Εισαγωγή δεδοµένων
ΓΕΝΙΚΑ Η απόκτηση και η εισαγωγή των χωρικών δεδοµένων είναι ίσως η πιο δαπανηρή και χρονοβόρα φάση ~70% του χρόνου και κόστους επηρεάζοντας άµεσα τη λειτουργικότητα και αποτελεσµατικότητα ενός ΣΓΠ
1. Εισαγωγή χωρικών δεδοµένων
Άµεση πρωτογενής συλλογή δεδοµένων - Εργασίες πεδίου Άµεση ερµηνεία από το άτοµο το οποίο τα συλλέγει Αξιόπιστα, ποιοτικά δεδοµένα
Προβλήµατα Υψηλό κόστος Σηµαντικός χρόνος Εξειδικευµένο προσωπικό
Άµεση πρωτογενής συλλογή δεδοµένων (συνέχεια) - Τηλεπισκόπηση
εικόνα τηλεπισκόπησης (remote sensing image) απεικόνιση σε εικονοστοιχεία (pixels) της µετρούµενης ανακλώµενης ηλεκτροµαγνητικής ακτινοβολίας σε κάποιο τµήµα τουφάσµατος
Απόκτηση υπαρχόντων δεδοµένων από - Κρατικό φορέα ή οργανισµό - Ιδιωτική εταιρεία
Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού Ιστορικά στοιχεία Το 1889, αυστριακή αποστολή αξιωµατικών, από το Στρατιωτικό Γεωγραφικό Ινστιτούτο της Βιέννης, συγκροτεί τη «Γεωδαιτική Αποστολή», που αποτέλεσε τον πυρήνα της σηµερινής ΓΥΣ. Το 1891 η «Γεωδαιτική Αποστολή» µετονοµάστηκε σε «Γεωδαιτικό Απόσπασµα», για να αποτελέσει, το 1895 πλέον, την «Χαρτογραφική Υπηρεσία Στρατού» (Χ.Υ.Σ.). Ένα χρόνο αργότερα, η αυστριακή αποστολή παραδίδει τη διοίκηση της Χ.Υ.Σ. στον πρώτο Έλληνα ιοικητή της, τον Λοχαγό Μηχανικού Αλέξανδρο Κοντόσταυλο. Τέλος, το 1926, η υπηρεσία απέκτησε τον τίτλο που φέρει σήµερα, το δε καθεστώς λειτουργίας της διέπεται από το Νοµοθετικό ιάταγµα 1013/1971.
Σήµερα, η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού (ΓΥΣ) διαθέτει σε ηµόσιες Υπηρεσίες και ιδιώτες, χάρτες, διαγράµµατα, αεροφωτογραφίες, συντεταγµένες τριγωνοµετρικών, βαρυτοµετρικά, γεωµαγνητικά στοιχεία. Επίσης, εκτελεί γεωδαιτικές, τοπογραφικές, κτηµατολογικές και αεροφωτογραφικές εργασίες για λογαριασµό υπηρεσιώντουευρύτερουδηµόσιου τοµέα.
Κλίµακα Κάλυψη 1:1.000.000 Όλη η Ελλάδα 1:500.000 Όλη η Ελλάδα 1:250.000 Όλη η Ελλάδα 1:100.000 Όλη η Ελλάδα 1:50.000 Όλη η Ελλάδα 1:10.000 Οι µεγάλες πόλεις της Ελλάδας 1:5.000 Όλη η Ελλάδα
ιανοµή χαρτών 1:50.000 Της ΓΥΣ
Οργανισµός Κτηµατολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδος (Ο.Κ.Χ.Ε.) ανήκει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και ηµοσίων Έργων. Τα χαρτογραφικά προϊόντα που παρέχει είναι: Αεροφωτογραφίες ιαγράµµατα κλίµακας 1:1000 ιαγράµµατα κλίµακας 1:5000 Xάρτες κάλυψης γης από το πρόγραµµα CORINE, κλίµακας 1:100.000
Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (Ε.Σ.Υ.Ε.) Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (ΕΣΥΕ) είναι Γενική Γραµµατεία, που υπάγεται στο Υπουργείο Εθνικής Οικονοµίας. ΗΕΣΥΕ, εκτός των ποικίλων στατιστικών στοιχείων για τον Ελληνικό χώρο, διαθέτει επίσης διάφορα χαρτογραφικά προϊόντα όπως: Χάρτης της Ελλάδος, διαστάσεων 0,50x0,70, κλίµακας 1:2.000.000 Χάρτης της Ελλάδος, διαστάσεων 0,70x100, κλίµακας 1:1.000.000. Χάρτες διαστάσεων 0,50x0,70 σε κλίµακα 1: 200.000 για κάθε νοµό της Ελλάδος. Χάρτης Περιφέρειας Πρωτεύουσης, διαστάσεων 0,50χ0,70, κλίµακας 1:100.000 ιαγράµµατα κλίµακας 1:5.000 & 1:2.000 µε τα απογραφικά τετράγωνα.
Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.) Το ΙΓΜΕ ιδρύθηκε το 1976 και είναι ο θεσµοθετηµένος τεχνικός σύµβουλος της πολιτείας, σε θέµατα γεωεπιστηµών. Βασικός σκοπός του, είναι η γεωλογική µελέτη της χώρας, η έρευνα και η αξιολόγηση των ορυκτών πρώτων υλών (πλην υδρογοναθράκων) και υπογείων νερών. Είναι σήµερα ο µοναδικός φορέας στη χώρα που επιµελείται την έκδοση γεωλογικών και άλλων θεµατικών χαρτών και είναι σε θέση να αναλάβει παρόµοιες εργασίες και για λογαριασµό τρίτων. Το ΙΓΜΕ µεταξύ άλλων προϊόντων διαθέτει και τα ακόλουθα χαρτογραφικά προϊόντα: Γεωλογικούς χάρτες κλίµακας 1:1.000.000 και 1:50.000.
Υπουργείο Γεωργίας (ΥΠΓΕ) Τα χαρτογραφικά προϊόντα του Υπουργείου Γεωργίας διατίθενται µέσω της ιεύθυνσης Τοπογραφικής και του Ινστιτούτου ασικών Ερευνών. Η ιεύθυνση Τοπογραφικής του Υπουργείου Γεωργίας διαθέτει: Χάρτες διανοµών κλίµακας 1:5.000 Χάρτες αναδασµών κλίµακας 1:2.000 Aεροφωτογραφίες κλίµακας 1:20.000 (από το 1990 και µετέπειτα) & 1:40.000 (από το 1997 και αργότερα) Ορθοφωτοχάρτες κλίµακας 1:5.000 ιαγράµµατα οικισµών κλίµακας 1:2.000 Το Ινστιτούτο ασικών Ερευνών του Υπουργείου Γεωργίας διαθέτει: ασικούς χάρτες κλίµακας 1:20.000
Υ ΡΟΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΟΛΕΜΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ 1921 ΗΥδρογραφική Υπηρεσία (ΥΥ) γίνεται ανεξάρτητη υπηρεσία του Πολεµικού Ναυτικού, υπαγόµενη απ' ευθείας στο Γενικό Επιτελείο Ναυτικού. Ναυτικοί Χάρτες κλίµακας 1:4.200.000 µέχρι 1:1.000.000 κλίµακας 1:500.000 κλίµακας 1:300.000 µέχρι 1:250.000 κλίµακας 1:150.000 µέχρι 1:100.000 κλίµακας 1:95.000 µέχρι 1:50.000 Βορείου Αιγαίου Πελάγους κλίµακας 1:45.000 µέχρι 1:2.000 Νοτίου Αιγαίου Πελάγους κλίµακας 1:45.000 µέχρι 1:2.000 Ιονίου Πελάγους κλίµακας 1:45.000 µέχρι 1:2.000
Και πληθώρα ιδιωτικών εταιρειών Π.χ.: ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ ΓΕΩΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΝΑΜΑ ROAD ΑΝΑΒΑΣΗ και πολλές πολλές άλλες
ιάθεση δεδοµένων µέσω Internet
Σε κάθε περίπτωση τα βασικά προβλήµατα σχετίζονται µε τη µορφή (format) και τις προδιαγραφές (standards) των δεδοµένων
Ψηφιοποίηση αναλογικών χαρτών Ο πιο συνηθισµένος τρόπος εισαγωγής χωρικών δεδοµένων σε ένα ΣΓΠ
Χαρακτηριστικά χάρτη κατάλληλου για ψηφιοποίηση: Πλήρης και ευκρινής περιγραφή της κλίµακας καθώς και του συστήµατος συντεταγµένων Αναθεωρηµένες πληροφορίες Καλή κατάσταση - ευανάγνωστη πληροφορία Ύπαρξη ευκρινών σηµείων αναφοράς (control points) Καθορισµένη και αξιόπιστη πηγή χάρτη
Μεθοδολογίες χειροκίνητη ψηφιοποίηση (manual digitizing) ψηφιοποίηση επί της οθόνης (on-screen digitizing) και οι τεχνικές αυτόµατης και ηµιαυτόµατης ψηφιοποίησης (raster to vector transformations)
Χειροκίνητη Ψηφιοποίηση (manual digitizing) Χρήση ψηφιοποιητή (περιγραφή )
Βήµατα διαδικασίας ψηφιοποίησης Ανοχές ψηφιοποίησης Ανθρώπινος παράγοντας Χαρακτηριστικά σηµεία Εισαγωγής διανυσµάτων
Οπτική σάρωση (scanning) Χρήση σαρωτή
καθορισµός παραµέτρων σάρωσης σάρωση χάρτη - δηµιουργία αρχείου κανάβου ψηφιοποίηση (επί της οθόνης - αυτόµατη - ηµιαυτόµατη)
Παράµετροι σάρωσης ανάλυση (dpi, dots per inch) εξαρτάται από την µεθοδολογία διανυσµατοποίησης
βάθος χρώµατος
Ψηφιοποίηση επί της οθόνης
Αυτόµατη - ηµιαυτόµατη ψηφιοποίηση Προ - επεξεργασία σαρωµένης εικόνας Πλήρωση κενού αποµάκρυνση θορύβου Λέπτυνση γραµµής
Αυτόµατη µετατροπή raster to vector Οπτική αναγνώριση χαρακτήρων (OCR) Aναγνώριση προτύπων (pattern recognition)
Αναλογικός χάρτης Προετοιµασία χάρτη Καθορισµός παραµέτρων σάρωσης Οπτική σάρωση Αρχείο καννάβου (raster) Αρχείο raster µε καθαρές γραµµές, χωρίς ανεπιθύµητο θόρυβο Επεξεργασία raster αρχείου Αρχείο raster µε αρκετή ανεπιθύµητη πληροφορία Καθορισµός παραµέτρων µετατροπής raster to vector Αυτόµατη µετατροπή raster to vector Ηµιαυτόµατη µετατροπή raster to vector Βήµατα παραγωγής διανυσµατικού επιπέδου πληροφορίας µε οπτική σάρωση Ψηφιακός διανυσµατικός χάρτης µε λάθη ιορθώσεις στον ψηφιακό διανυσµατικό χάρτη Τελικό διανυσµατικό επίπεδο χωρικής πληροφορίας χωρίς λάθη
Επεξεργασία δεδοµένων διορθώσεις σφαλµάτων
Γενικές κατηγορίες σφαλµάτων ιπλή εγγραφή Λάθος θέση Λάθος σχήµα Παράλειψη
Τύποι σφαλµάτων ψηφιοποίησης Παράλειψη τόξων Προσθήκη νέων τόξων και σύνδεσή τους µε τα υπάρχοντα Τόξο που προεκτείνεται πέρα από το επιθυµητό (overshoot) Eπιλογή και διαγραφή του πλεονάζοντος τµήµατος Ανεπιθύµητο αιωρούµενο τόξο (undershoot) Μετακίνηση και συνένωση µε άλλο τόξο Ανεπιθύµητος κόµβος Αποµάκρυνση κόµβου
Ανεπιθύµητος κόµβος Αποµάκρυνση κόµβου Ανεπιθύµητο όριο πολυγώνων Αποµάκρυνση ορίου 1 1 2 1 2 Τεµνόµενα τόξα χωρίς κόµβο στο σηµείο διασταύρωσής τους ηµιουργία κόµβου
Τοπολογία Η µαθηµατική σπουδή των ιδιοτήτων του χώρου και των σταθερών χαρακτηριστικών τους µετά από χωρικούς µετασχηµατισµούς.
Αφινικός µετασχηµατισµός Αλλαγή κλίµακας Στρέβλωση Στροφή Μετατόπιση αρχικά δεδοµένα µετασχηµατισµένα δεδοµένα
Μέσο τετραγωνικό σφάλµα Root Mean Square Error Γενική εξίσωση Εξίσωση σε 2δ
Γεωαναφορά εικόνας Χρήση σηµείων ελέγχου (control points) και απευθείας εισαγωγή συντεταγµένων αξιοποίηση θεµατικού επιπέδου µε γεωαναφορά αξιοποίηση άλλης εικόνας µε γεωαναφορά
Εικόνα Τηλεπισκόπησης Σηµεία ελέγχου διανυσµατικό επίπεδο µε τα σηµεία ελέγχου άµεση εισαγωγή συντ/νων σηµείων ελέγχου εικόνα µε γεωαναφορά µε τα σηµεία ελέγχου Αρχείο παραµέτρων µετασχηµατισµού σε πραγµατικές συντεταγµένες εικόνα Τηλεπισκόπησης µε γεωαναφορά