολήσει, σχετικά µε τους στόχους της οικονοµίας µας από εδώ και πέρα.
5 εν χωρά αµφιβολία ότι οι επιπτώσεις της ανειακής συµφωνίας µε παρονοµαστή τη φορολογία, κάνουν αρκετά δύσκολη την αναζήτηση αναπτυξιακής προοπτικής, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για βγούµε από την δύσκολη περίοδο οικονοµικής εµπλοκής. Σε µία συγκυρία που χαρακτηρίζεται από εξασθενηµένη οικονοµία, συρρικνωµένη παραγωγική δυνατότητα, αστάθεια δηµοσιονοµικής ισορροπίας, βραδυκίνητη δικαιοσύνη, αναιµική αναπτυξιακή πνοή, και δυστυχώς ρεκόρ εκρηκτικής ανεργίας, πρέπει να δράσουµε µε δυναµικές πολιτικές που θα τις διακρίνει, νοµοπαρασκευαστική ευφυΐα, όραµα και τόλµη, ώστε να µην οδηγούν σε αντιφάσεις και παράλογα στη τελική εφαρµογή τους. Έτσι µόνο θα βρούµε το δρόµο - πριν είναι πολύ αργά, προς µία εγγυηµένη επανεκκίνηση της οικονοµίας, µε εξασφαλισµένες προϋποθέσεις, ώστε η Χώρα να βρεθεί σε ελεγχόµενη τροχιά εξόδου από τη δίνη όπου έχει εγκλωβιστεί από την παρατεταµένη ύφεση, σε συντεταγµένες οικονοµικού ορθολογισµού και ανάπτυξης. Για να το επιτύχουµε αυτό, θα πρέπει να δράσουµε µε νόηµα και πνεύµα καρποφόρας δηµιουργικής αντίληψης, σαφήνειας και αποτελεσµατικότητας, χωρίς ιδεοληψίες και κρυφές ατζέντες µε την µορφή PLAN Bs. Πάνω δε από όλα, µε αρχές ΚΑΛΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ, µε τη σωστή έννοια του όρου, που θα είναι προεχόντως συµβατή µε την αρχή αντίληψης της συµπεριφοράς των φορολογουµένων. Σε µία περίοδο όµως βαθειάς και παρατεταµένης κρίσης, µε ιστορικό υψηλού ποσοστού διαφθοράς, µε ασύντακτη κοινωνία
6 και διαρρηγµένο κοινωνικό ιστό, υπάρχει µία κερκόπορτα, που αφήνει ανοικτά περιθώρια ανάπτυξης έκνοµων συµπεριφορών, όπως στρατηγική φοροδιαφυγή, επιθετική φοροαποφυγή και φορολογική απάτη. Είναι ωστόσο διαπιστωµένο, ότι µία στρατηγικά ασκούµενη φορολογική πολιτική, µπορεί να αποτελέσει πρόσφορο καταλύτη για τη βελτίωση των συµπεριφορών, επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων, απαραίτητο ζητούµενο σήµερα προκειµένου για να µετριαστεί το πολυµέτωπο συγκυριακό έλλειµµα, κοινωνικής υπευθυνότητας και βιώσιµης φορολογικής συµµόρφωσης, από την οπτική των φορολογικών υποχρεώσεων. Όχι µόνο αυτό, αλλά και να περιορίσει το διευρυµένο λόγω της κρίσης, έλλειµµα εµπιστοσύνης των φορολογουµένων απέναντι στις επιλογές της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας, µια κοινωνική έκφραση απαξίας, που είναι επακόλουθο διαµαρτυρίας ή/και άµυνας των δοκιµαζοµένων Πολιτών, στο βαθµό που η φορολογική θυσία τους δεν είναι ανάλογη τις αξίας των παρεχοµένων δηµοσίων αγαθών και υπηρεσιών. Ή ακόµη καταγράφονται, καταχρηστικές συστηµατικές παρεµβάσεις της πολιτικής ηγεσίας στα φορολογικά δρώµενα, που µπορεί να αλλοιώνουν τον αληθή ρόλο του εκτελεστή της θέλησης του Κράτους από την πλευρά των οργάνων της ηµόσιας ιοίκησης ή των Ανεξαρτήτων Αρχών, όπως ορίζεται από τις Συνταγµατικές επιταγές. Κλείνοντας την σύντοµη εισήγησή µου, θα ήθελα να εκφράσω την ευχή των Μελών της Φορολογικής Επιτροπής µας, το σηµερινό TAX FORUM, να εκπέµψει ένα ακόµη κρίσιµο, µεστό και ηχηρό ΜΗΝΥΜΑ, προς πολλούς παραλήπτες, που θα έχει και τη µορφή ΕΥΧΗΣ.
7 Το όραµα επανεκκίνησης της οικονοµίας θα πρέπει να το κρατήσουµε ζωντανό µέχρι τέλος, έχοντας σαν αιχµή του δόρατος την θετική στρατηγική ανάπτυξης, ώστε να στηρίξουµε την υγιή επιχειρηµατικότητα στη προσπάθειά της να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που δηµιουργούνται από την κρίση, χάριν και της απασχόλησης. Να στοχεύσουµε δηλαδή, σε µία έξυπνη, βιώσιµη και χωρίς αποκλεισµούς οικονοµία, µε αµοιβαία ενισχύουσες προτεραιότητες που οδηγούν σε ανεβασµένα επίπεδα απασχόλησης, παραγωγικότητας, κοινωνικής συνοχής, αλλά και υψηλό όµως αίσθηµα ευθύνης, που υπαγορεύει σαν Χώρα, συνετά να µη δαπανάµε περισσότερε από ότι εσοδεύουµε. Και για να ελαφρύνω λίγο το κλίµα, θα σας θυµίσω τον διαχρονικά επίκαιρο στοίχο, του σατιρικού Ποιητή Γ. ΣΟΥΡΗ, που πριν από ένα αιώνα περίπου, κάτι προφήτευε για το δηµοσιονοµικό έλλειµµα, ΠΟΙΟΣ ΕΙ Ε ΚΡΑΤΟΣ ΛΙΓΟΣΤΟ Σ ΟΛΗ ΤΗ ΓΗ ΜΟΝΑ ΙΚΟ, ΕΚΑΤΟ ΝΑ ΕΞΟ ΕΥΕΙ ΚΑΙ ΠΕΝΗΝΤΑ ΝΑ ΜΑΖΕΥΕΙ. ΤΙ ΠΙΟ ΕΠΙΚΑΙΡΟ ΚΑΙ ΠΙΟ ΑΛΗΘΙΝΟ! Σας ευχαριστώ