ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΠΡΟΣΑΣΔΤΟΜΔΝΩΝ ΦΤΗΚΩΝ ΠΔΡΗΟΥΩΝ Γπ. Γεώπγιορ Δςθςμίος Σ.Δ.Η. Λάξηζαο/Παξάξηεκα Καξδίηζαο Σκήκα Γαζνπνλίαο θαη Γηαρείξηζεο Φπζηθνύ Πεξηβάιινληνο Διαχείριζη Προζηαηευόμενων Φυζικών Περιοχών, Ημερίδα Η Ελληνική Δασοπονία τον 21 ο αιώνα, Τρίκαλα 20-3-2009
Ωρ πποζηαηεςόμενερ πεπιοσέρ (IUCN, 1994) ραξαθηεξίδνληαη εθηάζεηο (ρεξζαίεο ή πδάηηλεο) πνπ αθηεξώλνληαη εηδηθά ζηελ πξνζηαζία θαη δηαηήξεζε ηεο βηνπνηθηιόηεηαο, ησλ θπζηθώλ θαη πνιηηηζηηθώλ αμηώλ ησλ νπνίσλ ε δηαρείξηζε θαηνρπξώλεηαη κε λνκνζεηηθά ή άιια απνηειεζκαηηθά κέζα
Ιζηορική Αναδρομή Έτος Περιοχή Χώρα 1872 Εθνικό Πάρκο Yellowstone Η.Π.Α. 1909 Εθνικό Πάρκο Σοσηδία 1918 Πάρκα Ordesa & Covadogna Ιζπανία 2007 Περίποσ 44.000 περιοτές ζηον πλανήηη 10% έκηαζης ηοσ πλανήηη
Ιζηορική Αναδρομή ζηην Ελλάδα Πποζηαηεςόμενερ Πεπιοσέρ ζύμθωνα με εθνικό θεζμικό πλαίζιο Ν. 856/37 αλαθεξύρηεθαλ ην 1938 νη 2 πξώηνη Δθνικοί Γπςμοί (Οιύκπνπ & Παξλαζζνύ) Ν. 1465/1950 πεξί αξραηνηήησλ πξνβιέπνληαη ηα Σοπία Ηδιαίηεπος Φςζικού Κάλλοςρ
Καηηγοπίερ Πποζηαηεςόμενων Πεπιοσών Ν. 996/71 1. Δθνικοί Γπςμοί (10) 2. Αιζθηηικά Γάζη (19) 3. Γιαηηπηηέα Μνημεία ηηρ Φύζηρ (51)
Καηηγοπίερ Πποζηαηεςόμενων Πεπιοσών Ν. 177/75, όπωρ αςηόρ ηποποποιήθηκε από ηον Ν. 2637/98 1. Καηαθύγια Άγπιαρ Εωήρ (585) 2. Δλεγσόμενερ κςνηγεηικέρ πεπιοσέρ (7) 3. Δκηποθεία Θηπαμάηων (21)
Καηηγοπίερ Πποζηαηεςόμενων Πεπιοσών 1. Δθνικά Πάπκα (10+2) Ν. 1650/1986 2. Πεπιοσέρ Απόλςηηρ Πποζηαζίαρ ηηρ Φύζηρ. 3. Πεπιοσέρ Πποζηαζίαρ ηηρ Φύζηρ (2) 4. Πποζηαηεςόμενοι Φςζικοί σημαηιζμοί και Σοπία. (507+271 Σ.Η.Φ.Κ) 5. Πεπιοσέρ Οικοανάπηςξηρ (1+4)
ηελ Διιάδα νη Π.Π. ζε εζληθό επίπεδν είλαη : 10 Δζληθνί Γξπκνί, (11 θαηά ΤΠΔΥΧΓΔ) 10 αλαθεξπγκέλα κέρξη ζήκεξα Δζληθά Πάξθα & 2 ζαιάζζηα πάξθα 19 Αηζζεηηθά Γάζε, 51 Γηαηεξεηέα Μλεκεία ηεο Φύζεο, 585 Καηαθύγηα Άγξηαο Εσήο, 7 ειεγρόκελεο θπλεγεηηθέο πεξηνρέο 2 πεξηνρέο Πξνζηαζίαο ηεο Φύζεο (Φαιίδη Κσ & Μήινο), 1 πεξηνρή Οηθναλάπηπμεο (ιίκλε Πακβώηηδα),
ηελ Διιάδα νη Π.Π. διεθνούρ ζημαζίαρ είλαη : 11 Τγξόηνπνη ηεο ύκβαζεο Ρακζάξ, 9 εηδηθά Πξνζηαηεπόκελεο Πεξηνρέο (ύκβαζε Βαξθειώλεο, πεξί Δηδηθά Π.Π. Μεζνγείνπ) 16 Βηνγελεηηθά Απνζέκαηα (πκβνύιην Δπξώπεο) 2 Απνζέκαηα Βηόζθαηξαο (ακαξηά & Όιπκπνο) UNESCO 2 Μλεκεία Παγθόζκηαο Κιεξνλνκηάο (Άζσο, Αληηράζηα- Μεηέσξα) UNESCO 1 Πεξηνρή κε Δπξσδίπισκα (ακαξηά) πκβνύιην Δπξώπεο
ηην Δλλάδα ηο δίκηςο ΦΤΖ 2000 πεπιλαμβάνει 359 πεπιοσέρ : 208 είλαη Πεπιοσέρ Κοινοηικού Δνδιαθέπονηορ (Psci) (2.476.861,26 ha) Οδεγία Οηθνηόπσλ 120 είλαη ραξαθηεξηζκέλεο σο Εώνερ Διδικήρ Πποζηαζίαρ (SPA) (1.083.088,63 ha) Οδεγία Πηελώλ 31 θέξνπλ θαη ηνπο δύν ραξαθηεξηζκνύο (Psci SPA) (287.235,7 ha). Οη πεξηνρέο ηνπ δηθηύνπ NATURA 2000 θαηέρνπλ : ην 11.6% ηνπ εδάθνπο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο και ην 25% ηεο ειιεληθήο Δπηθξάηεηαο
215 ημανηικέρ Πεπιοσέρ για ηα Ποςλιά
Π.Π. Νομού Σπικάλων 1 Μνημεία Παγκόζμιαρ Κληπονομιάρ (Αληηράζηα-Μεηέσξα) UNESCO 3.Π.Π. (Αληηράζηα-Μεηέσξα, Όξνο Κεξθέηην-Κόδηαθαο, ηελά Καιακαθίνπ-όξνη Εάξθνπ) 1 Αιζθηηικό Γάζορ (ιόθσλ Κάζηξνπ & Αειηά Σξηθάισλ) 1 Δλεγσόμενη Κςνηγεηική Πεπιοσή (Κόδηαθαο) 4 Καηαθύγια Άγπιαρ Εωήρ (Πνιπλέξη-Μπξόθπιιν, Οηραιηάο- Οξθαλόο, Βαζύξεκα-Παιαηνθαξπά-ηνπξλαξέηθα, Διιελόθαζηξν- Ληόπξαζζν)
κήπςξη μιαρ πεπιοσήρ ωρ πποζηαηεςόμενηρ Σύμθωνα με ηον Ν. 1650/86 η κήπςξη μιαρ πεπιοσήρ ωρ πποζηαηεςόμενηρ πεπιλαμβάνει ηπία ζηάδια: Το πρώηο είλαη ε εκπόνηζη Διδικήρ Πεπιβαλλονηικήρ Μελέηηρ (ΔΠΜ) θαη ε ζύληαμε ζρεδίνπ Πξνεδξηθνύ Γηαηάγκαηνο (ΠΓ). Το δεύηερο είλαη ε διαδικαζία διαβούλεςζηρ με ηο κοινό θαη ηνπο ελδηαθεξόκελνπο θνξείο πνπ θαηαιήγεη ζην νξηζηηθό ζρέδην Π.Γ. Το ηρίηο ζηάδην είλαη ε ςπογπαθή και η δημοζίεςζη ηος Π.Γ. ζηελ Δθεκεξίδα ηεο Κπβεξλήζεσο.
ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΠΡΟΣΑΣΔΤΟΜΔΝΩΝ ΦΤΗΚΩΝ ΠΔΡΗΟΥΩΝ
Με ηο νόμο 2742/99 θεζμοθεηήθηκε η δομή και η λειηοςπγία ηων ΦΟΡΔΩΝ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ
ΦΟΡΔΗ ΓΗΑΥΔΗΡΖΖ Οξγαλσηηθό ζρήκα δηνίθεζεο πξνζηαηεπόκελσλ πεξηνρώλ Νομικά Ππόζωπα Ηδιωηικού Γικαίος κοινωθελούρ σαπακηήπα Δπνπηεύνληαη από ηνλ Τπνπξγό Πεξηβάιινληνο, Υσξνηαμίαο θαη Γεκνζίσλ Έξγσλ
Με ηο νόμο 3044/02 Ηδξύζεθαλ νη 25 Πξνζηαηεπόκελεο πεξηνρέο κε Φ.Γ., νη νπνίεο πξνζηέζεθαλ ζηηο 2 πεξηνρέο: Δζληθό Θαιάζζην Πάξθν Εαθύλζνπ θαη Δζληθό Πάξθν ρνηληά-μαξαζώλα (ποσ είταν ήδη κηρστθεί με βάζη ηοσς Ν. 1650/86 & 2742/99) Δπίζεο ε επηηξνπή «ΦΤΖ 2000» θαζηεξώζεθε λα ελεξγεί σο Δθνική Δπιηποπή Πποζηαηεςομένων Πεπιοσών κε ζθνπό: Σν ζςνηονιζμό Σελ παπακολούθηζη και Αξιολόγηζη ησλ δηαδηθαζηώλ πξνγξακκαηηζκνύ, νξγάλσζεο θαη ιεηηνπξγίαο ηνπ Δζληθνύ πζηήκαηνο Γηνίθεζεο θαη Γηαρείξηζεο Πξνζηαηεπνκέλσλ Πεξηνρώλ
Απμοδιόηηηερ Φ.Γ. (παπ. 2 ηος άπθπος 15 ηος Ν. 2742/1999) Δθπόλεζε θαη επζύλε ηεο εθαξκνγήο ησλ Κανονιζμών Γιοίκηζηρ και Λειηοςπγίαρ ησλ πξνζηαηεπόκελσλ αληηθεηκέλσλ θαζώο θαη ησλ σεδίων Γιασείπιζηρ. Παξαθνινύζεζε θαη αμηνιόγεζε εθαξκνγήο θαλνληζηηθώλ όξσλ θαη πεξηνξηζκώλ Γλσκνδνηήζεηο θαηά ηελ πεπιβαλλονηική αδειοδόηηζη έξγσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ πνπ εκπίπηνπλ ζηηο πεξηνρέο επζύλεο ηνπο Δπηθνπξία ησλ αξκόδησλ δηνηθεηηθώλ θαη δηθαζηηθώλ αξρώλ ζηνλ έιεγρν ηεο εθαξκνγήο ηεο πεξηβαιινληηθήο λνκνζεζίαο θαζώο θαη επνπηεία θύιαμε ηεο πξνζηαηεπόκελεο πεξηνρήο Δθπόλεζε κειεηώλ, πινπνίεζε έξγσλ & πξνγξακκάησλ Δλεκέξσζε, εθπαίδεπζε, θαηάξηηζε Υνξήγεζε αδεηώλ μελαγήζεσλ θαη έξεπλαο Γηαρείξηζε δεκόζησλ εθηάζεσλ πνπ παξαρσξνύληαη ή κηζζώλνληαη από ηνλ θνξέα δηαρείξηζεο θαηά ηηο θείκελεο δηαηάμεηο θαζώο θαη ε ελνηθίαζε ηδησηηθώλ εθηάζεσλ ησλ ΦΓ
ΚΑΣΖΓΟΡΗΔ ΠΡΟΣΑΣΔΤΟΜΔΝΩΝ ΠΔΡΗΟΥΩΝ ΜΔ Φ.Γ. ΑΡΗΘΜΟ Π.Π. 1 ΠΔΡΗΟΥΔ ΜΔ ΦΓ ΠΟΤ ΔΥΟΤΝ ΚΖΡΤΥΘΔΗ ΜΔ ΦΔΚ 11 2 ΠΔΡΗΟΥΔ ΜΔ ΦΓ ΚΑΗ ΚΤΑ Δ ΣΑΓΗΟ ΣΔΛΗΚΩΝ ΤΠΟΓΡΑΦΩΝ 2 3 ΠΔΡΗΟΥΔ ΜΔ ΦΓ ΜΔ ΔΓΚΔΚΡΗΜΔΝΖ ΔΠΜ 9 4 ΠΔΡΗΟΥΔ ΜΔ ΦΓ ΚΑΗ ΔΠΜ ΤΠΟ ΔΠΔΞΔΡΓΑΗΑ ή ΔΚΠΟΝΖΖ 5 ΤΝΟΛΟ 27
Ρόλορ ηων Φ.Γ. Επιστημονικός, Διαχειριστικός, Ρόλος στην ενεργοποίηση της τοπικής κοινωνίας
ΣΔΛΔΥΩΖ Φ.Γ. Μία (1) θέζη Γιεςθςνηή Γιοικηηικό ςμβούλιο (Γ..) (επηαμελή έωρ ενδεκαμελή) Δπιζηημονική Δπιηποπή (Μέσπι και είκοζι (20) θέζειρ) Γιοικηηικό και Σεσνικό Πποζωπικό (Μέσπι δέκα (10) θέζειρ) Διδικούρ Δπιζηήμονερ
ηο Γ.. ηων ΦΓ μεηέσοςν : Κεληξηθή δηνίθεζε Πεξηθεξεηαθή δηνίθεζε Ννκαξρηαθή απηνδηνίθεζε Γήκνη Κνηλσληθέο, επηζηεκνληθέο θαη παξαγσγηθέο νξγαλώζεηο Πεξηβαιινληηθέο νξγαλώζεηο
Ππώηα αποηελέζμαηα έπεςναρ ηος Δπγαζηηπίος Πποζηαηεςομένων Φςζικών Πεπιοσών Βιοηόπων για ηη ζηελέσωζη & λειηοςπγία ηων Φ.Γ.
ΤΜΜΕΣΟΥΗ ΔΑΟΛΟΓΩΝ ΣΑ ΜΟΝΙΜΑ & ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΣΙΚΑ ΜΕΛΗ ΣΩΝ Δ.. ΣΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑΥΕΙΡΙΗ ΓΙΔΤΘΤΝΣΗ 0 1 ΠΡΟΔΓΡΟ 3 ΓΑΟΛΟΓΟΙ 10 12 ΔΙΓ. ΔΠΙΣΗΜΟΝΑ 3 3 Ο.Σ.Α. (Α+Β) 8 10 ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΣΙΚΟΙ (ΜΚΟ,ΤΝΔΣΑΙΡΙΜΟΙ) 1 3 ΜΟΝΙΜΟΙ 0 2 4 6 8 10 12 14 ΑΡΙΘΜΟ
Διδικόηηηα Πποέδπος Απιθμόρ Οηθνλνκνιόγνη 3 Καζεγεηέο Α.Δ.Η. 7 Γαζνιόγνη 3 Ηρζπνιόγνη 1 Κηελίαηξνη 1 Μεραληθνί 6 Άιινη 3 ΤΝΟΛΟ 24
ΤΠΑΡΞΖ ΔΠΗΣΖΜΟΝΗΚΖ ΔΠΗΣΡΟΠΖ ΣΩΝ Φ.Γ. 28% ΝΑΗ ΌΥΗ 72% Μόνο ηο 28% ηων Φ.Γ. έσει Δπιζηημονική Δπιηποπή Σν 71% ησλ Φ.Γ. έρεη δηνξγαλώζεη Ζκεξίδεο επηζηεκνληθνύ πεξηερνκέλνπ (πλνιηθά έρνπλ δηνξγαλσζεί 32 εκεξίδεο & 2 ζεκηλάξηα)
ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ ΗΣΟΔΛΗΓΑ ΣΟΤ Φ.Γ. 28% ΝΑΗ ΌΥΗ 72% Σν 72% δηαζέηεη ζειίδα ζην δηαδίθηπν Σν 72% έρεη πνζνζηό απνξξόθεζεο > 50% ησλ δηαζέζηκσλ ρξεκάησλ ηνπο Σν 50% έρεη ζπκκεηάζρεη ζε εθζέζεηο πξνβνιήο
ΣΔΓΑΖ ΣΩΝ Φ.Γ. 0% 36% 64% ΔΝΟΗΚΗΑΕΟΜΔΝΖ ΣΔΓΖ ΚΣΖΡΗΟ Ο.Σ.Α. ΗΓΗΟΚΣΖΣΟ ΚΣΖΡΗΟ
Μόνο ηο 43% ηων Φ.Γ. διαθέηει πεπιζζόηεπα από 10 άηομα πποζωπικό ΠΟΟΣΙΑΙΑ ΚΑΣΑΝΟΜΗ ΠΡΟΩΠΙΚΟΤ ΣΩΝ Φ.Δ. ΑΝΑ ΕΙΔΙΚΟΣΗΣΑ ΓΑΟΛΟΓΟΙ 11 ΓΔΩΠΟΝΟΙ 3 ΓΔΩΛΟΓΟΙ 2 ΓΑΟΠΟΝΟΙ 4 ΠΔΡΙΒΑΛΛΟΝΣΟΛΟΓΟΙ 8 ΒΙΟΛΟΓΟΙ 5 ΦΤΛΛΑΚΔ 33 ΞΔΝΑΓΟΙ 10 ΑΛΛΔ ΔΙΓΙΚΟΣΗΣΔ 34 0 5 10 15 20 25 30 35 40
Πξνβιήκαηα ζηε δηαρείξηζε Π.Π. Απνπζία δηαρεηξηζηηθώλ ζρεδίσλ ή ύπαξμε παιαηώλ ηα νπνία ζέινπλ επηθαηξνπνίεζε Πηέζεηο θαη ζπγθξνπόκελα ζπκθέξνληα κεηαμύ θνηλσληθώλ νκάδσλ ζηελ Π.Π. πξνβιήκαηα ζηε ιεηηνπξγία ησλ Φ.Γ.(3 από ηοσς 27 είναι ανενεργοί)
Πποβλήμαηα ηων Φ.Γ. Έιιεηςε ηδηόθηεηεο ζηέγεο Έιιεηςε εμαζθαιηζκέλεο ρξεκαηνδόηεζεο θπξίσο από εζληθνύο πόξνπο ηειέρσζε κε ζπκβαζηνύρνπο επηζηήκνλεο & ινηπνύο ππαιιήινπο Έιιεηςε αξκνδηνηήησλ ζην πξνζσπηθό θύιαμεο
ΠΡΟΣΑΔΗ Δπηθαηξνπνίεζε & εκπινπηηζκόο ησλ θαηαιόγσλ θάπνησλ θαηεγνξηώλ Π.Π. Αιζθηηικά δάζη Γάζνο Κνπξί 1980, Μνημεία ηηρ Φύζηρ 1986, Δλεγσόμενερ Κςνηγεηικέρ Πεπιοσέρ Κόδηαθαο 1992 Άκεζε ππνγξαθή ησλ εθθξεκώλ Π.Γ. γηα ηηο Π.Π. κε Φ.Γ. ηειέρσζε ησλ Φ.Γ. κε κόληκν εμεηδηθεπκέλν πξνζσπηθό Άκεζε πξνθήξπμε θαη ζύληαμε ζύγρξνλσλ δηαρεηξηζηηθώλ ζρεδίσλ Δλεκέξσζε, επαηζζεηνπνίεζε θαη ελεξγνπνίεζε ησλ ηνπηθώλ θνηλσληώλ θαη θνξέσλ
Ομάδα επγαζίαρ Ανδπεάδη Φωηεινή Γπακόποςλορ Ζλίαρ Λιάπη Λαμππινή Παπαζηεπγίος Νικολέηα
ΔΤΥΑΡΗΣΩ ΠΑΓΓΑΗΟ (Φωη. Γημήηπηρ Παπαδόποςλορ)