Α.3.4. Προκαταρκτική Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλότητας Εισαγωγή Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι ο εντοπισμός τμημάτων καταρχήν κατάλληλων από γεωλογική άποψη για οικιστική ή άλλη συναφή με δόμηση ανάπτυξη, όπου θα διασφαλίζεται το δομημένο περιβάλλον από φυσικούς κινδύνους ή κινδύνους από ανθρώπινες επεμβάσεις. Επίσης εξετάζονται περιοχές που χρήζουν διατήρησης και ανάδειξης του γεωπεριβάλλοντος καθώς και η προστασία αξιοποιήσιμων γεωλογικών πόρων. Η συνολική έκταση του Δήμου Τρικκαίων είναι 69,21 Km 2. Ακολουθεί απόσπασμα χάρτη όπου απεικονίζεται ο Δήμος Τρικκαίων και η ευρύτερη περιοχή του. ΧΩΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗ Ε.Ε. 383
Όρια Δήμου Τρικκαίων και ευρύτερη περιοχή νομού Τρικάλων ΧΩΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗ Ε.Ε. 384
Γεωμορφολογία Στο Δήμο Τρικκαίων διακρίνονται δύο κύριες γεωμορφολογικές ενότητες. Στη πρώτη αντιστοιχεί το πεδινό τμήμα που δομείται από σύγχρονες και τεταρτογενείς αποθέσεις με επικράτηση ήπιων μορφολογικών κλίσεων και στη δεύτερη αντιστοιχεί η λοφώδης περιοχή στο βόρειο τομέα του Δήμου η οποία δομείται από μολασσικούς σχηματισμούς με επικράτηση σχετικά απότομων κλίσεων. Στα φυσικά πρανή της λοφώδους περιοχής επικρατούν ικανοποιητικές τεχνικογεωλογικές συνθήκες χωρίς παρουσία ασταθών καταστάσεων αλλά σε τοπικό επίπεδο παρατηρούνται μικρουποσκαφές και μικροσπηλαιώσεις σε περιοχές εναλλαγών μαλακών και σκληρών πετρωμάτων. Το πρωτογενές υδρογραφικό δίκτυο της ευρύτερης περιοχής υφίσταται μέχρι των ορίων της ημιορεινής και πεδινής ζώνης ενώ αντίθετα στη πεδινή ζώνη έχει ουσιαστικά αντικατασταθεί από πυκνό δίκτυο καναλιών αποστραγγιστικών τάφρων και εν γένει διευθετημένων κοιτών. Σε περίπτωση έντονων βροχοπτώσεων η απορροή στη ημιορεινή ζώνη γίνεται με σχετικά ταχύ ρυθμό ενώ στη πεδινή προσχωσιγενή ζώνη η απορροή έχει βραδύ ρυθμό. Λόγω μικρού συντελεστή κατείσδυσης (επικράτηση λεπτομερούς φάσης) σε συνδυασμό με τις ήπιες τοπογραφικές κλίσεις γίνεται αργή αποστράγγιση μέσω δικτύου διευθετημένων κοιτών στην ευρύτερη περιοχή. Σκοπός του δικτύου των διευθετημένων κοιτών στην ευρύτερη περιοχή είναι η αντιπλημμυρική προστασία των γεωργικών εκτάσεων καθώς και της αστικής περιοχής των Τρικάλων. Η περιοχή του Δήμου Τρικκαίων διασχίζεται από δύο κύριους παραποτάμους του Πηνειού ποταμού τον Ληθαίο ποταμό (Τρκαλιώτικο) και το Αγιαμονιώτικο ρέμα. Απόσπασμα του υδρογραφικού δικτύου της περιοχής του Δήμου Τρικκαίων παρατίθεται ακολούθως από στοιχεία της ιστοσελίδας www.chi.civil.ntua.gr. ΧΩΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗ Ε.Ε. 385
Υδρογραφικό δίκτυο ευρύτερης περιοχής Δήμου Τρικκαίων Αξιοσημείωτο ιστορικό γεγονός είναι η μεγάλη πλημμύρα του Ληθαίου ποταμού το 1907 η οποία σε μεγάλο ποσοστό οφειλόταν στη ύπαρξη ενός φράγματος στο ύψος του σημερινού βιολογικού καθαρισμού της πόλης των Τρικάλων και το οποίο τελικά κατεδαφίστηκε. Μεγάλο αντιπλημμυρικό έργο έγινε με τη κατασκευή φράγματος ( 1936 1939 ) μεταξύ Θεόπετρας και Αγ. Θεοδώρων το οποίο διοχετεύει μέρος των νερών του Ληθαίου προς τον Πηνειό μέσω διανοιχθέντος καναλιού. Στο κανάλι αυτό διοχετεύονται και τα νερά του Αγιαμονιώτικου ρέματος. Η χρήση του φράγματος αυτού καθίσταται ουσιαστική σε περίπτωση μεγάλης παροχής του Ληθαίου ποταμού ή σε υπερχείλισης του. ΧΩΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗ Ε.Ε. 386
Τα μεγάλα όμως αντιπλημμυρικά και εγγειοβελτιωτικά έργα στη πεδιάδα των Τρικάλων ξεκίνησαν το 1947. Η αρχή γίνεται με τη διευθέτηση του Ληθαίου ποταμού η οποία ξεκινά μέσα από τη πόλη των Τρικάλων. Καταρχήν άλλαξε η κοίτη του από το ύψος του Αγίου Κωνσταντίνου. Η παλαιά κοίτη του είχε μία γενική διεύθυνση Α Δ και η νέα κοίτη του ακολουθεί κατασκευασμένο κανάλι με γενική διεύθυνση Β - Ν. Στη καινούργια κοίτη (κανάλι) οδηγούνται και τα νερά του Αγιαμονιώτικου ρέματος και στη συνέχεια τα νερά του καναλιού διοχετεύονται στον Πηνειό ποταμό. Παλαιά (1) και Νέα (2) κοίτη Ληθαίου ποταμού (διευθέτηση 1947) Στη συνέχεια με βάση στοιχεία από τη Διδακτορική διατριβή του Γ. Μπαθρέλου (2005) με τίτλο «Γεωλογική, Γεωμορφολογική και γεωγραφική μελέτη των αστικών περιοχών του νομού Τρικάλων Δυτικής Θεσσαλίας» παρατίθεται χάρτης εγειοβελτιωτικών έργων και χάρτης πλημμυρικής επικινδυνότητας στα πλαίσια μίας ευρύτερης περιοχής μελέτης. ΧΩΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗ Ε.Ε. 387
Χάρτης εγγειοβελτιωτικών έργων ευρύτερης περιοχής μελέτης ΧΩΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗ Ε.Ε. 388
Χάρτης πλημμυρικής επικινδυνότητας ευρύτερης περιοχής μελέτης ΧΩΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗ Ε.Ε. 389