P6_TA(2005)0005 Σύµβαση πλαίσιο των Ηνωµένων Εθνών για τις κλιµατικές αλλαγές (UNFCCC) Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά µε τα αποτελέσµατα του ιάσκεψης του Μπουένος Άιρες για την αλλαγή του κλίµατος Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη το Πρωτόκολλο του Κυότο στη Σύµβαση-πλαίσιο των Ηνωµένων Εθνών για τις κλιµατικές αλλαγές (UNFCCC) της 11ης εκεµβρίου 1997, τις διαδικασίες εφαρµογής για την εκτέλεσή του που εγκρίθηκαν στις διασκέψεις της Βόννης (Ιούλιος 2001), του Μαρακές (Νοέµβριος 2001), του Νέου ελχί (Νοέµβριος 2002) και του Μιλάνου ( εκέµβριος 2003), καθώς επίσης και τη έκατη ιάσκεψη των Συµβαλλοµένων Μερών (COΡ-10) που πραγµατοποιήθηκε στο Μπουένος Άιρες από 6 έως 17 εκεµβρίου 2004, έχοντας υπόψη τα ψηφίσµατά του σχετικά µε τις κλιµατικές αλλαγές, συγκεκριµένα δε το ψήφισµα της 17ης Νοεµβρίου 2004 σχετικά µε τη στρατηγική της ΕΕ για τη ιάσκεψη του Μπουένος Άιρες µε θέµα την αλλαγή του κλίµατος (COΡ-10) 1, έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισµού του, A. λαµβάνοντας υπόψη ότι η αλλαγή του κλίµατος είναι µία από τις µείζονες προκλήσεις του 21ου αιώνα µε σηµαντικές αρνητικές περιβαλλοντικές, οικονοµικές και κοινωνικές συνέπειες για τον πλανήτη και ότι αναµένεται να επηρεάσει αρνητικά την βιώσιµη ανάπτυξη και τις ζωές και τις περιουσίες εκατοµµυρίων ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσµο λαµβάνοντας υπόψη ότι κατά τη διάρκεια του 2004 κατεγράφησαν εκ νέου κυκλώνες, τυφώνες και άλλες οφειλόµενες στο κλίµα φυσικές καταστροφές οι οποίες έπληξαν σκληρά πληθυσµούς σε ολόκληρο τον πλανήτη και ιδίως στις φτωχότερες χώρες λαµβάνοντας υπόψη ότι πέραν της ανθρώπινης δυστυχίας και των πολυάριθµων θυµάτων, εκτιµάται ότι οι οικονοµικές απώλειες έφθασαν στο πρωτόγνωρο επίπεδο των 90 δισ. δολλαρίων για το 2004, Β. λαµβάνοντας υπόψη ότι η πλήρης εκτέλεση της UNFCCC και του Πρωτοκόλλου του Κυότο έχουν θεµελιώδη σηµασία για την αντιµετώπιση του βασικού προβλήµατος της αλλαγής του κλίµατος και για το µέλλον του περιβάλλοντος του πλανήτη, Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η UNFCCC ορίζει πλαίσιο δράσης που αποσκοπεί στην συγκράτηση και την σταθεροποίηση των συγκεντρώσεων στην ατµόσφαιρα των αερίων που συνιστούν το φαινόµενο του θερµοκηπίου ούτως ώστε να αποφεύγονται οι «επικίνδυνες ανθρωπογενείς παρεµβολές» στο σύστηµα του κλίµατος λαµβάνοντας υπόψη ότι η UNFCCC τέθηκε σε ισχύ στις 21 Μαρτίου 1994 και τώρα έχει 189 µέρη,. λαµβάνοντας υπόψη ότι ως σήµερα 132 χώρες και οργανισµοί περιφερειακής οικονοµικής ολοκλήρωσης έχουν επικυρώσει το Πρωτόκολλο του Κυότο, 1 Κείµενα που εγκρίθηκαν, P6_TA-PROV(2004)0060.
συµπεριλαµβανοµένων 37 µερών για το Παράρτηµα Ι τα οποία συνολικά ευθύνονται για το 61,6 % των εκποµπών αερίων που συµβάλλουν στο φαινόµενο του θερµοκηπίου του Παραρτήµατος Ι του 1990, πληρώντας κατ`αυτόν τον τρόπο τις απαιτούµενες προϋποθέσεις για τη θέση του Πρωτοκόλλου σε ισχύ στις 16 Φεβρουαρίου 2005, Ε. λαµβάνοντας υπόψη ότι οι αναπτυγµένες χώρες έχουν µείζονα ευθύνη για τις εκποµπές των αερίων του φαινοµένου του θερµοκηπίου και πρέπει, ως εκ τούτου, να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στη διεργασία µείωσης των εκποµπών λαµβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει κατ`επανάληψη απευθύνει εκκλήσεις προκειµένου να συνεχίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να διαδραµατίζει παρόµοιο ηγετικό ρόλο, ΣΤ. λαµβάνοντας υπόψη ότι το Πρωτόκολλο του Κυότο επικυρώθηκε από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα στις 31 Μαΐου 2002, καθώς επίσης και από τα κράτη µέλη της λαµβάνοντας δε υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο έχουν εγκρίνει τις νοµοθετικές πράξεις 1 που απαιτούνται για την εκτέλεση των διατάξεων του Πρωτοκόλλου του Κυότο εντός της Ευρωπαϊκής Κοινότητας λαµβάνοντας υπόψη ότι, στις 13 Οκτωβρίου 2003, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο ενέκριναν την οδηγία 2003/87/ΕΚ σχετικά µε τη θέσπιση συστήµατος εµπορίας δικαιωµάτων εκποµπής αερίων θερµοκηπίου εντός της Κοινότητας 2 λαµβάνοντας υπόψη ότι πρόσφατη έκθεση προόδου της Επιτροπής (COM(2004)0818) επιβεβαιώνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της βρίσκεται σε καλό δρόµο όσον αφορά την υλοποίηση του στόχου της βάσει του Πρωτοκόλλου του Κυότο Ζ. λαµβάνοντας υπόψη ότι οι στόχοι του Πρωτοκόλλου του Κυότο αποτελούν µεν ουσιαστική προϋπόθεση για µία παγκόσµια στρατηγική σχετικά µε την αλλαγή του κλίµατος, χρειάζεται δε να τεθούν περαιτέρω στόχοι για την περίοδο µετά το 2012 λαµβάνοντας υπόψη ότι το σύνολο των εκποµπών πρέπει να µειωθεί κατά το ήµισυ έως το 2050 προκειµένου να περιορισθεί η θέρµανση του πλανήτη κάτω από +2 C σε σχέση µε τα προβιοµηχανικά επίπεδα, Η. λαµβάνοντας υπόψη ότι το 2012 πλησιάζει µε γοργούς ρυθµούς και ότι χρειάζεται εποµένως µια στρατηγική για την περίοδο µετά το 2012 προκειµένου να εξετασθεί ο µακροπρόθεσµος στόχος της προώθησης πηγών ενέργειας χαµηλής κατανάλωσης άνθρακα, τεχνολογιών µε χαµηλές εκποµπές αερίων του φαινοµένου του θερµοκηπίου και ανανεώσιµων µορφών ενέργειας, 1. χαιρετίζει τη διεθνή συµφωνία επί των αποφάσεων που ελήφθησαν στη έκατη Σύνοδο της ιάσκεψης των Συµβαλλοµένων Μερών της UNFCCC, συµπεριλαµβανοµένου του προγράµµατος εργασίας του Μπουένος Άιρες για µέτρα προσαρµογής και αντίδραση, καθώς και της απόφασης να ξεκινήσει διάλογος για τις µελλοντικές αντιδράσεις στην αλλαγή του κλίµατος στο πλαίσιο της UNFCCC και του Πρωτοκόλλου του Κυότο τον Μάϊο 2005 1 2 Απόφαση αριθ. 280/2004/ΕΚ, της 11ης Φεβρουαρίου 2004, για µηχανισµό παρακολούθησης των εκποµπών αερίων που συµβάλλουν στο φαινόµενο του θερµοκηπίου στην Κοινότητα και εφαρµογής του πρωτοκόλλου του Κυότο (ΕΕ L 49 της 19.2.2004, σ. 1) και οδηγία 2004/101/ΕΚ, της 27ης Οκτωβρίου 2004, για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ σχετικά µε τη θέσπιση συστήµατος εµπορίας δικαιωµάτων εκποµπής αερίων θερµοκηπίου εντός της Κοινότητας, όσον αφορά τους µηχανισµούς έργων του Πρωτοκόλλου του Κυότο (ΕΕ L 338 της 13.11.2004, σ. 18). ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ. 32.
2. πιστεύει ακράδαντα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τον ηγετικό ρόλο της στις διεθνείς προσπάθειες καταπολέµησης της αλλαγής του κλίµατος αναµένει εποµένως από την Ευρωπαϊκή Ένωση να υποβάλει πρόταση για µελλοντικό σύστηµα στο σεµινάριο των κυβερνητικών εµπειρογνωµόνων που να είναι συνεπές προς τον στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για διατήρηση της µέσης αύξησης της πλανητικής θερµοκρασίας κάτω από +2 C σε σχέση µε τα προβιοµηχανικά επίπεδα, όταν οι συνολικές εκποµπές αερίων του φαινοµένου του θερµοκηπίου φθάσουν στο ανώτατο επίπεδο εντός των επόµενων δύο δεκαετιών, και το οποίο θα τηρεί τις αρχές της ισότητας, της ευθύνης και ικανότητας για δράση 3. σηµειώνει ότι είναι ανάγκη όλες οι αναπτυγµένες χώρες να καταβάλουν στο άµεσο µέλλον σηµαντικές προσπάθειες για να µπορέσουν να ανταποκριθούν στον µακροπρόθεσµο στόχο µείωσης των εκποµπών καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να εγκρίνει στόχους µείωσης στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Άνοιξης του 2005 που θα συµβαδίζουν µε τους προαναφερθέντες στόχους πιστεύει ότι, όσον αφορά τις βιοµηχανικές χώρες, για την επίτευξη αυτού του στόχου, απαιτούνται µεσοπρόθεσµες µειώσεις της τάξεως του 30% έως το 2020 και µακροπρόθεσµες µειώσεις της τάξεως του 60-80% έως το 2050 4. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη µέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για έναρξη διαλόγου µε τις ανά τον κόσµο υπεύθυνες χώρες µε σκοπό το σχεδιασµό βιώσιµης λύσης για την πρόληψη της επικίνδυνης αλλαγής του κλίµατος καταδικάζει τις απόπειρες µερικών χωρών να παρεµποδίσουν την εκκίνηση των διαπραγµατεύσεων για τις δεσµεύσεις όσον αφορά την πολιτική για το κλίµα πέραν του 2012 αποδοκιµάζει τις επανειληµµένες δηλώσεις του Ιταλού Υπουργού Περιβάλλοντος ότι θα ήταν άχρηστο να τεθούν δεσµευτικοί στόχοι για τη µείωση των εκποµπών αερίων µετά το 2012 χωρίς τη συµµετοχή των Ηνωµένων Πολιτειών, της Κίνας και της Ινδίας θεωρεί ότι παρόµοιες δηλώσεις θα µπορούσαν να αποδυναµώσουν τη θέση της ΕΕ 5. καλεί τις χώρες που δεν επικύρωσαν το Πρωτόκολλο του Κυότο να πράξουν τούτο το συντοµότερο δυνατόν καλεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ να επανεξετάσει την απόφασή της να µη συµµετάσχει και, ως πρώτο βήµα, να τηρήσει τις δεσµεύσεις που ανέλαβε βάσει της UNFCCC για µείωση των εκποµπών της χώρας στο επίπεδο του 1990 υπογραµµίζει πέραν τούτου ότι η επικύρωση και χρήση των µηχανισµών του Πρωτοκόλλου θα συµβάλει στην οικονοµικότερη υλοποίηση των στόχων του Πρωτοκόλλου του Κυότο για την Αυστραλία 6. προτρέπει την Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει περαιτέρω µέτρα για να αυξήσει την εξοικονόµηση ενέργειας, να βελτιώσει την ενεργειακή αποδοτικότητα και να µεταστραφεί σε ανανεώσιµες πηγές ενέργειας 7. ανησυχεί διότι η πρόοδος που σηµειώνεται στη µείωση των εκποµπών σε άλλους τοµείς µπορεί να τίθεται εν κινδύνω λόγω της αύξησης των εκποµπών στις µεταφορές πιστεύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα µπορούσε να ακολουθήσει το παράδειγµα της Καλιφόρνιας σχετικά µε το πώς να περιορίσει τις εκποµπές στις µεταφορές καλεί, κατά συνέπεια, την Επιτροπή να υποβάλει επειγόντως προτάσεις σχετικά µε την επιβολή δεσµευτικών ορίων CO 2 για τα νέα οχήµατα 8. επαναδιατυπώνει το αίτηµά του περί ενσωµάτωσης των εκποµπών από τις διεθνείς πτήσεις και τη ναυτιλία στους στόχους µείωσης των εκποµπών για την δεύτερη περίοδο δέσµευσης µετά το 2012
9. εκφράζει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι η 10η ιάσκεψη των Συµβαλλοµένων Μερών ήταν µία χαµένη ευκαιρία ως προς την προετοιµασία περαιτέρω στόχων για την περίοδο µετά το 2012 εκφράζει τη δυσαρέσκειά του ιδιαίτερα για το γεγονός ότι παρά τις προσπάθειες της αντιπροσωπείας της ΕΕ, η ιάσκεψη συµφώνησε µόνον επί µιας άτυπης συνεδρίασης για την προετοιµασία των µελλοντικών νέων στόχων το 2005 επιµένει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ετοιµάσει προσεκτικά τη συµµετοχή της σε αυτή τη συνεδρίαση, σε στενή συνεργασία µε όλα τα ενδιαφερόµενα µέρη σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, διατηρώντας ηγετικό ρόλο στη διαµόρφωση ισχυρής συµµαχίας για περαιτέρω διεθνείς δεσµεύσεις µετά το 2012 τονίζει ότι είναι ανάγκη να δοθεί στους αρµόδιους για τη λήψη αποφάσεων στον οικονοµικό τοµέα η ευκαιρία να προγραµµατίσουν κάποιες ενέργειες γνωρίζοντας µε βεβαιότητα εντός λογικών ορίων την κατάσταση µετά το 2012 10. επιµένει ότι το σεµινάριο κυβερνητικών εµπειρογνωµόνων πρέπει να επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στις συζητήσεις για το Πρωτόκολλο του Κυότο στο πλαίσιο της UNFCCC µε σκοπό να αναπτυχθούν αποτελεσµατικές και πρόσφορες απαντήσεις στην αλλαγή του κλίµατος και να δηµοσιεύσει γραπτή έκθεση για τα αποτελέσµατα των συζητήσεων, η οποία θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στις διαπραγµατεύσεις 11. πιστεύει ότι το µελλοντικό καθεστώς πρέπει να βασίζεται σε κοινές αλλά διαφοροποιηµένες ευθύνες, σε συνεχείς και µεγαλύτερες µειώσεις των εκποµπών µετά το 2012 και στη συµµετοχή περισσότερων χωρών στην προσπάθεια µείωσης, ιδίως δε των Ηνωµένων Πολιτειών και των πιο προηγµένων αναπτυσσοµένων χωρών για τον λόγο αυτό προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη µέλη να τονίζουν την ανάγκη για προστασία του κλίµατος κατά τη διεξαγωγή διαλόγου µε τους διεθνείς εταίρους, ειδικά τις Ηνωµένες Πολιτείες, την Κίνα και την Ινδία 12. επιµένει ότι πρέπει να αυξηθεί η χρηµατοοικονοµική βοήθεια για µέτρα προσαρµογής στις αναπτυσσόµενες χώρες πέραν τούτου τονίζει ότι ενώ η οικονοµική ανάπτυξη είναι δικαίωµα όλων των αναπτυσσοµένων χωρών, πρέπει να ληφθούν µέτρα για να ενθαρρυνθούν πιο φιλοπεριβαλλοντικά αναπτυξιακά µοντέλων 13. εκφράζει τη λύπη του διότι οι Ηνωµένες Πολιτείες - ο κύριος υπεύθυνος για τις εκποµπές CO 2, - µολονότι εκπροσωπούνταν στη ιάσκεψη COΡ-10, δεν ήσαν διατεθειµένες να συζητήσουν περαιτέρω πρωτοβουλίες για τον περιορισµό της αλλαγής του κλίµατος, βρίσκει ωστόσο εξαιρετικά ενθαρρυντικό το γεγονός ότι πολυάριθµες πρωτοβουλίες στον τοµέα της αλλαγής του κλίµατος αναλαµβάνονται σε πολιτειακό επίπεδο στις Ηνωµένες Πολιτείες όπως η περιφερειακή πρωτοβουλία για τα αέρια του φαινοµένου του θερµοκηπίου που περιλαµβάνει εννέα πολιτείες του βορειοανατολικού τµήµατος της χώρας, µε το Maryland, το ιοικητικό ιαµέρισµα της Κολούµπια, την Πενσυλβανία, τις ανατολικές επαρχίες του Καναδά και το Νέο Brunswick να συµµετέχουν ως παρατηρητές στη διαδικασία, µε σκοπό της πρωτοβουλίας να συζητηθεί ο σχεδιασµός περιφερειακού προγράµµατος επιβολής ορίων και συναλλαγών που θα καλύπτει το CO 2 14. καλεί την Επιτροπή να εξετάσει στην προσεχή έκθεσή της για το κόστος και τα οφέλη των µελλοντικών πολιτικών σχετικά µε την αλλαγή του κλίµατος την έγκριση µέτρων συνοριακής προσαρµογής για την αντιστάθµιση οιουδήποτε ανταγωνιστικού πλεονεκτήµατος µπορεί να έχουν οι παραγωγοί των βιοµηχανικών χωρών χωρίς περιορισµούς όσον αφορά τον άνθρακα υπογραµµίζει ότι η αντιµετώπιση της αλλαγής του κλίµατος δηµιουργεί επίσης ευκαιρίες και κίνητρα για καινοτοµία σύµφωνα µε τους
στόχους που θέτει η Ατζέντα της Λισσαβόνας 15. επικροτεί τις πρωτοβουλίες που ανέλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη µείωση των εκποµπών αερίων του φαινοµένου του θερµοκηπίου και ιδίως το σύστηµα εµπορίας εκποµπών που ξεκινά την 1η Ιανουαρίου 2005 και εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δυνατότητα και άλλων χωρών όπως ο Καναδάς ή η Ιαπωνία να προσχωρήσουν στο σύστηµα εµπορίας εκποµπών της ΕΕ καλεί την Επιτροπή να εξετάσει επίσης την πρόταση σύνδεσης του σύστηµατος εµπορίας εκποµπών της ΕΕ µε τις περιφερειακές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο των οποίων εγκρίθηκαν ανώτατα όρια εκποµπών σύµφωνα µε τους στόχους της UNFCCC καλεί επιπλέον το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο να εγγυηθεί την προοπτική χρησιµοποίησης πιστώσεων από µηχανισµούς σχετικούς µε έργα σύµφωνα µε την οδηγία 2004/101/ΕΚ και κατά την περίοδο µετά το 2012 16. καλεί τις δύο Προεδρίες του 2005 να εξασφαλίσουν ότι θα διατηρηθεί ή ακόµη καλύτερα θα επιταχυνθεί η κεκτηµένη ταχύτητα που αποκτήθηκε επί του ζητήµατος αυτού, µε παράλληλη ενίσχυση των δεσµεύσεων και του αριθµού των διεθνών εταίρων στο πλαίσιο της διαδικασίας 17. υπογραµµίζει ότι η συνεργασία Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Επιτροπής υπήρξε χρήσιµη και προσδοκά ότι θα βρεθεί λύση µε το Συµβούλιο πριν από την επόµενη ιάσκεψη των Μερών/Συνεδρίαση των Μερών προκειµένου οι συµµετέχοντες εκ µέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να έχουν πρόσβαση στις συντονιστικές συνεδριάσεις της ΕΕ βάσει ενός καθεστώτος τουλάχιστον παρατηρητών µε ή χωρίς δικαίωµα λόγου 18. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισµα στο Συµβούλιο, στην Επιτροπή, στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών µελών και τη Γραµµατεία της Σύµβασης-πλαίσιο των Ηνωµένων Εθνών για τις κλιµατικές µεταβολές, µε το αίτηµα να κυκλοφορήσει σε όλα τα συµβαλλόµενα µέρη που δεν είναι µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.